school homework about Greece

3. Ο αξραίνο απηόο λαόο βξίζθεηαη ζηελ
πόιε ηεο Άξηαο, θνληά ζηελ πιαηεία
Κηιθίο. Ο λαόο είλαη δσξηθνύ ξπζκνύ.
Δίλαη έλα ηκήκα ηνπ κεγάινπ λανύ ηεο
αξραίαο Ακβξαθίαο κε δηαζηάζεηο 20,75 Υ
44 κέηξα. Ο λαόο ρξνλνινγείηαη γύξσ ζην
500 π.Υ. ΢ην ρώξν απηό βξέζεθε
ελεπίγξαθε ζηήιε θαζνξηζκνύ ησλ
ζπλόξσλ Ακβξαθίαο θαη Υαξάδξνπ.

4. Σν κνπζείν όπνπ εθηίζεηαη ε αξραηνινγηθή ζπιινγή
Άξηαο, ιεηηνπξγεί από ην έηνο 1973. ΢ηεγάδεηαη ζηελ
πξώελ ηξάπεδα (=ηξαπεδαξία) ηεο κνλήο
Παξεγνξήηηζζαο. ΢ην κνπζείν κπνξείηε λα δείηε
επηηύκβηεο ζηήιεο, θηεξίζκαηα ηάθσλ, επξήκαηα από ηελ
αξραία Ακβξαθία, επξήκαηα από ην ζπήιαην
Κνπδνπλόηξππα Καζηαληάο θαη από άιια, από δηάθνξα
ζεκεία ηνπ λνκνύ Άξηαο.

6. Ο λνκφο Άξηαο είλαη έλαο είλαη έλαο απφ
ηνπο 51λνκνχο ηεο Διιάδαο θαη πηo
ζπγθεθξηκέλα έλαο απφ ηνπο ηέζζεξηο
λνκνχο ηεο δηνηθεηηθήο πεξηθέξεηαο ηεο
Ζπείξνπ. Mε πιεζπζκφ 19.435
θαηνίθνπο (απνγξαθή 2001). Ζ
«αξρφληηζζα» ηεο Άξηαο, είλαη ε
εθθιεζία ηεο Παξεγνξήηηζζαο βξίζθεηαη
ζηε δπηηθή πιαγηά ηνπ ιφθνπ Πεξάλζεο.
Θεκειηψζεθε ην 1285 απφ ηνλ Νηθεθφξν
Α’ Κνκλελφ Γνχθα.
Πξσηεχνπζα ηνπ λνκνχ είλαη ε Άξηα.
Απφ ηα γεσξγηθά πξντφληα ηεο πεξηνρήο
πνιχ γλσζηά είλαη ηα εζπεξηδνεηδή.

9. ΢ύκθσλα κε ηνπο αξραίνπο
ζπγγξαθείο νη Θεζπξσηνί είλαη
απόγνλνη ησλ Πειαζγώλ ή ηνπ
Γεπθαιίσλα θαη ηεο Ππξξάο
απ΄ηνπο νπνίνπο γελλήζεθε ν
Έιιελ ν γελάξρεο ησλ
Διιήλσλ. Από ηε Θεζπξσηία νη
Έιιελεο κεηνίθεζαλ ζηε
Θεζζαιία, ζηε Φζία θαη ζηελ
ππόινηπε Διιάδα.
΢ηα θείκελα ησλ αξραίσλ
ζπγγξαθέσλ ε ηζηνξηθή αιήζεηα
θαιύπηεηαη από ηνλ
κύζν, σζηόζν ίζσο είλαη
αιήζεηα όηη ε Θεζπξσηία είλαη ε
θνηηίδα ηνπ Διιεληζκνύ.
Άιισζηε κία από ηηο
ζπνπδαηόηεξεο πξντζηνξηθέο
πνιηηείεο ηεο ήηαλ ε Έιια.
Ο λνκόο Θεζπξσηίαο έρεη 44188
θαηνίθνπο. Καη ε πξσηεύνπζα

10. Ο Καιακάο είλαη έλαο πνηακόο
κύζνο, ζηε Θεζπξσηία, ν νπνίνο
δηαζρίδεη έλα θαξάγγη μεραζκέλν από
ην ρξόλν. ΢ηελ αξρή θαη ζην ηέινο
ηνπ, ζηέθνπλ νη παλάξραηεο
αθξνπόιεηο ηεο Οζληίλαο θαη ηεο
Ραβελήο. Σα λεξά ηνπ πνηακνύ
έδηλαλ θαη δίλνπλ δσή ζηηο πόιεηο θαη
ηα γεηηνληθά ρσξηά. ΢ηηο όρζεο ηνπ, ν
επηζθέπηεο ζπλαληά γθξεκηζκέλα
κνλόηνμα θαη πνιύηνμα γεθύξηα, ίρλε
αξραίσλ πόιεσλ θαη
αθξνπόιεσλ, πνπ όια καξηπξνύλ
ηελ πινύζηα ηζηνξία ηεο πεξηνρήο. Ο
πνηακόο πεγάδεη από ηα επεηξσηηθά
βνπλά. Δθβάιιεη βόξεηα ηνπ βνπλνύ
ηεο ΢ηνππίηζαο (Μαπξνλόξνο) θαη
λόηηα ηνπ ιόθνπ ηεο Μαζηηιίηζα. ΢ην
ζεκείν ησλ εθβνιώλ ηνπ, ζην
Ηόλην, δεκηνπξγείηαη ην δέιηα ηνπ
πνηακνύ.. Ζ πεξηνρή (αλάκεζα ζηε
΢αγηάδα, ην Ράγην θαη ηελ
Ζγνπκελίηζα) θηινμελεί έλαλ από
ηνπο ζεκαληηθόηεξνπο
πγξνβηόηνπνπο ηεο Διιάδαο.

11. Όλεηξν παιηό ησλ Θεζπξσηώλ ήηαλ
ε ίδξπζε απηνηεινύο Δθνξείαο
Κιαζηθώλ Αξραηνηήησλ θαη ε
αλέγεξζε θαη ιεηηνπξγία
Αξραηνινγηθνύ Μνπζείν, παύνληαο
έηζη ηελ εμάξηεζε από όκνξνπο
Ννκνύο. Σν όλεηξν έγηλε
πξαγκαηηθόηεηα κε ηελ ίδξπζε
αθελόο ηεο ΛΒ Δθνξείαο
Πξντζηνξηθώλ θαη Κιαζηθώλ
Αξραηνηήησλ Θεζπξσηίαο θαη
αθεηέξνπ ηελ αλέγεξζε
Αξραηνινγηθνύ Μνπζείνπ ζηελ
Ζγνπκελίηζα. Σν κνπζείν είλαη
αθηεξσκέλν ζηελ ¨αλάδεημε ηνπ
Αξραηνινγηθνύ ρώξνπ ηεο
Γ(η)ηηάλεο¨, ηεο δεύηεξεο
πξσηεύνπζαο ησλ αξραίσλ
Θεζπξσηώλ

12. Ο αξραηνινγηθόο ρώξνο ηνπ Πύξγνπ Ραγίνπ
θαηαιακβάλεη ηελ θνξπθή ιόθνπ ζην κέζν ηνπ θάκπνπ
Ραγίνπ – Κεζηξίλεο, θνληά ζηηο παιηέο εθβνιέο ηνπ
πνηακνύ Καιακά. Ζ ζέζε κλεκνλεύεηαη από ην Ν.
Ζammond θαη ην ΢ση. Γάθαξε. Ο ηειεπηαίνο ηαπηίδεη ηηο
νρπξώζεηο ηεο ρεξζνλήζνπ ηεο Λπγηάο ζηηο εθβνιέο
ηνπ Καιακά θαη ηνπ γεηηνληθνύ θάζηξνπ ηνπ Πύξγνπ
Ραγίνπ κε ηελ θεξθπξατθή απνηθία "Σνξώλε" ή
"Κεξθπξατθή Πεξαία". Ο ρώξνο νθείιεη ηε ζύγρξνλε
νλνκαζία ηνπ ζε πύξγν ηεο νζσκαληθήο πεξηόδνπ, ν
νπνίνο δεζπόδεη ζηελ θνξπθή ηνπ
πςώκαηνο, θηηζκέλνο επάλσ ζε πύξγν ηεο αξραίαο
νρύξσζεο ηνπ 5νπ αηώλα π.Υ.

14. Έλα θπζηθό ζηνιίδη νκνξθηάο γηα ηελ πόιε ησλ Ησαλλίλσλ αιιά
θαη ηεο επξύηεξεο πεξηνρήο. Υξνλνινγείηε πεξίπνπ ζηα 1,500,000
ρξόληα, αλήθεη ζηα αζβεζηνιηζηθά ζπήιαηα θαη είλαη ηκήκα θνίηεο
πνηακνύ, όηαλ ηα λεξά ηεο ιίκλεο Πακβώηηδαο θάιππηαλ όιν ην
ιεθαλνπέδην ηεο πόιεο ησλ Ησαλλίλσλ θαη ν ιόθνο Γθνξίηζα ήηαλ
κηα λεζίδα. Βξίζθεηαη ζην εζσηεξηθό ηνπ ιόθνπ Γθνξίηζα αθξηβώο
πάλσ από ην ρσξηό Πέξακα θαη 4ρικ έμσ από ηα Ησάλληλα. Tν
ζπήιαην Πεξάκαηνο αλαθαιύθζεθε ηπραία ην 1940, θαηά ηε
δηάξθεηα ηνπ Β' Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ, θαζώο νη θάηνηθνη ηνπ
ρσξηνύ πξνζπαζνύζαλ λα βξνπλ θαηαθύγην από ηνπο
βνκβαξδηζκνύο, κεηά ηνλ πόιεκν ν Κσλζηαληίλνο Καζβίθεο
γπκλαζηήο θαη εξαζηηέρλεο ζπειαηνιόγνο βξέζεθε ζην
Πέξακα, όπνπ θσηνγξάθηζε θαη δεκνζίεπζε ηηο θσηνγξαθίεο ηνπ
ζπειαίνπ ζηνλ Αζελατθό ηύπν. Έηζη ην 1956 άξρηζε ε
ζπζηεκαηηθή εμεξεύλεζε θαη ραξηνγξάθεζε ηνπ ζπειαίνπ γηα λα
αμηνπνηεζεί πιήξσο.
Σν ζπήιαην θαηαιακβάλεη έθηαζε πεξίπνπ 14800 η.κ.

15. Σξεηο δεκηνπξγνί αμηνπνίεζαλ ην
εύθακπην θαη εύπιαζην θεξί, σο
θαιιηηερληθό κέζν απόδνζεο
ηζηνξηθώλ κνξθώλ θαη ζηε
ζπλέρεηα ζηέγαζαλ ηα έξγα ηέρλεο
ηνπο ζε ηζάξηζκα κνπζεία ζηελ
ειιεληθή πεξηθέξεηα.
Σν Μπηδάλη Ησαλλίλσλ, ηα Εσληαλά
Κξήηεο θαη ην Μαπξνρώξη
Καζηνξηάο απνηεινύλ ηνπο
ηόπνπο "θαηαγσγήο" ησλ ηξηώλ
κνπζείσλ, πνπ δελ έρνπλ ηίπνηα
λα δειέςνπλ από ην θεκηζκέλν
"Μαληάκ Σηζό".

16. Γλσζηόηεξν όισλ είλαη ην Μνπζείν
Κέξηλσλ Οκνησκάησλ ηνπ Παύινπ
Βξέιιε, ζην Μπηδάλη Ησαλλίλσλ. Σν
κνπζείν ιεηηνπξγεί από ην 1995 ζ'
έλα θηήξην, πνπ ζπκίδεη επεηξώηηθν
αξρνληηθό. Σν Κξπθό ΢ρνιεηό, νη
Γάζθαινη ηνπ Γέλνπο, ε Φηιηθή
Δηαηξεία, νη Κιέθηεο θαη νη
Αξκαηνινί, ν Ρήγαο Βειεζηηλιήο θαη
ν Θεόδσξνο Κνινθνηξώλεο είλαη
κεξηθά κόλν από ηα ζέκαηα πνπ
ζκίιεςε ν Παύινο Βξέιιεο.

17. Ζ ρσξεηηθόηεηα ηνπ γεπέδνπ είλαη 7.534 ζεαηέο.
Κηίζηεθε ην 1952 θαη ην ξεθόξ ζεαηώλ είλαη 14.557. Φέξεη ην
όλνκα ησλ αδειθώλ Εσζηκάδσλ, κεγάισλ εζληθώλ
επεξγεηώλ πνπ θαηάγνληαλ από ηα Ησάλληλα. Σν ζηάδην έρεη
κία κεγάιε ζθεπαζηή εμέδξα ζηε λόηην-αλαηνιηθή ηνπ
πιεπξά. Οη άιιεο ηξεηο πιεπξέο θαιύπηνληαη από ιίγεο
ζεηξέο θαζηζκάησλ γύξσ από ηνλ ζηίβν.

19. Δίλαη ε πην ζεκαληηθή ιίκλε ηεο Ζπείξνπ. ΢ηνπο
θαιακηώλεο ηεο δεκηνπξγήζεθε εμαηξεηηθόο
πγξνβηόηνπνο. Οη νινθώηηζηνη Λπγγηάδεο
αληηθεγγίδνληαη ζηα λεξά ηεο πνπ ζπγθεληξώλνληαη
από ηνπο γύξσ ρείκαξξνπο θαη ηηο πεγέο πνπ
αλαβιύδνπλ. Σα πεξηζζεύκαηα ησλ λεξώλ ηεο
δηνρεηεύνληαη κε ηνλ αύιαθα ηεο Λαςίζηαο ζηνλ
πνηακό Καιακά. Σν λεζάθη ηεο Πακβώηηδαο είλαη ην
κόλν θαηνηθεκέλν λεζί ιίκλεο ζηελ Διιάδα θαη επίζεο
ην κνλαδηθό θαηνηθεκέλν λεζί ρσξίο όλνκα, ιέγεηαη
Νεζί ή Νήζνο. Σν λεζί θηινμελεί ην κνπζείν ηνπ Αιε
Παζά θαη κεηαβπδαληηλά κνλαζηήξηα

20. Ο λνκόο Ησαλλίλσλ είλαη έλαο από ηνπο 51 λνκνύο ηεο Διιάδαο θαη
αλήθεη δηνηθεηηθά ζηελ πεξηθέξεηα ηεο Ζπείξνπ. Ο λνκόο Ησαλλίλσλ είλαη
έλαο από ηνπο κεγαιύηεξνπο ζε έθηαζε λνκνύο ηεο Διιάδαο θαη
θαηαιακβάλεη ηε κηζή πεξίπνπ έθηαζε ηνπ γεσγξαθηθνύ δηακεξίζκαηνο
ηεο Ζπείξνπ, πνπ βξίζθεηαη ζηελ βνξεηνδπηηθή πιεπξά ηεο ρώξαο.
Πξσηεύνπζα ηνπ λνκνύ είλαη ε πόιε ησλ Ησαλλίλσλ. Ο δήκνο Ησαλλίλσλ
έρεη (πξαγκαηηθό) πιεζπζκό 70.203 θαηνίθνπο.

24. Ο λνκόο Κέξθπξαο είλαη έλαο από ηνπο 51 λνκνύο ηεο Διιάδαο θαη αλήθεη ζηελ
πεξηθέξεηα Ηόλησλ λεζηώλ. Ο πιεζπζκόο ηνπ λνκνύ Κέξθπξαο αληηζηνηρεί ζε
110.000 θαηνίθνπο. Ο λνκόο είλαη λεζησηηθόο θαη πεξηιακβάλεη ηα λεζηά ησλ
Δπηάλεζσλ: Κέξθπξα, Παμνύο, Οζσλνύο θαη θάπνηα κηθξόηεξα. Πξσηεύνπζα ηνπ
λνκνύ είλαη ε πόιε ηεο Κέξθπξαο. Ζ Κέξθπξα είλαη ε αξρόληηζζα ηνπ Ηνλίνπ κε ην
Πνληηθνλήζη ην Αρίιιεηνλ ην παιαηό θαη ην λέν Φξνύξην θαη θπζηθά ηα καγεπηηθά
θαληνύληα λα δεζπόδνπλ. Ο πιεζπζκόο ηνπ λνκνύ Κέξθπξαο αληηζηνηρεί ζε
110.000 θαηνίθνπο.

25. Ο αξραηνινγηθόο ρώξνο ηεο Παιαηόπνιεο θαη ηνπ Μνλ Ρεπό απνηειεί ηνλ
ρώξν ηεο αγνξάο ηεο πόιεο ηεο Κέξθπξαο όπσο απηή εμειίρζεθε από
ηελ αξραηόηεηα έσο ηνλ 6ν κ.Υ. αηώλα. Σα πην ζεκαληηθά κλεκεία ηνπ
ρώξνπ είλαη: ε αγνξά, ν δσξηθόο λαόο ηνπ Καξδαθίνπ, ηα ξσκατθά
ινπηξά θαη ην Πξν-ειιεληζηηθήο επνρήο θακππισηό θηίξην πνπ
κεηαζθεπάζηεθε ζηελ πξσηνρξηζηηαληθή πεξίνδν ζε Υξηζηηαληθό λαό.

26. Αξραηνινγηθό κνπζείν
Σν αξραηνινγηθφ κνπζείν πεξηέρεη
θπξίσο γιππηά απφ ην δσξηθφ λαφ ηεο
Άξηεκεο (590 - 580 π.Υ. ) ζηελ Αξραία
Κέξθπξα πνπ ηνπνζεηείηαη απφ ηνπο
ηζηνξηθνχο ζηελ πεξηνρή ηνπ Καλνληνχ.
Έλα απφ ηα πην εληππσζηαθά ηνπ
εθζέκαηα είλαη ην γηγάληην ζε δηαζηάζεηο
ιίζηλν αέησκα απφ ην λαφ (πιάηνο 17 κ.
θαη χςνο πάλσ απφ 3 κ.) κε θεληξηθφ
ηνπ ζέκα ηελ ηεξαηφκνξθε Γνξγψ.
Άιια εθζέκαηα είλαη θνκκάηηα απφ
αγγεία ηεο λενιηζηθήο επνρήο, αγγεία θαη
εξγαιεία ηεο επνρήο ηνπ
ραιθνχ, Κνξηλζηαθά αγγεία θαη
θεξθπξατθά αληίγξαθα απφ ηνπο ηάθνπο
ηεο Γαξίηζαο, λνκίζκαηα, θνκκάηηα απφ
ηε ζηέγε ηνπ λανχ ηεο Ρφδαο.

27. Ο λαόο ηνπ Αγίνπ ΢ππξίδσλα, έλα από ηα
ζεκαληηθόηεξα κεηαβπδαληηλά κλεκεία ηεο
πόιεο ηεο Κέξθπξαο, απνηειεί πόιν έιμεο
γηα ηνπο επηζθέπηεο ηεο πόιεο θαη ηνπ
λεζηνύ. Πξόθεηηαη γηα έλα απιό θηίζκα
εμσηεξηθά. Μνλόθιηηε μπιόζηεγε
επηαλεζηαθνύ βαζηιηθνύ ξπζκνύ, θηεηνξηθή
άιινηε ηεο νηθνγέλεηαο Βνύιγαξε, πνπ είρε
ζηελ θαηνρή ηεο θαη ην ζθήλσκα ηνπ
Αγίνπ, πξνζνκνηάδεη πεξηζζόηεξν κε ηνπο
ρξηζηηαληθνύο λανύο ηεο Γύζεο παξά ηεο
Αλαηνιήο, θαζώο ηεο ιείπνπλ ηα απζηεξά
βπδαληηλά πξόηππα, πνπ απαληώληαη ζηελ
επεηξσηηθή Διιάδα. Σν ιείςαλν ηνπ Αγίνπ
΢ππξίδσλα θπιάζζεηαη ζε κία αξγπξή
πνιπηειή ιάξλαθα, έξγν ηνπ 19νπ
αηώλα, πνπ βξίζθεηαη ηνπνζεηεκέλε ζηα
δεμηά ηνπ Ηεξνύ. Ο ζεκεξηλόο λαόο ρηίζηεθε
ην 1589.

29. Κηίζηεθε ην1961 ην ξεθόξ ζεαηώλ είλαη 5.000 (Κέξθπξα
- ΠΑ΢ Γηάλληλα, ην 1974). Σν γήπεδν είλαη ηεο
νκώλπκεο νκάδαο ηνπ λεζηνύ ε νπνία βξίζθεηαη ζηελ
Β’ Δζληθή θαηεγνξία ηνπ πνδνζθαίξνπ θαη ε
ρσξεηηθόηεηα ηνπ είλαη 2.685

31. Ο λνκόο Λεπθάδαο είλαη έλαο από ηνπο 51 λνκνύο ηεο Διιάδαο
θαη αλήθεη ζηελ πεξηθέξεηα Ηόλησλ λεζηώλ. Ο λνκόο
πεξηιακβάλεη ηελ Λεπθάδα, πνπ είλαη ην ηέηαξην ζε έθηαζε λεζί
ησλ Δπηαλήζησλ θαη θάπνηα άιια κηθξόηεξα λεζηά ηνπ Ηνλίνπ
πειάγνπο . Πξσηεύνπζα ηνπ λνκνύ είλαη ε πόιε ηεο Λεπθάδαο.
Γηα πιήξε θαηάινγν ησλ πόιεσλ θαη νηθηζκώλ ηνπ λνκνύ, δείηε
ην άξζξν Γηνηθεηηθή δηαίξεζε λνκνύ Λεπθάδαο. Ο πιεζπζκόο ηνπ
λνκνύ Λεπθάδαο αληηζηνηρεί ζε 22.506 θάηνηθνπο.

33. Σν θάζηξν ηεο Αγίαο Μαύξαο, πνπ δεζπόδεη ζηελ είζνδν ηνπ
λεζηνύ είλαη έλα από ηα πην επηβιεηηθά κεζαησληθά θηίζκαηα
ζηελ Διιάδα θαη απνηειεί πξόηππν νρπξσκαηηθήο ηέρλεο
εθείλεο ηεο επνρήο. Υηίζηεθε γύξσ ζηα 1300 από ηνλ Φξάγθν
εγεκόλα Ησάλλε Οξζίλη, όηαλ πήξε ηε Λεπθάδα σο πξνίθα γηα
ην γάκν ηνπ κε ηελ θόξε ηνπ Γεζπόηε ηεο Ζπείξνπ Νηθεθόξνπ
ηνπ Α'. Σν θάζηξν πξνζηάηεπε ηελ πξσηεύνπζα ηνπ λεζηνύ θαη
απνηεινύζε ηε ζεκαληηθόηεξε ακπληηθή ηνπ ζσξάθηζε απέλαληη
ηνπο πεηξαηέο θαη ηνπο άιινπο ερζξνύο, από ηελ πξώηε
δεθαεηία ηνπ 14νπ αηώλα σο ην 1684.

34. Σν αξραηνινγηθό κνπζείν ηεο Λεπθάδαο ζηεγάδεηαη ζην Πνιηηηζηηθό Κέληξν
ηνπ Γήκνπ Λεπθαδίσλ. Σα επξήκαηα πνπ παξνπζηάδνληαη θαιύπηνπλ κηα
κεγάιε ρξνληθή πεξίνδν, πνπ μεθηλά από ηε κέζε παιαηνιηζηθή επνρή
(200.000 - 35.000 π.Υ.) θαη θηάλεη έσο ηνπο ύζηεξνπο ξσκατθνύο ρξόλνπο.
΢ην κνπζείν εθηίζεληαη ζε μερσξηζηή αίζνπζα ηα επξήκαηα ησλ αλαζθαθώλ
ηνπ Γεξκαλνύ αξραηνιόγνπ Γνπιηέικνπ Νηαίξπθειλη, ν νπνίνο αλέπηπμε ηε
ζεσξία όηη ε Λεπθάδα είλαη ε Ηζάθε ηνπ Οκήξνπ. Σν κνπζείν θηινμελεί
εξγαιεία, θεξακηθά, ράιθηλα, θνζκήκαηα θαη θηεξίζκαηα ηάθσλ, θπξίσο από
ηελ αξραία Νήξηθν, ην Νπδξί, ηε Υνηξνζπειηά ζηελ Δύγεξν θαη από ηε
ζπειηά ζην Φξύλη.

37. Νομόσ Ευρυτανίασ
Γενικά
Ο νομόσ Ευρυτανίασ είναι ζνασ από
τουσ πενιντα ζνα νομοφσ τθσ Ελλάδασ
και ανικει ςτθν περιφζρεια ΢τερεάσ
Ελλάδασ με πλθκυςμό 32.053
κατοίκουσ .Πρωτεφουςα του νομοφ
είναι το Καρπενιςι.Ο νομόσ είναι
ςχεδόν ολοκλθρωτικά καλυμμζνοσ
από βουνά, ςυμπεριλαμβανομζνων
του Συμφρθςτοφ και του
Παναιτωλικοφ ςτα νότια και ποτάμια
ςυμπεριλαμβανομζνων του Αχελϊου
ςτα δυτικά, του Αγραφιϊτθ ςτα
ανατολικά και του Μζγδοβα ςτα
ανατολικά που εκβάλει ςτο Ιόνιο
Πζλαγοσ.

38. Καρπενιςι
• Σο Καρπενιςι είναι θ πρωτεφουςα του
Νομοφ Ευρυτανίασ και κεωρείται θ
ψθλότερθ πρωτεφουςα νομοφ ςτθν
Ελλάδα. Είναι κτιςμζνο ςε απότομθ
πλαγιά και ζχει κζα το υπζροχο Βελοφχι.
΢τθν πλατεία του δίπλα ςτον πλάτανο και
ςτθν πθγι με το τρεχοφμενο νερό, κα
δείτε τθν Μθτρόπολθ του
Καρπενθςίου, τθν Αγία Σριάδα.
Μηα δηαδξνκή πνπ δελ πξέπεη λα ράζεηε κε ηίπνηα είλαη απφ ην
Καξπελήζη σο ηε Μνλή Πξνπζνχ. Δθεί ζα ζπλαληήζεηε ην νκψλπκν
κνλαζηήξη ηεο Παλαγίαο θαη ζα επηζθεπζείηε ην Κεθαιφβξπζν φπνπ
ζεκαδεχηεθε απφ ην ζάλαην ηνπ Μάξθνπ Μπφηζαξε. Ζ πεξηνρή ζα ζαο
καγέςεη κε ηελ γξαθηθφηεηά ηεο θαη ηνλ θπζηθφ ηεο πινχην. Σξερνχκελα
λεξά, άθζνλν πξάζηλν, θαζαξή αηκφζθαηξα είλαη θάπνηεο απφ ηηο ιέμεηο
πνπ ραξαθηεξίδνπλ ηα κέξε απηά.

39. Καρπενιςι
• Δεν κα ζπρεπε να παραλείψετε
μια επίςκεψθ ςτο χιονοδρομικό
κζντρο του Βελουχίου που
βρίςκεται μόλισ 11 χλμ. ζξω από
τθν πόλθ του Καρπενθςίου. Εκεί
εκτόσ από οργανωμζνεσ
εγκαταςτάςεισ κα βρείτε
πολυτελι ςαλζ, μπαρ και
καταςτιματα.

41. Ακλθτικό κζντρο Ευρυτανίασ
Γιπεδο Λιοςίων:
Ζδρα: Ολυμπιακόσ
Λιοςίων
Σοποκεςία: Άνω Λιόςια

43. Νομόσ Εφβοιασ
• Θ Εφβοια είναι το δεφτερο
μεγαλφτερο (μετά τθν Κριτθ)
νθςί τθσ ελλθνικισ επικράτειασ.
Θ ςυνολικι ζκταςι τθσ φκάνει
περίπου τα 3.670 τ.χλμ.
Εκτείνεται κατά μικοσ τθσ
βορειοανατολικισ ΢τερεάσ
Ελλάδασ από του Μαλιακοφ
κόλπου μζχρι κατϋ ζναντι και
βορειοανατολικά τθσ
Ραφινασ, χωριηόμενθ απϋ αυτι
από τον Ευβοϊκό κόλπο. ΢το
κοντινότερο ςθμείο με τθ ΢τερεά
Ελλάδα είναι κτιςμζνθ θ
πρωτεφουςα και μεγαλφτερθ
πόλθ του νθςιοφ θ Χαλκίδα.

44. Χαλκίδα
• Θ Χαλκίδα είναι θ πρωτεφουςα και ο κφριοσ λιμζνασ του νομοφ
Εφβοιασ τθσ περιφζρειασ ΢τερεάσ Ελλάδασ.
Είναι κτιςμζνθ ςτισ δφο πλευρζσ του πορκμοφ του Ευρίπου με το
ζνα κομμάτι τθσ να βρίςκεται ςτθν νιςο Εφβοια και το άλλο τθσ
ςτθν ΢τερεά Ελλάδα. ΢τθν θπειρωτικι πλευρά τθσ ςτον λόφο τθσ
Κανικου δεςπόηει το ενετικό κάςτρο του Καράμπαμπα που μαηί
με τθν γζφυρα του Ευρίπου και το μοναδικό φαινόμενο αλλαγισ
τθσ κατεφκυνςθσ των υδάτων ανά ζξι ϊρεσ και ενδιάμεςα μίασ
ϊρασ ςταςιμότθτασ αποτελοφν τα ςθμαντικότερα
χαρακτθριςτικά γνωρίςματα τθσ. Ζχει πλθκυςμό 55.264
κατοίκουσ.

45. Αξιοκζατα νομοφ Ευβοίασ
Κάςτρο Καράμπαμπα:
Θ κζςθ του Κάςτρου ταυτίηεται από
μερικοφσ μελετθτζσ με τθν αρχαία πόλθ
Κάνθκο, κακϊσ ςϊηονται ςποραδικά ίχνθ
κτιςμάτων και τάφων, ςτθν επιφάνεια του
εδάφουσ. Ο λόφοσ πικανότατα οχυρϊκθκε
για πρϊτθ φορά κατά τθ Ρωμαϊκι
περίοδο, αλλά είναι βζβαιο ότι δεν είχε
οχφρωςθ ςτουσ Βυηαντινοφσ χρόνουσ και
κατά τθ διάρκεια τθσ Βενετοκρατίασ και
τουσ πρϊτουσ αιϊνεσ τθσ Σουρκοκρατίασ.
Σο φροφριο που ςϊηεται ςιμερα
οικοδομικθκε από τουσ Σοφρκουσ το
1684, με ςκοπό τθν προςταςία τθσ
Χαλκίδασ από τουσ Βενετοφσ. Σο φροφριο
πολιορκικθκε ανεπιτυχϊσ από τον
Μοροηίνι το 1688 και οι Σοφρκοι
κατόρκωςαν να διατθριςουν τθν
κυριότθτά του ζωσ τθν απελευκζρωςθ τθσ
Ελλάδασ, οπότε και το παρζδωςαν ςτο
Ελλθνικό κράτοσ.

46. • Ρωμαϊκι παλαίςτρα Χαλκίδασ:
Οι παλαίςτρεσ κατά τθν αρχαιότθτα ιταν ακλθτικοί χϊροι
υπαίκριοι ι θμιυπαίκριοι, ενϊ ςε κοντινι απόςταςθ
βρίςκονταν λουτρά για χριςθ τουσ από τουσ ακλθτζσ. Οι
ακλθτικοί αγϊνεσ που τελοφνταν ςτθν αρχαία Χαλκίδα
πρόβαλαν το ακλθτικό ιδεϊδεσ των κατοίκων τθσ. Η
παλαίςτρα τθσ Χαλκίδασ είναι ζνα ςχετικά μεγάλο
οικοδόμθμα, το οποίο πρζπει να κάλυπτε μια ζκταςθ
εμβαδοφ 222 τ.μ. Αποτελείται από τθν κφρια αίκουςα και
μια εξωτερικι αυλι ςφμφωνα με τα αρχιτεκτονικά
πρότυπα τθσ ελλθνιςτικισ και ρωμαϊκισ Χαλκίδασ. Από το
αρχικό οικοδόμθμα ςϊηονται ςιμερα τα κεμζλια του και
μεγάλα τμιματα των δαπζδων

47. • Αρχαιολογικό Μουςείο Χαλκίδασ:
Σο Αρχαιολογικό Μουςείο Χαλκίδασ ςτεγάηεται ςε κτίριο των αρχϊν του
20ου αι. και ςυγκεντρϊνει ευριματα από όλθ τθν Εφβοια. Θ βάςθ του
νεοκλαςικοφ κτιριοφ διακζτει λαξευτι τοιχοποιία κατά το πολυγωνικό
ςφςτθμα, ενϊ οι γωνίεσ του ενιςχφονται επίςθσ με λαξευτι τοιχοποιία.
Σα εκκζματα του Μουςείου τοποκετοφνται χρονολογικά από τθν
Παλαιολικικι μζχρι και τθν Υςτερθ Ρωμαϊκι Εποχι και προζρχονται
από αναςκαφζσ ςτθν Εφβοια. Θ ζκκεςθ του Μουςείου διακζτει
ςυλλογζσ με ευριματα από τον οικιςμό και το νεκροταφείο τθσ
Μάνικασ , μυκθναϊκι κεραμικι και ειδϊλια, ςυλλογι Οικονόμου με
ευβοϊκι, βοιωτικι κεραμικι και κοροπλαςτικι, ςυλλογι κλαςικϊν και
ελλθνιςτικϊν νομιςμάτων από τθ Χαλκίδα, Ερζτρια και τθν
Κάρυςτο, ρωμαϊκά ανακθματικά γλυπτά από τθ Χαλκίδα και τθν
Αιδθψό, επιτφμβια μνθμεία από τθ Χαλκίδα, τθ νζα Λάμψακο και
τιμθτικά ψθφίςματα.

48. • Θολωτόσ τάφοσ Κατακαλοφ :
Ο τάφοσ του Κατακαλοφ αποτελεί τον καλφτερα διατθρθμζνο
μυκθναϊκό κολωτό τάφο ςτθν Εφβοια. Βρίςκεται περίπου δφο
χιλιόμετρα βόρεια του ομϊνυμου οικιςμοφ και ςχεδόν πζντε
χιλιόμετρα από τον κεντρικό οδικό άξονα ΧαλκίδασΑλιβερίου.
Η αναςκαφι του μνθμείου ζγινε το 1907 από τον Γ.
Παπαβαςιλείου. Οι πρϊτεσ εργαςίεσ ςτερζωςισ του
πραγματοποιικθκαν κατά το χρονικό διάςτθμα 1984-1987 με
εργατικό προςωπικό που διζκεςε θ Διεφκυνςθ του
λιγνιτωρυχείου τθσ ΔΕΗ Αλιβερίου. Κατά τισ εργαςίεσ
αναςτιλωςθσ του τάφου ζγινε υποςτιλωςθ τθσ κόλου, του
υπερκφρου και τθσ ειςόδου. H Διεφκυνςθ Αναςτιλωςθσ
Αρχαίων Μνθμείων του Τπουργείου Πολιτιςμοφ εκπόνθςε
μελζτθ το ζτοσ 2002 για τθν πλιρθ υποςτφλωςθ του
μνθμείου και τθν καταςκευι ςτεγάςτρου για τθν προςταςία
του.

49. Ακλθτικζσ εγκαταςτάςεισ
• ΓΘΠΕΔΟ ΜΑΝΣΟΤΔΙΟΤ:
ΕΔΡΑ:ΑΝΑΓΕΝΝΗ΢Η ΜΑΝΣΟΤΔΙΟΤ
ΣΟΠΟΘΕ΢ΙΑ:ΔΗΜΟ΢ ΚΗΡΕΩ΢ Δ.Δ
ΜΑΝΣΟΤΔΙΟΤ
ΧΩΡΗΣΙΚΟΣΗΣΑ:160 ΘΕ΢ΕΩΝ
• ΓΘΠΕΔΟ ΛΟΤΚΙ΢ΙΩΝ Κ.ΝΣΕΛΘ΢:
ΕΔΡΑ:A.O ΛΟΤΚΙ΢ΙΩΝ
ΣΟΠΟΘΕ΢ΙΑ:ΔΗΜΟ΢ ΑΝΘΗΔΩΝΟ΢
Δ.Δ ΛΟΤΚΙ΢ΙΩΝ
• ΓΘΠΕΔΟ ΚΑΝΘΘΟΤ:
ΕΔΡΑ:ΠΑΟΚ ΚΑΝΗΘΟΤ,Α.Ο
ΚΑΝΗΘΟΤ,ΑΒΑΝΣΙΔΕ΢
ΣΟΠΟΘΕ΢ΙΑ:ΔΗΜΟ΢ ΧΑΛΚΙΔΕΩΝ
ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΝΗΘΟΤ

52. Νομόσ Φκιϊτιδασ
Ο νομόσ Φκιϊτιδασ ανικει
διοικθτικά ςτθν περιφζρεια
΢τερεάσ Ελλάδασ. ΢υνορεφει με
τουσ νομοφσ Ευβοίασ μζςω του
Ευβοϊκοφ κόλπου ςτα
ανατολικά, Βοιωτίασ και Φωκίδασ
ςτα νότια, Αιτωλοακαρνανίασ ςτα
νοτιοδυτικά, Ευρυτανίασ και
Καρδίτςασ ςτα δυτικά, Λάριςασ
ςτα βόρεια και Μαγνθςίασ ςτα
ανατολικά. Πρωτεφουςά του
είναι θ πόλθ τθσ Λαμίασ. Ζχει
178.771 κατοίκουσ.

53. Λαμία
• Η Λαμία είναι πόλθ και πρωτεφουςα του νομοφ Φκιϊτιδασ.
Ζχει πλθκυςμό 50.551 κατοίκουσ και βρίςκεται ςτισ πλαγιζσ
του όρουσ Όκρυσ, κοντά ςτον ΢περχειό. Είναι κζντρο εφφορθσ
αγροτικισ και κτθνοτροφικισ περιοχισ. Αποτελεί ζδρα του
διμου Λαμιζων ο οποίοσ ζχει πλθκυςμό 62.452 κατοίκουσ .
Αποτελεί ζνα δυναμικά αναπτυςςόμενο αςτικό κζντρο.
Αποτελεί ζδρα τθσ περιφζρειασ ΢τερεάσ
Ελλάδασ, ςυςςωρεφοντασ όλεσ τισ προβλεπόμενεσ δθμόςιεσ
υπθρεςίεσ.

54. Αξιοκζατα
• Κάςτρο Λαμίασ:
΢το υψθλότερο ςθμείο τθσ πόλθσ, ςτα
βορειοανατολικά, ςϊηονται τμιματα του αρχαίου κάςτρου
(μεςαιωνικό φροφριο) το οποίο βρίςκεται χτιςμζνο γφρω από
τα ερείπια του αρχαίου τείχουσ. ΢το εςωτερικό χϊρο του
κάςτρου ςτεγάηεται το Αρχαιολογικό Μουςείο τθσ Λαμίασ.
Ανδριάντασ Λεωνίδα - Θερμοπφλεσ
Σο μνθμείο ανεγζρκθκε ςε ανάμνθςθ τθσ μάχθσ των
Θερμοπυλϊν,ςτθν κεντρικι πφλθ του περάςματοσ, όπου
διεξιχκθ θ τελικι φάςθ τθσ μάχθσ

55. Ακλθτικά κζντρα Φκιϊτιδασ
• ΢τάδιο Λαμίασ
Ζδρα: Λαμία
Χωρθτικότθτα: 8.000
Ακλθτικοφ Κζντρου (ΔΑΚ)
Λαμίασ. Είναι κτιςμζνο ςε
μία όμορφθ
τοποκεςία, ςτισ παρυφζσ
τθσ πόλθσ. Οι κερκίδεσ του
ςχθματίηουν ζνα πζταλο
γφρω από τον αγωνιςτικό
χϊρο, κακϊσ ςτθ νοτιοδυτικι πλευρά υπάρχει
μόνο θ κεντρικι είςοδοσ
του ςταδίου

57. Νομόσ Βοιωτίασ
Ο νομόσ Βοιωτίασ είναι νομόσ
τθσ ΢τερεάσ Ελλάδασ, με
πλθκυςμό 134,108
κατοίκουσ. Πρωτεφουςα
είναι θ Λιβαδειά. Διαιρείται
ςε δφο επαρχίεσ, Λιβαδειάσ
με πρωτεφουςα τθ
Λιβαδειά και Θθβϊν, με
πρωτεφουςα τθ Θιβα.

58. Λιβαδειά
Θ Λιβαδειά είναι πρωτεφουςα του νομοφ Βοιωτίασ και τθσ επαρχίασ
Λιβαδειάσ, και ζδρα του διμου Λεβαδζων. Θ πόλθ βρίςκεται ςε
υψόμετρο 200 μζτρων, ςτο δυτικό τμιμα του νομοφ, ςτο άκρο
τθσ πεδιάδασ τθσ Κωπαΐδασ, 130 χιλιόμετρα βορειοανατολικά
τθσ Ακινασ και 30 περίπου χιλιόμετρα από τθν πλθςιζςτερθ
ακτι του νομοφ.Βόρεια τθσ πόλθσ εκτείvεται o Παρναςςόσ και
vότια o Ελικϊνασ ςτoυσ πρόπoδεσ τoυ oπoίoυ είναι κτιςμζvθ θ

59. • Αράχοβα:
Εκδρομικοί Προοριςμοί
Θ Αράχοβα είναι μία
ορεινι κωμόπολθ του
Νομοφ Βοιωτίασ
χτιςμζνθ ςτισ νότιεσ
πλαγιζσ του Παρναςςοφ.
Αποτελεί ζδρα του
ομϊνυμου διμου. Κατά
τθν απογραφι του 2001
είχε 3.703
κατοίκουσ, ενϊ ο
πλθκυςμόσ ολόκλθρου
του διμου είναι 4.180
κάτοικοι. Αποτελεί
δθμοφιλζσ χειμερινό
κζρετρο, χάρθ ςτθν
φπαρξθ χιονοδρομικοφ

60. Ο λνκόο Βνησηίαο είλαη
λνκόο ηεο ΢ηεξεάο
Διιάδαο κε έθηαζε 3,211
η.ρικ.θαη πιεζπζκό
134,108 θαηνίθνπο.Ζ
Βνησηία είλαη πεξηνρή
πεδηλή θαη πνιύ εύθνξε.Ζ
νξεηλή έθηαζε είλαη πνιύ
κηθξή.Αλαιπηηθά ε
θαηαλνκή ηνπ εδάθνπο ζε
θαηεγνξίεο έρεη σο εμήο
40% πεδηλό,38%
εκηνξεηλό θαη 22%
νξεηλό.Γήκνο Αξάρσβαο
είλαη ν δήκνο ηνπ λνκνύ
Βνησηίαο πνπ
πεξηιακβάλεη ηελ
Αξάρσβα ηνλ Εεκελό θαη
ηα Καιύβηα Ληβαδηνύ
Αξαρώβεο.

61. Χιονογρομικό κζντρο Αράχωβασ
Λίγν έμσ από ηελ Αξάρσβα θαη κόιηο
10 ρηιηόκεηξα από ην ρηνλνδξνκηθό
θέληξν, βξίζθεηαη ε πεξηνρή Ληβάδη
Παξλαζζνύ ζε πςόκεηξν 1.250 κέηξα.
Ζ γεσγξαθηθή ηνπ ζέζε θαζώο θαη ε
θπζηθή νκνξθηά ηνπ ηνπίνπ ηνπ, ην
ηνπνζεηνύλ ζηηο πην όκνξθεο πεξηνρέο
ηνπ Παξλαζζνύ. Σα ηειεπηαία ρξόληα
ην Ληβάδη Παξλαζζνύ αλαπηύζζεηαη
ξαγδαία θαη ζήκεξα απνηειεί έλα
ζύγρξνλν ζέξεηξν ρεηκεξηλώλ
δξαζηεξηνηήησλ. Απνηειεί έλα ηδαληθό
κέξνο γηα ρεηκεξηλή εμνρηθή θαηνηθία.
Οη ιάηξεηο ησλ ζπνξ ζα βξνπλ
πνιιαπιέο ελδηαθέξνπζεο αζρνιίεο
όπσο: ζθη, snowmobile, mountain
bike, ηππαζία, πεδνπνξία θαη
νξεηβαζία.

62. Ακλθτικζσ Εγκαταςτάςεισ
Ζδρα: Λεβαδειακόσ
Χωρθτικότθτα: 5.915
Σο Δθμοτικό ΢τάδιο τθσ
Λιβαδειάσ βριςκόταν ςε
απογοθτευτικι κατάςταςθ
μζχρι το καλοκαίρι του
2005, όμωσ θ άνοδοσ τθσ
τοπικισ ομάδασ ςτθν Α'
Εκνικι ιταν θ αιτία για τθν
αναμόρφωςθ του ςταδίου
μζςα ςε λίγουσ μινεσ.

64. Νομόσ Αττικισ
• Με τον όρο Αττικι εννοοφμε τθν
περιφζρεια Αττικισ, που
βρίςκεται ςτθν κεντρικι Ελλάδα
και ειδικότερα καταλαμβάνει το
νοτιοανατολικό τμιμα τθσ
΢τερεάσ Ελλάδασ. Ζχει ζκταςθ
3.808 χλμ2 και καλφπτει το 2,9%
τθσ ςυνολικισ ζκταςθσ τθσ
χϊρασ.

65. Ζχει ζδρα τθν Ακινα, τθν διοικθτικι πρωτεφουςα τθσ
Ελλάδασ και περιλαμβάνει ουςιαςτικά μόνο τον νομό
Αττικισ. Ο νομόσ Αττικισ αποτελεί τον πιο
πυκνοκατοικθμζνο νομό τθσ Ελλάδοσ, εφόςον ςε
αυτόν ανικουν θ πρωτεφουςα Ακινα, και το
μεγαλφτερο λιμάνι τθσ Ελλάδασ, το λιμάνι τθσ πόλθσ
του Πειραιά.

66. Ακινα
Θ Ακινα είναι θ πρωτεφουςα
πόλθ τθσ Νομαρχίασ
Ακθνϊν, τθσ Περιφζρειασ
Αττικισ και τθσ Ελλάδασ.
Βρίςκεται ςτθ ΢τερεά Ελλάδα
και αποτελεί εφρωςτο
οικονομικό, πολιτιςτικό και
διοικθτικό κζντρο τθσ χϊρασ.
Πιρε το όνομά τθσ από τθν κεά
Ακθνά που ιταν και θ
προςτάτιδά τθσ. Θ Ακινα
ςιμερα είναι μία ςφγχρονθ
πόλθ αλλά και διάςθμθ, κακϊσ
ςτθν αρχαιότθτα ιταν
πανίςχυρθ πόλθ-κράτοσ και
ςθμαντικότατο κζντρο
πολιτιςμοφ· κεωρείται θ
ιςτορικότερθ πόλθ τθσ
Ευρϊπθσ. Είναι γνωςτι ςε όλο
τον κόςμο για τα ιςτορικά τθσ
μνθμεία που
διαςϊκθκαν, ζςτω και
μερικϊσ, ςτο πζραςμα των
αιϊνων. Επίνειο τθσ ιςτορικισ

67. Σο πολεοδομικό ςυγκρότθμα
καταλαμβάνει ζκταςθ 412.000
ςτρεμμάτων καλφπτοντασ το
λεκανοπζδιο που περιβάλλεται
από τα όρθ
Αιγάλεω, Πάρνθκα, Πεντζλθ και
Τμθττό. Ο ςυνολικόσ πλθκυςμόσ
αποτελεί ςχεδόν το 1/3 του
ςυνολικοφ πλθκυςμοφ τθσ
Ελλάδοσ και ανζρχεται ςε
3.361.806. Ζτςι, ςε κάκε χμ2
αντιςτοιχοφν 8.160 κάτοικοι. Σο
υψόμετρο ςτο κζντρο τθσ πόλθσ
υπολογίηεται ςε 20 μζτρα από
τθ ςτάκμθ τθσ κάλαςςασ, ενϊ θ
μορφολογία του λεκανοπεδίου
είναι ςχετικά πολφμορφθ, με
λοφίςκουσ και ορεινοφσ όγκουσ.

68. ΢τάδια Νομοφ Αττικισ
• Ολυμπιακό Στάδιο Αθήνασ:
Ζδρα: Πανακθναϊκόσ, ΑΕΚ
Χωρθτικότθτα: 71.030
Σοποκεςία: Σο Ολυμπιακό
΢τάδιο βρίςκεται ςτο
Μαροφςι. Είναι μζροσ του
Ολυμπιακοφ Ακλθτικοφ
Κζντρου Ακθνϊν (ΟΑΚΑ).

70. Στάδιο Καραϊςκάκη
Έδρα: Oλυμπιακόσ
Χωρθτικότθτα: 33.334
Τοποθεςία: Το Καραϊςκάκη
βρίςκεται ςτον Πειραιά
Πληροφορίεσ: Είχε αρχικά
κτιςτεί ωσ ποδηλατοδρόμιο
για τουσ Ολυμπιακοφσ
Αγώνεσ του 1896 όμωσ
άρχιςε να χρθςιμοποιείται
κυρίωσ ςαν ποδοςφαιρικό
γιπεδο το 1920.

72. Γήπεδο Λεωφόρου Αλεξάνδρασ "Απόςτολοσ
Νικολαΐδησ"
Ζδρα: Παλαιά Ζδρα
Πανακθναϊκοφ
Χωρθτικότθτα: 16.620
Σοποκεςία:Σο γιπεδο
βρίςκεται ςτο κζντρο τθσ
Ακινασ
Πλθροφορίεσ: Σο επίςθμο
όνομα του γθπζδου είναι
αυτό του πρϊθν προζδρου
του ΠΑΟ, Απόςτολου
Νικολαΐδθ. Οι περιςςότεροι
όμωσ το αποκαλοφν
"Γιπεδο Λεωφόρου
Αλεξάνδρασ" ι απλά
"Λεωφόρο". Παλαιότερα
αναφερόταν πολφ ςυχνά
και ωσ "Γιπεδο
Πανακθναϊκοφ".

74. Στάδιο Ειρήνησ και Φιλίασ (ΣΕΦ)
Χωρθτικότθτα: 11.390
Ζδρα: Ολυμπιακόσ
Σοποκεςία: Σο ΢ΕΦ βρίςκεται
ςτον Πειραιά
Πλθροφορίεσ: Σο ΢τάδιο
Ειρινθσ και Φιλίασ είναι
κοινϊσ γνωςτό με τα
αρχικά του ωσ "΢ΕΦ".
΢χεδιάςτθκε από το
αρχιτεκτονικό γραφείο
"Θφμιοσ Παπαγιάννθσ και
ςυνεργάτεσ" και για τθν
καταςκευι του
δαπανικθκαν 8 δις.
δραχμζσ, ςε τιμζσ του
1983.

76. Κλειςτό ΟΑΚΑ
Χωρθτικότθτα: 18.700
Ζδρα: Εκνικι
Ομάδα, Πανακθναϊκόσ
Σοποκεςία:Σο κλειςτό είναι
μζροσ του Ολυμπιακοφ
Ακλθτικοφ Κζντρου Ακθνϊν
(ΟΑΚΑ) ςτο Μαροφςι
Πλθροφορίεσ: Σο Κλειςτό του
ΟΑΚΑ είναι ζνα από τα πιο
μοντζρνα και ςίγουρα από τα
πιο μεγάλα κλειςτά
γυμναςτιρια ςτθν Ευρϊπθ.
Διακζτει μία πολφ
εντυπωςιακι οροφι.

79. Μουςείο Μπενάκθ
Σο Μουςείο Μπενάκθ
ιδρφκθκε ςτθν οικία του
Εμμανουιλ Μπενάκθ μετά
τον κάνατό του το 1929.
Παραχωρικθκε ςτο
ελλθνικό δθμόςιο από τουσ
κλθρονόμουσ του, ϊςτε να
ςτεγάςει τθ ςυλλογι του
γιοφ του, Αντϊνθ Μπενάκθ.
Σο μουςείο άνοιξε τισ πφλεσ
του το 1931.

80. Εκνικι Πινακοκικθ
• Η Εκνικι Πινακοκικθ είναι το
ςθμαντικότερο ίδρυμα ςτθν
Ελλάδα, που είναι αφιερωμζνο
ςτο κζμα τθσ ιςτορίασ τθσ
Ελλθνικισ Σζχνθσ. Σα ζργα τζχνθσ
που διακοςμοφν τισ αίκουςεσ τθσ
πινακοκικθσ δίνουν μία
ολοκλθρωμζνθ εικόνα των
αιςκθτικϊν μονοπατιϊν και τθσ
ιςτορίασ τθσ τζχνθσ ςτθ ςφγχρονθ
Ελλάδα.

81. Σο Mουςείο Ακρόπολθσ είναι
αρχαιολογικό μουςείο
επικεντρωμζνο ςτα
ευριματα του αρχαιολογικοφ
χϊρου τθσ Ακροπόλεωσ των
Ακθνϊν. Σο μουςείο κτίςκθκε
για να ςτεγάςει κάκε
αντικείμενο που ζχει βρεκεί
πάνω ςτον ιερό βράχο τθσ
Ακροπόλεωσ και ςτουσ
πρόποδζσ του καλφπτοντασ
μία ευρεία χρονικι περίοδο
από τθν Μυκθναϊκι περίοδο
ζωσ τθν Ρωμαϊκι και
Παλαιοχριςτιανικι Ακινα
ενϊ ταυτόχρονα βρίςκεται
πάνω ςτον αρχαιολογικό
χϊρο
Μακρυγιάννθ, κατάλοιπο
των Ρωμαϊκϊν και πρϊιμων
βυηαντινϊν Ακθνϊν.
Mουςείο Ακρόπολθσ

82. • Σο μουςείο βρίςκεται
ςτθν νότια κλιτι τθσ
Ακροπόλεωσ ςε ευκεία
απόςταςθ 280 μζτρων
από τον Παρκενϊνα Σο
μουςείο κεμελιϊκθκε
το 2003 ενϊ ο
Οργανιςμόσ Μουςείου
Ακρόπολθσ ιδρφκθκε το
2008. Σζλοσ άνοιξε ςτο
κοινό ςτισ 21 Ιουνίου
2009.

84. Μουςείο Γουλανδρι Φυςικισ Ιςτορίασ
Ιδρφκθκε το 1965 με ςκοπό τθν
προϊκθςθ των φυςικϊν
επιςτθμϊν, τθν εκπαίδευςθ
και τθν προςταςία των
απειλοφμενων ειδϊν και
βιότοπων τθσ χϊρασ. Περιζχει
πλοφςιεσ ςυλλογζσ
ηϊων, οςτράκων, ορυκτϊν, πετ
ρωμάτων και απολικωμάτων
που καλφπτουν τον φυςικό
πλοφτο τθσ Ελλάδασ. Σο Κζντρο
Γαία, που αποτελεί αυτόνομθ
πτζρυγα του μουςείου, είναι
αφιερωμζνο ςτθν
περιβαλλοντικι ζρευνα και
εκπαίδευςθ.

86. Ηάππειο
• Σο Ηάππειον μζγαρο ι
Ζάππειο είναι ζνα από τα
πιο ςθμαντικά κτίρια τθσ
Ακινασ, θ καταςκευι του
οποίου, χρθματοδοτικθκε
από τον Ευάγγελο Ηάππα
και βρίςκεται ςτον Εκνικό
Κιπο. Σο νεοκλαςικό
μζγαρο είναι
ςυνυφαςμζνο με τθν
ιςτορία τθσ νεϊτερθσ
Ελλάδασ και ςιμερα
χρθςιμοποιείται για
δθμόςιεσ και ιδιωτικζσ
εκκζςεισ και τελετζσ.

87. Ακρόπολθ Ακθνϊν
• Θ Ακρόπολθ Ακθνϊν είναι
ζνασ βραχϊδθσ λόφοσ
φψουσ 156 μ. από τθν
επιφάνεια τθσ κάλαςςασ
και 70 μ. περίπου από το
επίπεδο τθσ πόλθσ τθσ
Ακινασ. Θ κορυφι του
ζχει ςχιμα τραπεηοειδζσ
μικουσ 300 μ. και
μζγιςτου πλάτουσ 150 μ.
Ο λόφοσ είναι απρόςιτοσ
απ’ όλεσ τισ πλευρζσ εκτόσ
τθσ δυτικισ, όπου και
βρίςκεται θ οχυρι
είςοδοσ, θ διακοςμθμζνθ
με τα λαμπρά Προπφλαια.

88. Παρκενϊνασ
• Ο Παρκενϊνασ είναι το μεγαλφτερο και επιςθμότερο
οικοδόμθμα τθσ Ακρόπολθσ και ςυγκεντρϊνει το καυμαςμό
όλου του πολιτιςμζνου κόςμου αιϊνεσ τϊρα. Οι εργαςίεσ για
τθν ανζγερςθ του ολομάρμαρου αυτοφ ναοφ τθσ Ακθνάσ
άρχιςαν το 447 π.Χ. κάτω από τθ διεφκυνςθ των αρχιτεκτόνων
Ικτίνου και Καλλικράτθ. Ο ναόσ τελείωςε το 438 και κατά τα
Πανακιναια του επόμενου χρόνου αφιερϊκθκε ςτθν πολιοφχο
κεά. Παρ' όλα αυτά οι εργαςίεσ ςυνεχίςτθκαν μζχρι το 432.
Είναι ναόσ δωρικοφ ρυκμοφ περίπτεροσ με 8 κίονεσ ςτισ ςτενζσ
και 17 ςτισ πλατιζσ πλευρζσ. Οι κίονεσ ζχουν φψοσ 10,5 μ. και
πάνω τουσ ςτθρίηεται ο κριγκόσ (επιςτφλια), οι μετόπεσ, τα
τρίγλυφα, τα γείςα και τα αετϊματα.

89. • Θ Πεντζλθ ςτθν αρχαιότθτα αποτελοφςε Διμο τθσ Αττικισ.
Κατά το μεςαίωνα φιλοξενεί τθν αςκθτικι δράςθ των
μοναχϊν μετά τθν ίδρυςθ τθσ Ιεράσ Μονισ Πεντζλθσ.
΢ιμερα θ Πεντζλθ αποτελεί κθποφπολθ, 18 χιλιόμετρα
βορειοανατολικά των Ακθνϊν, που περιβάλλεται από τουσ
ορεινοφσ όγκουσ και τα πευκοδάςθ του Πεντελικοφ Όρουσ.
Θ ιςτορία τθσ Πεντζλθσ χάνεται ςτο βάκοσ τθσ Αττικισ. Σο
παράδοξο ζγκειται ςτο γεγονόσ ότι το βουνό πιρε το όνομά
του από τθν πόλθ που εγκαταςτάκθκε ςε αυτό, αντί να
ςυμβεί το αντίςτροφο.Θ Πεντζλθ ζχει γνωρίςει μεγάλθ
ανάπτυξθ τα τελευταία χρόνια κακϊσ πζραν από
εκδρομικόσ προοριςμόσ, ζχει να επιδείξει πλοφςια ιςτορικά
ευριματα ςτον επιςκζπτθ.

91. Πλάκα
• Θ Πλάκα είναι μια
ςυνοικία ςτο κζντρο τθσ
Ακινασ κάτω από τθν
Ακρόπολθ. ΢υνορεφει
νότια με τθν ςυνοικία
Μακρυγιάννθ, ανατολικά
με τθν περιοχι των
΢τφλων του Ολυμπίου
Διόσ και του
Ηαππείου, βόρεια με το
εμπορικό κζντρο τθσ
Ακινασ και δυτικά με το
Μοναςτθράκι

92. Μοναςτθράκι
Σο Μοναςτθράκι είναι μια
ςυνοικία τθσ Ακινασ γφρω
από τθν πλατεία
Μοναςτθριοφ, ζνα τμιμα τθσ
μεγάλθσ ςυνοικίασ τθσ
Πλάκασ. Παλαιότερα το όνομά
τθσ ιταν "Μοναςτιριον", το
οποίο προζρχεται από τθν
παλιά εκκλθςία τθσ
Ακινασ, που βρίςκεται ς'
αυτι τθν περιοχι, ςτθ
διαςταφρωςθ των οδϊν
Ακθνάσ και Ερμοφ. ΢τθν
πλατεία Μοναςτθρίου
βρίςκεται και ο ςτακμόσ του
μετρό.

93. Λυκαβθττόσ
Ο Λυκαβθττόσ είναι λόφοσ τθσ
Ακινασ πζριξ του οποίου και
ζχει αναπτυχκεί θ ομϊνυμθ
ςυνοικία.
Αναφζρεται ςτθ μυκολογία πωσ
ιταν ζνασ βράχοσ που
κουβαλοφςε ςτα χζρια τθσ θ
Θεά Ακθνά και τθσ ζπεςε
ζπειτα από μια κακιά είδθςθ
που τθσ ζφερε ζνα κοράκι.
Από τότε τα κοράκια ζγιναν
μαφρα, λζει ο μφκοσ. Ο
Λυκαβθττόσ ζχει το εκκλθςάκι
του Αγίου Γεωργίου ςτθν
κορυφι του και λειτουργεί και
τελεφερίκ.

94. Ννκόο Γξεβελώλ

95. Αρχαιολογικοί χϊροι
γίγαντασ των Αμπελιϊν
200.000 ετϊν - Elephas
(Paleoloxodon) antiquus
μαμοφκ Mammuthus
primigenius
οι γίγαντεσ τθσ Μθλιάσ
3.000.000 ετϊν
ςαρκοφάγα αιλουροειδι με
τεράςτιουσ πριονωτοφσ
κυνόδοντεσ

96. Μουςεία
 Σο Μουςείο "Δρακολίμνθ
΢αμαρίνασ” - Σα εκκζματα του
λαογραφικοφ μουςείου δίνουν τθ
δυνατότθτα ςτον επιςκζπτθ να
ζρκει ςε επαφι με τθν παράδοςθ
και τθ ηωι των βλάχων τθσ
΢αμαρίνασ αλλά και άλλων
περιοχϊν των Βαλκανίων.
 Παλαιοντολογικό Μουςείο
ςτθ Μθλιά Γρεβενϊν Μοναδικά ευριματα φζρνουν
διαχρονικά ςτο φωσ τθν
προϊςτορία των Γρεβενϊν.

97. Ακλθτικζσ Εγκαταςτάςεισ
Χιονοδρομικό
Κζντρο
Βαςιλίτςασ - Μζςα ςε
ζνα μαγευτικό περιβάλλον
ςτο βορειοδυτικό τμιμα
του νομοφ
Γρεβενϊν, ςε απόςταςθ
42 χλμ. από τθν
πρωτεφουςα του
νομοφ, ςτθν καρδιά τθσ
ακάνατθσ Πίνδου
, βρίςκεται το Εκνικό
Χιονοδρομικό Κζντρο
Βαςιλίτςασ.

98. Γενικζσ Πλθροφορίεσ
 Πρωτεφουςα:Γρεβενά - Πλθκυςμόσ: 10.939-Σο 2007
ανακθρφχκθκαν επίςθμα «πόλθ των μανιταριϊν».
 ΢τισ αρχζσ τισ δεκαετίασ του 40, ο νομόσ ςυνταράςςεται από
τισ βίαιεσ ελλθνο-ιταλικισ ςφρραξθσ που ακολουκοφνται από
εμφφλιεσ αναταραχζσ.Σο 1961 τα Γρεβενά ςχθματίηουν το
νεϊτερο τθσ χϊρασ.
 Αξιοκζατα :
Καςτρί – ΢πιλαιο Νυμφϊν
Φαράγγι ΢πθλαίου – Κελί τθσ Καλόγριασ
 Χϊροι αναψυχισ :
Πλατεία Αιμιλιανοφ
Τπαίκριο Θζατρο ςτθ περιοχι Καςτράκι
Μφλοσ του Μπουςιοφ

99. Ννκόο Καζηνξηάο

100. Αρχαιολογικοί Χϊροι
Αρχαιολογικόσ χϊροσ του Διςπθλιοφ και το Οικομουςείο βρίςκονται ςε απόςταςθ 7 χιλιομζτρων από τθν
πόλθ, ςτθν νότια πλευρά τθσ λίμνθσ. Εδϊ ζχει αναςκαφεί
ζνασ λιμναίοσ οικιςμόσ τθσ Νεότερθσ Νεολικικισ
Περιόδου, που αναπτφχκθκε γφρω από τθ λίμνθ, από τα
μζςα τθσ 6θσ χιλιετίασ π.Χ. μζχρι τα μζςα τθσ 4θσ
χιλιετίασ π.Χ

101. Μνπζεία
 Βπδαληηλό Μνπζείν Καζηνξηάs- Σν
κνπζείν πεξηιακβάλεη ζπιινγή βπδαληηλώλ
θαη κεηαβπδαληηλώλ εηθόλσλ, 12νπ-17νπ
αηώλα, γιππηά, ςεθηδσηά θαη
εθθιεζηαζηηθά αληηθείκελα.
Μνπζείν Δλδπκαηνινγίαο Καζηνξηάο
- ζην κνπζείν κπνξεί λα δεη θαλείο
ζηνιέο γπλαηθώλ, ελδπκαζίεο
αλδξώλ, παηδηθέο ζηνιέο, πινύζηα
ζπιινγή λνκηζκάησλ.
Λανγξαθηθό Μνπζείν Καζηνξηάο- Δδώ
βξίζθνπλ θηιόμελε ζηέγε νη πιηθέο
καξηπξίεο ηνπ ηόπνπ, αληηθείκελα από ηελ
θαζεκεξηλή δσή ζην ζπίηη θαη ζηελ
εξγαζία, αληηθείκελα πνπ ζρεηίδνληαη κε
ηειεηέο θαη γηνξηέο.

102. Ακλθτικζσ Εγκαταςτάςεισ
Ακλθτικόσ και Γυμναςτικόσ ΢φλλογοσ Καςτοριάσ είναι ακλθτικό ςωματείο που εδρεφει ςτθν ομϊνυμθ
Καςτοριά.

103. Γενικζσ Πλθροφορίεσ
Πρωτεφουςα:
Καςτοριά, Πλθκυςμόσ-20.000
κατοίκουσ
Ιςτορία: Οι κυριότεροι φυςικοί
πόροι τθσ Περιφζρειασ
προζρχονται από τθ γθ (λιγνίτθσ)
είτε μζςω τθσ γεωργίασ και τθσ
κτθνοτροφίασ.
Θ οικονομία τθσ περιοχισ
βαςίηεται ςτο εμπόριο τθσ
Γοφνασ και τον Σουριςμό.

104. Ννκόο Λάξηζαο

105. Αρχαιολογικοί Χϊροι
 Ακρόπολθ Φαρςάλου -Η
ακρόπολθ τθσ Φαρςάλου
καταλαμβάνει τθν κορυφι του
βραχϊδουσ υψϊματοσ του
Προφιτθ Ηλία.
Κάζηξν Πιαηακψλα -Σν Κάζηξν ηνπ
Πιαηακψλα, είλαη θάζηξν - πφιε ηεο
κεζνβπδαληηλήο πεξηφδνπ, (10νο κ.Υ
αηψλαο) θαη είλαη θηηζκέλν λνηηαλαηνιηθά
ηνπ Οιχκπνπ, ζε ζέζε ζηξαηεγηθή πνπ
ειέγρεη ηνλ δξφκν Μαθεδνλίαο - Θεζζαιίαο
- Νφηηαο Διιάδαο.

106. Μουςεία
Αξραηνινγηθφ Μνπζείν Λάξηζαο- Σν κνπζείν
ζηεγάδεηαη πξνζσξηλά ζε ηέκελνο ηνπ 19νπ
αηψλα, ελψ ζχληνκα ζα κεηαζηεγαζηεί ζην λέν
θηήξην ζην κεδνχξιν αθνχ θξίλεηαη αθαηάιιειν γηα
ηελ ηθαλνπνηεηηθή έθζεζε ησλ αξραηνινγηθψλ
επξεκάησλ ηεο πεξηνρήο.
Νέν Αξραηνινγηθφ-Βπδαληηλφ
κνπζείν- Δίλαη ην λέν θηήξην ζην
νπνίν ζα κεηαθεξζεί ην ππάξρνλ
αξραηνινγηθφ κνπζείν, θπζηθά κε
αλαδηνξγάλσζε θαη αχμεζε ησλ
εθζέζεσλ ηνπ, θαη ζα δεκηνπξγεζνχλ
λέεο εθζέζεηο απφ ηελ βπδαληηλή
πεξίνδν.

107. Ακλθτικζσ Εγκαταςτάςεισ
 Κλειςτό Νεάπολθσ Λάριςασ
-Σο γιπεδο είναι ζνα από τα τρία
ςχεδόν όμοια κλειςτά που
κτίςτθκαν ςτθν Ελλάδα τθ
δεκαετία του 1990.
Νέν πνδνζθαηξηθό ζηάδην Σν λέν πνδνζθαηξηθφ ζηάδην ηεο
νκάδαο ΑΔΛ έρεη πξνγξακκαηηζηεί λα
θαηαζθεπαζηεί δίπια απφ ην αζιεηηθφ
κέιαζξνλ ηεο Νεάπνιεο, κε
ρσξεηηθφηεηα 17.000 θαζήκελσλ θαη ζα
πεξηέρεη πιήξεο αζιεηηθφ θέληξν θαζψο
θαη μελψλεο.

108. Γενικζσ Πλθροφορίεσ
Πξσηεχνπζα:Λάξηζα - Πιεζπζκφο:
124.786 θαηνίθνπο
Ιςτορία:250 οικιςμοί
Νεολικικισ εποχισ και λίγοι
ςτθν εποχι του Χαλκοφ.Η
πόλθ διαδραμάτιςε
ςπουδαίο ρόλο ςτον
απελευκερωτικό αγϊνα και Υώξνη αλαςπρήο:
ςιμερα αποτελεί ηωτικισ
Πάξθν Αιθαδάξ θαη όρζεο
ςθμαςίασ εμπορικό κόμβο. Πελεηνύ πνηακνύ
Αηζζεηηθό άιζνο
Λόθνο Φξνπξίνπ

109. Ννκόο Σξηθάισλ

110. Αρχαιολογικοί Χϊροι
Αςκλθπιείο (κζντρο των
Σρικάλων) - λατρεία του
Αςκλθπιοφ πρωτοεμφανίηεται
τον 5ο π.Χ. αιϊνα και
κορυφϊνεται τον 4ο π.Χ.
αιϊνα, χωρίσ να παφςει να
είναι δθμοφιλισ μζχρι το
τζλοσ του αρχαίου κόςμου. Ο
Αςκλθπιόσ, γιοσ του
Απόλλωνα και τθσ κνθτισ
Κορωνίδασ, ιταν αρχικά
χκόνιοσ ιρωασ αλλά
εξελίχκθκε ςε κανονικό κεό
και ωσ ιαματικι κεότθτα ιταν
ιδιαίτερα αγαπθτόσ από τουσ
πιςτοφσ.

111. Δθμοτικό Λαογραφικό
Μουςείο- Ιδρφκθκε το
Μουςεία
1991.Εκτίκενται
αντικείμενα κακθμερινισ
χριςθσ, λαϊκισ
τζχνθσ, ενδυμαςίεσ, εργαλε
ία παραδοςιακϊν
επαγγελμάτων από τα τζλθ
του 18ου αιϊνα ζωσ τα
μζςα του 20ου.
Γεκνηηθό Ηζηνξηθό Αζιεηηθό
Μνπζείν- παξνπζηάδεηαη ε
αζιεηηθή ηζηνξία ησλ Σξηθάισλ από ην
1896 κέρξη ζήκεξα. Λεηηνπξγεί επίζεο
Αίζνπζα Σξνπαίσλ ηνπ ηνπηθνύ
αζιεηηζκνύ θαζώο θαη αλαγλσζηήξην
κε βηβιηνζήθε θαη πνιπκέζα.

112. Ακλθτικζσ Εγκαταςτάςεισ
Χιονοδρομικό Κζντρο
(Περτοφλι)ΚαλαμπάκαΠερίπου 40 χλμ. από
τα Σρίκαλα, ςτθν
περιοχι Περτουλιϊτικα
Λιβάδια και 7 χλμ. από
τθν Ελάτθ βρίςκεται το
Χιονοδρομικό Κζντρο
του Περτουλίου, ςε
υψόμετρο 1350
μζτρων.

113. Γενικζσ Πλθροφορίεσ
Πρωτεφουςα: Σρίκαλα –
Πλθκυςμόσ: 48.686
Ηζηνξία:Ζ παιαηόηεξα δηαπηζησκέλε δσή ζην λνκό αλάγεηαη 49.000
π.Υ. ζην ζπήιαην ηεο Θεόπεηξαο (Καιακπάθα). Αλαθαιύθζεθαλ Νενιηζηθνί
νηθηζκνί ηεο 6εο ρηιηεηίαο π.Υ. (Μεγάιν Κεθαιόβξπζν, ΢άξθνο θαη αιινύ).
Υώξνη Αλαςπρήο:
Σν Φξνύξην
Εσνινγηθόο Κήπνο
Κνπξζνύκ Σδακί
Πηλαθνζήθεο : Μελ.Καηαθπγηώηε, Πνιηηηζηηθόο
Οξγαληζκόο ηνπ Γήκνπ Σξηθθαίσλ,

115. Βέξνηα, πξσηεύνπζα ηνπ λνκνύ, πόιε
παλάξραηα, ηόπνο επινγεκέλνο. Δδώ, θύζε
θαη ηζηνξία έζκημαλ ρηιηάδεο ρξόληα πξηλ.
΢ηνπο αλαηνιηθνύο πξόπνδεο ηνπ
κεγαινπξεπνύο Βεξκίνπ, πιάη ζηα κπζηθά
Πηέξηα Όξε, ε θηιόμελε Πξσηεύνπζα ηνπ
Ννκνύ Ζκαζίαο μεδηπιώλεη ηελ
αλεπηηήδεπηε νκνξθηά ηεο. Από εδώ
εθηείλεηαη ε θαηαπξάζηλε πεδηάδα ηεο
ακπαλίαο γηα λα ζπλαληήζεη ηα γαιάδηα λεξά
ηνπ Αιηάθκνλα, ηνπ πνηακνύ, πνπ, ζαλ
θπζηθό ζύλνξν, ρσξίδεη ηνπο θαηάθπηνπο
όγθνπο ηνπ Βεξκίνπ θαη ησλ Πηεξίσλ.
Δδώ ηα απνκεηλάξηα ηνπ παξειζόληνο ηεο
αξραίαο Βέξνηαο θνληά ζηε Βεξγίλα, ηηο
αξραίεο Αηγέο - ην θέληξν ηνπ αξραίνπ
Μαθεδνληθνύ Πνιηηηζκνύ - δσληαλεύνπλ ηε
ιακπξή ηζηνξία ηεο πεξηνρήο.

116. ΢' απηήλ ηελ πξνηθηζκέλε Μαθεδνληθή
γε, ηα ππθλά δάζε θαη νη επηβιεηηθέο
βνπλνθνξθέο ηνπ Βεξκίνπ, ηα
Υηνλνδξνκηθά Κέληξα ΢έιη θαη Σξία
Πέληε Πεγάδηα, ε πδάηηλε θπζηθή
νκνξθηά ησλ πνηακώλ, ηα αμηόινγα
κλεκεία θαη ζύλνια, νη πνηθίιεο
πνιηηηζηηθέο, δξαζηεξηόηεηεο, ζπλζέηνπ
λ έλα καγεπηηθό
θπζηνιαηξηθό, πξνζθελεκαηηθό θαη
πνιηηηζηηθό πξννξηζκό πνπ επηπιένλ
πξνζθέξεη γαζηξνλνκηθέο απνιαύζεηο.
Έλαλ ηόπν όπνπ ν επηζθέπηεο κπνξεί λα
ληώζεη ηε γνεηεία ηεο θύζεο θαη ηεο
ηζηνξίαο, λα γεπηεί ηα ηνπηθά πξντόληα
θαη λα αλαθαιύςεη ηελ γλήζηα
πνιηηηζηηθή δσή ηεο πεξηνρήο.

117. Κνιπκπήζξα θαη ρσλεπηήξη επηδξνκέσλ, θύισλ,
ιαώλ θαη πνιηηηζκώλ, ε Βέξνηα ελζσκάησζε ήζε
θαη έζηκα, παξαδόζεηο θαη ζξεζθείεο ζηνλ θακβά
ελόο πινύζηνπ πνιηηηζκηθά παξειζόληνο.
Οη πνιπάξηζκεο βπδαληηλέο θαη κεηαβπδαληηλέο
εθθιεζίεο, ηα ηείρε, κε ίρλε από ηνπο
ειιεληζηηθνύο αθόκα ρξόλνπο, ηα νζσκαληθά
κλεκεία, νη παξαδνζηαθέο ζπλνηθίεο ηεο
Κπξηώηηζζαο θαη ηεο Μπαξκπνύηαο, ηεο Παλαγίαο
Γεμηάο θαη ηεο Μαθαξηώηηζζαο, ηα εληππσζηαθά
λενθιαζηθά θαη εθθιεθηηθηζηηθά θηήξηα, δηάζπαξηα
ζηελ πόιε θαη νη βηνκεραληθέο
εγθαηαζηάζεηο, αλελεξγέο ζήκεξα, ζπλππάξρνπλ
αξκνληθά κε ηε ζύγρξνλε όςε ηεο, έλα ζύγρξνλν
εκπνξηθό, ηζηνξηθόθαη πνιηηηζηηθό θέληξν ηεο
Μαθεδνλίαο.
Ο πνηακόο Σξηπόηακνο, πεγή δσήο γηα ηε Βέξνηα
εδώ θαη αηώλεο, έκειιε λα ζπλδέζεη ηελ νξκεηηθή
ξνή ηνπ κε ηελ ηζηνξηθή πνξεία ηεο πόιεο.

118. Σν Αξραηνινγηθό Μνπζείν Βέξνηαο
Δρεη ζεκαληηθά εθζέκαηα από ηελ Διιεληζηηθή θαη
Ρσκατθή επνρή.΢ηηο ζπιινγέο ηνπ Μνπζείνπ
πεξηιακβάλνληαη
Διιεληζηηθή θαη ξσκατθή γιππηηθή, νιφγιπθε θαη
αλάγιπθε (επηηχκβηα αλάγιπθα, επηηχκβηνη θαη
ηηκεηηθνί βσκνί, πνξηξέηα, ηξαπεδνθφξα,
αγάικαηα απφ ηελ πφιε ηεο Βέξνηαο αιιά θαη ηνπ
ππφινηπνπ λνκνχ.
Διιεληζηηθή θεξακηθή θαη θνξνπιαζηηθή απφ ηα
λεθξνηαθεία ηεο Βέξνηαο.
Διιεληζηηθή θαη ξσκατθή αξρηηεθηνληθή (θίνλεο,
επηζηχιηα, βάζεηο θηφλσλ θ.η.ι. πνπ εθηίζεληαη ζην
πξναχιην).
Δπηγξαθηθή (απφ ηελ Βέξνηα θαη ηελ γχξσ
πεξηνρή).
Λίγα επξήκαηα απφ Βεξγίλα (Αηγέο) θαη απφ ηελ
πεξηνρή Κνπαλνχ (Μίεδα).

119. Από ηα παλάξραηα ρξόληα ε γε ηεο Μαθεδνλίαο
απνηέιεζε θέληξν αλάπηπμεο πνιιώλ πνιηηηζκώλ. Σα
επξήκαηα πνπ έρνπλ αλαθαιπθζεί ζε όιε ζρεδόλ ηελ
πεξηνρή ηνπ Ννκνύ Ζκαζίαο θαηακαξηπξνύλ ηελ
πινύζηα πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά πνπ έρνπκε δερζεί από
ηνπο πξνγόλνπο καο. Οη αλαθαιύςεηο μεθηλνύλ από ηελ
3ε ρηιηεηία π.ρ. κε ηα θξνύξηα θαη λεθξνηαθεία ζηελ
πεξηνρή αλαηνιηθά ησλ Πηεξίσλ, ζπλερίδνληαη ζηελ
επνρή ησλ αξραίσλ Μαθεδόλσλ κε πνιύ ζεκαληηθά
επξήκαηα όπσο ηα βαζηιηθά αλάθηνξα θαη νη ηάθνη ησλ
αξραίσλ καθεδόλσλ βαζηιέσλ ζηελ Βεξγίλα, νη ηάθνη
ηεο Κξίζεσο, Λύζσλνο θαη Καιιηθιένπο, Αλζεκίσλ θαη
ηνπ Kinch ζηα Λεπθάδηα, αιιά θαη ε ζρνιή ηνπ
Αξηζηνηέιε ζηελ Μίεδα όπνπ ν αξραίνο θηιόζνθνο
δίδαμε ηνλ Μέγα Αιέμαλδξν. ΢ηνλ ίδην ρώξν
αλαζθάθεθε θαη ην αξραίν ζέαηξν πνπ είλαη έλα
πξαγκαηηθό ζηνιίδη θαη απόδεημε ηεο άλζεζεο ηνπ
πνιηηηζκνύ ηεο επνρήο.

120. Ζ ίδξπζε ηεο Νάνπζαο
ρξνλνινγείηαη ζην α' κηζό ηνπ
15νπ αη. ΢πγθεθξηκέλα, νη
Σνύξθνη, ακέζσο κεηά ηελ
Αξαπίηζα
θαηάιεςε ηεο
πεξηνρήο, παξαρσξώληαο
ηδηαίηεξα
πξνλόκηα, πξνζπάζεζαλ λα
ζπγθεληξώζνπλ ζηε ζέζε πνπ
βξίζθεηαη ε ζεκεξηλή πόιε
ηνπο θαηνίθνπο ησλ γύξσ
νξεηλώλ ρσξηώλ.
΢πγθεθξηκέλα, απειιάγεζαλ
από ηνπο
θόξνπο, απαγνξεύζεθε ε
εγθαηάζηαζε
Οζσκαλώλ, εθηόο από ηνλ
ζηξαηησηηθό δηνηθεηή θαη ηνλ
δηθαζηή, ελώ παξάιιεια
επηηξάπεθε ζηνπο Νανπζαίνπο
λα εθιέγνπλ κόλνη ηνπο ηνπο
άξρνληέο ηνπο θαη λα
δηαηεξνύλ θξνπξά ζηελ πόιε.

121. Δζληθό ζηάδην Πνδνζθαίξνπ Βέξνηαο
Σν εζληθό ζηάδην πνδνζθαίξνπ ζηελ πόιε ηεο
Βέξνηαο θηινμελεί ηελ νκώλπκε νκάδα αιιά θαη
άιινπο αζιεηηθνύο ζπιιόγνπο. Δπίζεο
νξγαλώλνληαη δηάθνξα αζιεηηθά γεγνλόηα ζηίβνπ.
Σν ζηάδην απέρεη κόιηο 72 ρικ από ηε Θεζ/λίθε θαη
516 ρικ από ηελ Αζήλα.
Tν ζηάδην ρηίζηεθε ην 1925 θαη ε ηειεπηαία ηνπ
αλαθαηαζθεπή έγηλε ην 1997 θαη κπνξεί λα
θηινμελήζεη κέρξη 11000 θηιάζινπο. Γηα λα θηάζεηε
ζην ζηάδην ζα πξέπεη λα αθνινπζήζεηε ηελ
αλαηνιηθή πεξηθεξεηαθή νδό πξνο ηε Νάνπζα θαη
ηελ Έδεζζα. Αθνινπζείηε απηόλ ηνλ δξόκν κέρξη λα
θηάζεηε ζηε δηαζηαύξσζε γηα Νάνπζα θαη
Έδεζζα, δίπια ζηνλ ρείκαξξν Σξηπόηακν. Δθεί
ζηξίβεηε αξηζηεξά γηα Κέληξν θαη βξίζθεζηε έμσ
από ην ζηάδην 100 κέηξα από ηε δηαζηαύξσζε.

122. Κιεηζηό γπκλαζηήξην Βέξνηαο
΢ηε Βέξνηα βξίζθεηαη ην πξώην θιεηζηό γήπεδν
Υαληκπνι πνπ θηηάρηεθε ζηελ Διιάδα.
΢εκαληηθέο είλαη νη επηηπρίεο ηεο Οκάδαο
Υάληκπνι ηεο Βέξνηαο, "Φίιιηπνο".
Οη αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο ηνπ Γήκνπ Βέξνηαο
είλαη πνιιέο θαη δελ πεξηνξίδνληαη ζε έλα κόλν
γεσγξαθηθό ζεκείν. ΢ρεδόλ θάζε ζσκαηείν έρεη
ην δηθό ηνπ γήπεδν, ζε θάζε γεηηνληά θαη θάζε
αιάλα ππάξρεη θαη κηα κηθξή ε κεγάιε αζιεηηθή
εγθαηάζηαζε. Μαδί κε ηνπο παηδόηνπνπο θαη ηα
πάξθα ν Γήκνο Βεξνίαο ζθίδεη από ρώξνπο ζηνπο
νπνίνπο παηδηά, έθεβνη αιιά θαη επαγγεικαηίεο
αζιεηέο κπνξνύλ λα αζιεζνύλ.

124. Ο Γήκνο Κηιθίο απέρεη 48 ρηιηόκεηξα από ηελ
Θεζζαινλίθε, 66 ρηιηόκεηξα από ην αεξνδξόκην
"Μαθεδνλία" θαη 25 ρηιηόκεηξα από ηελ
ειιελνζθνπηαλή κεζόξην. Καηαιακβάλεη
δηνηθεηηθή έθηαζε 323,8 ηεηξαγσληθώλ
ρηιηνκέηξσλ θαη ν πιεζπζκόο ηνπ αλέξρεηαη ζε
25.000 πεξίπνπ θαηνίθνπο. Οη πεξηζζόηεξνη
θάηνηθνη έρνπλ πξνζθπγηθή θαηαγσγή, από ηηο
ιεγόκελεο "αιεζκόλεηεο παηξίδεο" ηνπ
Πόληνπ, ηεο Αλαηνιηθήο Θξάθεο, ηεο
Αλαηνιηθήο Ρσκπιίαο θαη ηεο ΢ηξώκληηζαο. Σν
Κηιθίο είλαη ρηηζκέλν ζηνπο πξόπνδεο ηνπ
ιόθνπ ηνπ Αγίνπ Γεσξγίνπ θαη είλαη ην
δηνηθεηηθό (πξσηεύνπζα ηνπ νκώλπκνπ
Ννκνύ), νηθνλνκηθό, εκπνξηθό θαη πνιηηηζηηθό
θέληξν ηεο πεξηνρήο. Μηα ζύγρξνλε πόιε κε
κεγάιε θίλεζε θαη νηθνδνκηθή
δξαζηεξηόηεηα, ηξάπεδεο, πνιιά εκπνξηθά
θαηαζηήκαηα θαη έληνλε λπρηεξηλή δσή.

125. ΢ηελ είζνδν ηεο πόιεο μερσξίδεη
ν ιόθνο ηνπ Ζξώνπ, ζηελ
θνξπθή ηνπ νπνίνπ βξίζθνληαη
ην Μλεκείν ησλ Πεζόλησλ ηεο
απειεπζεξσηηθήο κάρεο ηνπ
1913 θαη ην Πνιεκηθό Μνπζείν .
Μέζα ζηελ πόιε βξίζθεηαη ην
Αξραηνινγηθό Μνπζείν, όπνπ
εθηίζεληαη ζπάληα επξήκαηα από
ηελ
πξντζηνξηθή, ειιεληζηηθή, ξσκα
τθή θαη βπδαληηλή πεξίνδν. ΢ην
ιόθν ηνπ Αγίνπ Γεσξγίνπ
ππάξρεη ακθηζέαηξν, δεκνηηθό
αλαςπθηήξην, ρώξνη άζιεζεο &
πεξηπάηνπ θαη ην πεξίθεκν
΢πήιαην θαη ν Ναόο ηνπ Αγίνπ
Γεσξγίνπ.

126. ΢ηε βηνκεραληθή πεξηνρή
΢ηαπξνρσξίνπ, πνπ ιεηηνπξγεί ζηα
όξηα ηνπ Γήκνπ, είλαη
εγθαηεζηεκέλεο 35 πεξίπνπ
βηνκεραλίεο θαη βηνηερλίεο, ζηηο
νπνίεο απαζρνινύληαη πεξηζζόηεξνη
από 2.000 εξγαδόκελνη. ΢ηνλ Γήκν
ιεηηνπξγνύλ ηέζζεξηο δεκνηηθνί
παηδηθνί ζηαζκνί, δέθα ηέζζεξα
λεπηαγσγεία, δέθα ηξία δεκνηηθά
ζρνιεία, ηέζζεξα γπκλάζηα, δύν
ιύθεηα, δύν ηερληθά επαγγεικαηηθά
εθπαηδεπηήξηα, έλα εθθιεζηαζηηθό
ιύθεην, παξάξηεκα ηνπ
Σερλνινγηθνύ Δθπαηδεπηηθνύ
Ηδξύκαηνο Θεζζαινλίθεο, Κέληξν
Σερληθήο Δπαγγεικαηηθήο
Καηάξηηζεο θαη Ηλζηηηνύην
Δπαγγεικαηηθήο Καηάξηηζεο.

127. Αξραηνινγηθό Μνπζείν Κηιθίο
Αμηόινγα αξραηνινγηθά επξήκαηα
θηινμελεί ην αξραηνινγηθό κνπζείν
ηεο πόιεο, κε ζεκαληηθόηεξν ηνλ
κνλαδηθό ζηε Βόξεηα Διιάδα Κνύξν
ηεο αξραίαο Δπξσπνύ, ηνπ 6νπ π.Υ.
αη..
Δλδηαθέξνλ παξνπζηάδνπλ επίζεο ηα
ηέζζεξα κλεκεηαθά αγάικαηα από
ην Παιαηηαλό, ε ζπιινγή θεξακηθώλ
ηεο πξώηκεο επνρήο ηνπ ΢ηδήξνπ
θαη ηα γιππηά θαη επηηύκβηεο ζηήιεο
ησλ ειιεληζηηθώλ θαη ξσκατθώλ
ρξόλσλ.

128. Σν Μνπζείν πεξηιακβάλεη ηξεηο αίζνπζεο. ΢ηελ
πξώηε αίζνπζα εθηίζεληαη επξήκαηα πξντζηνξηθήο
πεξηόδνπ, αλάκεζά ηνπο μερσξίδνπλ ηα λενιηζηθά
εηδώιηα από ηνλ νηθηζκό ηεο Κνιρίδαο θαη ε
ζπιινγή ησλ πξντζηνξηθώλ εξγαιείσλ από ηνλ ίδην
νηθηζκό. Τπάξρεη επίζεο κηα κηθξή ζπιινγή από ηα
εθπιεθηηθά ράιθηλα θνζκήκαηα ηεο πξώηκεο
επνρήο ΢ηδήξνπ πνπ ζπλήζσο είλαη πνιύζπεηξα
ράιθηλα βξαρηόιηα, δαρηπιίδηα θαη πεξίαπηα. ΢ηνλ
ππόινηπν ρώξν εθηίζεηαη κηα επηηύκβηα ζηήιε κε
αλάγιπθε παξάζηαζε ηππέα, ηκήκα αηηηθήο
ζαξθνθάγνπ κε παξάζηαζε λέσλ αλδξώλ θαη αιόγνπ
θαζώο θαη ηηκεηηθό ςήθηζκα ηεο πόιεσο ηεο
Μνξξύινπ.

129. Μνπζείν Φπζηθήο Ηζηνξίαο
Σν Μνπζείν Φπζηθήο Ηζηνξίαο ζηεγάδεηαη
ζην παιαηό δεκνηηθό ζρνιείν ηεο
Αμηνύπνιεο, ζε κηθξή απόζηαζε από ην
θέληξν ηεο πόιεο. Σν κνπζείν, πνπ
δηνηθείηαη ζπό ηελ Δηαηξία Αλάπηπμεο
Πνιηηηζκνύ - Σνπξηζκνύ
Αμηνύπνιεο, αλαπηύζζεη ελεξγό δξάζε
ζηνπο ηνκείο ηεο κειέηεο ηνπ θπζηθνύ
πεξηβάιινληνο θαη ηεο δηαθύιαμεο ηεο
πνιύηηκεο θιεξνλνκηάο ηνπ θπζηθνύ
πινύηνπ ηεο πεξηνρήο.
Πεξηιακβάλεη ζπιινγέο κε ζέκα ην
πεξηβάιινλ θαη ην θπζηθό πινύην ηεο
πεξηνρήο θαη επεύηεξα. Σα εθζέκαηα ηνπ
κνπζείνπ παξνπζηάδνληαη ζηηο ελόηεηεο:
- βνηαληθή
- παλίδα
- γεσινγία
- παιαηνληνινγία
- πεηξώκαηα & νξπθηνινγία

130. Παιαηηαλό
΢ηνλ νξεηλό όγθν ησλ Κξνπζζίσλ βξίζθεηαη
επίζεο ν Οηθηζκόο Παιαηηαλό κε ηνλ
νκώλπκν αξραηνινγηθό ρώξν θαη ηα
ζεκαληηθά επξήκαηα. Πξόθεηηαη γηα κηα
από ηηο ζπνπδαηόηεξεο πόιεηο ηεο αξραίαο
Κξεζησλίαο (πηζαλόλ ην αξραίν ΗΩΡΟΝ)
πνπ γλώξηζε κεγάιε αθκή θαηά ηνπο
Διιεληζηηθνύο θαη ξσκατθνύο ρξόλνπο.

131. Αξραηνινγηθόο Υώξνο ΢θξά
΢ην ΢θξά ιεηηνπξγεί ην
Μνπζείν Α' Παγθνζκίνπ
Πνιέκνπ - Μάρεο ΢θξά από ηνλ
Μάην ηνπ 2002 ζε έλαλ εηδηθά
δηακνξθσκέλν ρώξν. Ζ έθζεζε
ηνπ Μνπζείνπ, παξνπζηάδεη
θεηκήιηα, θσηνγξαθίεο θαη
ηζηνξηθά έγγξαθα από ην
Μαθεδνληθό Μέησπν ηνπ Α'
Παγθνζκίνπ Πνιέκνπ θαζώο
θαη από ηελ θαζνξηζηηθή γηα
ηνπο Έιιελεο ληθεθόξα κάρε
ηνπ ΢θξά ζηηο 17εο Μάηνπ ηνπ
1918

132. Αζιεηηθό θέληξν Αηέξκσλ
΢ηνλ Άγην Παληειεήκνλα Κηιθίο, 20
ρηιηόκεηξα από ηελ πόιε θαη 25 ρηιηόκεηξα
από ην θέληξν Θεζζαινλίθεο, ιεηηνπξγεί από
ην 2001, ην πξόηππν αζιεηηθό θέληξν
"Αηέξκσλ".
Με αζιεηηθέο εγθαηαζηάζεηο επξσπατθώλ
πξνδηαγξαθώλ θαη κνλαδηθή ππνδνκή
δηακνλήο θαη ςπραγσγίαο, ν αζιεηηζκόο έρεη
βξεί ηδαληθή ζηέγε. Ο ρώξνο ζπγθεληξώλεη
ην ελδηαθέξνλ ηνπ επαγγεικαηηθνύ αιιά θαη
ηνπ εξαζηηερληθνύ αζιεηηζκνύ. Πέξα από
απηό όκσο, ζην αζιεηηθό θέληξν έξρνληαη
άλζξσπνη πνπ αγαπνύλ ηνλ αζιεηηζκό σο
ρόκπη ή ηνλ ζεσξνύλ απαξαίηεην θιεηδί γηα
θαιή πγεία.

133. Γήπεδα Κηιθίο

135. Ζ Πέιια κνηάδεη λα είλαη ε επέθηαζε ηεο Αξραίαο νκώλπκεο πόιεο .
Υηηζκέλε ζηα βνξεηναλαηνιηθά ηνπ Αξραηνινγηθνύ Υώξνπ
πξνζθέξεηαη ζαλ κηα γέθπξα κεηαμύ ηεο ηζηνξίαο ηεο θαη ηνπ
ζύγρξνλνπ ηξόπνπ δσήο.
Καηά ηελ πεξίνδν ηνπ κεζνπνιέκνπ ε πόιε δηακόξθσζε ηελ ζεκεξηλή
ηεο θπζηνγλσκία κέζα από ηεο κεηαθηλήζεηο ησλ πιεζπζκώλ.
Πξόζθπγεο από ηελ ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ ΘΡΑΚΖ θαη ΑΝΑΣΟΛΗΚΖ
ΡΩΜΤΛΗΑ έθζαζαλ θαη ελζσκαηώζεθαλ αξκνληθά κε ηνλ παιαηό
πιεζπζκό δηακνξθώλνληαο έλα πνιππνιηηηζκηθό ζύλνιν πνπ
αλαπηύρζεθε γηα λα ζπλππάξρεη θαη λα δεκηνπξγεί. Αξγόηεξα
εγθαηαζηάζεθαλ θαη θάπνηεο νηθνγέλεηεο ΢αξαθαηζάλσλ πξνζζέηνληαο
λέα ζηνηρεία ζηε ζύλζεζε ηνπ πιεζπζκνύ.
Από ην 1984 ιεηηνπξγεί σο Γήκνο θαη κε ηελ ζύγρξνλε λνκνζεζία ηνπ
λόκνπ Καπνδίζηξηα ην 1999 επεθηάζεθε γηα λα ελζσκαηώζεη ηηο
θνηλόηεηεο Ν. ΠΔΛΛΑ΢ , ΑΘΤΡΩΝ , ΡΑΥΩΝΑ΢ – ΛΔΗΒΑΓΗΣ΢Α΢
, ΑΓΡΟ΢ΤΚΗΑ΢ ΚΑΗ ΓΤΣΗΚΟΤ.
Ο Γήκνο Πέιιαο έρεη ζπλνιηθά 7288 θαηνίθνπο.

137. Οη θαηαξξάθηεο ηεο Έδεζζαο δελ
ππήξραλ πάληα, όπσο είλαη ζήκεξα.
Έσο ηα ηέιε ηνπ 14νπ αη ν θπξίσο
όγθνο λεξνύ ζπγθξαηηόηαλ ζε κία
κηθξή ιεθάλε ζηα δπηηθά ηεο πόιεο.
Σόηε ηα λεξά (έπεηηα πηζαλώο από
θάπνην γεσινγηθό ή θαηξηθό
θαηλόκελν) απνθαζίδνπλ λα δηέιζνπλ
ηελ πόιε θαη λα ρπζνύλ, ζεακαηηθά
από ηνλ βξάρν ηεο κε ζπλέπεηα λα
δεκηνπξγεζνύλ πνιιά κηθξά πνηάκηα
θαη παξάιιεια λα θαηαξγεζεί ε ιίκλε
απ' όπνπ πξνήιζαλ. Πνιινί
πεξηεγεηέο ηνπ 17νπ & 18νπ αη
πεξηγξάθνπλ ηελ εηθόλα ηεο πόιεο κε
έλαλ βξάρν από όπνπ πέθηνπλ ηα λεξά
από πνιινύο θαηαξξάθηεο.
Έδεζζα

138. ΢ήκεξα νη θαηαξξάθηεο είλαη
παζίγλσζην ζέακα απείξνπ
θάιινπο γηα όιε ηελ Διιάδα
θαη ηνλ ππόινηπν θόζκν.
Μπνξεί θαλείο κε αζθάιεηα
λα ζαπκάζεη ηνλ κεγάιν
Καηαξξάθηε "Κάξαλν" κε ην
λεξό λα πέθηεη από ύςνο 70
πεξίπνπ κέηξσλ θαη ηνλ δηπιό
θαηαξξάθηε, όπσο επίζεο θαη
ην ζπήιαην θάησ από ηνλ
βξάρν. Ζ πεξηνρή έρεη
αλαβαζκηζζεί θαη πξνζθέξεη
επθνιίεο ζηνπο επηζθέπηεο

139. Μνπζείν
Νεξνύ
Ζ Έδεζζα ζηηο αξρέο ηνπ 20νπ αη. δηέζεηε πνιιά εξγνζηάζηα
πνπ βαζίδνληαλ ζηηο πδαηνπηώζεηο γηα ηελ θίλεζε ησλ
κεραλώλ ηνπο. Σν 1991 ν Γήκνο ηεο Έδεζζαο έζεζε ζηόρν
ηελ αλάδεημε θαη αμηνπνίεζε ηεο πεξηνρήο ησλ «Μύισλ», ηνπ
Καλαβνπξγείνπ θαη ηνπ εξγνζηαζίνπ Δζηία κε ηε δεκηνπξγία
ελόο ππαίζξηνπ κνπζείνπ πδξνθίλεζεο θαη ηε δεκηνπξγία
ρώξσλ αλαςπρήο. Σν ππό ηειηθή δηακόξθσζε, Τπαίζξην
Μνπζείν Νεξνύ έρεη ζθνπό λα γλσξίζεη ζηνλ επηζθέπηε ηελ
ηζηνξία ηεο πδξνθίλεζεο από ηα πξνβηνκεραληθά εξγαζηήξηα
σο ηα εξγνζηάζηα θισζηνπθαληνπξγίαο ησλ αξρώλ ηνπ 20νπ
αη.
Σα ηκήκαηα ηνπ κνπζείνπ είλαη:
-Αιεπξόκπινο "΢αιακπάζε" ,
-΢εζακνηξηβείν Πεξηζεκιή,
-Νεξόκπινο "Γηαλλάθε",
-Νεξόκπινο "Γηαλλάθε"(Δλπδξείν),
-Βπδαληηλόο Μύινο,
-Τπαίζξηνο Κηλεκαηνγξάθνο,
-Μπαηάλη (Κέληξν Γεκηνπξγηθήο Απαζρόιεζεο Παηδηώλ)
-Καλλαβνπξγείν

140. Μνπζείν Πέιιαο
΢ην Μνπζείν Πέιιαο ζηεγάδνληαη ηα
επξήκαηα από ηνλ αξραηνινγηθό ρώξν.
Σκήκαηα νηθεκάησλ, ςεθηδσηά
νιόθιεξα θαη άιια ζεκαληηθά επξήκαηα
έρνπλ απνθνιιεζεί από ην ζεκείν όπνπ
βξέζεθαλ θαη πξνζηαηεύνληαη ζηηο
εγθαηαζηάζεηο ηνπ. Δδώ ππάξρεη θαη κηα
εμαηξεηηθά παξαζηαηηθή θάηνςε ηεο
πόιεο θαζώο θαη κηα ηδηαίηεξα
ελδηαθέξνπζα ελόηεηα γηα ηα ζπίηηα ησλ
πνιηηώλ ηεο Πέιιαο. Ίζσο είλαη
θαιύηεξα, ινηπόλ, λα μεθηλήζεηε ηελ
επίζθεςή ζαο από ην Μνπζείν θαη
θαηόπηλ λα πξνρσξήζεηε ζηνλ
αξραηνινγηθό ρώξν, έηζη ώζηε λα έρεηε
ήδε έλαλ επαξθή όγθν πιεξνθόξεζεο.

141. Σα αλάθηνξα θαη νη βαζηιηθνί ηάθνη ηεο
Βεξγίλαο
΢ηελ πεξηνρή απηή ππήξμε ε παιηά
πξσηεύνπζα ηνπ αξραίνπ Μαθεδνληθνύ
θξάηνπο, νη ΑΗΓΔ΢. Δδώ ππάξρνπλ ηα
Αλάθηνξα, ην αξραίν ζέαηξν θαη νη Βαζηιηθνί
Σάθνη.

142. Ο Σάθνο ηνπ Φηιίππνπ κε ηα
κνλαδηθήο αμίαο επξήκαηά ηνπ
(ρξπζή
ιάξλαθα, πδξία, ζηεθάληα, αζπί
δα θ.ι.π.), πνπ απνηεινύλ
ζηνηρεία παγθόζκηαο
αθηηλνβνιίαο. Ο ρώξνο ησλ
Βαζηιηθώλ Σάθσλ κε ηα
ζηέγαζηξά ηνπ, είλαη ηδηαίηεξα

143. ΢ηελ πεξηνρή απηή
βξίζθνληαη ηξεηο
ζεκαληηθνί Μαθεδνληθνί
Σάθνη, ηεο Κξίζεσο, ησλ
Αλζεκίσλ θαη ηνπ Λύζσλνο
θαη Καιιηθιένπο κε
ζαπκάζηεο ηνηρνγξαθίεο
θαη επηγξαθέο.

144. Γήπεδα

146. Έδξα ησλ Διιεληθώλ ζενηήησλ θαη ησλ
Μνπζώλ, ε Πηεξία θαηνηθήζεθε από ηελ
Δπνρή ηνπ Υαιθνύ. Σν όλνκά ηεο νθείιεη
ζηνπο αξραίνπο θάηνηθνπο, ηνπο
Πηεξείεο, νη νπνίνη θαηά ηε καθεδνληθή
θαηάθηεζε κεηαλάζηεπζαλ πέξα ηνπ
΢ηξπκώλα, ζηνπο πξόπνδεο ηνπ Παγγαίνπ
(Θνπθπδίδεο Β 99). Δθηεηλόηαλ δε θαηά
κήθνο ηεο ζάιαζζαο λόηηα ηεο Ζκαζίαο
θαη ηνπ Αιηάθκνλα κέρξη ηνπ Οιύκπνπ
θαη ηνπ Πελεηνύ πνπ απνηεινύζαλ θαη ηα
όξηα κεηαμύ Μαθεδνλίαο θαη Θεζζαιίαο
(Ζξόδνηνο Ε 128-129, 173) (΢ηξάβσλ
Απόζπ. 12,14,15 θαη Θ' 429) (Κιαύδηνο
Πηνιεκαίνο Γ' 13,15 θιπ). Ζ ζύγρξνλε
άπνςε ιέεη όηη ην όλνκά ηνπ ν λνκόο ην
νθείιεη ζηα Πηέξηα Όξε.

147. Καηεξίλε
Δπίθεληξν όισλ ησλ δξαζηεξηνηήησλ ηεο
Πηεξίαο, είλαη ε πξσηεύνπζά ηεο, ε Καηεξίλε.
Απνηειεί δηνηθεηηθό θέληξν ηνπ λνκνύ, έδξα
ηεο λνκαξρίαο θαη πόιν ησλ νηθνλνκηθώλ
δξαζηεξηνηήησλ ηεο. Γηαζέηεη ηνπξηζηηθή
ππνδνκή θαη πεπεηξακέλα ηνπξηζηηθά γξαθεία
πνπ ζα δηεπθνιύλνπλ ηνλ επηζθέπηε ζηηο
κεηαθηλήζεηο ηνπο. Ζ αγνξά ηεο είλαη πιήξεο
θαη έηνηκε λα ηθαλνπνηήζεη νπνηαδήπνηε
επηζπκία.
Ο πεδόδξνκνο ηεο νδνύ Μεγάινπ Αιεμάλδξνπ
απνηειεί ην εκπνξηθό θέληξν ηεο
Καηεξίλεο, ηδαληθό γηα ραιάξσζε θαη αγνξέο
ρσξίο ηελ πίεζε ηνπ ρξόλνπ. Πιαηζηώλεηαη από
γξαθηθά θαθέ, εζηηαηόξηα γηα όιεο ηηο
γεπζηηθέο πξνηηκεζεηο θαη εθαηνληάδεο
θαηαζηήκαηα, κε πξνζσπηθό έκπεηξν θαη
εθπαηδεπκέλν λα εμππεξεηεί επηζθέπηεο.

148. ΑΡΥΑΗΟ ΓΗΟΝ
΢ηνπο πξόπνδεο ηνπ Οιύκπνπ θαη κόιηο 5 ρικ. από ηηο πηεξηθέο αθηέο βξίζθεηαη ην
αξραίν Γίνλ, ε ηεξή πόιε ησλ Μαθεδόλσλ ζε κηα πεξηνρή θαηάθπηε, πνπ
θαηαθιύδεηαη από λεξά. Από ηα αλαζθαθηθά επξήκαηα πξνθύπηεη όηη ην Γίνλ
θαιύπηεη κηα ρσξίο δηαθνπή δσή 1000 ρξόλσλ, από ηνλ 5ν αη. π.Υ. κέρξη ηνλ 5ν αη.
κ.Υ.
Αξραίνη Έιιελεο ζπγγξαθείο καο πιεξνθνξνύλ όηη ζην Γίνλ καδεύνληαλ νη
Μαθεδόλεο, γηα λα ηηκήζνπλ ζε ηαθηά δηαζηήκαηα κε ζπζίεο θαη αλαζήκαηα ηνπο
Οιύκπηνπο ζενύο. Δδώ ν βαζηιηάο Αξρέιανο ζηα ηέιε ηνπ 5νπ αη. π.Υ. νξγάλσζε
αζιεηηθνύο θαη ζθεληθνύο αγώλεο, ελώ ν Φίιηππνο γηόξηαζε ζην Γίνλ έλδνμεο
λίθεο θαη ν Αιέμαλδξνο, μεθηλώληαο γηα ηε κεγάιε εθζηξαηεία, ζπζίαζε ζηνλ
Οιύκπην Γία. ΢ην ηεξό ηνπ Γηόο Οιπκπίνπ ζηήζεθε ην πεξίθεκν ράιθηλν ζύληαγκα
ηνπ Λπζίππνπ πνπ παξίζηαλε ηνπο 25 ηππείο πνπ έπεζαλ ζηε κάρε ηνπ Γξαληθνύ.

149. ΑΡΧΑΙΟ
ΔΙΟΝ

150. Αξραία Πύδλα
΢ηε δπηηθή αθηή ηνπ Θεξκατθνύ, 1 ρικ. λόηηα ηνπ Μαθξπγηάινπ, δηαηεξνύληαη ηα
εξείπηα ηνπ θάζηξνπ θαη ηεο βπδαληηλήο επηζθνπήο Κίηξνπο.
Σα εξείπηα απηά, καδί κε ηε δπηηθή πύιε ηνπ θάζηξνπ (απέλαληη από ην λαό), ηα
ζεκέιηα παλδνρείνπ, ινπηξνύ θαη κηθξήο κνλόρσξεο βαζηιηθήο, απνθαιύθζεθαλ
ηελ πεξίνδν 1983-1992 κε ηηο αλαζθαθέο ηεο Δθνξείαο Βπδαληηλώλ Αξραηνηήησλ
Θεζζαινλίθεο. Απνηεινύλ ηα κόλα νξαηά ζήκεξα ππνιείκκαηα ηεο βπδαληηλήο
Πύδλαο, πνπ ηνλ 6°-7° αη. νλνκάζζεθε Κίηξνο θαη ππήξμε κέρξη ηνλ 14° αη. ε
ζεκαληηθόηεξε πόιε ηεο κεζαησληθήο Πηεξίαο.

151. Μέζα ζην θάζηξν εληνπίζζεθαλ ηκήκαηα δύν παιαηνρξηζηηαληθώλ
βαζηιηθώλ ηνπ 4νπ θαη 6°" αη., ε ηειεπηαία από ηηο νπνίεο
ππξπνιήζεθε θαηά ηελ άισζε ηνπ θξνπξίνπ από ηνπο
Βνύιγαξνπο, γεγνλόο πνπ ηνπνζεηείηαη κεηαμύ ησλ εηώλ 913-924.
΢ηε ζέζε ηεο ηδξύζεθε ζην ηέινο ηνπ 10νπ αη. κηα κεγαιόπξεπε
βαζηιηθή κεηαβαηηθνύ ηύπνπ κε ηξνύιν θαη πεξίζησν, δηαζηάζεσλ
23,20X16,60κ., πνπ ήηαλ θνζκεκέλε κε ςεθηδσηά, ηνηρνγξαθίεο
θαη αμηόινγα γιππηά θαη ππήξμε ν επηζθνπηθόο λαόο ηνπ Κίηξνπο.

152. Σνπνζεζία:
Σν ζηάδην βξίζθεηαη ζηελ Καηεξίλε, 70 ρικ λόηηα ηεο Θεζζαινλίθεο
(430 ρικ βόξεηα ηεο Αζήλαο). Ζ Καηεξίλε εμππεξεηείηαη από ην
αεξνδξόκην ηεο Θεζζαινλίθεο, ελώ κπνξείηε λα πάηε εθεί θαη κε ην
ηξέλν. Σν ίδην ην ζηάδην βξίζθεηαη ζηε λόηηα πιεπξά ηεο πόιεο.
Δξρόκελνη από ηελ Δζληθή Οδό, βγείηε ζηελ έμνδν "Καηεξίλε Παξαιία", αθνινπζώληαο ηα ζήκαηα πξνο Καηεξίλε. Θα θηάζεηε έμσ
από ην ζηάδην κεηά από πεξίπνπ 2 ρικ.
Πιεξνθνξίεο: Σν Γεκνηηθφ (πξψελ "Δζληθφ") ΢ηάδην ηεο Καηεξίλεο νλνκάδεηαη
επηζήκσο Α' ΓΑΚ (Γεκνηηθφ Αζιεηηθφ Κέληξν). Γηαζέηεη ζηίβν γχξσ απφ ηνλ
αγσληζηηθφ ρψξν θαη δχν θεξθίδεο, κία κηθξφηεξε αλαηνιηθή θαη κία κεγαιχηεξε
δπηηθή. Απφ ην 2007 έσο ην 2009 έγηλαλ θάπνηα έξγα εθζπγρξνληζκνχ ηνπ ζηαδίνπ,
κε ηελ ηνπνζέηεζε θαζηζκάησλ ζηε δπηηθή θεξθίδα (κείσζε ρσξεηηθφηεηαο θαηά 700
πεξίπνπ ζέζεηο), ηελ εγθαηάζηαζε πξνβνιέσλ, αιιά θαη ηελ θαηαζθεπή ζηεγάζηξνπ.
Σν ηειεπηαίν πάλησο, παξά ηνλ φκνξθν ζρεδηαζκφ ηνπ, θαιχπηεη κφλν ην θεληξηθφ
ηκήκα ηεο θεξθίδαο. ΢ηα γεληθφηεξα έξγα πξέπεη επίζεο λα ζεκεησζεί θαη ε
θαηαζθεπή βνεζεηηθψλ γεπέδσλ πίζσ απφ ηε δπηηθή θεξθίδα.

155. Ο Ννκόο Φιώξηλαο είλαη έλαο από ηνπο ηέζζεξηο, πνπ ζπγθξνηνύλ ηελ Πεξηθέξεηα
Γπηηθήο Μαθεδνλίαο. Πξνζδηνξίδεηαη βόξεηα από ηε γείηνλα Πξώελ Γηνπγθνζιαβηθή
Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο θαη δπηηθά από ηελ όκνξε Αιβαλία. Πξνο ηελ ειιεληθή
ελδνρώξα ζπλνξεύεη κε ηνπο Ννκνύο Πέιιαο, Κνδάλεο θαη Καζηνξηάο.
Γηνηθεηηθά ν Ννκόο δνκείηαη ζε νθηώ Γήκνπο:
Φιώξηλαο, Ακπληαίνπ, Αεηνύ, Κιεηλώλ, Μειίηεο, Πεξάζκαηνο, Πξεζπώλ, Φηιώηα θαη
ηέζζεξηο Κνηλόηεηεο: Βαξηθνύ, Κξπζηαιινπεγήο, Λερόβνπ θαη Νπκθαίνπ.
Μνξθνινγηθά έρεη νξεηλό, εκηνξεηλό θαη πεδηλό ραξαθηήξα. Ζ ζπκπαγήο κάδα ηνπ
βόξεηνπ- βνξεηνδπηηθνύ ηκήκαηνο απνηειείηαη από ηα βνπλά Βαξλνύληαο, Βέξλνλ θαη
Βνξάο. Ο Ννκόο έρεη έμη ιίκλεο, κε ζπάλην ηνλ πδξνβηόηνπν ησλ Πξεζπώλ ζε
ζπλδπαζκό κε ην θιίκα θαη ηηο ελαιιαγέο ηνπ ηνπίνπ, θάλνπλ ηελ πεξηνρή πξόθιεζε γηα
ηνλ επηζθέπηε.
Αθόκα ππάξρνπλ ζπάληα νηθνζπζηήκαηα θαη πεξηνρέο NATURA, δηάζπαξηα ζην λνκό.
΢ηαπξνδξόκη πιεζπζκώλ θαη πνιηηηζκώλ ν Ννκόο Φιώξηλαο δηαζέηεη πνιύκνξθε
πνιηηηζηηθή θιεξνλνκηά θαη ζύλζεηε πνιηηηζκηθή ηαπηόηεηα, κε ζύγρξνλε θαιιηηερληθή
θαη εηθαζηηθή έθθξαζε.