Traballo para Xeoloxía de 2º de Bacharelato

1. XEOMORFOLOXÍA
(por axentes)

2. Índice
*Que é a xeomorfoloxía?
*Historia
*Factores
*Ramas
*Que é un axente?
*Axentes
*Augas superficias
*Mar(costa, medio litoral)
*Glaciares

3. Que é a xeomorfoloxía?
É a rama da xeoloxía que ten por obxecto o estudo das formas da
superficie terrestre e a súa orixe e evolución

4. Historia
A xeomorfoloxía toma forma a finais do século XIX co xeógrafo William Morris Davis. Na
súa época a idea dominante sobre a creación do relevo explicabase mediante o
catastrofismo como si fose o suposto da gran inundación biblíca.
Davis e outros xeógrafos comezaron a crer que outras causas eran responsables do
modelamento da superficie da Terra e non enventos catastróficos.
Davis, dentro do marco do uniformismo, desenvolveu unha teoría da creación e destrución
da paisaxe, a que chamou ciclo xeográfico.

5. Factores xeomorfolóxicos
XEOGRÁFICOS
Factores abióticos de orixe esóxeno
Corpos de auga
relevo,solo
e clima
Auga superficial
Acción de escorrentía, fluvial e
mariñaXeos no modelado
glaciar
BIÓTICOS
Adoita oporse aos procesos de modelado, especialmente
considerando a vexetación, en cambio, existen moitos animais
que coloboran co proceso erosivo.

6. XEOLÓXICOS
ANTRÓPICOS
A acción do ser humano sobre o relevo é moi variable,
dependendo da actividade que se realice,en este sentido é
moi difícil xeneralizar, podendo incidir a favor ou en contra
dos procesos erosivos
Tales como a tectónica, o diastrofismo, a oroxénese e o
vulcanismo. Son procesos construtivos e de orixe
endóxeno que se opoñen ao modelado e interrompen o
ciclo xeográfico

7. Ramas
*Edáfica ou de formación de solos
*Fluvial
*Glaciar
*Periglaciar
*Litoral
*Kárstica
*Eólica
*Gravitacional

8. Que é un axente?
É aquilo que orixina ou ten capacidade para producir determinados efectos ou
fenómenos
EXTERNOS
Producidos por
enerxía interna
radiación solar
gravitacional
Producen
Meteorización, transporte e
sedimentación
INTERNOS
Producidos pola enerxía
interna da Terra

9. Medio litoral ou costeiro
QUE É?
É o que se desenvolve na zona de contacto (interfase) entre
grandes masas de auga estancada, como océanos, mares, grandes
lagos e as terras emerxidas.
CARACTERÍSTICAS Azonalidade
Os procesos e formas de relevo que
aparecen son independentes do tipo
de clima existente
Moi cambiante
Dinámica controlada
por 4 tipos de accións
1)Mareas
2)Oleaxe
3)Correntes litorais
4)Acción fluvial na desmbocadura dos ríos

10. Mareas
Son ascensos e descensos periódicos do nivel do mar, producidas pola
atracción da Lúa e en menor medida do Sol.
PREAMAR BAIXAMAR
VIVAS OU MORTAS
Momento de
máxima altura
Momento de
mínima altura
Rango de marea
Diferencia de altura entre ambas
Son mareas dunha amplitude
maior.Producense cando á
atracción da Lúa se lle suma o
efecto da gravidade do Sol.

12. Ondas
Son ondulacións da superficie do mar orixinadas pola acción do vento. O seu
estudo pode facerse seguindo o movemento ondulatorio.
CRESTA
punto máis alto
SENO
punto máis baixo
ALTURA
diferenza entre a cresta e o seno
LONXITUDE
distancia entre dous senos ou
crestas consecutivas
PERÍODO
tempo que tarda unha onda en atravesar un
punto fixo

14. FORMA DAS ONDAS
Condiciona a súa capacidade de mover a auga, de
forma que a unha profundidade da metade de “l” de
onda, este movemento é prácticamente
despreciable, marcando un límite que se define como
o nivel base do oleaxe
O tamaño e a forma da onda dependen do vento que as produce. Cando as ondas
chegan a costa, a súa forma cambia debido ao rozamento co fondo mariño,
aumentando a súa altura e diminuíndo a lonxitude, ata chegar a un punto no que non
pode estreitarse máis e a onda rompe e avanza cara á praia nun fluxo turbulento.
Cando a onda volve cara o interior do mar orixinase a resaca.

15. TSUNAMI
(onda de porto)
Ondas de gran envergadura orixinadas por terremotos, erupcións
volcánicas ou grandes deslizamentos submariños
CORRENTES LITORAIS
Debidas á acción da oleaxe cando producen o
seu retorno ao mar
Normalmente son correntes
paralelas á liña de costa que teñen
un papel clave na redistribución de
sedimentos en praias e deltas
Correntes de marea que se producen cando
esta se encauza por canles e estuarios e, en
xeral, onde un estreitamento xenere un
incremento na velocidade de subida e baixada da
auga

16. ESTUARIO
É o que se produce cando os procesos costeiros
erosionan toda a carga do río
Os ríos que desembocan na costa son unha fonte de sedimentos para o
medio litoral
DELTA É unha acumulación de sedimentos que se
produce se os procesos costeiros non
erosionan todos os sedimentos do río

17. Tipos de costas
● Acantilados
● Praias
● Complexos illa barreira-lagoon
● Chairas de marea
● Deltas

18. Acantilados
QUE SON?
Son costas “vivas” nas que actúan importantes procesos
de erosión que dan lugar a un continuo retroceso da
línea de costa
ELEMENTOS QUE O COMPOÑEN
1)Plataforma de abrasión (superficie plana e de escasa pendente cuxos límites inferiores e superiores os
adoitan marcar a preamar e baixamar)
2)Talude (de forte pendente e onde son máis activos os procesos de erosión, entre este e a plataforma é
posible que apareza unha pequena praia)
3)Rasa litoral (superficie plana que normalmente se corresponde cunha antiga plataforma de abrasión,
ahora emerxida)

20. PLATAFORMA DE
ABRASIÓN
Superficie plana que se orixina debido a abrasión xerada durante a
removilización dos cantos e bloques caídos do frente do acantilado
debido a un zapamento na base do talude, provocado pola erosión e
pola compresión do aire nas brechas deste
ONDE SE FORMAN? Aparecen en rochas competentes frente á erosión
ARCOS LITORAIS
E CHEMINEAS
Morfoloxía residual producida pola eliminación dos
saíntes (cabos) debido á erosión.
*BAHÍAS: entrantes na costa
Tanto estas como os cabos formanse
debido a que as ondas non impactan en
todos os puntos do acantilado coa mesma
dirección, debido a que estas poden sufrir
cambios que fan que cheguen á costa con
distinta enerxía

21. Praias
QUE SON?
Acumulacións de material detrítico fino, xeralmente
tamaño area, que está en continuo movemento, como
si fosen ríos de area
Causado polo oleaxe e as correntes de deriva. Consiste nunha
especie de zigzag no que cando as ondas impactan na costa con un
certo ángulo,os grans de area movense na mesma dirección, pero
cando volve a resaca fano cunha compoñente máis perpendicular a
favor da gravidade

22. SECCIÓN DENDE O MAR ATA O CONTINENTE
1)Praia baixa: situada entre a premar e a baixa mar, caracterizase por
unha continua acción da oleaxe
2)Praia alta: solo é cuberta en momentos de especial elevación do nivel
do mar por tormentas
3)Bermas: elevacións que se atopan na praia alta
4)Campo de dunas: resultado de brisas que arrastran material cara o
continente. As dunas non sempre están presentes a veces a praia
finailza nun talude

24. Complexos illa barreira-lagoon
Complexo que inclúe varias costas
1)Cresta de area alargada e estreita paralela a liña de costa principal e que protexe a esta
da acción directa da oleaxe (illa barreira)
2)Lagoon: medio mariño, de baixa enerxía, situado entre a illa barreira e a liña de costa no
que se produce a sedimentación de material de gran fino (lagoa)
3)Bocanas: canles que cortan a illa barreira e nos que se producen correntes
perpendiculares á liña de costa debido ás subidas e baixadas do nivel do mar

25. A illa pode estár
formada por
material detrítico areoso
arrecifes: corpos de natureza calcárea e orixe biolóxica.
Son construcións biolóxicas formadas por corais e algas
(a veces esponxas ou moluscos que precipitan ou
atrapan carbonato cálcico)
Atolóns: illas de pranta circular formadas por
arrecifes, cun lagoon interior e formadas por
hundimento de illas volcánicas

26. Chairas de mareaAparecen en zonas de relevo moi suave e cun amplo rango de marea, o que dá lugar a
un gran desarrollo na pranta da chaira intermareal. É característica a súa presenza
nos estuarios, rías e marxe continental das lagoas de illas barreira
1)Franxa supramareal:(máis cercana ao continente), normalmente está emerxida e só
cuberta polo mar en mareas vivas excepcionais. Correspondense coas marismas e é unha
zona con vexetación halófila onde os procesos de sedimentación son a decantación de
arxilas e a precipitación de sales.
2)Franxa intermareal:é onde ten lugar a sedimentación de areas e de material fino, en
sectores diferenciados. Cerca do continente(chaira de barro), en posición
intermedia(chaira mixta, areas e barro) e preto á baixamar(sedimentación de areas)
3)Franxa que vai dende a baixamar ata o medio mariño: sedimentación de tipo areoso e
concentrada nas canles mareais.
Os procesos que actúan neste tipo de costas dán lugar a aparición de 3 franxas de terreo cunha
sedimentación característica

28. DeltasFormas mixtas do medio fluvial e mariño que se definen como a acumulación de sedimentos
na confluenia dunha corrente fluvial e as augas mariñas.
zonas en función do tipo
de sedimentación
Lobulados:predominio da dinámica fluvial, nos que ao colmatarse os distributarios
se van formando uns abánicos de sedimentos(forma de “pata de páxaro”)
Dominados pola acción das mareas: adoitan ser de gran
tamaño, neles os depósitos de area dispoñense máis ou
menos perpendiculares á costa

29. Lobulados:predominio da dinámica fluvial, nos que ao colmatarse os distributarios se van
formando uns abánicos de sedimentos(forma de “pata de páxaro”)
Dominados pola acción das mareas: adoitan ser de gran tamaño, neles os depósitos de
area dispoñense máis ou menos perpendiculares á costa
CLASIFICACIÓN(en función da acción predominante)
Con predominio do oleaxe: nestes a acción das ondas dá lugar á formación de barras de
area paralelas á liña de costa
* Tamén existen deltas mixtos dominados por máis dun tipo de acción (delta do Nilo)
Outros tipos de costas relacionados cos procesos fluviais son as rías e os fiordos.

30. Delta lobulado(río Mississipi) Delta dominado pola
acción de mareas
(Ganges)
Delta mixto(Nilo)

31. Costa de ría (Ezaro) Fiordo(Noruega)

32. Dinámica das augas
superficiais
.

33. Correntes das augas superficiais
Curso de auga con circulación
permanente e concentrada nun leito.
pode desembocar no mar, noutro río ou nun lago.
Corrente de auga de carácter
ocasional, depende da estación (chuviosa ou seca)
RÍO
REGATO

34. Principal variabilidade que se pode dar nun río:
Volume de auga que pasa por unha sección transversal ó río por unidade de tempo.
augas baixas augas altas
mínimo caudal do río máximo caudal do río
CAUDAL

35. Procesos fluviais
Erosión
Transporte prodúcese durante
Sedimentación todo o curso do río
Curso alto:circulan por vales e fortes pendentes, con
tramos máis ou menos rectilíneos. Erosión no propio leito.
presentes cascadas, cataratas,rápidos ou lancóns (cavidade
nos caudais dos ríos por accio´das correntes)

36. Curso medio: nesta parte do río pendente é máis suave,con cauce máis curvo que no curso
alto. Prodúcese transporte:
❏Carga de fondo
❏Rodadura
❏Saltación
❏Suspensión
❏Sólidos disoltos
❏Flotación

37. Curso baixo: neste tramo as augas descorren a baixa
velocidade e por zonas de pouco relevo. Vai depositando todo
o material que antes transportaba. Agora o val ten forma de
trapecio invertido.
Son frecuentes as terrazas fluviais (suerficies planas e
escalonadas):
❏Terrazas colgadas
❏Terrazas sobrepostas

38. Dinámica das augas fluviais
Perfil lonxitudinal dun río: representación das cotas
de talweg dende o nacemento do río ata súa
desembocadura.
Os cursos fluviais buscan a mínima pendente, o que
é chamado perfil de equilibrio. Para que isto suceda
o río erosiona o terreo máis pendente e deposita
sedimentos para uniformizar.
Debido a este fenómeno podense dar capturas en
ríos, que é a unión de dous meandros debido á
erosión. Unha parte do curso queda sen suministro
de auga

39. Divagantes:ocupan a terra chá aluvial
Meandros
Encaixados: aparecen cando a
erosión sobre o terreo é maior

40. Nivel de bases: é o limite polo que por debaio del non se
produciría erosión por parte do río.Cada río presenta un nivel
de base absoluto pero tamén pode posuilos locales.
Cambios:
❏Estrato máis resistente: limita a capacidade de erosión
❏Lagos: frea a velocidade da corrente
❏Terrazas escalonadas: orixinadas polo proceso de
erosión e sedimentación
❏Clima :produce cambios no cauce do río dependendo da
estación

41. Hidroxeoloxía
A auga no subsolo: un substrato de material rochoso con
poros pódese dividir en dúas zonas.
❏Zona de aireación (+superficial)
❏Zona saturada (+profundo)
Na zona radicular prodúcese evaporación de auga pola acción
das plantas. A partires de ahí prodúcese infiltración.
❏O nivel freático é o lugar xeométrico dos puntos da zona
suturada que se atopa a presión atmosférica.

42. Acuífero, acuitardo e impermeable:
❏Acuífero: formación rochosa que
almacena e transmite auga.(a auga
atópase en contínuo movemento)
❏Acuitardo: formación rochosa que
almacena auga pero neste caso é
transmitida moito máis lentamente.
❏Impermeabilidade: unha rocha clasifícase
como tal cando nin almacena nin
transmite auga (rochas ígneas e
metamórficas).

43. Tipos de acuíferos en función da
porosidade:
❏Porosidade intergranular (en
gravas, areas, piroclastos ou
rochas volcánicas)
❏Porosidade por fracturación (en
rochas plutónicas e metamórficas)
❏Porosidade por karstificación

44. Acuíferos libres, colgados ou cautivos:
❏Libre, é aque que ven marcado na parte
superior polo nivel frático
❏Colgante
❏Cautivo,é aquel no que auga subterránea se
atopa encerrada entre dúas capas
impermeables; so recibe auga por unha zona na
que existen materiales permeables.
❏Colgado, é aquel non saturado que se atopa
separado dun corpo importante de auga
subterránea inferior por nha zona non
saturada. Acuífero con auga colgada.

45. Acción xeolóxica das augas
subterráneas
Karstificación erosión de rochas, xeralmente
calizas, por disolución de material sólido pola acción das
augas subterráneas.
Tamén se produce formación de material calizo pola
preciìtación de ións calcio e bicarbonato.
Un dos proncipais factores que condicionan sa
karstificación é a necesidade de porosidade nas rochas
solubles, xeralmente pola presenza de fracturas ou
diaclasas.

46. dolinas
poljé
erosión lapiaz
cavernas
Formas kársticas simas
pináculos
construtivas travertinos
espeleotemas

47. ❏Dolinas: depresión cerrada de forma
circular,con sección en embude. Formadas
por disolución, colapso ou afundimento.
❏Poljé: depresión cerrada de orixe kárstica
con fondo plano. De maior extensión que
as dolinas e máis irregulares.
❏Lapiaz: disolución superficilal de calizas
que ensancha as brechas.

48. ❏Canóns: vales kársticos (paredes verticais)
❏Hoces: vales kársticos (orixinan meandros)
❏Cavernas: cavidade a modo de galería con
desenvolvemento na horizontal.
❏Simas: cando o desenvolvemento é na vertical
(sumidoiros cando teñen auga)
❏Pináculos: morfoloxía inversa das dolinas con
forma de torre cónica, pirámide ou cíclica.

49. ❏Travertinos: precipitación de
carbonatos en condicións subaéreas
que dan lugar a depósitos moi
característicos polo aspecto que
teñen.
❏Espeleotemas: formas endokársticas
de precipitacións variadas.
Estalactitas se aparecen no teito e
estalacmitas se medran dende o chan.
se se chegan a unir unha estalactita e
unha estalacmita fórmanse columnas.

51. Glaciares

52. Un glaciar é unha gran masa de xeo comprimido, que está
formado durante o curso de miles de anos por mor da
neve que se mantén no mesmo lugar ata que se chega a
ser xeo.
Considérase que os glaciares son vestixio da última Idade
de Xeo, cando as baixas temperaturas obrigaron o xeo
para moverse cara as latitudes máis baixas. Hoxe podes
atopar glaciares en montañas de todos os continentes,
excepto na Australia e nalgunhas illas oceánicas, e entre
as latitudes 35 ° norte e 35 ° ao sur só se pode ver
algúns glaciares como por exemplo no Himalaya, en
Nueva Guinea….

53. Partes
Primarias
Secundarias
Circo: Parte superior do glaciar donde se
acumula a neve.
Val glaciar: Por donde discurre a lengua glaciar.
Pódense encontrar vales colgados que son marcas de
glaciares afluentes do principal que se derretiron.
Ibones: lagos formados pola acumulación da auga
procedente de derreter o xeo do circo xa que se
desliza polo val.
Lengua glaciar: é a parte dun glaciar desde
que se adentra nun val (desde o circo ata que
se fusiona).
Morrenas laterales: nos laterales
dun glaciar pola súa abrasión.
Morrenas centrales: Fórmase pola unión das
morrenas laterales dos glaciares que entran en
contacto.
Morrenas de fondo: na parte inferior,
producidas pola abrasión do glaciar.
Morrenas final: ó final dun glaciar cando
se derrite e marca a súa maior extensión.

55. Tipos de
glaciares
Glaciares de
casquete
Glaciares de
montaña
Casquetes polares
Domos e campos de xeo
Glaciar de meseta
Glaciares de plataforma
Glaciar alpino
Glaciares de circo
Glaciares de ladera
Glaciar de piedemonte

56. Glaciares de casquete
Tamén chamados inlandsis. actualmente están
reducidos a dous e están ocupando as terras emerxidas
do continente antártico e da illa de Groenlandia.
Os dous ocupan o 97% dos terreos ocupados por
glaciares e tendo espesores de ata 4 km.
Na base do xeo antártico aparecen masas de auga
líquida formando os lagos subpolares (lago Vostok).
➔ Casquetes polares

57. -Son zonas continentales totalmente de xeo pero de menos extensión que os casquetes (que non
sobrepasen os 50000 km2).
-Os domos teñen un corte en cúpula mentras que os campos de xeo presentan unha morfoloxía de
sección máis irregular debido a unión de varias depresións que foron cubertas con xeo.
-Nos campos de xeo poden asomar os picos dunhas montañas con unha forma de pirámide,
chamándose nunataks.
➔ Domos e campos de xeo

58. ➔ Glaciar de meseta
Utilízase para referirse a glaciares continentales
con forma de cúpula ou domo e cun fluxo radial
pero cunha extensión moito menos a 50000 km2.
➔ Glaciares de plataforma
Grandes masas de xeo flotando sobre o océano no
que se orixinan cando un casquete polar alcanza a
liña de costa e o xeo permanece conectado co
casquete sen desprenderse en icebergs.

59. Glaciares de montaña
Son pequenas acumulacións de xeo en comparación cos do casquete, pero fan unha
acción de moldeado moito máis característica.
➔ De val ou glaciar alpino
É o máis popular. Presenta un circo na cabeceira donde
se produce a principal acumulación de neve. dese punto
parte unha lengua glaciar que descende ó largo dun val
cun desarrollo de decenas de kilómetros.

60. ➔ Glaciares de circo
Solo ocupan unha depresión semiesférica na que ten lugar tanto a acumulación
como como a ablación. Normalmente son o resto dun glaciar de val que entrou
nunha fase de retroceso perdendo a lengua, de maneira que solo queda xeo no seu
circo de cabeceira.
Os únicos glaciares españoles entran nesta
categoría.

61. ➔ Glaciares de ladera
É un tipo intermedio entre os dous anteriores. Presentan un circo de
acumulación, pero o desarrollo da lengua é máis corto.
➔ Glaciares de pé de monte
Aparece cando un glaciar alpino deixa de estar
encaixado nun val e expándese nunha zona aberta,
adoptando a masa de xeo unha forma de abanico co
vértice cara o val.
Ó longo do Cuaternario, variou a cantidade de xeo cubrindo os continentes, alternéndose
períodos donde había grandes extensións (glaciacións) con outras nas que as masas de xeo
retrocedían (interglaciares).

62. Formación
O inicio dunha glaciar é a permanencia de neve na mesma zona
durante todo o ano. Na atmosfera, as moléculas de vapor de
auga adhírense as partículas de pó formando estruturas de
cristal. Entonces outras moléculas de vapor de auga adhirense
os cristales e forman os copos de neve.
Os copos de neve caen nunha montaña. Co paso do tempo, o
copos posterior cubren os primeiros copos de neve e neve
comeza a acumularse o suficiente para facerse estruturas
pesadas de xeo. Ano tras ano, as novas capas comprimir as
capas anteriores. Esta compresión fai que a neve se cristalizar
debido a que o aire entre os cristales encóllese.

63. Os cristais fanse máis grandes cada vez, polo que a
neve conpáctase e aumenta a súa densidade. Nalgún
punto sucumbe á presión do peso do xeo e comeza a
desprazarse para abaixo, formando unha especie de río
que serpentea través dun val.
Finalmente, o xeo dun glaciar alcanza unha liña de
equilibrio. Por encima da liña gana máis masa da que
perde, pero por debaixo, perde máis da que gana.
Este proceso pode levar máis de 100 anos.

64. Formas de erosión glaciar
A medida que o glaciar flúe sobre a superficie fracturada da rocha, ablanda e levanta bloques de rocha
que incorpora o xeo. Este proceso coñecido como arranque glaciar ocorre cando a aug do desxeo
penetra nas fisuras da rocha e na base do glaciar e conxela recristalizándose. Conforme a auga se
expande, ela actúa como unha palanca que fai soltar a rocha levantándoa. Deste xeito, os sedimentos de
todos os tamaños pasan a formar parte da carga da glaciar.
Abrasión ocorre cando os fragmentos de xeo e a carga de fragmentos rochosos se deslizan sobre a roca
e pule a superficie situada abaixo.
Unha das características visibles de erosión e abrasión glaciar son estrías glaciares producidas nas
superficies rochosas: fragmentos de rocha con bordes afiados sobre o contido de xeo

65. A velocidade de erosión dun glaciar é moi variable. Esta erosión diferencial efectuada polo xeo está
controlado por catro factores importantes:
- A velocidade do movemento do glaciar.
- Espesor do xeo.
- Forma, abundancia e dureza de fragmentos de rocha contidas no xeo na base do glaciar.
- Erosionabilidade da superficie por baixo do glaciar.

66. Transformación do terreo
➔ Vales glaciares
Os vales glaciares son como ríos de xeo. Fórmanse cando unha gran
cantidade de xeo de acumula nos circos glaciares.
vales glaciares son como ríos de xeo. Vales glaciares fórmanse cando
gran cantidade de xeo acumúlase nos circos glaciares. O xeo das capas
inferiores acaba desplazándose para o fondo do val, onde acaban
convertíndose en lagos.
Unha das principais características dos vales glaciares é que teñen un
perfil transversal cunha forma de artesa. Esta característica é o
principal recurso que permite aos xeólogos para distinguir este tipo de
valles polo cal se deslizou ou se desliza unha gran cantidade de xeo..
Outras características dos vales glaciares son os restos de abrasiónl,
que son causadas polo rozamento de xeo e tamén por o arrastre de
material.

67. ➔ Aristas e horns
A medida que varios circos glaciares veciños crecen de tamaño, queda entre eles un pico en
forma de pirámide de tres caras que se chama horn.
Entre dous vales glaciares veciños que discurran paralelos, a excavación nos laterales da lugar a
aparición dunha corda montañosa de perfil agudo que se chama arista.

68. Formas de sedimentación glaciar

69. Materiales
arrastrados polos
glaciares
Till Morrenas
Morrenas de
fondo
Morrenas
laterales
Morrena
central
Morrena final
Tillitas
Drumlins Lago tipo kettle
Eskers kames
Varvas

70. Till: materiales
arrastrados polos
glaciares pero
formados tras a
desaparición do xeo.
Se son antiguos
denomínanse tillitas.

71. As zonas periglaciares e o permafrost
As zonas periglaciares son as rexións situadas ao arredor dos glaciares. ten un clima frío, por debaixo de
0ºC, pero no verán parte do xeo fúndese.
Nas zonas periglaciares aparece un suelo permanentemente conxelado que é o permafrost. É un material
porosoe nos seus ocos a auga encóntrase en estado sólido. O seu grosor soe ser dunhas decenas de
metros.
O mollisuelo é a parte máis superficial do subsuelo nas zonas periglaciares e pode ser activa xa que se
pode desconxelar durante o verán. Por debaixo deste atópase o pergerisuelo que é inactivo xa que a auga
está permanentemente conxelada. Dentro do pergirisuelo pódese atpar o talik que son zonas con masas
de auga en estado líquido.
Os pingos son relevos que destacan sobre as llanuras periglaciares. Consiste en elevacións cónicas de
unhas poucas decenas de metros en cuxo interior aparece un núcleo de xeo.

72. Bibliografía
Libro de xeoloxía ed.paraninfo
http://academia.gal/dicionario/-/termo/busca/axente
https://es.wikipedia.org/wiki/Geomorfolog%C3%ADa
http://paralelocero.blogspot.com.es/2011/10/el-origen-y-la-evolucion-de-la.html
https://lacienciaysusdemonios.com/2013/02/13/historia-de-la-geologia-del-diluvio-ii-
siglo-xviii-actualidad/
http://caminos.udc.es/info/asignaturas/grado_itop/113/pdfs/TEMA%209-
1%20geomorfologia.pdf
http://mygranitodearena.blogspot.com.es/2016/08/modelado-glaciar.html
http://geomorfologiaccl.blogspot.com.es/p/modelado-glaciar.html
http://www.ecologiahoy.com/valles-glaciares
https://es.wikipedia.org/wiki/Glaciar#Transformaci.C3.B3n_del_terreno
tipos de acuíferos
acuíferos colgados

73. FIN
Paula Ares Pérez
Noelia Botana Rodríguez
Iria Ferreiro Gómez