SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 32
Verkenning Internet-of-Things
1
Richard Claassens
Architectuur en Beleid
11-11-201
Publiek
5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen?
6 | Wat kunnen wij hiermee als financiële instellingen?
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
0 | Afbakening en onderzoeksvragen
2 | Wat zijn de eigenschappen van slimme dingen?
1 | Wat zijn zichtbare ontwikkelingen?
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Afbakening
1 | Geen aandacht voor industriële, logistieke, nutsvoorzieningen
Onderzoeksvragen
Aanpak
1 | Het tonen van ontwikkeling en mogelijkheden, ondersteunt door praktijkcases
7 | Hoe verder ?
2
1 | Geen aandacht voor industriële, logistieke, nutsvoorzieningen
Disruptive technologies: Advances that will transform life, business, and the global economy
→Veel bestaande verkenningen leggen de nadruk op mogelijkheden en gevolgen voor verschillende
bedrijfssectoren
→Deze verkenning heeft focus op de wijze waarop de internet-of-things ons dagelijkse leven gaat beïnvloeden
en mogelijkheden voor een financiële instelling om daarop in te spelen.
3
In 2008, is het aantal slimme dingen
die gekoppeld zijn aan het internet,
het aantal mensen op aarde voorbijgestreefd
In 2020 is het aantal aan het internet
gekoppelde slimme dingen 50 Miljard
2003
2010
2015
2020
De toenemende groei van het aan internet gekoppelde slimme dingen
Het aantal aan het internet gekoppelde slimme dingen neemt exponentieel toe.∕∕ Trend
1 | Wat zijn direct zichtbare trends
4
Sport
Transport
Gezondheid
Slimme dingen zijn steeds breder inzetbaar tegen lagere kosten∕∕ Trend
Slimme dingen worden steeds meer een integraal onderdeel van ons dagelijks leven∕∕ Trend
Mode accessoires
De opkomst van slimme dingen in onze directe leefomgeving
Wonen
Winkelen
1 | Wat zijn direct zichtbare trends
Werk
5
Actuator
Sensor
Input van mens
Output naar mens
Unieke ID
Locatie
Dataopslag
Processor
Ontvanger
Zender
Energie
Hechting
Neemt kenmerken van een ding, mens of van de omgeving waar
Stuurt direct of indirect een ding, mens of de omgeving
Input van mensen om een dialoog te kunnen voeren
Input voor mensen om een dialoog te kunnen voeren
Uniek in de omgeving te kunnen identificeren of als objecttype te kunnen herkennen
Locatie en oriëntatie in de ruimte
Opslag van data over het ding zelf, logica, waarnemingsdata
Dataverwerkingen
Energie verwerven, opslaan en beheren
Data kunnen ontvangen
Data kunnen verzenden
Fysieke hechting aan het ding
Slim ding
Eigenschappen en componenten van een slim ding
Componenten die het ding slim maken
Ding Eigenschappen van een slim ding
Waarnemen
Communiceren
Dataverwerking
Autonome besturing
Dataopslag
Eigenschappen van een ding
Materiaal eigenschappen
Vorm
Functie
Esthetiek
Onderdeel in geheel
Slimme
componenten
2 | Wat zijn de eigenschappen van slimme dingen
Uitdaging: Bestaande eigenschappen van een ding, combineren met componenten die het ding slim maken
6
Slim ding
MEMS
mechanische systemen geïntegreerd
met micro-elektronica
Zoals sensors
Zuinige besturingssystemen
Integratie
SOC | System-on-a-Chip
Een volledig computersysteem in één
chip
Miniaturisatie
Technische ontwikkelingen | Elektronica
Antennes op een chip
Steeds meer verschillende functies gecombineerd op een chip, waaronder antennes en sensoren.∕∕ Trend
Een moderne smart phone heeft gemiddeld zeven sensors
Steeds meer sensoren per slim ding∕∕ Trend
Steeds verder gaande miniaturisatie∕∕ Trend
Een moderne auto heeft gemiddeld 200 sensors
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
Adressering
7
Energy harvesting
Energie ‘oogsten' of ‘sprokkelen' - is
het proces waarbij energie wordt
gehaald uit externe bronnen, zoals
zonne-energie, thermische energie,
windenergie of kinetische energie.
Elektronica in pillen
Getatoeëerde elektronica
Organische en printbare elektronica
Technische ontwikkelingen | Materialen en combinaties van materialen
Elektronica in contactlenzen
Via thermo-elektrisch effect of
Peltier-Seebeck effect
Slim ding
Meer mogelijkheden met flexibele dingen en biologische dingen
Inclusief geprinte baterijen
Meer mogenlijkheden om Kleine hoeveelheid energie uit de omgeving halen
Eenvoudige en massaproductiemethoden van elektronische circuits
Via zonne-energie | Solar fiber
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
∕∕ Trend
∕∕ Trend
∕∕ Trend
8
Energiezuinige
draadloze
communicatieprotocollen
Technische ontwikkelingen | Communicatiemogelijkheden
Publiek, landelijk dekkend
energie zuinige draadloos netwerk
Slim ding
Energie zuinige protocollen voor de communicatie van kleine hoeveelheden data
Landelijk dekkende IoT netwerken zijn in ontwikkeling
Wireless mesh networks
Een netwerk waarin elke
computer (of node) als router
fungeert
Indoor locatiebepaling
Energiezuinige indoor locatiebepaling
iBeacon
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
∕∕ Trend
∕∕ Trend
∕∕ Trend
Voor Nederland staat een uitrol
gepland met roadmap full outdoor
coverage eind dit jaar.
9
Technische ontwikkelingen | Communicatiemogelijkheden (2)
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
10
Het belang van energiezuinige draadloze communicatieprotocollen
CEET WHITE PAPER, THE POWER OF WIRELESS CLOUD, An analysis of the energy consumption of wireless cloud,
Centre for Energy-Effi cient Telecommunications (CEET)
Slide speciaal voor : Projectmanagement Infrastructuur: techsessie 2013
http://www.ceet.unimelb.edu.au/pdfs/ceet_white_paper_wireless_cloud.pdf
Gezichtsherkenning en emotie detectie
Augmented reality
Gebaren-interface
The Leap Motion
3D Controller
senses your hands
moving
Slim ding
Technische ontwikkelingen | Communicatie met mens
Hersen signalen detectie
Meer mogelijkheden van mens-computerinteractie
Bredere toepasbaarheid van Augmented Reality
Een live, direct of indirect,
beeld van de werkelijkheid
waaraan elementen worden
toegevoegd door een
computer
Tesco petrol stations use
face-scan tech to target adshttp://www.bbc.co.uk/news/technology-24803378
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
∕∕ Trend
∕∕ Trend
11
Sensor cloud services
Exponentiele groei van de data
Technische ontwikkelingen | Big data en services
Slim ding
Machine learning cloud services
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
Google Prediction API
Kunnen verwerken van de explosieve groei van (sensor)data
Cloudservices om sensordata te kunnen verzamelen en te analyseren
∕∕ Trend
∕∕ Trend
12
Crowdfunding
Open source | goedkope hardware
Techshops
Maatschappelijke ontwikkelingen
Fablabs en TechShops zijn werkplekken waar
mensen gebruik kunnen maken van apparaten die
ze zelf niet hebben, bijvoorbeeld vanwege de hoge
aanschafprijs. Door mensen toegang te geven tot
deze middelen krijgen ze de gelegenheid om hun
creativiteit te uiten en nieuwe producten te
ontwikkelen.
Arduino is een open-source electronica
platform. Een soort microcontroller die je kunt
programmeren. De Arduino heeft input en
output poorten waarop je allerlei sensoren en
actoren kan aansluiten.
De Raspberry Pi is een
singleboardcomputer gebaseerd op ARM-
processors die tegen een minimale prijs
wordt vervaardigd en verkocht
Slim ding
DIY and the maker movement
Toenemende interesse en mogelijkheden om zelf producten te ontwikkelen, produceren en te verkopen
3 | Wat drijft deze ontwikkelingen?
∕∕ Trend
13
Oude perspectief:
Slimme dingen wisselen onderling data met elkaar uit
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Oude perspectief:
De slimme koelkast tijdig met de
supermarkt communiceert dat de melk
op is.
Na 20 jaar is dit
type slimme
product nauwelijks
succesvol
De toegevoegde
waarde voor mens
en maatschappij
is laag
Dit is veelal het geval voor
productconcepten die vanuit dit
perspectief bedacht zijn.
14
Sensor
data
Actuator
data
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Nieuwe perspectief:
Slimme dingen maken deel uit van ketens waarbij sensordata wordt
omgevormd tot stuurdata
Nieuwe perspectief:
TomTom die op basis van anonieme,
onbewerkte GSM signaleringsdata van
Vodafone, verkeersopstoppingen
voorspelt en dit aan een slimme
wegenkaart doorgeeft
Dit is een
voorbeeld van een
succesvol slim
product
De toegevoegde
waarde voor mens
en maatschappij
is hoog
Dit lijkt een meer succesvolle aanpak
voor de toepassing van slimme dingen
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
15
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
De mens wordt, als ding of als informatieverwerker, steeds meer een integraal onderdeel van waarde ketens
gebaseerd op slimme dingen
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
16
De populariteit
van slimme
mobiele telefoons
draagt hiertoe bij s
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Bij de ontwikkeling van keten moeten de volgende aspecten aandacht krijgen: Reikwijdte van de keten,
objectiviteit van de data en modellen, privacy en acceptatie van de potentiele gebruikers
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
Privacy
Reikwijdte
Acceptatie
Objectiviteit
17
Reikwijdte van
beïnvloeding
Reikwijdte van
waarnemen
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
Ver van
ding
Nabij
ding
Buitenkant
ding
Binnenkant
ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Ver van
ding
Nabij
ding
Buitenkant
ding
Binnenkant
ding
Individu
Groep Groep
MenigteMenigte
Individu
De mens, als individu of groep, wordt steeds meer een integraal onderdeel van sensoren/actuator ketens
gebaseerd op slimme dingen, die dichtbij en/of veraf kunnen zijn.
Reikwijdte of positie van
waarneming
Reikwijdte of positie van
beïnvloedingReikwijdte
Privacy Acceptatie
Objectiviteit
18
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Ketens kunnen gebruik maken van objectieve en/of subjectieve data. De output kan geautomatiseerde acties
aansturen en/of menselijke acties beïnvloeden.
Menselijke actiesSubjectieve data
Objectieve data Geautomatiseerde actie
3x
3x
GM Developing
Wireless pedestrian
detection
http://media.gm.com/media/us/en/gm/news.detail.html/content/Pages/news/us/en/2012/Jul/0726_pedestrian.html
0x
Foute inschatting
ObjectiviteitReikwijdte
Privacy Acceptatie
19
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Menselijke actiesSubjectieve data
Objectieve data Geautomatiseerde acties
Met behulp van remote
sensor technologie
wordt verteld waar het
water door de projecten
is gaan stromen
Sfeer-foto’s van
waterprojecten
We’re a non-profit organization on a mission to bring clean and safe drinking water to every person on the planet.
Donate and give clean water
100% will fund water projects
Donate to water
projects in Orissa, India
$ ……………... USD
PAY BY PAY BY
Incident
signalering
http://www.charitywater.org/
ObjectiviteitReikwijdte
Privacy Acceptatie
20
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Menselijke actiesSubjectieve data
Objectieve data Geautomatiseerde acties
Ode heeft een geur-release systeem ontwikkeld om de eetlust onder mensen met dementie te stimuleren. Het apparaat
brengt drie voedsel geuren per dag, instelbaar te laten samenvallen met de maaltijden van de gebruiker.
Eetschema
http://www.myode.org/about/
Objectiviteit
Automatische
geur-release
Reikwijdte
Privacy Acceptatie
21
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Menselijke actiesSubjectieve data
Objectieve data Geautomatiseerde acties
Emotie Sense is een applicatie ontwikkeld door onderzoekers aan de Universiteit van Cambridge, dat laat je ontdekken hoe je
stemming verhoud tot data die uw smartphone op de achtergrond kan verzamelen. De smartphone moet gedurende de hele dag
worden gedragen.
Alerts naar
behandelend
therapeut
Sensoren die op de
achtergrond data
verzamelen
Vragenlijsten voor
patiënt
Overzichten en tips
voor patiënt
ObjectiviteitReikwijdte
Privacy Acceptatie
22
http://emotionsense.org/
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Private dataPrivate ruimte
Publieke ruimte Publieke data
De Propeller Health is een apparaat voor astmapatënten.
De Propeller Health plug je bovenop het voor de astmapatiënten wel bekende puffertje en de tool meet constant de
luchtwaardes, locatie en de hoeveelheid geïnhaleerde middel, zodat artsen een beter inzicht krijgen in de klachten van de
patiënt. De patiënten, maar ook de onderzoekers, kunnen vervolgens via een app bijvoorbeeld zien welke gebieden in de stad
het meest astmagevoelig zijn.
Patiënt
app
Medisch
Dossier
arts
Privacy
Statistieken
Over de publieke ruimte
ObjectiviteitReikwijdte
Acceptatie
23
http://propellerhealth.com/
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Private dataPrivate ruimte
Publieke ruimte Publieke data
Slimme dingen kunnen zowel in de publieke als private ruimte dingen waarnemen. Dit werpt vragen als:
• Wie mag waarnemingen doen en op welke locatie.
• Wie mag de data verzamelen, bewerken, bewaren, analyseren, inzien, economische uitnutten.
• Wie mag stuursignalen communiceren en op welke locatie
3D sensors om
consumentenbeleving
te meten
Publieke
bewakingscamera's Detectie van verdachte
bewegingen
Privacy
ObjectiviteitReikwijdte
Acceptatie
24
One CCTV camera
for every 32 people
in UK
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Private dataPrivate ruimte
Publieke ruimte Publieke data
Opower maakt software om huiseigenaren te helpen bij het volgen en beperken hun energieverbruik.
De software wordt verkocht aan energiebedrijven die het gebruiken om klanten te lokken en te kunnen
voldoen aan wetgeving op het gebied van energie- en milieu
Privacy
Data over je eigen huis
gecombineerd met
geanonimiseerde data
uit de buurt
ObjectiviteitReikwijdte
Acceptatie
25
http://opower.com/
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Private dataPrivate ruimte
Publieke ruimte Publieke data
De software van Opower maakt van statistische algoritmen om patroonherkenningsanalyse op gegevens uit te
voeren teneinde bruikbare inzichten aan klanten te kunnen bieden, die daarmee geholpen wordt om geld te
besparen. Hiervoor zijn geen additionele apparaten benodigd.
Privacy
Data over je eigen huis
gecombineerd met
geanonimiseerde data
uit de buurt
ObjectiviteitReikwijdte
Acceptatie
26
http://opower.com/
Objectieve data
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Menselijke acties
Mens als
informatieverwerker
U kunt
• deze maand $ 54 besparen
• de planeet te redden
• een goed burger te zijn
Geen van deze berichten
maakte
verschil
Een zelf uitgevoerd experiment:
1- Mensen kregen een van de drie verschillende berichten op hun deuren over waarom ze zouden moeten
proberen om energie te besparen
Input
mens
Output
mens
http://blog.ted.com/2013/02/27/the-psychology-of-saving-energy-alex-laskey-at-ted2013/
AcceptatiePrivacy
ObjectiviteitReikwijdte
27
Menselijke actiesSubjectieve data
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Mens als
informatieverwerker
Een zelf uitgevoerd experiment:
2- Opower voegde een vierde boodschap toe
77% van de bewoners
die het bericht bereikt
heeft, heeft de airco
uitgezet.
Input
mens
Output
mens
http://blog.ted.com/2013/02/27/the-psychology-of-saving-energy-alex-laskey-at-ted2013/
Uw buren zijn beter dan jij
AcceptatiePrivacy
ObjectiviteitReikwijdte
28
Sensor
data
Actuator
data
Data
acquisitie
Informatie
creatie
Betekenis
maken
Actie
Bepaling
Input
mens
Output
mens
Mens als
informatieverwerker
Mens
als ding
4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten
Menselijke actiesSubjectieve data
Objectieve data Geautomatiseerde acties
Opower en Honeywell zijn een samenwerking aangegaan voor de ontwikkeling en verkoop van cloud-connected
slimme thermostaten
Automatische
regeling
Privacy
Reikwijdte
Acceptatie
Objectiviteit
Data over je eigen huis
gecombineerd met
geanonimiseerde data
uit de buurt
29
5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen?
Meer inzicht over mezelf
• Training
• Zelfbeheersing
• Mindfulness
• Gedragsveranderingen
• Identiteit
Meer inzicht over anderen
• Beschikbaarheid
• Delen
• Teamdynamiek
• Zorg
Meer inzicht over je omgeving
• Dingen die je niet wist
• Dingen die je niet mocht weten
• Remote monitoring en control
• Van micro- tot makroscopisch
Andere weten meer over mezelf
dan ikzelf
Ik heb geen controle over de data
die over mij wordt opgeslagen
Beveiligingsrisico’s
• Meer eigen inzicht
• Meer mogelijkheden tot
(zelf)sturing
• Economisch voordeel
• Meer kwaliteit van leven
• Minder eigen inzicht
• Minder mogelijkheden voor tot
(zelf)sturing
• Economisch nadeel
• Minder kwaliteit van leven
Individu
30
Het recht om vergeten te worden
Extra bescherming tegen profiling
Het recht op overdraagbaarheid van gegevens
Het recht van informatie
Het recht van controle
Het recht van toestemming
Europese
privacy
Verordening
5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen?
Privacy van het Individu staat in verhoogde belangstelling∕∕ Trend
Wet- en regelgeving Particuliere initiatieven
Extra bescherming van minderjarigen
Risico op afschrikwekkend hoge boete
Data Liberation Front
van Google
Individu | privacy
31
5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen?
Individuen krijgen rechten
over data die over hun
worden opgeslagen
Een enorm potentieel van
data dat gebruikt kan worden
voor een betere situatie voor
individuen, groepen en de
maatschappij
Beschikbaarheid van data die
mogelijkheden biedt van
nieuwe diensten door
ondernemers
De macht en economische
voordelen liggen bij bedrijven die
over data en
analysemogelijkheden kunnen
beschikken
Een enorm potentieel aan data dat
voor beperkt aantal belangen
wordt ingezet
De ontwikkeling van nieuwe
diensten ligt alleen in het bereik
van bedrijven die over data en
geavanceerde algoritmes kunnen
beschikken.
Maatschappij
• Meer dienstverlening op
maat
• Meer mogelijkheden voor
zelfredzaamheid
• Meer kansen voor kleine en
startende ondernemers
• Minder dienstverlening op maat
• Minder mogelijkheden voor
zelfredzaamheid
• Minder kans voor kleine
startende ondernemers
32

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt
Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt
Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt
SAM Werkt
 
Nieuw Licht op Shadow IT
Nieuw Licht op Shadow ITNieuw Licht op Shadow IT
Nieuw Licht op Shadow IT
Jeroen Philippi
 
Naar cloud-actieve overheidsorganisaties
Naar cloud-actieve overheidsorganisatiesNaar cloud-actieve overheidsorganisaties
Naar cloud-actieve overheidsorganisaties
depous
 
De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw en installatiesector
De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw  en installatiesectorDe toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw  en installatiesector
De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw en installatiesector
Danny Gaethofs
 
Innovatie in health seminar stefan wijnen - microsoft
Innovatie in health seminar   stefan wijnen - microsoftInnovatie in health seminar   stefan wijnen - microsoft
Innovatie in health seminar stefan wijnen - microsoft
Ann Huygelier
 
wp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteit
wp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteitwp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteit
wp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteit
Remco Veenma
 
Kennisdocument Be connected FM2Share-2
Kennisdocument Be connected FM2Share-2Kennisdocument Be connected FM2Share-2
Kennisdocument Be connected FM2Share-2
Marianne van der Ploeg
 

La actualidad más candente (20)

Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt
Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt
Getronics whitepaper: Een evenwichtig Cloud standpunt
 
Terug naar-kantoor-faciliteren-met-slimme-data-analyse-oktober-2021-tvvl
Terug naar-kantoor-faciliteren-met-slimme-data-analyse-oktober-2021-tvvlTerug naar-kantoor-faciliteren-met-slimme-data-analyse-oktober-2021-tvvl
Terug naar-kantoor-faciliteren-met-slimme-data-analyse-oktober-2021-tvvl
 
Presentatie minisymposium M&I Partners van 20 september 2010
Presentatie minisymposium M&I Partners van 20 september 2010Presentatie minisymposium M&I Partners van 20 september 2010
Presentatie minisymposium M&I Partners van 20 september 2010
 
Nieuw licht op shadow it
Nieuw licht op shadow itNieuw licht op shadow it
Nieuw licht op shadow it
 
Nieuw Licht op Shadow IT
Nieuw Licht op Shadow ITNieuw Licht op Shadow IT
Nieuw Licht op Shadow IT
 
Informatiekundige inrichting Sociaal Domein key-note
Informatiekundige inrichting Sociaal Domein key-noteInformatiekundige inrichting Sociaal Domein key-note
Informatiekundige inrichting Sociaal Domein key-note
 
Fex 131104 - whitepaper cloud architectuur innervate - hoe integreer je de ...
Fex   131104 - whitepaper cloud architectuur innervate - hoe integreer je de ...Fex   131104 - whitepaper cloud architectuur innervate - hoe integreer je de ...
Fex 131104 - whitepaper cloud architectuur innervate - hoe integreer je de ...
 
Naar cloud-actieve overheidsorganisaties
Naar cloud-actieve overheidsorganisatiesNaar cloud-actieve overheidsorganisaties
Naar cloud-actieve overheidsorganisaties
 
KPN Cloud - whitepaper
KPN Cloud - whitepaperKPN Cloud - whitepaper
KPN Cloud - whitepaper
 
XR Magazine januari 2012
XR Magazine januari 2012XR Magazine januari 2012
XR Magazine januari 2012
 
Wat is nu de werkelijke waarde van IT?
Wat is nu de werkelijke waarde van IT?Wat is nu de werkelijke waarde van IT?
Wat is nu de werkelijke waarde van IT?
 
De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw en installatiesector
De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw  en installatiesectorDe toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw  en installatiesector
De toekomst van gegevensuitwisseling in de bouw en installatiesector
 
Titm jaarboek 2013
Titm jaarboek 2013Titm jaarboek 2013
Titm jaarboek 2013
 
De uprooted enterprise. ICT voor de any3-economy.
De uprooted enterprise. ICT voor de any3-economy.De uprooted enterprise. ICT voor de any3-economy.
De uprooted enterprise. ICT voor de any3-economy.
 
Innovatie in health seminar stefan wijnen - microsoft
Innovatie in health seminar   stefan wijnen - microsoftInnovatie in health seminar   stefan wijnen - microsoft
Innovatie in health seminar stefan wijnen - microsoft
 
De connected OV medewerker
De connected OV medewerkerDe connected OV medewerker
De connected OV medewerker
 
wp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteit
wp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteitwp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteit
wp14_augmented_reality_-_voorsprong_door_een_nieuwe_realiteit
 
“Information driven added value” Internet of Things
“Information driven added value” Internet of Things“Information driven added value” Internet of Things
“Information driven added value” Internet of Things
 
Presentatie Extended Zijn En Blijven
Presentatie Extended Zijn En BlijvenPresentatie Extended Zijn En Blijven
Presentatie Extended Zijn En Blijven
 
Kennisdocument Be connected FM2Share-2
Kennisdocument Be connected FM2Share-2Kennisdocument Be connected FM2Share-2
Kennisdocument Be connected FM2Share-2
 

Destacado

120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630
120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630
120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630
Stephan Cadene
 
Energy consumption study of a WSN using 6TiSCH architecture
Energy consumption study of a WSN using 6TiSCH architectureEnergy consumption study of a WSN using 6TiSCH architecture
Energy consumption study of a WSN using 6TiSCH architecture
Federico Sismondi
 
Sobriété énergétique des capteurs. Wireless charging et Récupération d'éner...
Sobriété énergétique des  capteurs. Wireless charging et  Récupération d'éner...Sobriété énergétique des  capteurs. Wireless charging et  Récupération d'éner...
Sobriété énergétique des capteurs. Wireless charging et Récupération d'éner...
Wi6Labs
 

Destacado (20)

Adaptive GPS Duty Cycling and Radio Ranging for Energy-efficient Localization
Adaptive GPS Duty Cycling and Radio Ranging for Energy-efficient LocalizationAdaptive GPS Duty Cycling and Radio Ranging for Energy-efficient Localization
Adaptive GPS Duty Cycling and Radio Ranging for Energy-efficient Localization
 
Projet de Conception et de développement
Projet de Conception et de développement Projet de Conception et de développement
Projet de Conception et de développement
 
Low power MAC for wireless sensor network
Low power MAC for wireless sensor networkLow power MAC for wireless sensor network
Low power MAC for wireless sensor network
 
120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630
120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630
120319 m2m-tutorial-dohler-alonso-ec-2012-final-24630
 
Rapport de Projet de Fin de Parcours
Rapport de Projet de Fin de ParcoursRapport de Projet de Fin de Parcours
Rapport de Projet de Fin de Parcours
 
ContikiMAC : Radio Duty Cycling Protocol
ContikiMAC : Radio Duty Cycling ProtocolContikiMAC : Radio Duty Cycling Protocol
ContikiMAC : Radio Duty Cycling Protocol
 
Energy consumption study of a WSN using 6TiSCH architecture
Energy consumption study of a WSN using 6TiSCH architectureEnergy consumption study of a WSN using 6TiSCH architecture
Energy consumption study of a WSN using 6TiSCH architecture
 
Réseau de capteurs sans fil
Réseau de capteurs sans fil  Réseau de capteurs sans fil
Réseau de capteurs sans fil
 
Etat De L\'art Algo RéSeaux De Capteurs sans-fil
Etat  De L\'art Algo RéSeaux De Capteurs sans-filEtat  De L\'art Algo RéSeaux De Capteurs sans-fil
Etat De L\'art Algo RéSeaux De Capteurs sans-fil
 
Energy Efficient Data Gathering Protocol in WSN
Energy Efficient Data Gathering Protocol in WSNEnergy Efficient Data Gathering Protocol in WSN
Energy Efficient Data Gathering Protocol in WSN
 
05c reseaux-sans-fil
05c reseaux-sans-fil05c reseaux-sans-fil
05c reseaux-sans-fil
 
Huanetwork Design the Network Solution Free for You
Huanetwork Design the Network Solution Free for YouHuanetwork Design the Network Solution Free for You
Huanetwork Design the Network Solution Free for You
 
Presentation : Réseau de capteurs sans fil
Presentation : Réseau de capteurs sans fil Presentation : Réseau de capteurs sans fil
Presentation : Réseau de capteurs sans fil
 
Wireless sensor network
Wireless sensor networkWireless sensor network
Wireless sensor network
 
Project report on An Energy Efficient Routing Protocol in Wireless Sensor Net...
Project report on An Energy Efficient Routing Protocol in Wireless Sensor Net...Project report on An Energy Efficient Routing Protocol in Wireless Sensor Net...
Project report on An Energy Efficient Routing Protocol in Wireless Sensor Net...
 
Wireless Sensor Networks
Wireless Sensor NetworksWireless Sensor Networks
Wireless Sensor Networks
 
Power Saving in Wireless Sensor Networks
Power Saving in Wireless Sensor NetworksPower Saving in Wireless Sensor Networks
Power Saving in Wireless Sensor Networks
 
Réseau de capteurs sans fils wsn
Réseau de capteurs sans fils wsnRéseau de capteurs sans fils wsn
Réseau de capteurs sans fils wsn
 
Optimisation centralisée et distribuée de la durée de vie des réseaux de capt...
Optimisation centralisée et distribuée de la durée de vie des réseaux de capt...Optimisation centralisée et distribuée de la durée de vie des réseaux de capt...
Optimisation centralisée et distribuée de la durée de vie des réseaux de capt...
 
Sobriété énergétique des capteurs. Wireless charging et Récupération d'éner...
Sobriété énergétique des  capteurs. Wireless charging et  Récupération d'éner...Sobriété énergétique des  capteurs. Wireless charging et  Récupération d'éner...
Sobriété énergétique des capteurs. Wireless charging et Récupération d'éner...
 

Similar a Verkenning internet of things

Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Huub Stiekema Bsc, CISM,CITRM
 
digitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellen
digitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellendigitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellen
digitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellen
Arjan van Nijnatten
 

Similar a Verkenning internet of things (20)

Durf groot te denken met Internet of things
Durf groot te denken met Internet of thingsDurf groot te denken met Internet of things
Durf groot te denken met Internet of things
 
Durf groot te denken met Internet of Things
Durf groot te denken met Internet of ThingsDurf groot te denken met Internet of Things
Durf groot te denken met Internet of Things
 
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
 
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
 
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
Presentatie Landelijke Praktijkdag Functioneel Beheer 2009
 
Presentatie go smar tindustry voor kvk - 12 september rijndelta
Presentatie go smar tindustry voor kvk - 12 september rijndeltaPresentatie go smar tindustry voor kvk - 12 september rijndelta
Presentatie go smar tindustry voor kvk - 12 september rijndelta
 
Geocongres Metropoolregio Rotterdam Den Haag
Geocongres Metropoolregio Rotterdam Den HaagGeocongres Metropoolregio Rotterdam Den Haag
Geocongres Metropoolregio Rotterdam Den Haag
 
John Post - Hoe wordt onze energietoekomst beïnvloed door Big Data en ICT
John Post - Hoe wordt onze energietoekomst beïnvloed door Big Data en ICTJohn Post - Hoe wordt onze energietoekomst beïnvloed door Big Data en ICT
John Post - Hoe wordt onze energietoekomst beïnvloed door Big Data en ICT
 
Facto Congres 2017 - Big data en gebouwbeheer: een nieuwe werkelijkheid (Cas...
Facto Congres 2017 - Big data en gebouwbeheer: een nieuwe werkelijkheid  (Cas...Facto Congres 2017 - Big data en gebouwbeheer: een nieuwe werkelijkheid  (Cas...
Facto Congres 2017 - Big data en gebouwbeheer: een nieuwe werkelijkheid (Cas...
 
ICT-trends 2013
ICT-trends 2013ICT-trends 2013
ICT-trends 2013
 
Presentatie Go Smart Industry, 04-09-2014 KvK Amsterdam
Presentatie Go Smart Industry, 04-09-2014 KvK AmsterdamPresentatie Go Smart Industry, 04-09-2014 KvK Amsterdam
Presentatie Go Smart Industry, 04-09-2014 KvK Amsterdam
 
Presentatie Tom Bouws
Presentatie Tom BouwsPresentatie Tom Bouws
Presentatie Tom Bouws
 
Connexie6_21k Ingram
Connexie6_21k IngramConnexie6_21k Ingram
Connexie6_21k Ingram
 
kansen van Internet of things voor Technisch Bedrijfskunde Ingenieurs
kansen van Internet of things voor Technisch Bedrijfskunde Ingenieurskansen van Internet of things voor Technisch Bedrijfskunde Ingenieurs
kansen van Internet of things voor Technisch Bedrijfskunde Ingenieurs
 
digitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellen
digitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellendigitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellen
digitale-agenda-vernieuwen-vertrouwen-versnellen
 
PGGM - The Future Explore
PGGM - The Future ExplorePGGM - The Future Explore
PGGM - The Future Explore
 
151127 leveranciersbijeenkomst da2020
151127 leveranciersbijeenkomst da2020151127 leveranciersbijeenkomst da2020
151127 leveranciersbijeenkomst da2020
 
Smart Industry: de belangrijkste trends voor uw bedrijf
Smart Industry: de belangrijkste trends voor uw bedrijfSmart Industry: de belangrijkste trends voor uw bedrijf
Smart Industry: de belangrijkste trends voor uw bedrijf
 
IoT Platform
IoT PlatformIoT Platform
IoT Platform
 
Gastcollege Smart Cities Saxion Hogeschool
Gastcollege Smart Cities Saxion HogeschoolGastcollege Smart Cities Saxion Hogeschool
Gastcollege Smart Cities Saxion Hogeschool
 

Más de Richard Claassens CIPPE

Más de Richard Claassens CIPPE (20)

Privacy het nieuwe groen | KNVI afdeling IT-audit | definitief
Privacy het nieuwe groen | KNVI afdeling IT-audit | definitiefPrivacy het nieuwe groen | KNVI afdeling IT-audit | definitief
Privacy het nieuwe groen | KNVI afdeling IT-audit | definitief
 
Is privacywetgeving een blokkade voor technologisch gedreven innovatie?
Is privacywetgeving een blokkade voor technologisch gedreven innovatie?Is privacywetgeving een blokkade voor technologisch gedreven innovatie?
Is privacywetgeving een blokkade voor technologisch gedreven innovatie?
 
Data Masking | waar in het IT-systeemlandschap? ...
Data Masking | waar in het IT-systeemlandschap?                              ...Data Masking | waar in het IT-systeemlandschap?                              ...
Data Masking | waar in het IT-systeemlandschap? ...
 
Taken van de functionaris voor gegevensbescherming
Taken van de functionaris voor gegevensbescherming Taken van de functionaris voor gegevensbescherming
Taken van de functionaris voor gegevensbescherming
 
Positie van de functionaris voor gegevensbescherming (FG)
Positie van de functionaris voor gegevensbescherming (FG)Positie van de functionaris voor gegevensbescherming (FG)
Positie van de functionaris voor gegevensbescherming (FG)
 
Pripare methodology-handbook-final-feb-24-2016
Pripare methodology-handbook-final-feb-24-2016Pripare methodology-handbook-final-feb-24-2016
Pripare methodology-handbook-final-feb-24-2016
 
Benoeming van een functionaris voor gegevensbescherming (FG)
Benoeming van een functionaris voor gegevensbescherming (FG)Benoeming van een functionaris voor gegevensbescherming (FG)
Benoeming van een functionaris voor gegevensbescherming (FG)
 
Privacy het nieuwe groen KNVI definitief
Privacy het nieuwe groen KNVI definitiefPrivacy het nieuwe groen KNVI definitief
Privacy het nieuwe groen KNVI definitief
 
Establishing SOA and SOA Governance 23032010 Amsterdam
Establishing SOA and SOA Governance 23032010 AmsterdamEstablishing SOA and SOA Governance 23032010 Amsterdam
Establishing SOA and SOA Governance 23032010 Amsterdam
 
A taxonomy of personal data by origin
A taxonomy of personal data by origin A taxonomy of personal data by origin
A taxonomy of personal data by origin
 
Ontwerpmodel Internet Of Things Diensten
Ontwerpmodel  Internet Of Things  DienstenOntwerpmodel  Internet Of Things  Diensten
Ontwerpmodel Internet Of Things Diensten
 
Software packaged software principles publiek
Software packaged software principles publiekSoftware packaged software principles publiek
Software packaged software principles publiek
 
Kennismaking sfdc v1
Kennismaking sfdc v1Kennismaking sfdc v1
Kennismaking sfdc v1
 
Authenticatie
AuthenticatieAuthenticatie
Authenticatie
 
Cloud computing overzicht
Cloud computing overzichtCloud computing overzicht
Cloud computing overzicht
 
Cloud Computing
Cloud ComputingCloud Computing
Cloud Computing
 
The evolution of Business Intelligence
The evolution of Business IntelligenceThe evolution of Business Intelligence
The evolution of Business Intelligence
 
Cloud computing
Cloud computingCloud computing
Cloud computing
 
SSME Introduction
SSME IntroductionSSME Introduction
SSME Introduction
 
Unified Services Theory
Unified Services Theory Unified Services Theory
Unified Services Theory
 

Verkenning internet of things

  • 2. 5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen? 6 | Wat kunnen wij hiermee als financiële instellingen? 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? 0 | Afbakening en onderzoeksvragen 2 | Wat zijn de eigenschappen van slimme dingen? 1 | Wat zijn zichtbare ontwikkelingen? 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Afbakening 1 | Geen aandacht voor industriële, logistieke, nutsvoorzieningen Onderzoeksvragen Aanpak 1 | Het tonen van ontwikkeling en mogelijkheden, ondersteunt door praktijkcases 7 | Hoe verder ? 2
  • 3. 1 | Geen aandacht voor industriële, logistieke, nutsvoorzieningen Disruptive technologies: Advances that will transform life, business, and the global economy →Veel bestaande verkenningen leggen de nadruk op mogelijkheden en gevolgen voor verschillende bedrijfssectoren →Deze verkenning heeft focus op de wijze waarop de internet-of-things ons dagelijkse leven gaat beïnvloeden en mogelijkheden voor een financiële instelling om daarop in te spelen. 3
  • 4. In 2008, is het aantal slimme dingen die gekoppeld zijn aan het internet, het aantal mensen op aarde voorbijgestreefd In 2020 is het aantal aan het internet gekoppelde slimme dingen 50 Miljard 2003 2010 2015 2020 De toenemende groei van het aan internet gekoppelde slimme dingen Het aantal aan het internet gekoppelde slimme dingen neemt exponentieel toe.∕∕ Trend 1 | Wat zijn direct zichtbare trends 4
  • 5. Sport Transport Gezondheid Slimme dingen zijn steeds breder inzetbaar tegen lagere kosten∕∕ Trend Slimme dingen worden steeds meer een integraal onderdeel van ons dagelijks leven∕∕ Trend Mode accessoires De opkomst van slimme dingen in onze directe leefomgeving Wonen Winkelen 1 | Wat zijn direct zichtbare trends Werk 5
  • 6. Actuator Sensor Input van mens Output naar mens Unieke ID Locatie Dataopslag Processor Ontvanger Zender Energie Hechting Neemt kenmerken van een ding, mens of van de omgeving waar Stuurt direct of indirect een ding, mens of de omgeving Input van mensen om een dialoog te kunnen voeren Input voor mensen om een dialoog te kunnen voeren Uniek in de omgeving te kunnen identificeren of als objecttype te kunnen herkennen Locatie en oriëntatie in de ruimte Opslag van data over het ding zelf, logica, waarnemingsdata Dataverwerkingen Energie verwerven, opslaan en beheren Data kunnen ontvangen Data kunnen verzenden Fysieke hechting aan het ding Slim ding Eigenschappen en componenten van een slim ding Componenten die het ding slim maken Ding Eigenschappen van een slim ding Waarnemen Communiceren Dataverwerking Autonome besturing Dataopslag Eigenschappen van een ding Materiaal eigenschappen Vorm Functie Esthetiek Onderdeel in geheel Slimme componenten 2 | Wat zijn de eigenschappen van slimme dingen Uitdaging: Bestaande eigenschappen van een ding, combineren met componenten die het ding slim maken 6
  • 7. Slim ding MEMS mechanische systemen geïntegreerd met micro-elektronica Zoals sensors Zuinige besturingssystemen Integratie SOC | System-on-a-Chip Een volledig computersysteem in één chip Miniaturisatie Technische ontwikkelingen | Elektronica Antennes op een chip Steeds meer verschillende functies gecombineerd op een chip, waaronder antennes en sensoren.∕∕ Trend Een moderne smart phone heeft gemiddeld zeven sensors Steeds meer sensoren per slim ding∕∕ Trend Steeds verder gaande miniaturisatie∕∕ Trend Een moderne auto heeft gemiddeld 200 sensors 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? Adressering 7
  • 8. Energy harvesting Energie ‘oogsten' of ‘sprokkelen' - is het proces waarbij energie wordt gehaald uit externe bronnen, zoals zonne-energie, thermische energie, windenergie of kinetische energie. Elektronica in pillen Getatoeëerde elektronica Organische en printbare elektronica Technische ontwikkelingen | Materialen en combinaties van materialen Elektronica in contactlenzen Via thermo-elektrisch effect of Peltier-Seebeck effect Slim ding Meer mogelijkheden met flexibele dingen en biologische dingen Inclusief geprinte baterijen Meer mogenlijkheden om Kleine hoeveelheid energie uit de omgeving halen Eenvoudige en massaproductiemethoden van elektronische circuits Via zonne-energie | Solar fiber 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? ∕∕ Trend ∕∕ Trend ∕∕ Trend 8
  • 9. Energiezuinige draadloze communicatieprotocollen Technische ontwikkelingen | Communicatiemogelijkheden Publiek, landelijk dekkend energie zuinige draadloos netwerk Slim ding Energie zuinige protocollen voor de communicatie van kleine hoeveelheden data Landelijk dekkende IoT netwerken zijn in ontwikkeling Wireless mesh networks Een netwerk waarin elke computer (of node) als router fungeert Indoor locatiebepaling Energiezuinige indoor locatiebepaling iBeacon 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? ∕∕ Trend ∕∕ Trend ∕∕ Trend Voor Nederland staat een uitrol gepland met roadmap full outdoor coverage eind dit jaar. 9
  • 10. Technische ontwikkelingen | Communicatiemogelijkheden (2) 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? 10 Het belang van energiezuinige draadloze communicatieprotocollen CEET WHITE PAPER, THE POWER OF WIRELESS CLOUD, An analysis of the energy consumption of wireless cloud, Centre for Energy-Effi cient Telecommunications (CEET) Slide speciaal voor : Projectmanagement Infrastructuur: techsessie 2013 http://www.ceet.unimelb.edu.au/pdfs/ceet_white_paper_wireless_cloud.pdf
  • 11. Gezichtsherkenning en emotie detectie Augmented reality Gebaren-interface The Leap Motion 3D Controller senses your hands moving Slim ding Technische ontwikkelingen | Communicatie met mens Hersen signalen detectie Meer mogelijkheden van mens-computerinteractie Bredere toepasbaarheid van Augmented Reality Een live, direct of indirect, beeld van de werkelijkheid waaraan elementen worden toegevoegd door een computer Tesco petrol stations use face-scan tech to target adshttp://www.bbc.co.uk/news/technology-24803378 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? ∕∕ Trend ∕∕ Trend 11
  • 12. Sensor cloud services Exponentiele groei van de data Technische ontwikkelingen | Big data en services Slim ding Machine learning cloud services 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? Google Prediction API Kunnen verwerken van de explosieve groei van (sensor)data Cloudservices om sensordata te kunnen verzamelen en te analyseren ∕∕ Trend ∕∕ Trend 12
  • 13. Crowdfunding Open source | goedkope hardware Techshops Maatschappelijke ontwikkelingen Fablabs en TechShops zijn werkplekken waar mensen gebruik kunnen maken van apparaten die ze zelf niet hebben, bijvoorbeeld vanwege de hoge aanschafprijs. Door mensen toegang te geven tot deze middelen krijgen ze de gelegenheid om hun creativiteit te uiten en nieuwe producten te ontwikkelen. Arduino is een open-source electronica platform. Een soort microcontroller die je kunt programmeren. De Arduino heeft input en output poorten waarop je allerlei sensoren en actoren kan aansluiten. De Raspberry Pi is een singleboardcomputer gebaseerd op ARM- processors die tegen een minimale prijs wordt vervaardigd en verkocht Slim ding DIY and the maker movement Toenemende interesse en mogelijkheden om zelf producten te ontwikkelen, produceren en te verkopen 3 | Wat drijft deze ontwikkelingen? ∕∕ Trend 13
  • 14. Oude perspectief: Slimme dingen wisselen onderling data met elkaar uit 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Oude perspectief: De slimme koelkast tijdig met de supermarkt communiceert dat de melk op is. Na 20 jaar is dit type slimme product nauwelijks succesvol De toegevoegde waarde voor mens en maatschappij is laag Dit is veelal het geval voor productconcepten die vanuit dit perspectief bedacht zijn. 14
  • 15. Sensor data Actuator data 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Nieuwe perspectief: Slimme dingen maken deel uit van ketens waarbij sensordata wordt omgevormd tot stuurdata Nieuwe perspectief: TomTom die op basis van anonieme, onbewerkte GSM signaleringsdata van Vodafone, verkeersopstoppingen voorspelt en dit aan een slimme wegenkaart doorgeeft Dit is een voorbeeld van een succesvol slim product De toegevoegde waarde voor mens en maatschappij is hoog Dit lijkt een meer succesvolle aanpak voor de toepassing van slimme dingen Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling 15
  • 16. 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten De mens wordt, als ding of als informatieverwerker, steeds meer een integraal onderdeel van waarde ketens gebaseerd op slimme dingen Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 16 De populariteit van slimme mobiele telefoons draagt hiertoe bij s
  • 17. 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Bij de ontwikkeling van keten moeten de volgende aspecten aandacht krijgen: Reikwijdte van de keten, objectiviteit van de data en modellen, privacy en acceptatie van de potentiele gebruikers Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding Privacy Reikwijdte Acceptatie Objectiviteit 17
  • 18. Reikwijdte van beïnvloeding Reikwijdte van waarnemen Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding Ver van ding Nabij ding Buitenkant ding Binnenkant ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Ver van ding Nabij ding Buitenkant ding Binnenkant ding Individu Groep Groep MenigteMenigte Individu De mens, als individu of groep, wordt steeds meer een integraal onderdeel van sensoren/actuator ketens gebaseerd op slimme dingen, die dichtbij en/of veraf kunnen zijn. Reikwijdte of positie van waarneming Reikwijdte of positie van beïnvloedingReikwijdte Privacy Acceptatie Objectiviteit 18
  • 19. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Ketens kunnen gebruik maken van objectieve en/of subjectieve data. De output kan geautomatiseerde acties aansturen en/of menselijke acties beïnvloeden. Menselijke actiesSubjectieve data Objectieve data Geautomatiseerde actie 3x 3x GM Developing Wireless pedestrian detection http://media.gm.com/media/us/en/gm/news.detail.html/content/Pages/news/us/en/2012/Jul/0726_pedestrian.html 0x Foute inschatting ObjectiviteitReikwijdte Privacy Acceptatie 19
  • 20. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Menselijke actiesSubjectieve data Objectieve data Geautomatiseerde acties Met behulp van remote sensor technologie wordt verteld waar het water door de projecten is gaan stromen Sfeer-foto’s van waterprojecten We’re a non-profit organization on a mission to bring clean and safe drinking water to every person on the planet. Donate and give clean water 100% will fund water projects Donate to water projects in Orissa, India $ ……………... USD PAY BY PAY BY Incident signalering http://www.charitywater.org/ ObjectiviteitReikwijdte Privacy Acceptatie 20
  • 21. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Menselijke actiesSubjectieve data Objectieve data Geautomatiseerde acties Ode heeft een geur-release systeem ontwikkeld om de eetlust onder mensen met dementie te stimuleren. Het apparaat brengt drie voedsel geuren per dag, instelbaar te laten samenvallen met de maaltijden van de gebruiker. Eetschema http://www.myode.org/about/ Objectiviteit Automatische geur-release Reikwijdte Privacy Acceptatie 21
  • 22. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Menselijke actiesSubjectieve data Objectieve data Geautomatiseerde acties Emotie Sense is een applicatie ontwikkeld door onderzoekers aan de Universiteit van Cambridge, dat laat je ontdekken hoe je stemming verhoud tot data die uw smartphone op de achtergrond kan verzamelen. De smartphone moet gedurende de hele dag worden gedragen. Alerts naar behandelend therapeut Sensoren die op de achtergrond data verzamelen Vragenlijsten voor patiënt Overzichten en tips voor patiënt ObjectiviteitReikwijdte Privacy Acceptatie 22 http://emotionsense.org/
  • 23. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Private dataPrivate ruimte Publieke ruimte Publieke data De Propeller Health is een apparaat voor astmapatënten. De Propeller Health plug je bovenop het voor de astmapatiënten wel bekende puffertje en de tool meet constant de luchtwaardes, locatie en de hoeveelheid geïnhaleerde middel, zodat artsen een beter inzicht krijgen in de klachten van de patiënt. De patiënten, maar ook de onderzoekers, kunnen vervolgens via een app bijvoorbeeld zien welke gebieden in de stad het meest astmagevoelig zijn. Patiënt app Medisch Dossier arts Privacy Statistieken Over de publieke ruimte ObjectiviteitReikwijdte Acceptatie 23 http://propellerhealth.com/
  • 24. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Private dataPrivate ruimte Publieke ruimte Publieke data Slimme dingen kunnen zowel in de publieke als private ruimte dingen waarnemen. Dit werpt vragen als: • Wie mag waarnemingen doen en op welke locatie. • Wie mag de data verzamelen, bewerken, bewaren, analyseren, inzien, economische uitnutten. • Wie mag stuursignalen communiceren en op welke locatie 3D sensors om consumentenbeleving te meten Publieke bewakingscamera's Detectie van verdachte bewegingen Privacy ObjectiviteitReikwijdte Acceptatie 24 One CCTV camera for every 32 people in UK
  • 25. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Private dataPrivate ruimte Publieke ruimte Publieke data Opower maakt software om huiseigenaren te helpen bij het volgen en beperken hun energieverbruik. De software wordt verkocht aan energiebedrijven die het gebruiken om klanten te lokken en te kunnen voldoen aan wetgeving op het gebied van energie- en milieu Privacy Data over je eigen huis gecombineerd met geanonimiseerde data uit de buurt ObjectiviteitReikwijdte Acceptatie 25 http://opower.com/
  • 26. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Private dataPrivate ruimte Publieke ruimte Publieke data De software van Opower maakt van statistische algoritmen om patroonherkenningsanalyse op gegevens uit te voeren teneinde bruikbare inzichten aan klanten te kunnen bieden, die daarmee geholpen wordt om geld te besparen. Hiervoor zijn geen additionele apparaten benodigd. Privacy Data over je eigen huis gecombineerd met geanonimiseerde data uit de buurt ObjectiviteitReikwijdte Acceptatie 26 http://opower.com/
  • 27. Objectieve data 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Menselijke acties Mens als informatieverwerker U kunt • deze maand $ 54 besparen • de planeet te redden • een goed burger te zijn Geen van deze berichten maakte verschil Een zelf uitgevoerd experiment: 1- Mensen kregen een van de drie verschillende berichten op hun deuren over waarom ze zouden moeten proberen om energie te besparen Input mens Output mens http://blog.ted.com/2013/02/27/the-psychology-of-saving-energy-alex-laskey-at-ted2013/ AcceptatiePrivacy ObjectiviteitReikwijdte 27
  • 28. Menselijke actiesSubjectieve data 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Mens als informatieverwerker Een zelf uitgevoerd experiment: 2- Opower voegde een vierde boodschap toe 77% van de bewoners die het bericht bereikt heeft, heeft de airco uitgezet. Input mens Output mens http://blog.ted.com/2013/02/27/the-psychology-of-saving-energy-alex-laskey-at-ted2013/ Uw buren zijn beter dan jij AcceptatiePrivacy ObjectiviteitReikwijdte 28
  • 29. Sensor data Actuator data Data acquisitie Informatie creatie Betekenis maken Actie Bepaling Input mens Output mens Mens als informatieverwerker Mens als ding 4 | Hoe is de samenhang tussen slimme dingen en diensten Menselijke actiesSubjectieve data Objectieve data Geautomatiseerde acties Opower en Honeywell zijn een samenwerking aangegaan voor de ontwikkeling en verkoop van cloud-connected slimme thermostaten Automatische regeling Privacy Reikwijdte Acceptatie Objectiviteit Data over je eigen huis gecombineerd met geanonimiseerde data uit de buurt 29
  • 30. 5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen? Meer inzicht over mezelf • Training • Zelfbeheersing • Mindfulness • Gedragsveranderingen • Identiteit Meer inzicht over anderen • Beschikbaarheid • Delen • Teamdynamiek • Zorg Meer inzicht over je omgeving • Dingen die je niet wist • Dingen die je niet mocht weten • Remote monitoring en control • Van micro- tot makroscopisch Andere weten meer over mezelf dan ikzelf Ik heb geen controle over de data die over mij wordt opgeslagen Beveiligingsrisico’s • Meer eigen inzicht • Meer mogelijkheden tot (zelf)sturing • Economisch voordeel • Meer kwaliteit van leven • Minder eigen inzicht • Minder mogelijkheden voor tot (zelf)sturing • Economisch nadeel • Minder kwaliteit van leven Individu 30
  • 31. Het recht om vergeten te worden Extra bescherming tegen profiling Het recht op overdraagbaarheid van gegevens Het recht van informatie Het recht van controle Het recht van toestemming Europese privacy Verordening 5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen? Privacy van het Individu staat in verhoogde belangstelling∕∕ Trend Wet- en regelgeving Particuliere initiatieven Extra bescherming van minderjarigen Risico op afschrikwekkend hoge boete Data Liberation Front van Google Individu | privacy 31
  • 32. 5 | Wat gaat dit ons als individu en samenleving brengen? Individuen krijgen rechten over data die over hun worden opgeslagen Een enorm potentieel van data dat gebruikt kan worden voor een betere situatie voor individuen, groepen en de maatschappij Beschikbaarheid van data die mogelijkheden biedt van nieuwe diensten door ondernemers De macht en economische voordelen liggen bij bedrijven die over data en analysemogelijkheden kunnen beschikken Een enorm potentieel aan data dat voor beperkt aantal belangen wordt ingezet De ontwikkeling van nieuwe diensten ligt alleen in het bereik van bedrijven die over data en geavanceerde algoritmes kunnen beschikken. Maatschappij • Meer dienstverlening op maat • Meer mogelijkheden voor zelfredzaamheid • Meer kansen voor kleine en startende ondernemers • Minder dienstverlening op maat • Minder mogelijkheden voor zelfredzaamheid • Minder kans voor kleine startende ondernemers 32