2. Jatorria
• Mugimendu artistiko honek artistak,
pentsalariak eta ikertzaileak elkartu zituen
• Denek aurkitu nahi zuten inkontzienteko
espresioa
• Definitu nahi zuten:
– Estetika berri bat
– Humanitate berri bat
– Orden sozial berri bat
3. Jatorria
• Hauen aurrelariak italiar pintore metafisikoak
izan ziren
• Mugimendua ofizialki jaio zen Andre Breton-ek
Surrealismoko manifestua argitaratu zuenean
• Bretonek komentatzen zuen pentsaera
arrazionala errepresiboa zela eta sorkuntza eta
irudimenaren aurka zegoela eta horregatik
espresio artistikoaren aurkakoa zen
• Bretonek Freud amiratzen zuen eta honen
subkontzienteko kontzeptua
4. Hasierak
• Arteko forma abstraktu batzuei zuzenean
lotuta dago
• Lehen Mundu Gerra amaitu zenean
Tristan Tzara, Dada.ko liderrak gizartea
eraso nahi zuen eskandaluaren bidez
• Bere ustetan gerrako monstruosidadea
sortzeko gai zen gizarte batek ez zuen
artea merezi beraz artearen aurkakoa
sortu nahi izan zuen, elementu itsusiz
beteta edertasunaren partez.
5. Hasierak
• Tzarak ofenditu nahi zuen burgesiako
mundu industrial berria.
• Bere biktimak ez ziren intsuldatuak
sentitu.
• Arte hau aurreko artearen aurkako
erreakzio bezala ikusi zuten.
• Emaitza hasieran lortu nahi zuenaren
aurkakoa izan zen eta anti-artea artea
bihurtu zen.
6. Hasierak
• Artisten talde batek ez zuen Tzararen ideiak
jarraitu.
• Mugimendu Surrealista bere gorenera iritsi zen
Dada-ren ondoren.
• Bretonek bideratu zuen.
• Artistek Freud eta Jung-en lanak ikertu eta ikasi
zituzten.
• Artista batzuk bere burua espresatu zuten:
– Tradizio abstraktuan
– Tradizio sinbolikoan
7. Taldeak
• Espresioko bi formek bi joera desberdinak
markatu zituzten:
–Automatismoa
–Beristikoa
• Biak dira Freud eta Jung-en interpretazio
desberdinak.
8. Automatistak
• Artistek interpretatu zuten mundua
kontzientziaren supresio bezala
subkontzientearen alde
• Gehiago zentratzen ziren sentimenduetan
analisian baino.
• Automatismoa ulertzen zuten subkontzienteak
kontzientziari iristeko duen irudi automatiko
bezala.
• Haien ustez irudiek ez zuten zergatik izan behar
esanahi bat.
9. Automatistak
• Arteko diziplina akademikoa intolerante
bezala ikusi zuten, espresio askea eta
sentimendurik gabe.
• Haiek kontsideratzen zuten artearen
historia dominatu zuen formak
tolerantziaren faltako erruduna zela
• Haiek uste zuten abstrakzioa bide bakarra
zela subkontzienteko irudiak bizitzara
ekartzeko.
10. Automatistak
• Dada-ko tradiziotik etorrita, artista hauek:
– Eskandalua gustukoa zuten
– Intsultoa
– Irreberenteak ziren elitearen aurka,
askatasunez
• Jarraitu zuten pentsatzen formaren falta
haien aurka egiteko bide bat zela.
11. Surrealismo beristikoa
• Automatismoa interpretatu zuten
subkontzienteko irudiak azalera
erakartzen aldatu gabe, era honetan
hauen esanahia analisiaren bidez
deszifratzeko aukera egongo zen.
• Irudi hauek irudikatu nahi zituzten lotura
bat bezala elementu hauen artean:
– Errealitate espiritual abstraktuak
– Mundu materialeko forma errealak.
12. Surrealismo beristikoa
• Haientzat objektua barne errealitateko
metafora bat zen.
• Metafora baten bidez benetako mundua
uler daiteke, ez bakarrik objektuak ikusiz,
baizik eta haien barruan begiratzen.
13. Surrealismo beristikoa
• Diziplina akademikoa eta forma
subkontzienteko irudiak benetan
irudikatzeko modua bezala ikusi zuten.
• Irudiak ezezagunaren barruak disolbatu
daitezke erraztasunez.
• Subkontzienteko irudiak kontzientziaren
ekartzeko bide bat aurkitu nahi zuten
hauen esanahia ulertzeko.
14. Surrealismo beristikoa
• Subkontzienteko hizkuntza irudia da.
• Kontzientziak hizkuntza hori
dekodifikatzeko gai izan behar du eta bere
hizkuntza eta hitz propioetara itzuliko du.
• Beranduago beste hiru taldeetan banatu
ziren.
15. Surrealismoaren borroka
• Automatistentzat naturako misterioren
hurbilpena ez da inoiz gai izango
kontzientziako misterioa ulertzeko
• Surrealismo beristikoaren helburua
Bretonek deskribatua da askatasunaren
kausa eta gizakiaren eraldakuntzaren
kontzientzia bezala.
16. Surrealismoaren borroka
• Surrealistan lanetan aurkitzen dugu:
– Artista hauen legadoa
• Bosch
• Brueguel
• William Blake
• XIX. mendeko pintore sinbolistak
– Filosofiako betiko galderak
– Psikologiaren bilaketa
– Mistizismoaren espiritua
17. Surrealismoaren borroka
• Desioan oinarritutako lan bat da eta
mundua sortu zuten indarrak gure
munduko ikuspegia argitzea nahi zuten.
• Haiek lagundu behar gaituzte gure gizaki
potentziala garatzen.
18. Surrealismoaren borroka
• Surrealista beristikoek onartu zuten
zailtasunak izan zituztela XX. mendeko
bigarren partean mugimendu kultural
garrantzitsu bat bihurtzen saiatu zirenean.
• Estatu Batuetan abstrakzioa eta
modernitatea ondo garatu ziren.
19. Surrealismoaren borroka
• Artista abstraktuen sinesmena konpartitu
zuten:
– “Action painting-eko kaosa eta automatismoa
askatasuneko espresioa ziren eta
– forma, dependentzia eta inhibizioa elkarrekin
ibiltzen zirela.
• Estatu Batuetako arteko
establezimenduek irudia eta forma
begiratzen zuten eta mesfidantzaz ikusi
zituzten beste espresio artistikoak Pop Art
garatu zen arte.
20. Surrealismoaren borroka
• Surrealismoak borrokatu behar izan zuen
estilo hauen aurka:
– Pop-Art
– Foto-errealismoa
• Surrealismo beristikoa izan zen XX.
mendean zehar indar kulturala bezala
errekonozitua izateko borrokan jarraitu
zuen mugimendu artistiko bakarra.
21. Ezaugarriak
• Psikoanalisiko eragin handia zuen:
– Irudiak konplexuak dira, nahasiak,
ametsetakoak bezala
– Errealistak izan zitezkeen ere baina beti estilo
irrazional batekin, ametsetako fantasiak
deskribatuz.
22. Ezaugarriak
• Mugimendu hauen eragina jaso zuten:
•Sinbolismoa
•Giorgio de Chiricoren pintura
metafisikoa
•Dadaismoa
23. Ezaugarriak
• Haietako batzuk estilo abstraktuagoa
zuten.
• Kasu hauetan teknika espontaneoak
aurkitu zituzten, prozedura
psikoterapeutikoen arabera modelatuak,
elkartze askea erabiliz kontzientziako
kontrola ezabatzeko modu bat bezala eta
pentsaera inkontzientea erabiliz, gorpu
eskisito batean bezala.
24. Gorpu eskisitoak
• Lan bisualak edo literarioak sortzeko
teknika aleatorioak ziren
• Ekintza hau normalean joko bat bezala
hartzen zen.
• Joko zahar batean oinarrituta zegoen.
Horretan partaideek paper baten txandaka
idazten zuten eta denek gehitzen zuten
haien kontribuzioak lan horretarako.
25. Gorpu eskisitoak
• Teknika hau artistek erabili zuten bai
marrazkietan baita collage-etan ere.
• Lehenengo lanek umeen lanak
gogoratzen dituzte irudiak adin
desberdinetakoak eta maila
desberdinetakoak bezala agertzen
direlako eta gorputz horretako parte
bakoitza jokalari bati zegokion.
26. Gorpu eskisitoak
• Gehienak bukatu zuten giza gorputza
gogoratzen dituzten irudiak bezala.
• Hasierako gorpu eskisitoetan parte hartu
zuen Tanguy, Miro eta Man Ray.
• Beranduago bilakaera bat egon zen eta
bide berriak asmatu zituzten lanak
pasatzeko medio desberdinak erabiliz.
27. Teknikak
• Surrealismoak Dadaismoaren prejudizioko
falta berdina dauka, bai argazkilaritzako
prozedurak erabiltzerakoan baita tresnak
haien erabilera normaletik kanpo jarriz.
• Teknika tradizionalak erabiliak izan ziren
era irudimeneko irudiak plasmatzeko
baliogarriak direlako.
28. Artistak
• Mugimendu honetako artista
garrantzitsuenetarikoak dira:
• Max Ernst
• Frida Kahlo
• Marc Chagall
• Joan Miro
• Man Ray
• Salvador Dali
• René Magritte
• Yves Tanguy
• Oscar Dominguez
29. Joan Miro
• Inkontzientea irudikatzeko klabe
sinbolikoak erabili zituen.
• Bere printzipioa ez da mundu organikoa.
• Bere lana garbia da.
• Bere mitologia erreza, transparentea.
• Bere pintura lasaia da, kromatikoki askea,
orekarik gabe sinbolo eta koloreen artean.
31. Salvador Dali
• Bere ikuspegia konnotazio sexualez
beteta dago.
• Lan oso erretorikoak.
• Pagano eta sakratuaren nahasketa
• Boltxebismoa era ziniko batean tratatu
zuen.
• Erreakzio eta anarkiaren nahasketa
anbiguoa.
• Konposaketa oso konplikatuak.
33. Rene Magritte
• Irudiaren logika falta era sakonenean
landu zuen artista izan zen.
• Anti-Historia asmatu zuen.
• Normaltasuneko zentzu falta aurkitu zuen.
• Detaile handiz lan egiten zuen eta irudiak
errealistak dira baina esanahi anbigua
dute, bikoitza.
35. Max Ernst
• Formako kritika sakonetaraino joan zen,
estiloko irudikapena bezala eta estiloa
batasuneko elementu bat bezala
kontsideratuz.
• Edozein teknika erabili zuen honek balio
baldin bazuen bere ideiak transmititzeko.
Erabili zuen:
– Collage
– Frottage
• Bere obra askotan kultura burgesaren
zabor pilo bat da.
36. Hans Arp
• Dadaismoan aritu zen hasieran.
• Forma organikoak irudikatzen zituen, bai
pinturan baita eskulturan ere.
• Erabiltzen zituen:
– Forma geometrikoak
– Irudi ortogonalak
– Forma kurboak, ahurra eta ganbilak.
37. Yves Tanguy
• Anti-Natura sortu zuen:
– Amaierarik gabeko paisaiak,
– Planetetako kokapenak
– Argia edo eguzkiaren falta
– Bizia organiko baten aztarnak:
• Hezurrak
• Fruitu momifikatuak
• Fosilak eta maskorrak
38. Zabalkuntza
• Beste artistek kolaboratu zuten
mugimendu surrealista zabaltzeko, bai
Europan baita Estatu Batuetan ere.
• Laster agertu zen errealitateko arazoak
saihesteko era bat bezala honen bidez:
– anbiguedadea
– Paradoxa
39. Zabalkuntza
• Mugimenduak prestigio irabazi zuen beste
artistak hurbildu zirenean, Picassoren
kasua bezala.
• Kubismo analitikoa, objektuak
deskonposatzerakoan, Surrealismoaren
antzeko lan bat egin zuen.