it is a lesson plan that teachers who are teaching Sepedi/ Northern Sotho. this is a way that a lesson should be planned most importantly when teaching African Language as most teachers find it difficult.

1. Morutiši: Matjia Mphato: 9 Letšatšikgwedi: 11-09-2015
Sepedi leleme la gae Nako: metsotso 30
Serutwa: Theto
Tshekatshekoyaseemo
Bjalo ka morutiši ke nale mengwaga e meraro ke le moithuti wa go ethutela goba morutiši
unibesithing ya Johannesburg. Phapuši yeo thuto ye e tlabe a diragala ntshe e nale baithuti ba bahlano
fela fao gona ba bedi ke bašemane gomme ba bararo ke basetsana. Baithuti ba letetšwe gore ba be
letsebo e itšego ka ga serutwa elego theto.

2. Mabokgoni a polelo: Go
theeleša le go bolela.
Mabokgoni a polelo: Go bala le go bogela. Mabokgoni a
polelo:Banabatloithutakatšhomi
šoyapolelo.
Ditengtšamabokgoni a
polelo:
Baithutibatlotheeletšats
hedimošo e
itšegomabapi le
setšweletšwaseobatlabe
ba se filwe,ba be
batheeletšakakwešišo le
go bolela. Ge re
lebelelathutoyalehonoba
ithutibatlotheeletšaba
be bafiwasebakasa go
bolelakasetsopolwaseob
a se filwego.
Ditengtšamabokgoni a polelo:
Baithutibatlabalasetšweletšwaseobasefilw
egobabowababogeladiswantšhotšeoba di
filwegommogo le
setsopolwaseobatlabebasefilwe.
Ditengtšamabokgoni a polelo:
Baithuti fa
batloithutakagošomišapoleloka
mokgwawamalebasegologolo re
lebeletšetheto.
Dipoelotšathuto

3. Kamoragogathutobaithutibaletetšwe gore batsebe:
 Madiri.
 Sebopegosamadiri.
 Phapanomagarenggahlogo le moselana.
Ditirotšamorutiši: fa morutišio tlo fa
baithutisetsopolwa gore baithutiba se šetše,
gomme a botšišedipotšišo, a boa gape a
bapalasetšeamantšu a laelabaithuti gore
batheeletše.
Ditirotšamoithuti: Baithutibaletetšwe
gore
bašetšesetsopolwaseobasefilwego le
go teeletšasetšeamantšule go
theeletšakašedibahlokometšemadiriao
a tlabe a šomišwafao.
Dipotšišotšebohlokwa:
Mohutawakelo: kelo yeo e se
yasemmušo
 Na ekabasetsopolwa se sebolela
 Na bothoyoo a bego a bolela mo
setšeamantšu e kaba le lem
o šomišamadiri le gonakemadiri
mohutamangaoo a topilego?
Matseno: Moritiši o tlolaelabaithuti gore
bašetšesetšweletšwa lesetšeamantšuseoba
sefilwegogommeababotšišemabapi le
seobasebonago mo setsopolweng le go kwa
gosetšeamantšu,.
Kgwekwge: morutiši o tlotsenelelakatsebo
ye e tseneletšegogomme a rutadilotše di
latelago;madiri
 Sebopegosamadiri.

4.  A thomaka go laetšahlogoyamadiri le
moselanawa won aka morago.
Phetho :ye
Re tlophethathuto ye yarenaka go
eteladilotšeo re
boletšegokatšonakapela.Moithuti o tee o
tlorumathutoyarenaka go re
botšakaboripanaseo a se
kwešitšegokathutoyarena,
kamoragobaithutuibatlofiwamošomowagae.
Mokgwawakelo:keloya yeo e seg
yasemmušo
 Bontšhahlogo go mantšu a
alatelago
 Diriša,šomiša, nyaka,rekiša
Efameselanayamadiriaalate
Mekgwaya go ruta: Methopo:
Baithutibatlolaelwa gore
baboledišanekasehlophanafaogonabatlo go
 Letlapa
 Setšweletšwa

5. bolelagoseobasetsebagokatheto. setšeamantšu
Mekgwayakelo.
Kelo yeo esego yasemmušo. Didirišwa: go nalemoithutiyoo a
tsomago go šetšwakage a
sabonelekgole k age a
nalebothatabjamahlo, bjalo o
tlošutetšwapele.
Dibaka Ditlhokego: letlapa le
matlakalaaoanago,setsopolwaseobaithutiba se
filwegogammogo le seyalemoya
Togaganyo: fa sebaka se tlofiwabaithuti gore
babolelekaseobaithutilegosona mo
thutongyarenayalehonogommeba se lebantšhe le
maphelon a bona kamehla
Boitebelelobjamorutišimabapi le thuto:
Kelothloko:

6. Dipotšišo.
1.Tšweletšamekgwa o be o hlalošemekgwaya go rutadingwalo yeo e kalogaganywago le go
rutatekakwešišogammogo le go kwešišadiponagalotšamotheotšadingwalwadikreitingtša 7-9.
(a). lekakagohle go balabontšibjaditšweletšwakaphapošingntle le go kgaotša gore o dire mošongwana
wo mongwe. Se sera gore morutišigase a swanela go tlabuketšage a rut aka go
tswakanyathutoyadingwalwa le tšedingwe. Ge a rutamohlomongwetheto go hlohleletšwa gore a
rutetheto e sego diretoka go re yalomorutiši a kalogaganyathutoyagagweka go rutatheto a e logaganye
le maphelo a ban aka go balaetšamelawoyasetšo a bo bona se sekabonaga kudu ge go
rutwathetotumišo, a kalaetšabarutwana gore ge go retwakgošigantši go tloga go diregaenf le
gonamoletlo woo o tlabe o le waeng.
(b). go bohlokwa go laetša gore dingwalwaga se di lebanefela le dikarabotšannete. Setšweletšwakamoka
se bolela se sengwe, e sego diriparipanatšasonafela.Ka go lemoga se morutiši o tla be a
efabaithutisebakasa gore basekasekesengwalwaseobatlabeba se filwe go ya le
kadikokwanetšamalebatša go sekasekasengwalwaseo, efelabaswanetše go fahlelakamabaka a go
kwagalaao a thekgagokgopoloya bona.
2. Tšweletšapotšišo e TEE e TEE mabapi le magatoaalatelago a Bloom a leana la go botšišodipotšišo.

7. (a). Tsebo: bolelaseomadiri e legosona.
(b). Tlhaologanyo: Bontšhadiphapanomagarenggahlogo le moselanawalediri.
(c). Tirišo: Hlathollalebakaleo le hlolago gore madirige a ngwalwakalebaka le lefetilegomeselanayawona
e fetoga.
(d). Tshekatsheko: sekasekakamelawana yeo e amanago le madiriao a tšwelelagokalebaka le lefetilego.