SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 63
Descargar para leer sin conexión
Şişman Çocuklarda
Kalp-Damar ve Böbrek
Hastalığı Gelişimi ile Dolaşan
Endotelyal Mikropartiküller
Zübeyde Gündüz, İsmail Dursun, Sebahat Tülpar, Funda Baştuğ,
Ali Baykan, Ali Yıkılmaz, Hakan Poyrazoğlu, Türkan Patıroğlu,
Ruhan Düşünsel, Leyla Akın
Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Nefroloji, Kardiyoloji,
Radyoloji, İmmunoloji ve Endokrinoloji Bilim Dalları
Fazla tartılı olma ve obezite
 Vücut kitle indeksi (VKİ)=
 2-19 yaşlarında yaş ve cinse göre;
◦ >%95: Obezite
◦ %85-95: Fazla tartılı olma
2000 CDC Growth Charts for the United States and expert committee
Obezite sıklığı
International Obesity Task Force
2000 yılında 5-17 yaş çocuklarda
 Fazla tartılı olma %10
 Obez %2-3
◦ Dünya çapında 155 milyon fazla tartılı
◦ 30-45 milyon obez çocuk
Pietrobelli et al. Angiology 2008; 59
WHO göre
 Dünyada en yaygın sağlık sorunlarına katkısı
olan risk faktörleri içinde 6. sırada
 ~ 110 milyon çocuk fazla tartılı ve obez
Wang ve Lobstein (Int J Pediatr Obes 2006; 1):
Artan global çocukluk obezitesi epidemisi var
 25 ülkede okul çağı
 42 ülkede okul öncesi çağı çocuklarda
Obezite sıklığı
Obezite sıklığı
ABD verilerine göre son 30 yılda obezite
sıklığı
 2-5 yaş (%5 den %13.9 a) ve 12-19 yaş
(%5 den %17.4 e) çocuklarda 3 katı
 6-11 yaş (%6.6 den %18.8 e) çocuklarda
4 katı artmıştır
Daniels et al Circulation 2009; 119
Obezite sıklığı
Sağlık Bakanlığı “Türkiye Obezite (Şişmanlık)
İle Mücadele ve Kontrol Programı (2010-
2014)” Raporu 2010
 Kayseri 6-17 yaş çocuklarda
◦ Fazla tartılı %10.6
◦ Obez %1.6
 İstanbul, Ankara ve İzmir 12-13 yaş
çocuklarda obezite %2
Obezite sıklığı
Sağlık Bakanlığı “Türkiye Obezite (Şişmanlık) İle Mücadele ve
Kontrol Programı (2010-2014)” Raporu 2010
 İstanbul özel eğitim kurumlarında 3-17 yaş çocuklarda
◦ Kızlarda obezite %14,7
◦ Erkeklerde obezite % 18.7
◦ 10-12 yaş erkek çocuklarında %34.4 ü obezite riski taşıyor
 Muğla 6-15 yaş çocuklarda
◦ Kızlarda obezite %7.6
◦ Erkeklerde obezite %9.1
Obezite sıklığı
 Muğla merkez köylerde 6-15 yaş çocuklar
◦ Fazla tartılı olma %17
◦ Obez %7.1
◦ Kızlarda fazla tartılı olma %18.1, obezite %6.6
◦ Erkeklerde fazla tartılı olma %16, obezite %7.6
 Ankara 6-17 yaş çocuklarda obezite %4.8
◦ Obez çocukların %55.6 sı kız
Süzek ve Arı. Yeni Tıp Dergisi 2010; 27
Şimşek ve ark. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2005; 58
Çocukluk obezitesi ve sağlık riskleri?
 KB yükselmesi
 Erken ateroskleroz gelişimi
 Solunum sorunları
 Lipid ve lipoprotein bozuklukları
 Glukoz intoleransı, insülin direnci, hiperinsülinemi, tip 2 diabet
 Kronik böbrek hastalığı
 Karaciğer yağlanması
 Polikistik over hastalığı
 Psikolojik ve sosyal sorunlar
Pietrobelli et al. Angiology 2008;59
Daniels et al Circulation 2009; 119
Obezite ve KVH gelişimi?
 Kardiyovasküler hastalık (KVH) en sık ölüm
nedeni
 KVH bir aterosklerotik proçes sonunda bulgu
veriyor
 Aterosklerotik proçes çocuklukta başlamakta
 Obezite erken KVH gelişimi için önemli bir
haberci
Dos Santos et al. Arq Bras Cardiol 2008, 90
Obezite ve KVH gelişimi
 Erişkinlerde damar anatomisinde patoloji
gelişmeden önce damar fonksiyonu
bozulmakta
◦ Endotel fonksiyonunda azalma
◦ Arter uyumunda azalma
◦ İnflamatuvar belirteçlerde artış
 Çocuklarda obezitenin damar fonksiyon
bozukluğu üzerine etkileri açık değil
Obezite ve KBH gelişimi?
Obezite böbrek hastalık riskini arttırıyor
 Diabet
 Hipertansiyon
 Metabolik sendrom
◦ İnsülin direnci
◦ Hiperinsülinemi
Proinflamatuvar ve proatrojenik
değişiklikler
 İnsülin direnci
 Karaciğer yağlanması
 Total ve LDL kolesterol artışı
 Oksidize LDL-K artışı
 Damar adezyon molekülü, TNF-α, CRP, IL-6 ve
fibrinojen düzeylerinde artış
Ergenlerdeki bu risk faktörleri genç erişkinlikte
aterosklerozun başlangıcı olan IMK artışı için
belirleyici
Short et al. Vascular Health and Risk Management 2009; 5
Damar fonksiyon ve yapısının
değerlendirilmesi
 Endotel fonksiyonu
◦ Akım ilişkili dilatasyon
◦ Arteriyel komplians
 İntima media kalınlığı
Short et al. Vascular Health and Risk Management 2009; 5
Obez çocuklarda puberten önce brakiyal endotel
ve düz kas fonksiyonu damar yapısında
saptanabilir bir patoloji olmadan önce bozuluyor.
Aggoun et al Eur Heart J 2008; 29
Endotel aktivasyonu?
 Dolaşan solubl adezyon molekülleri
◦ ICAM-1
◦ VCAM-1
◦ E selektin
 Dolaşan endotel mikropartiküller
 Dolaşan endotel hücreleri
Dolaşan endotel mikropartikülleri
 0.1-1µm çapında membran kesecikleri
 Endotel disfonksiyonunu gösterir
 İnflamatuvar proçesde önemli rol
oynarlar
 Prokoagülan özellikleri vardır
 Aterosklerotik plakların yapısında
bulunurlar
Dolaşan endotel mikropartikülleri
 Vasküler endotelyal (VE)-cadherin (CD
144) endotel hücreleri arasında yer alan
endotele çok spesifik bir adezyon
molekülü
◦ Hücre proliferasyonu ve
apopitozunun düzenlenmesi
◦ Endotel büyüme faktör
reseptörlerinin
fonksiyonunun düzenlenmesi
Dolaşan endotel mikropartikülleri
 S-Endo 1-ilişkili antijen (CD 146)
endotel hücrelerinin birbirine yapışma
yerinde lokalize olan membran
bütünleyici bir glikoprotein
◦ Endotel hücrelerinin
birbiriyle yapışmasının
kontrolü
Dolaşan endotel mikropartikülleri
 Endotel hücre aktivasyonu aterosklerotik lezyonların
gelişiminin öncüsü ve uyarıcısıdır
 Böbrek endoteli çok özel bir endotel olup sistemik
hastalıklarda hedef organ olma durumundadır
 Endotel hücre aktivasyonu membran mikropartikülleri ve
lökosit adezyon moleküllerinin oluşumu ve serbestleşmesi ile
sonuçlanır
 Endotel hasarı olan durumlarda dolaşımda CD 144+ ve CD
146+ endotel mikropartikülleri saptanır
Rabelink et al. Nat Rev Nephrol 2010; 6
Dolaşan endotel mikropartikülleri
Dolaşan endotel mikropartikülleri
Erişkinlerde
 Preeklampsi
 Obezite
 Metabolik sendrom
 Diabetes mellitus
 Akut koroner sendrom
 Şiddetli hipertansiyon
 Multipl skleroz
 Vaskülitler
 Kronik böbrek
yetmezliği
Dolaşan endotel mikropartikülleri
Çocuklarda
 Henoch-Schönlein purpurası
 Kronik böbrek yetmezliği
Dursun et al. Rheumatol Int 2010
Dursun et al. NDT 2009; 24
Amaç
 Bu çalışmada primer obezite tanısı
alan çocuklarda kardiyovasküler risk
faktörleri ve dolaşan endotelyal
mikropartiküllerin damar ve böbrek
hastalığı gelişimi ile ilişkisi araştırıldı
HASTALAR VE YÖNTEM
Hastalar
 Çalışmaya yaşları 8-16.6 yıl olan 59 fazla tartılı ve
şişman çocuk alındı
◦ VKİ 85-95. yüzdelik: Fazla tartılı olma
◦ VKİ >95. yüzdelik: Şişman
◦ Erkek /kız oranı 32/27
 Kontrol grubu vücut ağırlığı yaşına uygun olan yaşları
8,1-15,3 yıl olan 26 çocuktan oluştu
◦ VKİ < 85. yüzdelik
◦ Erkek/kız oranı 13/13
Hastalar
Çalışmaya alınmama kriterleri
 Sekonder obezite
 Sistemik hastalık varlığı
 Genetik hastalık varlığı
 Kronik böbrek hastalığı varlığı
 Kronik akciğer hastalığı varlığı
 Kalp hastalığı varlığı
 Karaciğer hastalığı varlığı
Hastalar
 Antropometrik ölçümler
◦ Vücut ağırlığı
◦ Boy
◦ Üst kol orta kol çevresi
◦ Göbek çevresi
 Kan basıncı ölçümü
◦ Oturur pozisyonda
◦ 15 dakikalık dinlenmeyi takiben standart sfigmomanometre
kullanılarak sağ koldan ölçüldü
Yaşam içi kan basıncı ölçümü
 Baskın olmayan koldan,
 Gündüz 30 dakikada bir, gece 60
dakikada bir ölçümler alındı
 Gündüz ve gece SKB, DKB ve OKB
ortalamaları alındı
Bioelektrik impedans analizi
 RJL systems Quantum II analyser ve BC
Body Composition Management Software
kullanılarak yapıldı
◦ Total vücut suyu
◦ Hücre içi ve hücre dışı sıvı
◦ Vücut yağı
◦ Vücut yağsız kitlesi
Sonografik ölçümler
 Karotid arter intima media kalınlığı (kIMK)
 Sol ana karotid arterden (bifurkasyon yerinin 1 cm distalinden) iki boyutlu US
görüntüsünden ölçüldü
 Ekokardiyografik değerlendirme
 Sol ventrikül kitlesi İnterventriküler septum kalınlığı (IVSç), =Sol ventrikül
internal çap (LVç), Sol ventrikül arka duvar kalınlığı (LVAD) kulanılarak
hesaplandı
Sol ventrikül kitlesi (gr) = 0,8 (1,04 x-y) + 0,6
x = [ IVSç + LVç + LVAD]3 ve y = [ LVç]3
 Böbrek volümü ölçümü
 Her iki böbreğin en, boy ve derinliği ölçülerek hesaplandı
Böbrek volümü (cm³)= en x boy x derinlik x 0.523
Böbrek itrah özellikleri
 GFH Schwartz formülü kullanılarak
serum Cr den hesaplandı
 24 saatlik idrar toplanarak
 Protein atılımı (mg/m²/saat)
 Albumin atılımı hesaplandı (mg/gün)
Kan örnekleri
◦ 8-12 saatlik açlığı takiben alındı
◦ Biyokimya çalışmaları: BUN, Cr, kan şekeri,
sodyum, potasyum, klor, trigliserit, total
kolesterol, HDL-kolesterol, LDL-kolesterol
◦ Tam kan sayımı
◦ Akut faz reaktanları: ESH ve CRP
◦ Plazma insülin düzeyleri (RIA yöntemi)
◦ Endotelyal mikropartiküller: CD 144 ve CD 146
Endotel mikropartikülleri
 Trombositten fakir plazma insan umblikal
endotel hücre kültürü ile 24 saat inkübe edildi
 Elde edilen süpernatandan CD 144+ ve
CD 146+ endotel mikropartikülleri akım
sitometri yöntemi ile sayıldı
BULGULAR
Antropometrik ölçümler ve BIA bulguları
Değişken VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
VKİ 28.2 (21.3-37.4) 16.8 (14.4-23.8) 0.000
Boy (cm) 153.8 ± 10.2 147.9 ± 10.9 0.01
Göbek çevresi (cm) 93 ( 68-116) 64 (55-76) 0.000
Kol çevresi (cm) 29.7 (24.5-38) 20.5 (17-26) 0.000
Yağ oranı (%) 37.6 (24.4-48.5) 18.6 ( 8.8-32.3) 0.000
HİS (% TVS) 58.6 ( 48.9-65.7) 61.3 (51.6-72.6) 0.004
HDS (%TVS) 41.4 ( 34.3-51.1) 38,7 ( 27.4-48.4) 0.004
Antropometrik ölçümler ve BIA bulguları
*
*
*
*
* *
†,#
**
*p=0.000 tüm gruplar arası,†p=0.000 vs şişman
#p= 0.005 vs fazla tartılı,**p=0.05 vs şişman
Kan basıncı
Kan basıncı VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
SKB (mmHg) 120 (90-150) 110 (90-130) 0.000
DKB (mmHg) 70 (60-90) 65 (60-80) 0.002
OKB (mmHg) 86.7 ( 70-110) 76.7 (70-97) 0.000
#p= 0.004 vs normal
*p= 0.001 vs normal
**p= 0.006 vs normal
†p= 0.007 vs normal
‡p= 0.002 vs normal
# *
** **
† ‡
Yaşam içi kan basıncı ölçümü
Kan basıncı VKI ≥ 85.
yüzdelik
VKI <85.
yüzdelik
p
Gündüz
SKB (mmHg) 119 (97-157) 107 (93-121) 0.000
DKB (mmHg) 64.9 ± 8.4 67.5 ± 7.9 AD
OKB (mmHg) 82.3 ± 8.2 80.4 ± 6.7 AD
Gece
SKB (mmHg) 106 (93-138) 97 ( 87-121) 0.001
DKB (mmHg) 55.5 ± 7.1 56.8 ± 6.6 AD
OKB (mmHg) 72.57 ± 6.91 70.72 ± 7.01 AD
**
*p=0.01 vs normal
**p= 0.003 vs normal
Yaşam içi kan basıncı ölçümü
*
Obezite/Kan basıncı
Değişken SKB DKB OKB
r p r p r p
Obezite derecesi
VKİ
Göbek çevresi
Kol çevresi
Yağ oranı
0.345
0.350
0.316
0.357
0.307
0.000
0.001
0.004
0.001
0.005
0.298
0.307
0.272
0.304
0.326
0.006
0.005
0.013
0.005
0.003
0.339
0.346
0.314
0.353
0.343
0.002
0.001
0.004
0.001
0.002
Değişken Gündüz SKB Gece SKB
r p r p
Obezite derecesi
VKİ
Göbek çevresi
Kol çevresi
Yağ oranı
0.393
0.388
0.393
0.437
0.371
0.000
0.000
0.000
0.000
0.001
0.353
0.351
0.259
0.349
0.291
0.001
0.001
0.023
0.002
0.011
İnflamatuvar bulgular
***
*p=0.003 vs şişman
**p=0.000 vs şişman
†p=0.04 vs normal
VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
ESH (mm/sa) 25 (5-66) 15.5 (1-40) 0.002
CRP (mg/L) 3.22 (3.22-80) 3.22 (3.22-3.22) 0.000
BK (/mm3) 6995 ± 1715 6570 ± 1572 AD
†
Lipid düzeyleri
*
**
† ††
*p=0.009 vs normal
**p=0.012 vs normal
†p=0.039 vs normal
††p=0.033 vs normal
mg/dl
VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
TG (mg/dl) 138.9 ± 68.6 91.2 ± 29.1 0.009
Total kolesterol
(mg/dl)
166.2 ± 41.5 170.5 ± 33.7 AD
HDL-K (mg/dl) 44.7 ± 10.1 51.3 ± 7.8 AD
LDL-K (mg/dl) 97.6 ± 29.7 100.9 ± 30.7 AD
İnsülin duyarlılığı
* *
* *
*p=0.000 vs normal
VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
Kan şekeri (mg/dl) 78.54± 10.2 76.77 ± 11.48 AD
İnsülin (IU/ml) 15.6 (3.57-112.5) 7.65 ( 1.75-19.91) 0.000
HOMA-IR 2.75 (0.68-20.55) 1.42 (0.32-5.21) 0.000
Kardiyovasküler bulgular
*p=0.024 vs şişman
** p= 0.000 vs şişman
**
*
*p=0.002 vs fazla tartılı
** p= 0.000 vs şişman
*,**
VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
kIMK (mm) 0.46 ± 0.05 0.45 ± 0.02 AD
SVK (g) 231.1 ± 135.1 254.3 ± 157.1 0.016
SVKI (g/m2 VYA) 123.6 ± 29.7 112.3 ± 20.0 0.052
Karotid arter intima media kalınlığı
Değişken kIMK
r p
VKİ
Göbek çevresi
Kol çevresi
Yağ oranı
CRP
İnsülin
Böbrek Volümü
0.332
0.225
0.297
0.308
0.251
0.232
0.239
0.002
0.042
0.07
0.005
0.027
0.043
0.031
Böbrek hacmi ve GFH
*
**
*p=0.003 vs normal
**p=0.000 vs normal
VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
Böbrek Hacmi (cm3) 172.1 (96-337.8) 112.7 (83.3-190.8) 0.000
Böbrek H /m2VYA 184.2 ± 48.7 165.11 ± 24.9 0.02
GFH (ml/dk/1.73m2) 231.1 ± 135.1 254.3 ± 157.1 AD
Protein ve albumin itrahları
VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
Protein atılımı
(mg/m2/saat)
2.9 ± 4.5 2.6 ± 1.5 AD
Albumin atılımı
(mg/gün)
5.2 (0.25-384) 4.95 (0.7-90) AD
Albumin atılımı
Değişken Albumin atılımı
r p
Gece SKB
Böbrek Hacmi
SVK
TG
Total kolesterol
Protein atılımı
Kreatinin
0.087
0.109
0.075
0.191
0.052
0.877
0.059
0.014
0.004
0.021
0.000
0.048
0.000
0.036
Endotel mikropartikülleri
Endotel partikülü VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p
CD 144 (s/µL) 281 ( 53-2417 55 ( 14-434) 0.000
CD 146 (s/µL) 231.1 ± 135.1 254.3 ± 157.1 AD
*
*
*p= 0.000 vs normal
Endotel mikropartikülleri
Değişken CD 144
r p
SKB
Obezite
VKİ
Göbek Ç
Kol Ç
ESH
TG
İnsülin
HOMA-IR
Böbrek Vol
SVK
SVKI
0.233
0.591
0.527
0.485
0.564
0.232
0.387
0.307
0.307
0.481
0.513
0.265
0.04
0.000
0.000
0.000
0.000
0.05
0.000
0.009
0.009
0.000
0.000
0.023
TARTIŞMA
Kan basıncı
 Hem SKB hem de DKB VKİ ile ilişkili
 Vücut ağırlığı arttıkça kan basıncı yüksekliği artmaktadır
 Chiolero et al. J Hum Hypertens 2007; 21
 Obez çocukların %47 de yaşam içi sistolik kan basıncı yüksek
 Aggoun et al. Eur Heart J 2008;29
 Fazla tartılı ve şişman çocuklarda muayene anında ölçülen
sistolik ve diastolik KB yüksek
 Yaşam içi kan basıncı izleminde VKİ > 95. yüzdelikte olan
çocuklarda gündüz ve gece SKB yüksek
Bu Çalışma
İnflamatuvar belirteçler
 Fazla tartılı erkek ve kız çocuklarında CRP düzeyleri 3.74 ve 3.17
kez daha fazla
 Çocuklarda VKİ CRP düzeyleri için belirteçtir
 Visser et al. Pediatrics 2001; 107
 Ford. Circulation 2003; 108
 Obez çocuk ve ergenlerde CRP metabolik sendromun erken tanısı
ve kardiyovasküler risk belirlenmesinde kullanılabilir bir belirteçtir.
 Soriano- Guillen et al. Eur J Endocrinol 2008; 159
 VKİ > 95. yüzdelikte olan çocuk ve ergenlerde ESH ve CRP
düzeyleri artıyor
 Ağırlık artışı inflamatuvar belirteçlerde artış ile birliktedir
Bu Çalışma
Karotid arter IMK
 Hafif-orta düzeyde obez olan çocuklarda karotid IMK artıyor Karotid
IMK obez çocuklarda artıyor ve yaş, SKB ve total kolesterol
düzeyleri IMK ile ilişkili
 Woo et al. Int J Obes Relat Metab Disordd 2004; 28
 Urbina et al. Circulation 2009; 119
 Çocukluktaki LDL-kolesterol düzeyleri ve VKİ genç erişkin dönemde
karotid IMK nın önemli bir göstergesidir
 Li et al.JAMA 2003; 290
 VKİ > 95 yüzdelikte olan çocuk ve ergenlerde karotid arter
IMK artmaktadır.
 Karotid arter IMK VKİ, vücut yağ miktarı, CRP ve insülin
düzeyleri ve böbrek büyümesi ile doğru yönde artmaktadır
Bu çalışma
Sol ventrikül kitlesi
 Çocuklarda ve genç erişkinlerde obezite ile SVK
arasında anlamlı ilişki vardır.
 Li et al. Circulation 2004; 110
 Çocuk ve ergenlerde hipertansiyon olsun ya da olmasın
sol ventrikül hipertrofi prevalansı artmıştır
 Hanevold et al. Pediatrics 2004; 113
 Frieberg et al. Eur Heart J 2004; 25
 VKİ ≥ 85 yüzdelikte olan çocuklarda SVK artmaktadır
Bu Çalışma
Metabolik bulgular
 Çocuk ve ergenlerde obezite arttıkça açlık kan şekeri, açlık insülin
ve TG düzeyleri de giderek artmakta ve glukoz toleransı
bozulmaktadır
 Bazal obezite derecesi glukoz toleransının zamanla bozulacağının
anlamlı bir belirleyicisidir
◦ Weiss et al. NEJM 2004; 350
◦ Weiss et al. Diabetes Care 2005; 28
 Visseral yağlanması fazla, karın subkutan yağ oranı kısmen daha
az, intrahepatik ve intramyoselüler yağ oranı fazla olan çocuklarda
insülin direnci daha yüksektir
◦ Cali and Caprio JCEM 2008; 93
 VKİ ≥ 85. yüzdelikte olan çocuklarda dislipidemi ve
insülin direnci gelişmektedir
Bu Çalışma
Böbrek volümü ve albumin atılımı
 Obez çocukların böbrekleri büyüktür. Böbrek uzunluğu yaş, boy, ağırlık,
VKİ ve VYA ile ilişkilidir.
◦ Pantoja-Zuzuaregui et al. Pediatr Nephrol 2009;24
 VKİ ≥85. yüzdelikte olan çocuklarda böbrek volümü
artıyor.
 Vücut ağırlığı fazla olan çocuklarda albumin itrahı
normal olanlardan farklı değil. Ancak albumin itrahı
gece SKB ve böbrek volumu ile doğru orantılı olarak
artmaktadır
◦ Bu Çalışma
 Çocukluk çağı obezitesinde dolaşan ICAM-1, VCAM-1 ve E-selektin
düzeyleri artıyor
 Desideri et al. JCEM 2005; 90
 Dolaşan ICAM-1 artışı insülin direnci ile ilişkilidir
 Jimenez et al. Eur J Endocrinol 2007; 156
 Kan basıncı normal olan puberte öncesi obez çocuklarda endotel
disfonksiyonu gelişiyor
◦ Bhattacharjee et al. BMC pediatrics 2010; 10
 Obez çocuklarda endotel ve düz kas fonksiyon bozukluğu yaşam içi kan
basıncı artışı ile birliktedir.
 Aggoun et al. Eur Heart J 2008; 29
Endotel aktivasyonu
 Fazla tartılı ve şişman çocuklarda
dolaşan endotel hücre (CEC) sayısı
artmaktadır.
 Aktive CEC sayısı VKİ, göbek çevresi,
SKB ile doğru, HDL-kolesterol düzeyleri
ile ters orantılıdır.
 Kelly et al. J Pediatrics 2010; 157
Endotel aktivasyonu
Bizim çalışmamızda;
 VKİ ≥ 85. yüzdelikte olan çocuk ve ergenlerde endotel
için çok spesifik adezyon molekülü olan VE-cadherin
(CD 144) içeren partiküllerin sayısının çok anlamlı
olarak dolaşımda arttığı bulunmuştur.
 CD 144 sayısındaki artış VKİ, göbek çevresi, kol çevresi
ve yağ oranı ile güçlü ilişki gösterdi
Endotel aktivasyonu
Bizim çalışmamızda;
 CD 144 düzeyleri TG, insülin ve HOMA-IR düzeyleri ile
doğru orantılı bulundu
 ESH düzeyleri ile de doğru ilişki saptandı
 CD 144 artışı böbrek volümü ve SVK artışı ile de doğru
orantılı idi.
 CD 144 sayısındaki artış karotid arter IMK artışı
belirginleşmeden saptanmaktadır
Endotel aktivasyonu
Sonuç
 Çocukluk çağı obezitesinde erken dönemde
endotel aktivasyonu başlamakta olup; endotel
aktivasyonu insülin direnci ile bağlantılı gibi
görünmektedir.
 Endotel aktivasyonu olan hastalarda sol
ventrikül ve böbrek hipertrofisi oranı da
yüksektir
TEŞEKKÜRLER

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Epilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumu
Epilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumuEpilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumu
Epilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumu
gökcen iplikçi
 

La actualidad más candente (20)

OBEZİTE VE GEBELİK
OBEZİTE VE GEBELİK OBEZİTE VE GEBELİK
OBEZİTE VE GEBELİK
 
Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?
Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?
Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?
 
Deniz Evcik
Deniz EvcikDeniz Evcik
Deniz Evcik
 
Salon 2 13 kasim 14.00 15.00 serpi̇l akkuş topçu-türkçe
Salon 2 13 kasim 14.00 15.00 serpi̇l akkuş topçu-türkçeSalon 2 13 kasim 14.00 15.00 serpi̇l akkuş topçu-türkçe
Salon 2 13 kasim 14.00 15.00 serpi̇l akkuş topçu-türkçe
 
sosyal sorumluluk
sosyal sorumluluksosyal sorumluluk
sosyal sorumluluk
 
IgA Nefropatisi
IgA NefropatisiIgA Nefropatisi
IgA Nefropatisi
 
GEBEDE İYOT EKSİKLİĞİ
GEBEDE İYOT EKSİKLİĞİGEBEDE İYOT EKSİKLİĞİ
GEBEDE İYOT EKSİKLİĞİ
 
Salon b 13 kasim 15.45 17.00 müge aydoğdu-türkçe
Salon b 13 kasim 15.45 17.00 müge aydoğdu-türkçeSalon b 13 kasim 15.45 17.00 müge aydoğdu-türkçe
Salon b 13 kasim 15.45 17.00 müge aydoğdu-türkçe
 
Gebelikte sistemik hast
Gebelikte sistemik hastGebelikte sistemik hast
Gebelikte sistemik hast
 
OBEZİTE VE REHABİLİTASYONU
OBEZİTE VE REHABİLİTASYONU OBEZİTE VE REHABİLİTASYONU
OBEZİTE VE REHABİLİTASYONU
 
Özel Diyabet Sunumu
Özel Diyabet SunumuÖzel Diyabet Sunumu
Özel Diyabet Sunumu
 
Salon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanel
Salon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanelSalon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanel
Salon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanel
 
Salon b 14 kasim 09.00 10.15 hülya sungurteki̇n
Salon b 14 kasim 09.00 10.15 hülya sungurteki̇nSalon b 14 kasim 09.00 10.15 hülya sungurteki̇n
Salon b 14 kasim 09.00 10.15 hülya sungurteki̇n
 
Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?
Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?
Hastalık Üreten Yaşam Tarzımız Nasıl Değişir?
 
Hiperandrojenizmin Ayırıcı Tanısı - www.jinekolojivegebelik.com
Hiperandrojenizmin Ayırıcı Tanısı  - www.jinekolojivegebelik.comHiperandrojenizmin Ayırıcı Tanısı  - www.jinekolojivegebelik.com
Hiperandrojenizmin Ayırıcı Tanısı - www.jinekolojivegebelik.com
 
İnfertilite - www.jinekolojivegebelik.com
İnfertilite - www.jinekolojivegebelik.comİnfertilite - www.jinekolojivegebelik.com
İnfertilite - www.jinekolojivegebelik.com
 
Gebeli̇k ve Karaci̇ğer hastaliklari 12.01.2012
Gebeli̇k ve Karaci̇ğer hastaliklari 12.01.2012Gebeli̇k ve Karaci̇ğer hastaliklari 12.01.2012
Gebeli̇k ve Karaci̇ğer hastaliklari 12.01.2012
 
Diyabet ve hemsirelik bakimi
Diyabet ve hemsirelik bakimiDiyabet ve hemsirelik bakimi
Diyabet ve hemsirelik bakimi
 
endokrin vakalar- 2. sayı
endokrin vakalar- 2. sayıendokrin vakalar- 2. sayı
endokrin vakalar- 2. sayı
 
Epilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumu
Epilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumuEpilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumu
Epilepsi ve ağır psikomotor gerilikte tıbbi beslenme tedavisi olgu sunumu
 

Destacado (6)

16 kasim 2011 i̇zlem ve hedefler 11.30 12.00 osman abbasoğlu
16 kasim 2011 i̇zlem ve hedefler 11.30 12.00 osman abbasoğlu16 kasim 2011 i̇zlem ve hedefler 11.30 12.00 osman abbasoğlu
16 kasim 2011 i̇zlem ve hedefler 11.30 12.00 osman abbasoğlu
 
Murat Varlı
Murat VarlıMurat Varlı
Murat Varlı
 
Basketbolda kondiston ve alan testleri
Basketbolda kondiston ve alan testleriBasketbolda kondiston ve alan testleri
Basketbolda kondiston ve alan testleri
 
Beslenme (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Beslenme (fazlası için www.tipfakultesi.org)Beslenme (fazlası için www.tipfakultesi.org)
Beslenme (fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
PRESTİJ OSGB
PRESTİJ OSGB PRESTİJ OSGB
PRESTİJ OSGB
 
Basic anthropometry ppt.
Basic anthropometry ppt.Basic anthropometry ppt.
Basic anthropometry ppt.
 

Similar a şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotelyal mikropartiküller(fazlası için www.tipfakultesi.org)

Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)
www.tipfakultesi. org
 
Kalp nakli dr. umit kervan
Kalp nakli   dr. umit kervanKalp nakli   dr. umit kervan
Kalp nakli dr. umit kervan
uvcd
 
Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
www.tipfakultesi. org
 
Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
www.tipfakultesi. org
 
Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...
Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...
Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...
www.tipfakultesi. org
 

Similar a şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotelyal mikropartiküller(fazlası için www.tipfakultesi.org) (20)

Obezitenin hastaliklarla ilişkisi sunum
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi   sunumObezitenin hastaliklarla ilişkisi   sunum
Obezitenin hastaliklarla ilişkisi sunum
 
Salon 2 12 kasim 09.00 09.30 müge aydoğdu
Salon 2 12 kasim 09.00 09.30 müge aydoğduSalon 2 12 kasim 09.00 09.30 müge aydoğdu
Salon 2 12 kasim 09.00 09.30 müge aydoğdu
 
obezite ve kanser ilişkisi sunu.pptx
obezite ve kanser ilişkisi sunu.pptxobezite ve kanser ilişkisi sunu.pptx
obezite ve kanser ilişkisi sunu.pptx
 
Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kc nakilli hastada sağkalim(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Kalp nakli dr. umit kervan
Kalp nakli   dr. umit kervanKalp nakli   dr. umit kervan
Kalp nakli dr. umit kervan
 
Kanser tarama
Kanser taramaKanser tarama
Kanser tarama
 
Salon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanel
Salon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanelSalon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanel
Salon a 15 kasim 09.00 10.15 levent yamanel
 
Acil hastada enteral beslenme
Acil hastada enteral beslenmeAcil hastada enteral beslenme
Acil hastada enteral beslenme
 
Diabetik hastalarda iskemik periferik arter hastaligi tarama calismasi
Diabetik hastalarda iskemik periferik arter hastaligi tarama calismasiDiabetik hastalarda iskemik periferik arter hastaligi tarama calismasi
Diabetik hastalarda iskemik periferik arter hastaligi tarama calismasi
 
Noktüri
Noktüri Noktüri
Noktüri
 
Endometriozisten gelişen over kanseri
Endometriozisten gelişen over kanseriEndometriozisten gelişen over kanseri
Endometriozisten gelişen over kanseri
 
Turkiyede periferik arter hastaligi sikligi ve medikal tedavi yaklasimlari ca...
Turkiyede periferik arter hastaligi sikligi ve medikal tedavi yaklasimlari ca...Turkiyede periferik arter hastaligi sikligi ve medikal tedavi yaklasimlari ca...
Turkiyede periferik arter hastaligi sikligi ve medikal tedavi yaklasimlari ca...
 
Kalbimiz ve Sağlık
Kalbimiz ve SağlıkKalbimiz ve Sağlık
Kalbimiz ve Sağlık
 
Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
Kanser epidemiyolojisi (fazlası için www.tipfakultesi.org )
 
Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
Kusmaya genel yaklaşım(fazlası için www.tipfakultesi.org)
 
Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...
Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...
Ivf gebeliği sonrası doğan uniparental dizomiden kaynaklanan prader willi sen...
 
Salon 1 13 kasim 13.30 14.00 asi̇ye durmaz akyol
Salon 1 13 kasim 13.30 14.00 asi̇ye durmaz akyolSalon 1 13 kasim 13.30 14.00 asi̇ye durmaz akyol
Salon 1 13 kasim 13.30 14.00 asi̇ye durmaz akyol
 
Pcos
PcosPcos
Pcos
 
Salon a 14 kasim 09.00 10.15 arzu topeli̇ i̇ski̇t-türkçe
Salon a 14 kasim 09.00 10.15 arzu topeli̇ i̇ski̇t-türkçeSalon a 14 kasim 09.00 10.15 arzu topeli̇ i̇ski̇t-türkçe
Salon a 14 kasim 09.00 10.15 arzu topeli̇ i̇ski̇t-türkçe
 
Sevgi Aras
Sevgi ArasSevgi Aras
Sevgi Aras
 

Más de www.tipfakultesi. org

Más de www.tipfakultesi. org (20)

Oksijen tedavisi
 Oksijen tedavisi Oksijen tedavisi
Oksijen tedavisi
 
Noninvaziv mekanik ventilasyon
Noninvaziv mekanik ventilasyonNoninvaziv mekanik ventilasyon
Noninvaziv mekanik ventilasyon
 
astım
astım astım
astım
 
Mekanik ventilasyon
Mekanik ventilasyonMekanik ventilasyon
Mekanik ventilasyon
 
Konsültasyon
KonsültasyonKonsültasyon
Konsültasyon
 
Koah
KoahKoah
Koah
 
Dr önder tani ve siniflama
Dr önder tani ve siniflamaDr önder tani ve siniflama
Dr önder tani ve siniflama
 
Diyabetes mellitus
Diyabetes mellitusDiyabetes mellitus
Diyabetes mellitus
 
Bronşektazi
BronşektaziBronşektazi
Bronşektazi
 
Bbh'da pnömoni
Bbh'da pnömoniBbh'da pnömoni
Bbh'da pnömoni
 
Astım tanı ve sınıflama
Astım tanı ve sınıflama Astım tanı ve sınıflama
Astım tanı ve sınıflama
 
Astım ve koah ilaç farmakolojisi
Astım ve koah ilaç farmakolojisiAstım ve koah ilaç farmakolojisi
Astım ve koah ilaç farmakolojisi
 
Astim tedavileri
Astim tedavileriAstim tedavileri
Astim tedavileri
 
Astim tani ve tedavi rehberi
Astim tani ve tedavi rehberiAstim tani ve tedavi rehberi
Astim tani ve tedavi rehberi
 
Astım ilaçları
Astım ilaçlarıAstım ilaçları
Astım ilaçları
 
Ape
ApeApe
Ape
 
bronkoskopi ünitesi yönetimi
bronkoskopi ünitesi yönetimi bronkoskopi ünitesi yönetimi
bronkoskopi ünitesi yönetimi
 
Akciğer kanseri
Akciğer kanseriAkciğer kanseri
Akciğer kanseri
 
Akut ve subakut öksürük
Akut ve subakut öksürükAkut ve subakut öksürük
Akut ve subakut öksürük
 
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisibronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
bronşit ve bronlşektazi alevlenme tedavisi
 

şIşman çocuklarda kalp damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile dolaşan endotelyal mikropartiküller(fazlası için www.tipfakultesi.org)

  • 1. Şişman Çocuklarda Kalp-Damar ve Böbrek Hastalığı Gelişimi ile Dolaşan Endotelyal Mikropartiküller Zübeyde Gündüz, İsmail Dursun, Sebahat Tülpar, Funda Baştuğ, Ali Baykan, Ali Yıkılmaz, Hakan Poyrazoğlu, Türkan Patıroğlu, Ruhan Düşünsel, Leyla Akın Erciyes Üniversitesi Tıp Fakültesi Pediatrik Nefroloji, Kardiyoloji, Radyoloji, İmmunoloji ve Endokrinoloji Bilim Dalları
  • 2. Fazla tartılı olma ve obezite  Vücut kitle indeksi (VKİ)=  2-19 yaşlarında yaş ve cinse göre; ◦ >%95: Obezite ◦ %85-95: Fazla tartılı olma 2000 CDC Growth Charts for the United States and expert committee
  • 3. Obezite sıklığı International Obesity Task Force 2000 yılında 5-17 yaş çocuklarda  Fazla tartılı olma %10  Obez %2-3 ◦ Dünya çapında 155 milyon fazla tartılı ◦ 30-45 milyon obez çocuk Pietrobelli et al. Angiology 2008; 59
  • 4. WHO göre  Dünyada en yaygın sağlık sorunlarına katkısı olan risk faktörleri içinde 6. sırada  ~ 110 milyon çocuk fazla tartılı ve obez Wang ve Lobstein (Int J Pediatr Obes 2006; 1): Artan global çocukluk obezitesi epidemisi var  25 ülkede okul çağı  42 ülkede okul öncesi çağı çocuklarda Obezite sıklığı
  • 5. Obezite sıklığı ABD verilerine göre son 30 yılda obezite sıklığı  2-5 yaş (%5 den %13.9 a) ve 12-19 yaş (%5 den %17.4 e) çocuklarda 3 katı  6-11 yaş (%6.6 den %18.8 e) çocuklarda 4 katı artmıştır Daniels et al Circulation 2009; 119
  • 6. Obezite sıklığı Sağlık Bakanlığı “Türkiye Obezite (Şişmanlık) İle Mücadele ve Kontrol Programı (2010- 2014)” Raporu 2010  Kayseri 6-17 yaş çocuklarda ◦ Fazla tartılı %10.6 ◦ Obez %1.6  İstanbul, Ankara ve İzmir 12-13 yaş çocuklarda obezite %2
  • 7. Obezite sıklığı Sağlık Bakanlığı “Türkiye Obezite (Şişmanlık) İle Mücadele ve Kontrol Programı (2010-2014)” Raporu 2010  İstanbul özel eğitim kurumlarında 3-17 yaş çocuklarda ◦ Kızlarda obezite %14,7 ◦ Erkeklerde obezite % 18.7 ◦ 10-12 yaş erkek çocuklarında %34.4 ü obezite riski taşıyor  Muğla 6-15 yaş çocuklarda ◦ Kızlarda obezite %7.6 ◦ Erkeklerde obezite %9.1
  • 8. Obezite sıklığı  Muğla merkez köylerde 6-15 yaş çocuklar ◦ Fazla tartılı olma %17 ◦ Obez %7.1 ◦ Kızlarda fazla tartılı olma %18.1, obezite %6.6 ◦ Erkeklerde fazla tartılı olma %16, obezite %7.6  Ankara 6-17 yaş çocuklarda obezite %4.8 ◦ Obez çocukların %55.6 sı kız Süzek ve Arı. Yeni Tıp Dergisi 2010; 27 Şimşek ve ark. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası 2005; 58
  • 9. Çocukluk obezitesi ve sağlık riskleri?  KB yükselmesi  Erken ateroskleroz gelişimi  Solunum sorunları  Lipid ve lipoprotein bozuklukları  Glukoz intoleransı, insülin direnci, hiperinsülinemi, tip 2 diabet  Kronik böbrek hastalığı  Karaciğer yağlanması  Polikistik over hastalığı  Psikolojik ve sosyal sorunlar Pietrobelli et al. Angiology 2008;59 Daniels et al Circulation 2009; 119
  • 10. Obezite ve KVH gelişimi?  Kardiyovasküler hastalık (KVH) en sık ölüm nedeni  KVH bir aterosklerotik proçes sonunda bulgu veriyor  Aterosklerotik proçes çocuklukta başlamakta  Obezite erken KVH gelişimi için önemli bir haberci Dos Santos et al. Arq Bras Cardiol 2008, 90
  • 11. Obezite ve KVH gelişimi  Erişkinlerde damar anatomisinde patoloji gelişmeden önce damar fonksiyonu bozulmakta ◦ Endotel fonksiyonunda azalma ◦ Arter uyumunda azalma ◦ İnflamatuvar belirteçlerde artış  Çocuklarda obezitenin damar fonksiyon bozukluğu üzerine etkileri açık değil
  • 12. Obezite ve KBH gelişimi? Obezite böbrek hastalık riskini arttırıyor  Diabet  Hipertansiyon  Metabolik sendrom ◦ İnsülin direnci ◦ Hiperinsülinemi
  • 13. Proinflamatuvar ve proatrojenik değişiklikler  İnsülin direnci  Karaciğer yağlanması  Total ve LDL kolesterol artışı  Oksidize LDL-K artışı  Damar adezyon molekülü, TNF-α, CRP, IL-6 ve fibrinojen düzeylerinde artış Ergenlerdeki bu risk faktörleri genç erişkinlikte aterosklerozun başlangıcı olan IMK artışı için belirleyici Short et al. Vascular Health and Risk Management 2009; 5
  • 14. Damar fonksiyon ve yapısının değerlendirilmesi  Endotel fonksiyonu ◦ Akım ilişkili dilatasyon ◦ Arteriyel komplians  İntima media kalınlığı Short et al. Vascular Health and Risk Management 2009; 5 Obez çocuklarda puberten önce brakiyal endotel ve düz kas fonksiyonu damar yapısında saptanabilir bir patoloji olmadan önce bozuluyor. Aggoun et al Eur Heart J 2008; 29
  • 15. Endotel aktivasyonu?  Dolaşan solubl adezyon molekülleri ◦ ICAM-1 ◦ VCAM-1 ◦ E selektin  Dolaşan endotel mikropartiküller  Dolaşan endotel hücreleri
  • 16. Dolaşan endotel mikropartikülleri  0.1-1µm çapında membran kesecikleri  Endotel disfonksiyonunu gösterir  İnflamatuvar proçesde önemli rol oynarlar  Prokoagülan özellikleri vardır  Aterosklerotik plakların yapısında bulunurlar
  • 17. Dolaşan endotel mikropartikülleri  Vasküler endotelyal (VE)-cadherin (CD 144) endotel hücreleri arasında yer alan endotele çok spesifik bir adezyon molekülü ◦ Hücre proliferasyonu ve apopitozunun düzenlenmesi ◦ Endotel büyüme faktör reseptörlerinin fonksiyonunun düzenlenmesi
  • 18. Dolaşan endotel mikropartikülleri  S-Endo 1-ilişkili antijen (CD 146) endotel hücrelerinin birbirine yapışma yerinde lokalize olan membran bütünleyici bir glikoprotein ◦ Endotel hücrelerinin birbiriyle yapışmasının kontrolü
  • 20.  Endotel hücre aktivasyonu aterosklerotik lezyonların gelişiminin öncüsü ve uyarıcısıdır  Böbrek endoteli çok özel bir endotel olup sistemik hastalıklarda hedef organ olma durumundadır  Endotel hücre aktivasyonu membran mikropartikülleri ve lökosit adezyon moleküllerinin oluşumu ve serbestleşmesi ile sonuçlanır  Endotel hasarı olan durumlarda dolaşımda CD 144+ ve CD 146+ endotel mikropartikülleri saptanır Rabelink et al. Nat Rev Nephrol 2010; 6 Dolaşan endotel mikropartikülleri
  • 21. Dolaşan endotel mikropartikülleri Erişkinlerde  Preeklampsi  Obezite  Metabolik sendrom  Diabetes mellitus  Akut koroner sendrom  Şiddetli hipertansiyon  Multipl skleroz  Vaskülitler  Kronik böbrek yetmezliği
  • 22. Dolaşan endotel mikropartikülleri Çocuklarda  Henoch-Schönlein purpurası  Kronik böbrek yetmezliği Dursun et al. Rheumatol Int 2010 Dursun et al. NDT 2009; 24
  • 23. Amaç  Bu çalışmada primer obezite tanısı alan çocuklarda kardiyovasküler risk faktörleri ve dolaşan endotelyal mikropartiküllerin damar ve böbrek hastalığı gelişimi ile ilişkisi araştırıldı
  • 25. Hastalar  Çalışmaya yaşları 8-16.6 yıl olan 59 fazla tartılı ve şişman çocuk alındı ◦ VKİ 85-95. yüzdelik: Fazla tartılı olma ◦ VKİ >95. yüzdelik: Şişman ◦ Erkek /kız oranı 32/27  Kontrol grubu vücut ağırlığı yaşına uygun olan yaşları 8,1-15,3 yıl olan 26 çocuktan oluştu ◦ VKİ < 85. yüzdelik ◦ Erkek/kız oranı 13/13
  • 26. Hastalar Çalışmaya alınmama kriterleri  Sekonder obezite  Sistemik hastalık varlığı  Genetik hastalık varlığı  Kronik böbrek hastalığı varlığı  Kronik akciğer hastalığı varlığı  Kalp hastalığı varlığı  Karaciğer hastalığı varlığı
  • 27. Hastalar  Antropometrik ölçümler ◦ Vücut ağırlığı ◦ Boy ◦ Üst kol orta kol çevresi ◦ Göbek çevresi  Kan basıncı ölçümü ◦ Oturur pozisyonda ◦ 15 dakikalık dinlenmeyi takiben standart sfigmomanometre kullanılarak sağ koldan ölçüldü
  • 28. Yaşam içi kan basıncı ölçümü  Baskın olmayan koldan,  Gündüz 30 dakikada bir, gece 60 dakikada bir ölçümler alındı  Gündüz ve gece SKB, DKB ve OKB ortalamaları alındı
  • 29. Bioelektrik impedans analizi  RJL systems Quantum II analyser ve BC Body Composition Management Software kullanılarak yapıldı ◦ Total vücut suyu ◦ Hücre içi ve hücre dışı sıvı ◦ Vücut yağı ◦ Vücut yağsız kitlesi
  • 30. Sonografik ölçümler  Karotid arter intima media kalınlığı (kIMK)  Sol ana karotid arterden (bifurkasyon yerinin 1 cm distalinden) iki boyutlu US görüntüsünden ölçüldü  Ekokardiyografik değerlendirme  Sol ventrikül kitlesi İnterventriküler septum kalınlığı (IVSç), =Sol ventrikül internal çap (LVç), Sol ventrikül arka duvar kalınlığı (LVAD) kulanılarak hesaplandı Sol ventrikül kitlesi (gr) = 0,8 (1,04 x-y) + 0,6 x = [ IVSç + LVç + LVAD]3 ve y = [ LVç]3  Böbrek volümü ölçümü  Her iki böbreğin en, boy ve derinliği ölçülerek hesaplandı Böbrek volümü (cm³)= en x boy x derinlik x 0.523
  • 31. Böbrek itrah özellikleri  GFH Schwartz formülü kullanılarak serum Cr den hesaplandı  24 saatlik idrar toplanarak  Protein atılımı (mg/m²/saat)  Albumin atılımı hesaplandı (mg/gün)
  • 32. Kan örnekleri ◦ 8-12 saatlik açlığı takiben alındı ◦ Biyokimya çalışmaları: BUN, Cr, kan şekeri, sodyum, potasyum, klor, trigliserit, total kolesterol, HDL-kolesterol, LDL-kolesterol ◦ Tam kan sayımı ◦ Akut faz reaktanları: ESH ve CRP ◦ Plazma insülin düzeyleri (RIA yöntemi) ◦ Endotelyal mikropartiküller: CD 144 ve CD 146
  • 33. Endotel mikropartikülleri  Trombositten fakir plazma insan umblikal endotel hücre kültürü ile 24 saat inkübe edildi  Elde edilen süpernatandan CD 144+ ve CD 146+ endotel mikropartikülleri akım sitometri yöntemi ile sayıldı
  • 35. Antropometrik ölçümler ve BIA bulguları Değişken VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p VKİ 28.2 (21.3-37.4) 16.8 (14.4-23.8) 0.000 Boy (cm) 153.8 ± 10.2 147.9 ± 10.9 0.01 Göbek çevresi (cm) 93 ( 68-116) 64 (55-76) 0.000 Kol çevresi (cm) 29.7 (24.5-38) 20.5 (17-26) 0.000 Yağ oranı (%) 37.6 (24.4-48.5) 18.6 ( 8.8-32.3) 0.000 HİS (% TVS) 58.6 ( 48.9-65.7) 61.3 (51.6-72.6) 0.004 HDS (%TVS) 41.4 ( 34.3-51.1) 38,7 ( 27.4-48.4) 0.004
  • 36. Antropometrik ölçümler ve BIA bulguları * * * * * * †,# ** *p=0.000 tüm gruplar arası,†p=0.000 vs şişman #p= 0.005 vs fazla tartılı,**p=0.05 vs şişman
  • 37. Kan basıncı Kan basıncı VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p SKB (mmHg) 120 (90-150) 110 (90-130) 0.000 DKB (mmHg) 70 (60-90) 65 (60-80) 0.002 OKB (mmHg) 86.7 ( 70-110) 76.7 (70-97) 0.000 #p= 0.004 vs normal *p= 0.001 vs normal **p= 0.006 vs normal †p= 0.007 vs normal ‡p= 0.002 vs normal # * ** ** † ‡
  • 38. Yaşam içi kan basıncı ölçümü Kan basıncı VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p Gündüz SKB (mmHg) 119 (97-157) 107 (93-121) 0.000 DKB (mmHg) 64.9 ± 8.4 67.5 ± 7.9 AD OKB (mmHg) 82.3 ± 8.2 80.4 ± 6.7 AD Gece SKB (mmHg) 106 (93-138) 97 ( 87-121) 0.001 DKB (mmHg) 55.5 ± 7.1 56.8 ± 6.6 AD OKB (mmHg) 72.57 ± 6.91 70.72 ± 7.01 AD
  • 39. ** *p=0.01 vs normal **p= 0.003 vs normal Yaşam içi kan basıncı ölçümü *
  • 40. Obezite/Kan basıncı Değişken SKB DKB OKB r p r p r p Obezite derecesi VKİ Göbek çevresi Kol çevresi Yağ oranı 0.345 0.350 0.316 0.357 0.307 0.000 0.001 0.004 0.001 0.005 0.298 0.307 0.272 0.304 0.326 0.006 0.005 0.013 0.005 0.003 0.339 0.346 0.314 0.353 0.343 0.002 0.001 0.004 0.001 0.002 Değişken Gündüz SKB Gece SKB r p r p Obezite derecesi VKİ Göbek çevresi Kol çevresi Yağ oranı 0.393 0.388 0.393 0.437 0.371 0.000 0.000 0.000 0.000 0.001 0.353 0.351 0.259 0.349 0.291 0.001 0.001 0.023 0.002 0.011
  • 41. İnflamatuvar bulgular *** *p=0.003 vs şişman **p=0.000 vs şişman †p=0.04 vs normal VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p ESH (mm/sa) 25 (5-66) 15.5 (1-40) 0.002 CRP (mg/L) 3.22 (3.22-80) 3.22 (3.22-3.22) 0.000 BK (/mm3) 6995 ± 1715 6570 ± 1572 AD †
  • 42. Lipid düzeyleri * ** † †† *p=0.009 vs normal **p=0.012 vs normal †p=0.039 vs normal ††p=0.033 vs normal mg/dl VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p TG (mg/dl) 138.9 ± 68.6 91.2 ± 29.1 0.009 Total kolesterol (mg/dl) 166.2 ± 41.5 170.5 ± 33.7 AD HDL-K (mg/dl) 44.7 ± 10.1 51.3 ± 7.8 AD LDL-K (mg/dl) 97.6 ± 29.7 100.9 ± 30.7 AD
  • 43. İnsülin duyarlılığı * * * * *p=0.000 vs normal VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p Kan şekeri (mg/dl) 78.54± 10.2 76.77 ± 11.48 AD İnsülin (IU/ml) 15.6 (3.57-112.5) 7.65 ( 1.75-19.91) 0.000 HOMA-IR 2.75 (0.68-20.55) 1.42 (0.32-5.21) 0.000
  • 44. Kardiyovasküler bulgular *p=0.024 vs şişman ** p= 0.000 vs şişman ** * *p=0.002 vs fazla tartılı ** p= 0.000 vs şişman *,** VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p kIMK (mm) 0.46 ± 0.05 0.45 ± 0.02 AD SVK (g) 231.1 ± 135.1 254.3 ± 157.1 0.016 SVKI (g/m2 VYA) 123.6 ± 29.7 112.3 ± 20.0 0.052
  • 45. Karotid arter intima media kalınlığı Değişken kIMK r p VKİ Göbek çevresi Kol çevresi Yağ oranı CRP İnsülin Böbrek Volümü 0.332 0.225 0.297 0.308 0.251 0.232 0.239 0.002 0.042 0.07 0.005 0.027 0.043 0.031
  • 46. Böbrek hacmi ve GFH * ** *p=0.003 vs normal **p=0.000 vs normal VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p Böbrek Hacmi (cm3) 172.1 (96-337.8) 112.7 (83.3-190.8) 0.000 Böbrek H /m2VYA 184.2 ± 48.7 165.11 ± 24.9 0.02 GFH (ml/dk/1.73m2) 231.1 ± 135.1 254.3 ± 157.1 AD
  • 47. Protein ve albumin itrahları VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p Protein atılımı (mg/m2/saat) 2.9 ± 4.5 2.6 ± 1.5 AD Albumin atılımı (mg/gün) 5.2 (0.25-384) 4.95 (0.7-90) AD
  • 48. Albumin atılımı Değişken Albumin atılımı r p Gece SKB Böbrek Hacmi SVK TG Total kolesterol Protein atılımı Kreatinin 0.087 0.109 0.075 0.191 0.052 0.877 0.059 0.014 0.004 0.021 0.000 0.048 0.000 0.036
  • 49. Endotel mikropartikülleri Endotel partikülü VKI ≥ 85. yüzdelik VKI <85. yüzdelik p CD 144 (s/µL) 281 ( 53-2417 55 ( 14-434) 0.000 CD 146 (s/µL) 231.1 ± 135.1 254.3 ± 157.1 AD * * *p= 0.000 vs normal
  • 50. Endotel mikropartikülleri Değişken CD 144 r p SKB Obezite VKİ Göbek Ç Kol Ç ESH TG İnsülin HOMA-IR Böbrek Vol SVK SVKI 0.233 0.591 0.527 0.485 0.564 0.232 0.387 0.307 0.307 0.481 0.513 0.265 0.04 0.000 0.000 0.000 0.000 0.05 0.000 0.009 0.009 0.000 0.000 0.023
  • 52. Kan basıncı  Hem SKB hem de DKB VKİ ile ilişkili  Vücut ağırlığı arttıkça kan basıncı yüksekliği artmaktadır  Chiolero et al. J Hum Hypertens 2007; 21  Obez çocukların %47 de yaşam içi sistolik kan basıncı yüksek  Aggoun et al. Eur Heart J 2008;29  Fazla tartılı ve şişman çocuklarda muayene anında ölçülen sistolik ve diastolik KB yüksek  Yaşam içi kan basıncı izleminde VKİ > 95. yüzdelikte olan çocuklarda gündüz ve gece SKB yüksek Bu Çalışma
  • 53. İnflamatuvar belirteçler  Fazla tartılı erkek ve kız çocuklarında CRP düzeyleri 3.74 ve 3.17 kez daha fazla  Çocuklarda VKİ CRP düzeyleri için belirteçtir  Visser et al. Pediatrics 2001; 107  Ford. Circulation 2003; 108  Obez çocuk ve ergenlerde CRP metabolik sendromun erken tanısı ve kardiyovasküler risk belirlenmesinde kullanılabilir bir belirteçtir.  Soriano- Guillen et al. Eur J Endocrinol 2008; 159  VKİ > 95. yüzdelikte olan çocuk ve ergenlerde ESH ve CRP düzeyleri artıyor  Ağırlık artışı inflamatuvar belirteçlerde artış ile birliktedir Bu Çalışma
  • 54. Karotid arter IMK  Hafif-orta düzeyde obez olan çocuklarda karotid IMK artıyor Karotid IMK obez çocuklarda artıyor ve yaş, SKB ve total kolesterol düzeyleri IMK ile ilişkili  Woo et al. Int J Obes Relat Metab Disordd 2004; 28  Urbina et al. Circulation 2009; 119  Çocukluktaki LDL-kolesterol düzeyleri ve VKİ genç erişkin dönemde karotid IMK nın önemli bir göstergesidir  Li et al.JAMA 2003; 290  VKİ > 95 yüzdelikte olan çocuk ve ergenlerde karotid arter IMK artmaktadır.  Karotid arter IMK VKİ, vücut yağ miktarı, CRP ve insülin düzeyleri ve böbrek büyümesi ile doğru yönde artmaktadır Bu çalışma
  • 55. Sol ventrikül kitlesi  Çocuklarda ve genç erişkinlerde obezite ile SVK arasında anlamlı ilişki vardır.  Li et al. Circulation 2004; 110  Çocuk ve ergenlerde hipertansiyon olsun ya da olmasın sol ventrikül hipertrofi prevalansı artmıştır  Hanevold et al. Pediatrics 2004; 113  Frieberg et al. Eur Heart J 2004; 25  VKİ ≥ 85 yüzdelikte olan çocuklarda SVK artmaktadır Bu Çalışma
  • 56. Metabolik bulgular  Çocuk ve ergenlerde obezite arttıkça açlık kan şekeri, açlık insülin ve TG düzeyleri de giderek artmakta ve glukoz toleransı bozulmaktadır  Bazal obezite derecesi glukoz toleransının zamanla bozulacağının anlamlı bir belirleyicisidir ◦ Weiss et al. NEJM 2004; 350 ◦ Weiss et al. Diabetes Care 2005; 28  Visseral yağlanması fazla, karın subkutan yağ oranı kısmen daha az, intrahepatik ve intramyoselüler yağ oranı fazla olan çocuklarda insülin direnci daha yüksektir ◦ Cali and Caprio JCEM 2008; 93  VKİ ≥ 85. yüzdelikte olan çocuklarda dislipidemi ve insülin direnci gelişmektedir Bu Çalışma
  • 57. Böbrek volümü ve albumin atılımı  Obez çocukların böbrekleri büyüktür. Böbrek uzunluğu yaş, boy, ağırlık, VKİ ve VYA ile ilişkilidir. ◦ Pantoja-Zuzuaregui et al. Pediatr Nephrol 2009;24  VKİ ≥85. yüzdelikte olan çocuklarda böbrek volümü artıyor.  Vücut ağırlığı fazla olan çocuklarda albumin itrahı normal olanlardan farklı değil. Ancak albumin itrahı gece SKB ve böbrek volumu ile doğru orantılı olarak artmaktadır ◦ Bu Çalışma
  • 58.  Çocukluk çağı obezitesinde dolaşan ICAM-1, VCAM-1 ve E-selektin düzeyleri artıyor  Desideri et al. JCEM 2005; 90  Dolaşan ICAM-1 artışı insülin direnci ile ilişkilidir  Jimenez et al. Eur J Endocrinol 2007; 156  Kan basıncı normal olan puberte öncesi obez çocuklarda endotel disfonksiyonu gelişiyor ◦ Bhattacharjee et al. BMC pediatrics 2010; 10  Obez çocuklarda endotel ve düz kas fonksiyon bozukluğu yaşam içi kan basıncı artışı ile birliktedir.  Aggoun et al. Eur Heart J 2008; 29 Endotel aktivasyonu
  • 59.  Fazla tartılı ve şişman çocuklarda dolaşan endotel hücre (CEC) sayısı artmaktadır.  Aktive CEC sayısı VKİ, göbek çevresi, SKB ile doğru, HDL-kolesterol düzeyleri ile ters orantılıdır.  Kelly et al. J Pediatrics 2010; 157 Endotel aktivasyonu
  • 60. Bizim çalışmamızda;  VKİ ≥ 85. yüzdelikte olan çocuk ve ergenlerde endotel için çok spesifik adezyon molekülü olan VE-cadherin (CD 144) içeren partiküllerin sayısının çok anlamlı olarak dolaşımda arttığı bulunmuştur.  CD 144 sayısındaki artış VKİ, göbek çevresi, kol çevresi ve yağ oranı ile güçlü ilişki gösterdi Endotel aktivasyonu
  • 61. Bizim çalışmamızda;  CD 144 düzeyleri TG, insülin ve HOMA-IR düzeyleri ile doğru orantılı bulundu  ESH düzeyleri ile de doğru ilişki saptandı  CD 144 artışı böbrek volümü ve SVK artışı ile de doğru orantılı idi.  CD 144 sayısındaki artış karotid arter IMK artışı belirginleşmeden saptanmaktadır Endotel aktivasyonu
  • 62. Sonuç  Çocukluk çağı obezitesinde erken dönemde endotel aktivasyonu başlamakta olup; endotel aktivasyonu insülin direnci ile bağlantılı gibi görünmektedir.  Endotel aktivasyonu olan hastalarda sol ventrikül ve böbrek hipertrofisi oranı da yüksektir