Más contenido relacionado
La actualidad más candente (20)
Similar a эрх мэдэл манлайлал (20)
Más de Munkhtur Davaanyam (20)
эрх мэдэл манлайлал
- 9. Манлайлал гэж юу вэ?
Манлайлал гэдэг нь бусдад нөлөөлөх чадвар, хүн
бүрт байгууллага, бүлгийн өмнө тавигдсан зорилго
зорилтыг хэрэгжүүлэх хүсэл тэмүүлэл төрүүлэх
урлаг юм.
– Манлайлал бол хаашаа явах чигийг заагч луужин
юм.
– Удирдуулж байгаа хүмүүс зорилгодоо хүрэхийг
хүсээд зогсохгүй, түүнд хатуу итгэл үнэмшилтэй,
шаргуу тэмүүлж байх нь манлайллын үр дүнгийн гол
үзүүлэлт болдог.
- 11. Манлайлал
Байгууллагаас албан ёсоор эрх мэдэл өгч, менежер, захирал,
эсвэл эрхлэгч зэрэг тодорхой албан тушаал эрхэлсэн удирдах
ажилтан юм. Онолын хувьд эрх мэдлийн хэмжээ нь
байгууллага дотор эзэлж байгаа албан тушаалын эзлэх байр
сууриар тодорхойлогдоно.
Албан ёсны манлайлагч
Албан ёсны бус манлайлагч
Эрхэлсэн албан тушаалгүй боловч тодорхой бүлгийг удирдан
чиглүүлж, хувийн зан чанар, ажлын арга барилаараа бусдад
нөлөөлж, тэднийг манлайлан дагуулах үүрэг гүйцэтгэдэг.
Эдгээрийг лидер ч гэж нэрлэдэг.
- 12. Удирдах Манлайлах үйл ажиллагаа
Удирдах болон манлайлах үйл ажиллагааг
зарим тохиолдолд адилтгаж үздэг боловч өөр
ойлголт юм.
• Аливаа зохион байгуулагдаагүй бүлэгт
манлайлагч байж болно.
• Харин удирдагч бол зөвхөн зохион
байгуулагдсан хүмүүсийн дунд, зохион
байгуулалтын бүтэцдээ тийм албан тушаал
бий болгосон байгууллагад л байдаг.
- 14. Генетикийн онол
Манлайллын хамгийн эртний тайлбар бол
манлайлах чадвар “ген”-ээр дамждаг гэж
үздэг генетикийн хандлага юм.
“Манлайлагч болж төрдөг болохоос, түүний бий
болгож болдоггүй” гэсэн үгээр хандлагыг
дүгнэдэг. Манлайлах чадвар, байр суурийн
удамшин шилжих тухай бодлыг хаадын гэгээн
эрх гэж үздэг тал ч бий. Энэ хандлага
Европын хаадын удам угсааг устгасан
Дэлхийн нэгдүгээр дайн хүртэл хүчтэй хөгжиж
ирсэн.
- 15. Шинж төрхийн онол
манлайлагч хүний бие бялдарын шинж (дайчин,
шаламгай байдал, гадна байдал, ноён нуруу);
чадавхийн 4 шинж, хувийн 16 онцлог шинж чанар
(зохицох чадвар, зоримог, түрэмгий шинж, сэтгэлийн
тэнхээ, өөртөө итгэх итгэл); ажилтай холбоотой 6
шинж (амжилтанд тэмүүлэх, шаргуу уйгагүй чанар,
санаачлага .. гэх мэт); нийгмийн 9 шинж чанар
(хамтарч ажиллахад бэлэн байдал, хүмүүстэй аятай
харилцаа тогтоох чадвар, захирамжлах авьяас .. гэх
мэт)-ыг тодорхойлсон байдаг.
Манлайлах нь байгалиас
заяасан авъяас юм гэж үздэг.
- 16. Зан байдлын хандлага
Манлайлагч гэж хэн бэ?
Ямар нөхцөлд манлайлагч болдог вэ? гэсэн асуудлыг хүний
харилцааны хандлагын хүрээнд судлах явдал менежментийн
судалгааны том чиглэл байсан.
Хүний харилцааны хандлага нь хувь хүний үүрэгт бус,
харин өөр дээр нь анхаарлаа төвлөрүүлж, хувь хүний сэтгэл
санаанд тулгуурлан бүтээмжийг дээшлүүлэхийг эрэлхийлж
байсан. Манлайллын энэ хандлагын зан үйлд төвлөрсөн байдал
нь манлайллын гарал, үр нөлөөг гүнзгий харах боломж олгосон
боловч, манлайлах хамгийн сайн арга барилыг эрэхийлж байна
нь энэ хандлагын сул тал юм.
Энэ хандлага тухайн орчиндоо дасан зохицох
чадвартай хүн манлайлагч байна гэж үздэг.
- 17. Зан байдлын хандлага
• Энэ хандлага нь манлайллын арга барилыг 2
хуваадаг.
- Ажил үүрэгт чиглэсэн
- Ажиллагчдад чиглэсэн
• Ажил үүрэгт чиглэсэн арга барил нь үүргийг
тодорхойлох, ажлыг зохион байгуулах, хянах,
ажилтны ажлын үзүүлэлтийг үнэлэх зэрэг үүргийг
гүйцэтгэх зорилгоор удирдагчдын авсан арга хэмжээг
хамарна.
• Ажиллагчдад чиглэсэн хүрээ нь удирдагч өөрийн
удирдлага дор байгаа хүмүүстэйгээ яаж харилцаж,
хандаж байгаа арга барилыг тодорхойлсон
үйлдлүүдийг хамарна.
- 19. Манлайлагч бол идэвхжүүлэгч
• Манлайлагчид үйл хөдлөл, зарчимч
байдал, ажлын өндөр бүтээмж, ухаан
бодлоороо байгууллагад жишиг
тогтоодог ба хүмүүс түүгээр бахархан,
түүнд “цагаан атаархлаар” атаархаж
түүний хэмжээнд хүрэхийг хүсч байдаг.
• Манлайлагчид байгууллагын алсын
харааг тодорхойлж хүмүүсийн ажлыг
улам утга учиртай болгож байдаг.
- 20. Манлайлагч – Хүмүүсийг нэгэн зүгт нэгтгэгч
Хүмүүсийг зорилгодоо хүрэх эсэхээр ангилсан нь:
“Зорилгоо хэзээ ч олж хардаггүй” – “Урсгалаар хөвөн
урсагчид”
“Зорилгоо олж хардаг, гэхдээ түүндээ тууштай байж
чаддаггүй” – “Аялдан дагагчид”
“Зорилгоо олж хардаг, түүндээ хүрдэг” –“Хүчирхэг
хүмүүс”
“Зорилгоо олж хардаг, түүндээ хүрдэг, бусдыг зорилгоо
олж харахад нь тусалдаг, тэдэнд зорилгодоо хүрэх
хүчийг өгдөг” – Энэ төрлийн хүмүүсийг
“Манлайлагчид” гэдэг.
- 22. Манлайлагчид байх зан чанарууд
• Цаг үргэлж сурч боловсорч байдаг
• Шүүмжлэлээс айдаггүй
•Шийдвэрийг зөв зүйтэй гаргадаг
• Хариуцлагатай
• Алсын хараатай
•Төлөв даруу
• Бусдад тусалдаг
•Бусдад эерэгээр нөлөөлдөг
•Бусдад үлгэр дуурайлал болохуйц
- 23. Манлайлагчийн хэлбэр
• Ганцаар захирахАвтократ
• Хамт олны дэмжлэгДемократ
• Доод тушаалын хүмүүс зорилгоо
өөрсдөө тодорхойлж хэрэгжүүлэх
аргаа өөрсдөө сонгодог.
Бололцоо
олгон
удирдах
- 24. Менежер Манлайлал
Менежмент Манлайлал
•тэргүүлэх,
•эрсдэл даах,
•эрч хүчтэй байх,
•бүтээлч байх,
•өөрчлөлт хийх,
•алсын хараа
• бичиг цаасны ажил
•үйл ажиллагаа, журам
•хяналт
удирдахуй
үр ашиг
төлөвлөлт
Менежмент, манлайлалын хоорондын хамаарлыг
авч үзсэнээр бид манлайлалын талаар илүү гүнзгий
төсөөлөлтэй болно.
- 25. Манлайлагч менежерийн ялгаа
• Менежер
• Эрхлэгч
• Даалгавар өгдөг
• Бусдын зорилгоор
ажиллана
• Системийг баримтлана
• Хяналтыг гол болгон
ажиллана
• Шийдвэр гаргана
• Манлайлагч
• Санаачлагч
• Урам зориг өгдөг
• Өөрийн зорилгоор ажиллана
• Хүмүүсийн үзэл бодлыг
баримтална
• Итгэл найдварыг түшиглэнэ
• Шийдвэрийг бодитой болгоно
Сайн манлайлагч хүн менежерийн албан тушаалд томилогдож чадвал
тухайн байгууллагад гайхам үр дүнг бий болгодог
- 26. Дүгнэлт
• Манлайлал бол төрөлхийн чадвар бус. Энэ
бол хүн амьдралын туршид өөрийн тууштай
хөдөлмөрөөрөө бүтээн бий болгож болох
тусгай чадвар юм. Харин манлайлагч гэдэг
бол ганцхан өөрөө хөгжиж уулын оргилд
ганцаараа зогсдог хүн биш. Тэр өндөр уулын
оргилд гарсныхаа дараа бусдыг тэр оргилд
урин дуудаж, оргилд хүрэхэд нь тусалж
урамшуулдаг хүн юм.
