1. Tregime Islame
Njëherë e pyetën Xhunejdin e urtë:
"Çfarë dobie ka besimtari nga tregimet e urta? ” U përgjigj: "Tregimet janë
ushtri prej ushtrive të Allahut të madhërishëm. Ai me këto forcon zemrat e
tyre.”
E pyetën përsëri: "A ke ndonjë argument?"
Tha: "Po, fjalët e Allahut të madhërishëm: "Të gjitha këto që t'i rrëfejmë ty
nga lajmet e pejgambereve, janë që të forcojnë zemrën tënde..."
Enderr e habitshme e Profetit Muhammed s.a.v.s
Pashë një person nga Ummeti im, të cilit iu pakësua peshorja e punëve të mira...
Ky hadith është marrë nga libri i dijetarit Ibnul Kaj-jim [rahimehullah], me titullin "El-
Vabilus-Saj-jib”.
Thotë Ibnul Kajjimi, Allahu e mëshiroftë: "Ky është hadith madhështor, me pozitë të
lartë; duhet çdo musliman ta mësojë përmendësh. Do ta përmendim komplet për shkak të
përfitimit që nxjerrim nga ky hadith dhe nevojën e krijesave për të...
Ky është hadithi i Seid Ibën Musej-jibit, nga AbduRrahman Ibën Semure Ibën Xhundub,
i cili thotë:
"Doli një ditë prej ditëve i Dërguari, lavdërimi dhe paqja e Allahut qofshin mbi të, e ne
ishim në "Suf-fe” në Medine. U ngrit në këmbë e tha:
"Me te vërtetë unë mbrëmë pashë një ëndërr të habitshme.
Pashë një person nga Ummeti (populli) im, të cilit iu prezantua Meleku (Engjëlli) i
Vdekjes për t’ia marrë shpirtin...
Por i erdhi (në ndihmë) atij Mirësjellja e tij ndaj prindërve, dhe e largoi Melekun e
Vdekjes prej tij.
Pashë një person nga Ummeti im që ishte përfshirë nga dënimi i Varrit...
E i vjen (në ndihmë) atij Abdesi që ai kishte marrë, dhe e shpëton atë nga ai dënim.
Pashë një person nga Ummeti im, të cilin e frikësonin shejtanët...
E i vjen (në ndihmë) atij Përmendja e Allahut dhe ia largon shejtanët prej tij.
Pashë një person nga Ummeti im, të cilin e frikësonin Melekët e Dënimit...
E i vjen (në ndihmë) atij Namazi i tij dhe e shpëton nga duart e tyre. Pashë një person nga
Ummeti im, të cilin etja e kishte përvëluar.
Sa herë që përpiqej t’i afrohet ndonjë pellgu me ujë, largohej prej tij dhe pengohej...!
E i vjen (në ndihmë) atij Agjërimi i Ramazanit që ai kishte bërë dhe e gostit me ujë, sa që
ai e shuan etjen që e kishte kapluar.

2. Pashë një person nga Ummeti im dhe pashë pejgamberët të ulur nëpër grupe (mexhlise)...
Sa bënte ky njeri t’i afrohej ndonjë mexhlisi prej këtyre mexhliseve, largohej prej tyre
dhe pengohej...!
E i vjen (në ndihmë) atij Gusuli i marrë nga xhunubllëku, e marrin për dore dhe e ulin
pranë meje, mexhlisit tim.
Pashë një person nga Ummeti im, përpara tij kishte errësirë, prapa tij ishte errësirë, nga e
djathta e tij ishte errësirë, nga e majta e tij ishte errësirë, sipër tij errësirë, poshtë tij
errësirë. E ai rrinte i shastisur (nuk dinte nga të lëvizte), nga të ikte...
E i vjen (në ndihmë) atij Haxhillëku e Umreja që ai kishte kryer dhe e nxjerrin atë prej
errësirës në dritë.
Pashë një person nga Ummeti im, i cili me duart e veta ruhej nga flakët e zjarrta të
prushit...
E i vjen (në ndihmë) atij Sadakaja (lëmosha) e dhënë, bëhet pengesë midis tij e zjarrit dhe
bëhet mbulesë mbi kokën e tij.
Pashë një person nga Ummeti im, i cili u fliste besimtarëve, por ata nuk i flisnin atij...
E i vjen (në ndihmë) atij Lidhja farefisnore, e u thotë besimtarëve: "O besimtarë! Ky njeri
ishte që e ka lidhur farefisin e tij me vizita të ngrohta.”E i flasin atij besimtarët dhe e
takojnë atë, e edhe ai i takon ata.
Pashë një person nga Ummeti im që e frikësonin Zebanijet (melekët e zjarrit)...
E i vjen (në ndihmë) atij Urdhërimi për mirë dhe ndalimi nga e keqja që ai kishte bërë në
dynja (në këtë botë) dhe e vendosin te Melekët e mëshirës.
Pashë një person nga Ummeti im, të gjunjëzuar... Midis tij e Zotit kishte pengesë...
E i vjen (në ndihmë) atij Morali i mirë dhe e merr për dore, dhe e fut ne audiencën e
Allahut!
Pashë një person nga Ummeti im, të cilit Libri i zbret nga e majta e tij...
E i vjen (në ndihmë) atij Frikësimi i tij nga Allahu dhe e merr Librin dhe vendos nga ana
e djathtë e tij.
Pashë një person nga Ummeti im, të cilit iu pakësua peshorja e punëve të mira...
E i vijnë (në ndihmë) atij fëmijët (pasardhësit e tij) që ai i kishte edukuar mirë (siç duhet)
dhe ia rëndojnë peshoren e tij.
Pashë një person nga Ummeti im, i cili qëndronte në këmbë buzë zjarrit të Xhehenemit...
E i vjen (në ndihmë) atij përjetimi i frikës së Allahut (dridhjet e zemrës së tij) dhe e
shpëtojnë atë nga ajo gjendje dhe ai vazhdon rrugën për në Xhenet.
Pashë një person nga Ummeti im të hidhet në Zjarr...
E i vjen (në ndihmë) atij Loti që ai kishte derdhur nga frika prej Allahut dhe e shpëton atë
nga Zjarri.

3. Pashë një person nga Ummeti im që ishte në këmbë të Urës së Siratit...
Dridhej si gjethet e palmës nga stuhia e fortë...
E i vjen (në ndihmë) atij Mendimi i mirë që ai ka pasur për Allahun dhe ia qetëson
dridhjet, e ai vazhdon në qetësi rrugën për në Xhenet.
Pashë një person nga Ummeti im që zvarritej mbi Urën e Siratit.
Nganjëherë ecte në këmbë, nganjëherë binte; nganjëherë ecte këmba-dorazi, e nganjëherë
kacavirrej...
E i vijnë (në ndihmë) atij Salavatet (përshëndetjet dhe lutjet) që ai ka bërë mbi mua dhe e
çojnë në këmbë të drejtuar dhe e shpëtojnë atë.
Pashë një person nga Ummeti im që arrin deri tek portat e Xhenetit...
E dyert e tij i mbyllen, pa e lënë atë të futet në Xhenet...!
E i vjen (në ndihmë) atij Dëshmia "La ilahe il-lAll-llah” (Nuk ka zot që adhurohet me të
drejtë, përveç Allahut), dhe ia hapë dyert dhe ai futet ne Xhenet.”
Shejhu i Islamit, Ibën Tejmijeh, Allahu e mëshiroftë, e madhështonte shumë këtë hadith,
dhe në vlerësimin e tij për të ka thënë:"Argumentet e vërtetësisë janë të dukshme për këtë
hadith.”, pra e ka konsideruar të saktë.
Dëshirat e plakut
Vëllezër dhe motra!
Eselamu alejkum! Është mirë të mësojmë nga ngjarja e një të moshuari. Ndodhia në fjalë
zgjon interesim, ofron dobi dhe mësime.
Një plak i shtyrë në moshë gjendej i shtrirë në shtratin e vdekjes. Rreth tij ishin tubuar
anëtarët e familjes, të afërmit dhe miqtë. Momentet e fundit të vdekjes... qimet e bardha i
kishin mbuluar kokën, shenjat e pleqërisë vëreheshin dukshëm, por ai ishte i përmbajtur
në fytyrë. Të gjithë rreth tij shikonin me kujdes dhe vëmendje. Mbretëronte qetësia..
Plaku filloi të flasë: -O bijtë e mi! Kur i mbusha të njëzetat, kisha ambicie, aspirata dhe
synime të mëdha. Ato ishin gjithëpërfshirëse, synoja të ndryshoja për së miri tërë dynjanë
(botën), të bëja një përmirësim të shkëlqyer. Këto ishin ëndrrat e mia!
Kaluan vitet, i bëra njëzet e një, njëzet e dy, njëzet e tre... arrita në të tridhjetat. Kështu e
pashë veten se gjatë kësaj periudhe kohore vetëm kisha menduar, por asgjë nuk kisha
ndryshuar.
Synimi për të ndryshuar botën është një gjë e vështirë, prandaj nga ky moment vendosa të
reformoja shtetin ku jetoja. Patjetër mendoja që duhet të kontribuoja për vendin tim duke
e transformuar në një gjendje më të favorshme. Kështu dëshirat filluan të zbehen
dalëngadalë, vit pas viti. Tridhjetë e një, tridhjetë e tre... dhe i bëra dyzet vite jetë. Vërtet
me keqardhje po e them se prapë asgjë nuk arrita të bëja, vërejta se ishte e vështirë.
Vendosa të përqendrohesha vetëm në qytetin ku jetoja, së paku këtu t’i realizoja ëndrrat e
mia. Për çudi, vitet shkonin: dyzet e një, dyzet e tre dhe i plotësova pesëdhjetë vite, por
përsëri nuk arrita të realizoja asgjë dhe të bëja asnjë ndryshim.
Kështu, duke parë veten pa rezultate, vendosa ta jepja kontributin tim në një nivel më të
vogël dhe zgjodha lagjen ku banoja, me shpresë se këtu do ta arrija qëllimin. E, një ditë i

4. mbusha gjashtëdhjetë vite! Përsëri, shumë me keqardhje duhet të them se nuk arrita të
përmirësoja dhe të ndërroja as lagjen time.
Vendosa të ndryshoja shtëpinë time, anëtarët e familjes sime. Fillova të veproja në këtë
drejtim, shkoi një vit, i dyti, i treti dhe i mbusha shtatëdhjetë vite jetë e përsëri nuk arrita
të përmirësoja dhe të ndikoja as në familjen time.
Nuk pata sukses dhe dështova në të gjitha rastet. Vallë! Ku është problemi? I mbusha të
shtatëdhjetat dhe tani jam në shtratin e vdekjes.
Plaku u tha bijve të vet: -Unë e mësova arsyen e dështimit në të gjitha këto përpjekje.
Ishte e nevojës dhe parësore që unë të filloja së pari nga vetja, të përmirësoja veten. Po qe
se nuk ndryshon veten, assesi nuk ke mundësi të ndikosh te të tjerët. Allahu i Lartësuar
thotë: “Me të vërtetë, Allahu nuk e ndryshon gjendjen e një populli derisa ata të
ndryshojnë ç’kanë në vetvete.”
Plaku shprehet: -Po të më japë Allahu jetë edhe dhjetë vite, që nga ky çast do të filloja ta
përmirësoja veten dhe jam më se i bindur se kur ta arrija këtë, do të kem mundësi të
ndikoj dhe të përmirësoj familjen time, lagjen ku banoj, qytetin dhe vendin tim.
Kur Muhamedi, lavdërimi dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të, filloi komunikimin e
mesazhit islam, filloi nga vetja dhe më pas e zgjeroi shtrirjen e udhëzimit.
Keshillat e LLukmanit a.s
Djali im, kalova pranë shumë Pejgamberëve dhe përfitova prej tyre tetë urtësi:
- Kur të jesh në namaz, ruaje zemrën tënde.
- Kur të jesh në tubime me njerëz, ruaje gjuhen tënde.
- Kur të jesh në shtëpitë e tyre, ruaje shikimin tënd.
- Kur të jesh në ushqim, ruaje stomakun tënd.
Dy gjëra mos i përmend kurrë:
- Të keqen që ta bën dikush dhe,
- Të mirën që ia bën dikujt.
Dy gjëra mos i harro kurrë:
- Allahun e Madhnum dhe,
- Shtëpinë e përhershme (ahiretin).
Djali im, kam bartur gur dhe hekur, mirëpo nuk kam gjetur asgjë më të
rëndë se borxhi.
I shijova te gjitha mirësitë e nuk shijova asgjë më të mirë se shëndeti.
I shijova te gjitha të hidhurat e nuk shijova asgjë më të hidhur se
nevoja ime për njerëzit.

5. Djali im, me të vërtetë prindërit janë derë prej dyerve të xhenetit,
nëse ata janë të kënaqur me ty, vazhdo për në xhenet, e nëse janë të
hidhëruar, të është bërë perde (pengesë) për në xhenet.
Djali im, mos rri me njerëz të prishur dhe mos u shoqëro me ta.
Frikësohu se po i godet dënim nga qielli e të përfshin edhe ty.
Djali im, rri me njerëz të dijshëm dhe shoqërohu me ta, ndoshta zbret
mbi ta mëshirë e të përfshin edhe ty.
Djali im, shite dynjanë për ahiretin, do i fitosh të dyja, e mos shit
ahiretin për dynjanë, se do i humbësh të dyja.
Djali im, mësoje gjuhën tënde që vazhdimisht të thotë "O ALLAH MË FAL
MUA!"sepse është një çast në të cilin Allahu nuk e refuzon duanë.
Djali im, tek ti të ushqehen të devotshmit, ndërsa në të gjitha çështjet
konsultohu me dijetarët.
Djali im, mos u sill but me injorantin, që të mendojë se je i kënaqur me
punën e tij, dhe kujdes nga neveritja e të mençurit, se do të kthehet ty
(neveritja).
Djali im, bëhu shërbëtor i të mirëve e mos u bëj i dashur i të këqijve.
Djali im, ik (largohu) nga armiku dhe kujdes se me kë po shoqërohesh dhe
mos iu qas asaj që nuk të intereson.
Djali im, shkon në mësimet dhe tubime me dijetarët, se me të vërtetë
Allahu i Madhëruar i ngjall zemrat me dritën e urtësisë sikurse e ngjall
tokën me shi të furishëm.
Djali im, shenjat e ziliqarit janë tri: e përgojon shokun në mosprani,
kur dëshmon, bën lajka, gëzohet me fatkeqësinë e tjetrit.
Djali im, bëhu i pasur, do të jesh besnik.
Djali im, dynjaja (jeta në këtë botë) është kalimtare, prandaj kalo
nëpër të e mos u mashtro pas saj (ndërtimit në të).
Djali im, vërtet dynjanë e ke lënë mbrapa që kur ke ardhur në të, ndërsa
ahiretin e ke para, prandaj shtëpinë së cilës çdo moment i afrohesh e ke më
afër se shtëpinë që çdo moment i largohesh.
Djali im, nëse dëshiron të zësh shok ndonjërin, së pari hidhëroje, nëse
tregohet i drejtë në ato momente, shoqërohu me të, përndryshe largohu nga

6. ai.
Djali im, fjala e mirë dhe buzëqeshja jote janë më të dashura te
njerëzit sesa ndihma materiale.
Djali im, shokun vëre në atë pozitë sikur nuk ka nevojë fare për ty,
ndërsa ti për atë çdoherë ke nevojë.
Djali im, mos dëshiro që njerëzit të të lëvdojnë, as mos u jep shkas që
të të fyejnë, ti çdoherë lodhu (përpiqu që t’i ndihmosh), ndërsa të tjerët
të jenë nga ti të qetë.
Djali im, kujdes çfarë del nga goja jote, sepse kush hesht, shpëton,
prandaj duhet të flasësh vetëm atë që të bën dobi.
Djali im, le të jetë nënshtrimi ndaj Allahut tregtia jote, do fitosh pa
harxhuar mall fare.
Djali im, ki frikë Allahun e mos u shtir si i devotshëm me qëllim që të
të nderojnë njerëzit, kurse zemrën e ke të prishur.
Djali im, largoju së keqes (sherrit), se me të vërtetë e keqja për të
keqen është krijuar.
Djali im, mos u bëj më i paaftë se gjeli, i cili këndon para mëngjesit,
ndërsa ti je në gjumë.
Djali im, kush i do debatet (polemikat), fyhet; kush hyn në vende të
këqija, akuzohet, e kush shoqërohet me njerëz të këqij, nuk shpëton dhe kush
nuk e ruan gjuhën e tij, pendohet.
Djali im, mos e humb pasurinë tënde e ta rregullosh pasurinë e huaj, se
vërtet pasuria jote është ajo që e ke dhënë, ndërsa pasuria që ke lënë është
e huaja.
Djali im, nuk ka asgjë më të mirë sesa gjuha dhe zemra nëse pendohen dhe
nuk ka asgjë më të keqe sesa gjuha dhe zemra nëse prishen.
Ne i patëm dhënë Llukmanit mençuri të përsosur (e i thamë): Të falënderosh
Allahun, e kush falënderon, e mira e atij falënderimi i takon atij, e kush
refuzon (edhe ai e ka për vete), në të vërtetë, Allahu nuk ka nevojë (për
falënderimin e tij) pse Ai vetë është i lavdishëm. (përkujtoju popullit
tënd) Kur Llukmani duke e këshilluar, birit të vet i tha: "O djali im, mos i
përshkruaj Allahut shok, sepse idhujtaria është padrejtësi më e madhe!"
Ne njeriun e kemi urdhëruar për (sjellje të mira ndaj) prindit të vet, sepse

7. nëna e vet atë e barti me mund pas mundi dhe pas dy viteve ia ndau gjirin.
(E porositëm) Të jesh mirënjohës ndaj Meje dhe ndaj dy prindërve tu, pse
vetëm tek Unë është kthimi juaj.
E nëse ata të dy tentojnë që ti të më përshkruash Mua shok, për çka ti nuk
ke kurrfarë fakti, atëherë mos i respekto ata, po në çështjet e jetës së
kësaj bote të kesh mirëkuptim ndaj tyre, e ti ndiqe rrugën e atij që është i
kthyer kah Unë, mandej kthimi juaj është tek Unë, e Unë do t'ju njoftoj për
atë që keni punuar.
O djali im, s'ka dyshim se edhe nëse ajo (vepra) peshon sa kokrra e lirit, e
të jetë e fshehur në rrasë guri, ose në qiej apo në tokë, Allahu do ta
sjellë atë, se Allahu është i butë dhe hollësisht i informuar.
O djali im, fale namazin, urdhëro për punë të mira, e ndalo nga të këqijat,
përballo me durim çdo gjë që të godet, vërtet, këto janë nga çështjet më të
preferuara.
Dhe mos shtrembëro fytyrën tënde prej njerëzve, mos ec nëpër tokë kryelartë,
se Allahu nuk e do asnjë mendjemadh e që shumë lavdërohet.
Të jesh i matur në ecjen tënde, ule zërin tënd, se zëri më i egër është zëri
i gomarit."* (Kur'an - Lukman : 12/19)
Çfarë ju pëlqey sahabëve më së shumti në dunja ?
Një ditë, i Dërguari i Allahut s.a.v.s tek qëndronte me shokët e tij, i ka pyetur duke filluar
me Ebu Bekrin, Allahu qoftë i kënaqur më të:
Çfarë të pëlqen prej dynjasë?
Ebu Bekrin r.a. tha:
Gjërat që më pëlqejnë më së shumti nga kjo botë janë tri:
Të qëndruarit pranë teje, të shikuarit në ty dhe harxhimi i pasurisë sime për ty
Më pas e pyeti Umerin, Allahu qoftë i kënaqur me të:
Po ty, o Umer?
Umeri r.a. tha:
Gjërat që më pëlqejnë më së shumti nga kjo botë janë tri:
Urdhërimi në të mirë edhe nëse është fshehurazi, ndalimi nga e keqja edhe nëse është
haptazi dhe thënia e drejtë edhe nëse është e hidhur.
Më pas e pyeti Uthmanin, Allahu qoftë i kënaqur me të:

8. Po ty, o Uthman?
Uthmani r.a. u përgjigj:
Gjërat që më pëlqejnë më së shumti nga kjo botë janë tri:
Ushqyerja e të varfërve, përhapja e paqes (selamit) dhe falja natën kur njerëzit janë në
gjumë.
Më pas e pyeti Aliun, Allahu qoftë i kënaqur me të:
Po ty, o Ali?
Aliu r.a. tha:
Gjërat që më pëlqejnë më së shumti nga kjo botë janë tri:
Nderimi i musafirit, agjërimi në verë dhe goditja e armikut me shpatë.
Më pas e pyeti Ebu Dherr El-Gifariun:
Po ty, o Ebu Dherr, çfarë të pëlqen në këtë botë?
Ebu Dherri r.a. u përgjigj:
Në këtë botë më pëlqejnë tri gjëra: uria, sëmundja dhe vdekja.
Pejgamberi s.a.v.s e pyeti se pse o Ebu Dherr!?
Ai iu përgjigj:
Më pëlqen uria që të më zbutet zemra, më pëlqen sëmundja që të më shlyhen gjynahet
dhe e dua vdekjen që ta takoj Zotin tim.
Ndërkohë zbriti meleku Xhibril dhe pasi që ju dha selam tha: edhe mua më pëlqejnë nga
dynjaja tri gjëra: transmetimi i mesazhit, kryerja e amanetit dhe dashuria ndaj të varfërve.
Më pas u ngjit në qiell dhe zbriti përsëri dhe tha: Allahu i Lartësuar ju dërgon selam dhe
thotë: Atij i pëlqejnë nga dynjaja tri gjëra: gjuha e cila është e lagur me të përmendurit e
Allahut, zemra e bindur ose e nënshtruar dhe trupi i cili sprovat i duron.
Subhanallahi ve bihamdihi subhanallahil adhim!
12 Fjalët magjike të shejtanit të mallkuar.
1- Nuk bëhet gjë për një herë,
2- Jemi akoma të rinj.
3- Zoti shikon pastërtinë e zemrës.
4- Pasi të dal në pension.
5- Nuk duhet tu përshtatet koha juve por ju kohës.
6- Nuk hyhet midis Zotit e njeriut.
7- Pas gjithë këtyre mëkateve është e vështirë të fali Zoti.
8- Mos u mendo shumë se e humbet fillin fare.

9. 9- Ne pasi të digjemi një kohë në xhehenem do dalim se do dalim në
xhenet.
10- Nuk bëhet gjë Zoti të fal.
11- Neve kështu na kanë mësuar të parët tanë.
12- Kini kujdes mos tu mashtrojnë me fjalë ata të prapambeturit.
Musa ibën Isa El-Xhesas thotë: Ebu Sulewjmani ka thënë :
"Refuzo vetëpëlqimin duke e njohur vetveten, pusho zemrën tënde duke u përzier me pak
njerëz, zbute zemrën duke ndjekur me ata që kanë frikë All-llahun, sjelli zemrës tënde
nur duke qenë vazhdimisht i mërzitur, mërzinë e sjell duke vazhduar meditimin, kërkoi
idetë dhe mendimet gjatë vetmisë, ruaju nga iblisi duke kundërshtuar epshin tënd, stolisu
për All-llahun me sinqeritet dhe vërtetësi në vepra, fitoje faljen e tij me turp nga Ai dhe
vetëkontroll, shtoji begatitë duke falënderuar dhe vazhdoi ato duke patë frikë ikjen e tyre.
Puna më e mirë është kërkimi i shpëtimit, shpëtimi më i mirë është shpëtimi i zemrës,
mendja më e mirë është ajo që kundërshton epshin, kurse varfëria më e madhe është
varfëria e zemrës, e pasuria më e madhe është pasuria e shpirtit. Forca më e madhe është
refuzimi i hidhërimit, kurse drita më e madhe është drita e bindjes, e bindja më e madhe
është zvogëlimi i
dynjasë. Njohja më e madhe është njohja e vetvetes, begatia më e madhe është shpëtimi
nga mëkati, shpëtimi më i madh është suksesi. Asketizmi më i madh është shpresa e
vogël, kurse lakmia më e madhe është gara në arritjen e gradave të larta, respekti më i
madh është kryerja e farzeve, kurse devotshmëria më e madhe është largimi nga haramet.
Asgjëja më e madhe është mungesa e logjikës, kurse vlera më e madhe është xhihadi, e
xhihadi më i madh është xhihadi i nefsit. Poshtërimi më i madh është grykësia. Ai që
s'kujdeset për vetveten, epshi shumë shpejtë do ta shpie në shkatërrim. I shkatërruari nuk
përfiton asgjë nga shpëtimi i të pagabuarit. Hidhësira e devotshmërisë sot është ëmbëlsi
nesër. I shkatërruar është ai që shkatërrohet në fund të udhëtimit të tij, i cili i është afruar
vendbanimit e i humbur është ai që njerëzve ua tregon veprat e mira, kurse del para Atij
që është më afër tij se sa damari i qafës me vepra të këqija.
Një porosi e Aliut r.a
Bismil-lahirr-rrahmanirr-rrahim
Es'selamu-Alejkum we'Rahmetullahi we'Berekatuhu
We'Esh-hedu en'La-ilahe-il-All-llahu wahdehu'la'sherike'leh we'Esh-hedu
ene'Muhameden Abduhu-Habibuhu we'Resuluhu
Me Emrin e Allahut të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëplotit!
Falënderimet i takojnë Allahut, Zotit të botëve, të Gjithëmëshirshmit, Mëshirëplotit!
Salavatet dhe selamet ia dërgojmë të dashurit tonë Muhamedit, Familjes së tij fisnike dhe
të gjithë as’habëve, dhe atyre që e ndjekin rrugën e tij deri në fund!

10. Vëllezër të nderuar!
Këtë porosi Ali ibn Ebi Talibi r.a. e kishte drejtuar prej minberit të xhamisë në Medine,
kurse e trasmeton Selman Farisisu dhe Haris El-Hamedani.
Pasi që tregoi falënderim ndaj Allahut të Madhërishëm dhe dërgoi salavate mbi të
Dërguarin Muahammedin a.s. Ali ibn Ebi Talibi r.a. tha:
“Shembulli i kësaj bote është sikur shembulli i gjarprit: Nëse e prek është i butë, kurse
helmi i tij është vrasës. Rri larg nga gjithçka që të çon drejt saj (dynjasë) sepse ajo një
kohë të shkurtër qëndron me ty. Largoj nga vetja brengat e dynjasë, sepse je bindur se
ndarja me të është e pashmangshme dhe gjendja e saj është e ndryshueshme. Kur të
vëresh se i afrohesh shumë atëherë largohu më tepër. Sepse, çdo herë kur dikush është i
bindur në lumturinë e saj, ajo e hedh në rrezik. Ose kur ndjehet i sigurt në të, ajo sigurinë
ia zëvendëson me frikë. Mbahu fortë për litarin e Kur’anit dhe udhëzimin kërkojë nga ai.
Konsideroji urdhrat e tij ligjore, kurse ndalesat joligjore. Dëshmoje të vërtetën që ka qenë
në të kaluarën. Merr mësim nga e kaluara për shkak të asaj që ka mbetur nga kjo botë.
Madhëroje Allahun e Madhërishëm ashtu që do ta përmendësh vetëm në të vërtetën.
Shpesh kujtoje vdekjen dhe atë që vjen pas saj. Kurrë mos e dëshiro vdekjen vetëm se në
kushte dinjitoze (p.sh. në rrugën e Allahut). Ji i kujdesshëm ndaj veprave që dikush i bën
vetëm për vete e jo për muslimanët në përgjithësi. Ruaju nga veprat që bëhen në fshehtësi,
e që turpërohesh t’i bësh publikisht. Gjithashtu ruaju nga veprat e secilit, i cili kur do të
pyete për to, ose gjykon veten ose kërkon falje. Mos u bën prej atyre që u përflitet nderi.
Mos u trego njerëzve gjithçka që dëgjon sepse ajo arrin deri në gënjeshtër. Mos moho
gjithçka që njerëzit të tregojnë, sepse kjo tregon injorancë. Mbaje zemërimin dhe fal kur
je i fuqishëm për të dënuar. Trego përmbajtje në moment zemërimi, dhe fal kur ke
pushtet. Rezultati përfundimtar do të jetë në favorin tënd. Kërko më të mirën nga mirësitë
që Allahu t’i ka dhënë, dhe mos shkatërro asnjë nga mirësitë që Ai të jep. Dhe le të
shihen tek ti shenjat e mirësive që Allahu t’i ka dhënë. Dije se besimtari më i mirë është
ai cili është larguar për shpenzim ndaj vetes, familjes dhe mallit të tij. Sepse gjithçka që
shpie drejt të mirave përpara teje ajo do të ngel për ty si rezervë. Kurse fitimi i gjithçkaje
që e lë pas vete, do ta nxjerrin të tjerët. Largohu nga shoqëria që mendimin e kanë të
pabesueshëm, kurse punët i kanë të këqija, sepse për njeriun gjykohet në bazë të
shoqërisë. Ruaju shoqërimit me veskeqin, sepse veskeqi tërheq veskeqin. Ruaju nga
zemërimi, sepse kjo është njëra nga ushtritë më të mëdha të Iblisit.” (Nehxhul-Belaga; fq.
223).
Allahu i Madhërishëm thotë:
“E sikur banorët e këtyre vendbanimeve të kishin besuar dhe të ishin ruajtur, Ne do t’ju
hapnim begati nga qielli e toka, por ata përgënjeshtruan, andaj i dënuam me shkatërrim
për atë që merituan. A mos u siguruan banorët e fshatrave nga dënimi jonë kur ata ishin
fjetur (natën)? A mos u siguruan banorët e fshatrave nga dënimi jonë paradite, kur ata
ishin duke luajtur? A mos u siguruan ata prej ndëshkimit të Allahut? Nuk sigurohet kush

11. prej frikës së ndëshkimit të Allahut pos njerëzve të humbur.” (El-A’rafë, 96-99).
Selami dhe paqja qoftë gjithnjë mbi zotëriun dhe pejgamberin tonë Muhammedin!
Muadh Ibn Xhebeli ka thënë: "Mësonie diturinë ngase të mësuarit e saj është frikë ndaj
All-llahut, të kërkuarit e saj është adhurim, të studiuarit e saj është "tesbih", hulumtimi i
saj është xhihad, të mësuarit atë që nuk di është lëmoshë (sadaka), shpenzimi i saj te ai që
e meriton është afërsi, ajo të ndihmon kur je i vetmuar, është shok kur je në intimitet,
është argument (udhërrëfyes) për fenë. Të ndihmon në hare dhe në fatkeqësi, është vezit
te shokët, është e afërt te të afërmit, është dritë e rrugës së Xhennetit, me të All-llahu i
ngritë popujt dhe ata i bënë të jenë në shërbim të së mirës, i bën liderë të udhërrëfimit që
duhet ndjekur (shkuar pas tyre), është argument i të mirës dhe shteg i gjurmëve të tyre,
shikohen veprat e tyre, melaiket dëshirojnë miqësinë me ta dhe me krahët e vet i mbrojnë,
çdo gjë e thatë dhe e njomë lutet për ta, madje edhe balena dhe insekti i dëmshëm,
kafshët dhëmbëshkyese dhe bagëtitë, qielli dhe yjet...deri sa tha: Me dituri All-llahut i
bëhet nënshtrim (respekt), me atë bëhet adhurim, me atë All-llahu njihet i vetëm, me atë
All-llahu madhërohet, me atë bëhesh i përmbajtur, me atë bëhet lidhja familjare, përmes
saj njihen hallalli dhe harami, ajo është prijëse ndërkaq vepra atë e pason, frymëzohen me
atë të lumturit dhe privohen nga ajo fatkëqinjtë".
Përse e lexojmë Kur’anin kur nuk kuptojmë as një fjalë Arabisht?
Një amerikan i moshuar mysliman, jetonte në një fermë në lindje të
maleve Kentaki (Kentucky) së bashku me nipin e tij. Çdo mëngjes,
gjyshi zgjohej herët në mëngjes, ulej në tavolinën e kuzhinës dhe
lexonte Kur’an. Nipi i tij, dëshironte të bëhej sikur ai dhe e imitonte atë
në të gjitha mënyrat e mundshme. Një ditë nipi e pyeti gjyshin: 'Gjysh,
kam provuar të lexoj Kur’an sikurse ti por nuk mund ta kuptoj atë, edhe atë
çfarë e kuptoj e harroj sapo ta mbylli librin. Çfarë të mira ka nga leximi
i Kur’anit?'
Gjyshi, me qetësi ndaloi së mbushuri stufën me qymyr dhe iu drejtua
nipit: 'Merre këtë shportë të qymyrit, mbushe në lumë me ujë dhe m’a
sjell prapë!' Djaloshi veproi si i tha ai, por i tërë uji i rrodhi nga shporta
para se të vinte në shtëpi. Gjyshi qeshi dhe i tha: 'Duhet të ecësh pak më
shpejt herën tjetër, e dua shportën me ujë. Nuk po provoni sa duhet
dhe e dërgoi atë përsëri.
Kësaj radhe djaloshi vrapoi shpejt, por përsëri shporta ishte e zbrazët para
se të kthehej në shtëpi. Me gjysmë fryme i tha gjyshit se ishte e pamundur
të bartte ujë me shportë dhe shkoi ta merrte një kovë. Plaku i tha: 'Nuk dua
një kovë ujë, por dua një shportë ujë. Ti vetëm nuk provon sa duhet', dhe
doli jashtë ta shikonte djaloshin tek po provonte përsëri.

12. Kësaj radhe, djaloshi e kuptoi se ishte e pamundur por dëshironte t’i
tregonte gjyshit të tij se edhe nëse do të vraponte sa më shpejt që të
mundte nuk do t’ia arrinte, uji do të rridhte para se të kthehej në shtëpi.
Djaloshi, përsëri e zhyti shportën në lumë dhe vrapoi shpejt, por kur
arriti të gjyshi i tij shporta ishte e zbrazët. Me gjysmë fryme tha: 'E sheh
gjysh, është e padobishme'. Plaku ia ktheu: 'Shikoje shportën'. Djaloshi
shikoi shportën dhe për herë të parë e vërejti se shporta ishte ndryshe.
Ishte transformuar nga një shportë e vjetër e ndyrë në një shportë të
pastër, brenda dhe jashtë. 'Bir, kjo ndodh kur e lexon Kur’anin. Mund
të mos kuptosh dhe të mos mbash mend asgjë, por kur e lexon atë,
do të ndryshosh brenda dhe jashtë. Kjo është puna e Allahut në jetët tona'.
Tregimi me kalin dhe vendosshmërin e tij
Një njeri kishte një kalë të vjetër të cilin e përdorte për punën e tij, por tani fundi po i
afrohej kalit. Një ditë kali ra në pus dhe pronari i tij tentoi që ta nxjerr por nuk mundi
edhe pasi përdori mënyra të ndryshme tërë ditën. Ai filloi të humbi shpresën sepse
makinat të cilët do të nxjerrin jashtë kalin janë më të shtrenjta se çmimi i kalit të plakur.
Prandaj njeriu vendosi, edhe përkundër dashurisë së tij ndaj kalit, të grumbullojë njerëz
nga fshati i tij që të hedhin dhe në pus për ta varrosur për ta shpëtuar nga torturat meqë
me siguri se do të ngordhë. Kur ata filluan të hedhin dhe, kali filloi të bërtiste dhe ulërinte.
Njeriut iu dhimb kali dhe kërkoi nga fqinjët të hedhin dhe nga larg sepse nuk dëshironte
të shihte kalin e tij duke ngordhur. Pas një kohe, kali nuk u dëgjua.
Njeriu mendoi se kali ngordhi nga trauma. Ai shikoi kalin e tij dhe pa se cdoher që
njerëzit hidhnin dhe ne shpinën e tij ai dridhej dhe gjuante dheun nga shpina nën këmbët
e tij dhe kështu ai ngrihej.
Kjo u dha shpresë dhe ata vazhduan të hedhin derisa kali u ngrit lart.
Ne e dim se shumë dhe është hedhur mbi ne... nuk ka dobi nga te qarët dhe bisedat e
kota... ne duhet të ndalemi së vajtuari dhe të ngrihemi e të bëjmë diçka.
Është e pamundur se kali është më i mençur se ti, o i biri i Ademit, për të cilin Allahu i
urdhëroi melekët t’i bëjnë sexhde, për të nderuar intelektin tënd.
ALIU (radial-llahu anhu) i sëmurë
Derisa hazreti Aliu r.a ishte I sëmurë ndër të parët që I erdhën ta vizitojnë
Ishin tre shokët e tij më të dashur: Ebu Bekri, Omeri dhe Othmani r.a. Kur hynë në shtëpi,
I dhanë selam, të cilin Hazreti Aliu r.a menjëherë u ofroj një filxhan me mjaltë.Në
mjaltën në mes të filxhanit ishte një
qime e hollë. Hazreti Ebu Bekri tha se nuk do të hajë nga ajo mjaltë deri sa nuk bijmë tri
shembuj në lidhje me atë mjaltë.
Ebu Bekri tha: “Feja dhe Islami janë më të bardhë se ky filxhan , imani është më I ëmbël
se mjalta, ndërsa sheriati është më I hollë se kjo qime.”

13. Omeri r.a tha:
“Xhenneti është më I bardhë se ky filxhan, ngrëniet e xhennetit janë më të këndëshme
nga kjo mjaltë, ndërsa të përkthyerit e Kur`anit është më I hollë se kjo qime.”
Në fund Aliu r.a tha:
“Musafiri I cili viziton të sëmurin, konaku për të është më I bardh se ky filxhan, të flasësh
me misafirin është më e ëmbël se kjo mjaltë, ndërsa ti dëfresh ata është më e hollë se kjo
qime.”
Pastaj iu tha musafirve:
“Urdhëroni e hani!”
Bisedë me hijen
Shikova rreth vetes nuk e pashë hijen time!!
Ngrita shikimin në qiell, dielli në kupën e qiellit, nuk pashë asnjë shenjë të reve. Prapë
hodha shikimin rreth vetes nuk e gjeta hijen.
Subhanallah!! Ku shkoi, ecte me mua...
U ktheva mbrapa e kërkova dhe e gjeta pranë një shkëmbi.
I thashë: Hija ime ku mbete? Pse nuk vjen pas meje që të vazhdojmë rrugën?
Hija: Jam lodhur (mërzitur) duke ecur me ty.
I thashë: Cila është arsyeja?!
Hija: sepse ti më çon në poshtërim në disa vende dhe unë nuk jam krijuar për ato. Ti bën
disa veprime në shikim të jashtëm duken si të sinqerta por në brendësi është dyfaqësia, ah
sikur të mos isha hija jote.
I thashë: Ti dëshiron ndarjen prej meje, kurse të tjerët dëshirojnë takimin me mua,
ndoshta mos po gabon në gjykim, o hija ime.
Hija: Pasha Allahun s’po gaboj. Njerëzit shohin vetëm pjesën tënde të jashtme, por unë
njoh anën tënde të brendshme.
I thashë: Çka po rreh me këto fjalë?
Hija: Qëllimin tim e di mirë, njerëzit nuk janë vazhdimisht me ty sikurse unë, sikur ta
shikosh zemrën tënde, do të shohësh se është bërë e zezë.
I thashë: Cila është arsyeja e nxirosje së saj?

14. Hija: Mos sinqeriteti në punë dhe dyfaqësia në veprime.
I thashë: A thua deri në këtë masë ndikon kjo sjellje në zemër?
Hija: Po, vërtet sinqeriteti është bazë e veprës, saqë në një fjalë të urtë thuhet: ai i cili nuk
ka sinqeritet mos të lodhet.
I thashë: Kjo pra është një çështje serioze për vetveten!!
Hija: E the të vërtetën, pa dyshim që sinqeriteti është një kapitull me rëndësi që në të
mund të ndikojë shejtani kështu ta dëmtojë veprën e njeriut. Për këtë Sufjan Thevriu ka
thënë: Më vështirë për mua ishte shërimi i sinqeritetit.
I thashë: Por njerëzit këtë nuk e dinë se unë veproj me dyfaqësi.
Hija: Ti a je prej atyre që në veprim ke parasysh vetëm njerëzit apo edhe Zotin e tyre.
Tek Allahu i Lartësuar nuk fshihet asgjë, çdo gjë është e zbuluar në Ditën e gjykimit,
trupi, shpirti, ndërgjegjja, vepra, ardhmëria. Të gjitha pengesat bien dhe sekretet zbulohen.
Shoku im, atë ditë nuk të bën dobi njeriu, por vepra e bërë me sinqeritet, mbuloje
adhurimin tënd, kështu që shejtani mos ta rrëmbejë. Prej të sinqertëve kishte të tillë që
njëri kishte agjëruar dyzet vjet dhe nuk e dinte askush, kur dilte nga shtëpia për në treg
me vete i kishte dy pjesë të bukës dhe i jepte sadaka. Në shtëpi mendonin se i ka ngrënë
kurse shokët në treg mendonin se ka ngrënë ushqim në shtëpi.
I thashë: Vërtet ma ndërrove mendjen për veten time, o hija ime. Por më trego diç mbi
shenjat e dyfaqësisë?
Hija: Pyete veten se ti je njohës i vetvetes.
I thashë: Mos ngurro hija ime, më trego, se vërtet kam vendosur që të jem i sinqertë,
inshaAllah.
Hija: Aliu radijallahu anhu ka thënë: Dyfaqësia ka tre shenja: është përtac kur është në
vetmi; është aktiv kur është me njerëz; kur lavdërohet vepron, por kur qortohet pakëson
punën.
I thashë: Ah mjerë për mua, paskan humbur veprat e mia.
Hija: Ripërtëri vendosmërinë, ripërtëri besën me Allahun e Lartësuar. Çdo herë lute
Allahun për sinqeritet në vepër derisa Allahu të bekojë ty në veprat tua, ashtu siç e bekoi
Omer b. Abdulazizin (Allahu e mëshiroftë).
I thashë: Pas një mendimi dhe analize thashë vërtetë do të lëvizi me vendosmëri
inshaAllah.
Hija: Fillo shoku im duke e angazhuar veten në sinqeritet dhe lëviz me vendosmëri para

15. se të djegë (shkatërrojë) hija jote.
I thashë (i habitur): Çka thua?! Vallë a të dëmton hija?
Hija: Po shoku im.. Kemi dy lloje të hijeve, e ato janë:
Hija e urryer. Allahu i Lartësuar thotë: “Shkoni tek ajo hije (mjegull e tymit të Zjarrit të
Xhehenemit) që ka tre degëzime. Që nuk bën as hije, as nuk mbron prej flakës.”
(Murselat, 30-31)
Hija e preferuar (e pëlqyer). Është hija e xhenetit, Allahu i Lartësuar thotë: “Janë nën
drunj të pemëve pa therra (pa gjemba). Të bananeve me fruta palë-palë. Nën hije të
përhershme. Pranë ujit rrjedhës.” (Vakia, 28-31)
Shoku im, ke rastin të zgjedhësh se cilën hije dëshiron. Ai që e kërkon sinqeritetin nuk
lodhet. (Mos harro se) era e dheut nga sinqeriteti është më e mirë sesa aroma e parfumit
që vjen nga dyfaqësia.
Autori: Muhamed Deuserij
Përktheu: Valdet Kamberi
Tregimi për imanin e shërbetores së faraonit
Nje nga sherbetoret e vajzes se faraonit,derisa po I krihte floket vajzes,I bie krehri dhe
kur e merr thote:”Bismilah”(Ne emer te Zotit) E pyet vajza:”Cilin zot baban tim?”.Kurse
ajo ia ktheu:”Zoti im,I yti dhe I babait tende eshte All-llahu”.Vajza I tregoi babait te
saj,faraonit,I cili e thirri dhe e pyeti:”A ke zot tjeter perveq meje?” “Zoti im dhe I yti
eshte All-llahu”-iu pergjigje sherbetorja.Faraoni e merr ate edhe kater femijet e saj dhe I
ofron pranj nje zjarri te madh te ndezur dhe I thote:”A ke zot tjeter veq meje?”Zoti im
dhe I yti eshte All-llahu-ia kthen gruaja besimtare.Ateher faraoni merr femijen e saj me te
madh dhe e hedh ne zjarr.E njejta gje ndodhi edhe me me te dytin,te tretin dhe te katertin.
Kur e mori te hedh te katertin,I cili ishte me I vogeli dhe ishte per gjiri akoma,sikur nuk
deshi ti lejoj ta hedhin,por
ne ate moment,foshnja flet dhe I thote:”Oj nena ime,ti je ne rrugen e vertet,prandaj
duro!!!!
Pejgamberi a.s tregon mbi naten e Miraxhit dhe tregon:
“Derisa po ngjiteshim larte ne qiej,ndjeva nje arome shum te mire,qe nuk kasha ndjer
ndonjher.E pyeta Xhibrilin se c’ishte kjo arome e mire.Ai me tha se ishte sherbetroja e
faraonit me femijet e saj

16. Duaja e Nenes
Nje dite Musai.a.s duke biseduar me Allahun (me formen qe ia mundesio Allahu xh,sh.
Musait.a.s. ) e pyeti Allahun.xh,sh
- Kush do te me shoqeroje per ne xhenet, O i Lartmadheruar ?
Allahu.xh.sh - Nje djalosh nga filan vendi ...
Musai.a.s kurioz te njoh djalin, niset per tek vendi. Mbrin dhe e sheh vetem nje shtepi te
shkrete. Troket ne dere, del nje djalosh i rij.
Hyn brenda dhe fillojne te bisedojne.
Musai.a.s e pyet djaloshin - Me cilen jeton ?
Djaloshi - Me nenen, eshte nga dhoma tjeter.
Po cka ben ti me te ? e pyet Musai.a.s
Kujdesem - ia kthen djali
Po ajo eshte ne moshe, martohu ti shikoje jeten. - e sheh cfar djaloshi eshte Musai.a.s
Nena ime do jete gjitheher, varesisht moshes. - ia kthen djaloshi,
E sheh se djaloshi kembengules ndaj nenes se tij, e pyet a mund te takohem me nenen
tende .
Po - ia kthen djaloshi.
Dhe Musaia..s hyn ne dhome e sheh nje plake ne shtrat dhe i jep selam.
Kur ulet e sheh se ajo eshte e verber, dhe e pyet per djalin, ajo nisen e lavderohet per
kujdesin e tij ndaj saj. E Musai.a.s e pyet nenen, e cka ben ti per te qe te jete ky
mirenjohes.
Nena ja kthen : Bej nje dua, O Allah bene djalin tim te jete ne xhenet me Musain.a.s
Më falni, unë nuk flas!
Në njërën nga qendrat tregtare, në mesin e madh të njerëzve bie në sy një djalosh i
zhvilluar, i cili sillej rreth dyqaneve, nga njëri te tjetri. Sikur synonte diçka. Hynte në
njërin dyqan, qëndronte disa minuta dhe më pas kalonte te tjetri, kurse në dorë mbante
një çantë. Po t’i afrohesh më afër, të tërheq vëmendjen një letër e vendosur në shpinën e
tij “Më falni, unë nuk flas!”
Cili është sekreti i kësaj letre të varur, çfarë mban në dorë dhe pse sillet në këtë mënyrë?
Ai ishte një fëmijë i butë dhe më shëndet të mirë. Mësonte në shkollë si të tjerët, por kur
arriti në klasën e gjashtë të fillores, Allahu e sprovoi me një sëmundje në kordat e zërit,
kështu që zëri filloi t’i dobësohet gradualisht, saqë nuk pati më mundësi të flasë. Kështu
ndodhi.
Djaloshi po jeton dhe po i kalon ditën pa gjuhë dhe mundësi për komunikim. Me kalimin
e kohës, shokët filluan të mërziten prej tij, saqë e ndiente veten të tepërt nëpër takime.
Vetëm dëgjonte dhe nuk kishte mundësi të bisedonte. Kështu ndihej keq dhe u largua prej
tyre.
Djaloshi u rrit dhe filloi të kërkojë vende ku nuk kishte nevojë për fjalë e biseda. E gjeti
veten në dëgjimin e ligjëratave shkencore dhe mësimeve edukative. Kështu filloi të
ndikohet nga mësimet mbi rëndësinë e shërbimit mbi Islamin dhe thirrjes në fenë e

17. Allahut të Lartësuar. Ai nuk e injoroi veten duke u arsyetuar se nuk kishte mundësi, por
kontribuoi në shërbim të fesë së tij me ato mundësi që i përgjigjeshin gjendjes së tij.
Ai punonte si fotokopjues dhe nga paga e marrë kishte vendosur që të ndante një pjesë
për të blerë kasata (CD) dhe broshura edukative. Filloi të ecte nëpër qendra tregtare duke
shëtitur nga një dyqan në tjetrin. Atë të keqe që e shihte, zgjidhte CD-në e nevojshme dhe
ia dhuronte pronarit ose pronares. Këtë e bënte me buzëqeshje dhe dilte nga dyqani duke i
bërë me shenjë në shpinë për letrën e varur “Më falni, unë nuk flas!”. Kështu vepronte
gjatë tërë javës.
Unë nuk di si ta shpreh habinë time: për vendosmërinë e tij në thirrjen e Allahut apo për
shikimin e tij pozitiv mbi jetën dhe për atë me të cilën është sprovuar?
Një njeri e kishte pyetur pasi i kishte ndjekur lëvizjet e tij në davet: -A ke pasur reagime
ose suksese?
Djaloshi i shkroi ne leter keto fjal: -Po, pasi kam hyrë në një dyqan dhe pashë veprime të
këqija, i dhurova shitësit një CD. U largova dhe pas disa muajsh kalova sërish atypari.
Me të hyrë në dyqan, shitësi më takoi me buzëqeshje dhe më përqafoi dhe me tha a je ti
që ma dhurove atë CD-në?! Dhe e nxori nga xhepi. Pohova me kok se un jam.
Më pas tha: -Vëlla, ne jemi tetë veta që nuk kemi ditur asgjë për Islamin përveç emrit
(Islam).
Bënim çdo të keqe. Pasi dëgjuam CD-në, deshi Allahu i Lartësuar dhe më pas shkaktar
ishe edhe ti dhe u kthyem në rrugën e Tij. Jemi larguar nga veprat që bënim dhe i kemi
përmirësuar lidhjet me Allahun. Allahu të shpërbleftë!
Vetvetiu pyetja bëhet: Edhe pas kësaj, vallë, a mund të gjejë i arsimuari arsye
neglizhence në shërbim të Islamit?
Nje ngjarje nga jeta e Omerit r.a.
Ka dal Omer ibn Hattabi r.a një nat të errët i vetmuar dhe fshehtazi që mos ta shikoj
askush,dhe ka hyrë në një shtëpi,por papritmas një person e sheh Omerin r.a. mirëpo
Omeri nuk e vren ate.Ai i cili e pa Omerin r.a ishte Talha r.a.dhe mendoi se ka ndodh
diqka,duke menduar se pse hyri omeri në këtë shtëpi? Dhe pse i vetmuar? Dhe pse në
mbrëmje? Dhe pse u fshihte që mos ta shoh askush?
Pasi që lindi dielli,shkoi Talha tek ajo shtëpia në të cilën e kishte parë omerin se kishte
hy,aty nuk takoi askend përveç një plakë të verbër të gjymtë, e pyeti atë:
"Çfarë është puna e një njeriu i cili po vjen tek ti?" Ajo nuk e dinte se ai njeri ishte Omer
ibn Hattabi (All-llahu e mëshiroftë), prijësi i muslimanëve, dhe tha: "Ai kujdeset për mua
qe shumë kohë, për të gjitha çfarë kam nevojë unë dhe e pastron shtëpinë."
Nuk është për tu çuditur me këtë vepër të Omer Ibn Hattabit r.a,prijësit të muslimanëve
dhe kryetar të shtetit,sepse ai ka bërë edhe shum vepra tjera të ngjajshme.
Është për tu çuditur se si është fshehur duke shkuar natën e errët që mos ta shoh askush
dhe ta zbuloj fshehtësin e tij të cilen ka dasht ta bëjë vetëm për Allahun xh.sh.

18. Amaneti i Babait
Nje burre pasanik kur e kuptoi se po i afrohej vdekja,e thirri prane djalin e tij dhe i la
amanetin me te rendesishem.
I tha:"kur te vdes me fut ne varr me qorape".
I biri megjithese nuk e kuptoi deshiren e te atit ,pranoi.
Perpara se te largohej i ati i dha edhe nje leter ne dore dhe e porositi qe pas vdekjes se
tij ,ne momentin e pare qe do te mbetej ngusht te hapte letren.
Kaluan kohe dh eme ne fund burri dha shpirt.Ne kete moment djali fillon te mendoje si
t'ia beje per ta varrosur te atin me qorape.Shkon tek nje hoxhe dhe e pyet a eshte e lejuar
nje gje e tille ne islam?por hoxha i kthen pergjigjje negative.
Shkon e pyet edhe nje hoxhe tjeter por edhe ky i pergjigjet "gje qe s'behet,kjo nuk eshte e
lejuar nga feja jone."
Djali tani ishte ne nje gjendje qe nuk po dinte si te vepronte,ne kete moment iu kujtua
porosia e dyte e te atit,qe pas vdekjes se tij ,ne momentin qe do te mbetej ngushte te hapte
letren dhe keshtu beri.Ne kete leter qe hapi djali shkruheshin keto rreshta:
"Bir! siq po e shikon edhe vete,une megjithese jam kaq shum i pasur nuk marr dot me
vete as nje pale qorape.Tani ti mendo vete per te tjera....!"
Tregimi qe zbut zemrat
Një njeri erdhi vonë, i lodhur dhe i nervozuar nga puna, përderisa i biri i tij pesë vjeçar po
e priste te dera e shtëpisë.
-"Baba, a mund të të pyes diçka?"...
-"Natyrisht, biri im, çfarë ka ndodhur?" ia ktheu njeriu.
-"Baba, sa të paguhet ora?"
-"Kjo me të vërtetë nuk të hyn në punë ty fare?" Pse bën pyetje të tilla?" iu përgjigj njeriu
i zemëruar.
-"Vetëm dua ta di. Të lutem më thuaj sa të paguhet ora?" e luti voglushi.
-"Nëse patjetër duhet ta dish, unë i fitoj 20 euro në orë."
-"Baba, të lutem a mund të m'i huazosh 10 euro?"
Babai u tërbua. -"Nëse ky është qëllimi yt i vetëm, atëherë pse dëshiron të dish sa fitoj
unë që t'i marrësh ca para për të blerë ndonjë lodër apo diç tjetër të padobishme, shko të
lutem menjëherë në dhomën tënde dhe flij. Mendo se përse je kaq egoist. Unë punoj gjatë
dhe orë të rënda për çdo ditë dhe nuk kam kohë për këso lodra qesharake."
Voglushi shkoi i qetë në dhomën e tij dhe mbylli derën. Njeriu u ul dhe zemërohej
gjithnjë e më tepër për shkak të pyetjeve të voglushit.
Si mund të bëjë ai pyetje të tilla, me qëllim që të marrë ca para? Pas një ore njeriu u
qetësua dhe filloi të mendoj se mos kishte qenë pak i ashpër ndaj të birit. Ndoshta kishte
diçka që duhet ta blente ai me këto dhjetë euro. Njeriu shkoi te dera e dhomës së fëmijëve
dhe e hapi atë.
-"Biri im, a ke fjetur? pyeti ai.
-"Jo baba, ende jam i zgjuar." u përgjigj djaloshi.

19. -"Mendoj se u solla pak ashpër më heret ndaj teje" tha njeriu.
-"Ishte një ditë e gjatë dhe unë e shfryva zemërimin tim në ty. Ja ku i ke ato dhjetë euro
për të cilat më lute."
Vogëlushi u ngrit menjëherë duke shkëlqyer. "Oh baba, shumë faleminderit! bërtiti ai.
Pastaj nxori me vrull ca kartmonedha të zhubravisura nën jastëkun e tij.
Kur e pa njeriu se djaloshi kishte para u zemërua sërish. Djaloshi numëronte paratë me
kujdes dhe pastaj shikonte babain e tij.
Babai zhurmonte: "Përse kërkon më shumë para prej meje pasi që ti vetëmse i paske
disa?"
-"Ngase nuk kisha mjaft. Por, tash kam mjaft!" ia ktheu djaloshi.
-"Baba, tash i kam 20 euro së bashku... - A mund ta blej një orë nga koha jote qe ta
kalosh me mua?"
ANTONIO CARIOVATO, filozof (Itali)
Quhej Antonio Cariovato, 29 vjeç, italian nga Roma. Pasi e pranoi Fenë Islame, pas një
studimi serioz, ndërroi emrin dhe tani quhet Salah Eddin. Ka kryer filozofinë dhe është
specializuar në të, por të Vërtetën e gjeti në Fenë Islame.
Rrjedh nga një familje konservatore italiane. Të gjithë anëtarët e familjes së tij shkojnë
rregullisht në kishë, u binden rregullave të Kishës Katolike dhe po ato rregulla i zbatojnë
në praktikë. “Kështu veproja edhe unë - thotë Antonio Cariovato – derisa zbulova se në
Krishtërim ka shumë kundërthënie, hipokrizi e mashtrime...! Për natyrën e Jezu Krishtit
dhe jetën e tij ka disa shpjegime. Disa thonë se Jezusi (paqja e shpëtimi i Zotit qofshin
mbi të), është djalë i Zotit, kurse disa të tjerë thonë se ai është vetë Zoti, por në pamjen e
njeriut etj. Mirëpo, logjika s’e pranon asnjërën nga këto shpjegime. Provova të mësoj se
ç’thotë Feja Islame. E lexova Kur’anin e Shenjtë dhe aty gjeta një përgjigje të arsyeshme,
bindëse. E falënderova Zotin! Ky ishte hapi im i parë drejt Islamit. Duke e lexuar
Kur’anin e Shenjtë zbulova atë që e ruaja në shpirt. Vendosa të bëhem musliman.
Fillova të mësoj se si të falem. I mësova lutjet, e në fillim e mësova kaptinën El-Fatiha.
Familja ime në fillim, e sidomos babai dhe vëllezërit, gati të gjithë më kundërshtonin me
shumë rreptësi, por unë vazhdoja rrugën time.
Nuk pija më verë, u lar¬gova prej të gjithëve që luanin bixhoz, që e konsumonin alkoolin
dhe bënin punë të tjera të ndaluara, haram.
Kur më shihnin duke marrë abdest e duke u falur pesë herë në ditë, para Zotit të
Madhërueshëm, më pyetnin me habi se ç’po bëja? U thosha se po kryeja obligimet
fetare...
Ç’është më me rëndësi, në familjen time gati të gjithë fi-lluan t’i vërenin ndryshimet në
sjelljet e mia dhe nuk më kundërshtonin si më parë, por filluan në heshtje t’i pranonin

20. vep-rimet e mia e nuk shqetëso¬heshin më. As unë nuk shqetësohe-sha prej tyre! E
falënderoj Zotin! Tani të gjithë në familje kanë një simpati ndaj meje dhe po e
respektojnë besimin që e kam zgjedhur.
Feja Islame ka moral të lartë dhe i përkrah fuqimisht marrëdhëniet familjare e njerëzore.
Shpresoj se Zoti do të më ndihmojë që edhe familja ime në të ardhmen ta pranojë Islamin
dhe i lutem të Madhit Zot që kjo dë¬shirë të më realizohet së shpejti...! Ai ka mundësi të
bëjë çdo gjë!”
Muslimani i ri italian, filozofi Antonio Cariovato, tani me emrin e ri Salah Eddin, është i
martuar dhe bashkëshortja e tij quhet Ajshe. Gjashtë muaj para se të martoheshin ajo
pranoi Islamin.
Ata ishin kolegë të mirë, të dashur e të sinqertë. I shprehnin njëritjetrit ndjenjat e
brendshme shpirtërore. Dhe si rezultat i të gjitha këtyre bisedave edhe ajo filloi të
interesohej për Fenë Islame. Filloi të mësojë, të lexojë, të studiojë e të krahasojë dhe më
në fund All-llahu i Plotfuqishëm e udhëzoi, e ndriçoi, kështu që edhe ajo e pranoi
Islamin!
“Lavdi të Madhit Zot, jeta jonë bashkëshortore”, - thotë plot gëzim z. Salah Eddin, - është
e lumtur dhe plot mirëkuptim. Gruaja ime, Ajshja - vazhdon z. Salah Eddin, - e di se
duhet t’i bindet Zotit, kuptohet edhe burrit. Unë, gjithashtu, i di të drejtat e gruas, të cilat
ajo i gëzon në Fenë Islame... E kundër¬ta po ndodh në shoqërinë evropiane.
Shkurt e me pak fjalë mund të themi: E gjetëm veten në Islam. E ndiejmë paqen e
sigurinë, prej se jemi bërë muslimanë. Vërtet, jeta jonë tani ka kuptim! Të gjitha këto na
mungonin dhe iu mungojnë njerëzve në shoqërinë moderne evropiane. Ky civilizim
materialist po e bënë njeriun frikacak, të pasigurtë, të shqetësuar dhe të hutuar..
Vetëm besimi i drejtë në All-llahun e Plotfuqishëm mund ta ndryshojë këtë gjendje të
mjerueshme, vetëm me besim njeriu mund të jetojë në paqe në këtë botë.
Edhe gruaja ime ndihet dhe shprehet pothuajse në të njëjtën mënyrë.
Feja Islame na mësoi dhe na obligoi të falemi pesë herë në ditë. Pesë herë në ditë të
takohesh me All-llahun e Madhërueshëm është një gëzim i papërshkrueshëm.
Në çdo namaz më kthjellohet mendja, më qartësohet besimi dhe më qetësohet shpirti. Kjo
mund të gjendet vetëm në Islam. Me të vërtetë, ne zbuluam shumë mirësi në këtë fe të
vërtetë.”
E Pyeten nje Herë OMERIN R.A :
"Kush eshte me mire per njeriun,heshtja apo te folurit?Sikur ai qe flet te dinte se cfare
eshte e keqja e te folurit do te heshte edhe sikur t'i mundesohej te jetonte sa Nuhu a.s,por
sikur ai qe heshte te dinte se cfare eshte e keqja e te heshturit do te luste Zotin qe t'i
mundesoje te jetojne sa dy jete te Nuhut a.s,vetem qe te flase dhe te udhezoje ne rrugen e
drejte dhe te vertete-u pergjigj ai"

21. E Pyeten LLUKMANIN e Urtë :
"Nga e mesove urtesine?-Nga te verberit,-u pergjigj ai.-Se keta pa e njohur mire vendin
nuk e hedhin mire kemben."
E Pyete GAZALIUN:
"Si e arrite kete shkalle te larte te diturise?-Duke mos pasur turp te pyesja per cdo gje qe
nuk e dija-u pergjigj ai."
ALIU r.a:
"Askund nuk do te gjeni me shume begati se sa ne dituri.Nese jeni te pasur,dituria ju
stolis,nese jeni te varfer ajo ju ushqen,por fundin e saj askush s'mund ta gjeje."
Eshte Pyetur JUSUFI a.s :
"Perse rrin i urte,ndersa nen qeverisjen tende ndodhen te gjitha depot e ushqimit te
Egjiptit! Ai u pergjigj; se sikur une te ngopem me ushqim kam frike se do t'i harroj ato qe
jane te uritur."
Madhëria e Allahut
Nji njeri ishte buz detit dhe po mendonte per All-llahun se sa madh esht, se si duket e
keshtu kishte hyr thell ne mendime ne moment All-llahu i dergon nji melek ne form te
njeriut me nji llopat ne dor dhe i afrohet ketij njeriut dhe jep selam dhe nisen te hap nji
grop dhe ky njeriu e pyet se cka je duke ber ja jam du ke hapur kete grop te vogel dhe
gjithe kete det qe e shef do ta fus ne kete grop, ja kthen ky njeri ti a te ka len mendja
gjithe ate det te fusesh ne ate grop te vogel pastaj ky njeriu ne form te melekut ja kthen
po ti a je ne mend gjith at madheri gjith ate nur-drit te All-llahu don te shtysh ne mendjen
tende ehh...
Dy burrat në spital
Dy burra ishin semure rende, dhe ishin ne te njejten dhome te shtruar ne spital.
Njerit nga ato i lejoheshte qe te rrinte 1 ore ne kembe.Krevati i tij ndodhej afer
dritares..kurse atij qe duhej te rrinte vetem shtrire nje ndarje muri qe ndodhej mes 2
krevateve nuk i lejonte te shihte nga dritarja.
Te dy burrat flisnin me ore te zgjatura me njeri-tjetrin per familjen e tyre, per semundjet e
tyre etj etj.
Cdo mbasdite burrit qe ju lejonte te rrinte ne kembe i pershkrunte me fjale ate qe shihte
nga dritarja..dhe pacienti tjeter fantazonte ato qe degjonte.
Dhe si per cudi kuptoj qe priste me padurim oren qe te degjonte pershkrimin e tij dhe
mendja i gjalleronte ngjyrat,zerat, pastertin qe ndodhej atje jashte dhe qe shoku i tij kaq
bukur ja tregonte.
-Shoh nje park qe mbreterojne te gjitha ngjyrat, me nje lume te vogel qe i jep gjalleri
parkut. Rosa ,mjelma notojne dhe femijet luajne me varka prej letre. Cifte te rinjsh bejne

22. shetitje prane luleve shumengjyrshe te kapur prej dore. Pemet e lashta kane ngritur si
mburoj te parkut nje hije te mrekullushme dhe ne hapesirat e vogla qe lejojne duket ylberi.
-keto pershruante ai qe rrinte prane dritares dhe fantazia e pacientit tjeter kishte arritur ne
piken kulminante...
Ditet kaluan dhe ai qe smund te levizte nga krevati filloj te kishte xhelozi pe ate qe kishte
mundesi te shihte nga dritarja...dhe xhelozia filloj te rritej shume brenda tij. Edhe pse
vlersonte ate qe bente shoku i tij duke i treguar cdo hollesi qe shihte nga dritarja, prape
brenda tij ai uronte qe te ishte ai ne vend te tij dhe te kishte ai mundesi te shihte nga
dritarja, kjo xhelozi e beri qe marredheniet me pacientin tjeter te mos ishin te mira .
Nje mengjes kur hyri infermjera ne dhome gjeti pacientin qe kishte krevatin prane
dritares te vdekur. Kishte vdekur naten me nje paqe brenda tij. Therriten infermjeret e
tjere dhe larguan trupi e tij pa jete.
Mbas pak ditesh pacienti qe nuk mund tu conte nga krevati kerkoj qe ti conin krevatin
prane dritares. Deshiren e tij e plotesuan ne moment. U gezua pa mase.
U mbeshtet me dhimbje me berryla qe te hidhte nje shikim ne boten e jashtme, me ne
fund do shikonte dhe ai cfare u bente pas dritares.
Ajo qe pa ishte vetem nje MUR...
Therriti infermjeren dhe e pyeti....Si ka mundesi qe pacienti tjeter shikonte te gjitha ato qe
me pershkruante mua me fjale aq te bukura dhe aq te ngrohta sa me bente sikur i jetoja
dhe une??? Dhe nga ketu nga dritarja sduket asgje pervec se nje mur i vjeter dhe i
piset???
Dhe infermjera u pergjigj...nuk e dije qe pacienti qe vdiq ishte qorr?....ai as murin nuk
mund ta shifte ...por e bente kete per ty qe mos tet merzitet ty...iu pergjigj infermjera....
Ne ate moment mbeshteti koken ne jastik dhe lot te nxehte i rrodhen nga syte.....
NEQOFTESE JETONI JETEN TUAJ DUKE PARE SE CFARE KANE TE TJERET, DO
TE HUMBISNI EDHE KENAQESINE PER TE QENE MARRES TE ATYRE QE TE
TJERET DUAN TJU DHUROJNE....
Tregon Ebu Ibrahimi dhe thotë:
"Isha një ditë duke udhëtuar nëpër shkretëtirë dhe papritmas humba rrugën për ku isha
nisur. U ndala tek një tendë e vjetër, shikova mbrenda saj dhe pashë aty një njeri, ishte i
ulur në tokë.
Sapo iu afrova me qetësi pashë se ky njeri ishte i paralizuar, i kishte të dy duart e
këputura.
Ç'është më e çuditëshmja se ai ishte edhe i verbër dhe ishte i vetmuar, nuk kishte askënd
që të kujdesej për të.
Dëgjova prej tij disa fjalë, që shpesh i përseriste: Falënderimi i takon vetëm All-llahut, që
me ka nderuar me një nderë të madhe mbi shumë krijesa të Tija.

23. Duke e përseritur këtë disa herë, ma tërhoqi vëmendjen dhe më shtyri të interesohem për
te. Dy duart e këputura dhe dy sytë e tij të verbër dhe nuk posedonte kurrfarë fuqie për
kujdesjen e vetës. Shikova përreth tij dhe kerkoja se mos po shoh dikë prej të afërmëve të
tij që kujdeset për te, mirëpo, për fat të keq, nuk pashë askend. Vazhdova t'i afrohem deri
sa ndjeu levizjet i mija dhe filloi të pyeste:
- Kush është? Kush është?
- I thashë: Esselamu alejkum! Jam një njeri që kam humbur rrugën dhe u ndala tek tenda
jote. Po ti kush je? Pse jeton i vetmuar në këtë vend? – Fillova unë me pytje: Ku e ke
familjën apo të afërmit?
- M'u përgjigj: Unë jam një plak i sëmuar, që me kanë lënë njerëzit dhe me kanë vdekur
shumica prej të afërmëve.
- I thashë: Dëgjova nga ju disa fjalë, që me çuditën: Falënderimi i takon vetëm All-llahut,
që me ka nderuar me një nderë të madh mbi shumë krijesa tjera të Tija, me trego se çka të
ka nderuar All-llahu ty kurse unë të shohe të verbër me dy duart e këputura, i varfer dhe
askend perreth teje që interesohet për ty?!
- Më tha: Të tregoj, por me një kusht! Kam një nevojë të ma kryesh.
- I thashë: Me gjithë dëshirë inshallah, vetëm me trego!
- Më tha: Po e sheh se jam sprovuar me sprova dhe fatkeqësi të ndryshme, mirëpo, prap
Falënderimi i takon vetëm All-llahut, që me ka nderuar me një nderë të madh mbi shumë
krijesa të tjera. A nuk me ka dhënë All-llahu mendjen, që të logjikoj me te?!
I thashë: Po, si jo!
- Ma ktheu: Sa e sa njerëzve u mungon kjo begati, janë budalla, të çmendur, që nuk
posedojnë mendje?!
- Shumë ka. - ja ktheva.
- Pastaj tha: Falënderimi i takon vetëm All-llahut, që me ka zgjedhur mbi shumë krijesa
të tjera dhe me ka nderuar.
- Vazhdoi përseri: A nuk me ka dhënë All-llahu të dëgjuarit, me të cilin dëgjoj ezanin për
namaz, dëgjoj me te fjalët dhe atë që kam përreth?!
- I thashë: Po, si jo!
- Ma ktheu: Sa prej njerëzëve janë të shurdhët dhe nuk mund të dëgjojnë?! Falënderimi i
takon vetëm All-llahut, që me ka nderuar mbi shumë krijesa.
A nuk më ka dhënë All-llahu gjuhën, me të cilën e përmendi Atë dhe mirrem vesh me
njerëzit?! Sa e sa njerëz memece ka sot që nuk flasin?!
I thashë: Po, vërtetë shumë ka.
- Tha: Falënderimi i takon vetëm All-llahut, që me ka nderuar dhe me ka zgjedhur mbi
shumë krijesa të Tija.
A nuk me ka udhëzuar All-llahu në Islam dhe adhuroj vetëm All-llahun Një, të Vetmin,
që nuk meriton të adhurohet askush përveç Tij?! Unë tek Ai llogaris shpërblimin duke
bërë durim në sprovat e Tija.
Sa ka prej njerzëve, që janë adhurues të idhujve dhe kryqëve dhe janë të kënaqur me
mosbesimin e tyre?! Ata kanë humbur në këtë botë dhe në botën tjetër. Falënderimi i
takon vetëm All-llahut, që më ka nderuar mbi shumë krijesa të Tija. Kështu vazhdoi
plaku duke i numëruar begatitë e All-llahut, kurse mua me shtohej çudia prej imanit të tij
të fort dhe bindjes së tij të madhe, që plaku edhe në gjendjen e tij të mjerueshme ishte i
kënaqur me ato begati që ia kishte dhënë All-llahu.
Thashë me vete: Sa prej të sëmurëve janë, që ndoshta nuk janë goditur as sa një e katërta

24. e kësaj që është goditur ky plak, apo ndoshta janë sprovuar vetëm me humbje të shikimit
apo të dëgjimit, apo kanë ndonjë sëmundje të lehte e që mund të llogariten të shendoshë
në krahasim më atë që e ka goditur këtë plak. Saqë i dëgjon duke u ankuar dhe duke
qajtur me zë të lartë, duke renkuar nga semundja. E atyre vetëm iu shtohet dobësia dhe iu
pakësohet bindja në shpërblimin e All-llahut.
U thellova në mendime të thella derisa m'i ndërpreu mendimet fjala e plakut duke më
thënë:
- A ta them kërkesen time që pata? A ma kryen atë?
I thashë: Po, inshallah! Cila është kërkesa yte?
E uli kokën dhe lotët i rrodhën nga sytë e tij të verbër. Pastaj ngriti koken e tha:
- Nuk me ka mbetur askush prej familjes perveç një djalit katërmbedhjetëvjeçar. Ai është
që me ushqen, me veshën, me shtrinë për të fjetur dhe me ngrite për çdo nëvojë. Mirëpo,
ka dalë që dje të me kërkojë ushqim dhe nuk është kthyer më dhe nuk e di a është gjallë
dhe kthehet apo është i vdekur dhe është harruar. Unë, sikurse po e sheh, jam plak i
lodhur, i verbër, ku ta kërkoj unë i shkreti?!
E pyeta për pamjen e tij dhe cilësitë e tija në mënyrë që ta njoh nëse e takoj.
Dola që ta kërkoj djalin, po ku ta kërkoj kurse rruga për mua ishte e panjohur dhe nuk
dija nga ta kërkoja, unë vetë kisha humbur rrugën.
Vazhdova rrugën duke ecur nëpër shkretëtirë, kërkoja andej këtej ndonjë njeri të pyes për
djalin, por s'ka gjë. Rastësisht e ktheva kokën dhe pashë andej tëndes së plakut një kodër
të vogël, ku ishin mbledhur disa sorra, ishin mbledhur rreth diçkaje. Thashë me vete:
Këto nuk mblidhen përveç se rreth ndonjë ngrodhësire ose ushqimi. U ngrita në koder
dhe u afrova tek këto shpezë. Kur arrita afër tyre filluan të shpërndahen dhe në vendin ku
ishin mbledhur sorrat çka të shoh?! Një djale i ri i vdekur, trupi i tij i këputur sikur ta
kishte sulmuar ndonjë ujk dhe ka ngrenë një pjesë të tij dhe ka lënë pjesën tjetër për
shpezë.
Nuk me brengosi djali aq shumë sa me erdhi keq dhe u pikëllova për plakun. Zbrita nga
kodra duke ecur ne drejtim të tendës duke qenë në mes pikëllimit dhe hutise. Duke
menduar se a të shkoj dhe ta lë plakun në vetmi apo të kthehem tek ai dhe ta lajmëroj për
djalin. U drejtova kah tënda dhe po dëgjoj plakun duke bërë tesbihë dhe duke përmendur
All-llahun. Isha i hutuar çka t'i them, si t'ia filloj...? Me erdhi në mendje ngjarja e të
dërguarit të All-llahut, Ejubit alejhi selam.
Hyra tek plaku dhe e gjeta ashtu si e kisha lënë. I dhashë selam. I mjeri, ishte mërzitur
shumë për djalin. Sa më ndjeu më pyeti: ku është djali?
I thashë: Përgjigju ti njëhere! Cili prej ju të dyve është me i dashur tek All-llahu, ti apo
Ejubi, alejhi selam?
Tha: Ejubi, alejhi selam është me i dashur tek All-llahu.
I thashë: Cili është sprovuar më shumë, ti apo Ejubi, alejhi selam?
Tha: Padyshim, Ejubi, alejhi selam.
Atëherë i tashë: Llogarite djalin tënd tek All-llahu se të ka vdekur...!
E gjeta atë të vdekur tek kodra, iu kishin versulur ujqërit mbi trupin e tij. Rënkoi plaku i
mjerë, pastaj rënkoj përseri duke marrë frymë thellë dhe duke përseritur fjalën: LA
ILAHE IL-LALL-LLAH...
Mora ta qetësojë duke ia kujtuar durimin, mirëpo atij iu shtuan vuajtjet dhe rënkimet
derisa dhe nisa t'ia përkujtoj shehadetin (LA ILAHE IL-LALL-LLAH) dhe vdiq në duart

25. e mia.
E mbulova me jorganin që e kishte përfundi dhe dola të kerkoje ndonjë njeri që të më
ndihmojë t'ia pregadis xhenazën. Pas pak pashë tre vetë të hipur mbi kafshet e tyre.
Dukeshin të ishin udhetarë.
I thirra dhe m'u përgjigjen. Kur u afruan u thashë:
- Këtu është një njëri musliman i vdekur dhe nuk ka askë që interesohet dhe mirret me të,
a keni mundësi që të më ndihmoni për ta larë, ta mbështjellim në qefin dhe ta varrosim?
Ata pranuan.
Hyrën në tendë që ta shohin plakun e vdekur dhe ta bartnin për ta varrosur. Sapo zbuluan
fytyrën e tij bertitën: Ebu kulabe... Ebu kulabe...! Pastaj e mora veshë se Ebu kulabe
kishte qenë një prej dijetarëve të njohur, qe e kishte humbë pleqëria dhe sëmundjet e
shumta pozitën e tij dhe e kishin lenë njerëzit pas dore. Iu kishin mbledhur shumë sprova
dhe fatëkeqësi deri sa ishte vetmuar prej njerzëve në një tendë të vjetër në hapësiren e
shkretëtirës.
Ia pregatitëm xhenazën dhe e varrosëm.
Udhëtova bashkë me këta tre veta dhe më ndihmuan që ta gjejë rrugën për në qytet.
Në këtë natë e pashë ne ëndërr Ebu Kulaben me pamjen me të bukur, kishte të veshur
rroba të bardha dhe ishte plotësuar pamja e tij, pa të meta trupore. E pashë duke ecur në
një vend të gjelbëruar.
E pyeta: O Ebu Kulabe, çka të ka bërë ty të jesh në këtë vend kaq të bukur dhe i
shëndoshë fizikisht?
U përgjigjë: Posa më ka futur All-llahu në xhenet dëgjova një zë duke me thënë fjalën e
All-llahut:
"(u thonë) selamun alejkum, me durimin tuaj gjetët shpëtimin, sa përfundim i lavdishëm
është ky vend." [Err-rrad, 24]
Dhurata e bukur e maturantit
Një djalë i ri bëhej gati t'i mbaronte studimet. Për muaj të tërë ai kishte admiruar një
veturë të bukur sportive në një sallon automobilash dhe duke e ditur se babai i tij mund
pa problem t'ia blinte, i tha atij se jo ishte e tëra që e dëshironte për maturë. Derisa afrohej
dita e diplomimit, djaloshi priste të shihte shenjat se babai ia kishte blerë veturën.
Ditën e diplomimit, babai e ftoi në zyrën e tij të punës dhe i tha se ndihej shumë krenar që
kishte një djalë kaq të vyeshëm dhe i tregoi se sa shumë që e donte. Me këtë rast, ia
dhuroi të birit një kuti dhurate të mbështjellë bukur. Kureshtar, mirëpo paksa edhe i
zhgënjyer, djaloshi e hapi kutinë dhe brenda pa një Kur'an të dashur, të mbështjellë me
lëkurë. I inatosur, e ngriti zërin kundër babait duke i thënë: "Me të gjitha ato para që ke,
po ma jep një Libër të shenjtë?". Doli me vrull nga shtëpia duke e lënë librin e shenjtë.
Për një kohë bukur të gjatë ky nuk kontaktoi më me të atin. Kaluan shumë vite dhe ky
djaloshi u bë një njeri shumë i suksesshëm në biznes. Ai tanimë kishte një shtëpi të bukur
dhe një familje të mrekullueshme. Mirëpo, dikur iu kujtua se babai duhej të ishte plakur
dhe se ndoshta duhej të shkonte ta vizitonte. S'e kishte parë atë që nga dita kur diplomoi.

26. Para se të fillonte me përgatitjet për udhëtim, mori një telegram se babai i kishte ndërruar
jetë dhe se i kishte lënë me testament krejt pronën e tij për trashëgim të birit. Ky duhej të
shkonte menjëherë në shtëpi dhe të kujdesej për sendet që i kishte lënë i ati. Kur mbërriti
te shtëpia e të atit, papritmas zemrën e tij e kaploi zija dhe keqardhja. Nisi të kërkonte
letrat e rëndësishme të të atit dhe e gjeti atë Kur'anin akoma ashtu të ri e të paprekur, mu
ashtu siç ia kishte dhuruar i ati vite e vite më parë.
Me lot në sy, e hap Kur'anin dhe fillon t'i shfletojë faqet e tij. Derisa lexonte pjesë nga
Kur'ani, çelësi i veturës ra nga një mbështjellës i lidhur për anën e pasme të Kur'anit. Ai
kishte një etiketë me emrin e shitësit, të të njëjtit shitës të veturës sportive të cilën ky e
kishte shumë qejf atëkohë. Në etiketë ishte shënuar data e diplomimit të tij si dhe fjalët
"E PAGUAR".
Sa e sa herë ne nuk i vëmë re bekimet e Zotit nga arsyeja e thjeshtë se ato nuk janë
paketuar ashtu si duam ne?!".
Baba e bir , dijetar
Në një vend jetonte një baba me të birin. Të dy ishin të dijshëm. Babai ishte punëtor e
djali përtac.
Babai e nxiste të punojë duke i treguar për pasojat e papunës dhe përtacisë duke ia
përkujtuar që Kur'ani udhëzon në punë me fjalët: "Ve en lejse lil-inseni il-la ma se'a"
(Njeriut nuk i takon përveç ajo që ka punuar), dhe se nuk ka gjë më të mirë për njeriun se
puna dhe përpjekja e tij.
Ndërsa djali i përgjigjej se Allahu i madhërishëm ia ka garantuar secilit nafakën me fjalët
e Kur'anit: "Ve ma min dabbetin fil-erdi il-la alall-llahi rizkuha" (Nuk ka asnjë gjallesë në
tokë që Allahu nuk ia ka garantuar furnizimin). Babai i tha se e di këtë ajet kur'anor, por
në pyetje është se çfarë nafake garantohet. Por djali edhe më tej qëndronte pranë
mendimit të tij.
Një ditë, djali shprehi dëshirën që të shëtit nëpër botë dhe të provojë nafakën. Erdhi në
një vend që i pëlqeu, por pasi i shpenzoi të hollat dhe askush nuk e pranoi, vendosi të
kthehet në shtëpi. Rrugës për në shtëpi e zuri nata në një mal dhe djali u strehua në një
gërmushë.
Në mëngjes u zgjua herët dhe vërejti një dhelpër të sëmurë e cila mezi arriti te gërmusha
dhe aty u ndal, ngase nuk mundi më larg. Djali mendoi në vete: "Kjo dhelpër qenka e
sëmurë dhe vetë nuk mund ta gjejë nafakën", dhe ngeci tri net për të parë si do të arrijë
dhelpra te furnizimi.
Pas tri netësh pa një ujk i cili mbante në dhëmbë një gjah të cilin e hodhi afër dhelprës.
Pas e hëngri të tërin i la vetëm eshtrat dhe shkoi. Dhelpra me mund duke u zvarritur shkoi

27. deri te kockat dhe filloi t'i lëpirë dhe ngrënë nafakën e saj.
Pas kësaj ndodhie, djali vazhdoi rrugën. Kur erdhi në shtëpi, babai e pyeti si kishte kaluar.
Djali ia tregoi ndodhinë e dhelprës dhe ujkut duke potencuar që ai kishte të drejtë, që
Allahu xh.sh. secilit ia ka garantuar nafakën, bile edhe dhelprës së sëmurë. Babai në këtë
u përgjigj: "Ah djali im, është e vërtetë se Allahu secilit ia ka garantuar nafakën, por çfarë
nafake? Ti e ke parë dhelprën e sëmurë e cila tek pas tre ditësh, diç shijoi nga kockat e
mbetur prej dikujt tjetër e përse nuk e vërejte, marre të qoftë, ujkun i cili e ushqeu veten
por edhe tjetrit i la diç."
Ëndrra e kishte mësuar se veprat e mira duhet bërë vetëm për Allahun për të
peshuar rëndë në peshojën e ditës së Gjykimit
Në Kufe jetonte një tregtar i pasur, i cili ishte i ndershëm, fitonte mirë, u jepte të varfërve,
jepte hua atyre që ishin të nevojshëm pa kamatë. Një herë një tregtari nga Basra i dha hua
mall me vlerë të madhe dhe pas kësaj vdiç pa lajmëruar askë nga familja e tij e as të birin
e vetëm për huanë e dhënë. Djali i tij filloi të merrej me tregti, jetonte në shtëpinë e babait
me gruan dhe fëmijët.
Një kohë tregtia i shkonte mirë, por pas një kohe falimentoi, saqë nuk kishte çfarë me i
ushqyer familjen e tij. Vendosi ta shesë shtëpinë. Kishte një shok të mirë të cilin e luti t'i
jep të holla hua derisa t'i shitej shtëpia. Shoku i tha: "Merre këtë samun derisa unë të
shkoj e t'i sjell të hollat."
Morri samunin dhe u nis për shtëpi. Rrugës hasi në një nënë me fëmijën në dorë që nuk
ishte ngrënë disa ditë. Gruaja e luti që t'ia jep samunin për fëmijën e saj, sepse gati kishin
harruar kur kishin ngrënë. Ja dha samunin djalit që u gëzua pa masë, ndërsa nënës i
rrodhën dy pika loti nga gëzimi.
Tregtari duke shkuar në shtëpi filloi të mendojë: "Çfarë bëra? Në shtëpi kam lënë të uritur
gruan dhe fëmijët, por edhe vet i uritur, ndërsa samunin ia dhashë gruas së panjohur." Por
në vete tha: "I fitova tri sevabe: E ushqeva fëmiun, nënën e tij dhe së treti për atë që pata
nevojë për vete i dhashë përparësi tjetrit."
Shejtani i përshpëriti se ky nuk është sevab, por ka gabuar, sepse ka lënë anash familjen e
tij. Por, tregtari e mënjanoi nga mendimet e tij duke kujtuar lotët e nënës së varfër në
shenjë falënderimi.
Ende pa arritur në shtëpi, kur ja shoku i tij i cili i tha që ka kohë duke e kërkuar, sepse
kishte ardhur tregtari nga Basra me tri deve me të holla, dhurata që i kishte marrë nga
babai i tij i ndjerë. Kështu djali u bë aq i pasur saqë filloi me dhënë të holla për hajrate,
medrese, xhamia, për të varfër por me shum jepte per ta lavderuar te tjeret sesa ne emer te
Allahut.

28. Një ditë kur e zuri gjumi e pa veten në ëndërr para peshojës së ditës së Gjykimit. Erdhi
rendi i tij. Filluan t'ia peshojnë sevabet dhe mëkatet. Sevabe kishte shumë, por lehtë
peshonin. Një zë i thoshte: "Ti ke dhënë për të lavdëruar tjerët", andaj peshoja e sevabeve
ishte e lehtë dhe ngritej. Tregtari ishte merakosur çfarë ndodhi me veprat e mira.
"A ka edhe diç tjetër që ka bërë tregtari gjatë jetës në dynja?", u dëgjua zëri tjetër.
"Ka! Ja ka dhënë një samun një fëmije të varfër kur ishte i uritur."
"Sillni samunin këtu", dhe e vendosin në peshojë. Peshoja barazohet.
"Ky ishte një sevab. A ka edhe diç tjetër për të peshuar?"
"Ka!", dëgjohet zëri tjetër, "Këtë samun e ka dhënë kur vet ka qenë i uritur."
"Edhe një sevab", dhe peshoja filloi të bie më poshtë.
"A ka edhe diç?"
"Edhe gruaja e fëmijët e tij kanë qenë të uritur kur e ka dhënë samunin."
"Këto janë tri sevabe", peshoja e veprave të mira ra edhe më poshtë.
"A ka edhe diç tjetër?"
"Ka! Kur nëna e pa fëmiun e uritur të saj të gëzuar i rrodhën dy pika loti."
"Sillni këto dy pika loti".
I vendosën këto dy pikat e lotit në peshojë dhe lotët u kthyen në det të sevabeve sa që
spërkatën tregtarin.
Në atë moment u zgjua. U bë njeri tjetër. Çdo gjë jepte në emër të Allahut, pa menduar
fare se çfarë thonë njerëzit.
Ndodhia e bretkosave
Një tufë bretkosash po kërcenin gjithë gëzim dhe hare nëpër pyll, me atë kërcimin prej
bretkose… Kur papritur dy prej tyre ranë në një gropë të thellë. Të gjitha bretkosat e tjera
u grumbulluan rreth gropës për të parë nëse mund t’i ndihmonin shoqet e tyre. Por kur
panë se gropa ishte shumë e thellë, me drojtje dhe frikë fIlluan t’u thonin shoqeve të tyre
se nuk mund të bënin asgjë për t’i shpëtuar dhe se të dilje që aty, ishte thuajse e
pamundur. Kështu që bretkosat duhej të përgatiteshin për të pranuar fatin e tyre; vdekjen
që e kishin kaq afër.
Jo të gatshme për ta pranuar këtë fat të tmerrshëm, bretkosat filluan të hidheshin me sa
kishin fuqi per te dal. Bretkosat prej lart bërtisnin nga larg se nuk kishte asnjë shpresë për
të dalë që ande dhe t’u jepnin fund përpjekjeve të kota. Por bretkosat filluan të hidheshin
edhe më fort dhe pas disa orë përpjekjesh të dështuara u këputën fare.
Më në fund njëra nga bretkosat duke u shkuar pas thirrjeve të shoqeve të saj u dorëzua. E
dërmuar dhe e dëshpëruar, ajo e pranoi fatin dhe ngordhi. Bretkosa tjetër filloi të hidhej
edhe më fuqishëm, megjithëse ishte tej mase e lodhur.
Bretkosat nga lart filluan sërish të bërtisnin duke i thënë që ajo t’u jepte fund mundimeve
e dhimjeve dhe të ngordhte e qetë ashtu si ngordhi shoqja pranë. Por bretkosa e
rraskapitur, vazhdonte të hidhej akoma, dhe ja – ndodhi mrekullia e mrekullive. Së fundi
ajo bëri një kërcim aq të lartë sa doli nga gropa. Të mahnitura, bretkosat e tjera filluan të
festonin dhe të gëzoheshin për këtë mrekulli dhe e rrethuan të gjitha duke e pyetur se si e
arriti një gjë të tillë.

29. “Po përse hidheshe aq fort kur ti e shihje se të dilje nga gropa, ishte thuajse e pamundur?”
Duke e lexuar në buzët e tyre atë që po thonin shoqet e saj, bretkosa tashmë e lodhur, e
gëzuar dhe krenare në të njëjtën kohë, u sqaroi se ishte e shurdhër dhe se kur shikonte
shenjat dhe të bërtiturat e tyre, mendonte se ishin të gjitha fjalë inkurajuese: “Jepi, forca,
edhe pak, ti do t’ia dalësh mbanë!” Të gjitha këto fjalë që ajo i kishte marrë si fjalë
inkurajuese, e ndihmuan që të hidhej gjithmonë e më fort, për të dalë që andej.
Kjo histori në dukje e thjeshtë, përmban një mësim shumë të madh dhe të rëndësishëm.
Fjalët e mira, të buta e inkurajuese mund ta ndihmojnë dikë gjatë gjithë ditës. Mund ta
nxjerrin nga gropa!Ndërsa fjalët e ashpra, lënduese e plangprishëse mund të jenë si një
armë që shkatërron dëshirën dhe vullnetin për të vazhduar më tej - madje dhe jetën e tyre.
Këto fjalë, fjalë të thëna pa kujdes mund ta dobësojnë dhe zbehin largpamësinë e tjetrit
dhe mund të kenë një ndikim të vazhdueshëm në mënyrën se si reagojnë njerëzit.
Përgjigjet e shpejta të imam Shafiut
Një grup dijetarësh ishin xhelozë ndaj imam Shafiut. Menduan një ditë t’i bëjnë një kurth
me disa pyetje në lëmin e fikut, madje në prezencë të emirëve dhe kalifit Er-Reshid.
Kalifi kishte kureshtje të veçantë ndaj këtij dijetari.
Pyetja e parë:
Çfarë mendimi ke nëse një njeri ka therur një dele në shtëpi, më pas ka dalë nga shtëpia
për një nevojë dhe pasi është kthyer u ka thënë familjarëve: -Hani ju nga delja, kurse për
mua është haram (e ndaluar).
Pasi mendoi një çikë, Shafiu u përgjigj: Ky njeri ka qenë idhujtar (mushrik), e ka prerë
delen në emër të idhujve. Kur ka dalë nga shtëpia për nevojat e veta, Allahu i Lartësuar e
udhëzoi në Islam, kështu ju bë haram delja e therrur. Më pas familjarët e pranuan Islamin
dhe për të gjithë u bë haram ngrënia e deles.
Pyetja e dytë:
Dy muslimanë të logjikshëm kanë pirë alkool. Njëri prej tyre merr dënimin, kurse tjetri jo.
Mendoi pakëz dhe tha: Njëri prej tyre ka qenë në moshën madhore (dhe është penalizuar),
kurse tjetri ka qenë fëmijë.
Pyetja e tretë
Pesë persona kanë bërë zina me një grua. I pari prej tyre vritet. I dyti gurëzohet (rexhm). I
treti dënohet (hadd). I katërti merr gjysmën e dënimit (haddit). Ndërsa tjetri asgjë.
Mendoi pakëz dhe tha: I pari ekzekutohet sepse ai e ka bërë hallall zinanë dhe është bërë
murted dhe vrasja e tij është vaxhib. I dyti gurëzohet (rexhm) sepse ka qenë i martuar. I

30. treti dënohet (hadd) sepse ishte beqar (i pamartuar). I katërti ishte rob dhe merr gjysmën e
dënimit. Kurse i pesti ka qenë i çmendur.
Pyetja e katërt:
Një njeri ka falur namaz. Kur ka dhënë selam në të djathtë ka shkurorëzuar gruan, kur ka
dhënë selam në anën e majtë i prishet namazi dhe kur shikon në qiell i bëhet obligim
dhënia 1000 dërhemë.
Mendoi pakëz dhe tha: Kur ka dhënë selam në anën e djathtë, ka parë burrin e gruas së
vet, e cila është martuar pa prezencën e tij dhe menjëherë e ka shkurorëzuar gruan e vet.
Kur ka dhënë selam në anën e majtë në rroba ka parë ndyrësi, kështu që namazi i është
prishur. Ndërsa kur shikoi në qiell, pa hënën e re (fillimin e muajit) dhe iu kujtua borxhi
që kishte për të kthyer.
Pyetja e pestë:
Çfarë thua për një imam i cili ishte duke u falur me katër veta në xhami dhe ka hyrë te ata
një njeri. Pasi imami jep selam, duhet të vritet imami, ndërkohë që dënohen (xheld) katër
veta (katër xhamatlinj) dhe rrënohet xhamia deri në themel.
Mendoi pakëz dhe tha: Njeriu i cili ka hyrë ka pasur një grua. Ai ka udhëtuar dhe e ka
lënë gruan në shtëpinë e vëllait të vet. Imami e ka vrarë vëllanë e këtij dhe ka pretenduar
se kjo femër është gruaja e të vrarit dhe imami me këtë grua është martuar. Gjithashtu
këta katër veta (xhmatlinj) kanë qenë dëshmitarët e imamit. Kurse xhamia ishte shtëpia e
të vrarit, që imami e kishte shndërruar në xhami.
Pyetja e gjashtë:
Çfarë thua për një njeri i cili ka marrë një gotë me ujë për të pirë. Ka pirë një
pjesë hallall, kurse pjesa tjetër e mbetur i është bërë haram.
Mendoi pakëz dhe tha: Njeriu në fjalë ka pirë gjysmën e gotës, ndërkohë ka rrjedh gjaku
nga hunda në ujin e mbetur. Është përzier uji me gjakun kështu që i është bërë haram uji i
mbetur në gotë.
Deri në këtë moment duroi kalifi Reshid, por nuk mundi të përmbahet dhe ta fshehë
admirimin që kishte ndaj Shafiut për shkak të zgjuarsisë, shkathtësisë së tij, cilësisë së të
kuptuarit. Ai i tha: -Ke sqaruar dhe qartësuar me shumë shkathësi. Ndërsa imam Shafiu i
tha kalifit: -Allahu të dhëntë jetë të gjatë. Unë kërkoj që t’i pyes këta dijatarë vetëm me
një pyetje. Nëse përgjigjen, elhamdulilah, nëse jo, atëherëë shpresoj që këta ta ndalin
komplotin e së keqes ndaj meje. Rashidi i tha Shafiut: -Po, kështu do të jetë. Atëherë
urdhëro dhe pyeti.
Imam Shafiu tha: -Ka vdekur një burrë dhe ka lënë trashëgim 600 derhemë. Motrës nga
kjo pasuri i takon vetëm 1 dërhem. Atëherë si bëhet shpërndarja e trashëgimisë?
Dijetarët shikuan njëri-tjetrin një kohë të gjatë dhe nuk mundën t’i japin përgjigje Shafiut.

31. Atëherë Reshidi e kërkoi përgjigjen prej Shafiut.
Ai tha: -Ky njeri ka vdekur dhe ka lënë pas vetes: dy vajza, nënën, gruan, 12-vëllezër dhe
një motër. Kështu që dy vajzave u takojnë dy të tretat, pra 400 dërhemë; nënës i takon një
e gjashta, pra 100 dërhemë; gruas i takon një e teta, pra 75 dërhemë, 12 vëllezërve u
takojnë 24 dërhemë dhe motrës i ka mbetur vetëm një dërhem.
(400+100+75+24+1= 600)
Buzëqeshi kalifi Reshid dhe urdhëroi që Shafiut t’i japin 1000 dërhemë, por ai ua
shpërndau të gjitha shërbëtorëve të pallatit.
Tregimi i Isës a.s dhe dhoqëruesit të tij jehudi
Tregon Vehbi bin Munbeli:
Isa a.s. del të shëtisë nëpër tokë, atë e shoqëron një jehudi. Ai i kishte dy bukë me vete,
ndërsa Isa a.s. vetëm një. Isa a.s. i thotë jehudisë: “T’i bashkojmë ushqimet tona?” Po, -
tha jehudija. Mirëpo, më vonë, kur e kuptoi se Isa a.s. e kishte vetëm një bukë, u pendua.
Isa a.s. u ngrit dhe filloi të falej.
Jehudia, i cili ishte bashkudhëtar, e ha njërën bukë.
Pasi që e përfundon Isa a.s. të falurit, fillojnë ta shtrojnë ushqimin në tryezë. Isa a.s. i
thotë: “Ku është buka tjetër?”
- Jo, ka qenë (e kam pasur) vetëm një bukë.
Isa a.s. e ha njërën bukë, shoku i tij bukën tjetër dhe e vazhdojnë rrugën.
Gjatë rrugës ndalen nën hijen e një lisi. Isa a.s. i thotë: “Ta kalojmë natën dhe të flemë
sonte nën këtë lis”. Jehudia pranoi. Dhe ranë në gjumë. Në mëngjes jehudia, kur u zgjua,
ishte verbëruar. Isa a.s. i tha: “Çka mendon sikur të ta kthejë shikimin, a do të më
falënderoje?” Po, - i tha jehudia. Atëherë Isa a.s. ia lëmoi sytë e tij dhe i erdhi shikimi.
Atëherë Isa a.s. i tha: “Pashë Atë që ta ktheu shikimin! A e ke pasur edhe një bukë?
Jahudia i përgjigjet: - Betohem në Zotin se e kam pasur vetëm një bukë. Isa a.s. hesht.
Duke udhëtuar e sheh një Dhabij (kaproll) duke kullotur. Isa a.s. e thërret, e ai vjen. E
prenë, e përgatisin dhe e hanë. Pastaj Isa a.s. i thotë kaprollit: “Me emrin e Allahut
ngjallu!”. Dhe kaprolli ngjallet. Atëherë ai thotë: “Subëhanallah!”. Isa a.s. i thotë: “Pashë
këtë argument që po e sheh! Kush e hëngri bukën e tretë. Ai u përgjigj se nuk ka qenë,
pos një bukë! Vazhdojnë rrugën dhe gjatë rrugës nevojitej të kalohet një lumë i madh, i
cili nuk e kishte urën. Isa a.s. e merr për dore jehudinë dhe e kalon lumin pa u lagur.
Atëherë ai thotë: “Subhanallah!” Isa a.s. i thotë: “Pash këtë argument që po e sheh, kush e
hëngri bukën e tretë?” Ai thotë: “Për Zotin nuk ka qenë, pos një bukë”.
Vazhdojnë rrugën, derisa arrijnë në një fshat të madh, ku në periferi të atij fshati i gjejnë
tre topa të mëdhenj të mbushur me ar. Isa a.s. tha: “Një top ari më takon mua, një ty dhe
një i takon atij, i cili e ka ngrënë bukën e tretë. Atëherë jehudia thotë: “Po unë e kam

32. ngrënë bukën e tretë derisa ti flije”. Isa a.s. i thotë: “Po t’i jap që të tre topat e arit”, dhe
largohet e ndahet prej tij. Pasi që topat e arit ishin të rëndë, ai nuk mundi t’i barte. Aty
pranë kalojnë tre njerëz dhe e mbytin atë, dhe ia marrin topat e arit. Dy prej tyre i thonë të
tretit: “Shko në qytet dhe na sill ushqim”. Ai u nis për në qytet. Ata dy që mbetën merren
vesh, që kur ai të kthehet, ta mbysin dhe t’ia marrin arin. Ai, i cili kishte shkuar të merrte
ushqim në qytet thotë në vetvete: “Ushqimin do ta helmoj dhe do t’i mbys që të dy,
kështu do t’i marr që të tre topat e arit”. Dhe ashtu veproi, siç e kishte mësuar shejtani.
Kur u kthye me ushqim të helmuar, ata e hanë pasi që e mbysin, ndërsa, pastaj, edhe vetë
vdesin pranë topave të arit.
Isa a.s. shkon aty dhe kur i sheh që të katërt të mbytur pranë arit. Sinjalizoi me gisht dhe
iu tha havarijunëve, të cilët ishin me të: “Kështu lakmia e kësaj bote ju bën juve, andaj
kini kujdes dhe ruajuni!”.
Bilali r.a. Nga tregimet e shkurtra më të bukura, mbi dashurinë ndaj të
Dërguarit tonë s.a.v.s.
I pari që thirri ezanin në xhaminë që është ndërtuar në Medinën e Ndritshme, i urdhëruar
nga Pejgamberi a.s. dhe që vazhdoi me këtë ezan për gati dhjetë vjet.
Këtë gjë shumë prej nesh e dinë, apo e kanë lexuar apo edhe e kanë studiuar, por atë që
shumë kush nuk e di është se, ku mbeti Bilali pas vdekjes së të Dashurit të tij dhe tonë
Muhamed ibn Abdullahut (s.a.v.s.)
Bilali, i mërzitur me qëndrimin në Medinën e zbrazët pa të dashurin e tij Muhamedin a.s.,
shkoi një ditë te Ebu Bekri dhe i tha:
- O halifi i Resulullahut, kam dëgjuar të Dërguarin e Zotit të thotë: “Puna më e mirë e
besimtarit është xhihadi për hir të Allahut” ...
Ebu Bekri i tha: - E çka do të thuash me këtë o Bilal?
Bilali tha: - Do të doja të luftoja për hir të Zotit deri sa të vdes ...
Ebu Bekri i tha: - Po kush do të na thërras ezanin atëherë?
Bilali, duke i rrjedhur sytë lot tha: - Unë nuk i thërras askujt ezan pas të Dërguarit të
Zotit....
Ebu Bekri i tha: - Megjithatë, rri dhe thirre ezanin për ne o Bilal!
Bilali ia ktheu: - Nëse ju o Ebu Bekër, më keni liruar për veten tuaj, le të bëhet si të doni
ju, e nëse më ke liruar për Allahun, më le të lirë dhe për Atë për të cilin më ke liruar.
Ebu Bekri, duke ndjerë veten keq, tha: - Po si jo, të kam liruar për Allahun, o Bilal!
Bilai udhëtoi për në Siri, dhe mbeti atje i vendosur dhe muxhahid. Ka thënë për veten e
vet: -“Nuk mundja të qëndroja në Medinë pas vdekjes së Pejgamberit (s.a.v.s.)”.
Kur donte të thërriste ezanin dhe vinte te fjala: "Dëshmoj se Muhamedi është i Dërguari i
Zotit” iu ndalte zëri dhe qante, prandaj u largua për në Sham dhe iu bashkangjit
muxhahidëve.
Pas dy vitesh, Bilali pa në ëndërr Të Dërguarin a.s. duke i thënë: “Ç’është kjo ashpërsi, o
Bilal? Pse nuk vjen të na vizitosh?”
Këtë vërejte Bilali e morri seriozisht, e i pikëlluar u kthye në Medinë. Erdhi te varri i
Pejgamberit a.s., filloi të qajë deri sa e vërshuan lotët. Atje takoi Hasanin dhe Husejnin
(nipat e Të Dërguarit s.a.v.s.), filloi t’i përqafoj dhe t’i shtrëngoj në kraharorin e tij. Ata i
thanë: “Na ka marrë malli të na thërrasësh ezanin para agimit”.

33. Atëherë, Bilali u detyrua të ngjitet mbi kulmin e xhamisë dhe kur filloi ezanin me
“Allahu Ekber, Allahu Ekber”…, Medineja gati sa nuk u trondit, dhe kur erdhi te
shqiptimi i fjalës “Eshhedu enne Muhammederr- Rresulullah” (Dëshmoj se Muhamedi
është i Dërguar i Allahut), dolën nga shtëpitë e tyre edhe gratë… Nuk është parë
ndonjëherë në ndonjë rast të kenë qarë më tepër burra e gra se atë ditë.
Kur emiri i muslimanëve, Omeri r.a. e vizitoi Shamin, muslimanët kërkuan prej tij që të
ndërmjetësoj te Bilali që të thërras ezanin në njërin prej namazeve. Omeri e ftoi Bilalin
kur koha e namazit kishte ardhur dhe kërkoi prej tij që ta thërras ezanin. Bilai duke
respektuar emirin e muslimanëve u ngrit dhe filloi me ezanin…
Nga zëri i tij, dhe mallëngjimi për kohën që jetuan bashkë me Resulullahun s.a.v.s., dhe
kur Bilali ishte muezin i tij, qanë të gjithë sahabët që ishin prezent sa asnjëherë më parë,
ndërsa Omeri r.a. ishte ai që më së shumti qau.Në momentet e fundit të jetës së tij, Bilalit
i qëndronte pranë bashkëshortja e tij, e cila qante, kurse vet ai e ngushëllonte: “Mos
qajë,… nesër do të takoj të dashurit,… Muhamedin a.s. dhe sahabët.
Allahu i Lartësuar qoftë i kënaqur me ty o Bilal dhe me të gjithë sahabët!
Tetë cështje:
Transmetohet se shejh Behliju, All-llahu e mëshiroftë, kur iu drejtua Hatimit, Allahu e
mëshiroftë, me këto fjalë: “O Hatim, jetove me mua për një kohë të gjatë. Çfarë mësove
nga unë?”
Hatimi iu përgjigj: “Kam mësuar nga ti tetë çështje.”
E para: Shikova njerëzimin, ku çdo njëri prej tyre ka miqtë e vet e kur të arrijnë te varri,
do të ndahen nga njëri-tjetri. E unë veprat e mira i zura për miq, që të jenë me mua në
varr.
E dyta: Shikova fjalën e All-llahut të Lartësuar: “...dhe ndaloje veten prej epsheve.” (En-
Naziat: 40)
E detyrova veten time që të ndalet nga pasioni i epsheve, derisa u përqendrua në ibadet.
E treta: Pashë se çdo njeri që posedon diçka me vlerë, e ruan atë, pastaj shikova fjalën e
All-llahut të Lartësuar: “Ajo që keni pranë vetes është e përkohshme, e ajo që është tek
All-llahu është e përjetshme.” (En Nahl: 96) Pas kësaj, çdo gjë që e pata pranë vetes e
dhurova për All-llahun e Lartësuar, që të jetë e përjetshme.
E katërta: Shikova njerëzit se si lakmojnë pasurinë, pozitën, famën e ato nuk janë asgjë.
Thotë All-llahu i Lartësuar: “Më i ndershi nga ju është ai që është më i devotshëm.”
(Huxhurat: 13)
Punova për devotshmërinë që të jem tek All-llahu i Lartësuar i ndershëm.
E pesta: Pashë njerëzit ziliqarë dhe shikova fjalën e All-llahut të Lartësuar: “Ne kemi
përcaktuar ndër ta gjendjen e jetës në këtë botë...” (Ez Zuhruf: 32)
E lashë zilinë, se ajo është ta kundërshtosh atë që Zoti ka caktuar.

34. E gjashta: Pashë njerëzit të armiqësuar dhe shikova fjalën e All-llahut të Lartësuar:
“Djalli është armik i juaji, pra edhe ju konsiderojeni armik.” ( Fatir: 6)
E lashë armiqësinë ndaj njerëzve dhe mora djallin armik të vetëm.
E shtata: Pashë njerëzit si e ulin veten në kërkim të furnizimit dhe shikova fjalën e All-
llahut të Lartësuar: “Nuk ka asnjë gjallesë në tokë që All-llahu të mos ia ketë garantuar
furnizimin e saj.” (Hud: 6)
Punova për atë që më takon, e dhashë pasurinë për All-llahun duke qenë i bindur në
premtimin e Tij, i Lartësuar qoftë.
E teta: Pashë njerëzit si janë mbështetur në tregtinë dhe profesionet e tyre e unë iu
mbështeta All-llahut të Lartësuar: “Nuk ka asnjë gjallesë në tokë që Allahu të mos ia ketë
garantuar furnizimin e saj.” (Hud: 6)
Duke qene i bindur në premtimin e Tij, i Lartësuar qoftë.
Bukuria e nje zemre te dhimbsur!
Infermierja i dha në krahë një foshnjë të sapolindur dhe të mbështjellë me një batanije të
mëndafshtë. Gëzimi i saj i ngriu në fytyrën e qeshur e të paduruar për të parë krijesën e
Zotit që kishte sjellë në jetë.
“A mund ta shikojë foshnjën time?”- tha nëna e re.
Infermierja i dha në krahë një foshnjë të sapolindur dhe të mbështjellë me një batanije të
mëndafshtë. Gëzimi i saj i ngriu në fytyrën e qeshur e të paduruar për të parë krijesën e
Zotit që kishte sjellë në jetë. Doktori që ndodhej në dhomë u kthye nga dritarja për të mos
i rritur më shumë dozën e mërzisë nënës së re e cila kishte shtangur teksa pa të voglin e
saj pa veshë. I sapolinduri nuk kishte asnjërin nga veshët e tij...
Gjatë shtatzënisë, mjekët i kishin thënë nënës se fëmija që do të sillte në jetë mund të
kishte probleme me veshët. “S’ka gjë”- kishte thënë ajo, “Unë do ta pranojë këtë dhuratë
të Zotit sido që të jetë”. Më në fund, kur fëmija lindi, lavdi Zotit, i vetmi problem që
kishte ishte mungesa e veshëve, por ai mund të dëgjonte normal si të tjerët.
Kaluan vite dhe djali u rrit. Një ditë, teksa u kthye nga shkolla, vrapoi duke qarë drejt
prehrit të së ëmës. “Një nga shokët e klasës më shau sepse nuk kisha veshë”, thoshte i
vogli me zërin që i dridhej e që nuk arrinte të nxirrte dot fjalët të plota.
Djali, u rrit me atë që Krijuesi i kishte dhuruar. Ai ishte mjaft i zgjuar dhe shumë i
suksesshëm në mësime. Shokët tashmë e kishin pranuar ashtu siç ishte dhe e donin shumë
atë, pavarësisht atyre prototipave që ndonjëherë përpiqeshin ta vinin në lojë. Nëna e
mësonte vazhdimisht që të shoqërohej me shokët dhe të sakrifikonte për të mirën. E teksa
përpiqej të edukonte të birin, në zemrën e saj gjithmonë vuante atë që shikonte tek ai.

35. Një ditë prej ditësh, babai takon një mjek të njohur dhe e pyet nëse mund të bëhej ndonjë
gjë për të birin i cili nga lindja nuk kishte veshë. “Patjetër që mund të bëhet”, tha mjeku i
njohur në qytet. “Problemi qëndron në atë se duhet të gjinden dy veshë të një personi
tjetër”, vijoi ai.
Dy prindërit nisën kërkimet për një person që do të sakrifikonte veshët e tij për djalin e
tyre. Kjo mund të ndodhte edhe në shkëmbim të ndonjë shume të hollash. Mjafton që të
gjendej, dhe prindërit ishin të gatshëm që të bënin të pamundurën për ti dhuruar birit të
tyre atë gjë për të cilën ai ëndërronte që nga lindja.
Një ditë, babai i thotë të birit : “Hajde bir. Bëhu gati se do të shkojmë në spital. Kemi
gjetur dikë që do të dhurojë veshët e tij për ty. Do të shkojmë të tre së bashku, unë, ti dhe
nëna”.
Operacioni kaloi me sukses dhe djali fitoi një nga dhuratat më të dëshiruara për të. Dukej
sikur po jetonte një rilindje. Ishte mjaft i lumtur. Nëna dhe babai shpesh herë qanin nga
gëzimi teksa shikonin të birin kaq të lumtur. Pa kaluar shumë kohë, ai u martua dhe krijoi
edhe familjen e tij. Pati një karrierë mjaft të suksesshme diplomatike. I ati i kishte
kërkuar që të mos e pyeste se kush i kishte dhuruar veshtë për të, por djali, insistonte
gjithnjë e më shumë.
“Baba, të lutem, më trego se kush sakrifikoi një gjë të tillë për mua. Më thuaj të lutem.
Unë nuk arrita as ta falënderoj atë”, i thoshte ai.
“Jo biri im. Unë kam premtuar që nuk do të tregoj. Do të vijë ajo ditë kur ti ta mësosh,
por tashmë është ende herët”, ju përgjigj i ati.
Babai e mbajti këtë sekret për vite me rradhë pa i treguar të birit. Kaluan vite dhe nëna e
babai tashmë ishin bërë gjyshër. Ata gëzoheshin me dy nipat dhe mbesën e vogël që u rrit
në prehrin e tyre. Vjen një ditë, kur djali, tashmë baba i tre fëmijëve përballet më një
dhimbje ndoshta nga më të thellat për dikë. Nëna e tij kishte vdekur. Ai nuk do të ndiente
më dorën e saj të ngrohtë që ti përkëdhelte kokën më dashurinë e pakrahasueshme të
nënës. Ai nuk do të gjente më mundësinë që edhe pse rreth të dyzetave, të vinte kokën në
prehrin e nënës dhe të pushonte i qetë aty.
Teksa po përcillnin për në banesën e fundit të shtrenjtën nënë, babai, me duart që i
dridheshin, i përkëdheli fytyrën dhe i ngriti flokët ngjyrë gështenjë që shndërrisnin si
kurrë ndonjëherë e që ende i mbulonin pjesën e veshëve. Iu drejtuat të birit dhe i tha:
“Biri im, nëna jote ishte shumë e lumtur që nuk preu asnjëherë flokët pas operacionit
tënd”.
“..... dhe askush nuk e vuri re se nëna jote ishte më pak e bukur, apo jo”.....
Bukuria e vërtetë, nuk është në atë fizike, por fshihet në zemër!

36. Vetëm për.......
- Vetëm për këtë mëngjes, do të buzëqesh kur të shoh fytyrën tënde dhe do qeshi kur do
ndihem për të qarë.
- Vetëm për këtë mëngjes, do të të le të zgjedhësh se cfarë do të veshësh, dhe do të
buzëqesh dhe do të them se sa e bukur është ajo.
- Vetëm për këtë mëngjes, do të largohem nga lavanderia dhe do të të marr që të të dergoj
në park për të luajtur.
- Vetëm për këtë mëngjes, do t’i lë enët në lavaman, dhe të të shikoj dhe të mësohem prej
teje se si luan me lojën enigmatike për t’i bërë bashkë dhe formuar figurën.
- Vetëm për këtë pasditë, do të ckyq tëlefonin dhe do të largohem nga kompjuteri, që të
qëndroj me ty në kopsht dhe të fryjmë balona.
- Vetëm për këtë pasditë, nuk do të bërtas, as edhe një gjëmitje të vockël kur t’i do të
kërkosh për ëmbëlsirën tënde që të vie me kamion, dhe do të të blija një po që se vije.
- Vetëm për këtë pasdite, nuk do të brengosem se cka do të bëhesh kur do të rritesh.
- Vetëm për këtë pasdite, do të të lejojë që të më ndihmosh rreth përgatitjes së gjellrave,
dhe nuk do të të rrij mbi krye për ti rregulluar ato.
- Vetëm për këtë mbrëmje do të të mbaj në krahët e mia dhe do të të tregoj tregimin se si
kishe lindur dhe se sa shumë të dua.
- Vetëm për këtë mbrëmje, do të të lë të spërkatesh në vaskë dhe nuk do të zemërohem.
- Vetëm për këtë mbrëmje, do të të lë të qëndrosh deri vonë përderisa qëndrojmë së
bashku në ballkon dhe numërojmë të gjitha yjet.
- Vetëm për këtë mbrëmje, kur do ti përshkoj gishtërinjtë e mij mbi flokët e tua, do t’i
jem shumë mirënjohëse se Zoti i Gjithfuqishëm më dhuroi dhuratën më të cmuar që kisha
ndonjëherë.
Do të mendoj për prindërit të cilët kërkojnë bijtë e tyre që i mungojnë, prindërit të cilët
vizitojnë varrezat e fëmijëve në vend të dhomave të gjumit ku fëmijët e tyre bënin gjumë.
Prindërit të cilët gjenden në dhomat e spitalit duke shikuar vuajtjet e fëmijëve të tyre
duke bërtitur dhe të pandjenjë nga brenda; ngase nuk mund ta përballojnë më.
- Kur do të të puth sonte, biri im, do të të mbaj pak më shtrënguar, pak më gjatë, në atë
moment, do të falenderoj All-llahun që të kam ty, dhe të mos kërkoj nga Ai asgjë vetëm
se edhe të më dhurojë edhe një ditë më shumë me ty, biri im …
Autorja 29 vjecare shkroi këtë letër personale prekëse atëherë kur mjekët e informuan se
djali i saj i vetëm 10 vjecar ishte diagnostifikuar me kancer në tru.
Durimi i Ebu Hanifes
Durimi i këtij kolosi ka qenë pragmatik. Duke ndëgjuar se Ebu Hanife është shumë i
durueshëm, deri në atë masë saqë askush asnjëherë deri në fund të jetës së tij nuk ka
mundur që ta hidhëronte, një i ri kishte vendosur që mu ai të jetë i cili do ta sfidojë dhe se
para të gjithë njerëzve do ta hidhërojë. Erdhi në Kufe (ose ne Irakun e sotshem) dhe është

37. marrë vesht me disa njerëz që tia japin një hedije (dhuratë), nese për këtë kanë mundësi.
Ebu Hanife pas namazit të drakes, është nisur për në shtëpi për të ngrën drekë, ndërsa ai i
riu u nis pas tij, duke hedhur gurë kah ai,për ta hidhëruar. Kur këtë nuk ka mundur që ta
arrijë me gurë të vegjël atëher e mori një guri të madh dhe e goditi imamin në kokë, mu
atëher kur ai e nxori çelesin e madh që ta hapë derën. Mirpo, imami duke u buzëqeshur e
kishte vendosur çelësin në dry, e kishte hapur derën dhe të riut i ka thenë: O djalosh, koha
është për drekë, do të më vinte mir që të hamë së bashku! Urdhëro dhe hyn! I riu mbeti pa
koment, ndërsa të gjithë presentët vetum se e vërtetuan atë që e dinin për Ebu Hanifen
dhe durimin e tij!
Thotë All-llahu ne kur'an: O ju besimtarë, bëni durim, bëheni te qëndrueshëm kundër
armikut, rrini të përgaditur dhe, që të shpëtoni, ruajuni dënimit të All-llahut.(Ali Imran,
200)
Kush bën durim dhe fal, s'ka dyshim se ajo është virtyti më i lartë
Deshiroj te behem...
"Tregohet se një njeri kishte ardhur te Pejgamberi a.s. dhe e kishte pyetur atë... Ai tha:
Dëshiroj të bëhem njeriu më i ditur! -Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Frikësoju Zotit, bëhesh
njeriu më i ditur. Ai tha:
Dëshiroj të bëhem njeriu më i pasur!
-Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Bëhu i kënaqur me atë që ke, do të jesh njeriu më i pasur.
Ai tha: Dëshiroj të bëhem njeriu më i drejtë!
-Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Dëshiro për njerëzit atë që dëshiron për vete, do të bëhesh
njeriu më i drejtë.
Ai tha: Dëshiroj të bëhem njeriu më i mirë!
-Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Bëhu i dobishëm për njerëzit do të jesh njeriu më i mirë.
Ai tha: Dëshiroj të bëhem njeriu më i veçantë!
-Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Shpeshtoje të përmendurit e Zotit do të bëhesh njeriu më i
veçantë.
Ai tha: Dëshiroj që të më kompletohet imani (besimi)!
-Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Përmirësoje moralin-sjelljen tënde, do të të plotësohet imani
(besimi).
Ai tha: Dëshiroj që të bëhem prej të mirëve (prej muhsininëve)!
-Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Adhuroje Zoti sikur je duke e parë Atë, edhe nëse ti nuk e
sheh Atë, Ai të sheh ty, kështu bëhesh prej të mirëve.
Ai tha: Dëshiroj që të bëhem prej atyre që i nënshtrohen Zotit!
-Pejgamberi a.s. iu përgjigj: Kryeji farzet e Zotit bëhesh i nënshtruar ndaj Tij.