1. ΕΡΓΑΣΙΑ
ΘΕΜΑ:Η επιλογή του παιχνιδιού των παιδιών της
πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης και το μελλοντικό
επάγγελμά τους και η σχέση αυτών με στερεοτυπικές
αντιλήψεις κάτω από πρίσμα της κοινωνιολογίας της
εκπαίδευσης και της γονεϊκής εκπαιδευτικής
συμπεριφοράς
Μηρτσέκη Βασιλική –Mέμος Χρήστος
Εκπαιδευτικοί Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης
Μετεκπαιδευόμενοι στο Διδασκαλείο Ρόδου (Α ΕΞΆΜΗΝΟ)
Ακαδημαϊκό έτος : 2010
Εργασία στο μάθημα «κοινωνιολογία της εκπαίδευσης»
Υπεύθυνος καθηγητής: Γουβιάς Διονύσης

2. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
1.Η οικογένεια ως κοινωνικό σύστημα
2.Μορφές της οικογένειας και ο ρόλος της κάθε μορφής της ως διαμορφωτής ιδεών των
παιδιών σχετικά με το ρόλο των 2 φύλων
3.Σχολείο , ομάδα συνομήλικων, παιχνίδι
4. Η οικογένεια και ο ρόλος της σχετικά με τη διαμόρφωση αντιλήψεων σχετικά με τη
διαφορά –ισότητα των 2 φύλων τόσο στο παιχνίδι και ο ρόλος της στον προσανατολισμό των
παιδιών σε επαγγέλματα ανάλογα του φύλου..
5.Η Οικογένεια και ο ρόλος της στη διαμόρφωση της γνώμης για την επιλογή του
μελλοντικού επαγγέλματος του παιδιού.
6.Η επιλογή εργασίας:
α)σε σχέση με την κοινωνική μάθηση και την μίμηση προτύπων
β)σε σχέση με τις προσδοκίες των γονέων
7. ΕΡΕΥΝΑ
8.ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
2

3. Εισαγωγή
1. Η οικογένεια ως κοινωνικό σύνολο
Η οικογένεια είναι από τους πιο σημαντικούς και αναμφίβολα ο πιο σημαντικός θεσμός
δεδομένου ότι χρησιμεύει για να συναναστρέφονται άτομα διαφορετικού φύλου και να
γίνουν κατόπιν παραγωγικά μέλη της κοινωνίας.'Oλοι μας προσανατολιζόμαστε στην
οικογένεια η οποία μας παρέχει ασφάλεια,καθοδήγηση και μας δίνει το αίσθημα του
ανήκειν..Μερικοί πιστεύουν ότι είναι το πρώτο κοινωνικό ίδρυμα δεδομένου ότι είναι η
πρώτη συνάντηση μας με τις διαδικασίες κοινωνικοποίησης.Από κοινωνιολογική άποψη η
οικογένεια δεν θεωρείται μόνο ως θεσμικό όργανο αλλά και ως ένα κοινωνικό σύστημα και
μια κοινωνική ομάδα(Eshleman 2000)..Η οικογένεια έχει εντός των συνόρων της ένα
σύστημα από κανόνες αξίες και καθεστώτα και οι ρόλοι που οργανώνονται για την επίτευξη
συγκεκριμένων στόχων για το σύνολο της κοινωνίας.
2.Μορφές της οικογένειας και ο ρόλος της κάθε μορφής της ως διαμορφωτής ιδεών των
παιδιών σχετικά με το ρόλο των 2 φύλων
Η οικογένεια αποτελεί τμήμα μιας μεγαλύτερης ομάδας ,του συνόλου της κοινωνίας.. Τα
τελευταία χρόνια ένας διαχωρισμός που έχει γίνει χωρίζει τις οικογένειες σε :πυρηνικές,
μονογονεικές ,διευρυμένες ,ιδίου φύλου κλπ όπου παρουσιάζουν ανεξάρτητα από την
μορφή που έχουν, διάφορες γονικές εκπαιδευτικές συμπεριφορές. Η
Baumrind(1980)επεξεργάστηκε τρεις γονικές εκπαιδευτικές συμπεριφορές οι οποίες
αποκαλύπτουν ισάριθμες συμπεριφορές παιδιών.. Την κατασταλτική, την Επιεική –
ανεκτική και την δημοκρατική αλλά θα προσθέσουμε και άλλη μία. Την επιεική αμελή –
αδιάφορη ως αντίθετη της δεύτερης άποψης δηλαδή της επιεικούς ανεκτικής
συμπεριφοράς και αυτό γιατί υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανάμεσά τους ως προς τη
3

4. συμπεριφορά των γονέων όπου εδώ οι γονείς αδιαφορούν τελείως για τον τρόπο με τον
οποίο πρέπει να ανατρέφονται τα παιδιά τους..
Σύμφωνα με τη θεωρία της Baumrind, μπορεί να γίνει διάκριση των πρακτικών
ανατροφής και ελέγχου της συμπεριφοράς των παιδιών που ακολουθούν αϊ γονείς με βάση
την ποσότητα και την ένταση του ελέγχου που τις χαρακτηρίζει. Έτσι, η Baumrind
διακρίνει τους επιτρεπτικούς γονείς oι οποίοι έχουν πολύ λίγες απαιτήσεις από τα παιδιά
τους, ασκούν ελάχιστο έλεγχο στη συμπεριφορά τους και σπάνια τα τιμωρούν. Οι
αυθεντικοί γονείς θέτουν αυστηρούς κανόνες συμπεριφοράς αλλά ταυτόχρονα συζητούν με
τα παιδιά τους και δίνουν μεγάλη σημασία στη λογική θεμελίωση των κανονισμών
συμπεριφοράς και την επίλυση των προβλημάτων, επίσης έχουν μεγάλες προσδοκίες από τα
παιδιά τους, τις οποίες τις εκφράζουν συχνά και ενισχύουν τις επιτυχίες τους. Τέλος, οι
αυταρχικοί γονείς ασκούν ασφυκτικό έλεγχο πάνω στη συμπεριφορά των παιδιών τους, την
οποία προσπαθούν να επηρεάσουν και να κατευθύνουν σύμφωνα με το δικό τους σύστημα
αξιών. Έχουν πολλές απαιτήσεις από τα παιδιά τους και αναμένουν από αυτά σκληρή
εργασία, σεβασμό και αναντίρρητη υπακοή. Εκτός όμως από τις εκπαιδευτικές
συμπεριφορές γονέων θα πρέπει να σταθούμε και στον τύπο οικογένειας αλλά και στη θέση
που κατέχει το κάθε φύλο μέσα σε αυτήν.. Ανάλογα με το πόσο πατριαρχικός ,μητριαρχικός
ή ισόνομος είναι κάθε οικογενειακός τύπος και τα παιδιά παρουσιάζουν αντίστοιχα κάποιες
συμπεριφορές ..
3.Σχολείο , ομάδα συνομηλίκων,παιχνίδι
Όσο μεγαλώνουν τα παιδιά αλλάζει και ο χώρος στον οποίο κινούνται και από τα
κλειστά πλαίσια της οικογένειας μεταπηδούν και σε νέους χώρους όπως είναι το
σχολείο και η γειτονιά.. Εκεί το παιδί εντάσσεται ή δημιουργεί μια ομάδα που δεν είναι
4

5. παρά μια συλλογικότητα ,της οποίας τα μέλη είναι συνομήλικα .Η ομάδα είναι προϊόν
επιλογής και οι σχέσεις βασίζονται στην αμοιβαιότητα .Αποτελεί ένα μέσο
απελευθέρωσης από τον έλεγχο των ενηλίκων κι αυτό ξεκινάει από τα πρώτα χρόνια
της ένταξης του παιδιού σε μια διαφορετική ομάδα από την οικογένεια όπως είναι το
νηπιαγωγείο( Carugati και Selleri 1996 )`
Με το πέρασμα του χρόνου το παιδί αποδεσμεύεται σταδιακά από την
συναισθηματική εξάρτησή του από τους γονείς αλλά στα 11 χρόνια τους τα
παιδιά δρουν διαδραστικά τόσο με τους ενήλικες όσο και με τους συνομηλίκους
τους..
Εξάλλου οι συνομήλικοι έχουν από την αρχή ξεχωρίσει το ρόλο των γονέων και
το ρόλο της ομάδας τους.
Ο Parsons εξετάζει τον ορισμό του Durkheim για το σχολείο ως κοινωνικό
μικρόκοσμο που η ειδική λειτουργία του έγκειται στην ηθική ομογενοποίηση και
στην προεπαγγελματική διαφοροποίηση των μελλοντικών πολιτών.. Καθ΄ όλη τη
διάρκεια της εκπαιδευτικής περιόδου η σχολική τάξη γίνεται ο βασικός φορέας
κοινωνικοποίησης παρόλο που υπάρχει η οικογένεια ενώ μεγάλη σημασία έχει
και η ομάδα των συνομηλίκων..
Ένας χώρος χρονικός που τα παιδιά μπορούν να δείξουν τις ικανότητες αλλά
και τη στάση τους είναι και η ώρα του διαλλείματος στο σχολείο όπου τα παιδιά
οργανωμένα ή μη σε ομάδες μπορούν να μας δώσουν σημαντικά στοιχεία του χαρακτήρα
τους όσο και του βαθμού της ένταξης στον μικρόκοσμο μιας κοινωνικής μορφής τάξης
5

6. όπως είναι η ομάδα συνομηλίκων ..
Το παιχνίδι ως μέσο που βοηθά και αναπτύσσει την μάθηση- αλλά ταυτόχρονα
αναπτύσσει προάγει και εξασκεί τις δεξιότητες των παιδιών- ,παίζει σημαντικό ρόλο
στην ανάπτυξη της ταυτότητας (Mead 1934)στην επικοινωνία και στην κατανόηση των
κοινωνικών ρόλων και κανόνων..
Εργαζόμενοι με τα παιδιά της σχολικής ηλικίας τόσο μέσα στην τάξη κατά τη διάρκεια
του μαθήματος όσο και κατά τη διάρκεια του διαλλείματος παρατηρούμε διαφοροποιήσεις
ως προς το ποιος έχει τον έλεγχο του παιχνιδιού και ανακυρήσσεται αρχηγός της ομάδας
και ως προς το ποιος θεωρείται αρχηγός κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, όπως και τα
τελευταία χρόνια τουλάχιστον στους μαθητές του Δημοτικού και στις πρώτες τάξεις της
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παρατηρείται μια τάση μεικτών ομάδων (από αγόρια και
κορίτσια) σε διάφορα ομαδικά παιχνίδια που τις προηγούμενες δεκαετίες ήταν καθαρά
αντρικά παιχνίδια ή αθλήματα.. Και ενώ ως προς το παιχνίδι η διαφυλικότητα είναι
ανύπαρκτη και δεν ξεχωρίζει το φύλο, στο χώρο της μελλοντικής επαγγελματικής
σταδιοδρομίας φαίνεται να επικρατούν ακόμα απόψεις στα παιδιά ότι υπάρχουν
επαγγέλματα που χωρίζονται σε αντρικά και γυναικεία καθώς και απόψεις ότι «άλλο αγόρι
άλλο κορίτσι»κάτι που έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την μη ύπαρξη διαφορετικότητας στο
ομαδικό παιχνίδι σε επίπεδο συμμετοχής γιατί σε επίπεδο ηγεσίας σπάνια σε μια διαφυλική
ομάδα ένα κορίτσι μπορεί να έχει την αρχηγία κυρίως όταν παίζονται ομαδικά παιχνίδια η
αθλήματα.
4. Η οικογένεια και ο ρόλος της σχετικά με τη διαμόρφωση αντιλήψεων σχετικά με τη
διαφορά –ισότητα των 2 φύλων τόσο στο παιχνίδι και ο ρόλος της στον προσανατολισμό
των παιδιών σε επαγγέλματα ανάλογα του φύλου..
6

7. Η θεωρία της «κοινωνικής μάθησης» υποστηρίζει ότι τα παιδιά διαμορφώνουν την
ταυτότητα του φύλου και το σχετικό ρόλο μέσα από μια διαδικασία μάθησης που απαιτεί
παρατήρηση, μίμηση και ενίσχυση. Καθώς το περιβάλλον θυμίζει στο παιδί διαρκώς ότι
είναι αγόρι ή κορίτσι και το ενισχύει αντίστοιχα να ασχολείται με ανδρικά ή γυναικεία
πράγματα, αυτό καταλήγει να σκέφτεται για τον εαυτό του ως αγόρι ή κορίτσι. Με τον
τρόπο αυτό, μέσα από την παρατήρηση, ενίσχυση και μίμηση, η διαμόρφωση του
κατάλληλου ρόλου του φύλου προηγείται της απόκτησης της ταυτότητας του φύλου.
Μέσα από όλα αυτά λοιπόν διαφαίνεται ότι ενώ προχωράμε προς μια πραγματικότητα σε
ένα επίπεδο όπου υπάρχει ισονομία και ίσες ευκαιρίες ,ακόμα εξακολουθούν και υπάρχουν
απόψεις ότι όλοι δεν μπορούν να είναι ίσοι μεταξύ τους και αυτό οφείλεται σε απόψεις που
τα παιδιά διαμορφώνουν τόσο από την οικογένεια όσο και από τα ΜΜΕ αλλά και από το
σχολείο.. Ίσως όπως λέει και η Kenway(1996) δεν θα υπάρξει βελτίωση των γυναικών αν
δεν αλλάξουν οι άντρες και τα αγόρια..
Σύμφωνα πάλι με τη θεωρία της «γνωστικής ανάπτυξης», το παιδί δημιουργεί από
μόνο του τις δικές του αξίες για το ρόλο των φύλων, στα πλαίσια μια κοινωνικής δομής που
ευνοεί τα στερεότυπα, ενώ οι άλλες θεωρίες υποστηρίζουν ότι αυτές οι αξίες αποκτώνται με
την εσωτερίκευση των εξωτερικών πολιτισμικών αξιών, σε μια διαδικασία που απαιτεί σε
μεγάλο βαθμό προσαρμογή. Σύμφωνα με τον Kohlberg(Γουβιάς ) τα βασικά
χαρακτηριστικά αυτής της γνωστικής ανάπτυξης είναι:
• Η ταυτότητα του φύλου, δηλαδή η αυτό-ένταξη των παιδιών στην κατηγορία
«αγόρι» ή «κορίτσι», είναι το βασικό και κριτικό στοιχείο οργάνωσης των στάσεών
του απέναντι στο ρόλο των δύο φύλων.
• Αυτή η ταυτότητα του φύλου είναι το αποτέλεσμα μιας βασικής γνωστικής κρίσης
που συντελείται σε πρώιμη αναπτυξιακή φάση.
7

8. • Η βασική αυτοκατηγοριοποίηση καθορίζει και τις βασικές αξίες. Από τη στιγμή που
το παιδί κατηγοριοποιεί τον εαυτό τους ως αγόρι ή κορίτσι, αξιολογεί θετικά
αντικείμενα και ενέργειες που έχουν σχέση με το δικό του φύλο
Η οικογένεια που είναι και το πρωταρχικό περιβάλλον όπου τα παιδιά διαμορφώνουν τις
αντιλήψεις τους, επηρεάζει κατά πολύ όπως έχει αναφερθεί πιο πάνω το θέμα περί
διαφοράς των φύλων και αυτό ξεκινάει πολύ νωρίς και το διαπιστώνουμε και από τις
απόψεις γονέων σχετικά με το ποια παιχνίδια αρμόζουν για κορίτσια και ποια για αγόρια
ακόμα και από την βρεφική ηλικία..
Βάση των προαναφερόμενων καταλαβαίνουμε ότι η οικογένεια χρησιμοποιεί τη
διαφορετικότητα των δύο φύλων καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν με αποτέλεσμα όσο
μεγαλώνουν τα παιδιά να διαφοροποιούνται τόσο στην επιλογή του παιχνιδιού όσο και της
επαγγελματικής τους επιλογής..
5.Η Οικογένεια και ο ρόλος της στη διαμόρφωση της γνώμης για την επιλογή του
μελλοντικού επαγγέλματος του παιδιού.
Η διαδικασία της επαγγελματικής ανάπτυξης ως μέρος της όλης ανάπτυξης του
ατόμου αρχίζει μέσα στο πλαίσιο της σχολικής οικογενειακής ζωής με την καθοδήγηση των
παιδιών για τους διάφορους κοινωνικούς και εργασιακούς ρόλους, από τους γονείς
(Seligman, 1994 . Herr & Cramer,
Τα περισσότερα παιδιά στην ηλικία του δημοτικού σχολείου, ενδιαφέρονται πολύ για
αναγνώριση και αποδοχή, ειδικά από τους γονείς και τους δασκάλους. Τα παιδιά που έχουν
βιώσει στα σπίτια τους θετικά συναισθήματα, αποδοχή, ενθάρρυνση της πρωτοβουλίας και
θετική ενίσχυση των προσπαθειών τους είναι πολύ πιθανό να αναπτύξουν θετική
αυτοεικόνα. Παιδιά με υψηλή αυτοεκτίμηση αναπτύσσουν θετική αυτοεικόνα αλλά και
έχουν μια αίσθηση πως ανήκουν κάπου (Seligman, 1994 . Pervin & John,1996).
8

9. Τα περισσότερα παιδιά εισάγονται, κατά τον Piaget (1990), στο τρίτο στάδιο
ανάπτυξης της σκέψης, το «στάδιο της συγκεκριμένης σκέψης» (Παρασκευόπουλος,
1985α), μεταξύ των 10 και των 12 ετών. Αν και μερικά παιδιά σε αυτήν την ηλικία
επηρεάζονται ακόμα από το προσυλλογιστικό στάδιο, τα περισσότερα παρουσιάζουν τη
δυνατότητα να υποθέσουν, να εξετάσουν εναλλακτικές λύσεις και να αντλήσουν, όποτε
απαιτείται, περισσότερες πληροφορίες.Έτσι τα παιδιά του δημοτικού τείνουν να είναι
πολύ δεκτικά στις νέες ιδέες (Piaget & Inhelder, 1990). Από την ηλικία των 11 ή 12
ετών, τα περισσότερα παιδιά έχουν αναπτύξει ικανοποιητικά την κατανόηση των
σχέσεων αιτίας και αποτελέσματος που να τους επιτρέπει την εκτίμηση του κινήτρου
και της περίστασης στις ηθικές κρίσεις τους (Piaget - Inhelder, 1990 . Pervin & John,
1997). Στα 10 έως τα 12 έτη, οι επαγγελματικές επιλογές βασισμένες στη φαντασία
λιγοστεύουν . Τα παιδιά συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο τι προτιμούν
(ενδιαφέροντα) και τι απορρίπτουν και σιγά - σιγά αυτό μεταφράζεται σε
μελλοντικούς επαγγελματικούς στόχους. .Στην ηλικία των 5 ετών ένα παιδί μπορεί
να λέει ότι θέλει να γίνει πιλότος αλλά αυτό βρίσκεται αποκλειστικά και μόνο στην
φαντασία και στο ότι ακόμα δεν έχουν όπως ανέφερα παραπάνω σχέση με τα
ενδιαφέροντα και τις δυνατότητές του σε αντίθεση με ένα παιδί της Ε΄ η ΣΤ’ τάξης
που είναι στο στάδιο ενδιαφέροντος της επαγγελματικής του ανάπτυξης και πιθανώς
επιδιώκει μια σταδιοδρομία ως πιλότος και κάνει κάτι που του αρέσει καθώς ήδη
ασχολείται με κάτι παρόμοιο όπως η συναρμολόγηση μοντέλων αεροπλάνων (Taylor,
1971 . Herr& Cramer, 1996). Τα πρότυπα και η αποδοχή της ομάδας των
συνομηλίκων γίνονται σημαντικά κατά τη διάρκεια των ετών του δημοτικού σχολείου
και συμβάλλουν επίσης στην ανάπτυξη της αυτοεικόνας του παιδιού. Παράλληλα,
επειδή τα παιδιά δεν έχουν αναπτύξει ακόμα τα σαφή δικά τους πρότυπα, τείνουν να
δεχτούν τα πρότυπα εκείνα που υιοθετούν οι μεγαλύτεροι γύρω τους. Κυρίως όμως, τα
γονικά πρότυπα είναι τα σημαντικότερα (Bandura, 1995 . Golombok & Fivush, 1996).
9

10. Είναι γενικά αποδεκτό ότι η οικογένεια επιτελεί σε σχέση με το παιδί, τις εξής τέσσερις
λειτουργίες: α) τη φροντίδα για την κάλυψη των βιολογικών αναγκών του, β) τη
φροντίδα για την κοινωνικοποίησή του παιδιού Και την ομαλή ένταξή του στην
ευρύτερη κοινωνική ομάδα γ) τη φροντίδα για την οικοδόμηση υγιούς
προσωπικότητας, της κοινωνικής προσαρμογής και της εν γένει ψυχικής υγείας του
παιδιού και δ) τη φροντίδα για την ανάπτυξη των γνωστικών δεξιοτήτων, την
εξασφάλιση δηλαδή περιβάλλοντος πλούσιου σε μορφωτικά ερεθίσματα για την πλήρη
ενεργοποίηση και αξιοποίηση των νοητικών δεξιοτήτων του παιδιού
(Παρασκευόπουλος, 1983).Από έρευνες (Oosterwegel & Oppenheimer, 1993) φαίνεται
ότι ένας παράγοντας που συμβάλλει σημαντικά στη διαμόρφωση της συνολικής
αυτοεκτίμησης του παιδιού είναι η οικογένεια.
Η επίδραση της οικογένειας στην αυτοαντίληψη του παιδιού είναι πιο έντονη κατά την
πρώιμη παιδική ηλικία, διότι με την είσοδο του παιδιού στο σχολείο στους σημαντικούς
άλλους προστίθενται οι δάσκαλοι και οι φίλοι. Έτσι η επίδραση των συνομηλίκων
αυξάνεται δραματικά (Brawn, 1990, Savin – Williams & Berndt, 1990). Όμως παρά τις
προσπάθειες που κάνουν τα παιδιά στην ηλικία των 11 -12 ετών για τη διεκδίκηση της
αυτονομίας τους(που θα ενταθεί στην εφηβεία), εξακολουθούν να παραμένουν
συνδεδεμένοι με την οικογένειά τους (Cooper, Grotevant & Condon, 1983, Grotevan), και,
κατά συνέπεια, η γονεϊκή υποστήριξη και ενίσχυση εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά
σημαντική (Harter,1991).
6. Η επιλογή εργασίας σε σχέση
α) με την κοινωνική μάθηση και την μίμηση προτύπων
β)με τις προσδοκίες των γονέων
α) Απόρροια των γενικών θεωριών μάθησης είναι και η θεωρία της κοινωνικής (ή
κοινωνικογνωστικής) μάθησης (A. Bandura) η οποία θεωρεί ότι οι προσωπικότητες των
10

11. ατόμων και οι διαφορές συμπεριφοράς που εκδηλώνουν δημιουργούνται μάλλον από τις
εμπειρίες μάθησης του κάθε ατόμου (Σιδηροπούλου - Δημακάκου, 2000). Καθοριστικό ρόλο
στη θεωρία του Bandura παίζει η έννοια της αυτεπάρκειας δηλαδή της κρίσης του κάθε
ατόμου ως προς την ικανότητά του να επιτύχει ένα συγκεκριμένο επίπεδο συμπεριφοράς
(Bandura, 1995). Η κοινωνικογνωστική θεωρία του Bandura έχει ήδη μία ευρεία αποδοχή.
Ο άξονας της εφαρμογής της είναι η αξιοποίηση της μίμησης προτύπου.
Στις θεωρίες μάθησης υποστηρίζεται γενικά ότι η διαδικασία επαγγελματικής
ανάπτυξης έχει να κάνει με τη γενική ανάπτυξη της προσωπικότητας και ότι το σχολείο, με
έμμεσο ή άμεσο τρόπο, επηρεάζει αποτελεσματικά αυτήν την ανάπτυξη μέσω της
διεργασίας της μάθησης. Ειδικότερα η θεωρία του Krumboltz στηριζόμενη στη θεωρία
κοινωνικής μάθησης του Bandura υποστηρίζει ότι η ανάπτυξη - εξέλιξη της
προσωπικότητας του ατόμου (και άρα η επαγγελματική του ανάπτυξη) είναι κυρίως
διαδικασία και αποτέλεσμα κοινωνικής μάθησης (Κάντας & Χαντζή, 1991 και
Δημητρόπουλος, 1998). Τα πρότυπα που θα μιμηθεί ο μαθητής μπορεί να είναι άτομα του
άμεσου περιβάλλοντός του ή και συμβολικά πρότυπα (π.χ ήρωες ενός έργου). Τα κοινωνικά
μοντέλα πρέπει να έχουν αίγλη ή κύρος για το άτομο, να είναι ελκυστικά και αποδεκτά, να
διαθέτουν δύναμη και, ενδεχομένως, να έχουν μερικά χαρακτηριστικά σαν αυτά που έχει το
ίδιο το άτομο (π.χ. ηλικία, κοινωνική θέση, φύλο κ.ά.), ώστε να διευκολύνεται η διαδικασία
της ταύτισης. Τα πρότυπα μίμησης μεταξύ των συνομηλίκων έχουν μεγαλύτερη σημασία
για τη συμπεριφορά των παιδιών. Οι εκπαιδευτικοί, οι γονείς, , οι ήρωες του
κινηματογράφου και της τηλεόρασης μπορούν να αποτελέσουν θετικά ή αρνητικά πρότυπα
μίμησης (Κολιάδης, 1990). 'Aτομα με υψηλή κοινωνική θέση ή εξουσία (π.χ. υψηλόμισθοι,
με ανώτερη μόρφωση κ.λπ.) σε σχέση με το κοινωνικοοικονομικό επίπεδο του παρατηρητή,
γίνονται αντικείμενα μίμησης συχνότερα παρά άτομα από την ίδια κοινωνικοοικονομική
τάξη. Επίσης αναφέρεται (Κολιάδης, 1995) ότι άτομα με υψηλό κοινωνικό γόητρο ασκούν
11

12. μια ιδιαίτερη ελκυστική δύναμη στους άλλους και επιλέγεται η συμπεριφορά τους
(Bandura, 1997).
Βέβαια τα παιδιά αρχίζουν να διαμορφώνουν αντιλήψεις του κόσμου της εργασίας πολύ
πριν να μπουν στο σχολείο. Από την νηπιακή ηλικία παρατηρούν τις δραστηριότητες των
γονιών τους στο σπίτι μιμούνται τους γονείς τους σε διάφορες δραστηριότητές τους και
καθώς μεγαλώνουν -και τους επιτρέπεται- ακούνε τις συζητήσεις τους σχετικά με την
εργασία τους. Τα παιδιά μπορούν να παρατηρήσουν τις διαφορετικές συνθήκες εργασίας
κάθε γονέα, όπως παρατηρούν την εργασία άλλων ανθρώπων . Όταν πια τα παιδιά πάνε στο
σχολείο, γνωρίζουν ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη εργασίας και ότι οι άνθρωποι
έχουν κάποια επιλογή ως προς ποιο είδος εργασίας κάνουν.
Β) Η επιλογή της εργασίας σε σχέση με τις προσδοκίες των γονέων
Η επαγγελματική εξέλιξη θεωρείται παράγοντας αποφασιστικής σημασίας τόσο για την
Ανάπτυξη της αυτοεκτίμησης όσο και για την επιλογή ενός αντίστοιχου τρόπου ζωής.
Οι γονείς ανέκαθεν υπήρξαν οι πιο σημαντικοί «καθοδηγητές» στην ζωή του παιδιού.
Διάφορες έρευνες έχουν δείξει ότι υπάρχει μια συνεχής αλληλεπίδραση γονέων παιδιού που
επιδρά με αποφασιστικό τρόπο στις αντιλήψεις και στην λήψη αποφάσεων. Ένα μέρος της
γνώσης μάθησης διενεργείται στο οικογενειακό περιβάλλον. Πολλές από τις γνωστικές και
μαθησιακές δραστηριότητες έχουν καλλιεργηθεί πολύ πριν το σχολείο μέσα στους κόλπους
της οικογένειας.(Δες μίμηση προτύπου)Σε αρκετές περιπτώσεις λοιπόν καταλαβαίνουμε ότι
το παιδί «αντιγράφει» αυτή την γνώση και μεταφέρει προς τα «έξω» την κουλτούρα της
οικογένειας. Ίο επάγγελμα ή η καριέρα που θα ακολουθήσει ο καθένας καθορίζει άμεσα τη
κοινωνική υπόσταση, τον τρόπο ζωής του, τη θέση του μέσα στην κοινωνία, τις στάσεις και
τις αξίες που θα υποστηρίζει, τον ελεύθερο χρόνο του και την συναισθηματική του
ολοκλήρωση. Στην ουσία η παρέμβαση των γονέων «προϋπάρχει» σε κάθε πιθανή
μετάβαση των παιδιών. Όπως περιγράφεται (στο βοήθημα ΑΕΠ του Π.Ι) με τον όρο
μετάβαση εννοείται «ολόκληρη η ακολουθία των αλλαγών, μεταβολών, διεργασιών, οι
12

13. οποίες έχουν σχέση με ένα άτομο που βρισκόταν σε μία κατάσταση (φάση ζωής) και
προχωρεί προς μία νέα κατάσταση. Μία επιτυχής μετάβαση προοιωνίζει και την επιτυχία
στη νέα φάση ζωής είτε πρόκειται για σπουδές σε άλλη βαθμίδα είτε για την ένταξη στον
κόσμο της εργασίας είτε για οποιαδήποτε αλλαγή στην επαγγελματική κατάσταση. Οι
αποφάσεις του παιδιού είναι σε μεγάλο βαθμό το τελικό προϊόν των επιδράσεων της
οικογένειας και του ευρύτερου κοινωνικού περιβάλλοντος, από τη μια μεριά και της
αντίληψης που έχει διαμορφώσει το άτομο από την άλλη, σχετικά με τις ικανότητες του και
τα ενδιαφέροντα του που έχουν διαμορφωθεί και από το πρότυπο που έχει επιλέξει να
μιμηθεί. Βασική παράμετρος σχετικά με τις ικανότητες του παιδιού της ηλικίας των 11
ετών είναι η αυτοαντίληψη του , και αρχίζοντας πλέον να αναγνωρίζει τις δυνάμεις του και
τις δυνατότητες καθώς και τις ικανότητές του προσανατολίζεται σε μια καριέρα στην
οποία πιστεύει ότι μπορεί να ανταπεξέλθει . Η πίστη του αυτή κατά ένα μεγάλο βαθμό
διαμορφώνεται από τα σημαντικά πρόσωπα του περιβάλλοντος του.
Η παράμετρός φύλλο (και ταυτόχρονα η διαφορετική κοινωνικοποίηση αγοριών και
κοριτσιών μέσα στο οικογενειακό περιβάλλον) παίζει σημαντικό ρόλο στις εκπαιδευτικές
και επαγγελματικές επιλογές. Τα στερεότυπα για το ανδρικό η γυναικείο επάγγελμα
εξακολουθούν να υπάρχουν και να κατευθύνουν σε συγκεκριμένες και αντίστοιχες με το
φύλο σχολές και επαγγέλματα. Αποτέλεσμα είναι να διαιωνίζονται οι κοινωνικές
ανισότητες, έστω και σε αμβλυμμένο βαθμό στη σύγχρονη εποχή σε σχέση με τις
προηγούμενες δεκαετίες.(Παπανης)
Σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε μαθητές του νομού Μαγνησίας ( Παιδαγωγικό
Τμήμα Πανεπιστημίου Θεσσαλίας 2001) αναφέρεται ότι η οικογένεια αποτελεί μία
σημαντική πηγή επιδράσεων στη διαμόρφωση των επαγγελματικών επιλογών των νέων. Οι
γονείς κατορθώνουν με την λεκτική τους πειθώ να επηρεάζουν τα παιδιά προς την επιλογή
επαγγελμάτων που οι ίδιοι θεωρούν κατάλληλα για το παιδί τους, επηρεάζοντας το από την
13

14. πρώτη παιδική ηλικία και στρέφοντας το σε πρότυπα και συμπεριφορές που τα παιδιά
μπορούν να ακολουθήσουν
H EΡΕΥΝΑ
Γενικός σκοπός της έρευνας ήταν να δούμε κατά πόσο τα παιδιά επηρεάζονται
τόσο στο παιχνίδι όσο και στην επιλογή του μελλοντικού επαγγέλματός τους από
στερεοτυπικές αντιλήψεις και από την οικογένεια.
Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΟΥ ΘΕΜΑΤΟΣ
Η προσπάθεια αυτή κατατάσσεται στις διερευνητικές περιγραφικές έρευνες
και επιλέχτηκαν τα παιδιά του δημοτικού αφενός γιατί από το Δημοτικό και από
την ηλικία των 11 τα παιδιά διαμορφώνουν τις πρώτες αποφάσεις για τη στάση
τους στο άλλο φύλο και για το μελλοντικό επάγγελμά τους ..
Ερευνητική υπόθεση
Υπάρχουν πρότυπα που επηρεάζουν τους μαθητές στην ηλικία της Ε ' τάξης του
δημοτικού σχολείου στις διαφυλικές σχέσεις και στις επαγγελματικές τους προτιμήσεις και
που λειτουργούν ως κίνητρα για τις μελλοντικές επαγγελματικές τους επιδιώξεις.
Πεδίο της έρευνας
Ως πεδίο της έρευνας ήταν οι μαθητές δημοτικού σχολείου της Πάρου σε ένα δείγμα 34
παιδιών της Ε τάξης από τα 130 παιδιά της Ε τάξης στο σύνολο των παιδιών που
ακολουθούν την Ε τάξη δηλαδή το 27%του συνόλου των μαθητών του νησιού..
Η διερεύνηση έγινε με αυτοσχέδιο ανώνυμο ερωτηματολόγιο (αντίγραφό του παρατίθεται
14

15. στο
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ), με προσωπική επαφή και ενημέρωση των εκπαιδευτικών και των
μαθητών για
το σκοπό της έρευνας, το οποίο περιείχε:
• εισαγωγική επιστολή,
• τις κύριες ερωτήσεις της έρευνας,
• τα δημογραφικά στοιχεία.
Τα διερευνητικά ερωτήματα που αφορούσαν την καταγραφή των απόψεων των παιδιών
ομαδοποιήθηκαν στους εξής άξονες:
Στο άξονα όπου τα ερωτήματα
*Σχετίζονται με τη συλλογή δημογραφικών στοιχείων (φύλο ,σπουδές επάγγελμα και
καταγωγή γονέων
* αφορούν την καταγραφή των απόψεων των παιδιών σε θέματα που σχετίζονται με το
παιχνίδι και τις διάφορες επιλογές τους ως προς αυτό
*Στον τελευταίο άξονα ομαδοποιήθηκαν τα ερωτήματα με τα με τα οποία συλλέγονται
στοιχεία για τα κοινωνικά και επαγγελματικά πρότυπα των παιδιών και το ρόλο της
οικογένειας και του σχολείου στην επαγγελματική τους ανάπτυξη.
ΑΞΟΝΕΣ
1.ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1,2,3,4,5,6,7,8
2. « « 8,9,10,11,12,13,14,15,17
3. « « 18,19,20,21,22,23
ΕΥΡΗΜΑΤΑ
1.ΑΓΟΡΙΑ 17
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 17
2Η ηλικία .....11...............
3 Απάντησαν ότι Το μορφωτικό επίπεδο των γονέων είναι:
Κορίτσια Αγόρια
Δημοτικό 1 1
15

16. Γυμνάσιο ----- 2
Λύκειο 12 8
ΤΕΙ 2 2
ΑΕΙ 2 3
Ένα αγόρι δεν σημείωσε σπουδές της μητέρας του
4 Στην ερώτηση Το μορφωτικό επίπεδο του πατέρα σου είναι απάντησαν
Κορίτσια αγόρια
Δημοτικό 4 -----
Γυμνάσιο 1 2
Λύκειο 5 3
ΤΕΙ 2 6
ΑΕΙ 5 5
Ένα αγόρι δεν δήλωσε
5.Ο πατέρας σου είναι:(βάλε χ στο αντίστοιχο επάγγελμα)
Κορίτσια Αγόρια
Ανώτερο διοικητικό στέλεχος
στο Δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα
2 3
Πρόσωπο που ασκεί
επιστημονικά ,καλλιτεχνικά
και συναφή επαγγέλματα
1 1
Τεχνολόγοι, τεχνικοί βοηθοί
και ασκούντες συναφή
επαγγέλματα
3 3
Υπάλληλοι γραφείου και
συναφή επαγγέλματα
------ 2
Απασχολούμενοι στην παροχή
υπηρεσιών και πωλητές σε
καταστήματα
4 3
Ειδικευμένοι γεωργοί και
κτηνοτρόφοι και αλιείς
1 ------
Ειδικευμένοι τε3χνικοί και
ασκούντες συναφή τεχνικά
επαγγέλματα
1 3
Χειριστές σταθερών
βιομηχανικών εγκαταστάσεων
μηχανημάτων και εξοπλισμού
2 1
16

17. Ανειδίκευτοι εργάτες και
χειρώνακτες
4 1
Δεν μπορώ να τον κατατάξω
πουθενά
--------- --------
6.Η μητέρα σου εργάζεται ως(βάλε χ στο αντίστοιχο επάγγελμα)
Κορίτσια Αγόρια
Ανώτερο διοικητικό στέλεχος
στο Δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα
2 1
Πρόσωπο που ασκεί
επιστημονικά ,καλλιτεχνικά
και συναφή επαγγέλματα
1 2
Τεχνολόγοι, τεχνικοί βοηθοί
και ασκούντες συναφή
επαγγέλματα
2 1
Υπάλληλοι γραφείου και
συναφή επαγγέλματα
---- 2
Απασχολούμενοι στην παροχή
υπηρεσιών και πωλητές σε
καταστήματα
3 3
Ειδικευμένοι γεωργοί και
κτηνοτρόφοι και αλιείς
------------- ---------------------
Ειδικευμένοι τε3χνικοί και
ασκούντες συναφή τεχνικά
επαγγέλματα
------------------------- ----------------
Χειριστές σταθερών
βιομηχανικών εγκαταστάσεων
μηχανημάτων και εξοπλισμού
------------------- ------------------
Ανειδίκευτοι εργάτες και
χειρώνακτες
3 1
Δεν μπορώ να την κατατάξω
πουθενά
6 7
7. Στην επόμενη ερώτηση που αφορούσε ποιοι ζούνε στο σπίτι απάντησαν
Ότι ζούνε οι γονείς τους και τα παιδιά ΑΓΟΡΙΑ 14 ΚΟΡΙΤΣΙΑ 15
Με παππούδες –γιαγιάδες « 2 « 1
Μ ε τον ένα γονέα « 1 « 2
8. Ο τόπος καταγωγής σου (οι γονείς σου )είναι από την
Ελλάδα ΚΟΡΙΤΣΙΑ 12 ΑΓΟΡΙΑ 13
Αν όχι ποια είναι η χώρα καταγωγής τους:... ΚΟΡΙΤΣΙΑ 5 ΑΓΟΡΙΑ 4
9. Ποια παιχνίδια σου αρέσει να παίζεις; (Οι επιλογές ήταν 3)
ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΑΓΟΡΙΑ
17

18. Ποδόσφαιρο 5 15
Μπάσκετ 9 5
Βόλεϊ 10 1
Κυνηγητό 1 5
Παιχνίδια με μπάλα 4 3
Κούκλες(όπου κούκλες ακόμα και για αγόρια) ---- 2
Παιχνίδια δράσης και περιπέτειας στον Η-Υ 4 9
Επιτραπέζια 9 4
Σκοινάκι 2 ----
Κουτσό 5 -----
Άλλο(ονόμασέ το) Ποδήλατο 2
Κρυφτό 2
Τίποτα από όλα αυτά ---- ----
Παρατηρούμε ότι τα κορίτσια δεν ασχολούνται με το παραδοσιακό παιχνίδι (κούκλες)αλλά
έχουν αρχίσει να παίζουν παιχνίδια που θεωρούνται αγορίστικα όπως ποδόσφαιρο και
μπάσκετ ενώ τα αγόρια εξακολουθούν και ασχολούνται με όλα όπως γινόταν
ανέκαθεν.. Βεβαία σε ερώτηση σχετικά με το αν θα αφήναν τα κορίτσια να γίνουν αρχηγοί
μιας ομάδας ποδοσφαίρου ή μπάσκετ η αντίδραση ήταν «ε όχι και κορίτσι αρχηγός»και
συνοδεύτηκε με το αντίστοιχο μειδίαμα..
10Σου αρέσουν τα ομαδικά ή τα ατομικά παιχνίδια(κύκλωσε ό,τι προτιμάς)
Ομαδικά ΚΟΡΙΤΣΙΑ 17 ΑΓΟΡΙΑ 14
Ατομικά « ---- ¨» 3
11`. Πιστεύεις ότι τα αγόρια πρέπει να παίζουν άλλα παιχνίδια από τα κορίτσια
ΝΑΙ ΚΟΡΙΤΣΙΑ 4 ΑΓΟΡΙΑ 13
ΟΧΙ « 13 « 4
Στις ερωτήσεις 9 και 10 παρατηρήθηκε το εξής ..
Στο σύνολο των 34 παιδιών)
93% (31 παιδιά)επέλεξαν τα ομαδικά παιχνίδια
9% (3)επέλεξαν ατομικά
Σε επίπεδο φύλου
100% τα κορίτσια επέλεξαν το ομαδικό παιχνίδι
18% των αγοριών επέλεξαν το ατομικό που σημαίνει ότι το 82%επιλέγει το ομαδικό
Στην ερώτηση 11
18

19. Στο σύνολο των παιδιών
Το 50%υποστηρίζει ότι ναι πρέπει να παίζονται διαφορετικά παιχνίδια από τα αγόρια και
διαφορετικά από τα κορίτσια
50% ότι δεν πρέπει να παίζουν άλλα παιχνίδια τα αγόρια και άλλα τα κορίτσια
Σε επίπεδο φύλου
24% των κοριτσιών επέλεξαν ναι ενώ μεγαλύτερο ήταν το ποσοστό των αγοριών 78%που
υποστηρίζουν το ίδιο
78%των κοριτσιών υποστήριξαν ότι τα κορίτσια δεν πρέπει να παίζουν διαφορετικά
παιχνίδια από τα αγόρια και μόλις το 24%των αγοριών υποστήριξε το ίδιο
Βλέπουμε εδώ ότι ενώ τα κορίτσια υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχουν διαφορετικά παιχνίδια
για αγόρια και για κορίτσια τα αγόρια ακόμα εξακολουθούν σε μεγάλο ποσοστό να τα
ξεχωρίζουν
12. Αν απάντησες ΝΑΙ διάλεξε για ποιο λόγο κατά τη γνώμη σου δεν πρέπει τα κορίτσια να
παίζουν τα ίδια παιχνίδια με τα αγόρια
α. Επειδή δεν ξέρουν να παίζουν ΚΟΡΙΤΣΙΑ --- ΑΓΟΡΙΑ 3
β. Επειδή δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα με τις αντοχές που χρειάζεται το παιχνίδι
ΚΟΡΙΤΣΙΑ --------- ΑΓΟΡΙΑ 6
γ. Επειδή μόνο τα αγόρια παίζουν αγορίστικα παιχνίδια ή παιχνίδια δράσης
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 4 ΑΓΟΡΙΑ 4
επειδή έτσι μας λένε όλοι γύρω μας.. (Άλλα τα παιχνίδια των αγοριών άλλα των κοριτσιών)
ΚΟΡΙΤΣΙΑ ----------- ΑΓΟΡΙΑ --------------
Εδώ οι απαντήσεις καταγράφηκαν σε επίπεδο φύλου μόνο ώστε να δούμε τις απόψεις των
παιδιών σε επίπεδο φύλου
18% των αγοριών υποστήριξαν ότι δεν ξέρουν τα κορίτσια να παίζουν ποδόσφαιρο ή
Μπάσκετ
36% θεωρούν ότι το θέμα δεν είναι ότι δεν ξέρουν να παίζουν αλλά ότι δεν έχουν τις αντοχές
να τα βγάλουν πέρα σε ένα τέτοιο παιχνίδι που « απαιτεί ώρες παιχνιδιού και έξω από το
σπίτι κάτι που τα κορίτσια δεν έχουν γιατί δεν τις αφήνουν να παίζουν έξω όσες ώρες είναι
19

20. έξω τα αγόρια και έτσι να εξασκούνται»
παρατηρήθηκε -και είναι ιδιαίτερο- το ότι το 25% των κοριτσιών υποστήριξαν ότι μόνο τα
αγόρια μπορούν να παίζουν παιχνίδια δράσης και αγορίστικα παιχνίδια ενώ΄αυτό το ποσοστό
το στήριξε και το 25%των αγοριών
13. Αν απάντησες ΟΧΙ διάλεξε ποιο σε αντιπροσωπεύει
Α. Τα κορίτσια έχουν αντοχές να παίζουν τα παιχνίδια που παίζουν τα αγόρια
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 2 ΑΓΟΡΙΑ--------------
β. Τα κορίτσια έχουν τις ικανότητες να παίξουν οποιοδήποτε παιχνίδι
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 4 ΑΓΟΡΙΑ ---------------
γ. Επειδή δεν υπάρχουν αγορίστικα και κοριτσίστικα παιχνίδια
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 3 ΑΓΟΡΙΑ 1
δ. Επειδή τα παιχνίδια δεν καθορίζονται από το φύλο
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 5 ΑΓΟΡΙΑ 3
Και εδώ οι απαντήσεις καταγράφηκαν σε επίπεδο φύλου
Αντίθετα το 30%των κοριτσιών υποστήριξαν ότι τα παιχνίδια δεν καθορίζονται από το φύλλο
αλλά «από το πώς μπορείς να κινηθείς και το τι ξέρεις..Την απάντηση αυτή έδωσε και το
18%των αγοριών ..Γενικά παρατηρήθηκε ότι τα κορίτσια υποστηρίζουν ότι έχουν τις αντοχές
να παίζουν όλα τα παιχνίδια και δεν υπάρχουν αγορίστικα και κοριτσίστικα παιχνίδια
14.Σου αρέσει στο παιχνίδι
ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΑΓΟΡΙΑ
Να υπακούς σε κανόνες 4 2
Να ελέγχεις 1 1
Να συνεργάζεσαι 8 10
Να κάνεις αυτό που θεωρείς
σωστό
4 4
Και εδώ οι απαντήσεις είναι σε επίπεδο φύλου
Κάτι που έκανε εντύπωση είναι ότι στην ερώτηση αν τους αρέσει στο παιχνίδι να υπακούν σε
κανόνες ,να ελέγχουν ,να συνεργάζονται ή να κάνουν αυτό που εκείνοι θεωρούν σωστό το
60% από τα αγόρια υποστήριξαν ότι θέλουν να συνεργάζονται όπως υποστήριξε και το 48%
των κοριτσιών ,το 24%των κοριτσιών να υπακούν σε κανόνες σε αντίθεση με το 12%των
20

21. αγοριών ενώ το 24% των αγοριών και αντίστοιχα των κοριτσιών κάνουν αυτό που θεωρούν
σωστό κατά τη γνώμη τους και μόνο το λίγο πάνω από 6% των αγοριών και των κοριτσιών
υποστήριξε ότι θέλει να ελέγχει το παιχνίδι κάτι που είναι ενθαρρυντικό γιατί
συνειδητοποιούν τα παιδιά την αξία της συνεργασίας και όχι του ελέγχου
15..Αν είσαι κορίτσι και απάντησες ΝΑΙ στην ερώτηση 4 διάλεξε ποιο σε αντιπροσωπεύει
α. Τα κορίτσια είναι πιο αδύναμα από τα αγόρια
β. Γιατί τα παιχνίδια αυτά δεν είναι για τη σωματική διάπλαση των κοριτσιών
γ. Τα κορίτσια δεν κάνει να παίζουν τέτοια παιχνίδια γιατί είναι κορίτσια και σαν κορίτσια
δεν πρέπει να παίζουν παιχνίδια δράσης, ταχύτητας ,ανταγωνισμού
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 2
δ. Γιατί στο σπίτι μας έχουν μάθει ότι είναι άλλα τα παιχνίδια των αγοριών και άλλα των
κοριτσιών
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 2
Στη ερώτηση αν είσαι κορίτσια και απάντησες ναι ότι πρέπει να παίζονται διαφορετικά
παιχνίδια από τα αγόρια το 12%απάντησε ότι τα κορίτσια δεν κάνει να παίζουν τα παιχνίδια
των αγοριών όπως και το 12%υποστήριξε ότι στο σπίτι τους έχουν μάθει ότι είναι άλλα τα
παιχνίδια των 2 φύλων..Από αυτά το 25% είναι από την Ελλάδα και το 75%από άλλη
χώρα..Αυτό θα έπρεπε να τύχει μεγαλύτερης διερεύνησης σε επόμενη μελέτη καθώς φαίνεται
ότι οι γονείς μεταφέρουν κάτι από τη δική τους κουλτούρα στα παιδιά
16.Πιστεύεις ότι η σχολική σου επίδοση έχει σχέση με τη
θέση σου και τον τρόπο που οι άλλοι σε αντιμετωπίζουν στο παιχνίδι;
ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΑΓΟΡΙΑ
5 8
17..Σε ποια βαθμολογική κλίμακα ανήκεις;
Α. ΜΕΤΡΙΑ ΚΟΡΙΤΣΙΑ 1 ΑΓΟΡΙ 1
21

22. Β. ΚΑΛΑ « « 1 « « 1
Γ. ΠΟΛΥ ΚΑΛΑ « « 3 « « 5
Δ ΑΡΙΣΤΑ « « 12 « « 10
18.Όταν μεγαλώσω θα κάνω μια δουλειά που : (βάλε ΝΑΙ Ή ΟΧΙ) ( η επιλογή εδώ πάλι
ήταν 3)
ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΑΓΟΡΙΑ
Θα γίνω χρήσιμος-η στην
κοινωνία
6 7
Θα έχω πολλά χρήματα 1 5
Θα μου αρέσει 7 7
Θα συνεχίζει τη δουλειά των
γονιών μου
4 6
Θα γίνω διάσημος-η 6 4
Νομίζω θα τα καταφέρω καλά 7 4
Θα μου πουν οι γονείς μου 1 1
Θα είναι δική μου και θα
είμαι το αφεντικό του εαυτού
μου
5 4
Θα μπορώ να γίνω δείξω τις
ηγετικές μου ικανότητες
-------------------------- ----------------------
Θα δουλεύω λίγες ώρες 2 4
Εδώ παρουσιάστηκαν τα εξής αποτελέσματα με τρεις επιλογές που είχε το κάθε παιδί
Σε επίπεδο συνολικό
Το 39% θέλουν να γίνουν χρήσιμοι στην κοινωνία
Το 42% θα κάνουν τη δουλειά που τους αρέσει
Το 33%νομίζουν ότι θα τα καταφέρουν καλά
18%θα έχει πολλά χρήματα
30%θα έχουν φήμη και θα τους ξέρουν όλοι(αυτή η έννοια δόθηκε σαν εξήγηση)στο επίπεδο
της δουλειά τους
27% θα κάνουν μια δική τους δουλειά
18% θα δουλεύουν λίγες ώρες
22

23. Σε επίπεδο φύλου
Το 42%των αγοριών και το 42%των κοριτσιών σχετικά μ ε το επάγγελμά τους απάντησαν ότι
θα κάνουν μια δουλειά που τους αρέσει
στο να γίνω χρήσιμος χρήσιμη στην κοινωνία 36% για τα κορίτσια και 42% για τα αγόρια
και νομίζω ότι θα τα καταφέρω καλά 42% για τα κορίτσια και 24%για τα αγόρια
.
Βέβαια είδαμε ότι το 24%των κοριτσιών και το 36%των αγοριών θα συνεχίσουν το επάγγελμα
των γονέων τους και εδώ πρόκειται κυρίως για επαγγέλματα δικηγόρων γιατρών ή
τουριστικών επιχειρήσεων
36%των κοριτσιών είπε ότι θα γίνει διάσημο όπως και το 24%των αγοριών ..
Βέβαια το 390%
των κοριτσιών υποστήριξε ότι θα κάνει μια δουλειά που θα είναι δική του ενώ αυτό το
υποστήριξε μόλις το 24%των αγοριών
19.Η άποψη σου είναι: Βάλε χ στο ναι ή χ στο όχι
Κορίτσια ΑΓΟΡΙΑ
Πρέπει όταν μεγαλώσεις να
Έχεις πολλά χρήματα
3 8
Αυτός που έχει πτυχίο
πανεπιστημίου έχει όλες τις
πόρτες ανοιχτές
9 10
ένας εργάτης είναι κατώτερος
ΣΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ από
όποιον έχει πτυχίο
2 1
για να βρεις μια καλή δουλειά
πρέπει να έχεις ωραία
εμφάνιση και καλό γούστο
6 5
οι γυναίκες πρέπει να
κάθονται σπίτι και να κάνουν
οικογένεια
4 6
23

24. υπάρχουν επαγγέλματα που
δεν πρέπει να τα κάνουν οι
γυναίκες(π.χ.
μάστορες,μηχανικοί
αυτοκινήτων κλπ)
7 5
ο ρόλος των κοριτσιών είναι
να γίνουν καλές νοικοκυρές
8 8
ο ρόλος των αντρών είναι να
είναι αρχηγοί στο σπίτι
4 10
Ότι τα αγόρια δεν χρειάζεται να
ασχολούνται με τις δουλειές του
σπιτιού
4 10
το αγόρι πρέπει να σπουδάζει
γιατί το κορίτσι θα παντρευτεί
κάποτε
4 8
τα κορίτσια πρέπει να
προσανατολίζονται σε ανώτερες
σπουδές
14 8
Άλλο αγόρια ,άλλο κορίτσια 6 11
Στο σύνολο 34 παιδιών βλέπουμε:
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πορίσματα εδώ. . στο σύνολο των παιδιών(34)το 62%
αγοριών και κοριτσιών πιστεύουν ότι αυτός που έχει πτυχίο πανεπιστημίου έχει τις πόρτες
ανοιχτές και όπως είπαν είναι κάτι που τους το επαναλαμβάνουν οι γονείς στο σπίτι
συχνά,όπως και υποστηρίζουν –το 66% ότι τα κορίτσια πρέπει να προσανατολίζονται σε
ανώτερες σπουδές
36% πιστεύουν ότι τα αγόρια πρέπει να σπουδάζουν γιατί τα κορίτσια θα παντρευτούν
42% ότι ο ρόλος των αντρών είναι να είναι αρχηγοί στο σπίτι
48% ο ρόλος των κοριτσιών είναι να γίνουν καλές νοικοκυρές
36%οτι δεν υπάρχουν επαγγέλματα που δεν μπορούν να κάνουν οι γυναίκες και αυτό το
ποσοστό δείχνει ότι οι γυναίκες διεκδικούν επάξια και επαγγέλματα που θεωρούνται αντρικά
αλλά υπάρχει ακόμα δρόμος γι αυτό
30% ότι οι γυναίκες πρέπει να βρίσκονται στο σπίτι και να ασχολούνται με τις
δουλειές.. Μάλιστα τα παιδιά υποστήριξαν ότι»στη σημερινή εποχή πρέπει
24

25. να δουλεύουν και οι δύο¨
Το 33%πιστευει ότι πρέπει να διαθέτεις καλή εμφάνιση για να μπορέσεις να βρεις μια δουλειά
που αποδεικνύει ότι μετράει ακόμα στο μυαλό των παιδιών ότι «χωρίς καλή εμφάνιση ,έχεις
λιγότερες πιθανότητες να πιάσεις δουλειά»
Το 9% πιστεύουν ότι ένας άνθρωπος χωρίς πτυχίο είναι κατώτερος από τους άλλους κάτι που
αλλάζει σχετικά με τις πεποιθήσεις των ηλικιωμένων που πίστευαν ότι « μόνο με ένα πτυχίο
μπορείς να γίνεις άνθρωπος» και το επαναλάμβαναν συνεχώς στους μικρότερους
Το 33% πιστεύουν ότι όταν μεγαλώσουν θα πρέπει να έχουν πολλά χρήματα και μάλιστα
υποστήριξαν ότι : «έχοντας λεφτά η ζωή θα ναι πολύ καλύτερη γιατί θα τους ανοίγει
πόρτες»
Σε επίπεδο φύλου
Πάνω από το 80%υποστηρίζουν τις ανώτερες σπουδές για τις γυναίκες ενώ το αντίστοιχο
ποσοστό των αγοριών στην ίδια ερώτησης σχετικά με τις ανώτερες σπουδές των κοριτσιών
είναι 45%.το 45% πιστεύει ότι το αγόρι πρέπει να σπουδάζει γιατί το κορίτσι θα παντρευτεί
κάποτε σε αντίθεση με το 27%των κοριτσιών που πιστεύουν το ίδιο..Παρατηρήθηκε και μία
σύμπνοια ποσοστών αφού το 48% αγοριών και κοριτσιών πιστεύουν ότι τα κορίτσια πρέπει
γίνουν και καλές νοικοκυρές αλλά μόνο αυτό γιατί συνεχίζονται οι διαφορές καθώς το 60%
των αγοριών πιστεύουν ότι οι άντρες πρέπει να είναι αρχηγοί στο σπίτι και δεν χρειάζεται να
ασχολούνται με τις δουλειές στο του σπιτιού ενώ αυτό το πιστεύει μόνο το 20%των κοριτσιών
‘όπως και ότι το 25% των κοριτσιών πιστεύει ότι οι γυναίκες θα πρέπει να κάθονται σπίτι
ενώ το αντίστοιχο ποσοστό των αγοριών ξεπερνά το 45%..Και εκείνο που παρατηρήθηκε
επίσης είναι ότι το 32%των κοριτσιών πιστεύουν στο άλλο αγόρια άλλο κορίτσια σε αντίθεση
με το 60%τωνα αγοριών..
ένα άλλο σημαντικό εύρημα είναι ότι μόλις το 35%των αγοριών πιστεύουν ότι υπάρχουν
επαγγέλματα που δεν μπορούν να τα κάνουν οι γυναίκες σε αντιστοιχία με το 48%των
κοριτσιών που απάντησαν στην ίδια ερώτηση. .Εδώ διαφαίνεται καθαρά ότι δεν υπάρχει
25

26. πρόβλημα σε σχέση με τις σπουδές και το επάγγελμα από τη μεριά των αγοριών σε σχέση με
τα επαγγέλματα των κοριτσιών αλλά κυριαρχεί η άποψη ότι ο άντρας είναι ο αρχηγός στο
σπίτι και ότι η γυναίκα μπορεί να έχει επαγγελματική σταδιοδρομία αλλά στο σπίτι εκείνος
θα είναι αρχηγός και αυτή η άποψη έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την άποψη που έχουν τα
κορίτσια για το συγκεκριμένο θέμα..
Βλέπουμε λοιπόν ότι υπάρχουν ακόμα στερεοτυπικές αντιλήψεις σχετικά με το ρόλο των 2
φύλων.. Διαφαίνεται λοιπόν ότι ακόμα μεταφέρεται η άποψη της κυριαρχίας του άντρα στην
οικογένεια και στο σπίτι από τους γονείς στα αγόρια και τα ποσοστά είναι αρκετά υψηλά
20.Έχεις ακούσει απόψεις που να ξεχωρίζουν τα 2 φύλα από :( Και εδώ μπορούσαν να
επιλέξουν περισσότερες από μία απαντήσεις )
ΚΟΡΙΤΣΙΑ
ΑΓΟΡΙΑ
Τους φίλους σου και το
περιβάλλον γύρω σου
5 4
Το οικογενειακό σου
περιβάλλον
5 2
Τα μέσα μαζικής ενημέρωσης 2 4
Είναι άποψή σου 4 8
Το σχολείο 4 2
Ψάχνοντας να βρούμε που οφείλεται αυτό παρατηρήσαμε ότι τα κορίτσια ακούνε απόψεις
για τη διαφορά των δύο φύλων από τους φίλους και την οικογένεια τους σε ποσοστό 30%
.25% είτε από το σχολείο είτε είναι αποψή τους και 8%από τα ΜΜΕ Εκείνο που συζητήθηκε
ήταν η απάντηση σχετικά με το σχολείο όπου οι μαθήτριες είπαν ότι οι δάσκαλοι κυρίως οι
δασκάλες χρησιμοποιούν φράσεις του τύπου «είσαι κορίτσι δεν μπορείς» όταν χρειάζεται να
γίνει καμιά δουλειά ή συμπεριφέρονται πιο δυναμικά ή «τα κορίτσια δεν συμπεριφέρονται
έτσι»σε διάφορες καταστάσεις.. Σταθήκαμε εδώ γιατί είναι η εκπαίδευση η δουλειά μας και
φαίνεται ότι κάπου και ένα μεγάλο ποσοστό εκπαιδευτικών συνεχίζει να μεταφέρει
στερεοτυπικές αντιλήψεις στα παιδιά χρησιμοποιώντας φράσεις του είδους που
προαναφέρθηκαν που σημαίνει ότι το σχολείο ακόμα δεν μπορεί να ξεφύγει από τις
παραδοσιακές απόψεις, χωρίς να υποτιμάμε και την άποψη περί οικογένειας που φαίνεται ότι
επηρεάζει περισσότερο τα κορίτσια και τα άγει να έχουν διαφορετική συμπεριφορά κάτι που
26

27. δεν συμβαίνει με τα αγόρια όπου μόνο το 15% ακούει για διαφορές των 2 φύλων από το
οικογενειακό περιβάλλον του
21.Τι θα ήθελες να γίνεις; και διάλεξε μόνο ΔΥΟ
ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΑΓΟΡΙΑ
Αστυνομικός 3 3
γραμματέας 2 1
Γιατρός 4 6
Δικηγόρος 2 1
εκπαιδευτικός 1 ---
αθλητής -------- 5
ηθοποιός 1 1
παρουσιαστής
αρχιτέκτονας 3 2
πιλότος
ναυτικός 3
στρατιωτικός 2
πωλητής
Κομμωτής-κομμώτρια 1
Υδραυλικός-ηλεκτρολόγος 1 1
Σερβιτόρος- α 1
Πυροσβέστης 1
Τραγουδιστής-τρια 4 1
Πωλητής-τρια
Τουριστικά
επαγγέλματα(σεφ ,ξεναγός
,κλπ)
22.Τί πιστεύεις ότι θα ήθελαν οι γονείς σου για σένα;(βάλε χ στο ναι ή χ στο όχι)
ΚΟΡΙΤΣΙΑ ΑΓΟΡΙΑ
Αστυνομικός
γραμματέας
Γιατρός 5 5
Δικηγόρος 3 2
27

28. εκπαιδευτικός 1
αθλητής 1 4
ηθοποιός
παρουσιαστής
αρχιτέκτονας 1
πιλότος 1 1
ναυτικός 1
στρατιωτικός 1
πωλητής
Κομμωτής-κομμώτρια
Υδραυλικός-ηλεκτρολόγος 1
Σερβιτόρος- α
Πυροσβέστης
Τραγουδιστής -τρία
Πωλητής-τρια
Τουριστικά επαγγέλματα
Ότι θέλω εγώ 4 3
23.Κάνει κάποιος που θαυμάζεις αυτό το επάγγελμα και θέλησες να το ακολουθήσεις και
συ(κύκλωσε το αντίστοιχο)
ΚΟΡΙΤΣΙΑ 11 ΑΓΟΡΙΑ 12
Μπήκαν τα πιο γνωστά επαγγέλματα .Ο όρος Δημόσιος υπάλληλος δεν χρησιμοποιήθηκε
γιατί η γκάμα των εργασιών του Τομέα είναι πολύ μεγάλη και επιλέχτηκαν μόνο αυτά που
ενδιέφεραν τα παιδιά
Βλέπουμε ότι στα παιδιά υπερίσχυσαν τα κλασικά επαγγέλματα που προσδίδουν ταυτόχρονα
και κύρος ..Του γιατρού του αρχιτέκτονα και του δικηγόρου και για τα 2 φύλα ενώ
ακολούθησαν τα επαγγέλματα του αστυνομικού και όλα τα υπόλοιπα. Σε σύνολο παιδιών
πλέον 34 παιδιών - γιατί θέλαμε να δούμε τη συνολική κατάσταση και να εξάγουμε τα
28

29. συμπεράσματά μας σχετικά με την επιρροή των γονέων στα παιδιά- είδαμε ότι :
35% των παιδιών και 35% των γονέων θελαν να γίνουν τα παιδιά τους γιατροί.
3 παιδιά( 9% ) θέλουν να γίνουν δικηγόροι ενώ οι γονείς είναι 5 (15%)
Στην επιλογή του επαγγέλματος του αστυνομικού τα παιδιά ήταν 6( 18%)ενώ κανένας(0%)
γονέας δεν το θελε.
Γραμματέας -υπάλληλος γραφείου ηθοποιός και παρουσιαστής κανένας δεν ήθελε
Αρχιτέκτονας θα θελε να γίνει το παιδί του μόνο 1 γονέας (3% )σε αντίθεση με τα παιδιά που
είναι 5( 12%)..
Παρατηρήθηκε λοιπόν ότι το 27%συμπίπτει με την άποψη των γονέων στο θέμα της
ιατρικής και από εκεί και πέρα τα παιδιά έχουν κάνει τις δικές τους επιλογές και δεν υπάρχει
ταύτιση με την άποψη των γονέων.
23 (75%)από τους 34(100%) μαθητές θέλουν να κάνουν το επάγγελμα που επέλεξαν γιατί
υπάρχει κάποιος που το κάνει και τον θαυμάζουν .Έτσι καταλήγουμε σε αυτή την ηλικία ότι
τα παιδιά προσανατολίζονται περισσότερο στη μίμηση προτύπου περισσότερο παρά στη
επιρροή που μπορούν να έχουν οι γονείς στο πως θα προτρέψουν τα παιδιά τους να κάνουν
το επάγγελμα που εκείνοι θα ήθελαν..
Σύγκριση επιθυμίας των γονέων για το επάγγελμα των παιδιών με τις επιθυμίες των παιδιών
Έχοντας και το μορφωτικό επίπεδο των γονέων(μιλάμε για ζευγάρια από εδώ και κάτω)
μόνο το 3%(1) –που έχουν ανώτερες σπουδές έστω ο ένας από τους δύο γονείς- συμφωνήσαν
με την άποψη του παιδιού τους να γίνει αρχιτέκτονας
3%(1) δεν συμφωνεί με την επιλογή
9% (3) γονείς με ανώτατες σπουδες αφήνουν το παιδί τους να επιλέξει να κάνει ότι θέλει το
ίδιο - αναφερόμαστε σε κορίτσια-
ενώ το 6%(2) δεν συμφωνεί με την απόφαση των παιδιών
24%( 8) γονείς με μεσαίο και χαμηλό μορφωτικό επίπεδο θέλουν τα παιδιά τους να γίνουν
γιατροί ή δικηγόροι
29

30. το 6% (2)έχουν άλλες επιλογές όπως να κάνει το κορίτσι ότι θέλει ή να γίνει υδραυλικός(1) ή
αθλητής (1)
Όσον αφορά τα αγόρια και τους γονείς τους γονείς- όπου ο ένας τουλάχιστον έχει ανώτατες
σπουδές-το 12% των παιδιών (4)συμφωνούν με τους γονείς τους στην επιλογή επαγγέλματος
(γιατροί)3%(1) παιδί δεν συμφωνεί καθόλου με τους γονείς του που εκείνοι θέλουν να γίνει
επαγγελματίας αθλητής αλλά εκείνος θέλει να γίνει δικηγόρος ή αρχιτέκτονας ενώ το 6% (2
γονείς )πιστεύουν τα παιδιά ότι τους αφήνουν να επιλέξουν ότι θέλουν αυτά θέλουν ..
Γονείς με μεσαίο ή χαμηλό μορφωτικό επίπεδο μόνο 6% (2)αφήνουν τα παιδιά τους να
κάνουν το επάγγελμα που θέλουν αυτά
9%(3) συμφωνούν με τα παιδιά τους
14%(5)έχουν διαφορετικές απόψεις και θέλουν διαφορετικό επάγγελμα για τα παιδιά τους
κυρίως γιατροί ή δικηγόροι.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Η αρχική αυτή διερεύνηση του υπό συζήτηση θέματος έδωσε αρκετά στοιχεία για
σχολιασμό και επεξεργασία. Βασική υπόθεση ήταν πως υπάρχουν στερεοτυπικές
αντιλήψεις για το διαχωρισμό των 2 φύλων τόσο στο παιχνίδι όσο και στο επάγγελμα τόσο
από την οικογένεια όσο και από το σχολείο καθώς και πρότυπα που επηρεάζουν τους
μαθητές στην ηλικία της Ε τάξης του δημοτικού σχολείου στις επαγγελματικές τους
προτιμήσεις
Από τη διερεύνηση συμπεράναμε ότι η πλειοψηφία των αγοριών δεν διαχωρίζουν στο
παιχνίδι φύλο αλλά με δυσκολία θα δεχόντουσαν για αρχηγό μια γυναίκα κυρίως σε
παιχνίδια που θεωρούνται αντρικά αλλά το αναγάγουν όχι τόσο στις γνώσεις όσο στις
αντοχές και στην εξάσκηση που έχουν τα κορίτσια.
Στην περαιτέρω διερεύνηση του θέματος της έρευνας φαίνεται να επικρατεί στην
συνείδηση των παιδιών ότι ό άντρας είναι άντρας και αυτό το δέχεται και μια μερίδα
,μικρή των κοριτσιών που εξηγούν ότι αυτό συμβαίνει γιατί η οικογένεια και το σχολείο
εξακολουθούν να συμπεριφέρονται αλλιώς στα κορίτσια και αλλιώς στα αγόρια κάτι που
φαίνεται ότι μπερδεύει(βάση των απαντήσεων που δόθηκαν) τις επιλογές των αγοριών
κυρίως, ενώ τα κορίτσια βάση της έρευνας αποδειχτήκαν πιο σταθερές στις απόψεις τόσο
περί φύλου στο παιχνίδι όσο και στο επάγγελμα και στη θέση τους στο σπίτι..
30

31. Όσον αφορά το επάγγελμα φαίνεται ότι η μίμηση προτύπου είναι πιο αποτελεσματική και
πιο σταθερή για τα παιδιά, διαθέτει κοινωνικό γόητρο και ανώτερη κοινωνική δύναμη ή
κατέχει ειδικές γνώσεις
Στο στάδιο αυτό φαίνεται πως οι επιλογές των παιδιών είναι πρόωρες και μοιάζουν
περισσότερο με ένα παιχνίδι φαντασίας. Προέρχονται αρχικά από τα επαγγελματικά
πρότυπα που παρέχουν γνωστοί και φίλοι ενώ καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν οι επιλογές
φαίνεται πως τείνουν να βασιστούν στα επαγγέλματα των ηρώων τους.
Τα τελευταία χρόνια, συνειδητές προσπάθειες και φωνές έχουν οδηγήσει στην απεικόνιση
ενός ευρύτερου φάσματος επαγγελμάτων των λιγότερο παραδοσιακών ρόλων για τους
άνδρες και τις γυναίκες στην τηλεόραση και στον τύπο. Σήμερα, οι γυναίκες απεικονίζονται
ως δικηγόροι, παθολόγοι και δημοσιογράφοι και οι άνδρες απεικονίζονται στους ρόλους
του δασκάλου και του εργάτη καθώς επίσης και στους παραδοσιακότερους ρόλους, όχι
όμως εύκολα και συχνά σε «κόντρα» ρόλους π.χ. να φροντίζουν το σπίτι (Σιδηροπούλου,
1996). Στη συγκεκριμένη έρευνα παρατηρήθηκε ότι ακόμα διατηρούνται οι απόψεις περί
των παραδοσιακών ρόλων των κοριτσιών και των αγοριών (ερώτηση και αποτελέσματα
Νο 19) αλλά αυτό –και χρήζει περαιτέρω διερεύνηση ως προς τα αίτια της διαφοράς-το
υποστηρίζει το μεγαλύτερο ποσοστό των αγοριών σε αντίθεση με των κοριτσιών..
Επίσης παρατηρήθηκε ότι ποσοστό γονέων που έχουν υψηλό μορφωτικό επίπεδο αφήνουν
τα παιδιά τους να επιλέξουν το μελλοντικό επάγγελμά τους σε αντίθεση με τους γονείς που
έχουν μεσαίο η χαμηλό μορφωτικό επίπεδο που θέλουν τα παιδιά τους να σπουδάσουν
επαγγέλματα κύρους όπως γιατροί ,δικηγόροι σε αντίθεση με τα παιδιά που επιλέγουν
επαγγέλματα διαφορετικά κάτι που δείχνει ‘ότι οι γονείς δεν έχουν και τόσο μεγάλη
επιρροή στον επαγγελματικό προσανατολισμό των παιδιών τους.
Θέματα για περαιτέρω διερεύνηση
1,Οι αιτίες των διαφορετικών απόψεων και στάσεων μεταξύ κοριτσιών και αγοριών σε
σχέση με το παιχνίδι, το επάγγελμα και τη θέση των 2 φύλων στην οικογένεια και στο
σπίτι.
2. Τι επηρεάζει τα κορίτσια και αυξάνεται το ποσοστό διεκδίκησης θέσεων στον
επαγγελματικό τομέα.
3.Πως μεγαλώνουν και με ποιους τρόπους οι γονείς τα αγόρια και τα κορίτσια.
4.Ο ρόλος του εκπαιδευτικού και οι στάσεις του απέναντι στα δύο φύλα.
31

32. βιβλιογραφία
. Lorenzo Fischer, .: Κοινωνιολογία του σχολείου Εκδόσεις Μεταίχμιο
2 Θεωρίες μάθησης. Κολλιάδης Εκδόσεις Ελευθερουδάκη
3 .Κολιάδης, Ε. Α. (1990). Κοινωνικογνωστικές Θεωρίες Μάθησης. Λήμμα στο:
Παιδαγωγική Ψυχολογική Εγκυκλοπαίδεια - Λεξικό. Τόμος 5, σελ. 2709. Αθήνα: Ελληνικά
Γράμματα.
4. Δημητρόπουλος, Ε. Γ. (1998). Συμβουλευτική και Συμβουλευτική Ψυχολογία. (1)
Συμβουλευτική - Προσανατολισμός - Επαγγελματική Ψυχολογία. Αθήνα: Εκδόσεις Γρηγόρη.
5, Δημητρόπουλος, Ε., & Μπακατσή, Ρ. (1996). Ο θεσμός «Συμβουλευτική -
Προσανατολισμός» στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση στη χώρα μας - Μια πρόταση -
πλαίσιο. Στο περιοδικό: Η λέσχη των εκπαιδευτικών. Τ. 14, Ιούνιος - Αύγουστος 1996, σ. 26 -
28. Αθήνα: Σ. Πατάκης Α.Ε.
6 .Κολιάδης, Ε. Α. (1995). Θεωρίες Μάθησης και Εκπαιδευτική Πράξη. Τόμος Β΄. (γ΄
έκδοση). Αθήνα: αυτοέκδοση. 8. Παρασκευόπουλος, Ι. Ν. (1985 β,γ). Εξελικτική Ψυχολογία.
Η ψυχική ζωή από τη σύλληψη ως την ενηλικίωση. .Προσχολική , Σχολική ηλικία. Αθήνα
(αυτοέκδοση)
9. . Ίδρυμα ερευνών για το παιδί Παιδί και παιχνίδι στην νεοελληνική κοινωνία 19ος
και 20ος
αιώνας, εκδόσεις Καστανιώτη
10.«Οι πεποιθήσεις και τα θέλω των γονέων καθορίζουν τις επαγγελματικές επιλογές των
μαθητών στη χώρα μας και όχι οι προσωπικές κλίσεις και τα ενδιαφέροντα, με
αποτελέσματα την «παραγωγή» εργαζομένων με χαμηλή ικανοποίηση και αποδοτικότητα
από το επάγγελμά τους, όπως έδειξε πανελλαδική έρευνα του Πανεπιστημίου Αιγαίου.»
Ευστράτιος Παπάνης –Αγνή Βικη..Εφημερίδα ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 28-6 2008 ΤΙΤΛΟΣ
ΑΡΘΡΟΥ «ΕΠΆΓΓΕΛΜΑ:Μια οικογενειακή υπόθεση
11.«Το επάγγελμα των γονέων και η επαγγελματική επιλογή των παιδιών..»Αγνή Βίκη
Ευστρατιος Παπανης ..
http://epapanis.blogspot.com
Δημοσίευση πορίσματος ερευνας (9 Σεπτεμβρίου 1907)
Διαδίκτυο
1.
http://kapodistriako.uoa.gr/stories/024_in_01/index.php?m=2 συνεντευξη του Albert
Bandura
2.
32

33. http://www.rhodes.aegean.gr/tepaes/anamorfosi/gouvias/gender-education.doc Γούβιας
Διονύσης ΤΕΠΑΕΣ 2003
3.
http://1kesyp-v.thess.sch.gr/eisigiseisEsperidas/060531EishghshKasellourh.pdf ταυτότητες
φύλου στην οικογένεια , ο ρόλος των γονέων ,Ελένη Κασσελούρη Βασιλειάδη
4.
http://benl.primedu.uoa.gr/ptde/database-ptde/oikogeneia_kai_ptyxes_tis.pdf η οικογένεια
και οι πτυχές της ,ΔΙΩΤΗ- ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
5
http://www.mazistizoi.gr/default.asp
6.
http://alex.eled.duth.gr/epek/family/htm/72.htm
ΕΡΕΥΝΑ σχετικά με την επίδραση της γονικής αυθεντικότητας στην
αυτοαντίληψη των εφήβων
7.
http://alex.eled.duth.gr/epek/family/htm/11.htm «Κοινωνιολογική θεώρηση
της οικογένειας: Οι λειτουργίες της κοινωνικοποίησης και της συγκινησιακής και
οικονομικής στήριξης του παιδιού»
Γεώργιου Καρακατσάνη,
Καθηγητή Π.Τ.Δ.Ε. Δ.Π.Θ.
8.
http://www.isotita-epeaek.gr/welcome.htm
http://www.thefylis.uoa.gr/fylopedia/index.php/%CE%A6%CF%8D%CE
%BB%CE%BF_%CE%BA%CE%B1%CE%B9_%CE%BF%CE%B9%CE%BA
%CE%BF%CE%B3%CE%B5%CE%BD%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CE
%BA%CF%8C%CF%82_%CE%B2%CE%AF%CE%BF%CF%82
Λαουρα Μαράτου Αλιπράντη(Φύλο και οικογενειακός βιος)
10.
http://ryoung001.homestead.com/Family.html
Sociology of the family
11.
http://alex.eled.duth.gr/epek/family/htm/72.htm
33

34. 34