It101 14

www.emust.edu.mn
Мэдээллийн Технологийн
хэрэглээ - I
ВИРТУАЛ ТЕХНОЛОГИЙН ТЭНХИМ,
Е-НЭЭЛТТЭЙ ИНСТИТУТ
Код: U.IT101
Лекц-14

Виртуал Технологийн Тэнхим, Е-НЭЭЛТТЭЙ ИНСТИТУТ
www.emust.edu.mn
IT101- Мэдээллийн Технологийн хэрэглээ - I
Сэдэв: Бизнесийн стратеги
2

www.emust.edu.mn
Агуулга:
01
02
01 Бизнесийн страгтегийн аргууд
Маркетинг, зах зээл судлал02
Бизнесийн стратеги, зорилго/үнэлгээ03
3
Бизнесийн удирдлагын систем04

www.emust.edu.mn
"Бизнесийн стратеги" гэдэг нь байгууллагын бизнесийн
хөгжлийн урт хугацааны хэтийн төлөвлөгөө юм. Үүний гол
зорилго нь бусад байгууллагуудтай өрсөлдөх чадварыг нь
нэмэгдүүлэх, түүний эргэн тойронд болж байгаа аливаа
өөрчлөлтөд дасан зохицох боломжтой болгох явдал юм.
1. Бизнесийн стратегийн арга /Business strategy
techniques/

5
www.emust.edu.mn
5
•Байгууллагын оршин тогтнолт, үйл
ажиллагааны тайлбар
Байгууллагын үзэл
баримтлалын
тодорхойлолт
•Байгууллагын эцсийн байрлалыг тодорхойлно
Байгууллагын зорилгын
•Байгууллагын зах зээл дэх байр суурийг
тодорхойлно.
Байгууллагын үйл
ажиллагааны хүрээний
•Байгуулгын ирээдүйн өөрчлөлтөд дасан
зохицох, даван туулах боломжийг
тодорхойлно.
Бизнесийн стратегийг
тодорхойлох
Байгууллагуудын бизнесийн стратегийг ашиглах алхамууд.

6
www.emust.edu.mn
1.1 Бизнесийн мэдээллийн шинжилгээний аргууд /Business
information analysis techniques/
Бизнесийн стратегийг тодорхойлохын тулд байгуулгын бүрэн
хүчин чадлыг ойлгож, түүний өнөөгийн нөхцөл байдал, байр
суурийг шинжлэх нь чухал юм. Бизнесийн стратегийг
тодорхойлоход өгөгдөл боловсруулах дүн шинжилгээ хэд
хэдэн аргуудыг байдаг.
6

7
www.emust.edu.mn
1. SWOT (Давуу тал, сул тал, боломж, аюул
занал) шинжилгээний арга
Байгууллага нь цаашдын үйл ажиллагаагаа амжилттай
үргэлжлүүлэхийн тулд судалгаа шинжилгээ хийх шаардлага
байнга тулгардаг. Үүний нэг нь маркетингийн гадаад дотоод
орчны хүчин зүйлсийг судлан шинжлэх судалгааны арга
буюу SWOT шинжилгээний арга байдаг.
7
S = Давуу тал (дотоод)
W = Сул тал (дотоод)
O = Боломж (гадаад)
T = Аюул занал (гадаад)

8
www.emust.edu.mn
Уг аргачлалын дагуу судалгааг хийхдээ бодитой, үнэн зөвөөр
дүгнэх хэрэгтэй. Өөрийнхөө давуу, сул талууд болон боломж,
аюулыг судалснаар цааш хийх үйл ажиллагаагаа
тодорхойлон төлөвлөнө.
Энэхүү судалгааны аргаар байгууллага өөрийн давуу сул
талаа өрсөлдөгчтэйгөө харьцуулан тодорхойлдог. SO нь
тухайн байгууллагын бусдаас ялгарах онцлог давуу талын
стратеги болно. Учир нь дотоод давуу тал, гадаад давуу тал
буюу боломжийг харьцуулан нийлүүлж нэгдсэн стратеги
барих арга замыг хайх загвар юм. Эсрэгээр нь WT нь аюулын
матриц болно. Үүнээс зайлсхийх арга замыг боловсруулах
хэрэгтэй.
8

9
www.emust.edu.mn
SWOT шинжилгээ нь маркетингийн төлөвлөгөө болон
хямралын менежментийн бодлогыг тодорхойлоход
хэрэглэгддэг. Энэ нь бизнесийн стратеги боловсруулахад
тохиромжтой шинжилгээний арга юм.
9
Боломж Аюул занал
Давуу тал
Манай байгууллагын давуу тал
ямар боломжийг авчрах вэ?
Манай байгууллага давуу талаа
ашиглан нийгмийн аюул заналыг
хэрхэн даван туулах вэ?
Сул тал
Боломжийг ашиглан сул талаа
хэрхэн арилгах
Манай байгуулагын сул талыг
ашигласан ямар нэгэн аюул
заналыг хэрхэн даван туулах вэ?

10
www.emust.edu.mn
2. Бүтээгдэхүүний багцийн менежмент
/PPM (Product Portfolio Management)/
PPM (Бүтээгдэхүүний багцийн
менежмент) нь бизнесийн
шинжилгээ хийх "од", "саалийн
үнээ", "асуултын тэмдэг" болон
"нохой" гэсэн үзүүлэлт бүхий
Бостоны матрицийн арга юм. Энэ
арга нь зах зээлд эзлэх хувь болон
зах зээлийн эдийн засгийн өсөлт
зэргийг тусгасан.
10

www.emust.edu.mn
Ангилал Тодорхойлолт
Од
/Star/
Энэ хэсэгт хөгжиж буй салбарт тэргүүн байр эзлэх бөгөөд өөрөөр хэлбэл зах
зээлд эзлэх хувь нь өндөр байгаа байгууллагууд орно. Энэ нь тэргүүлэгч
байдлыг хадгална.
Саалийн
үнээ
/Cash cow/
Өсөлт буурч буй салбарт зэх зээийн эзлэх хувь өндөр байгаа байгууллагууд
орно. Максимум ашиг олох.
Асуултын
тэмдэг
/Question
Mark/
Зах зээлд тэргүүлэх байр эзлэхгүй, өөрөөр хэлбэл зэх зээлд эзлэх хувь бага,
салбарын өсөлт нь хурдан байгаа байгууллагууд орно. Энд хөрнгө оруулах ба
хөгжлийг сайжруулах хэрэгтэй.
Нохой
/Dog/
Зах зээлд эрлэх хувь нь бага, салбарын өсөлт нь буурч байгаа байгууллагууд
орно. Зах зээлээс гарах буюу идэвхигүй үйл ажиллага явуулж байгаа.

www.emust.edu.mn
12
Өндөр→Захзээлийнөсөлт→Бага
Од
Хүлээгдэж буй өсөлт→Дэмжих
Асуултын тэмдэг
Эрчимжүүлэх өрсөлдөөн→Нэмэгдүүлэх
Саалийн үнээ
Хөгжил гүйцсэн салбар /тогтмол
ашиг→Ургац хураалт
Нохой
Идэвхгүй /буурч байгаа →Буцаан авах
Том→Зах зээлд эзлэх хувь→ Жижиг

13
www.emust.edu.mn
1.2 Бизнес стратегийн нэр томъёонууд /Terms related
to business strategy/
Бизнесийн стратегид хэрэглэгддэг нийтлэг нэр томъёог дор
нэгтгэн харуулав.
13

14
www.emust.edu.mn
(1) Өрсөлдөх чадвар/Competitive superiority/
"Өрсөлдөх чадвар" нь өрсөлдөгч
байгууллага дээр өөрийн давуу
талд нийцүүлэн тухайн
байгууллагын байр суурийг олох
юм. Энэ нь олон төрлийн
хэрэгслээр мэдээлэл авах
боломжтой орчин үеийн нийгэмд
бусад байгууллагуудыг дуурайсан
олон ялгаатай стратегиуд байж
болно.
14

15
www.emust.edu.mn
Өрсөлдөөнд илүү үнэ цэнэтэй
захиалгыг хангахын тулд,
олон хүчин зүйлсийг
хослуулах замаар өрсөлдөх
давуу талтай бизнесийн
стратеги боловсруулах
шаардлагатай. Эдгээр хүчин
зүйлсэд хямд үнээс гадна
загвар, чанар, үйлдвэрлэлийн
систем, брэнд гэсэн хүчин
зүйлүүд орно.
15

16
www.emust.edu.mn
(2) Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамж /Customer
satisfaction/
"Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамж“-ийг "CS" гэж нэрлэдэг бөгөөд
бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хэрэглэсний дараах үйлчлүүлэгчийн
сэтгэл ханамжийн түвшин юм. "CS менежмент" нь
хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжид гол анхаарлаа хандуулдаг
удирдлагын арга юм.
CS менежмент захиалагч талаас нь байгууллагын үнэ цэнийг
бүрдүүлэх, хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн мэдрэмжийг өгч
байгууллагын менежментэд хувь нэмэр оруулдаг гэсэн
санаан дээр тулгуурласан байдаг.
16

17
www.emust.edu.mn
CS менежментэд, эрэлт хэрэгцээ
болон үйлчлүүлэгчдийн санал бодол
тэдний хэрэгцээ, зан байдалд дүн
шинжилгээ хийсэн байдаг. Үүний үр
дүнд тодорхой хэрэглэгчдийн сэтгэлд
нийцэх үйлчилгээ бий болно. Энэ
мэдээллийг хангах үйлчилгээг
өргөжүүлж, хангахгүй үйлчилгээг
арилгах зэргээр энэ аргыг ашиглаж
байна.
17

18
www.emust.edu.mn
Хэрэглэгч бүтээгдэхүүнийг сонгох үед CS менежмент эхэлдэг.
Энэ нь хэрэглэгч маш олон өрсөлдөгч байгууллагын
бүтээгдэхүүнээс тухайн байгуулагын бүтээгдэхүүнийг сонгох,
дахин худалдан авалт хийх замаар байгууллагын нэр
хүндийг өсгөх зорилготой. Энэ нь хэрэглэгчийн сэтгэл
ханамжийн талаарх мэдээлэлтэй байхыг дэмждэг, зөвхөн
бүтээгдэхүүний чанарыг хангах биш, борлуулалтын дараах
үйлчилгээний үр дүн юм.
18

19
www.emust.edu.mn
(3) Холбоо /Alliance/
"Холбоо" гэдэг байгууллагуудын
хоорондох холбоо харилцаа
болон хамтын ажиллагаа юм.
“Холбоо”-ы янз бүрийн хэлбэрүүд
байдаг. Компанийн нэгдэл нь
тодорхой чиглэлээр хамтран
ажиллаж байгаа хөрөнгө
оруулалтын хэлхээ холбоо бүхий
хүмүүсийг нэгтгэнэ.
19

20
www.emust.edu.mn
Сүүлийн жилүүдэд тэдгээр
хамтын ажиллагаа болон
холбоо харилцаа түгээмэл болж
байна. Холбоо нь дараах
хэлбэртэй байж болно.
20

21
www.emust.edu.mn
Нэгдэл ба худалдан авалт /M&A (Mergers and
Acquisitions)/
"M&A" ерөнхий нэр томъёо нь байгууллага
"нэгдэх ба худалдан авах". "Худалдан авалт" гэдэг
нь байгууллагыг бүхэл бүтэн эсвэл хэсэгчлэн
худалдан авах, "нэгдэх" гэдэг нь олон
байгуулагуудаас нэг байгуулага үүсэх юм. Энэ
хэлбэр нь аль нэг байгуулгыг үргэлжлүүлэх бусад
нь оршин тогтнол дуусгах үед "шингээх төрөлд
нэгдэх" холбоонд бас орно. M&A зорилго нь шинэ
үйлдвэрлэл, зах зээл, бизнесийн харилцаа холбоо,
байгуулгын зохион байгуулалт, бизнесийн гэх мэт
нэвтэрч орох зэрэг багтана.
21

22
www.emust.edu.mn
Хувьцаат компанийн нэгдэл /Integration
through a holding company/
"Хувьцаат компани" нь тэр байгууллагатай зорилго нь бусад
хувьцаат компанийн хувьцааг их хэмжээгээр агуулдаг бөгөөд
тэдгээр байгууллагууд дээр хяналт тавих юм. Хувьцаат
компаниар дамжин интеграцийн зарим давуу тал нь үргэлж
бүрэн бүлгийн ашиг эрэлхийлэх нь бизнесийн стратеги
боломжтой байгаа бөгөөд, энэ нь шийдвэр гаргах үйл явцыг
хурдасгаж болох юм.
22

23
www.emust.edu.mn
Хөрөнгийн оролцоо /Capital participation/
"Капитал оролцоо" гэж байгууллагынхаа
хувьцааг худалдан авах замаар нөгөө
байгууллагынхаа хамтын ажиллагааг
бэхжүүлэж, хувьцаа эзэмшигч болохыг
хэлнэ. Капитал оролцоо нь бусад
байгуулгын эзэмшиж байгаа хөрөнгө
зэрэг хамтын ажиллагааны харилцааг
дэмждэг, гэхдээ энэ нь байгуулгын
менежментийн талаар шийдвэр гаргах
эрх олгохгүй.
23

24
www.emust.edu.mn
Холбоо харилцаа /Tie-up/
"Холбоо харилцаа" нь бизнесийн үйл
ажиллагаа гүйцэтгэж байсан байгуулгын
хоорондох хамтын ажиллагааг хэлнэ.
Харилцаа холбоо нь хог хаягдлыг дахин
боловсруулах хоршоо гэх мэт тэдэнтэй
технологи хуваалцах (Жишээ нь гэх мэт
OEM үйлдвэрлэл) борлуулалтын холбоо
харилцаа, үйлдвэрлэлийн холбоо
харилцаа зэрэг тодорхой чиглэлээр
хязгаарлагдмал ажиллагаанаас гадна
өргөжиж байна.
24

25
www.emust.edu.mn
Холбоо харилцааны хэлбэр /Forms of alliances/
25
Хэлбэр /Form/ Капитал харилцаа Холбооны зэрэг
M&A
Yes
Хүчтэй
Сул
Хувьцаат
байгууллагаар
дамжих интеграц
Хөрөнгийн
оролцоо
Харилцаа холбоо
No

26
www.emust.edu.mn
(4) Бизнесийн гүйцэтгэл зохион байгуулалт
/Business execution organization/
Японы хөрөнгийн байгууллагууд, хамгийн дээд шийдвэр
гаргах байгууллага нь хувьцаа эзэмшигчдийн хурал
төлөөлөгчийн захирал хэн болох, түүнчлэн гадаад ертөнцөд
байгууллагыг төлөөлөгч болон бизнесийн гүйцэтгэлийг
хариуцсан хүн нь хамгийн өндөр үзүүлэлтэй нь хүн
удирдлагын үүрэг хариуцлагыг гүйцэтгэдэг.
АНУ-д дараах байдлаар, бизнесийн байгууллагыг
гүйцэтгэлээр нь ангилсан байна.
26

www.emust.edu.mn
● Гүйцэтгэх захирал CEO (Chief Executive Officer)
"Гүйцэтгэх захирал" байгууллагын
төлөөлөгчөөр удирдах үүрэгтэй.
● Үйл ажиллагааны ахлах мэргэжилтэн COO (Chief Operating
Officer)
Гүйцэтгэх захирлын дагуу "эрхэлсэн орлогч"
бизнесийн үйл ажиллагааг хариуцдаг.
27

www.emust.edu.mn
28
Мэдээллийн ахлах мэргэжилтэн CIO (Chief Information Officer)
CIO нь мэдээлэлтэй холбоотой хамгийн их
үүрэг хариуцлагатай ажилладаг.
● Санхүү хариуцсан захирал CFO (Chief Financial Officer)
"CFO" нь хөрөнгийнхудалдан авалт гэх мэт санхүүгийн асуудал
хариуцсан, санхүүгийн удирдлага.

www.emust.edu.mn
1. 3 Оффисын хэрэгслүүдийн ашиглах /Use of office
tools/
29
Бүрэн хэмжээний бизнесийн системийг ашиглан, техникийн
оффис хэрэгслүүд (програм хангамжийн багц) бизнесийн
стратегид ашиглаж болно. Оффисын хэрэгслүүдэд хүснэгт,
мэдээллийн сан бүрдүүлэх программ хангамж зэрэг орно.Эдгээр
програм хангамжийг ашиглан, өгөгдлийг үр ашигтай хүснэгт,
графикаар бий болгох, түүвэрлэлт хйих, эрэмбэлэх, их
хэмжээний өгөгөгдөлд дүн шинжилгээ хийх боломжтой юм.
Сүүлийн үед ийм өгөгдлийг агуулах болон нэмэх зэрэг систем
нь бизнесийн стратегийн мэдээллийн санд хадгалагдаж байгаа
өгөгдлийг хэрэглэх зорилгоор ашиглагдаж байна.

www.emust.edu.mn
● Баримт боловсруулах програм
хангамж /Word processing software/
30
"Баримт боловсруулах програм
хангамж" хялбар унших бичиг
баримтыг үүсгэх болон хэвлэх
боломжийг олгодог бөгөөд ийм
баримт бичиг бий болгох,
засварлах, хэвлэх зэрэг үйл
ажиллагаа нь төрөл бүрийн байдаг.

www.emust.edu.mn
●Хүснэгт боловсруулах програм
хангамж /Spreadsheet software/
31
"Хүснэгт боловсруулах
програм хангамж“ нь хүснэгт
бий болгох, график үүсгэх,
өгөгдөлд дүн шинжилгээ хийх
зэрэг янз бүрийн үйл
ажиллагаатай.

www.emust.edu.mn
●Танилцуулах програм хангамж
/Presentation software/
32
"Танилцуулга програм хангамж"
бий болгох, танилцуулах материал
гүйцэтгэх, үзүүлэн таниулах
материалын дотор нь зурагтай,
график, хүснэгт, зураг, оруулах
гэх мэт үйл ажиллагаа нь янз
бүрийн байдаг.

www.emust.edu.mn
●Өгөгдлийн сангийн програм хангамж
/Database software/
33
"Өгөгдлийн сангийн програм
хангамж" гэдэг нь тусгайлсан
зориулалтаар нь нэгжид хуваагдан
төрөл бүрийн өгөгдөл (мэдээлэл)
зохион байгуулж, нэг газарт тэднийг
хамтад нь хадгалдаг. Энэ нь өгөгдөл
удирдаж, үр ашигтайгаар
ажиллуулах боломж олгодог.

www.emust.edu.mn
2. Маркетинг, зах зээл судлал /Marketing/
34
Маркетинг гэдэг нь худалдан авагчийн
хэрэгцээнд нийцсэн бүтээгдэхүүн борлуулах
үйлдвэрлэлийн бүтцийг бий болгох үйл
ажиллагаа юм.
Маркетингийн үйл ажиллагааны нэг хэлбэр нь
 Зах зээлийн судалгаа
 Борлуулалт /бүтээгдэхүүн/
худалдан авах төлөвлөгөө
 Борлуулалтын урамшуулал
 Харилцагчийн сэтгэл ханамжийн
судалгаа гэх мэт

www.emust.edu.mn
2.1 Маркетингийн судалгаа /Market Research/
35
"Зах зээлийн судалгаа" нь байгууллагын
маркетингийн үйл ажиллагааг үр дүнтэй
боловсронгуй болгож чадах зах зээлийн талаарх
төрөл бүрийн мэдээллийг цуглуулах явдал юм.
Зах зээлийн судалгаанд ашигладаг маш олон
аргууд байдаг. Үүнд:
 Интернет ашиглан судалгаа хийх
 Судалгааны асуулгыг шуудангаар тарааж,
цуглуулах
 Хэрэглэгчдийг цуглуулж хэлэлцүүлэг хийх
гэх мэт

www.emust.edu.mn
36
Судалгааны бусад аргуудтай
харьцуулахад интернэт ашиглан зах
зээлийн судалгаа хийснээр богино
хугацаанд, бага зардлаар асар их
хэмжээний мэдээллийг цуглуулж байна.
өгөгдөл удирдаж, үр ашигтайгаар
ажиллуулах боломж олгодог.
Аль ч арга нь зах зээлийн судалгааны
явцад олж авсан мэдээлэлд шинжилгээ
хийж дараа дараагийн стратегийн гол
түлхүүр болгоход ашиглагдана.

www.emust.edu.mn
2.2 Борлуулалт/бүтээгдэхүүн/худалдан авалтын
төлөвлөгөө (Sales/product/purchase planning)
37
Энэ төлөвлөгөөн дэх стратегийн үйл ажиллагаанууд нь эрэлт
нийлүүлэлтийн таамаглал болон зах зээлийн судалгаа
шинжилгээний үр дүнд суурилан хэрэгжинэ.

www.emust.edu.mn
Sales Planning/Борлуулалтын
төлөвлөгөө/
38
Борлуулалтын төлөвлөгөө нь ямар
төрлийн бүтээгдэхүүн эсвэл
үйлчилгээг хэнд хэрхэн борлуулахыг
төлөвлөнө. Борлуулалтын
төлөвлөгөөг тодорхойлсны
дараагийн бүтээгдэхүүн болон
худалдан авалтын төлөвлөгөөг
боловсруулна.
Борлуулалтын төлөвлөгөөг дараах
4W2H-г үндэслэн хийдэг.

www.emust.edu.mn
39
4W2H Тайлбар
What /юу/ Ямар бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээг
борлуулахыг тодорхойлох
How much /хэд/ Борлуулалтын хэмжээг тооцох замаар
үнийг тодорхойлох
Where /хаана/ Аль мужийг сонгохоо тодорхойлох
Whom /хэнд/ Бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээг ямар
төрлийн хэрэглэгчидэд борлуулахаа
төлөвлөх
How /хэрхэн/ Борлуулалтын ямар арга ашиглахаа
Who /хэн/ Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг хэн борлуулахыг

www.emust.edu.mn
40
• Бүтээгдэхүүн төлөвлөлт/Product Planning/
Бүтээгдэхүүний төлөвлөлт нь хэрэглэгчийн хэрэгцээг
мэдсэнээр зах зээл дээр ашиг олох боломжтой
бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг төлөвлөх явдал юм.
Бүтээгдэхүүний төлөвлөлтийг тодорхойлохдоо зах зээл
дээрх эргэлтийн бүтээгдэхүүний бүтэц, хэмжээг шинэ
бүтээгдэхүүнд тусгана.

www.emust.edu.mn
41
• Худалдан авалтын төлөвлөлт /Purchase
Planning/
Худалдан авалтын төлөвлөлт нь худалдан авалтын
төлөвлөгөөний зорилтуудад хүрэхийн тулд ямар
нөхцөлд хаанаас юу худалдан авахыг төлөвлөнө.
Худалдан авалт нь хэвийн санхүүжилт олох авахад
борлуулалт болон ашигт маш их нөлөө үзүүлнэ. Бараа
материал хэтэрхий бага байгаа нь хомсдол үүсэх
аюултай. Бараа материал хэтэрхий их байгаа нь
нөөцийн илүүдэл үүсэх аюултай.

www.emust.edu.mn
42
Борлуулалтын урамшуулал гэдэг нь бүтээгдэхүүн болон
үйлчилгээг борлуулахдаа худалдагч, худалдан
авагчдын худалдан авах хүсэл эрмэлзлэлийг
нэмэгдүүлэх зар сурталчилгаа болон байгууллагат ажил
явуулахыг хэлнэ. Борлуулалтын урамшуулалд
байгууллагын дотоод ажилчид, борлуулагчид, худалдан
авагчид гэх мэт биеэ даасан зорилтот бүлгүүд рүү
чиглэсэн санаачлага маш чухал.
2.3 Борлуулалтын урамшуулал /Sales promotions/

www.emust.edu.mn
2.4 Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн судалгаа
/Customer satisfaction surveys/
43
Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамжийн судалгаа гэдэг нь хэрэглэгч
бүтээгдэхүүн, үйлчилгээнд хэр сэтгэл хангалуун байгааг тоон
утгаар илэрхийлэх судалгаа юм. Энэ судалгааг дараа дараагийн
бизнес болон бүтээгдэхүүнийг хөгжүүлэх стратегиудад ашиглах
боломжтой. Судалгааны аргууд нь санал асуулгын маягт
бөглөх, ярилцлага болон хэлэлцүүлэх хийх гэх мэт хэлбэртэй
байж болно.

www.emust.edu.mn
44
Судалгааны арга Онцлог
Асуулгын судалгаа Зах зээлийн чиг хандлага эрэлт
нийлүүлэлтэнд дүн шинжилгээ хийх
олон хариуг цуглуулах боломжийг
олгоно.
Ярилцлага/
хэлэлцүүлэг
Тодорхой болон үнэн зөв хариулт олж
авах, хувь хүний хэрэгцээ болон
үнэлгээнд шинжилгээ хийх боломжийг
олгоно.

www.emust.edu.mn
45
Бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг судлагдсаныг тодорхойлох
Судалгааны аргыг тодорхойлох
Асуулгын анкетын загвар болон ярилцлагын сэдвийг
Судалгаа хийх
Судалгааны үр дүнд шинжилгээ хийх
Хэрэглэгчийн сэтгэл ханамж нь дараах дүрмээр судлагдана.

www.emust.edu.mn
3. Бизнесийн стратеги, зорилго/үнэлгээ
(Business strategy and goal/evaluation)
46
Бизнесийн стратегийн
төлөвлөнө гэдэг нь зорилго
тодорхойлох үнэлгээ хийх
явдал юм. Энэ нь мэдээлэлд
дүн шинжилгээ хийхэд маш
чухал. Мэдээлэлд дүн
шинжилгээ хийх дараах
аргууд байна.

www.emust.edu.mn
3.1 Тэнцвэртэй үнэлгээний арга /Balanced
scorecard (BSC)/
47
Байгуулагын зорилго болон стратегийг
тодорхой болгохдоо гүйцэтгэлийг зөвхөн
тоон утгаар илэхийлэхгүйгээр
тэнцвэртэйгээр үнэлэх арга юм. Энэ
аргыг бизнесийн стратегийн төлөвлөх,
гүйцэтгэх, удирдах арга болгон ашиглаж
байна. Тэнцвэртэй үнэлгээний арга нь
санхүүгийн, хэрэглэгчийн, бизнесийн үйл
ажиллагааны, суралцах болон хөгжих
гэсэн 4 хэтийн төлөвөөл үнэлнэ.

www.emust.edu.mn
48
Хэтийн төлөв Тайлбар
Санхүү
/Financial/
Борлуулалтын хэмжээ, ашигт ажиллагаа, энгийн ашиг гэх
мэт санхүүгээ амжиллтай байлгах зорилгодоо хүрэхийн
тулд ашигладаг.
Хэрэглэгч
/Customer/
хэрэглэгчийн сэтгэл ханамж, хэрэгцээ шаардлагын
хэлбэрүүдийг хангах зорилгыг хэрэгжүүлэхэд ашиглагдана.
Бизнесийн үйл
ажиллагаа
/Business
process/
Санхүүгийн зорилгодоо хүрэх, хэрэглэгчийн сэтгэл
ханамжийг дээшлүүлэх зорилгодоо хүрэхийн тулд ямар
үйл ажиллагаа явуулахыг шинжлэх үед ашиглагдана.
Суралцах болон
хөгжих /Learning
and growth/
Хэрхэн ажилчдыг сургах, ажиллах орчин бий болгох зэрэг
хүний нөөцийн чадавхийг нэмэгдүүлэхэд ашиглагдана.

www.emust.edu.mn
3.2 Амжилтын шийдвэрлэх хүчин зүйл/Critical
Success Factor (CSF)/
49
Өрсөлдөгч копаниудаас ялгарах хүчин зүйл. Олон
хүчин зүйлээс хамгийн чухал амжилтын хүчин зүйлийг
тодорхойлох энэ аргыг бизнесийн стратегийн үндсэн
арга болгон ашиглаж байна.

www.emust.edu.mn
3.3 Чанарын инженерчлэл /Value Engineering (VE)/
50
Бүтээгдэхүүний чанарыг
алдагдуудахгүйгээр зардалыг
бууруулах арга юм. Энэ нь тухайн
бүтээгдэхүүний түүхий эдийг
сайжруулах, хөгжүүлэх процесст
хяналт тавих явдал юм. Энэ аргыг
хэрэглэснээр зөвхөн зардал буурахгүй
бүтээгдэхүүний уран сэтгэмж
нэмэгдэж, зорилгоо биелүүлэх үйл
ажиллагааг байнга сэдэлжүүлж өгнө.

www.emust.edu.mn
4. Бизнесийн удирдлагын систем /Business
management systems/
51
Бизнесийн удирдлагыг үр
ашигтай хэрэгжүүлэхийн тулд,
бизнесийн удирдлагын стратегит
нийцсэн системийг бий болгох
шаардлагатай байна. Бизнес
талаасаа өгөгдлийг удирдах
дараах аргууд байна.

www.emust.edu.mn
4.1 Борлуулалтын автоматжуулалт/Sales Force
Automation/
52
Борлуулалтын үйл ажиллагааг сайжруулахад компьютерийг
ашиглах процесс. Борлуулалтын үйл ажиллагааг оновчтой
болгох, стандартчлах үйл ажиллагаа нь борлуулалтын арга
барил, хэрэглэгчдийн мэдээлэл, хэрэглэгчидтэй хйисэн гэрээ
хэлэлцээрийн түүх гэх мэтээр зохион байгуулагдан зохиогдсон
байдаг.

www.emust.edu.mn
4.2 Хэрэглэгчийн харилцаа холбооны
удирдлага/Customer Relationship Management/
53
Энэ арга нь зөвхөн борлуулалтын үйл
ажиллагаа ч биш байгууллага
хэрэглэгчийн харилцаа холбоог
нэмэгдүүлэх SFA аргыг өргөтгөсөн арга
юм. Ерөнхийдөө электрон худалдаа эсвэл
факс, телефон утсыг компьютертэй
холбогдсон CTI (Computer Telephony
Integration) Компьютер болон телефоны
нэгдэл) системд ашиглагдана.

www.emust.edu.mn
4.3 Нийлүүлэлтийн гинжин хэлхээний
удирдлага /Supply Chain Management/
54
SCM нь харилцагчийн захиалга, түүхий эдийн нийлүүлэлтээс
эхлээд бараа материалын хяналт, бүтээгдэхүүний тээвэрлэлтийг
удирдахад интернет болон компьютерийг ашигладаг нэгдсэн
удирдлага юм. Түүхий эдийн байгууллагауд, үйлдвэрийн цех,
бөөний худалдаачид, гэрээт борлуулагчид, жижиглэнгийн
худалдаачид, үйлчилгээний комданиуд зэрэг нь борлуулалтын
гинжин хэлхээнд оролцоно. Энэ арга нь эдгээр талуудын
хооронд арилжаалагдсан мэдээллийг нэгтгэн, нийлүүлэлтийн
сүлжээг удирдахаас гадна илүүдэл нөөцийг бууруулах,
түгээлтийн зардалыг багасгах үр нөлөөтэй.

www.emust.edu.mn
55

www.emust.edu.mn
4.4 Чанарын гинжин хэлхээний удирдлага
/Value Chain Management/
56
VCM нь хэрэглэгчийн хэрэгцээг бүхэлд
хангах процессыг оновчтой болгох арга юм.
Байгууллагын бүтээгдэхүүн, үйлчилгээг
хэрэглэгчдэд хүргэх хэд хэдэн хэлбэр байна.
• Нийлүүлэлтийн
• Үйлдвэрлэлийн
• Борлуулалтын
• Үйлчилгээний
Энэ нь бизнесин стратегийг сайжруулах, үйл ажиллагааны чиг
үүргийн дагуу бүлгүүдэд ангилан ажлыг илүү үр дүнтэй болгох
зорилготой.

www.emust.edu.mn
57

www.emust.edu.mn
Нэмэлт материал
58
1. Applied Information Technology Engineer Examination
2. http://www.wikihow.com
3. http://shontko.blog.gogo.mn/read/entry110675
4. http://www.tftcentral.co.uk/specs.htm
5. http://support.dell.com/support/edocs/monitors/2408WFP/e
n/UG/about.htm

www.emust.edu.mn
АНХААРАЛ ТАВЬСАНД
БАЯРЛАЛАА
59

It101 14

Recomendados

Recomendados

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

La actualidad más candente (20)

Destacado

Destacado (20)

Similar a It101 14

Similar a It101 14 (20)

Más de Nergui Batjargal

Más de Nergui Batjargal (15)

It101 14

Notas del editor