ծծումբ

1. Ծծումբ
Մարինե Իշխանյան
7-4 դասարան

2. ԾԾումբը քիմիական տարր է, որի նշանն է S և ատոմային թիվը՝ 16: Գտնվում է
պարբերական համակարգի 6-րդ խմբի գլխավոր ենթախմբում: Իսկ ջրածնի և
թթվածնի միացություններում բաղկացած է տարբերիոններներից, փոխազդում է
համարյա բոլոր թթուների և աղերի հետ: Ծծմբի աղերը քիչ են լուծվում ջրում:
Ցուցաբերում է ոչ մետաղական հատկություններ: Ծծումբը մարդուն հայտնի է
վաղնջական ժամանակներից: «Ծծումբ» բառը հայտնի է հին ռուսերենից 15-րդ
դարում, վերցված է Հին Սլավոնական «sera» բառից, նշանակում է ծծումբ, խեժ,
ընդհանուր առմամբ, «դյուրավառ, յուղ»: Ըստ Ֆասմերայի ենթադրության, «ծծումբը»
գալիս է լատ.՝ sera և «աճել» կամ լատ.՝ serum - «շիճուկ» բառերից: Լատիներեն sulfur -
ենթադրաբար գալիս է հնդեվրոպական արմատ՝ swelp - «այրել» բառից:

3. Ծծումբը 16-րդ տարրն է, իր տարածվածությամբ երկրակեղևում: Երկրակեղևում նրա
պարունակությունը 0,05% է: Բնության մեջ հանդես է գալիս ինչպես ազատ ձևով
այնպես էլ, միացությունների ձևով: Բացի դրանից ծծումբ կան նաև նավթում, բնական
ածխում, բնական գազում և թերթաքարում: Ծծումբը 6-րդ տարրն է իր
պարունակությամբ բնական ջրերում, հանդես է գալիս հիմնականում սուլֆիտ իոնների
ձևով, առաջացնում է «մշտական» կարծրություն քաղցրահամ ջրերում: Կենսական
կարևոր տարր է բարձրակարգ օրգանիզմների համար, անբաժանելի մասն է
սպիտակուցների, կենտրոնացած է մազերում:

4. Ծծմբի ծագման պետություն, ինչպես նաև ծծմբի միացությունները հայտնի էին դեռևս
հնագույն ժամանակներից: Ծծումբը մարդկությանը հայտնի է հնագույն ժամանակներից:
Այն հիշատակվում Է Աստվածաշնչում, Հոմերոսի պոեմներում: Ռազմական նպատակների
համար ծծմբից պատրաստել են հրկիզող խառնուրդներ, օրինակ՝ «հունական կրակը»:
Մոտավորապես 13-րդ դարում Չինաստանում ծծումբը կիրառվել Է հրատեխնիկական
նպատակներով: Նախկինում մարդիկ կարծում էին, թե այրվող ծծմբից առաջացած
կապույտ բոցն ու սուր հոտը վանում են չարքերին: Ծծումբը և նրա միացություններն
օգտագործել են մաշկային հիվանդություններ բուժելու, ինչպես նաև այգեգործական
նպատակներով: Արաբ ալքիմիկոսները կարծում էին, թե բոլոր մետաղները կազմված են
ծծմբի և սնդիկի խառնուրդից: Ծծումբը, որպես քիմիական տարր, առաջինը բացահայտել
Է ֆրանսիացի քիմիկոս Ա. Լավուազիեն 18-րդ դարի վերջին: Առաջի տեղեկությունները
գրականություններում ծծմբի մասին գրել է Ագրիկոլը:

5. Արդյունահանվող ծծմբի գրեթե կեսն օգտագործվում է ծծմբային
գազ, այնուհետև ծծմբական թթու ստանալու համար: Մեծ
քանակներով ծծումբ ծախսվում է ռետինի ստացման համար:
Օգտագործվում է խաղողի և բամբակի թփերի վնասատուների դեմ
պայքարելու, բժշկությունում մաշկային հիվանդությունների
բուժման նպատակով քսուքներ պատրաստելու համար: Այն
ծախսվում է նաև ներկերի, լուսանկարների,ծծմբածխածնի, լուցկու
արտադրություններում: