Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
•
10 recomendaciones•18,741 vistas
Β' Τάξη Γενικού Λυκείου Ομάδα Προσανατολισμού Ανθρωπιστικών Σπουδών
Recomendados
Recomendados
Más contenido relacionado
La actualidad más candente
La actualidad más candente (20)
Similar a Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
Similar a Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών (20)
Más de mkazakou
Más de mkazakou (20)
Último
Último (20)
Βασικές Αρχές Κοινωνικών Επιστημών
- 1. Β ’ Τ Α Ξ Η Γ Ε Ν Ι Κ Ο Υ Λ Υ Κ Ε Ι Ο Υ Ο Μ Α Δ Α Π Ρ Ο Σ Α Ν Α Τ Ο Λ Ι Σ Μ Ο ΥΑ Ν Θ Ρ Ω Π Ι Σ Τ Ι Κ Ω Ν Σ Π Ο ΥΔ Ω Ν ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ
- 3. 1.1 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 1/6 • Η επιβεβαιωμένη γνώση, η αντικειμενικά αποδεδειγμένη άρα και η αξιόπιστη γνώση «Έστιν ουν επιστήμη δόξα αληθής μετά λόγου» Πλάτωνας • Αποκτώ γνώση • Ικανότητα χρήσης της γνώσης Επίσταμαι: • χρήση συστηματικών μεθόδων έρευνας • ανάλυση και ερμηνεία ευρημάτων • εξαγωγή συμπερασμάτων Προϋποθέσεις: • Αλλάζει με το πέρασμα του χρόνουΙστορικό φαινόμενο
- 4. 1.1 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 2/6 • Ο τρόπος εμφάνισης ενός φυσικού ή κοινωνικού συμβάντος • Ό,τι συλλαμβάνει η ανθρώπινη συνείδηση μέσω των αισθήσεων • Ό,τι γίνεται αντιληπτό μέσω της ανθρώπινης παρατήρησης Φαινόμενο
- 5. 1.1 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 3/6 Φυσικές επιστήμες Φυσικά φαινόμενα Διατύπωση νόμων Εργαλεία: πείραμα και παρατήρηση Κοινωνικές επιστήμες Κοινωνικά φαινόμενα Διατύπωση τάσεων
- 6. 1.1 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 4/6 Η γνώση του παρελθόντος και της ιστορίας Η γνώση άλλων πολιτισμών Η γνώση ότι οι κανόνες, οι αξίες και οι ρυθμίσεις μπορεί να αλλάξουν στο μέλλον Η κατανόηση της αλληλεξάρτησης των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτικών φαινομένων Γενικές αρχές των κοινωνικών επιστημών
- 7. 1.1 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 5/6 Τα κοινωνικά φαινόμενα δεν είναι ίδια με τα φυσικά. Οι άνθρωποι τροποποιούν τη συμπεριφορά τους όταν είναι αντικείμενα έρευνας. Οι διαφορές των φυσικών επιστημών από τις κοινωνικές είναι:
- 8. 1.1 ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ 6/6 Kopernikus: ηλιοκεντρικό σύστημα Kepler: το σύμπαν μία ουράνια μηχανή Bacon: επαγωγική μέθοδος Descartes: αναλυτική γεωμετρία Galileo: νέο παράδειγμα φυσικής επιστήμης Newton: κλασική φυσική
- 9. 1.2 ΛΟΓΟΙ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΜΩΝ 1/6 Ομάδες καλλιεργη- μένων ανθρώπων Συνθήκες ελευθερίας Κοινωνικός στοχασμός
- 10. 1.2 ΛΟΓΟΙ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΜΩΝ 2/6 Έως τον 12ο αι μ.Χ. Πλάτωνας Μετά τον 12ο αι μ.Χ. Αριστοτέλης Μεσαίωνας: Χριστιανική θρησκεία Αναγέννησ η: ελληνο- ρωμαϊκός πολιτισμός Τέλη 16ου αρχές 17ου αι μ.Χ. επιστημονική σκέψη
- 11. 1.2 ΛΟΓΟΙ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΜΩΝ 3/6 Μεσαίωνας Τέλος αρχαιότητας έως έναρξη Αναγέννησης (476 μ.Χ. έως 1492 μ.Χ.) Θεοκρατία Άνοδος της δύναμης της Παπικής εκκλησίας Θρησκευτικός φανατισμός Οπισθοδρόμηση Καταπνίγηκε ο κοινωνικός προβληματισμός
- 12. 1.2 ΛΟΓΟΙ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΜΩΝ 4/6 • Οι ανακαλύψεις στα τέλη του 15ου αι μ.Χ. φέρνουν πλούτο και νέες γνώσεις. Η ανάπτυξη του εμπορίου • Η Μεταρρύθμιση τον 16ο αι μ. Χ. οδήγησε στον Προτεσταντισμό και στη διάλυση της Καθολικής Εκκλησίας. Η αμφισβήτηση της Παπικής Εκκλησίας • Στην εκβιομηχανισμένη κοινωνία (Αγγλία 1760-1860) εμφανίζεται νέα γνώση και τεχνολογία. Η Βιομηχανική Επανάσταση
- 13. 1.2 ΛΟΓΟΙ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΜΩΝ 5/6 • Η διάλυση των πολυεθνικών αυτοκρατοριών τον 19ο αι μ.Χ. οδήγησε στην ανάγκη για διοίκηση και οικονομική διαχείριση. Εμφάνιση των εθνικών κρατών • Από τον Γουτεμβέργιο στη Γερμανία το 1448 μ.Χ. βοήθησε στη διάδοση των ιδεών. Η ανάπτυξη της τυπογραφίας • Σήμανε την απαλλαγή από τις προλήψεις (τέλη 16ου αι αρχές 17ου αι μ.Χ.). Η ανάπτυξη των φυσικών επιστημών
- 14. 1.2 ΛΟΓΟΙ ΕΜΦΑΝΙΣΗΣ ΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΜΩΝ 6/6 Οικονομία Εμποροκρατία ή Μερκαντιλισμός (16ος- 17ος αι μ.Χ.): η ρύθμιση της οικονομίας από το κράτος Φυσιοκρατία (18ος αι μ.Χ.): ελευθερία στις συναλλαγές Πολιτική Μεσαίωνας: θεϊκό δίκαιο Διαφωτισμός (17ος αι Αγγλία, 18ος Γαλλία): φυσικό δίκαιο Θετικισμός (19ος αι μ.Χ.) Κοινωνιολογία Αύγουστος Κοντ (1718-1857) ιδρυτής της Κοινωνιολογίας και υποστηρικτής του θετικισμού Καρλ Μαρξ (1818- 1883) ανέλυσε την ανισότητα και εκμετάλλευση του καπιταλισμού και πρότεινε τον σοσιαλισμό
- 15. 1.3 Η ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ 1/4 Οικονομία Κοινωνία Πολιτική Δεν εξελίσσονται απομονωμένα μεταξύ τους. Είναι δεμένες μεταξύ τους με σχέσεις αλληλεπίδρασης.
- 16. 1.3 Η ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ 2/4 Άνταμ Σμιθ (Ο Πλούτος των Εθνών, 1776): ελεύθερη αγορά Κλασικοί Οικονομολόγοι (Μάλθους, Ρικάρντο, Μιλ): δεν αποσύνδεαν την οικονομία από την κοινωνία και την πολιτική
- 17. 1.3 Η ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ 3/4 Εποικοδόμημα: είδος εξουσίας, εκπαίδευση, νομοθεσία, ψυχαγωγία, τέχνη, επιστήμη Βάση: Τρόπος παραγωγής (Μέσα και σχέσεις παραγωγής) Καρλ Μαρξ (1818-1883) • Βάση και εποικοδόμημα αλληλεπιδρούν • Όταν αλλάζει η βάση, αλλάζει και το εποικοδόμημα
- 18. 1.3 Η ΔΙΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΤΗΤΑ ΣΤΙΣ ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ 4/4 • Κοινωνικά γεγονότα = «πράγματα» • Ο καταμερισμός εργασίας (οικονομία) δημιουργεί νέες αξίες και νέες μορφές κοινωνικών σχέσεων (κοινωνία) Εμίλ Ντυρκέμ (1858-1917) • Ερώτημα: γιατί ο καπιταλισμός αναπτύχθηκε στη Δυτική Ευρώπη και όχι αλλου; • Προτεσταντισμός και πουριτανική ηθική Μαξ Βέμπερ (1864-1920)
- 19. 1.4 ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 1/5 Συγκριτική μέθοδος Σύγκριση φαινομένων, θεσμών, καταστάσεων ανάμεσα σε χώρες και διαφορετικές ιστορικές περιόδους Βέμπερ: ο ρόλος της πόλης στην οικονομία, κοινωνία, πολιτική Ντυρκέμ: φαινόμενο αυτοκτονίας Ιστορική μέθοδος Αναζήτηση δεδομένων από παλαιότερες εποχές Αμφίδρομη σχέση ιστορίας-κοινωνικών επιστημών Ποσοτική και ποιοτική έρευνα Ποσοτική: μετρήσιμα μεγέθη με χρήση στατιστικής και ερωτηματολογίων Ποιοτική: διαδικασίες, διεργασίες, τρόποι με τους οποίους οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον κόσμο
- 20. 1.4 ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 2/5 Συνέντευξη • Συλλογή πληροφοριών • Χάνει στο μέγεθος του δείγματος, αλλά κερδίζει σε βάθος σε σχέση με το ερωτηματολόγιο • Δυνατότητα διευκρινιστικών ερωτήσεων Παρατήρηση • Μέθοδος ποιοτικής έρευνας • Βοηθά στην κατανόηση του φαινομένου • Π.χ. παρατήρηση μαθήματος εκπαιδευτικού
- 21. 1.4 ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 3/5 Ποσοτική Θέτει ποσοτικά ερωτήματα Χρησιμοποιεί στατιστικά στοιχεία και ερωτηματολόγια Συσχετίζει μεταβλητές προσπαθώντας να βρει τις μεταξύ τους σχέσεις Ποιοτική Θέτει ποιοτικά ερωτήματα Χρησιμοποιεί συνέντευξη ή παρατήρηση Μικρά δείγματα Προσπαθεί να ερμηνεύσει αντιλήψεις, στάσεις και συμπεριφορές
- 22. 1.4 ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 4/5 Ιστορική έρευνα Διεξάγεται με αρχεία, βιβλία κ.τλ. Σκοπός της η ερμηνεία του παρελθόντος Βιβλιογραφική έρευνα Μελέτη εργασιών για ένα θέμα
- 23. 1.4 ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΕΡΕΥΝΑΣ 5/5 Σεβασμός στην ανωνυμία των προσώπων που συμμετέχουν στην έρευνα Η «προδοσία» της εμπιστοσύνης των προσώπων που συμμετέχουν στην έρευνα είναι απαράδεκτη ενέργεια Η «εξαπάτηση» των προσώπων που συμμετέχουν στην έρευνα είναι επίσης ηθικά απαράδεκτη ενέργεια Η κοινωνία είναι το «εργαστήριο» των κοινωνικών επιστημών Η έρευνα στις κοινωνικές επιστήμες
- 25. 2.1 ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 1/6 Μελετά μια ειδική κατηγορία κοινωνικών φαινομένων, τα οικονομικά φαινόμενα Η πολιτική οικονομία είναι κοινωνική επιστήμη
- 26. 2.1 ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 2/6 Η παραγωγή των προϊόντων Η ποσότητα προϊόντων που πωλούν οι επιχειρήσεις (προσφορά) Η ποσότητα και το είδος των προϊόντων που θέλουν να αποκτήσουν οι καταναλωτές (ζήτηση) Η αποταμίευση Το χρήμα και ο πληθωρισμ ός Η ανεργία
- 27. 2.1 ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 3/6 Τι προϊόντα θα παραχθούν και σε ποιες ποσότητες σε μια χρονική περίοδο Πώς θα παραχθούν αυτά τα προϊόντα Πώς θα διανεμηθούν τα προϊόντα ανάμεσα στα μέλη μιας κοινωνίας Πώς μπορεί να αναπτυχθεί οικονομικά η κοινωνία Αντικείμενο πολιτικής οικονομίας
- 28. 2.1 ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 4/6 • Είναι κάτι που αλλάζει • Ποιος αποφασίζει; Οι καταναλωτές, οι επιχειρήσεις ή το κράτος; Τι θα παραχθεί και πόσο • Πολλές και διαφορετικές μέθοδοι • Εξαρτάται από την διαθέσιμη τεχνολογία Πώς θα παραχθεί
- 29. 2.1 ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 5/6 • Διάφοροι τρόποι διανομής • Είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης Πώς θα διανεμηθεί • Αύξηση όγκου παραγωγής • Μπορεί να βελτιώσει τη ζωή όλων των μελών της κοινωνίας Πώς θα αναπτυχθεί η οικονομία
- 30. 2.1 ΤΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ 6/6 Τα οικονομικά ερωτήματα συνδέονται μεταξύ τους Η λύση που θα επιλεγεί για ένα από αυτά επηρεάζεται και επηρεάζει τη λύση των υπολοίπων
- 31. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1/12 Ανάγκες Αγαθά
- 32. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 2/12 Σχετική έλλειψη παραγωγικών συντελεστών Στενότητα αγαθών Βελτίωση τεχνολογίας και εύρεση νέων πόρων είναι τρόποι άμβλυνσης του οικονομικού προβλήματος
- 33. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 3/12 Παραγωγικοί συντελεστές Φύση Κεφάλαιο Εργατική δύναμη
- 34. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 4/12 Αύξηση παγκόσμιου πληθυσμού Εξάντληση φυσικών πόρων Καταστροφή του περιβάλλοντος Διαρκής αύξηση των αναγκών των καταναλωτών μέσω της διαφήμισης Περιορισμένοι πόροι
- 35. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 5/12 • Αναζητά τρόπους διαχείρισης των περιορισμένων πόρων • Διατυπώνει προτάσεις για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούν τη στενότητα Η πολιτική οικονομία
- 36. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 6/12 Η οικονομική ανάπτυξη είναι η απάντηση στο οικονομικό πρόβλημα Διευρύνει τις παραγωγικές δυνατότητες μιας οικονομίας
- 37. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 7/12 Αύξηση της παραγωγής των προϊόντων Εισαγωγή νέας τεχνολογίας στην παραγωγή Αύξηση θέσεων εργασίας Αύξηση των εισοδημάτων των μελών της κοινωνίας Οικονομική ανάπτυξη
- 38. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 8/12 Παράγοντες αποσταθεροποίησης της οικονομίας Κοινωνικά προβλήμα τα Καταστρο φή περιβάλλ οντος Πόλεμοι, τρομοκρα τία
- 39. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 9/12 Μειωμένα εισοδήματα Μείωση πωλήσεων των επιχειρήσεων Κλείσιμο επιχειρήσεων Ανεργία Φαύλος κύκλος της κρίσης
- 40. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 10/12 Μεγάλες κοινωνικές ανισότητες (πλούσιοι-φτωχοί) Νέα κοινωνικά προβλήματα (εγκληματικότητα, αυτοκτονίες)
- 41. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 11/12 Το περιεχόμενο της οικονομικής πολιτικής Τα μέτρα που λαμβάνονται για την επίλυση των βασικών οικονομικών προβλημάτων (ανεργία, φτώχεια) και η αναζήτηση των αιτιών των βασικών οικονομικών προβλημάτων.
- 42. 2.2 ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ 12/12 Υπέρμαχοι της επιχειρηματικότητας και της ελεύθερης αγοράς Η ιδιωτική επιχείρηση φέρνει την οικονομική ανάπτυξη Υπέρμαχοι της σχεδιασμένης οικονομίας Βασικός μοχλός ανάπτυξης είναι ο δημόσιος τομέας Υπέρμαχοι της μεικτής οικονομίας Συνδυασμός δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων με κατάλληλες κρατικές παρεμβάσεις Επίλυση οικονομικών προβλημάτων
- 43. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 1/9 Η οικονομική σκέψη έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα Οικονομία: διαχείριση του οίκου Οίκος: το σπίτι και η περιουσία του οικοδεσπότη Καλή διαχείριση οίκου: η επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος με τα λιγότερα έξοδα και τη λιγότερη προσπάθεια
- 44. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 2/9 Αιγύπτιοι και Βαβυλώνιοι ασχολήθηκαν με το «τι» και το «πώς» της παραγωγής, τη σημερινή λογιστική. Αυτά δε συνιστούν οικονομική σκέψη, καθώς δεν αποτελούν προσπάθεια μιας συνολικής οικονομικής θεώρησης που να εξετάζει τη λειτουργία της οικονομίας, της κοινωνίας και της πολιτείας στο σύνολό της.
- 45. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 3/9 ΑρχαίαΕλλάδα Έγιναν οι πρώτες προσπάθειες διατύπωσης μιας οικονομικής θεώρησης Η οικονομία δεν είναι αυθύπαρκτη και απομονωμένη από την κοινωνία και την πολιτεία Η οικονομία αντιμετωπιζόταν ενταγμένη στο σύνολο των κοινωνικών και πολιτικών λειτουργιών της πόλης-κράτους
- 46. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 4/9 Ξενοφών (430-335 π.Χ.) Περισσότερο «τεχνοκράτης», παρά «θεωρητικός». Έργα: Οικονομικός, Πόροι, Απολογία Σωκράτους Στο έργο Πόροι αναφέρει τις προτάσεις του για την εξυγίανση των οικονομικών της Αθήνας.
- 47. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 5/9 Χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον όρος «οικονομικός» αναφερόμενος στην αποτελεσματική διαχείριση του οίκου Όρισε την οικονομία ως επιστήμη της αποτελεσματικής διαχείρισης του οίκου Διέκρινε τον κάτοχο από τον ικανό διαχειριστή της περιουσίας Υποστήριξε το εμπόριο Διατύπωσε για πρώτη φορά την άποψη ότι η μεγάλη προσφορά ενός προϊόντος ρίχνει την τιμή του
- 48. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 6/9 Αριστοτέλης(384-322 π.Χ.) Θεωρητικός της οικονομίας. Έργα: Ηθικά Νικομάχεια, Πολιτικά Διατύπωσε οικονομικές έννοιες που χρησιμοποιούνται ακόμη και σήμερα.
- 49. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 7/9 Διέκρινε τα οικονομικά συστήματα • Κοινοκτημοσύνη: οι πολίτες τα έχουν όλα από κοινού • Ιδιωτική οικονομία: οι πολίτες δεν έχουν τίποτα κοινό • Μεικτή οικονομία: οι πολίτες κάποια έχουν από κοινού και κάποια όχι Διατύπωσε τις έννοιες «χρηστική» και «ανταλλακτική» αξία • Χρηστική αξία: το αίσθημα ικανοποίησης από την κατανάλωση ενός εμπορεύματος • Ανταλλακτική αξία: η αξία ενός εμπορεύματος κατά την ανταλλαγή του με άλλα εμπορεύματα
- 50. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 8/9 Διατύπωσε το ρόλο του χρήματος ως μέσου ανταλλαγής Συνέδεσε τη μορφή των παραγωγικών σχέσεων με το επίπεδο ανάπτυξης των μέσων παραγωγής
- 51. 2.3 Η ΓΕΝΕΣΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΚΕΨΗΣ (ΞΕΝΟΦΩΝ, ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΗΣ) 9/9 Ανάπτυξη εργαλείων, μηχανών και τεχνικών της παραγωγικής διαδικασίας Βελτίωση των όρων ζωής και εργασίας των ανθρώπων Ερώτημα: γιατί με τον πλούτο των προϊόντων που παράγονται υπάρχει φτώχεια και δυστυχία;
- 52. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 1/8 Άνταμ Σμιθ (1723-1790) -Σκωτσέζος Οικονομολόγος -Θεωρείται ο πατέρας της οικονομικής επιστήμης -Έγραψε τον Πλούτο των Εθνών (1776)
- 53. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 2/8 Η οικονομία διακρίνεται και συστηματοποιείται σε χωριστό κλάδο των κοινωνικών επιστημών Ιδρύεται η Κλασική Σχολή της Οικονομίας (Ρικάρντο, Μιλ)
- 54. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 3/8 Πίστη στην ατομική ιδιοκτησία Πίστη στην οικονομική ελευθερία Η οικονομική συμπεριφορά των ανθρώπων μπορεί να διατυπωθεί σε νόμους Η κοινωνία μπορεί να ευημερήσει με ελάχιστη κρατική παρέμβαση Κλασική Σχολή
- 55. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 4/8 Πίστευε στην ελεύθερη οικονομική δραστηριότητα. Το προσωπικό συμφέρον κινεί την οικονομία, το «αόρατο χέρι» σπρώχνει τους ανθρώπους να δραστηριοποιηθούν οικονομικά. Στον καπιταλισμό όταν ένα άτομο δρα για το προσωπικό του συμφέρον, προωθεί και το κοινωνικό.
- 56. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 5/8 Ιδεολογικός πατέρας του οικονομικού φιλελευθερισμού: -Ατομική πρωτοβουλία -Ελεύθερη επιχείρηση -Επιδίωξη κέρδους -Δεν ήταν υπέρ της ασυδοσίας των επιχειρηματιών -Ατομικό συμφέρον όχι όμως σε βάρος του κοινωνικού (π.χ. Άγγλοι εμπόρων στις Ινδίες)
- 57. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 6/8 Το κράτος δεν πρέπει να εμποδίζει την ελευθερία στην οικονομική ζωή Πρέπει να παρεμβαίνει στους τομείς της δικαιοσύνης και της ασφάλειας
- 58. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 7/8 Περιέγραψε πώς η προσφορά και η ζήτηση διαμορφώνουν τις τιμές των προϊόντων. Ο μηχανισμός των τιμών είναι ο βασικός μηχανισμός λειτουργίας των ελεύθερων ή μεικτών οικονομιών. Η λειτουργία του μηχανισμού των τιμών, όπως την περιέγραψε ο Σμιθ είναι ένα ιδεατό μοντέλο που περιγράφει γενικές τάσεις.
- 59. 2.5 ΟΙ ΝΟΜΟΙ ΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ ΚΑΙ Η ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΗΣ ΤΙΜΗΣ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΟΣ (ΑΝΤΑΜ ΣΜΙΘ) 8/8 Στην οικονομία του Σμιθ υπήρχε έντονος ανταγωνισμός Στις σύγχρονες οικονομίες υπάρχει ατελής ανταγωνισμός (μονοπώλια, ολιγοπώλια)
- 61. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1/9 Τρόπος οργάνωσης της οικονομίας Υπάρχει σε κάθε κοινωνία. Μέσω αυτού οι άνθρωποι παράγουν τα αγαθά που τους είναι αναγκαία. Δεν είναι σταθερός. Αλλάζει στο χώρο και στο χρόνο. Παραδείγματα: Μεσαίωνας-σήμερα, οικονομία Η.Π.Α.-Ιαπωνίας Ο τρόπος οργάνωσης της οικονομίας συνιστά το οικονομικό σύστημα.
- 62. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2/9 Οικονομικό σύστημα Είναι οι τρόποι και τα μέσα με τα οποία μια κοινωνία προσπαθεί να παραγάγει και να διανείμει τα αγαθά. Οικονομικό σύστημα Είναι ταυτόχρονα και κοινωνικό σύστημα. Η παραγωγή και η διανομή των αγαθών είναι κοινωνικές δραστηριότητες και προσδιορίζουν κοινωνικές σχέσεις. Οικονομικό σύστημα Η κοινωνία δεν είναι άθροισμα ατόμων, αλλά σύνολο κοινωνικών σχέσεων. Ο τρόπος παραγωγής καθορίζει το είδος και την ποιότητα των κοινωνικών τους σχέσεων.
- 63. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 3/9 Παραγωγικοί συντελεστές Εργασία Γη Κεφάλαιο Επιχειρη ματικότη τα
- 64. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 4/9 Δουλοκτητικό σύστημα Αναπτύχθηκε στην αρχαιότητα Η γη και τα εργαλεία παραγωγής ανήκουν σε ιδιώτες ή στην κοινότητα Η εργασία γίνεται κυρίως από δούλους, οι οποίοι είναι ιδιοκτησία κάποιου ιδιώτη ή της κοινότητας
- 65. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 5/9 Η δουλεία είναι ακραία μορφή εκμετάλλευσης Οι δούλοι δεν έχουν κανένα δικαίωμα Είναι ιδιοκτησία του αφέντη τους Ο αφέντης τους χρησιμοποιεί όπως επιθυμεί Οι δούλοι δεν έχουν ωράριο
- 66. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 6/9 • Η γη και τα εργαλεία παραγωγής ανήκουν κυρίως στο κράτος • Κύρια πηγή δούλων ήταν οι πόλεμοι Ανατολικές αυτοκρατορίες (Μεσοποταμία, Αίγυπτος)
- 67. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 7/9 Αρχαία Ελλάδα • Οι δούλοι προέρχονται είτε από πολέμους είτε από χρεοκοπία • ο Σόλων με τη Σεισάχθεια κατάργησε το δανεισμό με εγγύηση το «σώμα» • Η χειρωνακτική εργασία θεωρείται υποτιμητική • Οι δούλοι δεν είχαν πολιτικά δικαιώματα • Η μη ιδιοκτησία δούλου ήταν ένδειξη φτώχειας
- 68. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 8/9 Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία -Αιχμάλωτοι πολέμου εργάζονταν ως δούλοι -Θεωρούνταν «πράγματα», όχι πρόσωπα -Αναπτύχθηκε εκτεταμένο εμπόριο δούλων -Χρησιμοποιούνταν και ως μονομάχοι -Εκεί ξέσπασαν οι μεγαλύτερες εξεγέρσεις δούλων
- 69. 2.1 ΤΟ ΔΟΥΛΟΚΤΗΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 9/9 Ο χριστιανισμός αμφισβήτησε το δουλοκτητικό σύστημα Το δουλοκτητικό σύστημα ξεπεράστηκε, αλλά δεν εξαφανίστηκε (ΗΠΑ 16ος - 18ος αιώνας) Στην Ελλάδα το Α’ Σύνταγμα της Εθνοσυνέλευσης της Επιδαύρου (1821) απαγόρευσε τη δουλεία, ενώ στις ΗΠΑ το 1861 οι δούλοι ήταν 4 εκ.
- 70. 2.2 ΤΟ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 1/6 Φεουδαρχική κοινωνία • Δημιουργήθηκε στους κόλπους του δουλοκτητικού συστήματος μετά τη διάλυση της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. • Τα λατιφούντια, τεράστια αγροκτήματα, αυτονομούνται, η κρατική εξουσία δεν μπορεί να τα ελέγξει. • Προστατεύονται από αυτόνομα στρατιωτικά σώματα. • Απελευθερωμένοι δούλοι και πρώην ελεύθεροι πολίτες νοικιάζουν και καλλιεργούν μικρά τμήματα. • Λέγονται δουλοπάροικοι και είναι δεμένοι με τη γη.
- 71. 2.2 ΤΟ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 2/6 Είδη ιδιοκτησίας Οίκος Ανήκει στο φεουδάρχη και την εκμεταλλεύεται για τον εαυτό του Γη, κατοικία, εργαλεία, ζώα, αποθήκες, σταύλοι, αγρότες Μικρά κτήματα Νοικιάζονται από τον φεουδάρχη στους δουλοπάροικους Υποχρέωση καταβολής κάποιας αμοιβής
- 72. 2.2 ΤΟ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 3/6 Πρόσοδος σε εργασία (αγγαρεία) • Εφαρμόστηκε στην αρχή της φεουδαρχίας. • Οι αγρότες εργάζονταν ορισμένες ημέρες στο κτήμα του γαιοκτήμονα χωρίς αμοιβή. Πρόσοδος σε προϊόντα • 12ος αιώνας και μετά. • Ο φεουδάρχης παίρνει ένα ποσοστό από τη σοδειά των δουλοπάροικων. Πρόσοδος σε χρήμα • 14ος αιώνας και μετά. • Καταβολή ενοικίου σε χρήμα. • Αγροτικές εξεγέρσεις.
- 73. 2.2 ΤΟ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 4/6 Εκκλησία Λειτουργούσε ως «συλλογικός φεουδάρχης». Είχε στην κατοχή της μεγάλες εκτάσεις γης που καλλιεργούσαν οι δουλοπάροικοι. Δικαιολογούσε τη φεουδαρχία στη συνείδηση των αγροτών. Υποστήριζε ότι η άνιση διάρθρωση του κόσμου ήταν δοσμένη από το Θεό και κάθε εξέγερση ήταν αμαρτία.
- 74. 2.2 ΤΟ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 5/6 Βασιλιάς Φεουδάρχες Ιππότες Δουλοπάροικοι
- 75. 2.2 ΤΟ ΦΕΟΥΔΑΡΧΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ 6/6 Ανάπτυξη εμπορίου Ανάπτυξη πόλεων ΟΙ αστοί πρωτοστατούν στη διαμόρφωση εθνικών κρατών Επιδιώκουν ενοποιημένη εσωτερική αγορά Εθνικό κράτος χωρίς βασιλιά και περιορισμένη δύναμη φεουδαρχών Γαλλική Επανάσταση
- 76. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 1/10 Καπιταλισμός Ιδιωτική επιχειρηματικότητα Οι επιχειρήσεις αγωνίζονται για την κατάκτηση των αγορών Μισθωτή εργασία
- 77. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 2/10 Αγροτική παραγωγή στη φεουδαρχική κοινωνία, ο πληθυσμός ζει στην ύπαιθρο 11ος αιώνας: αλλαγές στην παραγωγή και την οικονομία, που φέρνουν αλλαγές στην κοινωνία και την πολιτική
- 78. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 3/10 • Χρήση άροτρου και αλόγου • Κατακόρυφη αύξηση της παραγωγής • Δημιουργία πλεονάσματος Αύξηση παραγωγής • Το πλεόνασμα της παραγωγής πωλείται • Ανάπτυξη εμπορίου • Εμπορευματική οικονομία (παραγωγή προϊόντων για πώληση στην αγορά) Ανάπτυξη εμπορίου
- 79. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 4/10 • Η ανάπτυξη του εμπορίου οδήγησε στην αύξηση χρήσης του χρήματος • Το χρήμα γίνεται πλούτος • Οι φεουδάρχες ζητούν φόρους σε χρήμα και όχι αγγαρείες Εκχρηματισμός της οικονομίας • Οι πόλεις γίνονται οι χώροι του εμπορίου • Στις πόλεις αναπτύσσονται πολλές βιοτεχνίες Ανάπτυξη των πόλεων
- 80. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 5/10 • Περισσότερες παραγγελίες προϊόντων στις βιοτεχνίες, οι οποίες έγιναν μανιφακτούρες • Εργάτες με μισθό πλέον • Η εισαγωγή της μηχανής τις μετέτρεψε σε εργοστάσια Μεγάλες βιοτεχνικές επιχειρήσεις • Δίπλα σε φεουδάρχες και δουλοπάροικους εμφανίζεται η αστική τάξη • Έμποροι, βιοτέχνες και σταδιακά τραπεζίτες • Όταν ισχυροποιήθηκε η αστική τάξη διεκδίκησε μερίδιο της πολιτικής εξουσίας από τους φεουδάρχες Νέες κοινωνικές τάξεις
- 81. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 6/10 Βιομηχανική Επανάσταση Γαλλική Επανάσταση Δίνουν ώθηση στη διαμόρφωση του καπιταλιστικού συστήματος Ο ανταγωνισμός και η ελεύθερη αγορά θα επιφέρουν ανάπτυξη και κοινωνική δικαιοσύνη
- 82. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 7/10 Μέσα 19ου αιώνα: Κυριαρχία Δυτικής Ευρώπης και ΗΠΑ στην παγκόσμια οικονομία Αρχές 20ου αιώνα: Τα ισχυρά κράτη συγκρούστηκαν για τον έλεγχο των πρώτων υλών και το μοίρασμα των αγορών (Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος) Όλο και περισσότερες χώρες ενσωματώνονται στον καπιταλισμό υπό την κυριαρχία των αναπτυγμένων χωρών (αποικιοκρατία)
- 83. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 8/10 Εποχή Άνταμ Σμιθ: τέλειος ανταγωνισμός Εποχή πολυεθνικών επιχειρήσεων, μοιράζουν τις αγορές, καθορίζουν τις τιμές των προϊόντων κι έχουν τεράστια πολιτική επιρροή
- 84. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 9/10
- 85. 2.3 ΤΟ ΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ 10/10 Πείνα Εξαθλίωση Καταναλωτικά αγαθά Η ανάπτυξη του καπιταλισμού δε βοήθησε να ξεπεραστούν οι τεράστιες κοινωνικές ανισότητες σε όλο τον κόσμο
- 86. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 1/16 19ος αιώνας • Τα κοινωνικά προβλήματα που δημιούργησε ο καπιταλισμός αποτελούν τη βάση συστηματοποίησης του σοσιαλισμού. Καρλ Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς • Ο καπιταλισμός δεν μπορεί να εξασφαλίσει κοινωνική δικαιοσύνη. • Στηρίζεται στην εκμετάλλευση και την ανισότητα. Καρλ Μαρξ και Φρίντριχ Ένγκελς • Χωρίς την απόσπαση της υπεραξίας από τους εργαζόμενους, δεν μπορεί να αναπτυχθεί ο καπιταλισμός. • Δεν έμειναν στη θεωρία, αλλά ανέπτυξαν έντονη πολιτική δράση.
- 87. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 2/16 Η εργατική τάξη, αντικείμενο εκμετάλλευσης των καπιταλιστών πρέπει να επαναστατήσει και να καταλάβει την εξουσία
- 88. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 3/16 Νέο οικονομικό σύστημα Η ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής θα περάσει στο κράτος, το οποίο θα ελέγχεται από την εργατική τάξη. Η παραγωγή των προϊόντων θα γίνεται με σχέδιο και με στόχο την κάλυψη των αναγκών των μελών της κοινωνίας. Ο καθένας θα αμείβεται ανάλογα με την εργασία που προσφέρει.
- 89. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 4/16 Απώτερος σκοπός του σοσιαλιστικού συστήματος είναι η εγκαθίδρυση μιας κομμουνιστικής κοινωνίας με: • σταδιακή εξαφάνιση του κράτους • αταξική κοινωνία και • η παραγωγή θα ικανοποιεί τις ανθρώπινες ανάγκες
- 90. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 5/16 1848: Κομμουνιστικ ό Μανιφέστο 1864: Πρώτη Διεθνής 1871: Παρισινή Κομμούνα 1889: Δεύτερη Διεθνής
- 91. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 6/16 1917: Ρωσική Επανάσταση 1918: Ρωσικό Κομμουνιστικό Κόμμα 1922: Ε.Σ.Σ.Δ.
- 92. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 7/16 1989: Πτώση τείχους Βερολίνου 1991: Διάλυση Σοβιετικής Ένωσης
- 93. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 8/16 Κρατικοποίηση μέσων παραγωγής Κεντρικός σχεδιασμός της οικονομίας
- 94. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 9/16 Έδωσε έμφαση στην εκπαίδευση και εξάλειψε τον αναλφαβητισμό, στην υγεία, τις επιστήμες, την τεχνολογία. Αποτέλεσμα ήταν η γρήγορη ανάπτυξη. Αδυναμία εφοδιασμού της κοινωνίας με επαρκή καταναλωτικά αγαθά. Ο κεντρικός σχεδιασμός ανέπτυξε τη γραφειοκρατία. Το Κομμουνιστικό Κόμμα ήταν το μόνο νόμιμο κόμμα, γεγονός που έθετε ζητήματα δημοκρατίας.
- 95. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 10/16 Κίνα Ανατολική Γερμανία Πολωνία Ρουμανία
- 96. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 11/16 Τσεχοσλοβακία Ουγγαρία Αλβανία Γιουγκοσλαβία
- 97. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 12/16 Θεωρητικοί και πολιτικοί υποστηρίζουν ότι στις χώρες αυτές δεν εγκαθιδρύθηκε σοσιαλισμός, αλλά κρατικός καπιταλισμός. Τα μέσα παραγωγής πέρασαν στο κράτος, αλλά το κόμμα είχε τον έλεγχο και όχι οι εργάτες. Τα κομματικά στελέχη αντικατέστησαν τους επιχειρηματίες.
- 98. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 13/16 Κριτήριο: σχέσεις παραγωγής Δουλοκτητικό Φεουδαρχικό Καπιταλιστικό Σοσιαλιστικό
- 99. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 14/16 Κριτήριο: κυρίαρχος τομέας παραγωγής • Πρωτογενής τομέας • Δευτερογενής τομέας • Τριτογενής τομέας
- 100. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 15/16 Δυτική Ευρώπη, ΗΠΑ, Ιαπωνία, κ.ά. Ατομική ιδιοκτησία μέσων παραγωγής, ελεύθερη αγορά Πόλεις, μικρό % στη γεωργία Πρώτος Κόσμος Οι χώρες του υπαρκτού σοσιαλισμού που δεν υπάρχουν πια Δεύτερος Κόσμος
- 101. 2.4 ΤΟ ΣΟΣΙΑΛΙΣΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Ή ΣΧΕΔΙΑΣΜΕΝΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ 16/16 Πρώην αποικιακές χώρες, υπανάπτυκτες Μεγάλο % ασχολείται με τη γεωργία Φτωχές, εξαθλιωμένες χώρες Τρίτος Κόσμος Οι άστεγοι των μεγάλων πόλεων Τέταρτος Κόσμος
- 103. 3.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ 1/4 Sociologie Κοινωνιολογία
- 104. 3.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ 2/4 Η κοινωνιολογία προσπαθεί να ερευνήσει τους παράγοντες που τα προκαλούν, πώς εξελίσσονται, πώς επηρεάζουν τη ζωή των ανθρώπων. Κοινωνικά φαινόμενα Η κοινωνιολογία μελετά το πώς συγκροτούνται οι ομάδες, ποιοι είναι οι σκοποί τους, ποιες ανάγκες καλύπτει το άτομο μέσα από τη συμμετοχή του σε αυτές, πώς οι ομάδες επηρεάζουν το άτομο, πώς και γιατί διαλύονται οι ομάδες. Κοινωνικές ομάδες Τι ευκαιρίες για καριέρα δίνονται σε μια γυναίκα που ζει σε μια ανδροκρατική κοινωνία; Πώς το κοινωνικό περιβάλλον επηρεάζει τη σχολική πορεία ενός μαθητή; Σχέσεις ατόμου-ομάδας
- 105. 3.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ 3/4 Ποια είναι η σχέση ανάμεσα στις κοινωνικές ομάδες; Πώς δημιουργούνται; Πώς εξελίσσονται; Σχέσεις κοινωνικών ομάδων Ποια είναι τα χαρακτηριστικά των κοινωνιών; Σε τι διαφέρει η μια από την άλλη; Πώς αλλάζουν οι κοινωνίες στον χώρο και τον χρόνο; Πώς πέρασε η ανθρωπότητα από το δουλοκτητικό στο φεουδαρχικό και μετά στο καπιταλιστικό σύστημα; Κοινωνικές διαδικασίες – Μετασχηματισμός κοινωνιών
- 106. 3.1 ΟΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ ΤΗΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑΣ 4/4 Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον Ο άνθρωπος δεν είναι παντού και πάντοτε ο ίδιος. Οι ομάδες διαφοροποιούνται και μεταδίδουν, από τη μια γενιά στην άλλη, τα χαρακτηριστικά της ιδιαιτερότητάς τους. Οι σχέσεις μεταξύ των ομάδων είναι σχέσεις ανταγωνισμού, ελέγχου και κυριαρχίας.
- 107. 3. 5 ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΔΙΑΣΤΡΩΜΆΤΩΣΗ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΉ ΚΙΝΗΤΙΚΌΤΗΤΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3Ο
- 108. 3.5.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΡΩΜΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ 1/5 Κοινωνική διαστρωμάτωση Η κατάταξη των μελών της κοινωνίας σε ανώτερες και κατώτερες τάξεις και στρώματα. Πώς γίνεται αυτή η κατάταξη; Με ποια κριτήρια;
- 109. 3.5.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΡΩΜΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ 2/5 Μαρξισμός: ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής Αστική τάξη Εργατική τάξη Μικροαστικ ά στρώματα
- 110. 3.5.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΡΩΜΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ 3/5 Σχολή του Λειτουργισμού: προσόντα των ανθρώπων. Η κοινωνία λειτουργεί αποτελεσματικά όταν τα πιο άξια και πιο εργατικά μέλη της αναλαμβάνουν τους πιο κρίσιμους ρόλους.
- 111. 3.5.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΡΩΜΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ 4/5 Ο οικονομικός παράγοντας δεν μπορεί να αγνοηθεί. Η κατοχή μέσων παραγωγής σαφώς και τοποθετεί κάποιον άνθρωπο σε κάποια κοινωνική τάξη. Υπάρχουν, όμως και άλλα επιμέρους αλλά εξίσου σημαντικά κριτήρια. Τα κριτήρια αυτά σχετίζονται με τις αξίες της κοινωνίας. Οι απόψεις του Μαξ Βέμπερ
- 112. 3.5.1 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΣΤΡΩΜΑ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΤΑΞΗ 5/5 Κοινωνικά στρώματα • Οι κοινωνικές τάξεις δεν είναι ομοιογενείς ομάδες στο εσωτερικό τους. Υπάρχουν συγκρούσεις μεταξύ των μελών κάθε τάξης για διάφορους λόγους. • Γι’ αυτό και στο εσωτερικό των τάξεων υπάρχουν κοινωνικά στρώματα, τα οποία εκφράζουν αυτές τις διαφοροποιήσεις.