Presentatie voor de Adviesraad van VO-Content, 6 juni 2018 in Utrecht

1. OER in een breder perspectief
Adviesraad VO-Content - 6-6-2018

2. Wie ben ik?
• Robert Schuwer
• Lector OER Fontys Hogeschool ICT
• UNESCO Chair
• Wiskunde (1980) en Informatica (1989)
• Wikiwijs
2

3. 3

4. Agenda
• Adoptie in hoger onderwijs
• K-12
• Businessmodellen
4

5. Adoptie in hoger
onderwijs

6. Beleid
• Strategische agenda OCW
– Stimuleringsregeling open en online onderwijs
• Versnellingsagenda VSNU – VH – SURF
– Rob Fastenau: Open and Connected Higher Education
– Versnellingsplan (mei 2018)
6

7. Onderzoek
• Najaar 2016
• Wat leidt tot c.q. is nodig voor een brede adoptie van
open delen en hergebruiken door docenten in het
bekostigde hoger onderwijs in Nederland?
• 55 semi-gestructureerde interviews (30-60‘)
7

8. Motieven
• Instelling (marketing, benaderen nieuwe doelgroepen,
financieel (dure materialen))
• Onderwijskundig (blended leren, efficiency, omgaan met
diversiteit, kwaliteitsverhoging)
• Persoonlijk (erkenning, ideëel, tegenwicht tegen
commercie)
8

9. Open delen en hergebruiken: wat is open?
9
Right to adapt
Accessibility
Limited to group Unlimited
All rights reserved
CC BY-NC-ND
CC BY-ND
CC BY-NC-SA
CC BY-NC
CC BY-SA
CC BY
CC0
OER

10. Delen
• Delen van leermateriaal komt in allerlei varianten voor
– Informeel circuit (meer in hbo dan wo) (tussen 2 docenten
instellingsoverstijgend)
– Met en zonder open licentie
– Allerlei kanalen (Youtube, Slideshare, Facebook, Dropbox)
– In teams, binnen opleiding, binnen instelling, tussen instellingen, voor de
wereld
• Feedback op gedeeld materiaal cruciaal
• MOOC als vorm aantrekkelijker
10

11. Hergebruik
• Veel genoemd: video’s, slides
• Niet altijd besef van copyright (open licentie)
11

12. Hindernissen
• Meest genoemd: tijd en auteursrecht
• What’s in it for me?
• ICT-vaardigheid en ICT-afkeer
• Niet bewust van (on)mogelijkheden van open
materialen
• Te weinig ondersteuning ervaren
• Onzekerheid (kwaliteit)
• Publicatiedruk (universiteit)
12

13. Resultaten: ondersteuning
• Juridisch
• ICT
• Onderwijskundig
• Absolute voorwaarde
• Vaak onbekend of ondersteuning aanwezig is
13

14. K-12

15. Door overheid geïnitieerd
• USA
– Open Textbooks. Kostenargument
• Brazilië
– Open license policy. Nationale repository
(https://plataformaintegrada.mec.gov.br/home)
• Noorwegen
– Norwegian Digital Learning Arena (NDLA)
15

16. Noorwegen NDLA
• Virtuele organisatie van docenten, redacteuren en private
partijen
• Creëren open digitaal leermateriaal voor voortgezet onderwijs
in een open infrastructuur
• Docenten worden betaald voor het maken van leermateriaal,
maar de producten worden open beschikbaar gesteld.
• Door de provincies (18 van de 19) worden hiervoor gelden ter
beschikking gesteld.
16
(Orr, Rimini & Van Damme, 2015)

17. NDLA: gebruik
• 98% van alle docenten kennen NDLA
• Meer dan 60% gebruikt NDLA in hun lespraktijk (meer
dan 50% zelfs heel veel)
• Hoge scores voor waarde en kwaliteit
• Hoog niveau publiek-private samenwerking
• 66% van budgetten worden in de open markt besteed
• Jaarlijkse kosten: €55 per leerling
17

18. NDLA: verklaringen
• Publiek commitment door lange-termijn financiële
ondersteuning
• Betrokkenheid van docenten is essentieel, in het hele
proces. Daag hen uit om hun vaardigheden te gebruiken.
• Kritieke succesfactoren zijn gebruik van open licenties,
metadata en open formaten
• Vind niet alles uit, maar integreer met wat al goed werkt
18

19. 19
Businessmodellen

20. 20

21. 21

22. Dimensies van beschouwing
• Beschikbaarheid OER
– Met betaalde aanvullingen en diensten
• OER alleen bruikbaar met deze aanvullingen en diensten
• OER ook bruikbaar zonder deze aanvullingen en diensten
– Zonder betaalde aanvullingen en diensten
• Aanpassen door docent
– Wel mogelijk
– Niet mogelijk
22

23. Te onderscheiden situaties
23
Aanbod
Aanpassing door
docent
OER zonder (betaalde)
aanvullingen en diensten
OER met (betaalde) aanvullingen en
diensten
Bruikbaar
zonder
Niet bruikbaar
zonder
Mogelijk A. Optimaal vanuit open standpunt bezien B. Keuze: Make or
buy
Niet mogelijk C. Suboptimaal wanneer
de OER as-is niet 100%
aansluit bij de context van
de docent
D. Keuze: Buy
or not
E. OER niet gratis te
gebruiken

24. 24
And now for something completely different

25. Open Online ProefStuderen (OOPS)
• Fontys Hogeschool ICT
• 4 korte open cursussen + een paraplucursus
– Basics of ICT
– Basics of ICT & Technology
– Basics of ICT & Software Engineering
– Basics of ICT & Media Design
– Basics of ICT & Business
• Op Canvas.net
• Gezocht: scholieren die over hun ervaringen met deze cursus geïnterviewd
willen worden
• Meer info bij mij
25

26. URLs
• Basics of ICT https://www.canvas.net/browse/stichting-fontys-hogescholen-
nl/courses/basics-of-ict
• Basics of ICT & Technology https://www.canvas.net/browse/stichting-fontys-
hogescholen-nl/courses/basics-ict-technology
• Basics of ICT & Software Engineering
https://www.canvas.net/browse/stichting-fontys-hogescholen-nl/courses/ict-
software-engineering
• Basics of ICT & Media Design https://www.canvas.net/browse/stichting-fontys-
hogescholen-nl/courses/ict-media-design
• Basics of ICT & Business https://www.canvas.net/browse/stichting-fontys-
hogescholen-nl/courses/basics-ict-business
26

27. Dank u!
@OpenRobert55
bassoonvenlo
http://nl.linkedin.com/in/robertschuwer
robertschuwer.nl
+31 - 6 1446 9300
r.schuwer@fontys.nl

28. Colofon
References
• Fastenau, R. (2017). Open and connected higher education.
https://d1rkab7tlqy5f1.cloudfront.net/Library/Themaportalen/Open.tudelft.nl/News%20%26%20Stories/2018/Open%20education%20week/Blazing%20the%20open%20education
%20trail%20-%20Rob%20Fastenau.pdf
• Orr, D., M. Rimini and D. Van Damme (2015). Open Educational Resources: A Catalyst for Innovation, Educational Research and Innovation, OECD Publishing, Paris.
http://dx.doi.org/10.1787/9789264247543-en
• Schuwer, R. & Janssen, B. (2017). De waarde van open en open als waarde. Studie naar adoptie van delen en hergebruiken van open leermaterialen en cursussen in en door
instellingen voor bekostigd hoger onderwijs. Fontys Hogeschool ICT, Eindhoven. http://bit.ly/oermoocnl2017
• Schuwer, R. & Janssen, B. (2017). OER en commercie, strange bedfellows? Blog op http://robertschuwer.nl/blog/?p=1533
• VSNU, VH, SURF (2017). Versnellingsagenda voor onderwijsinnovatie.
https://www.vsnu.nl/files/documenten/Domeinen/Onderzoek/DigitaleSamenleving/Versnellingsagenda%20voor%20onderwijsinnovatie.pdf
• VSNU, VH, SURF (2018). Versnellingsplan Onderwijsinnovatie met ICT. https://www.surf.nl/binaries/content/assets/surf/nl/2018/versnellingsplan.pdf
Afbeeldingen
• Medal. CC0 alex80 https://pixabay.com/en/medal-anniversary-20-years-figures-2539595/
• Disclaimer. CC0 PublicDomainPictures https://pixabay.com/nl/klei-baksteen-muur-red-registreer-14228/#
• Pocketwatch. CC0 BRRT https://pixabay.com/en/watch-pocket-watch-time-clock-684840/
• Open Lion. CC-BY Hester Jelgerhuis
• Share. CC0 heinzremyschindler https://pixabay.com/en/share-play-words-2482016/
• Reuse. CC0 GDJ https://pixabay.com/en/arrow-recycling-direction-2756735/
• Hurdles. CC0 Domeckopol https://pixabay.com/en/athletics-sport-hurdles-648156/
• Support. CC0 geralt https://pixabay.com/en/problem-solution-help-support-2731500/
• Monty Python. CC-BY Southtyrolean https://www.flickr.com/photos/schoffer/196079076