2. Nükleotitler ,Nükleik asitler ,Yapıları ve FonksiyonlarıHazırlayanlar : Kenan İLHAN 060221017 İbrahim KORKMAZ 070221031 Muhammed AMANKULİYEV 070221066 Ders Sorumlusu: Yrd. Doç. Dr. Nurcan KAPUCU Mart 2010 1

3. İÇERİK Nükleotit Nükleik asitler DNA RNA Protein Sentezi

4. Nükleotit, bir fosfat, beşkarbonlubirşeker (pentoz) (DNA'dadeoksiriboz, RNA'daysariboz) vebirazotluorganikbazdanoluşanbirkimyasalbileşiktir Aynizamanda Nükleotitlerçokçeşitlibiyokimyasalsüreçlerdeyeralan, düşük molekülerağırlıklı hücre içimoleküllerdir

6. Hormonların yapısında

7. Koenzimlerin yapısında (NAD,FAD)

8. Nükleik asidlerin monomerik üniteleriGibibazı metabolik süreçlerde anahtar görev üstlenir

9. Birnükleotidinfosfatgrubudiğernükleotidinşekergrubunabağlanacakşekildenükleotidler alt altagelerek DNA veyaRNA’yıoluştururlar Bütünnükleotitlerdeaynıfosforikasit (H3PO4) bulunur

10. Nükleotitlerinfarklıyapıdaolmasınınsebebiyapısındakiorganikbazmoleküllerininfarklıolmasındandır. Nükleotitlerinbazkısmıolan nükleobazlar pürinlervepirimidinlerolarakikiyeayrılır. Adeninveguaninbirerpürin, sitozin, timinveurasilisebirerpirimidindir.

11. Nükleotidlerin oluşumları DEHİDRASYON SENTEZİ ile olur -H2O -H2O OH H H P OH ADENİN OH N H OH OH H OH O H OH GLİKOZİT BAĞI FOSFODİESTER BAĞI

12. NÜKLEİK ASİTLER İlk defa, İsviçreli bir biyokimyacı olan FRİEDRİCH MİESCHER 1869 yılında akyuvarlar ve balıkların sperm hücrelerinden nükleik asitleri ayırmıştır. Ayrılan bu maddelerin, o zamana kadar hücrelerde bulunduğu bilinen maddelerden çok farklı olduğunu görmüştür. Asit özelliği gösteren bu maddelerde çok miktardafosfor bulunmaktadır. Hücrenin çekirdeğinde bulundukları için bu maddelere nükleik asit adı verilmiştir

14. Organizmanın genetik bilgi deposudur.

15. Yapıtaşları nükleotidlerdir.

16. Bir nükleotid; azotlu organik bir baz, 5C‘lu şeker ve Fosfat olmak üzere üç kısımdan oluşur.

17. DNA ve RNA daki zincirlerin nükleotid sayıları, nükleotid sıraları ve nükleotid çeşitleri farklıdır.

19. İşlevleri Nükleikasitlerinhücrede, bilgidepolamaveaktarımındaönemlibirroloynarlar. Bazlarınbirbiriylehidrojenbağıkurmaözelliği, DNA'nınkendiniikilemesi, DNA'dakibilgininRNA'yakopyalanması (transkripsiyon) vediğerönemlihücreselsüreçlerdekullanılır.

21. DNA molekülü, sakladığı genetik bilgilerin sonraki nesillere aktarılması için kendi kopyasını oluşturur (replikasyon).

22. Bir protein molekülüne ait olarak DNA’da saklanan genetik bilgiler, önce bir RNA molekülünün sentezi suretiyle kopyalanır veya yazılır (transkripsiyon).

23. Transkripsiyonla RNA’ya kopyalanmış olan genetik bilgiler daha sonra okunarak bir protein molekülü haline çevrilir(translasyon).

25. ÖZELLİKLERİ 1. Çift iplik 2. Zayıf Hidrojen bağ 3. A=T , G≡C 4. Sarmal yapı 5. Kendinieşleme A T G C A T 6. A+G = T+C (pürin)=(pirimidin) 7. DNA polimerazveligazenzimleri

26. Nükleotitolarakadlandırılanbirimlerdenoluşanbirpolimerdir. Örneğin, en büyükinsankromozomuyaklaşık220 milyonbazçiftiuzunluğundadır.

27. Hidrojenbağları A=T , G≡C YüksekorandaGC'liuzunDNA'larıniplikçikleribirbirinedahasıkıbağlıdır, AToranıyüksekkısasarmallarıniplikçikleriisebirbiriyledahazayıfetkileşirler.

28. DNA replikasyonu DNA molekülününikileşmesinde, sarmalınkollarınıbirbirinebağlayanzayıfhidrojenbağlarıfermuargibiaçılır; her ikikolda, eşlerindenayrılanpürinvepirimidinuçlarınıaçıktabırakır. DNA'nınikilisarmalıbirbirindenayrıldığızaman, kuralolarakAdeningrubuTimingrubuyla, GuaningrubuysaSitozingrbuylabirleşerekyerlerinialırlar.

29. Diğerleriuymadıklarıiçingeriçevrilirler. Yineaynışekilde, eskizincirdekiAdeninlerTiminlerle, SitozinlerGuaningruplarıylaikilisırayıtamamlamakiçinbirleşirler. Bütünnükleotitlereşlendiğindeise, yenizinciroluşturulmuş, DNA kendinieşlemiştir. Kopyalananyeni DNA iplikleritamamenaynıdır, ancaknadirençoğalmadakihatalarnedeniylekopyalamamükemmelolmaz (mutasyon).

30. Bakteriler ile yapılan deneylerde normal azot(N14) taşıyan bakteriler ağır azot (N15) içeren besi ortamında bırakıldığında 3 kez ardarda bölünmeye izin verilmiş ve deney sonunda oluşan bakterilerin % 25’ i azot açısından melez olduğu gözlenmiştir. Budeney replikasyon için gerekli olan nükleotidlerin stoplazmadan karşılandığının kanıtıdır. N14 1.Böl N15 2.Böl 3.Böl

31. RNA Ribonükleikasitveya RNA birnükleikasittir, nükleotitlerdenoluşanbirpolimerdir. Her nükleotitbirazotlubaz, birribozşekervebirfosfattanoluşur. RNA, DNA'dantaşınangenetikbilgininproteineçevirisi (translasyon) ileilişkiliçeşitlisüreçlerdeyeralır. RNA tiplerindenolanmRNA, DNA'dakibilgiyi protein sentezyeriolanribozomlarataşır, rRNAribozomun en önemlikısımlarınıoluşturur, tRNAise protein sentezindekullanılmaküzerekullanılacakaminoasitlerintaşınmasındagereklidir.

32. ÖZELLİKLERİ 1.Tek zincir.Kendini eşleyemez 2.% 10 Çekirdekte % 90 Sitoplazmadadır 3.üççeşittir 4. Hücredeki oranı rRNA >tRNA>mRNA 5.İşlevsel olarak mRNA> tRNA> rRNA A U C G

33. PROTEİN SENTEZİ

52. KAYNAKLAR Öztürk,E.,Biyokimya Ders Notları,1.Baskı,Ankara,2002 Bennett, T.P., Friden E., Modern Topics in Biochemistry, Ankara,Milli Eğitim Bakanlığı,1973 Gazanfer,B., Biyokimya,Ankara,Ankara Üniversitesi Eczacılık Fakültesi,1978 Tübitak,Dna’dan Proteinlere,13.03.2010, http://www.biltek.tubitak.gov.tr/bilgipaket/gen/index.html

53. TEŞEKKÜRLER!!!