1. WORLD METROLOGY
BIPM
Bureau International des
Poids et Mesures
ประสิทธิ์ บุบผ�วรรณ�
ส่วนประชาสัมพันธ์
BIPM มีชื่อเต็มภำษำฝรั่งเศสเรียกว่ำ “Bureau International des Poids et
Mesures” และภำษำอังกฤษเรียกว่ำ “International Bureau of Weights and
Measures” หรือภำษำไทยเรียกว่ำ “ส�านักงานชั่งตวงวัดระหว่างประเทศ” ซึ่งเป็น
องค์ ก รมำตรวิ ท ยำระดั บ โลกที่ ท� ำ หน้ำ ที่ เ ป็ น สถำบั น มำตรวิ ท ยำระหว่ ำ งประเทศ
เหมือนกับเป็นส�ำนักงำนเลขำธิกำร เพือด�ำเนินงำนทำงด้ำนวิชำกำรให้กบทีประชุมใหญ่
่ ั ่
ของสนธิสัญญำเมตริกและมีประเทศต่ำงๆ เป็นสมำชิกทั้งหมด 54 ประเทศ รวมทั้ง
ประเทศไทยด้วย
ในกำรค้ำขำยแลกเปลี่ยนสินค้ำระหว่ำงประเทศจะเป็นไปอย่ำงรำบรื่น
ทุกประเทศก็ต้องใช้ระบบหน่วยวัดเดียวกันที่เป็นสำกล ซึ่งเป็นที่มำของควำมตกลง
ระหว่ำงประเทศ ว่ำด้วย มำตรกำรวัดปริมำณทำงกำยภำพ ซึ่งเป็นพื้นฐำนที่ส�ำคัญยิ่ง
ต่อกำรค้ำขำยแลกเปลียนระหว่ำงประเทศ นับตังแต่มกำรลงนำมในสนธิสญญำเมตริก
่ ้ ี ั
(Metric Treaty) ในปี ค.ศ. 1875 ได้ท�ำให้มีกำรพัฒนำกลไกซึ่งท�ำให้เกิดควำมเชื่อมั่น
ในควำมเท่ำเทียมกันของมำตรฐำนกำรวัดทำงกำยภำพระหว่ำงประเทศ และน�ำไปสู่
กำรก่อตั้งห้องปฏิบัติกำรระหว่ำงชำติขึ้นหนึ่งแห่ง กับคณะกรรมกำรระหว่ำงชำติอีก
หลำยคณะ
สนธิสญญำเมตริก ก�ำหนดให้จดตังคณะกรรมกำรเพือควบคุมขึน 2 คณะ คือ
ั ั ้ ่ ้
General Conference for Weights and Measures (CGPM) และ International
Committee for Weights and Measures (CIPM) พร้อมห้องปฏิบัติกำรระหว่ำงชำติ
อีกหนึ่งแห่ง คือ International Bureau of Weights and Measures (BIPM) ส�ำนักงำน 
ชังตวงวัดระหว่ำงประเทศ ซึงมีทตงอยูทเี่ มือง Sevres ใกล้กบกรุงปำรีส ประเทศฝรังเศส
่ ่ ี่ ั้ ่ ั ่
พร้อมทั้งคณะกรรมกำรที่ปรึกษำอีกหลำยคณะซึ่งได้รับกำรจัดตั้งภำยหลังมีหน้ำที่ให้
 
ค�ำปรึกษำในสำระทำงวิชำกำรแก่ CIPM ในมำตรวิทยำหลำยสำขำ เช่น คณะกรรมกำร
ที่ปรึกษำด้ำนไฟฟ้ำ (Consultative Committee on Electricity, CCE) คณะกรรมกำร
ที่ปรึกษำด้ำนอุณหภูมิ (Consultative Committee on Temperature, CCT) และคณะ
กรรมกำรอื่นๆ อีกหลำยสำขำ
  
สมำชิกของคณะกรรมกำรที่ปรึกษำได้รับกำรคัดเลือกมำจำกห้องปฏิบัติกำร
แห่งชำติของประเทศสมำชิกทีมควำมกระตือรือล้นในกำรวิจยมำตรฐำนกำรวัดในสำขำ
่ ี ั  
ทีเ่ กียวข้อง ในขณะทีหองปฏิบตกำรมำตรฐำนแห่งชำติของประเทศสมำชิกอืนๆ ก็มสทธิ
่ ่ ้ ั ิ ่ ีิ
ที่จะให้เสนอข้อเสนอแนะแก่คณะกรรมกำรที่ปรึกษำได้เช่นกัน
SI Units
4
Vol.12 No.56 May-June 2010

2. ส�ำนักงำนชั่งตวงวัดระหว่ำงประเทศ (BIPM) ประเทศฝรั่งเศส
ส�ำหรับ International Bureau of Weights and Measures (BIPM) ส�ำนักงำน
ชั่งตวงวัดระหว่ำงประเทศ ซึ่งเป็นห้องปฏิบัติกำรระหว่ำงชำติมีควำมรับผิดชอบที่
เกี่ยวข้องกับมำตรฐำนกำรวัด 3 ประกำรคือ
1. กำรเปรียบเทียบผลกำรวัดระหว่ำงกัน (International Comparison) ของ
ประเทศสมำชิก
2. กำรส่งเสริม ประสำนงำน และจัดท�ำเอกสำรเพือกำรเปรียบเทียบผลกำรวัด
่
ระหว่ำงกัน
3. กำรวิจย ในสำขำของมำตรวิทยำทีเ่ ลือกสรรแล้วภำยใต้กำรอ�ำนวยกำรของ
ั
CIPM
ส�ำหรับผูทสนใจสำมำรถเข้ำไปในเว็บไซด์ www.bipm.fr จะให้ควำมรูเ้ กียวกับ
้ ี่ ่
กำรวัดในระดับนำนำชำติ เช่น ประวัติควำมเป็นมำของ Metre Convention และ BIPM
ควำมหมำยและควำมส�ำคัญของมำตรวิทยำ (Metrology) กำรสอบกลับได้ของกำรวัด
(Traceability) รำยละเอียดเกี่ยวกับหน่วยวัด SI Units และข้อตกลงกำรยอมรับร่วมกัน
(Global Mutual Recognition Arrangement -MRA) ตลอดจน เอกสำรผลงำนกำรวิจย ั
และกำรพัฒนำด้ำนกำรวัด เป็นต้น
นอกจำกนี้ ท่ำนยังสำมำรถรับทรำบข้อมูลกำรสร้ำงกำรยอมรับในระดับ
นำนำชำติ (Global MRA) ของสถำบันมำตรวิทยำแห่งชำติ (ประเทศไทย) ซึ่งเป็นหนึ่ง
ในสมำชิ ก ของ BIPM ที่ ไ ด้ ร ่ ว มน� ำ ผลกำรเปรี ย บเที ย บด้ ำ นกำรวั ด บรรจุ ล งใน
Appendix B (Key and Supplementary Comparisons) และปัจจุบนขีดควำมสำมำรถ
ั
ด้ำนกำรสอบเทียบและกำรวัด (Calibration and Measurement Capability : CMC)
รวม 4 สำขำได้แก่ สำขำไฟฟ้ำ สำขำมวล สำขำควำมดัน และสำขำอุณหภูมิ ได้บรรจุไว้
ใน Appendix C ของ BIPM Database และเผยแพร่ใน www.bipm.fr อีกด้วย www.bipm.fr
ที่มา : หนังสือมาตรวิทยาเบื้องต้น
www.bipm.fr
5
Vol.12 No.56 May-June 2010