Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst
•
0 recomendaciones•266 vistas
Indiening Schreudersprijs 2015 Het Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis neemt een unieke positie in binnen de internationale museumwereld. Het museum heeft een kleine, overzichtelijke collectie, met als zwaartepunt de Nederlandse schilderkunst van de Gouden Eeuw. De collectie wordt getoond in een fraai 17e-eeuws gebouw en bevat iconische schilderijen als Rembrandts De anatomische les en Vermeers Meisje met de parel. Deze combinatie geeft het Mauritshuis een wereldwijde allure en uitstraling. Om ook in de toekomst deze prestigieuze positie vast te kunnen houden onderging het gebouw een ingrijpende uitbreiding en renovatie.
Recomendados
Recomendados
Más contenido relacionado
La actualidad más candente
La actualidad más candente (12)
Similar a Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst
Similar a Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst (20)
Más de Ruud Arkesteijn
Más de Ruud Arkesteijn (20)
Mauritshuis Den Haag - Klaar voor de toekomst
- 1. Mauritshuis Den Haag Klaar voor de toekomst Schreudersprijs 2015 Hans van Heeswijk architecten
- 3. Betrokken partijen Opdrachtgever: Stichting Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis Architect: Hans van Heeswijk architecten Constructeur: ABT b.v. Adviseur civiele techniek: ABT b.v. Adviseur installaties: Arup Projectmanagement: Dare Directievoering en toezicht: Hans van Heeswijk architecten | ABT b.v. Bouwkundig aannemer ondergronds: Volker Staal en Funderingen Bouwkundig aannemer bovengronds: Koninklijke Woudenberg Gegevens inzender Organisatie ABT b.v. Contactpersoon: ir. Johan Galjaard MBA RO Adres: Arnhemsestraatweg 358, 6881 NK Velp Telefoon: 026 - 368 31 70 (afdeling communicatie) Email: communicatie@abt.eu Website: www.abt.eu Inschrijfformulier
- 4. Hans van Heeswijk architecten
- 5. Het project Mauritshuis bouwt aan de toekomst betekende een grootscheepse uitbreiding en renovatie van het pand. Met deze verbouwing heeft het Mauritshuis een museum gecreëerd dat voldoet aan de eisen en wensen van de 21ste eeuw. Met de aankoop van het pand aan de overkant van de straat, Plein 26, is de ruimte voor het museum bijna verdubbeld. Dit levert niet alleen meer tentoonstellingsruimte op, maar ook ruimte voor educatie, een auditorium en een bibliotheek. Bovendien is de entree teruggebracht naar het voorplein. De aanpassingen geven het Mauritshuis de uitstraling die past bij zijn internationale allure. Ondergronds bouwen de beste oplossing Centraal in het ontwerp stond de nieuwe ondergrondse foyer, die beide bouwdelen verbindt. Door deze ondergronds aan te leggen is het straatbeeld van beide gebouwen ongewijzigd gebleven, maar zijn zij toch door een centrale hal met elkaar verbonden. Hoewel het een ondergrondse ruimte is, wordt er op een slimme manier zoveel daglicht van boven binnen gebracht, dat het een bijzondere lichte en aangename ruimte is om te verblijven. Het bouwen van deze ondergrondse ruimte op deze locatie was niet eenvoudig. Midden tussen monumentale gebouwen en zonder ruimte voor een bouwplaats buiten het werk is de hal gebouwd. Zowel in ontwerp als in uitvoering is de complexe opdracht met succes uitgevoerd. Daarbij hebben het voorkomen van overlast en de beheersing van risico’s steeds een belangrijke rol gespeeld. De entreehal is opgebouwd uit een drietal deelprojecten: aanpassing van de bestaande kelder onder het voorplein van het Mauritshuis, een nieuwe bouwput onder de straat, en het verdiepen van de kelder en verlagen van het aanlegniveau van het op staal gefundeerde pand Plein 26. Om eventuele risico’s te beperken zijn deze deelprojecten in eerste instantie als afzonderlijke bouwputten uitgevoerd, en nadien doorgebroken tot één grote ruimte. Aanvullend zijn ook de extra toegangen en liftschachten naar de bestaande gebouwen aangebracht. De complexe ondergrondse uitbreiding is uitgevoerd zonder schades of significante zettingen van de omliggende, monumentale gebouwen. Het project is binnen de geplande tijd en binnen budget uitgevoerd. Het resultaat is een prachtige ruime ondergrondse entreehal die twee museumdelen ontsluit en met elkaar verbindt. Koning Willem-Alexander heeft op 27 juni 2014 het hernieuwde Mauritshuis geopend. De grote toestroom van publiek na de opening en de vele enthousiaste reacties tonen aan dat ondergronds bouwen, mits zorgvuldig voorbereid en uitgevoerd, een prachtige oplossing voor een ruimtelijk probleem kan geven. Samenvatting Het Koninklijk Kabinet van Schilderijen Mauritshuis neemt een unieke positie in binnen de internationale museumwereld. Het museum heeft een kleine, overzichtelijke collectie, met als zwaartepunt de Nederlandse schilderkunst van de Gouden Eeuw. De collectie wordt getoond in een fraai 17e-eeuws gebouw en bevat iconische schilderijen als Rembrandts De anatomische les en Vermeers Meisje met de parel. Deze combinatie geeft het Mauritshuis een wereldwijde allure en uitstraling. Om ook in de toekomst deze prestigieuze positie vast te kunnen houden onderging het gebouw een ingrijpende uitbreiding en renovatie. JDdVarchitecten
- 7. Oorspronkelijk was het museum Mauritshuis een (dubbel) woonhuis. Er was onvoldoende ruimte om gelijktijdig zowel de omvangrijke vaste collectie als de tijdelijke collectie te tonen. Uitbreiden midden in het hart van de stad Den Haag tussen monumentale panden was bijna onmogelijk. Toen het tegenoverliggende pand leeg kwam te staan was dat een unieke kans voor het Mauritshuis. De vraag was hoe die twee gebouwen met elkaar verbonden moesten worden, zodat zij samen ook echt één museum zouden vormen. Beide gebouwen worden door de Korte Vijverberg van elkaar gescheiden. Hans van Heeswijk architecten bedacht de oplossing hiervoor. Het plan van het architectenbureau verbindt beide gebouwen middels een ondergrondse entreehal, die onder het voorplein van het Mauritshuis onder de straat door de verbinding maakt met het tegenoverliggende pand, Plein 26. Nieuwe entree De nieuwe entree wordt in het ontwerp van Hans van Heeswijk architecten gevormd door een ondergronds plein dat onder het oorspronkelijke voorplein komt te liggen. Ooit bevond zich hier al de entree, maar omdat de grote deuren te veel klimaatschommelingen in het museum teweegbrachten, is de toegang in de 80-er jaren naar de zijkant van het gebouw verhuisd. Maar nu is de entree terug op het voorplein. De bezoekers dalen van hier af naar de ondergrondse foyer waar zich de garderobe, de museumwinkel en de toiletten bevinden en kunnen dan doorlopen naar het Mauritshuis of Plein 26. Ondergronds bouwen in de binnenstad Ondergronds bouwen moet altijd zorgvuldig gebeuren, maar in een historisch zo belangwekkende omgeving (te midden van de gebouwen van onder andere het Binnenhof, het Kabinet van de Koning, de sociëteit Witte en natuurlijk het Mauritshuis zelf) luistert het nog veel nauwer. Schades door zettingen, lekkages of trillingen waren hier niet aanvaardbaar. Daarnaast moest in een hele kleine ruimte worden gewerkt, want rond het plan was er nauwelijks ruimte voor een bouwplaats. Het behoeft geen uitleg dat gedurende de bouw alle handelingen zorgvuldig gepland en overlegd moesten worden, omdat er geen opstelruimte was rond de bouwplaats. Bovendien ligt deze kelder in een gebied dat helemaal vol ligt met kabels en leidingen. Het ontwerp van het gedeelte onder de straat is dan ook volledig hierop afgestemd. Een deel van de kabels en leidingen worden in buizen onder de kelder door gebracht (middels een gestuurde boring), waarbij het ontwerp van de boring met de plaatsing van trekankers en bouwputwanden is afgestemd, en voor eventuele later aan te brengen kabels zijn leidinggoten in het dek van de kelder opgenomen. Mike Bink Motivatie Het Mauritshuis is met zijn schilderijen zoals het Meisje met de Parel van Johannes Vermeer en de Anatomische les van Rembrandt een belangrijke toeristische trekpleister in Den Haag. Dankzij de gecompliceerde, ondergrondse doorgang is het mogelijk gemaakt om het Mauritshuis te verbinden met het tegenoverliggende pand Plein 26. Hierdoor is de oppervlakte van het museum verdubbeld en kan het museum zijn omvangrijke collectie tentoonstellen en is er meer ruimte voor educatie, kunst, tentoonstellingen en evenementen.
- 8. Een feest van technieken De nieuwe grote ondergrondse entreehal is samengesteld uit een drietal verschillende delen, die onafhankelijk van elkaar uitgevoerd zijn. Nadien zijn de tussenwanden doorbroken, waarmee de drie kelderdelen zijn samengevoegd tot een grote ondergrondse hal. Op deze wijze konden risico’s van lekkages tijdens de uitvoering worden beperkt. Voor ieder deel zijn andere technieken van ondergronds bouwen toegepast. Steeds is gekeken naar wat op die bepaalde locatie en in die omstandigheden de meest veilige, risico beperkende maar ook praktisch uitvoerbare oplossing was. Zo zijn er onder andere jetgroutpalen, CSM wanden, Gewi trekankers, grondinjecties en staalvezelversterkt onderwaterbeton toegepast. Vaak met kleine machines vanuit een beperkte ruimte in de kelder van het gebouw. Het grootste deel van de drie kelderdelen is gelegen onder het voorplein voor het Mauritshuis. Op deze plaats was al een kelder aanwezig van twee lagen diep, waarbij het dek en de tussenvloer werden gedragen door tussenwanden. Om de ruimte van de hal te kunnen maken zijn het dek, de tussenvloer en de tussenwanden verwijderd. Het weghalen van het gewicht betekende dat de op staal gefundeerde kelder eerst met trekankers tegen opdrijven verankerd diende te worden. Vanwege de grote ongesteunde lengte zijn de buitenwanden en de vloer opgedikt en versterkt, en is er een nieuw vrij overspannend dek geplaatst. Hiermee is een grote kolomvrije hal onder het voorplein gerealiseerd. Het middelste deel van de nieuwe hal ligt onder de straat (Korte Vijverberg) en verbindt beide gebouwen. Voor deze kelder is gekozen voor een meer traditioneel systeem met grond- en waterkerende wanden (methode CSM) en een bodemafsluiting met onderwaterbeton. De onderwaterbetonvloer dient tevens als stempel voor horizontale grondbelastingen tussen beide gebouwen. Voor deze vloer is een innovatieve oplossing gekozen door de vloer te versterken met staalvezels. De stempelkracht in de vloer was gering, maar dankzij de toepassing van staalvezels kon de dikte van de onderwaterbetonvloer ondanks grote opwaartse waterdruk toch aanmerkelijk worden beperkt. Mauritshuis / Ivo Hoekstra Mauritshuis
- 9. Het meest complexe deel van de hal was echter het derde deel, de bestaande kelder van het gebouw aan het Plein. Dit gebouw, rond 1930 gebouwd met een gewapend beton casco, had één kelderlaag en was op staal gefundeerd. De kelder was echter onvoldoende diep. Het aanlegniveau moest met circa 2 meter worden verlaagd. Om dit te realiseren is onder dit gebouw, rond het te verdiepen gedeelte, een bouwput met uit jetgroutpalen samengestelde wanden gerealiseerd. Deze jetgroutpalen zijn met een kleine machine ingebracht vanuit de bestaande kelder. De jetgroutwanden dienen een dubbele functie. Enerzijds vormen ze de waterkering in de bouwputfase en anderzijds nemen ze de draagkracht van de oorspronkelijke fundering op staal over langs de randen van het nieuwe verdiepte gedeelte. Ter voorkoming van zettingsverschillen zijn de palen niet doorgezet tot in de tweede zandlaag, maar verankerd in de eerste zandlaag waar ook de rest van het gebouw (op staal) op gefundeerd is. Aan de straatzijde waren de gevel en de gevelkolommen van het gebouw oorspronkelijk op de kelderwand gefundeerd. Bij het verbinden van de drie kelders is deze wand echter vervallen. Om de bovenbouw op te vangen zijn er nieuwe stalen kolommen geplaatst, die op jetgroutpalen zijn gefundeerd. In een zorgvuldig geregisseerde vijzeloperatie is de belasting van het gebouw van de oude kelder overgeplaatst naar de nieuwe kolommen. Dit was een van de meest risicovolle momenten van het project, maar dankzij een nauwgezette voorbereiding en een continue monitoring van krachten en vervormingen tijdens de uitvoering is deze actie zonder schade succesvol verlopen. Het laatste deel van de operatie, maar zeker niet de makkelijkste, was het maken van een aantal diepe liftschachten. Met name de ontsluiting van de nieuwe entreehal naar het Mauritshuis was een lastige opgave. Na afweging van een aantal varianten is gekozen om achter de voorgevel in het Mauritshuis een lift in te bouwen. Voor deze lift is een schacht tot circa 9 meter beneden maaiveld gemaakt. Dit is gedaan door middel van een injectie rondom de liftschacht een stijf grondmassief aan te brengen, waarna de put hierin is uitgehakt. Deze lift is ook om andere redenen heel bijzonder geworden. Uitgangspunt was dat de oorspronkelijke voordeur bij bijzondere gelegenheden als toegang gebruikt zou kunnen worden. Bovendien mocht de liftschacht het monumentale karakter van de hal in het Mauritshuis niet aantasten. Het resultaat is een transparant, geheel glazen schacht, waarin zelfs de marmeren vloer van de hal is doorgelegd op momenten dat de lift beneden in de nieuwe entreefoyer staat. In deze situatie kan men door de voordeur door het glazen portaal het gebouw betreden. Bij gebruik van de lift vanaf beneden, tilt deze de marmeren vloerplaat voorzichtig mee omhoog op het moment dat de lift op de begane grond komt. Ivo Hoekstra | MauritshuisMauritshuis Mauritshuis
- 10. Het proces, risicobeheersing en monitoring Dankzij Het ontwikkelen van een dergelijke complexe ondergrondse oplossing is teamwerk. Opdrachtgever, architect en adviseurs hebben gezamenlijk de plannen ontwikkeld, waarbij het spel tussen de ambitieuze wensen van de architect en de technische realisatiemogelijkheden van de adviseur heeft geleid tot deze prachtige lichte ondergrondse hal. Met het gebruik van veel glas, een glazen liftschacht en toegangstrap, en een deel (beloopbaar) glas in het dek, is een hele lichte en transparante hal gerealiseerd, zes meter onder maaiveld. Maar ook de vertaling van ontwerp naar realisatie is teamwerk. In goed gezamenlijk overleg hebben ontwerper ABT, bouwer Volker Staal en Funderingen en het gemeentelijke Bouw- en Woningtoezicht de technische oplossingen ontwikkeld en uitgevoerd. De bouwers hebben meegedacht in de ontwerpoplossingen, de ontwerpers hebben meegekeken en gecontroleerd tijdens de uitvoering. Op deze wijze is de wederzijdse kennis maximaal benut. Tijdens het gehele proces, van ontwerp tot uitvoering, is er veel aandacht besteed aan risicobeheersing. Deels door het toepassen van beproefde veilige technieken, en deels door goed te monitoren en te controleren. Tijdens de uitvoering is de omgeving voortdurend gecontroleerd met een Total Station monitoring. Het eindresultaat Deze grote ondergrondse klus is uitgevoerd zonder schades of significante zettingen van de omliggende, monumentale gebouwen. Daarmee is bewezen dat ondergronds bouwen, mits zorgvuldig voorbereid en uitgevoerd, een prachtige oplossing voor een ruimtelijk probleem kan bieden. Het Mauritshuis heeft een prachtige ruime ondergrondse centrale entreehal gekregen, die twee museumdelen ontsluit en met elkaar verbindt. Het Mauritshuis is klaar voor de toekomst. De nieuwe lift achter de voorgevel Mauritshuis Ronald TillemanRonald Tilleman
- 12. Luuk Kramer
- 13. Korte Vijverberg 1330 - 1510 + P bk. stoep 1530 - 1720 + P bk. stoep 2310 - P bk. afgew. vloer 990 + P bk. afgew. vloer 7740 + P bk. afgew. vloer 11040 + P bk. afgewerkte vloer 14340 + P bk. afgewerkte vloer 17640 + P bk. afgew. vloer 21640 + P bk. dakafwerking 3990 + P bk. afgew. vloer peil = 0 = NAP 20790 + P ok. plafond afwerking Peil = 0 = NAP 4260 - P bk. bestaande constructie 3210 - P bk. afgewerkte vloer leidinggoot, plaats en afmeting ntb leidinggoot, plaats en afmeting ntb DCBA E F 6980619561956990 9400 2450 - 2550 + P bk. plein 1380 - 1470 + P bk. straat 4610 - P 4610 - P 9890+ p ok. plafondafwerking 16440+ p ok. plafondafwerking 10370+ p ok. plafondafwerking 16995 - p ok. plafondafwerking 3595+ p ok. plafondafwerking 3385+ p ok. plafondafwerking 275 + p ok. plafondafwerking 1500 + p ok. plafondafwerking Doorsnede A-A CONCEPT Definitief Ontwerp 31 januari 2011 schaal 1:200 Tekeningen
- 14. 2450 + P bk. plein 2550 + P bk. plein 4200 + P circa peil = 0 = NAP 4260 - P bk. bestaande constructie 4200 + P bk. afgew. vloer peil = 0 = NAP 630 - P 16160 + P bk. afgew. vloer 9671 + P bk. afgew. vloer 19955 + P bk. dakafwerking 22390 + P bk. dakafwerking 4610 - P 2410 + P maaiveld 1500 + p ok. plafondafwerking 321m2m3m4 7165 7462 7370 834 7680 8260 m1 8501501639330027503003400 100014500440 3210 - P bk. afgewerkte vloer
- 15. 1400 + P midden wegdek 1410 + P midden wegdek 1635 + P stoep bij gevel 1470 + P midden wegdek 2410 + P bestrating bij poort 1420 + P midden wegdek 16340 + P 470 + P bestrating bij ingang peil = nap = 0.00 1530 - 1720 + P verloop bk. stoep 3210 - p bk. afgewerkte vloer 140 - p ok. constructie 610 - p ok. plafond 3 2 1 m2 m3 m4 76808260 m1 716574627370834 5001450050030001003100300 1500 + p ok. plafondafwerking 22670 + P
- 16. Korte Vijverberg 3210 - P bk. afgewerkte vloer 7740 + P 14340 + P 22740 + P bk. dakafwerking 3755 - P bk. constructie 1330 - 1510 + P bk. stoep 1380 - 1470 + P bk. straat 1530 - 1720 + P bk. stoep 20840 + P bk. dakafwerking 20950 + P dakrand 140 - p ok. constructie 9920 + p ok. plafondafwerking 16470 + p ok. plafondafwerking 560 - p ok. plafondafwerking 900 + p ok. plafondafwerking D E F 6980 9400 3765 pA pB pC 921 300 16200 300 2424 11040 + P bk. afgewerkte vloer 3990 + P bk. afgewerkte vloer 2310 - P bk. afgewerkte vloer peil = 0 = NAP 17550 + P bk. afgewerkte vloer 21640 + P bk. dakafwerking 17040 + p ok. plafondafwerking 10280 + p ok. plafondafwerking 990 + P bk. afgewerkte vloer 3590 + p ok. plafondafwerking 1390 + P bk. afgewerkte vloer nitief Ontwerp 31 januari 2011 schaal 1:200
- 26. Mauritshuis