1. November 23, 2013 1
ẢNH GIẢ VÀ CẠM BẪY TRONG
X QUANG NGỰC
BS.NGUYỄN QUÝ KHOÁNG
BS NGUYỄN QUANG TRỌNG

2. November 23, 2013 2
DÀN BÀI
I- MỤC ĐÍCH
II- NGUYÊN DO CÁC SAI LẦM TRONG CHẨN ĐOÁN
III- ẢNH GIẢ:
do kỹ thuật chụp X Quang Ngực không chuẩn.
IV- CẠM BẪY do thiếu hiểu biết:
1- về ý nghĩa của ảnh giả.
2- về những biến thể của bình thường.
3- về một số nguyên nhân gây sai lầm.
4- về một số bệnh lý gây sai lầm.
V- CÁCH KHẮC PHỤC CÁC SAI LẦM
VI- KẾT LUẬN

3. MỤC ĐÍCH
 KHÔNG MẮC CÁC SAI LẦM TRONG CHẨN ĐOÁN
 X QUANG NGỰC CHUẨN VẪN LÀ “VIÊN ĐÁ TẢNG”
(Corner stone)
 PHẢI KHAI THÁC HẾT MỨC NHỮNG THÔNG TIN TỪ
PHIM X QUANG NGỰC CHUẨN (THẲNG, NGHIÊNG)
TRƯỚC KHI SỬ DỤNG ĐẾN MSCT NGỰC.
November 23, 2013 3

4. NGUYÊN DO SAI LẦM
 CÁCH THẤY (NHÃN THỨC) MỖI NGƯỜI KHÔNG
GIỐNG NHAU
 THIẾU HIỂU BIẾT VỀ ẢNH GIẢ VÀ CẠM BẪY
 ĐỌC PHIM X QUANG NGỰC KHÔNG ĐÚNG CÁCH
 KHÔNG NẮM ĐƯỢC CÁC HỘI CHỨNG X QUANG
 KHÔNG ĐỐI CHIẾU GIỮA X QUANG VỚI LÂM
SÀNG
November 23, 2013 4

5. 23-Nov-13 5

6. 23-Nov-13 6

7. 23-Nov-13 7

8. November 23, 2013 8
_“Ngöôøi ta chæ gaëp caùi ngöôøi ta ñi tìm vaø
ngöôøi ta chæ ñi tìm caùi ngöôøi ta ñaõ bieát”
(On ne trouve que ce qu’on cherche et
on ne cherche que ce qu’on connait).
“Người ta chỉ thấy cái mà người ta chuẩn bị thấy”
(People only see what they are prepared to see).
Ralph Waldo Emerson

9. November 23, 2013 9
ẢNH GIẢ
Ảnh giả còn được gọi là Artefact hoặc artifact.
Đó là một hình ảnh không có thực xẩy ra do:
Kỹ thuật chụp X Quang ngực không chuẩn:
1/ Đầu đèn X quang không ngay ngắn so với phim.
2/ Để người nhà đặt tay lên ngực bệnh nhân.
3/ Không bảo bệnh nhân kẹp tóc lên cao.
4/ Rửa phim chưa sạch.

10. 10 November 23, 2013

11. 11 November 23, 2013

12. 12 November 23, 2013
BÓNG MỜ PHẾ NANG Ở NGỰC (P) ?

13. 13 November 23, 2013
BÀN TAY NGƯỜI CHĂM SÓC
BỆNH NHÂN
BÓNG MỜ PHẾ NANG Ở NGỰC (P)

15. DẤU HIỆU BĂNG QUA THÀNH NGỰC
(CROSSING CHEST WALL SIGN)
Búi tóc

18. 18 November 23, 2013

19. 19 November 23, 2013

20. November 23, 2013 20
CẠM BẪY
CẠM BẪY còn được gọi là PIÈGE hoặc PITFALL
Đó là những nguyên nhân gây sai lầm trong
chẩn đoán
X Quang Ngực vì thiếu hiểu biết:
1/ Về ý nghĩa của ảnh giả.
2/ Về những biến thể của bình thường
(Normal variants): khiếm khuyết cơ ngực to một
bên hoặc phì đại cơ ngực to 2 bên, dị dạng xương
sườn, cột sống, lồng ngực…

21. November 23, 2013 21
CẠM BẪY
- 3/ Một số nguyên nhân gây sai lầm như: Bóng
vú, núm vú, cắt vú, bơm vú, nếp gấp da, tuyến
hung…
- 4/ Về một số bệnh lý gây sai lầm như: U thành
ngực, bướu Pancoast, bướu ma, tràn dịch dưới
đáy phổi,viêm phổi tròn, đóng vôi màng phổi,
achalasia, phổi biệt trí, bướu mỡ trung thất v…v.

22. 22 November 23, 2013

23. 23 November 23, 2013
Imaging of Chest Wall Disorders.Mi-Young Jeung, MD. (Radiographics. 1999;19:617-637.)
POLAND’S SYNDROME
Nam,17 tuổi, không có cơ ngực to bên (T), tật dính ngón ở bàn tay (T).

24. 24 November 23, 2013
BOÙNG CÔ NGÖÏC LÔÙN HAI BEÂN

25. 25 November 23, 2013
VUÙ TO ÔÛ NAM GIÔÙI DO DUØNG NOÄI TIEÁT TOÁ

26. 26 November 23, 2013
XÖÔNG SÖÔØN COÅ VII BEÂN (P)

27. 27 November 23, 2013
BÓNG MỜ PHẾ NANG THÙY GIỮA PHỔI (P)

28. 28 November 23, 2013
PECTUS EXCAVATUM: Do sự bất đối xứng của bóng vú 
Không thấy bờ dưới của bóng vú (P),bóng vú (P) lệch vào trong
tạo nên bóng mờ cạnh bờ tim (P).

29. 29 November 23, 2013
BOÙNG VUÙ VAØ NUÙM VUÙ HAI BEÂN

30. 30 November 23, 2013
BÖÔÙU VUÙ (P)

31. 31 November 23, 2013

32. 32 November 23, 2013
Mastectomie droite

33. 33 November 23, 2013
BREAST IMPLANTS

34. 34 November 23, 2013
BREAST IMPLANTS

35. 35 November 23, 2013
CHÍCH SILICONE
TRÖÏC TIEÁP VAØO
MOÂ TUYEÁN VUÙ
HAI BEÂN

36. 36 November 23, 2013
TRAØN KHÍ MAØNG PHOÅI (P)?

37. 37 November 23, 2013NEÁP GAÁP DA THAØNH NGÖÏC

39. 39 November 23, 2013
KIỂM TRA SỨC KHOẺ

40. 40 November 23, 2013
DAÁU HIEÄU CAÙNH BUOÀM
SAIL SIGN
– Boùng tuyeán öùc bình
thöôøng (normal
thymus) ôû treû döôùi
3 tuoåi ñoâi khi bò
chaån ñoaùn laàm laø
khoái u trung thaát.
– Hình aûnh thaáy
ñöôïc treân X quang
raát ña daïng,trong
ñoù daáu hieäu caùnh
buoàm laø ñieån hình.

41. 41 November 23, 2013
CÁC LOẠI TUYẾN HUNG THEO GS CAFFEY

42. 42 November 23, 2013
Boùng môø ôû trung thaát tröôùc vôùi daáu hieäu
che laáp roán phoåi (T),khoâng cheøn eùp khí
pheá quaûn-Khoâng coù hình aûnh xeïp phoåi (T).
Treû 11 thaùng tuoåi,
khoâng trieäu chöùng hoâ haáp.
Boùng môø trung thaát tröôùc coù ñaäm
ñoä ñoàng nhaát
Tuyeán öùc bình thöôøng.

43. 43 November 23, 2013

44. 44 November 23, 2013

45. 45 November 23, 2013
CHONDROSARCOMA
Keep Your Eyes on the Ribs: The Spectrum of Normal Variants and Diseases That Involve
the Ribs.Adam R. Guttentag, MD. (Radiographics. 1999;19:1125-1142.)

46. 46
November 23, 2013
Beänh nhaân than ñau vai(P).

47. 47 November 23, 2013
PANCOAST TUMOR
Phim ngöïc cho thaáy bôø trong
cung söôøn I bình thöôøng.
8 tuaàn sau: Phaù huûy bôø
trong cung söôøn I.

48. 48 November 23, 2013
Keep Your Eyes on the Ribs: The Spectrum of Normal Variants and Diseases That Involve the
Ribs.Adam R. Guttentag, MD. (Radiographics. 1999;19:1125-1142.)
PANCOAST TUMOR
3 tuaàn sau nöõa: Phaù huûy
hoaøn toaøn cung söôøn I.
Phaù huûy thaân T2
(caùc ñaàu muõi teân).

49. 49 November 23, 2013
BỆNH NHÂN HƠI BỊ TỨC NGỰC PHẢI

50. HÌNH ẢNH GIẢ BƯỚU
 Tràn dịch rãnh liên thuỳ có thể cho ra những hình ảnh giả
bướu hoặc Bướu ma (Ghost tumor). Cần nghĩ đến chẩn đoán
này khi thấy bóng mờ nằm theo vị trí của rãnh liên thuỳ và nhất
là có hình mỏ chim ở bóng mờ.

51. 51 November 23, 2013
TRAØN DÒCH RAÕNH LIEÂN
THUØY LÔÙN (P)

52. Tràn dịch phần dưới rãnh
liên thuỳ lớn phải.

53. 53 November 23, 2013
BỆNH NHÂN HƠI TỨC NGỰC PHẢI

54. 54 November 23, 2013
TRAØN DÒCH MÀNG PHỔI DÖÔÙI ÑAÙY PHOÅI PHẢI

55. 55 November 23, 2013
TRAØN DÒCH DÖÔÙI ÑAÙY PHOÅI PHẢI

58. November 23, 2013 58
Boùng môø troøn ôû giöõa phoåi (P)
 U PHOÅI ?

59. November 23, 2013 59
Boùng môø troøn ôû giöõa phoåi (P)
 U PHOÅI ?
Hai ngaøy sau
 VIEÂM PHOÅI

60. 60 November 23, 2013
BỆNH NHÂN CHỤP HÌNH KiỂM TRA SỨC KHOẺ

61. 61 November 23, 2013
VOÂI HOÙA MAØNG PHOÅI:HÌNH AÛNH MAI MÖÏC

62. 62 November 23, 2013
VOÂI HOÙA MAØNG PHOÅI

63. 63
BỆNH NHÂN THƯỜNG BỊ NÔN, ÓI

64. 64
ACHALASIA

65. 65
DAÁU HIEÄU ÑÖÔØNG VAØO-ÑÖÔØNG RA
INLET TO OUTLET SIGN
ACHALASIA

66. Achalasia

67. 67 November 23, 2013
BỆNH NHI 1O TUỔI NHẬP ViỆN VÌ SỐT

68. 68
November 23, 2013
PHOÅI CAÙCH LY-PULMONARY SEQUESTRATION

69. 69 November 23, 2013
Intralobar Extralobar
Lieân quan vôùi phoåi Naèm trong maøng
phoåi chung
Coù maøng phoåi rieâng
TM hoài löu TM phoåi TM heä thoáng
Vò trí Phoåi (T):60-70 % Phoåi (T):90%
Baát thöôøng keát hôïp Hieám Thöôøng
Tuoåi luùc chaån ñoaùn 50% tröôùc 20 tuoåi 60% tröôùc 1 tuoåi
Tyû leä Nam/Nöõ Nam/Nöõ = 1:1 Nam/Nöõ = 8:1
Boäi nhieãm Thöôøng Hieám
18/35
PHOÅI CAÙCH LY - PULMONARY SEQUESTRATION

70. 70 November 23, 2013
PHOÅI CAÙCH LY - PULMONARY SEQUESTRATION
INTRALOBAR EXTRALOBAR

71. 71 November 23, 2013
PHOÅI CAÙCH LY-INTRALOBAR PULMONARY SEQUESTRATION
Beù trai 6 tuoåi,Vieâm phoåi thuøy döôùi
(P) nhieàu laàn.CTangiogram:Ñoâng
ñaëc ñaùy phoåi (P) vôùi maïch maùu
lôùn ôû trung taâm.
Maïch maùu naøy xuaát
phaùt töø döôùi cô hoaønh.

72. 72 November 23, 2013
PHOÅI CAÙCH LY-INTRALOBAR PULMONARY SEQUESTRATION
CT angiogram: Ñoäng maïch nuoâi xuaát phaùt töø ñoäng maïch thaân
taïng (muõi teân) vaø Tónh maïch hoài löu trôû veà tónh maïch phoåi.

73. 73 November 23, 2013
PHOÅI CAÙCH LY-INTRALOBAR PULMONARY SEQUESTRATION
Volume-render reformatted
images (CT scanner):Ñoäng maïch
nuoâi xuaát phaùt töø ñoäng maïch
thaân taïng.
Moå: Intralobar Sequestration.

74. BỆNH NHÂN 54 tuổi nam,chụp
XQ Ngực để kiểm tra sức khoẻ.
ECG bình thường.

75. CT scan : Khối u giảm
đậm độ bao quanh tim
Mediastinal lipomatosis

76. November 23, 2013 76
CÁCH KHẮC PHỤC CÁC SAI LẦM
1/ LUÔN LUÔN NHỚ HÌNH X QUANG CHỈ LÀ BÓNG CỦA
SỰ THẬT NÊN PHẢI KẾT HỢP VỚI LÂM SÀNG KHI BIỆN
LUẬN
2/ HÌNH X QUANG NGỰC RẤT QUAN TRỌNG,
CHO MỘT CÁI NHÌN TỔNG THỂ,CẦN PHẢI ĐƯỢC KHAI
THÁC TRIỆT ĐỂ TRƯỚC KHI NHỜ ĐẾN MSCT.
3/ PHẢI NẮM VỮNG CÁC ẢNH GIẢ VÀ CẠM BẪY CŨNG
NHƯ CÁC HỘI CHỨNG X QUANG.
4/ PHẢI BIẾT ĐỌC PHIM X QUANG NGỰC ĐÚNG CÁCH

77. KẾT LUẬN
“TIA X KHÔNG BAO GIỜ
NÓI DỐI.
CHỈ CÓ CHÚNG TA MỚI
TỰ DỐI MÌNH KHI CHÚNG
TA DIỄN TẢ SAI LẦM
TIẾNG NÓI CỦA TIA X
HOẶC CHÚNG TA ĐÒI HỎI
NHỮNG GÌ NGOÀI KHẢ
NĂNG CỦA TIA X.”
ANTOINE BÉCLÈRE
(1856-1939)
November 23, 2013 77

78. XIN CẢM ƠN SỰ CHÚ Ý THEO DÕI CỦA
QUÝ BÁC SĨ
23-Nov-13 78