1. http://filo-homework.blogspot.gr

2. • Μία ονοματικι φράςθ (ΟΦ) ςυντακτικά μπορεί να λειτουργεί
ωσ Υποκείμενο, Κατηγοροφμενο, Αντικείμενο, Συμπλήρωμα
ρήματοσ (εμπρόκετοσ ι επιρρθματικόσ προςδιοριςμόσ)
ι ωσ Συμπλήρωμα μιασ άλλησ ΟΦ.
• Η ΟΦ που προςδιορίηει/ςυμπλθρϊνει τθν ζννοια μιασ άλλθσ
ΟΦ ονομάηεται ονοματικόσ προςδιοριςμόσ.
• Τα είδθ των ονοματικϊν προςδιοριςμϊν είναι δφο:
οι ομοιόπτωτοι ονοματικοί προςδιοριςμοί και
οι ετερόπτωτοι ονοματικοί προςδιοριςμοί.

3. Ομοιόπτωτοι είναι οι ονοματικοί προςδιοριςμοί που βρίςκονται
ςτθν ίδια πτϊςθ με τον όρο που προςδιορίηουν
(δθλαδι θ ΟΦ που προςδιορίηει μια άλλθ ΟΦ βρίςκεται ςτθν ίδια
πτϊςθ με αυτιν), π.χ. η Νίκη, η ςυμμαθήτριά ςου
Ετερόπτωτοι είναι οι ονοματικοί προςδιοριςμοί που βρίςκονται
ςε διαφορετικι πτϊςθ από τον όρο που προςδιορίηουν
– ςυνικωσ ςε γενική ι αιτιατική
(δθλαδι θ ΟΦ που προςδιορίηει μια άλλθ ΟΦ βρίςκεται ςε
διαφορετικι πτϊςθ από αυτιν), π.χ. τα ποιήματα του Ελφτη
Ρ΢ΟΣΟΧΗ: Πταν και οι δφο ΟΦ βρίςκονται ςε γενικι, για να διακρίνουμε αν πρόκειται
για ομοιόπτωτο ι ετερόπτωτο προςδιοριςμό, πρζπει να βάλουμε ςε ονομαςτικι τον
όρο που προςδιορίηεται.
π.χ. «διαχείριςθ των χρημάτων του κράτουσ» | προςδιοριηόμενοσ όροσ: των χρθμάτων
ςε ονομαςτικι: τα χριματα του κράτουσ, άρα: του κράτουσ = ετερόπτωτοσ
ι «Το ςπίτι του φίλου μου του Γιώργου» | προςδιοριηόμενοσ όροσ: του φίλου μου
ςε ονομαςτικι: ο φίλοσ μου ο Γιϊργοσ, άρα: του Γιϊργου = ομοιόπτωτοσ

4. Τα είδθ των ομοιόπτωτων προςδιοριςμϊν είναι:
Παράθεςη: προςκζτει ζνα κφριο και γνωςτό γνϊριςμα ςε ζνα
ςυγκεκριμζνο ουςιαςτικό (μπορεί να αναλυκεί με το που/ο οποίος)
(ειδικό/ςυγκεκριμζνο  γενικό), π.χ. ο Όμηροσ, ο επικόσ ποιητήσ
Επεξήγηςη: διαςαφθνίηει και κάνει πιο ςυγκεκριμζνο τθ γενικι και
κάπωσ αόριςτθ ζννοια ενόσ ουςιαςτικοφ (μπορεί να ζχει το δηλαδή)
(γενικό  ειδικό/ςυγκεκριμζνο), π.χ. η δαςκάλα μου, η κ. Αλεξίου
Σπανιότερα ςτα νζα ελλθνικά οριςμζνοι ομοιόπτωτοι προςδιοριςμοί εκφράηουν
περιεχόμενο/μζτρο (π.χ. ζνα πιάτο φαγητό) και ζκταςθ ςε χρόνο (π.χ. τρεισ ϊρεσ
τη μζρα) ι τόπο (π.χ. ζνα ςτρζμμα χωράφι) .

5. • Συνικωσ οι ετερόπτωτοι προςδιοριςμοί βρίςκονται ςε γενικι:
κτητική (δθλϊνει τον κτιτορα), υποκειμενική (δθλϊνει τον
δράςτθ ενζργειασ), αντικειμενική (δθλϊνει τον αποδζκτθ
ενζργειασ), ιδιότητασ (δθλϊνει μζγεκοσ, θλικία, χρϊμα κ.ά.
ιδιότθτεσ), περιεχομζνου (δθλϊνει το
περιεχόμενο), διαιρετική (δθλϊνει μζροσ ενόσ
ςυνόλου), αιτίασ (δθλϊνει αιτία), ςκοποφ (δθλϊνει ςκοπό ι
χριςθ),
καταγωγήσ (δθλϊνει καταγωγι ι ςυγγζνεια), δημιουργοφ
(δθλϊνει δθμιουργό, ςυνικωσ ςυγγραφζα), τόπου (δθλϊνει
τόπο), χρόνου (δθλϊνει χρόνο) κ.ά.
• Οι ετερόπτωτοι προςδιοριςμοί που βρίςκονται ςε αιτιατικι
δθλϊνουν αναφορά (π.χ. φψοσ, βάθοσ) ι ποςό/μζτρο.
• ΣΗΜ.: Οι ετερόπτωτοι προςδιοριςμοί εκτόσ από ΟΦ με κφρια λζξθ ουςιαςτικό
μποροφν να προςδιορίηουν και επίκετο (γενικι
αντικειμενικι, αξίασ, αιτίασ, ςυγκριτικι | αιτιατικι

6. • γενικι κτθτικι  το αυτοκίνητο του πατζρα μου
• γενικι υποκειμενικι  η ανακοίνωςη του υπουργοφ
• γενικι αντικειμενικι  ο ςωτήρασ του κόςμου |ςυνομήλικοσ τησ μητζρασ μου
• γενικι ιδιότθτασ  παντελόνι τησ μόδασ
• γενικι περιεχομζνου  αποθήκη καπνοφ
• γενικι διαιρετικι  η πλειονότητα των μαθητϊν
• γενικι αιτίασ  θφμα τροχαίου| ζνοχοσ φόνου
• γενικι ςκοποφ  ςακοφλα ςκουπιδιϊν
• γενικι καταγωγισ  ξάδελφοσ τησ Ελζνησ
• γενικι δθμιουργοφ  η Ιλιάδα του Ομήρου
• γενικι τόπου  τα ςπίτια τησ παλιάσ πόλησ
• γενικι χρόνου  διάλειμμα δζκα λεπτϊν
• γενικι αξίασ (κυρίωσ ςε επίκετα)  άξιοσ ςυγχαρητηρίων
• γενικι ςυγκριτικι (μόνο ςε επίκετα)  μεγαλφτερόσ ςου (δθλαδι: από ςζνα)
• αιτιατικι αναφοράσ  πζντε μζτρα βάθοσ | πζντε μζτρα βακφ
• αιτιατικι ποςοφ  τακοφνι πζντε εκατοςτά
• αιτιατικι περιεχομζνου (μόνο ςε επίκετα)  ςτζρνα γεμάτη νερό

8.  Τζτοια χωριά είναι τα Αγραφοχϊρια, ςωςτά κάςτρα.
 Ριρε τριϊν μθνϊν άδεια.
 Ρριν από περίπου 2.500 χρόνια ζγινε θ ξακουςτι μάχθ του Μαρακϊνα.
 Μετά το Αγρίνιο ςυναντιςαμε τθ μεγαλφτερθ λίμνθ τθσ Ελλάδασ, τθν Τριχωνίδα.
 Δε μασ ζμεινε οφτε ζνα μζτρο τόποσ.
 Εγζραςα, μωρζ παιδιά, ςαράντα χρόνουσ κλζφτθσ.
 Ζλαβεσ το γράμμα τθσ Ελζνθσ;
 Η Ψωρωκϊςταινα, μια φτωχι πλφςτρα ςτο Ναφπλιο, πρόςφερε πρϊτθ τον οβολό
τθσ για τουσ πολιορκθμζνουσ του Μεςολογγίου.
 Ενοικιάηεται διαμζριςμα 60 τετραγωνικϊν μζτρων.
 Χρειάηομαι μια βελόνα ραψίματοσ, για να αλλάξω το κουμπί.

9.  Η Αφροδίτη, θ κεά τθσ ομορφιάσ, αναδφκθκε από τα νερά τθσ
Κφπρου.
 Ο εφευρζτησ τησ τυπογραφίασ, Ιωάννθσ Γουτεμβζργιοσ, με τθν
τζχνθ του άλλαξε τον κόςμο.
 Ένα πράγμα φοβόταν, τθν τιμωρία του πατζρα του.
 Σε ζναν μινα αρχίηουν οι διακοπζσ, θ πιο ξζνοιαςτθ εποχι του
χρόνου.
 Κάκε ςϊμα ζχει τρεισ διαςτάςεισ: μικοσ, πλάτοσ, φψοσ.
 Οι επιςτιμονεσ ζχουν ζνα ακατανίκητο όπλο, τθν ορκολογικι
ςκζψθ.

10. Γενική υποκειμενική, γενική αιτίασ, γενική τόπου, γενική κτητική, γενική
ςκοποφ, γενική αντικειμενική, γενική ιδιότητασ, γενική αξίασ, αιτιατική
αναφοράσ, αιτιατική περιεχομζνου.
• Αγόραςα ζνα ανκεκτικό ςακίδιο ταξιδίου.
• Π,τι κι αν λεσ, είςαι άξια τθσ μοίρασ ςου.
• Βγικα βόλτα ςτουσ δρόμουσ τθσ πόλθσ.
• Κουβάλθςαν ζνα ςεντοφκι γεμάτο χρυςάφι.
• Απόλυτθ θςυχία επικρατοφςε ςτο ςπίτι του γείτονα.
• Τουσ ακολοφκθςαν πουλιά τθσ κάλαςςασ.
• Μου ζδινε πάντα κουράγιο θ κφμθςθ των γονιϊν μου.
• Η γζφυρα του ΢ίου-Αντιρρίου είναι δυο χιλιόμετρα μικοσ.
• Ξεχυνόταν παντοφ θ ευωδιά λεβάντασ.
• Μζνει πάντα ςτθ μνιμθ ο πόνοσ του αποχωριςμοφ.