Presentatie voor seminar Metadata en Rich Media, 17-12-2012 in Wageningen

1. Metadata, een overzicht
Seminar Metadatering Rich Media
Wageningen, 17-12-2012
Robert Schuwer

2. Even voorstellen
• Robert Schuwer
• Open Universiteit
• Achtergrond: wiskunde (1980) en informatica (1989)
• Promotie in kennissystemen (1993)
• Modelleren van informatiesystemen
Foto: Wouter Schuwer
• Sinds 2006 toegepast op gebied van open educational resources
– OpenER
– ShareTEC
– Wikiwijs
• Mail: Robert.Schuwer@ou.nl
• Linkedin: http://www.linkedin.com/in/robertschuwer
Pagina 2

3. Agenda
• Wat zijn metadata?
• Standaarden
• Metadata en vindbaarheid
• Casus: Wikiwijs
Pagina 3

4. Wat zijn metadata?
Is het hondenvoer, verf of soep?
Labels = metadata
Pagina 4
Credits: Nico Verbeij, Kennisnet

5. Afspraken over labels en hun waarden
Labels = metadata
Sleutelwoord:
staalconstructies
Soort leermateriaal:
Metadata informatiebron
Taal: nederlands
Vak: natuurkunde
(Leer)object
Object
Pagina 5
Credits: Nico Verbeij, Kennisnet

6. Standaarden
• Standaard = afspraak over de labels en hun waarden
• Waarom?
– Uniform taalgebruik
– Synoniemen en homoniemen
• Synoniemen label Vakgebied:
– Vak
– Schoolvak
– Kennisgebied
• Homoniem label Niveau:
– Niveau van opleiding (PO, VO, HBO bachelor, WO Master)?
– Of niveau leermateriaal (fragment, college, collegereeks)?
• Ook technische afspraken (Wim Muskee)
Pagina 6

7. Wat behelst een afspraak?
• Label
– Naam van het label
– Verplicht, aanbevolen of optioneel
– Cardinaliteit: hoeveel waarden mag het label hebben bij een leerobject?
– Datatype: wat voor soort waarde is het (tekst, numeriek, waarde uit een vastgestelde
waardenlijst)
• Indien tekst: hoeveel karakters mag de tekst maximaal bevatten?
• Indien numeriek: wat is de minimum- en wat is de maximumwaarde?
• Waarde
– Welke waarden komen met welke betekenis in welke waardenlijst?
• Regels
– Als het leermateriaal een les of een lessenreeks is, dan is het verplicht om aan te
geven voor welke context het bedoeld is.
Label Waarde
Pagina 7

8. Even wat terminologie
• Set van labels = metadata
• Label = metadata-element
• Waardenlijst
– Vocabulaire
– Indien leesbaar door een machine: VDEX (Vocabulaire Definition EXchange)
Pagina 8

9. Welke standaarden zijn er?
• Wereldwijd
– Dublin Core
• Eenvoudige beschrijving van leerobjecten.
• 14 elementen (bv. titel, technisch formaat, onderwerp, rechten)
– LOM (Learning Object Metadata) (ook wel IEEE-LOM)
• IEEE (Institute of Electrical and Electronics Engineers)
• Omvat Dublin Core (maar heeft meer metadata-elementen)
• In Nederland
– NL-LOM
Pagina 9

10. NL-LOM
• LOM als basis
• Verschillen t.o.v. LOM
– Vertaling van de metadata-elementen (bv. Description heet Omschrijving in NL-LOM)
– Sommige metadata-elementen afwijkend verplicht / aanbevolen / optioneel
– Nog enkele detailverschillen (cardinaliteit,…)
– Toevoeging additionele regels
• Historie
– In 2011 vastgesteld
– Vervanging voor LoreLOM (hbo/wo) en Content Zoekprofiel (po, vo, mbo)
Pagina 10

11. Inhoud NL-LOM
• Negen categorieën (hoofdstukken, velden)
– Algemeen (titel, omschrijving, trefwoord,…)
– Levenscyclus (versie, status,…)
– Metametadata (bijdrage, taal,…)
– Technisch (formaat (MIME-type), grootte,..)
– Educatief (Soort leermateriaal, soort interactiviteit,…)
– Rechten (Kosten, copyrights,..)
– Relaties (Soort relatie, tussen welke objecten,…)
– Annotatie (Entiteit, datum,…)
– Classificatie (Doel, taxonomie,…)
Pagina 11

12. Metadata en vindbaarheid
• Zoeken op trefwoord
• Filter op metadata-elementen met een vocabulaire
Pagina 12

13. Casus: Wikiwijs
• Programma om gebruik open leermaterialen meer toegepast te krijgen
• In 2008 geïnitieerd door Ronald Plasterk
• In opdracht van ministerie van OCW vanaf 2009 door Open Universiteit en Kennisnet
gerealiseerd
Pagina 13

14. Wikiwijs onder de motorkap
Collectie A
Harvester (Edurep)
Collectie B
Collectie C
zoeken
WW
Collectie D
Repository
Pagina 14

15. Demonstratie
• Hoe metadateren?
• Hoe gebruiken bij het zoeken?
• http://www.wikiwijs.nl
Pagina 15

16. Verdere informatie
• Afspraken worden beheerd door Edustandaard: http://www.edustandaard.nl/
• Afspraken over NL-LOM: http://wiki.surf.nl/display/nllom/Home
• Standaard vocabulaires zijn terug te vinden in de vocabulairebank van Edustandaard:
http://vocabulairebank.edustandaard.nl/
Pagina 16

17. Dank u voor uw aandacht!
Credits:
http://www.flickr.com/photos/deapeajay/2969264395/ (dia 6)
http://www.flickr.com/photos/krasi/2462179084/ (dia 7)
http://www.flickr.com/photos/beckvalleybooks/4951009666/ (dia
8)
http://www.flickr.com/photos/o5com/5220980008/ (dia 9)
http://www.flickr.com/photos/feastguru_kirti/2685738924/ dia 11)
http://www.flickr.com/photos/denverjeffrey/5133538450/ (dia 12)
http://www.flickr.com/photos/nirak/1388243524/ (dia 16)
http://www.flickr.com/photos/safari_vacation/7496669132/ (dia
17)
Pagina 17