Titorial sobre o proceso que hai que levar a cabo para o comentario dunha pirámide de poboación, neste caso de España

1. COMENTARIO DA
PIRÁMIDE DE POBOACIÓN
ESPAÑOLA
Profesor: Rubén Pol
IES PEDREGAL DE IRIMIA (MEIRA)

2. DEFINICIÓN DO TIPO DE GRÁFICO
Unha pirámide de poboación é
unha representación gráfica que
reflicte a estrutura da poboación
por sexo e idade dun lugar nun
ano concreto.
Profesor Rubén Pol

3. OBSERVACIÓN DOS DATOS DA PIRÁMIDE
Lugar e data da pirámide.
Se non aparece hai que
deducilo
Tanto por cento de
compoñentes de cada
grupo respecto á
poboación total
Procedencia dos datos
Grupos de idade nos que
se clasifica a poboación.
Adoitan aparecer de 5 en
5 (grupos quinquenais), a
partir de aí hai un único
grupo que engloba a toda
a poboación restante
Esquerda:
homes
Dereita:
mulleres
Profesor Rubén Pol

4. GRANDES GRUPOS DE IDADE
Para analizar as pirámides de poboación
divídese a poboación en tres grupos de
idade:
• Anciáns: poboación maior de 65
anos. Xubilados e por tanto
poboación dependente.
• Adultos: Maiores de 16 anos, en
idade de poder traballar (nas
pirámides cuxos grupos de idade son
tomados de 5 en 5 anos a división
faise aos 15 anos)
• Novos: poboación menor de 16, non
pode traballar, por tanto é poboación
dependente.
ANCIÁNS
ADULTOS
NOVOS
Profesor Rubén Pol

5. FORMAS DAS PIRÁMIDES DE POBOACIÓN
Para axudarnos a definir a
forma da pirámide trazaremos
unhas liñas que homoxeneicen
o perfil da pirámide. A partir
de aí sinalamos a forma que
ten:
• FORMA DE PAGODE:
Pirámide progresiva.
• FORMA DE CAMPÁ:
Poboación estancada.
• FORMA DE URNA:
Poboación regresiva.
Profesor Rubén Pol

6. IRREGULARIDADES NO PERFIL
Hai que sinalar as irregularidades do perfil e explicalas en función dos acontecementos históricos dese lugar:
• Entrantes: indican perda de poboación. Son motivadas pola subnatalidade; a sobremortalidade por guerras, fames ou
epidemias; ou a emigración.
• Saíntes: significan incremento da poboación. Débense ao baby boom posbélico, desenvolvemento económico, inmigración,…
SaínteSaínte
Entrante
Entrante Entrante
Profesor Rubén Pol

7. ESTRUTURA POR SEXO
No chanzo de 0-4 anos observamos a
superioridade do sexo masculino ao nacer, ao
ter maior lonxitude a barra inferior do lado dos
varóns. Polo xeral nacen máis nenos que nenas
(aproximadamente 105 homes por cada 100
mulleres)
No grupo de anciáns apreciamos un claro
desequilibrio a favor do sexo feminino (barras
mais prolongadas) que responde a unha maior
esperanza de vida das mulleres debido a razóns
biolóxicas. No caso dos homes o desequlibrio
garda relación coa a menor esperanza de vida
debida á sobremortalidade masculina e á
emigración. O aumento da esperanza de vida vai
ligada aos progresos sanitarios e ás melloras
hixiénicas e das condicións de vida.
Profesor Rubén Pol

8. ESTRUTURA POR IDADE
O grupo de mozos (de 0 a 14 anos) é moi reducido;
só contén o 15% da poboación española. O motivo é
a baixa natalidade.
O grupo de poboación anciá (65 anos e máis anos)
representan o 19% da poboación española. Está
relacionado coa elevada esperanza de vida.
O groso da poboación española (66%) atópase
dentro da poboación adulta (entre 15 e 64 anos),
especialmente no grupo de adultos vellos (de 40 a
60 anos) nacidos durante o baby boom do anos 60 e
70 do século XX. A inmigración contribúe ao
aumentos dos adultos novos.
Profesor Rubén Pol

9. FORMA DA PIRÁMIDE ACTUAL
A pirámide da poboación española de 2018 presenta unha
clara forma de urna (regresiva), cunha base que se estreita e
un cume con chanzos amplos Isto permítenos afirmar que se
trata dunha poboación envellecida característica de países
desenvolvidos.
• As causas deste envellecemento da poboación hai que
buscalas nunha natalidade moi baixa (7,9‰ e nunha
esperanza de vida elevada (máis de 83 anos). A primeira é
froito dos cambios de mentalidade (secularización da
sociedade, incorporación da muller ao mundo laboral,
idade máis tardía á maternidade, prefírese ter menos fillos
e atendelos mellor, dispoñibilidade de medios
anticonceptivos…), á crise económica, ao desenvolvemento
cultural (prolongación dos estudos...) e ao aumento do
nivel de vida da poboación española desde mediados dos
setenta, que provocaron e provocan unha considerable
redución da fecundidade, en cifras actualmente de 1,26
fillos por muller, unha das máis reducidas de Europa.
• Consecuencias: aumento do gasto do Estado en pensións e
dificultades para a súa viabilidade, gasto sanitario e en
asistencia social (xeriátricos,...).Profesor Rubén Pol

10. FIN
Profesor Rubén Pol