Recomendados
Más contenido relacionado
La actualidad más candente
La actualidad más candente (20)
Similar a การวัดพฤติกรรมด้านจิตพิสัย
Similar a การวัดพฤติกรรมด้านจิตพิสัย (20)
Más de TupPee Zhouyongfang
Más de TupPee Zhouyongfang (20)
การวัดพฤติกรรมด้านจิตพิสัย
- 1. กกาารววััดพฤตติกิกรรม ดด้้าานจจิิตพพิสิสัยัย อาจารย์ปรีชา เครือวรรณ อาจารย์สมพงษ์ พันธุรัตน์
- 2. พฤติกรรมด้านจิตพิสัย เป็เป็นนพพฤฤติติกกรรรรมมที่ที่เกิเกิดดขึ้ขึ้นนภาภายยใจใจจิจิตตใจใจขขอองงมมนุนุษษย์ย์เกี่เกี่ยยววข้ข้ออง ง กักับบคควาวามมรู้รู้สึสึก ก อาอารรมมณ์ณ์และและจิจิตตใจใจขขอองงบุบุคคคคล ล เช่เช่น น คควาวาม ม สสนนใจ ใจ คควาวามมซาซาบบซึ้ซึ้ง ง เจเจตตคคติ ติ ค่าค่านินิยยม ม คควาวามมต้ต้อองงกาการ ร กาการรปปรัรับบตัตัว ว คุคุณณธธรรรรม ม จจริริยยธธรรรรม ม บุบุคคลิลิกกภาภาพ พ เป็เป็นนต้ต้น น เป็เป็นนสิ่สิ่งงที่ที่สสร้าร้างงสสมมขึ้ขึ้นนจจนนเป็เป็นนลัลักกษษณะณะเฉเฉพาะพาะขขอองงแต่แต่ละ ละ บุบุคคคคล ล กาการรเกิเกิดดจิจิตตพิพิสัสัยยภาภายยในในตัตัววบุบุคคคคลลนั้นั้น น จะจะพัพัฒฒนานาจาจากกระระดัดับ บ ตำ่าตำ่าจจนนถึถึงงระระดัดับบสูสูง ง ได้ได้แก่ แก่ กาการรรัรับบรู้ รู้ กาการรตตออบบสสนนออง ง กาการรสสร้าร้างงคุคุณณค่า ค่า กาการรจัจัดดระระบบบบคุคุณณค่า ค่า และ และ กาการรสสร้าร้างงลัลักกษษณะณะนินิสัสัย ย กาการรพัพัฒฒนานาให้ให้เกิเกิดดจิจิตตพิพิสัสัยยในในระระดัดับบสูสูงงต้ต้อองงอาอาศัศัยยพื้พื้นนฐาฐาน น ระระดัดับบกาการรเรีเรียยนนรู้รู้ที่ที่ตำ่าตำ่ากกว่า ว่า
- 3. ธรรมชชาาตติขิของกกาารววัดัดจจิิตพพิิสสัยัย เป็นคุณลักษณะด้านจิตใจที่มองไม่เห็นหรือ เป็นนามธรรม เป็นการวัดทางอ้อม การวัดจิตพิสัยมีความคลาดเคลื่อนในการวัดเกิด ขึ้นได้ง่าย อาจมีการเสแสร้งและบิดเบือนคำาตอบของผู้ถูก วัด การตอบของผู้ถูกวัดมีลักษณะเป็นไปตามที่สังคม มุ่งหวัง เป็นคุณลักษณะด้านจิตใจที่มองไม่เห็นหรือ เป็นนามธรรม เป็นการวัดทางอ้อม การวัดจิตพิสัยมีความคลาดเคลื่อนในการวัดเกิด ขึ้นได้ง่าย อาจมีการเสแสร้งและบิดเบือนคำาตอบของผู้ถูก วัด การตอบของผู้ถูกวัดมีลักษณะเป็นไปตามที่สังคม มุ่งหวัง
- 4. องค์ประกอบของพฤติกรรมจิตพิสัย เป็นลักษณะที่แสดงออกถึงอารมณ์หรือความรู้สึกของบุคคล เป็นลักษณะที่แสดงออกถึงอารมณ์หรือความรู้สึกของบุคคล ในการวัดจิตพิสัยจึงต้องใช้เครื่องมือวัดที่แสดงออกในลักษณะ ของอารมณ์และความรู้สึก ในการวัดจิตพิสัยจึงต้องใช้เครื่องมือวัดที่แสดงออกในลักษณะ ของอารมณ์และความรู้สึก เป็นลักษณะที่มีแบบแผนเฉพาะคน คนที่มีความรู้สึกอย่าง เป็นลักษณะที่มีแบบแผนเฉพาะคน คนที่มีความรู้สึกอย่าง เดียวกันไม่จำาเป็นต้องมีการแสดงออกที่เหมือนกัน เดียวกันไม่จำาเป็นต้องมีการแสดงออกที่เหมือนกัน มีทิศทาง ความรู้สึกของบุคคลมีทิศทางเป็นไปในทางที่พึง มีทิศทาง ความรู้สึกของบุคคลมีทิศทางเป็นไปในทางที่พึง ปรารถนาหรือไม่พึงปรารถนา ชอบหรือไม่ชอบ พอใจหรือไม่ พอใจ ปรารถนาหรือไม่พึงปรารถนา ชอบหรือไม่ชอบ พอใจหรือไม่ พอใจ มีความเข้ม ระดับความรู้สึกของบุคคลที่มีต่อเป้าหมายนั้นๆ มี มีความเข้ม ระดับความรู้สึกของบุคคลที่มีต่อเป้าหมายนั้นๆ มี ทั้งปรารถนามาก น้อย ชอบมากชอบน้อย เป็นต้น ทั้งปรารถนามาก น้อย ชอบมากชอบน้อย เป็นต้น เป้าหมายของการวัด เป็นสิ่งที่บุคคลต้องการแสดงความรู้สึก เป้าหมายของการวัด เป็นสิ่งที่บุคคลต้องการแสดงความรู้สึก ลงไปให้ชัดเจนและแน่นอนว่า ความรู้สึกนั้นเป็นความรู้สึก ของบุคคลที่มีต่อสิ่งใด ลงไปให้ชัดเจนและแน่นอนว่า ความรู้สึกนั้นเป็นความรู้สึก ของบุคคลที่มีต่อสิ่งใด
- 5. หลักการวัดพฤติกรรมจิตพิสัย วัดให้ครอบคลุมพฤติกรรมหรือคุณลักษณะที่ ต้องการวัด วัดหลายๆ ครั้ง และใช้เทคนิคการวัดหลายวิธี วัดผลอย่างต่อเนื่อง ต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้ที่ถูกวัดเป็นอย่างดี ใช้ผลการวัดให้ถูกต้อง วัดให้ครอบคลุมพฤติกรรมหรือคุณลักษณะที่ ต้องการวัด วัดหลายๆ ครั้ง และใช้เทคนิคการวัดหลายวิธี วัดผลอย่างต่อเนื่อง ต้องอาศัยความร่วมมือจากผู้ที่ถูกวัดเป็นอย่างดี ใช้ผลการวัดให้ถูกต้อง
- 6. วิธีการและเครื่องมือที่ใช้วัด พฤติกรรมจิตพิสัย การสังเกต (Observation) เป็นวิธีการหนึ่งในการเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับพฤติกรรมของ เป็นวิธีการหนึ่งในการเก็บรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับพฤติกรรมของ ผู้ผู้เรีเรียยน น ทั้ทั้งงในในห้ห้อองงเรีเรียยนนและและนนออกกห้ห้อองงเรีเรียยน น เครื่องมือชนิดนี้ใช้ครูหรือตัวบุคคลทำาหน้าที่ในการวัดโดยใช้ ประสาทสัมผัสทั้งห้าโดยเฉพาะทางตาและหูเป็นสำาคัญ ลักษณะของการสังเกตจะปล่อยให้สภาพการณ์ต่างๆ ดำาเนินไป ตามธรรมชาติ ในการเรียนการสอนการสังเกตทำาให้ครูทราบ ข้อมูลที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับคุณลักษณะของผู้เรียน ซึ่งเห็นได้จาก พฤติกรรมที่แสดงออกมา คุณลักษณะต่างๆ ได้แก่ ความสนใจ นิสัยการเรียน การมีส่วน ร่วมในการปฏิบัติงาน เครื่องมือชนิดนี้ใช้ครูหรือตัวบุคคลทำาหน้าที่ในการวัดโดยใช้ ประสาทสัมผัสทั้งห้าโดยเฉพาะทางตาและหูเป็นสำาคัญ ลักษณะของการสังเกตจะปล่อยให้สภาพการณ์ต่างๆ ดำาเนินไป ตามธรรมชาติ ในการเรียนการสอนการสังเกตทำาให้ครูทราบ ข้อมูลที่ลึกซึ้งเกี่ยวกับคุณลักษณะของผู้เรียน ซึ่งเห็นได้จาก พฤติกรรมที่แสดงออกมา คุณลักษณะต่างๆ ได้แก่ ความสนใจ นิสัยการเรียน การมีส่วน ร่วมในการปฏิบัติงาน
- 7. ตัวอย่างพฤติกรรมการเรียนรู้ที่สามารถวัดได้โดยการ สังเกต คุณลักษณะ พฤติกรรมที่แสดงออก ความสนใจ ความใส่ใจต่อการศึกษาวิชาต่างๆ การทำางาน การใฝ่รู้หรือการ แสวงหาความรูการร่วมแสดงความคิดเห็นต่างๆ นิสัยการเรียน การเตรียมพร้อมในการเรียน การใช้เวลาว่างให้เป็นประโยชน์ ความ รับผิดชอบ ความกระตือรือร้น ความซาบซึ้ง การแสดงความชื่นชม ชื่นชอบต่อวิชาที่เรียน พอใจและสนุกสนาน กับการทำากิจกรรมเกี่ยวกับงานศิลปะ ดนตรี วัฒนธรรม ธรรมชาติ เจตคติ -ทางวิทยาศาสตร์ -ทางสังคม ยอมรับฟังผู้อื่น ใฝ่รู้ มีเหตุผล มีทักษะการคิด ไม่ด่วนสรุปจนกว่าจะ มีหลักฐานที่ชัดเจน การมีสัมมาคารวะ เคารพกฎกติกา เคารพสิทธิของผู้อื่น ความ ปรารถนาที่จะช่วยเหลือสังคม การปรับตัว ความสัมพันธ์กับผู้อื่น ปฏิกิริยาต่อคำาชมและคำาวิจารณ์ ความมั่นคง ทางอารมณ์ การปรับตัวทางสังคม
- 8. แบบสังเกตที่มีลักษณะเป็นแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) พฤติกรรม ใช่ ไม่ใช่ 1. มาเรียนเป็นประจำา 2. ตั้งใจทำากิจกรรมแม้ไม่มีครูอยู่ด้วย 3. ซักถามครูเมื่อมีปัญหา 4. ร่วมอภิปราย 5. มีความกระตือรือร้นในการเรียน รวมคะแนน
- 9. แบบสังเกตที่มีลักษณะเป็นแบบมาตราส่วนประมาณค่า (Rating scale) ระดับความถี่ของพฤติกรรม พฤติกรรมที่สังเกต เสมอๆ (5) บ่อยๆ (4) บางครั้ง (3) นานๆ ครั้ง (2) ไม่เคยเลย (1) 1. มาเรียนเป็นประจำา 2.ตั้งใจทำากิจกรรมแม้ไม่มีครูอยู่ด้วย 3. ซักถามครูเมื่อมีปัญหา 4. ร่วมอภิปราย 5. มีความกระตือรือร้นในการเรียน รวมคะแนน
- 10. แผนภูมิการมีส่วนร่วม (Participation Chart) ชื่อสมาชิก ในกลุ่ม ความรับผิดชอบ การให้ ความ ร่วมมือ การร่วม อภิปราย การทำางาน ที่ได้รับ มอบหมาย ร่วมกัน แก้ ปัญหา 1. ฟ้าสวย // /// /// /// 2. ฟ้าใส /// / /// // 3. เหินฟ้า // /// /// // 4. เมฆงาม /// // // //
- 11. ระเบียนพฤติการณ์ (Anecdotal) การบันทึกพฤติการณ์ของผู้เรียน การบันทึกพฤติการณ์ของผู้เรียน ชื่อผู้ถูกสังเกต………………………….วิชา………………………. …….ชั้น………… วัน เดือน ปี ที่สังเกต .…………เวลาที่สังเกต……………..สถานททีี่่ สังเกต…………………… บันทึกพฤติกรรม/ผลการสังเกต ……….……………………………………………………..…………………… ……………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………… ความคิดเห็นของครู………………………………………………………. …………… ……………………………………………………………….…………………… ………………………… ข้อเสนอ แนะ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….…… ……………………………… ชื่อผู้ถูกสังเกต………………………….วิชา………………………. …….ชั้น………… วัน เดือน ปี ที่สังเกต .…………เวลาที่สังเกต……………..สถานททีี่่ สังเกต…………………… บันทึกพฤติกรรม/ผลการสังเกต ……….……………………………………………………..…………………… ……………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………………… …………………………………………… ความคิดเห็นของครู………………………………………………………. …………… ……………………………………………………………….…………………… ………………………… ข้อเสนอ แนะ………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………….…… ……………………………… ผู้ สังเกต…………………………... ผู้ สังเกต…………………………...
- 12. การสร้างแบบบันทึกการสังเกต กำาหนดพฤติกรรมหรือคุณลักษณะที่ต้องการสังเกต แยกแยะพฤติกรรมที่ต้องการสังเกตออกเป็นพฤติกรรมย่อยๆ กำาหนดพฤติกรรมหรือคุณลักษณะที่ต้องการสังเกต แยกแยะพฤติกรรมที่ต้องการสังเกตออกเป็นพฤติกรรมย่อยๆ ที่สามารถสังเกตเห็นได้เป็นรูปธรรม เช่น ต้องการวัดความ สนใจในการเรียน พฤติกรรมย่อยๆ ที่สังเกตเห็นได้ เช่น เข้า เรียนสมำ่าเสมอ ร่วมทำากิจกรรมกลุ่มตามบทบาท กระตือรือร้น ในการเรียน เป็นต้น ที่สามารถสังเกตเห็นได้เป็นรูปธรรม เช่น ต้องการวัดความ สนใจในการเรียน พฤติกรรมย่อยๆ ที่สังเกตเห็นได้ เช่น เข้า เรียนสมำ่าเสมอ ร่วมทำากิจกรรมกลุ่มตามบทบาท กระตือรือร้น ในการเรียน เป็นต้น เลือกรูปแบบของแบบบันทึกข้อมูลที่ใช้ประกอบการสังเกต วางแผนการสังเกตว่าจะสังเกตช่วงเวลาใดหรือสถานการณ์ใด เลือกรูปแบบของแบบบันทึกข้อมูลที่ใช้ประกอบการสังเกต วางแผนการสังเกตว่าจะสังเกตช่วงเวลาใดหรือสถานการณ์ใด ใครเป็นผู้สังเกต สังเกตกี่ครั้ง ใครเป็นผู้สังเกต สังเกตกี่ครั้ง กำาหนดหลักเกณฑ์การให้คะแนนในแต่ละพฤติกรรมย่อย กำาหนดหลักเกณฑ์การให้คะแนนในแต่ละพฤติกรรมย่อย
- 13. คุณภาพของการสังเกตและเเบบบันทึกการสังเกต การนิยามพฤติกรรมที่ต้องการสังเกต ต้องชัดเจน สังเกตได้ เข้าใจตรงกันการตรวจสอบคุณภาพเน้นที่ ความตรงเชิงเนื้อหาเป็นสำาคัญ ในการสังเกต หากผู้ถูกสังเกตมีพฤติกรรมเปลี่ยนไป เนื่องจากรู้ตัวว่ากำาลังถูกสังเกตพฤติกรรมข้อมูลที่ได้ อาจผิดพลาดได้ ผู้สังเกตต้องได้รับการฝึกฝนและรู้เรื่องที่จะสังเกตเป็น อย่างดี ซึ่งการสังเกตจะได้ผลดีหรือไม่เพียงใดขึ้นอยู่ กับความตั้งใจ ประสาทสัมผัส และการรับรู้ของผู้ สังเกตซึ่งการรับรู้เป็นผลมาจากประสบการณ์และความ สามารถของผู้สังเกตเป็นสำาคัญ การนิยามพฤติกรรมที่ต้องการสังเกต ต้องชัดเจน สังเกตได้ เข้าใจตรงกันการตรวจสอบคุณภาพเน้นที่ ความตรงเชิงเนื้อหาเป็นสำาคัญ ในการสังเกต หากผู้ถูกสังเกตมีพฤติกรรมเปลี่ยนไป เนื่องจากรู้ตัวว่ากำาลังถูกสังเกตพฤติกรรมข้อมูลที่ได้ อาจผิดพลาดได้ ผู้สังเกตต้องได้รับการฝึกฝนและรู้เรื่องที่จะสังเกตเป็น อย่างดี ซึ่งการสังเกตจะได้ผลดีหรือไม่เพียงใดขึ้นอยู่ กับความตั้งใจ ประสาทสัมผัส และการรับรู้ของผู้ สังเกตซึ่งการรับรู้เป็นผลมาจากประสบการณ์และความ สามารถของผู้สังเกตเป็นสำาคัญ
- 14. วิธีการและเครื่องมือที่ใช้วัดพฤติกรรมจิตพิสัย การสัมภาษณ์ (Interview) เป็นการสนทนาอย่างมีจุดมุ่งหมายตามวัตถุประสงค์ที่ เรากำาหนดไว้ล่วงหน้า เพื่อให้ได้ข้อมูลโดยตรงจากผู้ที่ เราสนทนาด้วย ข้อมูลที่ได้เป็นข้อมูลเจาะลึกเฉพาะด้านเกี่ยวกับความ จริงหรือ ข้อเท็จจริง ความรู้สึก ความสนใจ ความ คิดเห็นและเจตคติ เครื่องมือที่ใช้ประกอบการสัมภาษณ์คือ แบบบันทึกการ สัมภาษณ์ มีลักษณะทั้งที่กำาหนดคำาถาม คำาตอบไว้ล่วง หน้า และที่ไม่กำาหนดคำาถามตายตัว แต่จะกำาหนดเป็น คำาถามกว้างๆ คือเปิดโอกาสให้ผู้เรียนตอบได้เต็มที่ และอาจนำาคำาตอบนั้นมาตั้งเป็นคำาถามใหม่ได้ เป็นการสนทนาอย่างมีจุดมุ่งหมายตามวัตถุประสงค์ที่ เรากำาหนดไว้ล่วงหน้า เพื่อให้ได้ข้อมูลโดยตรงจากผู้ที่ เราสนทนาด้วย ข้อมูลที่ได้เป็นข้อมูลเจาะลึกเฉพาะด้านเกี่ยวกับความ จริงหรือ ข้อเท็จจริง ความรู้สึก ความสนใจ ความ คิดเห็นและเจตคติ เครื่องมือที่ใช้ประกอบการสัมภาษณ์คือ แบบบันทึกการ สัมภาษณ์ มีลักษณะทั้งที่กำาหนดคำาถาม คำาตอบไว้ล่วง หน้า และที่ไม่กำาหนดคำาถามตายตัว แต่จะกำาหนดเป็น คำาถามกว้างๆ คือเปิดโอกาสให้ผู้เรียนตอบได้เต็มที่ และอาจนำาคำาตอบนั้นมาตั้งเป็นคำาถามใหม่ได้
- 15. วิธีการและเครื่องมือที่ใช้วัดพฤติกรรมจิตพิสัย การสอบถาม (Questionnaire) เป็นการให้ผู้เรียนเป็นผู้รายงานตนเองตามข้อคำาถามที่ เตรียมไว้ เป็นการสอบถามเรื่องราวต่างๆ ที่เน้นการให้ข้อมูล เกี่ยวกับความจริง ข้อเท็จจริง หรือความคิดเห็น คำาตอบโดยมากไม่มีถูกหรือผิด การตอบให้ผู้ตอบทำา เครื่องหมายในข้อที่ต้องการตอบ ซึ่งเรียกว่า แบบสอบถามปลายปิด หรือให้ผู้ตอบเขียนคำาตอบ เอง ซึ่งเรียกว่า แบบสอบถามปลายเปิด เนื้อหาที่ถามอาจเป็นข้อมูลส่วนตัวของผู้เรียน หรือ เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการปฏิบัติตนของผู้เรียนด้าน การเรียน ลักษณะนิสัยการเรียน ความคิดเห็นต่อ พฤติกรรมการสอนของครู เป็นต้น เป็นการให้ผู้เรียนเป็นผู้รายงานตนเองตามข้อคำาถามที่ เตรียมไว้ เป็นการสอบถามเรื่องราวต่างๆ ที่เน้นการให้ข้อมูล เกี่ยวกับความจริง ข้อเท็จจริง หรือความคิดเห็น คำาตอบโดยมากไม่มีถูกหรือผิด การตอบให้ผู้ตอบทำา เครื่องหมายในข้อที่ต้องการตอบ ซึ่งเรียกว่า แบบสอบถามปลายปิด หรือให้ผู้ตอบเขียนคำาตอบ เอง ซึ่งเรียกว่า แบบสอบถามปลายเปิด เนื้อหาที่ถามอาจเป็นข้อมูลส่วนตัวของผู้เรียน หรือ เกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการปฏิบัติตนของผู้เรียนด้าน การเรียน ลักษณะนิสัยการเรียน ความคิดเห็นต่อ พฤติกรรมการสอนของครู เป็นต้น
- 16. แบบสอบถามมีลักษณะเป็นแบบตรวจสอบรายการ (Checklist) แบบสำารวจความสนใจกิจกรรมด้านศิลปะ รายการ ชอบ ไม่ชอบ 1. เต้นรำา 2. แต่งเพลง 3. วาดภาพ 4. ตกแต่งบ้าน 5. เขียนบทละคร
- 17. แบบสอบถามเป็นมาตราส่วนประมาณค่า (Rating Scale) แบบสำารวจความสนใจกิจกรรมด้านการ อ่าน รายการ 5 4 3 2 1 1.อ่านข่าวสารเรื่องราวเกี่ยวกับการเมือง การปกครอง 2. อ่านข่าวสารเรื่องราวด้านเศรษฐกิจ 3.อ่านข่าวสารเรื่องราวเกี่ยวกับการศึกษา 4.อ่านข่าวสารเรื่องราวเกี่ยวกับเหตุการณ์ ทางสังคม 5. อ่านเรื่องราวด้านบันเทิง สารคดี
- 18. วิธีการและเครื่องมือที่ใช้วัดพฤติกรรมจิตพิสัย การใช้แบบวัดเชิงสถานการณ์ เป็นการใช้สถานการณ์ต่างๆ แล้วให้นักเรียนพิจารณา ว่าในสถานการณ์เหล่านั้น นักเรียน มีความรู้สึก หรือมี ความคิดเห็นอย่างไร หรือนักเรียนจะทำาอย่างไร คำาตอบของนักเรียนจะไม่มีผิดหรือถูก แต่คำาตอบจะเป็น ข้อมูลบอกให้ทราบว่าคุณลักษณะในด้านนั้นๆ ที่เรา ต้องการวัด นักเรียนมีอยู่ในระดับใด การสร้างแบบวัดเชิงสถานการณ์ จะมีจุดมุ่งหมายที่ แน่นอนว่าในแต่ละสถานการณ์ต้องการตรวจสอบ คุณลักษณะด้านใดของผู้เรียน ตัวเลือกจะมีระดับของคะแนนไม่เท่ากัน ซึ่งขึ้นอยู่อยู่กับ ทฤษฎีทางด้านจิตวิทยาที่นำามาใช้เป็นหลักในการสร้าง ตัวเลือกเพื่อจะบอกว่า คุณลักษณะด้านจิตใจของบุคคล นั้น เกิดขึ้นหรือมีอยู่ในระดับใด ตามทฤษฎีนั้นๆ เป็นการใช้สถานการณ์ต่างๆ แล้วให้นักเรียนพิจารณา ว่าในสถานการณ์เหล่านั้น นักเรียน มีความรู้สึก หรือมี ความคิดเห็นอย่างไร หรือนักเรียนจะทำาอย่างไร คำาตอบของนักเรียนจะไม่มีผิดหรือถูก แต่คำาตอบจะเป็น ข้อมูลบอกให้ทราบว่าคุณลักษณะในด้านนั้นๆ ที่เรา ต้องการวัด นักเรียนมีอยู่ในระดับใด การสร้างแบบวัดเชิงสถานการณ์ จะมีจุดมุ่งหมายที่ แน่นอนว่าในแต่ละสถานการณ์ต้องการตรวจสอบ คุณลักษณะด้านใดของผู้เรียน ตัวเลือกจะมีระดับของคะแนนไม่เท่ากัน ซึ่งขึ้นอยู่อยู่กับ ทฤษฎีทางด้านจิตวิทยาที่นำามาใช้เป็นหลักในการสร้าง ตัวเลือกเพื่อจะบอกว่า คุณลักษณะด้านจิตใจของบุคคล นั้น เกิดขึ้นหรือมีอยู่ในระดับใด ตามทฤษฎีนั้นๆ
- 19. ตัวอย่างการวัดค่านิยมในการเสียสละ ถ้าเพื่อนบ้านบ้านใกล้เคียงที่รู้จักชอบพอกัน มา ถ้าเพื่อนบ้านบ้านใกล้เคียงที่รู้จักชอบพอกัน มา ขอยืมอุปกรณ์เครื่องใช้บางอย่าง ถึงแม้ ข้าพเจ้าจะหวง แต่ข้าพเจ้าให้ยืมเพราะ 1. เป็นเพื่อนบ้านที่รู้จักคงเอากลับคืนได้ 2. คราวหน้าเราจะได้ไปยืมของเพื่อนบ้านมาใช้บ้าง 3. เป็นเพื่อนบ้านกันควรมีนำ้าใจต่อกัน 4. เพื่อนบ้านจะได้เห็นว่าเราเป็นคนมีนำ้าใจ 5. การแบ่งปันกันใช้เป็นสิ่งที่คนมีนำ้าใจควรปฏิบัติ 6. สังคมจะอยู่ได้ก็ด้วยนำ้าใจที่เอื้อเฟื้อต่อกัน ขอยืมอุปกรณ์เครื่องใช้บางอย่าง ถึงแม้ ข้าพเจ้าจะหวง แต่ข้าพเจ้าให้ยืมเพราะ 1. เป็นเพื่อนบ้านที่รู้จักคงเอากลับคืนได้ 2. คราวหน้าเราจะได้ไปยืมของเพื่อนบ้านมาใช้บ้าง 3. เป็นเพื่อนบ้านกันควรมีนำ้าใจต่อกัน 4. เพื่อนบ้านจะได้เห็นว่าเราเป็นคนมีนำ้าใจ 5. การแบ่งปันกันใช้เป็นสิ่งที่คนมีนำ้าใจควรปฏิบัติ 6. สังคมจะอยู่ได้ก็ด้วยนำ้าใจที่เอื้อเฟื้อต่อกัน
- 20. การสร้างเครื่องมือวัดพฤติกรรมจิต พิสัย ขั้นต้น 1. ระบุความต้องการหรือเป้าหมายของสิ่งที่ต้องการวัด เช่นต้องการ ขั้นต้น 1. ระบุความต้องการหรือเป้าหมายของสิ่งที่ต้องการวัด เช่นต้องการ วัดเจตคติของนักเรียนที่มีต่อการประกอบอาชีพ หรือต้องการวัด ความมีวินัยในตนเองของผู้เรียน เป็นต้น 2. ศึกษาคุณลักษณะที่ต้องการวัดให้เข้าใจถ่องแท้ เพื่อการกำาหนด คุณลักษณะ เป็นประเด็นที่ชัดเจน หรือแยกเป็นด้านๆ ซึ่งอาจเป็น คุณลักษณะตามทฤษฎีหรือตามหลักวิชา หรือเป็นคุณลักษณะที่ ได้จากแหล่งข้อมูลในเรื่องนั้นๆ โดยตรง 3. นำาคุณลักษณะที่ต้องการวัด มาเขียนในลักษณะของนิยามปฏิบัติ การหรือเขียนในลักษณะของพฤติกรรมที่แสดงออกซึ่งสามารถวัด ได้ เพื่อให้คุณลักษณะที่จะวัดอยู่ในรูปของพฤติกรรมที่สังเกตและ วัดได้ หรือกำาหนดขอบข่าย ประเด็นหลักและรายการของสิ่งที่ จะถามในแต่ละเรื่องนั้นของการวัดนั้นให้ชัดเจนและครอบคลุมสิ่งที่ ต้องการวัด วัดเจตคติของนักเรียนที่มีต่อการประกอบอาชีพ หรือต้องการวัด ความมีวินัยในตนเองของผู้เรียน เป็นต้น 2. ศึกษาคุณลักษณะที่ต้องการวัดให้เข้าใจถ่องแท้ เพื่อการกำาหนด คุณลักษณะ เป็นประเด็นที่ชัดเจน หรือแยกเป็นด้านๆ ซึ่งอาจเป็น คุณลักษณะตามทฤษฎีหรือตามหลักวิชา หรือเป็นคุณลักษณะที่ ได้จากแหล่งข้อมูลในเรื่องนั้นๆ โดยตรง 3. นำาคุณลักษณะที่ต้องการวัด มาเขียนในลักษณะของนิยามปฏิบัติ การหรือเขียนในลักษณะของพฤติกรรมที่แสดงออกซึ่งสามารถวัด ได้ เพื่อให้คุณลักษณะที่จะวัดอยู่ในรูปของพฤติกรรมที่สังเกตและ วัดได้ หรือกำาหนดขอบข่าย ประเด็นหลักและรายการของสิ่งที่ จะถามในแต่ละเรื่องนั้นของการวัดนั้นให้ชัดเจนและครอบคลุมสิ่งที่ ต้องการวัด
- 21. การสร้างเครื่องมือวัดพฤติกรรมจิต พิสัย ขั้นดำาเนินการสร้าง 4. กำาหนดวิธีการวัดหรือเครื่องมือที่ใช้ในการวัด ว่าจะเป็นการ ขั้นดำาเนินการสร้าง 4. กำาหนดวิธีการวัดหรือเครื่องมือที่ใช้ในการวัด ว่าจะเป็นการ สังเกต สัมภาษณ์ แบบสอบถาม แบบวัดเชิงสถานการณ์ หรือ มาตรวัด พร้อมทั้งรูปแบบและประเภทของคำาถามให้เหมาะกับเรื่อง ที่จะวัดและลักษณะของผู้เรียนแต่ละระดับว่า ควรเป็นคำาถาม ลักษณะใด 5. สร้างเครื่องมือตามลักษณะและชนิดของเครื่องมือที่กำาหนด ซึ่งมี รายละเอียดของการสร้างข้อคำาถามที่แตกต่างกันออกไปตามชนิด ของเครื่องมือ 6. ตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือ ทั้งในด้านความตรง ความ เป็นปรนัย ความชัดเจนของภาษา หรือความเหมาะสมของ ข้อความ รวมทั้งการจัดเรียงข้อความ ทั้งนี้ในการตรวจสอบ คุณภาพ เป็นไปตามลักษณะของเครื่องมือวัดแต่ละชนิดที่อาจแตก ต่างกันบ้างในบางประเด็น สำาหรับการตรวจสอบคุณภาพขั้นนี้ โดยการ สังเกต สัมภาษณ์ แบบสอบถาม แบบวัดเชิงสถานการณ์ หรือ มาตรวัด พร้อมทั้งรูปแบบและประเภทของคำาถามให้เหมาะกับเรื่อง ที่จะวัดและลักษณะของผู้เรียนแต่ละระดับว่า ควรเป็นคำาถาม ลักษณะใด 5. สร้างเครื่องมือตามลักษณะและชนิดของเครื่องมือที่กำาหนด ซึ่งมี รายละเอียดของการสร้างข้อคำาถามที่แตกต่างกันออกไปตามชนิด ของเครื่องมือ 6. ตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือ ทั้งในด้านความตรง ความ เป็นปรนัย ความชัดเจนของภาษา หรือความเหมาะสมของ ข้อความ รวมทั้งการจัดเรียงข้อความ ทั้งนี้ในการตรวจสอบ คุณภาพ เป็นไปตามลักษณะของเครื่องมือวัดแต่ละชนิดที่อาจแตก ต่างกันบ้างในบางประเด็น สำาหรับการตรวจสอบคุณภาพขั้นนี้ โดยการ 6.1 ตรวจสอบข้อคำาถามเหล่านั้นด้วยตนเอง แล้วทำาการ ปรับปรุงแก้ไข 6.2 ให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา องค์ ประกอบของเครื่องมือวัดที่ดี ความชัดเจนและความถูกต้องของ ภาษาที่ใช้ นำาข้อมูลที่ได้จากผู้เชี่ยวชาญมาปรับปรุงตามความ เหมาะสม 6.1 ตรวจสอบข้อคำาถามเหล่านั้นด้วยตนเอง แล้วทำาการ ปรับปรุงแก้ไข 6.2 ให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา องค์ ประกอบของเครื่องมือวัดที่ดี ความชัดเจนและความถูกต้องของ ภาษาที่ใช้ นำาข้อมูลที่ได้จากผู้เชี่ยวชาญมาปรับปรุงตามความ เหมาะสม
- 22. การสร้างเครื่องมือวัดพฤติกรรมจิต พิสัย ขั้ขั้นนดำาดำาเนิเนินนกาการรสสร้าร้าง ง 7. 7. นำานำาเคเครื่รื่อองงมืมืออที่ที่สสร้าร้างงไปไปททดดลลอองงใช้ใช้กักับบผู้ผู้เรีเรียยนนที่ที่ไม่ไม่ใช่ใช่ผู้ผู้เรีเรียยนนจจริริงงที่ที่จะ จะ วัด เพื่อดูความเป็นปรนัย ความเหมาะสมของภาษาที่ใช้ คือดูว่าข้อคำาถามนั้นเข้าใจตรงกันหรือไม่ มีความเข้าใจในข้อ คำาถามเพียงใด คำาถามชัดเจนเข้าใจง่ายหรือไม่ มีคำาตอบที่ควร จะเป็นครบหรือไม่ ถ้าเป็นคำาถามปลายเปิดมีที่ว่างเพียงพอที่จะ ตอบหรือไม่ ที่สำาคัญคือคำาชี้แจง ผู้ตอบมีความเข้าใจคำาชี้แจง มากน้อยเพียงใด วัด เพื่อดูความเป็นปรนัย ความเหมาะสมของภาษาที่ใช้ คือดูว่าข้อคำาถามนั้นเข้าใจตรงกันหรือไม่ มีความเข้าใจในข้อ คำาถามเพียงใด คำาถามชัดเจนเข้าใจง่ายหรือไม่ มีคำาตอบที่ควร จะเป็นครบหรือไม่ ถ้าเป็นคำาถามปลายเปิดมีที่ว่างเพียงพอที่จะ ตอบหรือไม่ ที่สำาคัญคือคำาชี้แจง ผู้ตอบมีความเข้าใจคำาชี้แจง มากน้อยเพียงใด 8. นำาผลที่ได้จากการทดลองใช้มาวิเคราะห์คุณภาพรายข้อ แล้ว 8. นำาผลที่ได้จากการทดลองใช้มาวิเคราะห์คุณภาพรายข้อ แล้ว ปรับปรุงแก้ไขตามผลการทดลองใช้ในด้านความเป็นปรนัย และ ตามผลการวิเคราะห์ ปรับปรุงแก้ไขตามผลการทดลองใช้ในด้านความเป็นปรนัย และ ตามผลการวิเคราะห์ 9. ทดลองใช้ แล้วนำาผลการทดลองใช้มาวิเคราะห์คุณภาพรายข้อ 9. ทดลองใช้ แล้วนำาผลการทดลองใช้มาวิเคราะห์คุณภาพรายข้อ และคุณภาพทั้งฉบับด้านความตรง และความเที่ยง นำาข้อมูลที่ได้ มาปรับปรุงแก้ไข และคุณภาพทั้งฉบับด้านความตรง และความเที่ยง นำาข้อมูลที่ได้ มาปรับปรุงแก้ไข 10. สร้างเกณฑ์การแปลความหมายของคะแนน เมื่อเครื่องมือมี 10. สร้างเกณฑ์การแปลความหมายของคะแนน เมื่อเครื่องมือมี คุณภาพดีแล้วและจัดพิมพ์เครื่องมือวัดเป็นฉบับสมบูรณ์ต่อไป คุณภาพดีแล้วและจัดพิมพ์เครื่องมือวัดเป็นฉบับสมบูรณ์ต่อไป
- 23. การตรวจสอบคุณภาพของเครื่องมือวัดพฤติกรรมจิตพิสัย ความตรง (Validity) หมายถึง ความสามารถของเครื่องมือในการวัดได้ตรงกับสิ่งที่ ต้องการวัด ในการตรวจสอบความตรงของเครื่องมือวัดจิตพิสัย เน้นการตรวจสอบความตรงตามคุณลักษณะหรือความตรงตาม โครงสร้างหรือความตรงตามทฤษฎี (Construct validity) ซึ่ง หมายถึง ความสามารถของเครื่องมือในการวัดได้ตรงตาม พฤติกรรมหรือคุณลักษณะ (Trait) ทางจิตวิทยาที่ต้องการวัดซึ่ง เป็นโครงสร้างของเรื่องนั้นๆ ตามที่กำาหนดไว้ในทฤษฎีเรื่องนั้นๆ โดยตรวจสอบว่า ข้อความในเครื่องมือวัดแต่ละข้อความหรือแต่ละ ตัวเลือกนั้น วัดคุณลักษณะ ได้ตามโครงสร้างทางทฤษฎีของสิ่งที่ จะวัดหรือไม่ การตรวจสอบความตรงชนิดนี้ส่วนใหญ่ใช้กับเครื่อง มือที่วัดคุณลักษณะที่เป็นนามธรรมซึ่งวัดโดยตรงได้ยาก เช่น เชาว์ปัญญา ความสนใจ เจตคติ ความพึงพอใจ ค่านิยม บุคลิกภาพ คุณธรรม จริยธรรม เป็นต้น หมายถึง ความสามารถของเครื่องมือในการวัดได้ตรงกับสิ่งที่ ต้องการวัด ในการตรวจสอบความตรงของเครื่องมือวัดจิตพิสัย เน้นการตรวจสอบความตรงตามคุณลักษณะหรือความตรงตาม โครงสร้างหรือความตรงตามทฤษฎี (Construct validity) ซึ่ง หมายถึง ความสามารถของเครื่องมือในการวัดได้ตรงตาม พฤติกรรมหรือคุณลักษณะ (Trait) ทางจิตวิทยาที่ต้องการวัดซึ่ง เป็นโครงสร้างของเรื่องนั้นๆ ตามที่กำาหนดไว้ในทฤษฎีเรื่องนั้นๆ โดยตรวจสอบว่า ข้อความในเครื่องมือวัดแต่ละข้อความหรือแต่ละ ตัวเลือกนั้น วัดคุณลักษณะ ได้ตามโครงสร้างทางทฤษฎีของสิ่งที่ จะวัดหรือไม่ การตรวจสอบความตรงชนิดนี้ส่วนใหญ่ใช้กับเครื่อง มือที่วัดคุณลักษณะที่เป็นนามธรรมซึ่งวัดโดยตรงได้ยาก เช่น เชาว์ปัญญา ความสนใจ เจตคติ ความพึงพอใจ ค่านิยม บุคลิกภาพ คุณธรรม จริยธรรม เป็นต้น
- 24. การตรวจสอบรายข้อและรายตัวเลือก โดยการใช้ผู้เชี่ยวชาญ (Expert) ช่วยตรวจสอบซึ่งคล้ายคลึงกับ การตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา กล่าวคือ เป็นการหาดัชนี ความสอดคล้อง (Index of Congruence) ของความคิดเห็น ของผู้เชี่ยวชาญ การใช้เทคนิคกลุ่มรู้ชัด (Known Group Technique) โดยการ เลือกกลุ่มตัวอย่างให้ได้ 2 กลุ่ม คือกลุ่มที่มีและกลุ่มที่ไม่มี พฤติกรรมหรือคุณลักษณะที่ต้องการวัด นำาเครื่องมือวัดไปวัดกับ กลุ่มรู้ชัดทั้ง 2 กลุ่ม แล้วนำาผลการวัดแต่ละข้อความในแต่ละกลุ่ม มาหาค่าเฉลี่ยและความแปรปรวน แล้วเปรียบเทียบความแตกต่าง ของค่าเฉลี่ยของ 2 กลุ่มนั้น การหาค่าสหสัมพันธ์ของคะแนนรายข้อ กับคะแนนรวมข้อที่เหลือ โดยการใช้ผู้เชี่ยวชาญ (Expert) ช่วยตรวจสอบซึ่งคล้ายคลึงกับ การตรวจสอบความตรงเชิงเนื้อหา กล่าวคือ เป็นการหาดัชนี ความสอดคล้อง (Index of Congruence) ของความคิดเห็น ของผู้เชี่ยวชาญ การใช้เทคนิคกลุ่มรู้ชัด (Known Group Technique) โดยการ เลือกกลุ่มตัวอย่างให้ได้ 2 กลุ่ม คือกลุ่มที่มีและกลุ่มที่ไม่มี พฤติกรรมหรือคุณลักษณะที่ต้องการวัด นำาเครื่องมือวัดไปวัดกับ กลุ่มรู้ชัดทั้ง 2 กลุ่ม แล้วนำาผลการวัดแต่ละข้อความในแต่ละกลุ่ม มาหาค่าเฉลี่ยและความแปรปรวน แล้วเปรียบเทียบความแตกต่าง ของค่าเฉลี่ยของ 2 กลุ่มนั้น การหาค่าสหสัมพันธ์ของคะแนนรายข้อ กับคะแนนรวมข้อที่เหลือ
- 25. อำำนำจจำำแนก (Discrimination) หมำยถึง ควำมสำมำรถของเครื่องมือในกำร จำำแนกคนออกเป็น 2 กลุ่ม ได้ คือ คนที่มี คุณลักษณะนั้นสูง กับคนที่มีคุณลักษณะนั้นต่ำ่ำ ซึ่งสังเกต่ได้จำกคะแนนที่ได้จำกกำรวัดด้วย เครื่องมือชนิดนั้นๆ ถ้ำบุคคลนั้นได้คะแนนจำก แบบวัดสูงแสดงว่ำมีคุณลักษณะนั้นมำก ถ้ำได้ คะแนนจำกแบบวัดต่ำ่ำ แสดงว่ำมีคุณลักษณะนั้น น้อย หมำยถึง ควำมสำมำรถของเครื่องมือในกำร จำำแนกคนออกเป็น 2 กลุ่ม ได้ คือ คนที่มี คุณลักษณะนั้นสูง กับคนที่มีคุณลักษณะนั้นต่ำ่ำ ซึ่งสังเกต่ได้จำกคะแนนที่ได้จำกกำรวัดด้วย เครื่องมือชนิดนั้นๆ ถ้ำบุคคลนั้นได้คะแนนจำก แบบวัดสูงแสดงว่ำมีคุณลักษณะนั้นมำก ถ้ำได้ คะแนนจำกแบบวัดต่ำ่ำ แสดงว่ำมีคุณลักษณะนั้น น้อย
- 26. กำรต่รวจสอบควำมต่รงรำย ฉบับ กำกำรรใช้ใช้เทเทคคนินิคคกกลุ่ลุ่มมรู้รู้ชัชัด ด กำกำรรหำหำค่ำค่ำสสหหสัสัมมพัพันนธ์ธ์ระระหหว่ำว่ำงงคะคะแนแนนนที่ที่ได้ได้จำจำก ก แบแบบบวัวัดดที่ที่สสร้ำร้ำงงขึ้ขึ้นนกักับบคะคะแนแนนนที่ที่ได้ได้จำจำกกแบแบบบวัวัดดที่ ที่ เป็เป็นนมำมำต่ต่รรฐำฐำนนที่ที่วัวัดดคุคุณณลัลักกษษณะณะเดีเดียยววกักัน น กำกำรรวิวิเคเครำะรำะห์ห์อองงค์ค์ปประระกกออบ บ ((Factor Factor Analysis) Analysis) เทเทคคนินิคคกำกำรรวัวัดดหหลำลำยยคุคุณณลัลักกษษณะณะโดโดยยใช้ใช้กำกำรรวัวัด ด หหลำลำยยวิวิธี ธี
- 27. ควำมเที่ยง (Reliability) หมำยถึง ควำมสำมำรถของเครื่องมือในกำรให้ ผลกำรวัดผู้เรียนกลุ่มเดียวกันที่คงที่แน่นอนหรือ กล่ำวอีกนัยหนึ่งคือควำมคงเส้นคงวำของผลกำร วัดหลำยๆ ครั้งของผู้เรียนในกลุ่มเดียวกัน ถ้ำ เครื่องมือวัดมีควำมเที่ยงสูงไม่ว่ำจะทำำกำรวัดกี่ ครั้งผู้เรียนคนเดิมก็จะได้คะแนนหรืออันดับที่คง เดิมไม่เปลี่ยนแปลง ถ้ำเครื่องมือวัดมีควำมเที่ยง ต่ำ่ำผลกำรวัดก็จะเปลี่ยนแปลงไปจำกเดิม หมำยถึง ควำมสำมำรถของเครื่องมือในกำรให้ ผลกำรวัดผู้เรียนกลุ่มเดียวกันที่คงที่แน่นอนหรือ กล่ำวอีกนัยหนึ่งคือควำมคงเส้นคงวำของผลกำร วัดหลำยๆ ครั้งของผู้เรียนในกลุ่มเดียวกัน ถ้ำ เครื่องมือวัดมีควำมเที่ยงสูงไม่ว่ำจะทำำกำรวัดกี่ ครั้งผู้เรียนคนเดิมก็จะได้คะแนนหรืออันดับที่คง เดิมไม่เปลี่ยนแปลง ถ้ำเครื่องมือวัดมีควำมเที่ยง ต่ำ่ำผลกำรวัดก็จะเปลี่ยนแปลงไปจำกเดิม
- 28. กำรคำำนวณหำค่ำควำมเที่ยง กำรวัดควำมคงที่โดยกำรสอบซำ้ำ วิธีกำรใช้แบบวัดคู่ขนำน วิธีกำรหำควำมสอดคล้องภำยใน ù ú úû a = å é - - ê êë s 2 i s 2 t 1 = å -å å n [N x2 ( x)2 ] [ N y2 ( y)2 ] n 1 N xy x y rxy å - å å - å
- 29. ปัจจัยที่ส่งผลต่่อควำมเที่ยงของแบบวัด ลักษณะของกลุ่มตั่วอย่ำง ขนำดของกลุ่มตั่วอย่ำง ประมำณ 6 - 10 เท่ำ ของจำำนวนข้อ (Gable. 1986) ควำมเป็นเอกพันธ์ของข้อคำำถำมในแบบวัด จำำนวนข้อคำำถำมหรือข้อควำมในแบบวัด ลักษณะของกลุ่มตั่วอย่ำง ขนำดของกลุ่มตั่วอย่ำง ประมำณ 6 - 10 เท่ำ ของจำำนวนข้อ (Gable. 1986) ควำมเป็นเอกพันธ์ของข้อคำำถำมในแบบวัด จำำนวนข้อคำำถำมหรือข้อควำมในแบบวัด