1. 1
Unidade 3 - A atmosfera: Os mapas do tempo
Nesta unidade, é necesario coñecer os
seguintes conceptos en relación aos mapas
do tempo:
- Isóbaras
- Anticiclóns e borrascas
- Frontes
- Vento
Imaxe: upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/8b/Windstorm_Emma.png
2. Imaxe: www.meteogalicia.es/observacion/satelite/sateliteProduto.action?tipo=isobaras
2
Unidade 3 - A atmosfera: Os mapas do tempo
● Isóbaras
Son liñas que unen puntos coa mesma presión.
Nos mapas do tempo amósase a presión a nivel do mar, independentemente da altitude do terreo (presión
reducida).
As unidades son o milibar (mbar) ou o hectopascal (hPa) que son equivalentes.
Unha atmosfera (atm) é a presión media que exerce a columna de aire sobre un punto concreto da Terra a
nivel do mar. Equivale a 1013,25 hPa.
3. 3
Unidade 3 - A atmosfera: Os mapas do tempo
● Anticiclóns (A) e borrascas (B)
Na foto de satélite do
6 de novembro de
2014 podemos
observar unha
borrasca moi clara ao
sur de Islandia, cunha
presión no seu centro
de 968 hPa. Hai outra
zona de baixas
presións que ocupa
desde o N de África ata
N de Alemania (1008
hPa).
Poden observarse así
mesmo, dous
anticiclóns, un sobre o
Atlántico oeste (zona
das illas Azores) e
outro sobre Turquía,
ambos con 1028 hPa.
Nas borrascas a presión debe ser menor de 1013,25 hPa mentres que nos anticilóns debe ser maior.
4. Imaxe: www.metoffice.gov.uk/public/weather/surface-pressure/#?tab=surfacePressureColour&fcTime=1413291600
4
Unidade 3 - A atmosfera: Os mapas do tempo
● Frontes t
Unha fronte é unha
zona de transición
entre dúas masas de
aire de distintas
características
físicas: presión,
humidade,
densidade,
temperatura e
vento. Teñen entre
20 e 50 km e é onde
teñen lugar a
maioría dos
fenómenos máis
importantes do
tempo.(
Modificado a partir de:
meteobasica.blogspot.
com.es/2011/01/frentes.html)
Unha fronte fría separa unha masa de aire máis frío que avanza sobre outra máis cálida.
Unha fronte cálida é ao revés. Os conceptos de cálido e frío son relativos, é dicir, non implican moita ou
pouca temperatura senón máis ou menos temperatura en relación ás demais masas de aire. Nunha fronte
ocluída unha fronte fría métese por debaixo dunha fronte cálida. Outro tipo de fronte é o estacionario no
que dúas masas de aire están quietas. (Modificado a partir de: es.wikipedia.org/wiki/Frente_(meteorologia))
5. 5
Unidade 3 - A atmosfera: Os mapas do tempo
No mesmo mapa sinálase a situación aproximada das principais masas de aire. Comparando este mapa
coa foto satelital poden verse as nubes asociadas ás frontes e ás zonas de borrasca.
6. 6
Unidade 3 - A atmosfera: Os mapas do tempo
● Vento
Neste mapa amósase a
velocidade do vento (código de
cores, en km/h) e a súa
dirección e intensidade
(símbolos brancos, ver o
significado abaixo).
O vento é o modo en que a
atmosfera intenta igualar a
diferenza de presión e diríxese
dos anticiclóns (alta presión) ás
borrascas (baixa presión).
Que as isóbaras estén xuntas
implica que hai moita diferenza
de presión nunha distancia
relativamente curta, polo que o
vento móvese máis rapidamente
para compensar esa diferenza.
Imaxes:
- Mapa: www.meteogalicia.es/modelos/index.action?request_locale=gl
- Símbolos: www.prtc.net/~dimboost/myweb/Clima%20y
%20Geografia_files/Simbolos_viento1.jpg
7. 7
Unidade 3 - A atmosfera: Os mapas do tempo
Ao superpoñer o
mapa de isóbaras
co de ventos pode
apreciarse o vento
máis forte (cores
pardas e amarelas)
na área de isóbaras
máis xuntas,
mentres que o
vento máis frouxo
(violetas e azuis)
na zona de
anticiclón, onde as
isóbaras están
moito máis
separadas.
No hemisferio
norte o vento
circula en sentido
horario arredor dos
anticiclóns e
antihorario arredor
das borrascas. A
disposición das
O vento é lixeiramente paralelo ás isóbaras, pero cun desvío, en xeral, cara adentro
isóbaras tamén
nas borrascas e cara afora nos anticiclóns. A desviación pode ser duns 15º a 30º
indica a dirección
inda que pode aumentar ou diminuír en determinadas condicións.
do vento.
Imaxe: Elaboración propia a partir dos mapas de Meteogalicia: www.meteogalicia.es/observacion/index.action