1. 1
1.0 Pengenalan
Bahagian ini menjelaskan latar belakang kajian , iaitu keterangan
tentang kata kerja dalam lirik lagu melayu tahun Sembilan puluhan serta
definisi konsep-konsep penting yang di gunakan dalam kajian ini.
1.1 Latar Belakang
Tatabahasa merupakan aturan bahasa yang dijelmakan dalam bentuk
rumus-rumus bahasa. Tatabahasa menjadi komponen yang amat penting
dalam pengajaran bahasa kerana ia menjadi panduan kepada pelajar dan
pengguna bahasa untuk membina kata dan ayat dengan betul.
Terdapat tiga komponen bahasa yang utama, iaitu morfologi,
sintaksis dan semantik. Bidang morfologi ialah bidang ilmu bahasa yang
mengkaji struktur, bentuk dan penggolong kata. Struktur kata bermaksud
susunan bunyi ujaran atau lambang yang menjadi unit tatabahasa yang
bermakna. Bentuk kata pula ialah rupa unit tatabahasa sama ada bentuk
tunggal atau hasil daripada proses pengimbuhan, pemajmukan dan
penggandaan. Penggolongan kata pula ialah proses menjeniskan
perkataan berdasarkan keserupaan bentuk dan latar fungsi dengan
anggota lain dalam golongan yang sama. Bidang sintaksis ialah satu
bidang ilmu linguistik yang menkaji pembinaan ayat. Menurut
Tatabahasa Dewan (2011), bidang sintaksis merupakan bidang ilmu
bahasa yang menkaji bentuk, struktur dan binaan atau konstruksi ayat.
Seterusnya, bidang semantic ialah bidang kajian yang menkaji makna
atau erti dalam bahasa.

2. 2
Dalam kajian kami, kami telah memfokuskan kepada bidang
mofologi iaitu kajian berkaitan dengan kata kerja. Kata kerja ialah kata
yang merujuk kepada perbuatan atau sesuatu yang dilakukan. Dalam
Tatabahasa Dewan (2008), kata kerja ialah perkataan yang menjadi inti
bagi binaan atau konstruksi frasa kerja. Pendefinisian kata kerja ini
ditinjau dari sudut kehadiran kata kerja tersebut dalam predikat ayat.
Oleh itu, kajian ini adalah memfokuskan kepada penggunaan kata kerja
dalam lirik lagu melayu tahun sembilan puluhan.
1.2 Definisi konsep
Menurut Kamus Tatabahasa Dewan Edisi Ketiga ( 2008 ) golongan kata kerja
merangkumi sejumlah perkataan yang dapat menjadi unsur inti dalam binaan
frasa kerja. Golongan kata kerja dapat dibahagikan kepada dua kumpulan,iaitu
kata kerja tak transitif dan kata kerja transitif. Kata kerja tak transitif terbahagi
kepada kata kerja tak transitif tak berpelengkap dan kata kerja tak transitif
berpelengkap. Kata kerja transitif dapat pula dibahagikan kepada kata kerja
transitif yang wujud dalam ayat aktif dan kata kerja transitif yang wujud dalam
ayat pasif.
2.0 OBJEKTIF KAJIAN
Objektif kajian ini adalah bertujuan untuk :
i.) Mengenalpasti golongan kata kerja yang terdapat dalam lirik
lagu.
ii.) Mengenalpasti bentuk kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu.
iii.) Menyenaraikan ciri-ciri kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu.
iv.) Menyenaraikan fungsi kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu.

3. 3
3.0 KEPENTINGAN KAJIAN
Hasil kajian ini adalah untuk :
(a) Menambah bahan kajian bagi memudahkan pelajar prauniversiti
melengkapkan esei ilmiah.
(b) Menyedarkan pelajar tentang kebijaksanaan dan kreativiti orang melayu
dalam menggunakan kata kerja dalam lirik lagu.
(c) Menjadi panduan kepada pelajar prauniversiti dalam memahami aspek
kata kerja.
(d) Menjadi panduan dalam pengajaran khususnya dalam matapelajaran
Bahasa Melayu.
4.0 Batasan Kajian
Kajian ini berfokus kepada penggunaan kata kerja yang menkaji jenis-jenis,
bentuk, fungsi dan ciri-ciri kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu Melayu
tahun sembilan puluhan. Kajian ini tidak menggambarkan penggunaan kata
kerja keseluruhan lagu melayu. Batasan kajian lagu ini hanya pada tahun 1990
hingga tahun 1999.
5.0 Skop kajian
Kajian ini hanyalah berfokus kepada penggunaan kata kerja dalam lirik
lagu melayu tahun sembilan puluhan. Sebanyak 33 buah lagu yang akan
di kaji bagi mendapatkan data tentang kata kerja.

4. 4
6.0 Kaedah Kajian
Bahagian ini menjelaskan cara penyelidik mendapatkan data
sebagai bahan kajian.
6.1 Mendapatkan data
Kaedah kualitatif yang digunakan dalam kajian ini ialah kaedah
kepustakaan. Kaedah ini akan memanfaatkan institusi, seperti
perpustakaan, bilik sumber, akrib, laman sesawang, dan pelbagai
tempat lain yang mengandungi bahan bertulis atau bukan bertulis
untuk memperoleh maklumat.
6.2 Mengumpul data
Kajian ini bermula dengan pengumpulan maklumat melalui kajian
kepustakaan, iaitu bermula dengan proses membaca bahan bertulis
seperti buku, tulisan ilmiah, dan bahan bertulis yang lain yang
terdapat di perpustakaan. Pembacaan ini merupakan cara untuk
memperoleh idea asas tentang kajian yang bakal dijalankan dan
maklumat tentang kata kerja.
Seterusnya, kajian pustaka secara maya dengan menggunakan
laman sesawang yang berkaitan juga dilakukan untuk meninjau
buku, tulisan ilmiah,bahan bertulis dan lirik lagu tahun Sembilan
puluhan yang akan dikaji. Laman sesawang yang diakses untuk
memperoleh maklumat ialah Yahoo, Google, Scholar dan laman lain
yang berkaitan. Tinjauan terhadap laman sesawang juga dapat
membantu pengkaji mendapatkan maklumat tentang untuk

5. 5
melakukan kajian pustaka, seperti mendapatkan maklumat awal
berkaitan sesuatu buku rujukan yang terdapat di pasaran. Hal ini
demikian kerana, tinjauan terhadap laman sesawang tidak terhad,
yakin boleh merentasi sempadan dan masa. Maklumat yang
diperoleh juga lebih luas dan terkini skopnya. Oleh itu, tinjauan
laman sesawang ini akan dilakukan untuk mengetahui pekembangan
dan kajian terkini berkaitan dengan kata kerja dan aspek lain yang
berkaitan dengan kajian ini. Semua maklumat bertulis, khususnya
maklumat tentang kata kerja yang diperoleh menerusi tinjauan
terhadap bahan bertulis di perpustakaan, bilik sumber, akrib, tempat
lain dan laman sesawang yang ditemuai akan dijadikan sebagai asas
kepada penulisan kajian ini.
6.3 Menganalisis Data
Semua maklumat yang dicari dan dikumpulkan melalui kaedah
pustaka seperti yang dibincangkan diatas untuk menulis empat
penggunaan kata kerja yang dikaji iaitu jenis-jenis kata kerja, fungsi,
ciri-ciri dan bentuk kata kerja.

6. 6
7.0 DAPATAN KAJIAN
Dapatan kajian ini dibahagikan kepada empat bahagian iaitu golongan
kata kerja, bentuk, ciri-ciri dan fungsi kata kerja yang terdapat dalam
lirik lagu tahun Sembilan puluhan.
7.1. Golongan kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu.
Terdapat empat golongan kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu iaitu :
Golongan Kata Kerja Peratus
Penggunan
(%)
Contoh Penggunaan
kata kerja
Kata Kerja
aktif
Kata
Kerja
Aktif
Tak
transitif
Tanpa Pelengkap
19.63 % - Tiada ku temui
- Untukku lafazkan
Berpelengkap
46.67 % - Terjalin Semangat
yang membuka
rahsia dijiwa
- Kesepian memberi
waktu padaku
Berpenerang 1.85 % - Rasakan kuasa
tamparan wanita
- Tiada lagi menyinta
Kata kerja pasif 31.85 %
- Ungkapkan katamu
bernafas cinta
- Tak pernah
kuharapkan kau
bersumpah setia

7. 7
7.2. Bentuk kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu.
Terdapat tiga bentuk kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu iaitu :
Bentuk Kata kerja Peratus penggunaan
( % )
Contoh
penggunaan
Kata Tunggal
10 %
- Jalan sendiri tiada
berkawan
- Di antara kita
bicara berbeza
- Akan tiba nanti
- Hingga tidur pun
tidak lena
Kata Terbitan 88.15 %
- Ungkapkan
katamu bernafas
cinta
- Melafazkan janji
setia rasa
- Tergugup
jantungku
tergamam
membisu
- Mimpi yang tidak
pernah
melukakan
perasaan
Kata Ganda separa 1.85 %
- Tiada guna
berkata-kata
masanya sudah
tiba
- Ternanti-nanti
jawapan
- Tertanya-tanya
masa depan

8. 8
7.3 Ciri-ciri kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu.
CIRI CIRI
KATA KERJA
Kata Kerja boleh
didahului oleh Kata Bantu.
Kata Kerja dapat
dinafikan dengan Kata
Nafi.
Kata Kerja tidak dapat
didahului oleh Kata
Penguat.
Kata Kerja perbuatan
dapat dijadikan perintah
dalam ayat minimal.

9. 9
7.4 Fungsi kata kerja yang terdapat dalam lirik lagu.
7.4.1 Imbuhan Awalan
Awalan
MeN-
Membentuk kata kerja aktif yang boleh
digabungkan dengan kata dasar yang
terdiri daripada kata nama, kata kerja
dan kata adjektif.
Awalan
BeR-
Membentuk kata kerja Pasif.
Membentuk kata kerja aktif tak
transitif,sama ada tanpa pelengkap atau
berpelengkap.
Menetap dan mengubah golongan kata.
Awalan
Di-
Membentuk kata kerja pasif orang ketiga.
Awalan Di-.. dapat bergabung dengan
kata dasar daripada kata nama dan kata
kerja.
Membentuk kata kerja pasif orang ketiga
daripada kata kerja transitif yang
berawalan Memper-... dalam ayat aktif.
Awalan
DipeR-
Awalan
TeR-
Membentuk kata kerja pasif.
Awalan ter-... dapat digabungkan dengan
kata dasar daripada kata nama dan kata
kerja.

10. 10
7.5 Imbuhan Akhiran
Akhiran
-i
Akhiran
-kan
Membentuk kata kerja transitif.
Akhiran ...–i boleh menerima kata dasar
daripada golongan kata nama,kata kerja,kata
adjektif atau kata tugas.
Membentuk kata kerja transitif.
Akhiran ...–kan boleh menerima kata dasar
daripada golongan kata nama,kata kerja,kata
adjektif atau kata tugas.

11. 11
7.6 Imbuhan Apitan
Apitan
MeN-...-kan
Membentuk kata kerja transitif.
Apitan men-...-kan boleh menerima kata
dasar daripada golongan kata nama,kata
kerja,kata adjektif atau kata tugas.
Apitan
BeR-...-an
Apitan ber-...-an bertugas sebagai
pembentuk kata kerja tak transitif.
Apitan ini dapat bergabung dengan kata
dasar yang terdiri daripada kata nama,kata
kerja dan kata adjektif.
Apitan
Di-...-kan
Membentuk kata kerja pasif.
Awalan Di-.. pada perkataan yang berapitan
Di-...-kan merupakan penanda pasif diri
ketiga.
Apitan
Di-...-i
Membentuk kata kerja pasif.
Apitan
DipeR-...-kan
Membentuk kata kerja pasif.
Apitan Diper-...-kan dapat bergabung dengan
kata dasar daripada kata nama dan kata kerja.
Apitan
MeN-...-i
Membentuk kata kerja aktif transitif.
Apitan Men-...-i boleh menerima kata dasar
daripada golongan kata nama,kata kerja,kata
adjektif dan kata tugas.
Kata kerja yang menerima imbuhan men-..-i
memerlukan satu objek sahaja ataupun dua
objek.