1. Βίος και Πολιτεία
του Νίκου
Καζαντζάκη
2017: Έτος
Καζαντζάκη
Πολιτιστικό Πρόγραμμα
1ο Γυμνάσιο Κοζάνης
(Βαλταδώρειο)
Σχολ. Έτος 2016-2017
2. ΚΑΤΑΓΩΓΗ – ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ
Ο Νίκος
Καζαντζάκης,
πεζογράφος,
συγγραφέας
θεατρικών
έργων, ποιητής
και
μεταφραστής,
είναι από τις
πνευματικές
φυσιογνωμίες
με τη
μεγαλύτερη
απήχηση στην
Ελλάδα και στο
εξωτερικό.
3. Γεννήθηκε στις 18 Φεβρουαρίου
του 1883 στο Μεγάλο Κάστρο
του Ηρακλείου της Κρήτης. Ο
πατέρας του ήταν ο Μιχάλης
Καζαντζάκης , έμπορος
γεωργικών προϊόντων και
κρασιού. Καταγόταν από το
χωριό Βαρβάροι, μετέπειτα
Μυρτιά Ηρακλείου της Κρήτης.
Παντρεύτηκε τη Μαρία
Χριστοδουλάκη το 1882. Ο
Καζαντζάκης είχε δύο αδερφές,
την Αναστασία και την Ελένη και
έναν αδερφό, το Γιώργο, ο
οποίος πέθανε σε βρεφική
ηλικία.
4. ΠΑΙΔΙΚΑ ΧΡΟΝΙΑ – ΣΧΟΛΕΙΟ
Ο Καζαντζάκης τελείωσε το
Δημοτικό και το Γυμνάσιο στο
Ηράκλειο. Το 1889, όταν ο ίδιος
ήταν έξι ετών, η οικογένεια
Καζαντζάκη εγκαταστάθηκε για
έξι μήνες στον Πειραιά, για να
γλιτώσει από το διωγμό των
Οθωμανών. Αργότερα, το
διάστημα μεταξύ 1897 και 1898,
κατά την τελευταία μεγάλη
Κρητική Επανάσταση, κατέφυγαν
στη Νάξο. Εκεί ο μικρός Νίκος
εγγράφεται στη ρωμαιοκαθολική
Γαλλική Εμπορική Σχολή του
Τιμίου Σταυρού, όπου μαθαίνει
γαλλικά και ιταλικά και
ανακαλύπτει το δυτικό πολιτισμό.
5. Επιστροφή στην Κρήτη
Το 1899 επιστρέφουν
στο Ηράκλειο και έως το
1902 συνεχίζει τις
σπουδές του στο
Γυμνάσιο Ηρακλείου,
από όπου παίρνει το
απολυτήριο με άριστα.
Σε μία σχολική
παράσταση έπαιξε τον
ρόλο του Κρέοντα στην
τραγωδία του Σοφοκλή,
Οιδίπους Τύραννος.
6. ΣΠΟΥΔΕΣ
Το 1902 μετακόμισε
στην Αθήνα για
πανεπιστημιακές σπουδές.
Φοίτησε στη Νομική
Σχολή του Πανεπιστημίου
Αθηνών και το 1906 πήρε το
δίπλωμα
του διδάκτορα της Νομικής με
άριστα.
7. ΠΡΩΤΗ ΕΜΦΑΝΙΣΗ ΣΤΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ
Το 1906 πρωτοεμφανίστηκε στα
ελληνικά γράμματα με το
μυθιστόρημα «Όφις και Κρίνο» (με
το ψευδώνυμο Κάρμα Νιρβαμή), για
να ακολουθήσουν την ίδια χρονιά το
δοκίμιο «Η Αρρώστια του
Αιώνος» και έπειτα το θεατρικό
έργο «Ξημερώνει, το «Έως πότε;»,
και το «Φασγά», ενώ έγραψε και ένα
δεύτερο μυθιστόρημα,
τις «Σπασμένες Ψυχές».
Ακολούθησαν δύο ακόμη θεατρικά
έργα, και «Η Θυσία», το οποίο
δημοσιεύθηκε αργότερα με τον
τίτλο «Ο Πρωτομάστορας». Το
τελευταίο υποβλήθηκε το 1910
στον Λασσάνειο Δραματικό Αγώνα και
κέρδισε το πρώτο βραβείο, ενώ
διασκευάστηκε και σε λιμπρέτο από
τον Μανώλη Καλομοίρη, ο οποίος το
μελοποίησε σε όπερα.
8. Παράλληλα αρθρογραφούσε σε διάφορες
εφημερίδες και περιοδικά υπό τα
ψευδώνυμα «Ακρίτας», «Κάρμα
Νιρβαμή» και «Πέτρος Ψηλορείτης»,
ενώ το 1907
ξεκίνησε μεταπτυχιακές σπουδές
στο Παρίσι.
Το 1909 επέστρεψε στην Ελλάδα και
εξέδωσε στο Ηράκλειο τη διατριβή του επί
υφηγεσία «Ο Φρειδερίκος Νίτσε εν τη
Φιλοσοφία του Δικαίου και της
Πολιτείας».
9. Το 1910 εγκαθίσταται
στην Αθήνα με τη
Γαλάτεια Αλεξίου, την
οποία και θα
παντρευτεί.
Το 1926 ο γάμος του με
τη Γαλάτεια θα πάρει
τέλος.
Με τη δεύτερη σύζυγό
του, την Ελένη Σαμίου,
θα παντρευτεί το 1945.
ΙΔΙΩΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ
10. ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ
Το 1919 ο Πρωθυπουργός Βενιζέλος
διορίζει τον Καζαντζάκη Γενικό Διευθυντή
του Υπουργείου Περιθάλψεως, με
συγκεκριμένη αποστολή τον
επαναπατρισμό 150.000 Ελλήνων από τον
Καύκασο. Παραιτείται το 1920 και φεύγει
για το Παρίσι.
Από το 1920 και μέχρι το 1946 αναπτύσσει
πολύ σημαντική δράση, συνεργαζόμενος
με σπουδαίες προσωπικότητες ανάμεσά
τους τον Ρώσο συγγραφέα Μαξίμ Γκόρκι
και τον Ελληνορουμάνο Παναΐτ Ιστράτι και
επισκεπτόμενος διάφορες περιοχές σε όλο
τον κόσμο ως ανταποκριτής εφημερίδας.
11. ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ
Το 1922 η προκαταβολή ενός συμβολαίου με έναν Αθηναίο εκδότη για μια σειρά
σχολικών βιβλίων του επιτρέπει να ξαναφύγει από την Ελλάδα. Έτσι, διαμένει στη
Βιέννη από τις 19 Μαΐου μέχρι τα τέλη Αυγούστου. Μελετά βουδιστικές γραφές
και τον Φρόιντ. Το 1924 περνάει τρεις μήνες στην Ιταλία, επισκέπτεται την
Πομπηία και στη συνέχεια την Ασίζη.
Επιστρέφει στη Αθήνα και στη συνέχεια στο Ηράκλειο όπου αναλαμβάνει την
πνευματική ηγεσία μιας κομμουνιστικής ομάδας δυσαρεστημένων προσφύγων και
παλαίμαχων από τη Μικρασιατική εκστρατεία.
Τον Οκτώβριο του ΄25 αναχωρεί για τη Ρωσία ως ανταποκριτής της αθηναϊκής
εφημερίδας "Ελεύθερος Λόγος", η οποία δημοσιεύει τις εντυπώσεις του σε μια
σειρά μακροσκελών άρθρων.
Το 1927 επισκέπτεται την Αίγυπτο και το Σινά, πάλι ως ανταποκριτής εφημερίδας
και αμέσως μετά συντάσσει βιαστικά δεκάδες κείμενα εγκυκλοπαίδειας για να
κερδίσει τα προς το ζην. Στα τέλη του Οκτωβρίου ο Καζαντζάκης ξαναταξιδεύει στη
Ρωσία, αυτή τη φορά ως προσκεκλημένος της Σοβιετικής Κυβέρνησης, επ'
ευκαιρία της δεκάτης επετείου της Επανάστασης.
12. ΠΟΛΙΤΙΚΟΣ ΒΙΟΣ
Το 1934 για να κερδίσει χρήματα συγγράφει τρία σχολικά βιβλία της Β' και Γ' Δημοτικού.
H επιλογή του ενός από το Υπουργείο Παιδείας λύνει το οικονομικό του πρόβλημα για
ένα διάστημα.
Σχεδόν δέκα χρόνια μετά το 1942 απομονωμένος πια στην Αίγινα καθ' όλη τη διάρκεια
του πολέμου, ορκίζεται να εγκαταλείψει τα γραψίματα του το συντομότερο δυνατόν
για να ξαναμπεί στην πολιτική. Οι Γερμανοί του επιτρέπουν να πάει στην Αθήνα για
λίγες ημέρες, και εκεί συναντά τον καθηγητή Γιάννη Κακριδή.
Το 1944 ο Καζαντζάκης μετοικεί στην Αθήνα. Το 1945 ηγείται ενός μικρού
σοσιαλιστικού κόμματος. Για δύο ψήφους αποτυγχάνει να εκλεγεί στην Ακαδημία
Αθηνών και η Κυβέρνηση τον στέλνει ως πραγματογνώμονα στην Κρήτη για να συντάξει
έκθεση για τις ωμότητες των Γερμανών.
Το Νοέμβριο ορκίζεται Υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου στην Κυβέρνηση Συνασπισμού
του Σοφούλη, παραιτείται όμως το 1946. H Εταιρία Ελλήνων Λογοτεχνών προτείνει τον
Καζαντζάκη για το Βραβείο Νόμπελ, μαζί με το Σικελιανό.
Τον Ιούνιο αρχίζει μια διαμονή σαράντα ημερών στο εξωτερικό, που έμελλε τελικά,
λόγω της πολιτικής κατάστασης στην Ελλάδα να διαρκέσει μέχρι το θάνατό του, το
1957.
13. ΣΧΕΣΕΙΣ ΜΕ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ
Τη δεκαετία του ’50 ο Νίκος Καζαντζάκης ήταν ήδη καταξιωμένος
συγγραφέας με παγκόσμια αναγνώριση. Τα έργα του ωστόσο «Ο
Τελευταίος Πειρασμός», και «Καπετάν Μιχάλης», έγιναν
αφορμή ώστε η Ιερά Σύνοδος με έγγραφό της, να ζητήσει από
την κυβέρνηση την απαγόρευσή τους.
Ο Καζαντζάκης κατηγορήθηκε ως ιερόσυλος και τα έργα του
θεωρήθηκαν προσβολή για τα χρηστά ήθη, ενώ μερίδα κληρικών
ζήτησε τον αφορισμό του, αίτημα που ωστόσο δεν έγινε δεκτό
από τον Πατριάρχη Αθηναγόρα.
14. ΘΑΝΑΤΟΣ
Μετά από ένα ταξίδι στην Κίνα,
προσκεκλημένος της κινεζικής
κυβέρνησης τον Ιούνιο του 1957,
ο Νίκος Καζαντζάκης επέστρεψε
με κλονισμένη την υγεία του
προσβληθείς από λευχαιμία
(σύμφωνα με άλλη εκδοχή, ο
θάνατός του αποδίδεται σε
βαριάς μορφής ασιατική γρίπη)
και πέθανε στις 26 Οκτωβρίου
του 1957 στο Φράϊμπουργκ της
Γερμανίας σε ηλικία 74 ετών.
15. ΤΑΦΗ
Η σορός του μεταφέρεται
στην Αθήνα, όπου όμως δεν
δίνεται άδεια να εκτεθεί σε
λαϊκό προσκύνημα. Στη
συνέχεια μεταφέρεται στην
Κρήτη. Η ταφή έγινε
στην ντάπια Μαρτινέγκο,
πάνω στα Βενετσιάνικα τείχη.
Στον τάφο του Νίκου
Καζαντζάκη χαράχτηκε, όπως
το θέλησε ο ίδιος, η
επιγραφή: Δεν ελπίζω τίποτα,
δε φοβούμαι τίποτα, είμαι
λέφτερος.
16.
17. Η ιδιοτυπία της γλώσσας του Καζαντζάκη
Ο λόγος του Καζαντζάκη είναι ζωντανός,
νευρώδικος και αψύς. Η γλώσσα του είναι
δημοτική, ιδιότυπη με πολλούς γλωσσικούς
ιδιωματισμούς, νεολογισμούς και
εξεζητημένες εκφράσεις που πολλοί τις
θεώρησαν επιτηδευμένες. Όλα αυτά όμως
αντισταθμίζονται από τις εξαιρετικές
περιγραφές και τη δύναμη των σκηνών, όπου
ο αναγνώστης παρακολουθεί με μεγάλο
ενδιαφέρον την αντιπαράθεση χαρακτήρων
και συνειδήσεων.
Χαρακτηριστική της ιδιοτυπίας και των
νεολογισμών αποτελούν οι μεταφράσεις της
Ιλιάδας και της Οδύσσειας του Όμηρου, οι
οποίες έγιναν σε συνεργασία με τον γνωστό
κλασικό φιλόλογο και ομηριστή I. Θ. Κακριδή,
καθηγητή του Πανεπιστημίου της
Θεσσαλονίκης.
18. Αποφθέγματα
Δεν ελπίζω τίποτα. Δεν φοβάμαι τίποτα. Είμαι λέφτερος.
• Μια αστραπή η ζωή μας… μα προλαβαίνουμε
• Ό,τι δεν συνέβη ποτέ, είναι ό,τι δεν ποθήσαμε αρκετά.
• Ο σωστός δρόμος είναι ο ανήφορος.
• Δεν υπάρχουν ιδέες, υπάρχουν μονάχα άνθρωποι που κουβαλούν τις ιδέες, κι αυτές παίρνουν το μπόι του
ανθρώπου που τις κουβαλάει.
• Η πέτρα, το σίδερο, το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει.
• Ερχόμαστε από μια σκοτεινή άβυσσο· καταλήγουμε σε μια σκοτεινή άβυσσο· το μεταξύ φωτεινό διάστημα το
λέμε Ζωή.
• Αγάπα τον άνθρωπο γιατί είσαι εσύ…
• Τα τετραθέμελα του κόσμου τούτου: ψωμί, κρασί, φωτιά, γυναίκα.
• Η Ελλάδα επιζεί ακόμα, επιζεί νομίζω μέσα από διαδοχικά θαύματα.
• Tι θα πει λεύτερος; Αυτός που δεν φοβάται το θάνατο.
• Η φυγή δεν είναι νίκη, τ’ όνειρο είναι τεμπελιά, και μόνο το έργο μπορεί να χορτάσει την ψυχή και να σώσει τον
κόσμο.
• Αν μπορείς κοίταξε τον φόβο κατάματα και ο φόβος θα φοβηθεί και θα φύγει.
• Δεν τον φοβάμαι το Θεό, αυτός καταλαβαίνει και συχωρνάει. Τους ανθρώπους φοβάμαι. Αυτοί δεν
καταλαβαίνουν και δε συχωρνούν.
• Κάθε Έλληνας που δεν παίρνει, ας είναι και μια φορά στη ζωή του, μια γενναία απόφαση, προδίνει τη ράτσα
του.
• Όλα μάταια, και μόνο η πράξη, σαν το κρασί, μας ξεγελάει και μας σηκώνει λίγο.
• Τι φοβερός ανήφορος από τον πίθηκο στον άνθρωπο, από τον άνθρωπο στον Θεό.
19. ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Ο Νίκος Καζαντζάκης
ασχολήθηκε σχεδόν με
κάθε είδος λόγου.
Δραματική, επική και
λυρική ποίηση, δοκίμια,
μυθιστόρημα, ιστορία,
δημοσιογραφία, κριτική,
αρθρογραφία.
Ασχολήθηκε επίσης με
ταξιδιωτικές εντυπώσεις,
κινηματογραφικά
σενάρια, σχολικά βιβλία,
παιδικά βιβλία, παιδικά
μυθιστορήματα και
μεταφράσεις.
20. ΕΡΓΟΓΡΑΦΙΑ
Το κύριο σώμα του έργου του αποτελείται από
την Ασκητική, την Οδύσ(σ)εια, τις Τερτσίνες, τις 14
τραγωδίες που περιέχονται στους τρεις τόμους Θέατρο
Α΄, Β΄, Γ΄, τα δύο μυθιστορήματα που έγραψε στα
γαλλικά και τα 7 μυθιστορήματα της όψιμης ηλικίας του,
τις εντυπώσεις από τα ταξίδια του σε Ιταλία, Αίγυπτο,
Σινά, Ρωσία, Ισπανία, Ιαπωνία, Κίνα, Αγγλία, Ιερουσαλήμ,
Κύπρο και Πελοπόννησο, τις μεταφράσεις του Δάντη και
του Ομήρου και τέλος τις επιστολές του προς τη Γαλάτεια
Αλεξίου και τον Παντελή Πρεβελάκη.
21. ΤΕΡΤΣΙΝΕΣ
Οι Τερτσίνες είναι η μοναδική
ποιητική συλλογή του Νίκου
Καζαντζάκη. Εκδόθηκε μετά τον
θάνατό του για πρώτη φορά
τον Ιανουάριο του 1960 με
επιμέλεια του Εμμανουήλ Χ.
Κάσδαγλη και επανεκδόθηκε
για δεύτερη φορά τον Ιούλιο
του 2007 με επιμέλεια του
Πάτροκλου Σταύρου.
22. ΟΔΥΣΕΙΑ
Τέλη 1924 ξεκίνησε να γράφει την
ιστορία της ζωής του, την Οδύσεια.
33.333 17σύλλαβοι στίχοι χωρισμένοι
σε 24 ραψωδίες. Και περίπου 7.500
αθησαύριστες λέξεις, οι οποίες δεν
υπάρχουν σε κανένα λεξικό
της Ελληνικής.
Η πρώτη έκδοση πραγματοποιήθηκε το
1938 και αφιερώθηκε στην Αμερικανίδα
Τζο Μακλέοντ, χορηγό της έκδοσης.
Η εκτύπωση της δεύτερης έκδοσης
άρχισε τον Οκτώβριο του 1955, με
φιλολογική και τυπογραφική επιμέλεια
του Εμμανουήλ Χ. Κάσδαγλη, και
ολοκληρώθηκε τον Νοέμβρη του 1957,
μετά τον θάνατο του Νίκου
Καζαντζάκη. Οδύσσεια, με δύο σίγμα,
αυτή τη φορά ο τίτλος και δίχως την
αφιέρωση της πρώτης έκδοσης.
23. Β. ΘΕΑΤΡΟ
Το έργο «Ξημερώνει» ήταν το πρώτο θεατρικό έργο του Ν. Καζαντζάκη το οποίο
εκδόθηκε το 1906. Το "Ξημερώνει" βραβεύεται και παίζεται στην Αθήνα, όπου
προκαλεί ζωηρές συζητήσεις. O νέος Καζαντζάκης γίνεται διάσημος μέσα σε μία
νύχτα. Μετά από αυτό, ακολούθησαν και αρκετά ακόμα θεατρικά έργα όπως :
Έως πότε;, Αθήνα, 1907
Φασγά, Αθήνα, 1907
Κωμωδία, τραγωδία μονόπρακτη (με το ψευδώνυμο Πέτρος Ψηλορείτης), Κρητική Στοά,
Ηράκλειο, 1909
Ο Πρωτομάστορας (Η Θυσία) (με το ψευδώνυμο Πέτρος Ψηλορείτης), αφιερωμένη στον
Ίδα (Ίωνα Δραγούμη), Εστία, Αθήνα, 1910
Ο Οθέλλος ξαναγυρίζει, Αίγινα, 1936
Θέατρο Α' - Τραγωδίες με αρχαία θέματα: Προμηθέας (τριλογία), Κούρος, Οδυσσέας,
Μέλισσα, Δίφρος, Αθήνα, 1955
Θέατρο Β΄ - Τραγωδίες με βυζαντινά θέματα: Χριστός, Ιουλιανός ο Παραβάτης,
Νικηφόρος Φωκάς, Κωνσταντίνος ο Παλαιολόγος, Δίφρος, Αθήνα, 1956
Θέατρο Γ' - Τραγωδίες με διάφορα θέματα: Καποδίστριας, Χριστόφορος Κολόμβος,
Σόδομα και Γόμορρα, Βούδας, Δίφρος, Αθήνα, 1956
25. «Όφις και Κρίνο» (1905)
Συγκαταλέγεται στα πρώτα
λογοτεχνικά έργα του Καζαντζάκη.
Το βιβλίο γράφτηκε το 1905 -
πιθανόν στο Ηράκλειο -
αποτελώντας έτσι, το πρώτο βιβλίο
του Καζαντζάκη. Ο συγγραφέας ήταν
μόλις 20 ετών όταν το ολοκλήρωνε
και το βιβλίο εκδόθηκε υπό το
φιλολογικό ψευδώνυμο, «Κάρμα
Νιρβαμή». Το βιβλίο έχει τη μορφή
του ημερολογίου και περιγράφονται
σ' αυτό, οι νεανικές ανησυχίες του
Καζαντζάκη για τη ζωή και τον
θάνατο, τη γυναίκα και τον έρωτα.
26. «Σπασμένες Ψυχές» (1908)
Είναι το πρώτο μυθιστόρημα που
έγραψε ο Νίκος Καζαντζάκης, και το
έγραψε στο Παρίσι το πρώτο
εξάμηνο του 1908. Το μυθιστόρημα
δημοσιεύθηκε σε είκοσι τέσσερεις
συνέχειες στο περιοδικό "Νουμάς"
στην Αθήνα, 1909-1910, με το
ψευδώνυμο: Πέτρος Ψηλορείτης. Το
βιβλίο αυτό αποτελεί μια στροφή
στην πνευματική πορεία του Νίκου
Καζαντζάκη. Με τις "Σπασμένες
Ψυχές« ζωντανεύει ορισμένους
χαρακτήρες που καταρρέουν
μπροστά στις δυσκολίες, για να
δώσει ένα παράδειγμα προς
αποφυγήν.
27. «Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά(1946)
Είναι ένα από τα πλέον διάσημα μυθιστορήματα
του Νίκου Καζαντζάκη, που κυκλοφόρησε για
πρώτη φορά στην Αθήνα το 1946.
Το μυθιστόρημα βασίζεται στη ζωή του Γεωργίου
Ζορμπά, φίλου και επιχειρηματικού συνεργάτη
του συγγραφέα. Ο Ζορμπάς είναι ένας άνθρωπος
που αγαπά την πράξη· είναι αδιάβαστος αλλά
πλούσιος σε γνώσεις που πηγάζουν από τις
εμπειρίες της ζωής. Ο Συγγραφέας είναι ένας
άνθρωπος που αγαπά τη θεωρία· είναι
διαβασμένος και πλούσιος σε γνώσεις που
πηγάζουν από τα βιβλία αλλά παρ’ όλα αυτά
μαθητεύει δίπλα στον αδιάβαστο σύντροφό του.
Το μυθιστόρημα αυτό γνώρισε παγκόσμια
εκδοτική επιτυχία και το 1964 μεταφέρθηκε στον
κινηματογράφο από το σκηνοθέτη Μιχάλη
Κακογιάννη με τίτλο Αλέξης Ζορμπάς (Zorba the
Greek).
28. «Καπετάν Μιχάλης»
Είναι ένα από τα τελευταία του συγγραφέα και θεωρείται
από τα κορυφαία
της νεοελληνικής λογοτεχνίας. Διαδραματίζεται στην
ιδιαίτερη πατρίδα του, την Κρήτη, στη διάρκεια της
τουρκικής κατοχής, και ο κεντρικός του ήρωας, ο Καπετάν
Μιχάλης, ενσαρκώνει τον ηρωικό καπετάνιο της Ελληνικής
Επανάστασης στο νησί.
Ο ίδιος ο Καζαντζάκης στον πρόλογό του αναφέρει: «Όταν
άρχισα τώρα στα γεράματα να γράφω τον «Καπετάν
Μιχάλη», ο κρυφός μου σκοπός ήταν τούτος : Να σώσω,
ντύνοντάς το με λέξεις, το όραμα του κόσμου όπως τον
δημιούργησαν τα παιδικά μου μάτια. Κι όταν λέω τ’ όραμα
του κόσμου, θέλω να πω το όραμα της Κρήτης. Δεν ξέρω τι
γίνουνταν, την εποχή εκείνη στα άλλα παιδιά της
λευτερωμένης Ελλάδας, μα τα παιδιά της Κρήτης
ανάπνεαν έναν αέρα τραγικό στα ηρωικά και μαρτυρικά
χρόνια του Καπετάν Μιχάλη, όταν οι Τούρκοι πατούσαν
ακόμα τα χώματά μας και συνάμα άρχιζαν να ζυγώνουν τα
αιματωμένα φτερά της Ελευτερίας.
29. «Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται» (1948)
Οι χωρικοί, που σχεδιάζουν να
διαδραματίσουν τη ζωή τού
Χριστού σε ένα μυστηριακό
θεατρικό δρώμενο,
καταποντίζονται από την
αποστολή τους. Ταυτίζονται με
τους ρόλους που τους έχουν
δοθεί· και, όταν μια ομάδα
προσφύγων, που άφησαν τα
ερείπια των λεηλατημένων
σπιτιών τους, φτάνει στο χωριό
ελπίζοντας να βρει προστασία, το
δράμα τού Θείου Πάθους γίνεται
πραγματικότητα.
30. «Τελευταίος Πειρασμός» (1955)
«Η δυαδική υπόσταση του Χριστού
στάθηκε για μένα πάντα βαθύ,
ανεξερεύνητο μυστήριο. Η λαχτάρα, η
τόσο ανθρώπινη, η τόσο
υπεράνθρωπη, να φτάσει ο
άνθρωπος ως τον Θεό ή, πιο σωστά,
να επιστρέψει ο άνθρωπος στον Θεό
και να ταυτιστεί μαζί του. Η
νοσταλγία αυτή, η τόσο μυστική και
συνάμα πραγματική, άνοιξε μέσα μου
πληγές και πηγές μεγάλες. Από τη
νεότητά μου η πρωταρχική αγωνία
μου, από όπου πήγαζαν όλες οι χαρές
μου κι όλες μου οι πίκρες, ήταν τούτη:
η ακατάπαυστη, ανήλεη πάλη
ανάμεσα στο πνεύμα και στη σάρκα».
(ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ ΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ)
31. «Ο φτωχούλης του Θεού» (1956)
Το βιβλίο «Ο φτωχούλης του
Θεού», χωρισμένο σε 14
κεφάλαια (393 σελ.) αποτελεί τη
βιογραφία του Αγίου Φραγκίσκου
της Ασίζης. Ο Φραγκίσκος ήταν
ένα πλούσιο αρχοντόπουλο που
ζούσε στην Ασίζη. Όταν
συνάντησε τον φράτε Λεόνε, έναν
ταπεινό ζητιάνο, που
περιπλανιόταν στον κόσμο
ζητώντας το θεό, αποφάσισε να
τον ακολουθήσει, καθώς
βασανιζόταν από παρόμοιες
αναζητήσεις. Ο Φραγκίσκος
εγκατέλειψε την πλούσια ζωή του,
άφησε την οικογένειά του και
βγήκε στον κόσμο για να κηρύξει
τη δύναμη της αγάπης. Η ιστορία
εκτυλίσσεται τον 12ο αι. μ.Χ.
33. «Αναφορά στον Γκρέκο» (1961)
Η «Αναφορά στον Γκρέκο» είναι το
τελευταίο και ανολοκλήρωτο έργο
του μεγάλου Έλληνα συγγραφέα,
Νίκου Καζαντζάκη. Άρχισε να
γράφεται το φθινόπωρο του 1956 και
αποτελείται συνολικά από 507
σελίδες, χωρισμένες σε 32 κεφάλαια.
Κάθε κεφάλαιο μας μιλάει για ένα
σημαντικό σταθμό της ζωής του. Ο
πατέρας του, η μητέρα του, τα χρόνια
του στο Δημοτικό, ο θάνατος του
παππού του και τα διάφορα ταξίδια
που έκανε σε πολλά μέρη του κόσμου
(Ιταλία, Παρίσι, Βιέννη, Βερολίνο,
Ρωσία, Καύκασος, Αθήνα, Νάξος)
είναι μερικά από τα θέματα για τα
οποία μας μιλάει ο συγγραφέας.
Ξεκινάει από τα παιδικά του χρόνια
και σταματάει στην ημέρα της
«κρητικής ματιάς» και στη σύλληψη
της «Οδύσειας».
34. «Αδερφοφάδες» (1963)
«Οι "Αδερφοφάδες" μιλούν για την
αδελφοκτόνο σύγκρουση σε ένα
χωριό κατά τον Ελληνικό Εμφύλιο
στα τέλη τής δεκαετίας τού 1940.
Πολλοί από τους χωριανούς, μαζί
και ο Καπετάν Δράκος, ο γιος τού
εφημέριου, ο παπα-Γιάνναρος,
πήραν τα βουνά και ενώθηκαν με
τους κομμουνιστές αντάρτες. Είναι
Μεγάλη Εβδομάδα και, με τον
φόνο, τον θάνατο και την
καθημερινή καταστροφή, ο παπα-
Γιάνναρος αισθάνεται ότι
κουβαλάει στους ώμους του τις
αμαρτίες τού κόσμου».
(Από τη γαλλική έκδοση Nikos
Kazantzaki, "Les freres enemis",
Plon, Paris 1978.)
35. ΤΑΞΙΔΙΩΤΙΚΑ
Το 1927 επισκέπτεται την
Αίγυπτο και το Σινά, ως
ανταποκριτής εφημερίδας
και αργότερα ανθολογεί τα
ταξιδιωτικά του άρθρα για
το «Ταξιδεύοντας». Το
1928 κυκλοφορεί το «Τι
είδα στη Ρουσία». Μια
δεκαετία σχεδόν αργότερα
το 1937 κυκλοφορεί το
ταξιδιωτικό του βιβλίο για
την Ισπανία. Ένα χρόνο
αργότερα δημοσιεύει το
ταξιδιωτικό του βιβλίο για
την Ιαπωνία και την Κίνα
και δυο χρόνια μετά το
ταξιδιωτικό βιβλίο για τη
Αγγλία.
36. ΔΟΚΙΜΙΑ
Η "Ασκητική" θεωρείται ως ένα από
τα δημοφιλέστερα του Έλληνα
συγγραφέα, με πολλές μεταφράσεις
και στο εξωτερικό. Η συγγραφή του
ξεκίνησε το 1922 και τελείωσε το
1923, αλλά εκδόθηκε το 1927, από το
αθηναϊκό περιοδικό Αναγέννηση. Στο
έργο υπήρξαν διάφορες
αναθεωρήσεις έως και το 1945, όπου
εμφανίζεται ολοκληρωμένο. Στο έργο
αυτό, συναντάται η γνωστή φράση
του συγγραφέα, η οποία
αναγράφεται και στον τάφο
του: «Δεν ελπίζω τίποτα, δε
φοβούμαι τίποτα είμαι λεύτερος.»
37. ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ ΤΟΥ ΝΙΚΟΥ
ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Το 2007, με τη συμπλήρωση 50 χρόνων από το θάνατο
του Νίκου Καζαντζάκη, το Εθνικό Κέντρο Βιβλίου
(ΕΚΕΒΙ) εξέδωσε ένα φάκελο που περιέχει κατάλογο
των μεταφρασμένων έργων του. Έτσι ο Καζαντζάκης
αποδεικνύεται ο πιο μεταφρασμένος Έλληνας
συγγραφέας. Έχουν εκδοθεί 561 μεταφράσεις
διαφόρων έργων του σε 40 γλώσσες!
Την πρώτη θέση ,από αυτές τις γλώσσες κατέχει η
γερμανική με 65 διαφορετικές εκδόσεις. Τα πιο
πολυμεταφρασμένα έργα του είναι τα μυθιστορήματά
του (Ζορμπάς, Ο Χριστός ξαναστρώνεται,
Αδερφοφάδες, Καπετάν Μιχάλης, Τελευταίος
πειρασμός, Ο φτωχούλης του Θεού), όμως έχουν
επίσης μεταφραστεί και θεατρικά του, ταξιδιωτικά,
παιδικά ή ακόμη και φιλοσοφικά όπως η διατριβή του
«Ο Φ. Νίτσε εν τη φιλοσοφία του δικαίου και της
πολιτείας» ή «Η Ασκητική».
38.
39. Βραβεύσεις
Σημειώνοντας πολλά χρόνια
αφοσίωσης στα έργα του και εφόσον
αυτά είχαν απόλυτη επιτυχία σε
παγκόσμιο επίπεδο, ο Νίκος
Καζαντζάκης έφτασε στο σημείο να
ανταμειφθεί για τους κόπους του,
αποκτώντας διαφόρων ειδών βραβεία
και διακρίσεις.
1907. Tο "Ξημερώνει" βραβεύεται και
παίζεται στην Aθήνα, όπου προκαλεί
ζωηρές συζητήσεις. O Kαζαντζάκης
γίνεται διάσημος σε μια νύχτα.
1956. Tον Iούνιο ο Kαζαντζάκης
παίρνει το Bραβείο Eιρήνης στη
Bιέννη. Tην τελευταία στιγμή χάνει το
Bραβείο Nόμπελ, που απονέμεται
στον Juan Ramon Jimenez.
Επίσης την ίδια χρονιά κατέκτησε το
Κρατικό Βραβείο Θεάτρου στην
Αθήνα.
Ο Καζαντζάκης κατά τη βράβευσή του
στη Βιέννη το 1956.
40. ΜΟΥΣΕΙΟ ΝΙΚΟΥ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Αποτελείται από ένα σύνολο κτιρίων και βρίσκεται
στην κεντρική πλατεία του ιστορικού χωριού
Βαρβάροι, σημερινή Μυρτιά σε απόσταση 15 χιλ.
από το Ηράκλειο.
Στην κατοχή και κυριότητα του Μουσείου
βρίσκεται το Αρχείο Νίκου Καζαντζάκη, του οποίου
η συγκρότηση ξεκίνησε από τον ιδρυτή του
Μουσείου Γιώργο Ανεμογιάννη, το 1976. Το 2005,
ο Γιώργος Ανεμογιάννης, με ιδιόγραφη
διαθήκη, κληροδότησε στο Μουσείο και το
προσωπικό του Αρχείο. Στο Μουσείο εκτίθενται
προσωπικά αντικείμενα, μακέτες, κοστούμια και
υλικό από θεατρικές παραστάσεις έργων του, εδώ
και στο εξωτερικό, πορτρέτα και γλυπτά με τη
μορφή του, δεκάδες ξενόγλωσσες εκδόσεις έργων
του, όλα κειμήλια, που ζωντανεύουν τη μνήμη και
προβάλλουν το έργο και την προσωπικότητα του
Νίκου Καζαντζάκη.
41. ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΟΥΣΕΙΟ ΚΡΗΤΗΣ
(ΗΡΑΚΛΕΙΟ)
Η Συλλογή Νίκου Καζαντζάκη
περιλαμβάνει το γραφείο του
κρητικού συγγραφέα από το σπίτι
του στην Αντίμπ της Γαλλίας, με τη
βιβλιοθήκη, τα αυθεντικά έπιπλα και
τα προσωπικά του αντικείμενα,
χειρόγραφα των έργων του και
αρκετές από τις πρώτες εκδόσεις των
βιβλίων του σε πολλές γλώσσες. Σε
ψηφιακές εγκαταστάσεις
προβάλλεται πλούσιο αρχειακό
υλικό και αποσπάσματα από ταινίες
που βασίστηκαν στα μυθιστορήματα
του, όπως ο «Ζορμπάς» σε
σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη και
ο «Τελευταίος πειρασμός» σε
σκηνοθεσία Μάρτιν Σκορτσέζε.
42. ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ
Οι Εκδόσεις Καζαντζάκη [Νίκη
Σταύρου], με έδρα την Αθήνα, είναι ο
εκδοτικός οίκος που εκδίδει και
διακινεί τα έργα του Νίκου
Καζαντζάκη και της συζύγου του
Ελένης στην ελληνική γλώσσα στην
Ελλάδα και από το φθινόπωρο του
2011, μέσω του ηλεκτρονικού του
βιβλιοπωλείου και σε όλο τον κόσμο.
Χαρακτηριστικό των Εκδόσεων
Καζαντζάκη είναι το γεγονός ότι
επανεκδίδουν ή ανατυπώνουν
αδιαλείπτως τα έργα του Καζαντζάκη,
ανεξάρτητα από τη δημοφιλία τους ή
την λογοτεχνική τους αξία. Όπως
άλλωστε αναφέρεται στην ιστοσελίδα
των Εκδόσεων «…πρωταρχικός στόχος
δεν είναι το κέρδος αλλά η προαγωγή
του έργου του Νίκου Καζαντζάκη…».
43. Διεθνής Εταιρεία Φίλων Νίκου Καζαντζάκη
Ιδρύθηκε στη Γενεύη στις 14 Δεκεμβρίου 1988.
Σκοπός της Εταιρείας είναι η προώθηση- με διάφορους τρόπους (και
ιδιαίτερα με μελέτες) - του έργου και της σκέψης του Νίκου Καζαντζάκη:
διαλέξεις - συνέδρια - ημερίδες - κινηματογράφος - θέατρο - εκθέσεις -
ταξίδια - μουσική - οπτικοακουστικό υλικό - λογοτεχνικά καφενεία -
διαγωνισμοί.
44. Θεατρικές παραστάσεις
Φέτος προς τιμήν του
συγγραφέα παίζονται οι εξής
παραστάσεις:
«Ασκητική», σε σκηνοθεσία
Πάνου Αγγελόπουλου. Είναι το
πρώτο έργο του Ν. Καζαντζάκη
που παρουσιάζεται σε
θεατρική μορφή στην Ελλάδα,
αλλά και την παγκόσμια σκηνή.
«Αναφορά στον Γκρέκο», σε
σκηνοθεσία Τάκη Χρυσικάκου.
Για το ραδιόφωνο έχει
διασκευαστεί το
«Κωνσταντίνος ο
Παλαιολόγος», το οποίο
ηχογραφήθηκε το 1982.
Από τις πρόβες της παράστασης Καποδίστριας στο
Εθνικό Θέατρο, 1946. Μαζί με τον Ν. Καζαντζάκη
είναι οι Ν. Τζόγιας, Τζ. Καρούσος, Σωκρ. Καραντινός.
45. Μελοποιημένα έργα
Νίκος Μαμαγκάκης - Μουσική για τέσσερις πρωταγωνιστές (1959)
Μάνος Χατζιδάκις - Καπετάν Μιχάλης (1966)
Αντώνης Καλογιάννης - Αντώνης Καλογιάννης (1975)
Νίκος Μαμαγκάκης - Οδύσσεια (1984, 2011)
Νάσος Παναγιώτου - Ήλιε Μεγάλε (1977)
Κώστας Μουντάκης - Αναφορά στον Καζαντζάκη (1976)
Νίκος Μαμαγκάκης - Οδύσσεια (1984, 2011)
Μανώλης Καλομοίρης - Πρωτομάστορας (Κρατική Ορχήστρα της κινηματογραφίας
της ΕΣΣΔ ) (1990)
Νένα Βενετσάνου - Εικόνες (1994)
Εργαστήρι Παλιάς Μουσικής - Εάλω η Πόλις (1993)
Μουσικό Λύκειο Καλαμάτας - Όσο οι άνθρωποι θα σκέφτονται τη γη (1998)
Κική Καγιαβά - Ο επαναστάτης νους (2007)
Μάνος Μουντάκης - Οδύσσεια (2003)
Νίκος Μαμαγκάκης - Ασκητική - Salvatores Dei (2011)
Κάρμα - Το Χρέος (2012)
46. ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΕΣ
Το πολυσχιδές έργο του
Νίκου Καζαντζάκη, η
δύναμη των χαρακτήρων
του, το ανθρώπινο
μωσαϊκό των
μυθιστορημάτων του δε
θα μπορούσαν να μην
επηρεάσουν και την
κινηματογραφική και
τηλεοπτική παραγωγή
τόσο στην Ελλάδα όσο και
στο εξωτερικό.
Χαρακτηριστικές της
επίδρασης του έργου του
είναι οι παραγωγές που
παρουσιάζονται.
47. Ο Χριστός ξανασταυρώνεται
(Εκείνος που έπρεπε να πεθάνει)
Η αφίσα της κινηματογραφικής μεταφοράς του Ο
Χριστός Ξανασταυρώνεται. Η ταινία προβλήθηκε
στο Φεστιβάλ των Κανών το 1957, με τίτλο
«Αυτός που πρέπει να πεθάνει» («He who must
die»)
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 1957
Σκηνοθέτης: Ζυλ Ντασέν
Σύνθεση μουσικής: Ζορζ Ορίκ
Χώρες Προβολής: Ελλάδα
Ηθοποιοί: Μελίνα Μερκούρη, Πιερ Βανέκ, Ζαν
Σερβέ, Γκρεγκουάρ Ασλάν, Ρενέ Λεφέβρ, Δήμος
Σταρένιος
Η ταινία είναι γαλλικής παραγωγής, γυρισμένη
στην Κρήτη, με κοστούμια του Γιάννη Τσαρούχη.
Όπως ανέφερε ο Ντασέν: «Στο βιβλίο υπάρχουν
οι φτωχοί και οι πλούσιοι, οι προύχοντες του
χωριού. Ε, λοιπόν, κανείς δεν ήθελε να παίξει
έναν από τους προύχοντες! Εκεί όμως που δεν
πείθονταν με τίποτα ήταν στο να παίξουν τους
Τούρκους. Ξέρετε τελικά ποιοι έπαιξαν τους
Τούρκους; Καουμπόηδες από τη διπλανή
Αμερικανική Βάση...».
Σκηνοθετώντας με τρόπο ανάγλυφο τον
μυστικιστικό, ο δημιουργός παρουσιάζει με
ρεαλισμό το βαθιά κοινωνικό και λίαν
θρησκευτικό θέατρο του παραλόγου που
διαδραματίζεται σ’ ένα φτωχικό ορεινό
χωριό της Ανατολίας και τις δραματικές
συνέπειες που θα ακολουθήσουν…
48. Ο Τελευταίος Πειρασμός
Σε πρώτο πλάνο ο σκηνοθέτης Μάρτιν Σκορσέζε
και πίσω του ο Γουίλεμ Νταφόε στον ρόλο του
Ιησού, στα γυρίσματα της κινηματογραφικής
μεταφοράς του βιβλίου.
Ημερομηνία κυκλοφορίας στο σινεμά:12
Αυγούστου 1988 (ΗΠΑ)
Σκηνοθέτης: Μάρτιν Σκορτσέζε
Σύνθεση μουσικής: Πήτερ Γκάμπριελ
Χώρες προβολής: Η.Π.Α
Ηθοποιοί:Willem Dafoe, Harvey Keitel,
Paul Greco, Steve Shill, Verna Bloom,
Barbara Hersey, Roberts Blossom,
Barry Miller, Gary Basaraba, Irvin
Kershner, Victor Argo, Michael Bean,
Paul Herman, John Lurie, Leo
Burmester.
Η ταινία προκάλεσε πολύ μεγάλες
αντιδράσεις σε όλες τις χώρες που
προβλήθηκε καθώς θεωρήθηκε
βλάσφημη.
49. Αλέξης Ζορμπάς
Αφίσα της διάσημης ταινίας του Μιχάλη Κακογιάννη, Zorba the
Greek (1964), κινηματογραφικής προσαρμογής του πολύ γνωστού
μυθιστορήματος του Νίκου Καζαντζάκη Βίος και πολιτεία του Αλέξη
Ζορμπά (1946)
Ημερομηνία κυκλοφορίας: 14 Δεκεμβρίου 1964
(Ελλάδα)
Σκηνοθέτης: Μιχάλης Κακογιάννης
Σύνθεση μουσικής: Μίκης Θεοδωράκης
Xώρες προβολής: Ελλάδα, Βρετανία
Ηθοποιοί: Άντονι Κουίν, Άλαν Μπέιτς, Ειρήνη
Παππά, Λίλα Κέντροβα, Σωτήρης Μουστάκας,
Γιώργος Φούντας, Γιώργος Βογιατζής, Ελένη
Ανουσάκη, Άννα Κυριακού, Τάκης Εμμανουήλ, Πία
Λίνστρομ.
Θετικές Αντιδράσεις: Ο Άντονι Κουίν έχασε το
Όσκαρ, το κέρδισε όμως η Λίλα Κέντροβα, αξέχαστη
ως Μαντάμ Ορτάνς, όπως και ο Γουόλτερ Λάσαλι
για τη φωτογραφία και ο Βασίλης Φωτόπουλος για
τη σκηνογραφία. Πιο κερδισμένος, ωστόσο,
στάθηκε ο Μίκης Θεοδωράκης, καθώς το μουσικό
μοτίβο της ταινίας εξακολουθεί να είναι ένα από τα
πιο αναγνωρίσιμα από την ιστορία του
κινηματογράφου.
Αρνητικές Αντιδράσεις: η Παγκρήτιος Ένωσις
χαρακτηρίζει την ταινία τερατούργημα, ενώ η Ιερά
Σύνοδος της Κρήτης θεωρεί ότι προσβάλλονται η
ορθοδοξία και η εθνική αξιοπρέπεια.
50. ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΠΑΡΑΓΩΓΕΣ
Στιγμιότυπο από τα γυρίσματα της
ταινίας. Ο Γιάννης Σμαραγδής σε πρώτο
πλάνο.
Τιμώντας τα 60 χρόνια από τον θάνατο του
Καζαντζάκη το 2017, χρονιά που έχει κηρυχθεί
από τον πρώην υπουργό Πολιτισμού,
Αριστείδη Μπαλτά, ως Έτος Νίκου
Καζαντζάκη, θα κυκλοφορήσει στους
κινηματογράφους η πολυαναμενόμενη ταινία
του Γιάννη Σμαραγδή, «Νίκος Καζαντζάκης».
Τα γυρίσματα που άρχισαν στην Κρήτη τον
Σεπτέμβριο του 2016 έχουν ήδη ολοκληρωθεί
και αναμένεται η προβολή της ταινίας στους
κινηματογράφους. Ο Γιάννης Σμαραγδής
αποφάσισε, σε αυτήν την ταινία, να είναι
κυρίαρχη γλώσσα τα ελληνικά, ώστε να
ακουστεί ο λόγος του Καζαντζάκη, ο οποίος
θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους
Έλληνες συγγραφείς. Μάλιστα, το σενάριο την
ταινίας, που έγραψε ο σκηνοθέτης, βασίστηκε
στο βιβλίο «Αναφορά στον Γκρέκο».
Στο ρόλο του Νίκου Καζαντζάκη ο Οδυσσέας
Παπασπηλιόπουλος.
51. ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕΙΡΕΣ
«Ο ΧΡΙΣΤΟΣ ΞΑΝΑΣΤΑΥΡΩΝΕΤΑΙ»
Έτος παραγωγής: 1975-1976
Κανάλι προβολής: ΕΡΤ
Αριθμός επεισοδίων: 50
Σκηνοθεσία: Βασίλης Γεωργιάδης
Πρωταγωνιστές: Κάτια Δανδουλάκη , Ανδρέας
Φιλιππίδης, Γιώργος Φούνταςς, Αλέξης Γκόλφης
Υπόθεση σειράς : Η υπόθεση της σειράς
εκτυλίσσεται στην ενδοχώρα της Μικράς Ασίας
και πιο συγκεκριμένα στο χωριό Λυκόβρυση το
1921. Οι κάτοικοι του είχαν ένα παλιό έθιμο,
κάθε 7 χρόνια έκαναν την αναπαράσταση των
Παθών του Χριστού και έπρεπε να διαλέξουν
μερικούς από τους άνδρες του χωριού που θα
υποδύονταν τους Αποστόλους και έναν που θα
υποδυόταν τον Χριστό. Η άφιξη προσφύγων από
ένα χωριό που λεηλάτησαν οι Τούρκοι θα
προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις από τους
κατοίκους της Λυκόβρυσης και θα βγάλει στην
επιφάνεια πολλά και κρυμμένα πάθη.
Η σειρά γνώρισε πολύ μεγάλη αποδοχή από το
τηλεοπτικό κοινό
