1. Semantic Web
Afstudeerpad HCM
Opleiding Informatiekunde
6 september - 29 october 2010
Human-Computer Studies Laboratory HCS
Coördinator: dr W.N.H. Jansweijer
Docent(en): Wouter Jansweijer en studentassistent
Onderwijstijden: Hoorcollege: donderdag 13h00 - 14h45, zaal C-1.112 (Sciencepark)
Practicum: woensdag 13h00 - 17h00, zaal G-0.10 (Sciencepark)
Studiepunten: 5 EC's
Tentamendatum: donderdag 28 october 2009, 15h00 ~ 17h00, zaal G-3.02 (Sciencepark)
Hertentamen 1: Januari 2011, datum nog niet vastgesteld
Herkansing 2: Wordt alleen georganiseerd na een verzoek daartoe, omkleed met geldige
redenen (eind augustus 2011)
Cursusmateriaal:
"A Semantic Web Primer" van Grigoris Antoniou and Frank van Harmelen,
The MIT Press, March 2008, 8 x 9, 288 pp., 38 illus, $45.00, ISBN-10: 0-
262-01242-1 / ISBN-13: 978-0-262-01242-3
En de artikelen, hieronder aangegeven. De artikelen voorzien van een link
kunt U zelf downloaden. Overige artikelen worden via het college
beschikbaar gesteld.
Cursus URL: Blackboard cursus 20102011.Semantic web
2. Adressen: • dr W. Jansweijer: W.N.H.Jansweijer at uva punt nl
Algemene informatie
De practicumopdrachten kunnen in groepjes van 2 studenten worden uitgevoerd en moeten leiden tot een
document waarin de resultaten beschreven zijn. Er is steeds practicumondersteuning op aangegeven
woensdagen. De opdrachten dienen uiterlijk op de daaropvolgende woensdag 09h00 te worden ingeleverd via
Blackboard. ALLE ingeleverde documenten dienen voorzien te zijn van namen en collegkaartnummers op
de documenten zelf !! en ALLE documenten (behalve de in te leveren data-files) dienen in het pdf formaat te
zijn. Deze opdrachten worden beoordeeld en tellen voor 40% mee in het eindcijfer. U dient de opdrachten
met tenminste een 5,0 beoordeling af te ronden. Te laat ingeleverde opdrachten zijn onvoldoende!
Voor het practicum wordt gebruik gemaakt van triple20 (zie Software hieronder). Lees alvorens te
beginnen goed de instructies voor het gebruik van triple20 door (“Het gebruik van Triple20”; te vinden
in 'Tips' op Blackboard!). Als U zomaar begint maakt U een goede kans werk kwijt te raken ...
De cursus wordt afgesloten met een schriftelijk tentamen op donderdag 28 october. Bij het tentamen mag de
literatuur niet geraadpleegd worden, U mag wel één A4-tje met aantekeningen meenemen.
Geldigheid practicumresultaten: De cijfers behaald voor practicumopdrachten blijven alleen geldig voor
het lopende studiejaar. Als U op het einde van het studiejaar de cursus nog niet met een voldoende hebt
afgerond, moet U de gehele cursus het volgende jaar over doen, met de dan geldende opracticumopdrachten.
Collegerooster (concept)
Practica:
Colleges:
woensdag 13h00 -
17h00,
woensdag 13h00 - 14h45, zaal C-1.112 (Sciencepark)
zaal G-0.10
Sciencepark
3. Wouter Jansweijer: Inleiding 'Semantic Web'
• Tim Berners Lee, James Hendler and Ora Lasilla: (te vinden in
'Course Documents' op Blackboard!)
A new form of Web content that is meaningful to computers will unleash
a revolution of new possibilities, Scientific American, may 2001.
• Paul Ford, 2002. August 2009: How Google beat Amazon and Ebay to
the Semantic Web.
36 Geen practicum
• Grigoris Antoniou en Frank van Harmelen, 2008, A Semantic Web
Primer, Hoofdstuk 1,2
• Christian Bizer, Jens Lehmann, Georgi Kobilarov, Sőren Auer,
Christian Becker, Richard Cyganiak en Sebastian Hellmann:
DBpedia - A Crystallization Point for the Web of Data. Journal of Web
Semantics (JWS), 2009, Special Issue on the Web of Data.
• Bergur Páll Gylfason: The Future Of The Web; The Semantic Web,
Reykjavik University, march 2010
Wouter Jansweijer: Ontologieën / XML / RDF / RDFS
• Grigoris Antoniou en Frank van Harmelen, 2008 A Semantic Web
Primer, Hoofdstukken 3 en 7
Opdracht 1: Triples • Natalya F. Noy and Deborah L. McGuinness. Ontology Development
37
schrijven, 101: A Guide to Creating Your First Ontology.
• McGuiness, D.L. (2001). Ontologies come of age.
• Decker, S., Melnik, S., van Harmelen, F., Fensel, D., Klein, M.,
Broekstra, L., Erdmann, M. and Horrocks, I.: The Semantic Web: The
Roles of XML and RDF. IEEE Internet Computing, 2000, 5, 63 – 73.
Wouter Jansweijer: Ontologieën, XML/RDF/RDFS, afleidingen, SPARQL
• Mark van Assem, Aldo Gangemi and Guus Schreiber. Conversion of
WordNet to a standard RDF/OWL representation. In Proc. LREC 2006,
Opdracht 2: 2006. PDF
38 Oefening Triple20, • Christiane Fellbaum Introduction uit: Christiane Fellbaum (Ed).
ontologie bouwen WordNet: An Electronic Lexical Database. MIT Press, 1998. (te vinden in
'Course Documents' op Blackboard!)
• George A. Miller: Nouns in Wordnet. in: Christiane Fellbaum (Ed).
WordNet: An Electronic Lexical Database. MIT Press, 1998. (te vinden in
'Course Documents' op Blackboard!)
Wouter Jansweijer: OWL + OWL reasoning
Opdracht 3: • Grigoris Antoniou en Frank van Harmelen, 2008, A Semantic Web
39
Dbpedia, Wordnet Primer, Hoofdstuk 4.
• Eric Prud'hommeaux en Andy Seaborne (eds.), SPARQL Query
Language for RDF, W3C Candidate Recommendation 17 June 2007.
40 Opdracht 4: Wouter Jansweijer: Webservices en RuleML
4. • Grigoris Antoniou en Frank van Harmelen, 2008, A Semantic Web
Primer, Hoofdstuk 5.
SPARQL, e-culture • Ian Horrocks and Peter F. Patel-Schneider. A Proposal for an OWL
Rules Language. The Thirteenth International World Wide Web
Conference. New York, New York, May 2004, ACM Press. (ook via de
Cursusmateriaal pagina op BB op te halen).
Wouter Jansweijer: Toepassingen
• Grigoris Antoniou en Frank van Harmelen, 2008, A Semantic Web
Primer, Hoofdstukken 6 en 8.
• Fabio Ciravegna, Sam Chapman, Alexiei Dingli, Yorick Wilks.
Learning to Harvest Information for the Semantic Web. Proceedings of
the 1st European Semantic Web Symposium, Heraklion, Greece, May 10-
Opdracht 5:
41 12, 2004
Definities in OWL
• A. Preece, S. Decker Intelligent Web Services [PDF]. IEEE Intelligent
Systems January/February 2002, p15.
• S.A. McILraith, D.L. Martin Bringing Semantics to Web Services.
IEEE Intelligent Systems January/February 2003, p90. Te vinden in
'Cursusmateriaal' op Blackboard!
• S. Staab et al. Web Services: Been There, Done That? [PDF] IEEE
Intelligent Systems January/February 2003, p90
Wouter Jansweijer: wrap-up
• Nog in te vullen literatuur over het Multimedian E-Culture project
• A. Th. Schreiber, B. Dubbeldam, J. Wielemaker, and B. J. Wielinga.
Ontology-based photo annotation. IEEE Intelligent Systems, May/June
2001. PDF version
42 Opdracht 6:
Familierelaties in • L. Hollink, A. Th. Schreiber, J. Wielemaker and B. J. Wielinga.
OWL Semantic Annotation of Image Collections. Workshop on Knowledge
Markup and Semantic Annotation, KCAP'03, Florida, October 2003. PDF
• B. J. Wielinga, A. Th. Schreiber, J. Wielemaker, and J. A. C.
Sandberg. From thesaurus to ontology. Internation Conference on
Knowledge Capture, Victoria, Canada, October 2001. PDF-version
43 tentamen
Software
• Er wordt gebruik gemaakt van de Triple20-RDF editor. Deze draait zowel onder Linux als onder
MacOS en Windows mits een recente versie (5.6.... of nieuwer) van SWI-prolog is geïnstalleerd. Als
U deze software thuis wilt installeren vindt U hier Prolog en hier instructies voor het onder GIT
downloaden van Triple20.
Opdrachten:
Opdrachten inleveren via Blackboard. De ingeleverde documenten dienen ELK voorzien te zijn van Uw
5. namen en collegkaartnummers !! Bovendien dienen alle ingediende documenten in het .pdf formaat te zijn
(danwel .rdf .rdfs .owl als het om datafiles gaat).
uiterste inlevertijdstip
practicum
09h00 op
woensdag 15
Opdracht 1: Triples schrijven woensdag 22 september
september
woensdag 22
Opdracht 2: Oefening Triple20, Ontologie bouwen woensdag 29 september
september
woensdag 29
Opdracht 3: DBpedia, wordnet woensdag 6 october
september
Opdracht 4: SPARQL, e-culture demo woensdag 6 october woensdag 13 october
Opdracht 5: Definities in OWL woensdag 13 october woensdag 20 october
Opdracht 6: Familierelaties OWL woensdag 20 october woensdag 27 october
Aanvullende literatuur:
naast bovenstaande verplichte literatuur is het volgende aan te raden:
Over het Semantic Web:
• "Semantic Web For Dummies (For Dummies (Computer/Tech))" Jeffrey T. Pollock; Paperback;
$19.79
• "Semantic Web Programming" John Hebeler; Paperback; $29.70
Over RDF(S)
• Practical RDF By Shelley Powers. July 2003, 0-596-00263-7, 350 pages.
• Frank Manola, Eric Miller, eds, RDF Primer, W3C.
Over OWL:
• Web Ontology Language (OWL): Overview
W3C Candidate Recommendation 18 Aug 2003. Deborah L. McGuinness and Frank van Harmelen
eds
• Web Ontology Language (OWL) Guide Version 1.0
W3C Candidate Recommendation 18 Aug 2003. Smith, Welty, McGuinness, eds
• OWL Web Ontology Language Use Cases and Requirements. Jef Heflin (Ed).
6. • OWL 2 Web Ontology Language Primer (october 2009): Pacal Hitzler et al.
Over SWRL:
• SWRL: A Semantic Web Rule Language Combining OWL and RuleML, W3C Member Submission
21 May 2004, Ian Horrocks, Peter F. Patel-Schneider, Harold Boley, Said Tabet, Benjamin Grosof,
Mike Dean.
Over RQL en SPARQL:
• Jeen Broekstra. Sesame RQL: a Tutorial (version 1.2)
Over Description Logics:
• D. Nardi, R. J. Brachman. An Introduction to Description Logics. In the Description Logic
Handbook, edited by F. Baader, D. Calvanese, D.L. McGuinness, D. Nardi, P.F. Patel-Schneider,
Cambridge University Press, 2002, pages 5-44.
Over Semantic Web:
• Tim Berners Lee;: Spinning the Web
Over Ontologieen: