Transportation system ( Elevator)

1. KEMUDAHAN BANGUNAN 3
Sistem Pengangkutan dalam
Bangunan

2. OBJEKTIF
1. TAKRIF DAN KEPENTINGAN LIF & ESKALATOR
2. BAHAGIAN & KOMPONEN LIF & ESKALATOR
3. LOKASI & KAITAN ANTARA TATA ATUR LIF & ESKALATOR
4. FAKTOR KEUPAAYAN LIF & ESKALATOR
5. KAWALAN KEBAKARAN UNTUK LIF & ESKALATOR
6. PENGIRAAN BILANGAN LIF & ESKALATOR
7. KATEGORI LIF MENGIKUT FUNGSI & JENIS PEMASANGAN.
8. KONSEP & FAKTOR PEMASANGAN LIF MENGIKUT ZON
9. CIRI & SISTEM KAWALAN LIF
10.SISTEM PENGANGKUTAN DALAM AUTOMASI BANGUNAN.
11.UNIFORM BUILDING BY LAW (UBBL) UNDANG-UNDANG KECIL
BANGUNAN SERAGAM.

3. SISTEM PENGANGKUTAN DALAM BANGUNAN
• LIF
– PENGANGKUTAN MENEGAK, DIREKABENTUK
MULA-MULA MR. ELISHA OTIS PADA TAHUN
1853.
• ESKALATOR
– MENGANGKUT PENUMPANG DARI SATU ARAS
KE SATU ARAS
• KONVEYOR
– MENGANGKUT PENUMPANG PADA ARAH
MENDATAR SEHINGGA SUDUT 15º

4. Bagi menyediakan perkhidmatan LIF, ESKALATOR,
& KONVEYOR yang baik dalam lingkungan kos
yang diberikan >> semua konstrain, data mengenai
jenis bangunan dan jenis pengguna mestilah
dikumpulkan dahulu.

5. • 3 jenis sistem pengangkutan mekanikal dalam bangunan dan
luar bangunan .
SISTEM
KAPASITI ANGKUT SUDUT
PEMASANGA
N
JENIS
PEMASANGAN
LIF BERBAGAI, BERGANTUNG
KEPADA SAIZ LIF, KELAJUAN,
CORAK, TATA LALUAN
90º PENGGUNA,
BARANG
PATERNOSTER 650 90º PENGGUNA
ESKALATOR 5000-8000 30º-35º PENGGUNA
KONVEYOR 5000 HINGGA
15º
PENGGUNA/BA
RANG
SISTEM PENGANGKUTAN DALAM BANGUNAN

6. stairlift

8. LIF
1.0 TAKRIF / DEFINISI LIF
SISTEM PENGANGKUTAN DALAM
BANGUNAN YANG DIGUNAKAN UNTUK
MENGANGKUT BARANG, MANUSIA DARI
SATU TINGKAT KE TINGKAT YANG LAIN
SECARA MENEGAK

9. LIF
1.1 SEBAB LIF DIPERLUKAN ?
1. PEMBANGUNAN PESAT
Bangunan yang terpaksa dibina tinggi kerana kos tanah
yang tinggi dalam kawasan CBD ( Central Business District)
1. KEPERLUAN ASAS
Terpaksa membawa pengguna, barangan dari satu tingkat
ke satu tingkat dalam bangunan tinggi
1. KEPERLUAN KESELESAAN & KESELAMATAN.
Kecekapan berkerja terhadap organisasi pejabat – pejabat besar
terutama bagi pejabat yang mempunyai lebih dari satu tingkat.
1. KEPERLUAN UNDANG-UNDANG KECIL BANGUNAN.
Bangunan yang melebihi 4 tingkat perlu memperuntukkan sistem lif
(Rujuk UBBL)
1. KEPERLUAN BOMBA.
Menyediakan lif bomba untuk digunakan semasa berlaku kebakaran.

10. LIF
1.2 KATEGORI LIF
1. LIF PERDAGANGAN
• BEBAN PENGANGKUTAN 6-23 orang
• Kelajuan : 200 kaki/minit hingga 2000 kaki/minit
• PERKHIDMATAN DAN KECEKAPAN PENTING – PRESTASI BAIK
KEPADA PELANGGAN.
• Cth : Pejabat, Kompleks membeli belah & hotel.
1. LIF HOSPITAL
• BEBAN PENGANGKUTAN 17-23 orang
• Kelajuan : 100 kaki/minit hingga 350 kaki/minit
• Hospital & pusat rawatan.
• Lantai lif direka besar bagi mengangkut kereta sorong atau perabot.
• Mempunyai 2 belah pintu depan dan belakang untuk kemudahan
pemunggahan dan pengisian.
• Lebar pintu diantara 900 – 1100mm

12. 3. LIF KEDIAMAN TINGGI
• Lif jenis ini tidak kritikal seperti Lif Perdagangan dari segi
masa menunggu tetapi memerlukan kerja-kerja
penyenggaraan yang baik disebabkan kekerapan
penggunaan pada setiap hari dan waktu.
• Tambahan pengunaan terdiri daripada pelbagai peringkat
masyarakat dan kemungkinan berlaku vandalism.
4. LIF INSTITUSI
• Perpustakaan, pejabat am, kelas atau dewan kuliahdi
aras tinggi.

15. 5. LIF SETOR
• Digunakan untuk mengangkat barang berat.
• Bergantung pada jenis barang yang diangkut.
• Beban pengangkutan : 5000 paun – 20 000 paun.
• Kelajuan 50 kaki/minit hingga 150 kaki/minit.
• Kompleks membeli belah, lapangan terbang, hotel,
gudang.
6. LIF KERETA
• Pengunaan khusus mengangkat kereta.
• Tempat letak kereta bertingkat

16. LIF
1.2 KATEGORI LIF
1. LIF PERDAGANGAN
2. LIF HOSPITAL
3. LIF KEDIAMAN TINGGI
4. LIF INSTITUSI
5. LIF SETOR
6. LIF KERETA
• Kesemua lif adalah dalam bentuk tarikan (traction) dan hidraulik.
• Bentuk tarikan adalah lebih umum digunakan kerana halaju yang
tinggi .
• Manakala, jenis hidraulik hanya digunakan mengangkut barangan
beban tinggi serta tidak mementingkan masa menunggu

17. LIF
1.3 CIRI-CIRI LIF
1. Diperlukan bagi bangunan yang lebih 4 tingkat.
2. KELAJUAN LIF ; 100kaki/minit hingga 150 kaki/minit,
terlalu laju akan mengakibatkan gangguan saraf.
3. Perlahan, menyebabkan ia kurang berfungsi.
4. Konstrain / tekanan kepada fizikal dan psikologikal.
5. Fizikal : bergerak dalam paksi pugak (menegak) :
ganguan pada saraf.
6. Psikologikal : berlaku semasa menaiki, sedang menaiki,
menunggu dan masa keluar.

18. 7. PEMASANGAN MENGIKUT UBBL
8. TAKAT MENUNGGU ; maksimum 30 saat waktu kerja ,
60 minit off peak.
9. Sistem yang baik :
• MASA MENUNGGU PENDEK
• MASA PERJALANAN DALAM LIF YANG CEPAT.
• ESTETIK PADA LIF DAN LOBI
• CORAK PERGERAKAN PINTU LIF

19. LIF
1.4 PEMASANGAN LIF YANG BAIK
1. KUANTITI SERVIS ; Keupayaan lif bagi memberi
perkhidmatan pengankutan seberapa banyak dan cepat
yang boleh.
2. KUALITI SERVIS ; ia ditentukan oleh pencepatan,
pelarasan, awal pecutan, pergerakan serta keupayaan
untuk mengangkut penumpang dalam jangkamasa
tertentu.
3. TEKNOLOGI ; Rekabentuk lif dengan teknologi baru kini
mengambil kira kualiti, perkhidmatan yang baik, estetik.

20. 4. SISTEM YANG FLEKSIBEL ; satu sistem yang boleh
diubahsuai mengikut perkembangan teknologi dan
mudah disenggara dan dikendalikan
5. AESTETIK ;
• Lif moden perlu direkabentuk supaya ia menarik
selesa dan senang dilihat.
• Lengkap dengan alat-alat keselamatan, maklumat
penting, panel kawalan & muzik.
6. PAKAR TEMPATAN ; Mustahak bagi memasang lif
dari syarikat tempatan yang lebih mengetahui
keadaan setempat bagi pemasangan dan kerja
senggaraan.

21. LIF
1.5 LIF YANG BAIK / BERKESAN
1. Masa menunggu yang minimum. (seperti jadual)
2. Pecutan lif yang sesuai dengan tubuh
3. Masa pada setiap hentian tidak melebihi had.
4. Berhenti dengan automatik dan mempunyai pelarasan yang
baik.
5. Pergerakan tidak terlalu lambat. (rujuk jadual)
6. Pergerakan pintu pantas dan senyap
7. Butang lif mudah digunakan dan terletak pada paras yang
sesuai.
8. Peralatan yang senyap, perjalanan yang licin, baik dan
selamat.
9. Pencahayaan yang cukup.
10.Petunjuk yang mudah difahami dan mencukupi.

23. LIF
1.6 PEMILIHAN SISTEM LIF
Maklumat yang perlu diperolehi ;
1.Bil maksimum pengguna yang akan diangkut.
2.Bil tingkat yang perlu diberi perkhidmatan lif.
3.Jarak perjalanan.
4.Masa perantaraan yang diterima diantara
masa kereta berhenti.
5.Masa angkut dan punggah yang boleh
diterima.
6.Jangka masa yang tinggi untuk pergerakan
pengguna.

24. LIF
1.7 KEPERLUAN bagi memilih sistem LIF.
KEPERLUAN UMUM
1. KEGUNAAN : untuk pejabat ? Hospital?
2. KAPASITI DAN BILANGAN : bergantung corak
laluan dalam bangunan dan saiz.
3. KELAJUAN : Bergantung pada bilangan hentian ,
pengguna & beban pengangkutan.
4. PINTU LIF : bergantung pada kegunaan.
5. BILANGAN HENTIAN DAN BUKAAN : bergantung
pada ketinggian dan kegunaan.

25. 1.7 KEPERLUAN bagi memilih sistem LIF.
• KEPERLUAN FIZIKAL
1. PERGERAKAN LIF : bergantung pada bilangan
perhentian.
2. SAIZ LUBONG : Bergantung pada kapasiti lif.
3. DALAMNYA LUBONG : Bergantung pada
kelajuan lif.
4. KELUASAN RUANG ATAS : Bergantung pada
kelajuan lif.
5. SAIZ BILIK JENTERA : Bergantung pada jenis lif
dan saiz peralatan.

26. KEPERLUAN – keperluan lain, SESEBUAH LIF
1.Panel elektrik dan soket kuasa.
2.Kipas pengudaraan dan pencahayaan dalam
bilik jentera.
3.Tangga turun serta soket kuasa dalam
telaga lif. ( lift pit )
4.Struktur pengangkat dalam bilik jentera
untuk kerja-kerja senggaraan.

27. LIF
1.8 TATATUR LIF
1. Tatatur lif merupakan faktor yang menentukan
kecekapan sistem lif.
2. Tatatur perlu dibuat agar tidak berlaku gangguan
antara penumpang yang hendak keluar masuk lif.
3. Tatatur bergantung pada bilangan kereta lif yang
digunakan. (rujuk gambarajah)
4. Jika menggunakan konsep zon, pemisahan perlu
dibuat antara zon untuk mengelakkan kekeliruan
berlaku kepada penumpang.

30. LIF
1.9 JENIS-JENIS LIF
1. LIF ELEKTRIK
2. LIF KHAS (LIF HIDRAULIK)
3. LIF BANGUNAN TINGGI
4. LIF DUA TINGKAT
5. LIF ORANG CACAT
6. LIF BOMBA
7. PATERNOSTER

31. 1.9.1 LIF ELEKTRIK
• BIASA DAN SERING DIGUNAKAN
• MENGGUNAKAN KABEL UNTUK MENGANGKAT KERETA
LIF DENGAN PEMBERAT DAN PERGERAKAN ADALAH
DARI TINDAKAN JENTERA PENGGERAK.
• PRINSIP TARIKAN DENGAN MOTOR
• DIGUNAKAN DI KEBANYAKAN BANGUNAN MELEBIHI 60
KAKI.
• BILIK MOTOR DI ATAS LIF AKAN MENAMBAHKAN
BEBAN KEATAS STRUKTUR BANGUNAN.
• MASALAH BUNYI BISING BAWAAN STRKTUR
(STRUCTURE BONE NOISE)
• MEMERLUKAN TELAGA LIF DAN BILIK
PENYELENGGARAAN BERHAMPIRAN BILIK JENTERA

32. 1.9.1 LIF ELEKTRIK

33. KERATAN
PERSPEKTIF

34. 1.9.1 LIF ELEKTRIK

35. 1.9.1 LIF ELEKTRIK

36. • UKURAN LUBONG
1.9.1 LIF ELEKTRIK

37. 1.9.2 LIF KHAS / HIDRAULIK
• PRINSIP HIDRAULIK DAN PERGERAKAN
ADALAH DARI TINDAKAN PELOCOK KELULI
YANG DIPASANG DI BAWAH KERETA LIF.
• TIDAK DIGUNA BAGI BANGUNAN MELEBIHI
60 KAKI
• RUANG TIDAK MENCUKUPI @ RUANG
BUMBUNG AGAK KECIL DAN MENEMPATKAN
BILIK JENTERA.
• MENGANGKUT BARANG MUATAN YANG
BERAT SEHINGGA 100 000 PAUN.

38. • HALAJU TIDAK MELEBIHI 200 KAKI/MINIT.
• PEMASANGAN TIDAK MENAMBAHKAN
BEBAN STRUKTUR.
• LIF INI TIDAK MENGGUNAKAN PEMBERAT,
• BILIK JENTERA TERLETAK DIBAWAH DAN
KELUASAN LUBONG ADALAH LEBIH KECIL
DARIPADA LIF ELEKTRIK
• MEMERLUKAN SILINDER PUGAK YANG
TERLETAK DALAM SARUNG YANG DITANAM
DIDALAM TANAH
1.9.2 LIF KHAS / HIDRAULIK

42. 1.9.3 LIF BANGUNAN TINGGI
• BAGI BANGUNAN TINGGI YANG
KEHENDAK PERKHIDMATAN LIF ADALAH
KRITIKAL
• BAGI SEIMBANGKAN PERKHIDMATAN
PADA SETIAP TINGKAT ATAS DAN BAWAH
KONSEP SISTEM ZON DIGUNAPAKAI.
• KEBIASAAN DIBAHAGIKAN KEPADA ZON
EKSPRES IAITU BAGI TINGKAT TINGGI
DIMANA KERETA TIDAK BERHENTI PADA
TINGKAT BAWAH
• ZON RENDAH KERETA TURUN NAIK
MENGAMBIL PENUMPANG PADA TINGKAT
BAWAH SEPERTI 5-10 TINGKAT KEBAWAH
BUBBLE LIFT

43. 1.9.4 LIF DUA TINGKAT
• BOLEH MEMBAWA PENUMPANG DUA KALI
GANDA TANPA MEMBESARKAN RUANG
LUBONG
• MEMPUNYAI DUA PELANTAR YANG DISUSUN
BERTINGKAT
• KEUPAYAAN ANGKUTNYA LEBIH DAN
MENGURANGKAN KELUASAN LANTAI.
• JUMLAH PERHENTIAN JUGA DAPAT
DIKURANGKAN KEPADA 50% DENGAN ITU
MENGURANGKAN MASA MENUNGGU DAN
PERJALANAN KERETA LIF LEBIH PENDEK.

44. • LIF BOLEH DIGUNAKAN DENGAN SYARAT
BANGUNAN TERSEBUT MEMPUNYAI TINGGI
TIAP-TIAP TINGKAT YANG SAMA.
• MEMPUNYAI LOBI UTAMA DUA TINGKAT
(UNTUK LIF BAWAH DAN LIF SEBELAH ATAS)
• MESTI MEMPUNYAI PETUNJUK YANG JELAS
TERHADAP PENGGUNAAN LIF TERSEBUT
PADA LOBI UTAMA BAGI MENGELAKKAN
KEKELIRUAN PADA PENGGUNA.
1.9.4 LIF DUA TINGKAT

48. 1.9.5 LIF ORANG CACAT
• BAGI ORANG CACAT YANG MENGGUNAKAN
KERUSI RODA ATAU ORANG CACAT YANG
TIDAK BERUPAYA UNTUK MENGGUNAKAN LIF
BIASA YANG SESAK.
• MEMPUNYAI PERKHIDMATAN YANG CEPAT
• LIF JARANG DIDAPATI DITEMPAT AWAM.
• TERDAPAT DITEMPAT AWAM; TERDAPAT DI
PUSAT ORANG – ORANG CACAT ATAU RUMAH
KEDIAMAN SENDIRI.
• DIPASANG SELARI DENGAN PELEPAR
TANGGA

50. 1.9.6 LIF BOMBA
• BAGI BANGUNAN YANG LEBIH DARI 60 KAKI
TINGGI DIKEHENDAKI MENYEDIAKAN SEKALI
SATU LIF BOMBA BAGI SETIAP TIGA LIF
PENGGUNA.
• LIF INI DIKAWAL OLEH SATU SISTEM YANG
DIKENALI SEBAGAI SISTEM KEMBALI PADA
WAKTU KECEMASAN.

51. 1.9.7 PATERNOSTER
• SATU SISTEM LIF YANG BERGERAK BERTERUSAN
PADA SATU ARAS DENGAN MENYEDIAKAN
BEBERAPA BUAH KERETA LIF.
• SISTEM INI MENYEDIAKAN PERGERAKAN UNTUK
NAIK DAN TURUN SECARA BERTERUSAN.
• TIDAK ADA PINTU DAN PENUMPANG TERPAKSA
MASUK ATAU KELUAR SEMASA KERETA
BERGERAK.
• KELAJUAN BIASA
• SESUAI UNTUK BANGUNAN 6-7 TINGKAT SAHAJA.
• TIDAK SESUAI UNTUK DIGUNAKAN OLEH ORANG-
ORANG TUA, KANAK-KANAK ATAU YANG PENAKUT.

53. LIF
1.10 PEMASANGAN LIF
1. KERETA LIF
2. LUBONG
3. JENTERA PENGGERAK
4. PINTU LUBONG
5. REL PENGAWAL
6. BUFFER
7. PEMBERAT
8. ALAT PENGAWAL LAJU
( GOVERNER)
9. SUSUNAN KABEL

55. 1.10 .1 KERETA LIF
• Pelantar bertutup (penumpang
atau barang diangkut)
• Dibina dengan rangka keluli atau
besi manakala penutup,
• Pelantar, serta kemasannya
yang lain (tahan api) dipasang
pada rangka keluli tersebut –
kabel diikat pada rangka ini –
tepi kedua-dua belah rangka
diikat pada roda yang akan
mengelungsur pada rel.

56. •Peralatan yang perlu disediakan
–
1. Pintu keselamatan,
2. Panel penunjuk tingkat,
3. Panel butang permintaan,
4. Telefon,
5. Butang kecemasan,
6. Pencahayaan dan
7. Gantian udara
8. Bekalan kecemasan ( 10
saat setelah terputus )
1. Lif Tertutup (jenis
biasa)
2. Lif Terbuka (bubble lift)
•Langkah yang harus diperhatikan
apabila memilih kereta lif :
1. Tinggi yang cukup 2.1 m
2. Penunjuk berat beban perlu
ditunjukkan di dalam
kereta.
3. Sistem penggera, telefon,
bekalan kuasa untuk
kecemasan.
4. Pengudaraan dan
pencahayaan.

57. 1.10 .2 LUBONG
• Dibina dengan konkrit tetulang yang biasanya
dikenali sebagai lubong lif.
• Tujuannya supaya dapat menampung beban dan
rintangan api.
• Saiz ruang lubong ini adalah bergantng pada
bilangan kereta lif yang digunakan.

59. 1.10 .3 JENTERA PENGGERAK
Jentera Penggerak
• Jentera penggerak biasanya diletakkan
diatas lubong bagi mengangkat kereta
dengan menggunakan kabel.
• Ditempatkan dalam satu bilik yang
dilengkapkan dengan rasuk pengangkat
bagi tujuan penyenggaraan.
• Mempunyai motor elektrik, brek, shaft
pengawal, gegendang penggerak & gear.
• Pergerakan tali dikawal oleh shaft
penggerak atau penggendang dan ini
bergantung kepada geseran antara tali
dawai dengan shaft penggerak.
• Jentera tarikan (traction)
1. Tarikan tanpa gear.
2. Untuk kelajuan tinggi.
3. Tarikan bergear.
4. Kelajuan rendah.

60. 1.10 .4 PINTU LUBONG

61. • Kereta akan dilengkapkan dengan pintu sendiri (jenis
gelangsar) sebagai langkah keselamatan iaitu menahan
pergerakan selagi pintu masih terbuka.
• Pintu akan ditutup pada jangka masa yang ditentukan –
terbuka semula setelah ada halangan atau terus terbuka bila
berat berlebihan.
• Ada 2 pintu gelangsar – jenis pertama terbuka apabila lif
berhenti pada tiap tingkat secara automatik.
• Jenis kedua , pintu ayun kuncinya akan terbuka apabila lif
berhenti pada lobi.
• Penumpang yang hendak keluar akan menolak pintu dan
akan kembali ke tempat asas dengan tindakan alat penutup –
selalunya lif barang.
• Ukuran piawai pintu adalah di antara 0.8m (minimum) dan
ketinggian umumnya 1.4 m ( minimum)
1.10 .4 PINTU LUBONG

63. 1.10 .5 REL PENGAWAL
• Diperbuat dari keluli – fungsi menjaga arah kereta
dan pemberat.
• Dipasangkan (sepasang) pada kedua-dua belah
lubong dimana roda pada kereta akan dikaitkan.
• Sepasang pada dinding lif untuk pemberat.
• Merupakan alat penyelamat yang menahan lif
daripada terhempas kebawah sekiranya tali dawai
yang memegang lif terputus dengan menggunakan
brek.

64. 1.10 .6 BUFFER
BUFFER

65. • Menyerap hentaman dari kereta lif jika ia terjatuh
atau menurun lebih cepat dari biasa.
• Jenis buffer – dipasangkan mengikut keadaan,
berat dan kelajuan lif.
• Contoh – kayu atau benda –benda pelenting spring
atau haiderol.
• Ruang yang menempatkan buffer ini dipanggil
telaga lif (lift pit).
• Saiznya ditentukan oleh saiz dan bilangan kereta,
jenis pintu dan kelajuan kereta

66. 1.10 .7 PEMBERAT
• Beban yang ditanggungkan ke atas jentera
penggerak adalah diimbang oleh pemberat –
merupakan belok keluli padu yang disusun atas
rangka besi.
• Disambung dengan tali dawai pada kereta lif.
• Pergerakan berlawanan antara kereta dengan
pemberat.
• Pemberat digunakan bagi mendapatkan grip antara
kerata dan mengurangkan kegunaan kuasa pada
jentera penggerak dan brek untuk kereta berhenti.
• 1.4 kali ganda berat kereta

67. 1.10 .8 ALAT PENGAWAL LAJU (GOVERNER)
• Dipasang pada aras
atas kereta lif –
mengawal pergerakan
lif.
• Bertindak pada alat-alat
gear keselamatan,
menjaga kelajuan lif
yang lebih, semasa
pergerakan menurun
kebawah dengan
mencengkam kabel.

68. 1.10 .9 SUSUNAN KABEL
• Bertujuan untuk mengikat antara kereta dan pemberat.
• Susunan tali dawai mempengaruhi kelajuan lif, beban ke atas
jentera penggerak dan juga ke atas struktur bangunan.
• Kelajuan kereta ada kaitan diantara tinggi bangunan, jarak antara
setiap perhentian dan kualiti servis yang diperlukan.
• Jika lebih tinggi kelajuan lif akan lebih baik lagi servis yang
diberikan.
• Tapi kos pemasangan jenis ini mungkin agak mahal.
• Ketahanan kabel bergantung pada kelajuan kereta, bilangan
operasi dan jenis kabel.

69. • Sekali lilit – untuk kelajuan tinggi.
• Dua kali lilit – untuk mendapat lebih
geseran pada shaft tarikan /
melambatkan hakisan dawai / dua kali
beban.
1.10 .9 SUSUNAN KABEL

70. LIF
1.11 SISTEM KAWALAN PERGERAKAN
1. PENJAGA LIF
2. SISTEM KAWALAN AUTOMATIK
1. BUTANG KAWALAN AUTOMATIK
2. SISTEM KAWALAN PUNGUT
3. SISTEM KAWALAN PUNGUT PILIHAN
4. SISTEM KAWALAN ELEKTRONIK
3. SISTEM KAWALAN KHAS
1. SUIS BOMBA
2. SUIS BARANG
3. TALIFON KECEMASAN
4. AUTO BY PASS
5. PENGGERA PAGAR BUKA

71. 2. SISTEM KAWALAN AUTOMATIK
1. BUTANG TEKAN AUTOMATIK
a) Jenis yang asas.
b) Boleh menerima satu panggilan satu masa.
c) Biasanya hanya satu butang panggilan untuk satu
pemasangan lif sahaja bagi lima hingga enam tingkat
bangunan.
2. SISTEM KAWALAN PUNGUT
a) Sistem kawalan pungut – iaitu satu butang disambung
pada panel kawalan ‘komputer’
b) Bertindak apabila terdapat panggilan dari penumpang
c) Semua panggilan akan disimpan dahulu
dipemprosesan dan kemudian akan menghantar
kereta lif pada mana-mana panggilan terdekat secara
logik
d) Khusus untuk pengawalan satu lif (simplex) / (duplex)

72. 3. SISTEM KAWALAN PUNGUT PILIHAN
a) Mempunyai dua butang, satu untuk naik dan satu
untuk turun.
b) Isyarat akan dhantar ke bilik kawalan mengikut turutan
panggilan dan kereta terdekat akan datang ke tempat
panggilan.
c) Biasanya kereta yang sedang naik akan menerima
panggilan bagi penumpang yang hendak naik
manakala kereta yang sedang turun akan menerima
panggilan penumpang yang hendak turun.
d) Sistem kawalan ini boleh mengawal 2 buah kereta
(duplex) atau 3 buah kereta (triplex).
e) Sistem ini akan menentukan hanya sebuah kereta
sahaja yang menerima panggilan.
f) Digunkan bagi pejabat sederhana dan besar/ hotel
hospital.

73. 4. SISTEM KAWALAN ELEKTRONIK
a) Dirancangkan secara menyeluruh dimana kelajuan dan
pergerakan lif boleh dikawal dengan sistem litar
elektronik yang diprogramkan mengikut kedaan
lalulalang di dalam sesebuah bangunan pada waktu
tertentu.

76. 3. SISTEM KAWALAN KHAS
1. SUIS BOMBA
• Butang kawalan bagi memenuhi keperluan pencegahan
kebakaran (Bomba) yang ditempatkan pada satu panel
kawalan di lobi utama.
• Ia dapat dikendalikan oleh ahli bomba semasa berlakunya
kebakaran.
2. SUIS BARANG
• Dimasukkan sekali dengan sistem kawalan biasa.
• Membolehkan lif ini dikawal tersendiri di luar kawalan
biasa.
• Pengguna lif dapat mengawal sepenuhnya tanpa
gangguan dari permintaan lain.
• Digunakan bagi tujuan pemunggahan barang atau tujuan
lain yang mustahak.

77. 3.TALIFON KECEMASAN
• Dalam keadaan yang tertentu, adalah perlu untuk
memasang alat telefon di dalam lif sebagai ganti alat
penggera.
• Telefon ini cuma dihubungkan pada tempat tertentu
sahaja seperti unit kawalan bangunan, panel telefon
bangunan atau juga mungkin dihubungkan dengan
sumber luar.
• Sangat penting digunakan pada bangunan / kediaman
yang tiada penjaga bangunan.
4. AUTO BY PASS
• Butang auto by pass dalam kawalan pungutan, perlu
dimasukkan sekali dalam sistem kawalan dimana lif
dirancangkan supaya tidak menerima panggilan di
setiap tingkat,
• Ia akan terus turun atau naik sekiranya lif sudah penuh.
• Panggilan permintaan akan dijawab oleh lif lain yang
masih boleh mengisi penumpang.

78. 5. PENGGERA PAGAR BUKA
• Dalam pemasangan lif barang, bila lif atau pagar
penutup dikawal secara manual, adalah lebih baik untuk
memasang penggera ini dimana penggera akan
berbunyi sekiranya ada menerima panggilan permintaan
atau pintu/pagar penutup terbuka lebih dari had
masanya.

79. LIF
1.12 KONSEP PERANCANGAN SISTEM LIF
1. SISTEM 1 ZON
2. SISTEM 2 ZON
3. SISTEM LOBY LANGIT ( SKY LOBBY)

80. • Sistem Satu Zon ( tanpa zon )
– Digunakan pada bangunan yang tidak melebihi
15 tingkat.
– Prinsipnya kereta lif akan berhenti pada setiap
tingkat bangunan dan menjimatkan penggunaan
ruang.

81. • Sistem Dua Zon
– Digunakan pada bangunan yang melebihi 15
tingkat dan kurang daripada 40 tingkat.
– Sistem ini memecahkan kumpulan lif secara zon
iaitu sebagai lif untuk bahagian bawah dan
sebahagian lagi untuk bahagian atas dan tidak
akan berhenti dimana-mana zon bawah.
– Tidak berkesan semasa berlaku ‘off peak’ dan
‘interfloor service’ servis dalaman

82. • Sistem Lobi Langit (sky lobby)
– Digunakan pada bangunan melebihi 40 tingkat
– Bangunan tinggi memerlukan satu kumpulan lif
jenis halaju tinggi yang bergerak tanpa henti dari
tingkat bawah hingga ke lobi langit.
– Dari paras ini kumpulan lif akan bergerak halaju
biasa pada tingkat seterusnya.
– Pada aras lobi langit terdapat eskalator untuk
peredaran selanjutnya.

86. LIF
1.13 PENYENGGARAAN DAN PEMERIKSAAN
• Tiada peraturan khas.
• Kebanyakan pengeluar lif memberikan
kontrak selenggaraan mengikut mula
pemasangan sehingga ke satu masa tertentu.
• Selenggaraan, pemeriksaan.

87. LIF
1.14 PERTIMBANGAN ALAM SEKITAR
• Integrasikan pemasangan lif dengan
rekabentuk bangunan, terdapat beberapa
pertimbangan alam sekitar yang perlu
dipertimbangkan ;
1. Haba : Suhu bilik motor harus dikawal supaya
berada dalam keadaan 10°C minimum supaya
dapat menjamin opersai gear lif , dan
meminimumkan pegentalan (condensation)

88. 2. Pengudaraan : Lubong lif – untuk sistem
extract / kipas pengudaraan perlu ditempatkan
pada bahagian atas setiap lubong.
Bilik motor : Disebabkan haba yang datang dari
peralatan lif, kebanyakan bilik motor memerlukan
pengudaraan
3. Bising : 3 punca bising di dalam pemasangan lif
yang perlu dipertimbangkan semasa rekabentuk
bangunan.

89. • Angin : Lubong lif bertindak sebagai cerobong bagi
pergerakan angin di sekeliling bangunan tinggi &
menyebabkan kebisingan di sekeliling pintu masuk lif
terutamanya di bahagian atas dan bawah lubong lif .
• Lokasi lobi dengan pintu masuk bangunan adalah amat
kritikal oleh kerana tekanan udara luar dan perolakan
udara akan menyebabkan bising.
• Jika satu lif berkumpulan dipasang, adalah lebih baik jika
menggunakan struktur dinding yang sama atau struktur
pembahagi dinding diperlukan untuk menyediakan
lubang by pass sebesar yang mungkin dan sekerap yang
boleh.

90. • BUNYI BAWAAN UDARA ( Air borne noise ) – Semua
peralatan lif akan menghasilkan bunyi bising bawaaan
udara tetapi sama ada ini akan menyebabkan
kebisingan akan ditentukan dari rekabentuk bangunan
tersebut.
• Setiap peralatan harus direka supaya tidak memberikan
bunyi bising.
• BUNYI BAWAAN STRUKTUR (Structure borne noise) –
Mesin lif , generator, seharusnya ditempatkan ditempat
yang terlindung sedikit atau jauh dari struktur bangunan
dengan cara menggunakan gabus atau spring.

91. • Kebakaran :
– UBBL ada menetapkan tentang jenis pintu rintangan api
dan lain-lain peralatan keselamatan di dalam
pemasangan lif.
– Sebagai tambahan daya tahan api, Bomba berhak
meminta pihak tuan punya bangunan menyediakan
keperluan khas untuk pihak Bomba contohnya ; apabila
bangunan tinggi melebihi dari kemampuan peralatan
Bomba ( tangga Bomba ) satu ruang khas perlu
disediakan lengkap dengan tangga keselamatan dan lif
Bomba
– Dari segi pengawlan khas, lif itu sendiri dapat dikawal dari
luar (tempat ruang Bomba)

92. LIF
1.15 UNDANG UNDANG KECIL BANGUNAN
SERAGAM – PEMASANGAN LIF
• Bahagian IV : Kerja – kerja sementara berhubung
dengan kerja-kerja bangunan.
• No.124
• Bagi semua bangunan bukan kediaman yang
melebihi empat tingkat di atas atau dibawah
paras akses utama, sekurang-kurangnya satu lif
hendaklah disediakan.

93. • Bahagian VII :
• No 151.
• Jika ruang buka bagi lubong lif tidak
disambungkan kepada ruang terlindung, lubong
lif tersebut hendaklah dilengkapkan dengan liang
udara yang tidak kurang daripada 0.09m persegi
bagi setiap lif dan terletak di bahagian atas
lubong itu.
• Jika liang udara itu tidak keluar terus ke udara
lepas lubong lif itu hendaklah diudarakan ke luar
melalui saluran yang mempunyai TKA (Tempoh
Ketahanan Api) yang dikehendaki bagi lubong
itu.

94. • Bahagian VII :
• No 152.
1.
2.
3.
4.
5.
• No 153.
1.
2.
Bahagian VII :
•No 154.
1.
2.
•No 155.
1.
2.
3.
4.
5.

98. PENGIRAAN BILANGAN LIF
Terdapat banyak cara bagi mengira bilangan keperluan lif ; Pengiraan mudah
bagi menganggarkan bilangan keperluan.
• Pengiraan adalah dimana bilangan penghuni yang akan diangkut
dengan lif di dalam sesuatu bangunan perdagangan adalah 75%
daripada jumlah penghuni.
• Jumah penghuni di kirta dari tinkat 2 ke atas bangunan tersebut, yang
mana akan diangkut dari lobi utama dalam masa 30 minit.
• Untuk kediaman tinggi atau rumah pangsa adalah 6% jumlah penghuni
dari tingkat 2 keatas yang akan diangkut dari lobi utama dalam masa 5
minit.
• Kaedah pengiraan bagi masa pusingan lif ( Round Trip Time – RTT )
adalah seperti berikut :
1. Masa yang diambil oleh penumpang untuk memasuki lif pada lobi
utama.
2. Masa diambil untuk menutup pintu lif.
3. Masa diambil untuk lif bergerak yang juga bergantung pada kelajuan lif.
4. Masa diambil untuk penumpang keluar.
5. Masa diambil untuk lif turun semula ke lobi utama.

99. FORMULA 1
BIL PENUMPANG DIANGKUT DENGAN 1 LIF
= 30 MINIT X KEUPAYAAN LIF
MASA PUSINGAN LIF
FORMULA 2
BIL LIF YANG DIPERLUKAN
= JUMLAH BILANGAN PENUMPANG
BIL. PENUMPANG YANG DIANGKUT DENGAN 1 LIF

100. CONTOH :
Kira bilangan lif yang diperlukan bagi pemasangan untuk satu
bangunan pejabat 8 tingkat dan luas bagi setiap tingkat adalah 600 meter
persegi.
Keupayaan lif yang dipilih adalah boleh mengangkut 8
penumpang dan anggarkan keluasan 5 meter persegi bagi
seorang dan masa pusingan lif 105 saat .
Pengiraan :
1.Jumlah penghuni pada tingkat 2 dan keatas ,
8 tingkat – 2 tingkat = 6 tingkat
6 tingkat x ( 600/5 )= 720 tingkat.
2. Jumlah penghuni yang akan diangkut dengan lif adalah
720 x (75/100) = 540 penumpang
3. Bil penumpang ang diangkut oleh satu lif dalam masa 30 minit.
30 minit x 60 x 8 penumpang = 137 penumpang
150 saat
4. Bilangan lif yang diperlukan
540 penumpang = 3.9 lif
137 penumpang
Oleh itu 4 lif yang digunakan dengan keupayaan angkut bagi 8 orang