1. A Microtoponimia de Baíña
E a súa relación coa Igrexa Católica

2. ToponímiaToponímia
A toponímia é unha parte da lingüística que
estuda a orixe e a historia dos nomes de
lugar. Na nosa comarca lévanse feito
moitos estudos de toponímia destacando
entre todos eles a recollida de toponímia
realizada por Roberto Rodríguez que no
Concello de Oia con 84 Km2 recolleu 9.000
topónimos; a densidade de nomes dánnos a
coñecer a sabiduría dun pobo.

3. AntrotopónimosAntrotopónimos
Trátase de nomes de lugar que conteñen ou ben nomesTrátase de nomes de lugar que conteñen ou ben nomes
de persoas, oficios,...de persoas, oficios,...
** Crego:Crego: Persoa que recibiu as ordes relixiosas paraPersoa que recibiu as ordes relixiosas para
celebrar a misa.celebrar a misa. O Campo do Crego.O Campo do Crego.
** Abade:Abade: Superior dun mosteiro ou convento, ou taménSuperior dun mosteiro ou convento, ou tamén
párroco dunha igrexa.párroco dunha igrexa. A Horta do Abade.A Horta do Abade.

5. HidrotopónimosHidrotopónimos
Trátase de nomes de lugar que teñen relación coaTrátase de nomes de lugar que teñen relación coa
auga.auga.
** Fonte:Fonte: Lugar onde mana auga da terra. ConstruciónLugar onde mana auga da terra. Construción
cun ou varios canos por onde sae auga.cun ou varios canos por onde sae auga.
A Fonte Santa:A Fonte Santa: atribúeselle dende moi antigo, aatribúeselle dende moi antigo, a
propiedade de curar. Ao redor dela facíase unhapropiedade de curar. Ao redor dela facíase unha
romaría no San Xoán.romaría no San Xoán.
A Fonte de Santa Mariña:A Fonte de Santa Mariña: segundo conta a lenda, asegundo conta a lenda, a
patroa da parroquia, apareceu a carón desta fonte,patroa da parroquia, apareceu a carón desta fonte,
no lugar coñecido como ono lugar coñecido como o Campo de Santa Mariña.Campo de Santa Mariña.

6. ** Praia:Praia: extensión de area, á beira do mar ou comoextensión de area, á beira do mar ou como
neste caso a desembocadura do río Baíña.neste caso a desembocadura do río Baíña.
Praia de San EstevoPraia de San Estevo coñecida na actualidade como acoñecida na actualidade como a
Praia de Santa MartaPraia de Santa Marta
Praia de Santa MartaPraia de Santa Marta antigamente era unha pequenaantigamente era unha pequena
parte da Praia da Ladeira, hoxe o nome moveuse departe da Praia da Ladeira, hoxe o nome moveuse de
praiapraia..

8. HaxiotopónimosHaxiotopónimos
Trátase de nomes de lugar que teñen relación coaTrátase de nomes de lugar que teñen relación coa
igrexa (construción).igrexa (construción).
** Cruceiro:Cruceiro: Gran cruz de pedra, lisa ou con figurasGran cruz de pedra, lisa ou con figuras
esculpidas; sobre unha longa columna asentada nunhaesculpidas; sobre unha longa columna asentada nunha
plataforma. En moitos casos dalle nome ao lugar.plataforma. En moitos casos dalle nome ao lugar.
O CruceiroO Cruceiro
O Cruceiro do ArealO Cruceiro do Areal
O Cruceiro do AdroO Cruceiro do Adro
A CruzA Cruz
Os CalvariosOs Calvarios

10. ** Igrexa:Igrexa: A palabra igrexa ecclesia, asemblea,A palabra igrexa ecclesia, asemblea,
convocación emprégase para designar un edificio usadoconvocación emprégase para designar un edificio usado
para o rezo ou para outros servizos relixiosos públicos,para o rezo ou para outros servizos relixiosos públicos,
referíndose xeralmente aos da adoración cristiá.referíndose xeralmente aos da adoración cristiá.
A IgrexaA Igrexa
O Campo da IgrexaO Campo da Igrexa
** Adro:Adro: O adro é o o terreo arredor das igrexas e aO adro é o o terreo arredor das igrexas e a
súa orixe está no atrium das casas romanas. Erasúa orixe está no atrium das casas romanas. Era
tamén onde se facían as festas antigamente.tamén onde se facían as festas antigamente.
O AdroO Adro
O Torreiro do AdroO Torreiro do Adro
O Palco do AdroO Palco do Adro

12. ** Cemiterio:Cemiterio: Un cemiterio é un lugar onde seUn cemiterio é un lugar onde se
depositan os restos mortais dun defunto.depositan os restos mortais dun defunto.
Usualmente, os cemiterios son comunitariosUsualmente, os cemiterios son comunitarios
e están preto da igrexa.e están preto da igrexa.
O CemiterioO Cemiterio
O Óso SantoO Óso Santo
** Reitoral:Reitoral: Casa propiedade da Igrexa, ondeCasa propiedade da Igrexa, onde
vive o cura párroco.vive o cura párroco.
A Casa ReitoralA Casa Reitoral
A Reitoral Vella ou a Casa do CuraA Reitoral Vella ou a Casa do Cura

14. ** Novena:Novena: Celebración que se practica durante noveCelebración que se practica durante nove
días, dedicada a un só santo.días, dedicada a un só santo.
A Casa das NovenasA Casa das Novenas
** Ermida ou Capela:Ermida ou Capela: é un templo relixioso, xeralmenteé un templo relixioso, xeralmente
de menor tamaño ca unha igrexa convencional. Podede menor tamaño ca unha igrexa convencional. Pode
estar construída no interior dunha igrexa, xeralmenteestar construída no interior dunha igrexa, xeralmente
anexa á nave maior, ou ben constituír unha edificaciónanexa á nave maior, ou ben constituír unha edificación
propia.propia.
A Capela de Santa MartaA Capela de Santa Marta
A Capela de San EstevoA Capela de San Estevo

17. ** Paraíso:Paraíso: A palabra paraíso é usado para aludir aoA palabra paraíso é usado para aludir ao
Xardín do Edén.Xardín do Edén.
Así, o seu significado orixinal fai referencia a unAsí, o seu significado orixinal fai referencia a un
xardín extenso e ben amañado, que se presentaxardín extenso e ben amañado, que se presenta
como un lugar fermoso e agradable, donde ademáiscomo un lugar fermoso e agradable, donde ademáis
de árbores e flores míranse animais en liberdade.de árbores e flores míranse animais en liberdade.
Os veciños de Baíña lembran que no lugar do Paraíso,Os veciños de Baíña lembran que no lugar do Paraíso,
había moi boas colleitas, de aí o nome.había moi boas colleitas, de aí o nome.
O ParaísoO Paraíso

18. ** Luminaria:Luminaria: Morea grande de leña que arde conMorea grande de leña que arde con
chamas e resplandor, especialmente polo San Xoán.chamas e resplandor, especialmente polo San Xoán.
A LuminariaA Luminaria
** San Cosme:San Cosme: Cosme e Damián médicos e irmáns,Cosme e Damián médicos e irmáns,
mártires e patróns dos nenosmártires e patróns dos nenos. Foron torturados e. Foron torturados e
queimados vivos e como sobreviviron foronqueimados vivos e como sobreviviron foron
decapitados por orde de Diocleciano no ano 300decapitados por orde de Diocleciano no ano 300
d.C. Este santo deulle nome ao antigo pobod.C. Este santo deulle nome ao antigo pobo
medieval debido a existencia neste dun eremitoriomedieval debido a existencia neste dun eremitorio
dedicado ao santo citado. Este mosteiro foi adedicado ao santo citado. Este mosteiro foi a
orixe do de Santa María de Oia.orixe do de Santa María de Oia.

20. Traballo realizado porTraballo realizado por::
Anxo Rodríguez LemosAnxo Rodríguez Lemos