4. Universal Structure of Thought
Within a point of view
• Opinions of others must be evaluated fairly
everyone has assumptions & biases. Thinker
must listen an open-minded.
Үзэл бодлынхоо хүрээнд
• Хүн бүрийн үзэл бодлыг харгалзаж үзэх
ёстой, хүн бүрт таамаглал, нөхцөл байдлын
талаарх ойлголт байдаг. Сонсогч нээлттэй
сонсох ёстой.
5. Universal Structure of Thought
Based on assumption
• Every decision is influence what assumptions.
• Validity & accuracy of their assumption. Ex: ….work, newly
graduate work 9-5pm
• Dissatisfaction increases occur when truth is discovered.
Ex: patient (visitor tattoo on his ankle)hepatics B
Таамаглал дээр суурилсан.
• Шийдвэр бүрт таамаглал нөлөөлдөг
• Таамаглалын үнэн болон үнэ цэнэ. Жнь: ажил, шинэхэн
төгсөгч, ажлын цаг 9-17
• Үнэн илэрэхэд сэтгэл ханамжгүй байдал ихэсдэг. Жнь:
өвчтөн(шагайн дээрээ шивээстэй зочин) гепатит В
6. Universal Structure of Thought
Leading to implications and consequences. It is vital to
consider the results of chosen strategies.
• Example: if patient –pain medication personal bias to
influence decision making (she may shake medication him,
she may limit pain medication) patient may suffer from
pain. Faculty reasoning may result from using flawed logic
or imposing personal bias.
Үр дүнд чиглэх. Үр дүн гаргахын тулд ямар арга хэрэглэх вэ
гэдгээ сонгоход чухал.
• Жнь: хэрэв өвчтөн –өвчин намдаах эм, түүний шйдвэрт
нөлөөлөх хувь хүний суурь (эмийг сэгсэрч болно, өвчин
намдаах эмээ хязгаарлах) өвчтөн өвчнөө намдааж
болно.
7. Universal Structure of Thought
We can use data, facts, & experiences
• Example: appendices – WBC. Temp rebound
tenderness deviation from normal, clutter the
data to problems trends
Бид мэдээлэл, баримт болон туршлагыг
хэрэглэдэг.
• Жишээ: мухар олгойн үрэвсэл – ЦЦЭ.
8. Universal Structure of Thought
To make inference & judgments. Critical thinker infers only what
evidence implies.
• Instinct intuition?
• Ex. Vital signs changes urine pale skin – active bleeding
• Inferences & judgment are appropriate for the date. The nurse must
give meaning to all the data or poor judgment can result.
Дүгнэлт & шүүмжлэл гаргах. Сэтгэн бодогч нотолгоогоор гарч ирсэн
зүйл дээр тулгуурлан дүгнэлт гаргадаг .
• Зөн совин?
• Жнь: амин үзүүлэлт өөрчлөгдөх, шээс, арьс цонхийх, цус алдах
• Дүгнэлт болон шүүмжлэл нь баримт мэдээлэлд тохирсон байх
ёстой. Сувилагч бүх баримт мэдээлэлийн утгыг гаргах ёстой
эсвэл муу шүүмжлэл нь үр дүн гаргана
9. Universal Structure of Thought
Based on concept & theories / Evidence based practice research.
• Data should be compared to theories of nursing practice. Compared to past
experience or theory information in class. Sound knowledge base in class
help the learner to validate information & ensure that it is correct strategies
should be related that reflect that transfer of theory knowledge to the
practice setting.
• Evidence-based practice requires the use of research based interventions to
ensure appropriate & consistent quality care. Nursing interventions
classification includes a full range of interventions that are research based.
Агуулга болон онолд суурилсан /Нотолгоонд суурилсан практикий судалгаа
• Баримт мэдээлэл нь сувилахуйн практикийн онолтой харьцуулагдсан
байх ёстой. Өнгөрсөн үеийн туршлага эсвэл ангийн онолын мэдлэгтэй
харьцуулсан. Практик дээр онолыг хэрэглэхэд онолын мэдлэгийн
тусгаснаар мэдээлийн
• Нотолгоонд суурилсан практик гэдэг нь зөв, тогтвортой чанартай
тусламж үйлчилгээг хүргэж байна гэдгээ баталгаажуулахад судалгаанд
суурилсан арга хэмжээг авч хэрэглэхийг шаарддаг. Сувилахуйн үйл
ажилгаанд бүх шатандаа судалгаанд суурилсан байхыг шаарддаг.
10. Universal Structure of Thought
In attempting to answer a question. As data are collected, the critical thinker
should be able to identify key concepts & explain them clearly. If thinker will be
able to verbalize, relevant, accurate explanations for the cause & effect
relationship.
• Ex. If a patient demonstrates sx & ss (sign and symptoms) of depression, the
nurse needs to consider the cause. A patient may exhibit similar symptoms
whether the depression is a result of life event or is endogenous. However,
treatment & nursing interventions vary, depend on the underlying
pathology.
• The cause & effect relationship must be considered, not just the symptoms.
Асуултанд хариулт олох. Баримт мэдээллээ цуглуулсныхаа дагуу сэтгэн
бодогч нь тэдгээрийн гол санааг тодорхойлох, бусдад ойлгомжтойгоор
тайлбарлах чадвартай байх ёстой. Хэрэв бодогч үгээр тайлбарлах
чадвартай бол холбогдох шалтгаан, харилцаа хамаарлыг нь зөв тайлбарна.
• Жнь: хэрэв өвчтөн сэтгэл гутралын шинж тэмдгүүдийг хэлвэл сувилагч
шалтгааныг авч үзэх хэрэгтэй. Өвчтөн амьдралын ямар нэгэн үйл явдал
эсвэл аюултай зүйлээс болсон сэтгэл гутралын төстэй шинж тэмдгүүдийг
хэлж байж болно. Эмгэг жамаас нь хамаараад эмчилгээ болон
сувилахуйн тусламж үйлчилгээнүүд өөр болж ирнэ.
• Ганц шинж тэмдэгийг авч үзээд байлгүй шалтгаан болон харилцаа
хамаарлыг авч үзэх хэрэгтэй
11. Critical thinking skills: University of
Michigan B
• Analyzing
– Break a whole into parts
– To discover their nature, functional & relationships
– Studied it piece by piece
– Sorted things out
• Applying standard
– Judging according to established personal, principles, or social rules or criteria
– Judged it according to sth
• Дүн шинжилгээ хийх
– Бүхлийг хэсэгчлэх
– Уг үндэс, үйл ажиллагаа, харилцаа хамаарлыг нь тогтоох
– Ширхэг бүрчлэн судлах
– Ангилах
• Стандартыг хэрэглэх
– Тогтосон хувь хүний, зарчмын эсвэл нийгмийн үүрэг эсвэл шаардлагын
дагуу авч үзэх
– Ямар нэгэн зүйлийн дагуу авч үзэх
12. Critical thinking skills: University of
Michigan B
• Discriminating
– Recognize difference & similarities among things or situations & distinguishing
carefully as to category or rank.
– I grouped. Things together
• Information seeking
– Search for evidence, facts or knowledge by identifying relevant source &
gathering objective, subjective, historical & currents data from those sources
– I kept searching for data
• Ангилах
– Хоорондын ялгаа, ижил төстэй талуудыг нь тогтоох эсвэл ангилах,
эрэмбэлэх
– Ангилсан. Нэгтгэсэн
• Мэдээллийг хайх:
– Холбогдох эх сурвалжыг тогтоож нотолгоо, баримт, эсвэл мэдлэгийг хайх,
эх сурвалжаас обьектууд, субьектуудыг цуглуулах, эсвэл өнгөрсөн болон
одоогийн баримтуудыг цуглуулах
– Мэдээлэл хайсаар л байсан
13. Critical thinking skills: University of
Michigan B
• Logical reasoning
– Draw inferences or conclusions that are supported in
or justified by evidence
– I deducted from the information that
– My rationale for the conclusion
• Учир зүйн шалтгаан
– Нотолгоогоор баталсан эсвэл шүүмжилсэн
дүгнэлтүүдийг гаргах
– Мэдээллээс авсан
– Дүгнэлтэнд миний үнэлгээ
14. Critical thinking skills:
University of Michigan B
• Predicting
– Envisioning a plan & its consequences.
– I envisioned the outcome would be
– I was prepared for.
• Transferring knowledge
– Changing or connecting the condition, nature form or function of
concepts among contexts
– I improved the basics by
– I wondered if that would fit the situation.
• Таамаглах
– Төлөвлөгөө болон үр дагаварыг тооцоолох
– Би үр дүнг ийм байна гэж тооцолсон
– Би үүнд бэлдсэн
• Мэдлэгийн дамжуулах
– тухайн нөхцөл байдлынхаа гол зүйлсийнхээ нөхцөл байдал, ямар
байсан эсвэл үйл ажиллагааг нь өөрчлөх эсвэл холбох
– Үүгээр суурийг нь дээшлүүлсэн
– Үүнийг нөхцөл байдалд нийцэх эсэхийг бодсон
15. Pitfalls in Critical thinking C
1. Illogical process: not logical (it is true because it so …)
Ex: ineffective coping: individual related to poor coping skills as evidence by inability to cope
– The logic of the conclusion. Is the conclusion based on true assumption? Does it follow logically?
Ex. Mary claims the entire student in her nursing fundamentals class, are cheating. Robert at least one student is not cheating
because he is not cheating. Robert can conclude that no students cheat. This has been proved by the assumptions.
– Pitfalls (2)- We have always done it this way. Creativity is stifled. New strategies are ignored various options
& the solicitation of input from others.
– Hasty generalization
– Jump to conclusion
Учир зүйн дараалалгүй үйл явц: учир утгагүй ( ......ийм учраас энэ үнэн)
Жнь: үр дүнгүй даван туулалт: даван туулах чадваргүй байгаа нь
нотолгоогоор батлагдсан тул тэсвэр тэвчээр муутай хувь хүн
– Дүгнэлтийн учир шалтгаан. Дүгнэлт үнэн таамаглалд суурилсан уу? Утга
учир нь ямар байна вэ?
Жнь: Мари сувилахуйн ур чадвар хичээл дээр хамт сурдаг бүх
оюутнуудыг хуулдаг гэж гомдоллодог. Ядаж нэг, Роберт хичээлээ
хуулдаггүй. Роберт бүх оюутнууд хуулдаггүй гэж дүгнэнэ. Энэ
таамаглалаас гарч буй дүгнэлтүүд юм.
– Бэрхшээлүүд (2)- Бид дандаа ингэж хийдэг.. Бүтээлч дарагдсан. New
strategies are ignored various options & the solicitation of input from others.
– Hasty generalization
– Jump to conclusion
16. Pitfalls in Critical thinking C
2. Bias can interfere to quality of patient care
Ex: Jane feels that patients to alcoholism could stop drinking if
they wanted to badly enough.
– They are manipulative: a patient complains of anxiety.
She dismisses this as attention.
– Seeking & thereby miss the signs of delirium tremens.
• Тусламж үйлчилгээний чанарыг хөрвүүлэх
Жнь: Жэн хэрэв өвчтөн үнэхээр архинаас гарахыг
хүсэх юм бол архи уухгүй байж чадна гэж мэдэрсэн.
- Тэд мэхэлдэг: өвчтөн айдсын талаар ярихад
сувилагч анхаарал тавьдаггүй.
- Тиймээс зөнөгрөлийн шинж тэмдгийг алдаж байна.
17. Pitfalls in Critical thinking C
3. Closed- mindedness tendency
– They ignore alternative points of view.
– Input from an important sources such as experts, patients,
& significant others is ignored.
– This limited options & the decreased use of innovative
ideas.
Хаалттай – бодлогогүй байх
– Тэд байж болох хувилбаруудыг үл ошоодог.
– Мэргэжилтэн, өвчтөн болон тоолгүй өнгөрөөсөн бусад
ач холбогдолууд шиг чухал мэдээллүүдээс оруулах
– Хязгаарлагдмал сонголтууд болон шинэ санаалыг бага
хэрэглэх
18. Summary
• The practice of nursing includes solving problems,
clarify of thought is essential to all of these. CT is
goal directed & purposeful,
• The purpose of CT is the solution of a problem.
Miller p 75.
• Сувилахуйн практикт асуудлыг шийдвэрлэх
орох ба бодлоо зөв эсэхий шалгах нь бүгдэд
чухал. СБ гэдэг нь зорилгодоо чиглэсэн,
тэмүүлэлтэй байдаг.
• СБ-ийн зорилго нь асуудлыг шийдвэрлэх юм.
19. • Examining Frame of Reference, Attitudes &
Assumptions.
• Common assumptions nurses make about self.
– Patient and family
• Frame of reference
• Patterning of perception attitudes by which people
view themselves and world and evaluate the events.
Lens- filter the reality- creates a point of view of the
world. It is developed based in person’s lived
experiences; and biological, psychological, social
cultural and spiritual factors shaped overtime.
20. Perceptions Ойлголт
• Perceptions are often incomplete, inaccurate
& subjective and may be a source of bias and
distortion.
• Ойлголт ихэвчлэн дутуу, буруу болон
субьектив байдаг ба суурь эсвэл гажуудлын
эх үүсвэр байдаг.
21. Attitudes Хандлага
• Attitudes are manifested in a manner of acting feeling
or thinking that shows a person’s character; opinion or
mental set.
• ABC model of Attitudes
– Affective (A) Behavioral (B) Cognition (C)
– (Emotions & feeling) (Belief and ideas)
• Хандлага гэдэг нь хүний зан авир, бодол, оюун
ухаан зэргийг харуулсан мэдрэмжүүд болон
бодлуудаар илэрдэг.
• Хандлагын загвар (A) Сэтгэлийн санааны (B) Зан үйлийн (C) Танин
мэдэхүйн
• (Сэтгэл санаа & мэдрэмж, итгэл үнэмшил & санаа)
22. Refining thinking: Бодлоо сайжруулах
• Making a distinction between
• Thinking by choices and thinking by habit is necessary
to refine thinking: which achieve higher level thinking
• Ignorance such as belief, cultural biases, lack of insight
via reflation we can recall and complete the meaning
of event
• .....хоорондын ялгааг гаргах
• Сонголтын дагуу бодох болон зуршилаараа бодох
нь бодлоо сайжруулахад чухал: аль бодох өндөр
түвшин бэ?
• Итгэл үнэмшил, соёлын суурь, ......зэргийг үл тоох
23. Refining thinking: Бодлоо сайжруулах
• Reflection, the soul of critical thinking, serves as a guideline to our
thought and purpose in life. Reflection is to acknowledge our
ignorance which deepens our thinking.
• Thinking by habit we argue with the thinking of others automatic
pilot , driver less intellectual work , no more work for problem so
living
• Thinking by choice requires time to reflect on an issue. It requires
conscious decision to examine an issue fully
• Сэтгэн бодохын гол амин сүнс болох тусгал нь миний бодол
болон амьдралын зорилгыг чиглүүлдэг. Тусгал нь бидний
бодлыг лавшируулдаг үл ойшоолтыг илэрүүлдэг.
• Зуршил болсон бодлыг бид авч үзэхдээ энэ бол автоматаар
өөрөө гарч ирдэг, жолоо барихад оюуны чадамж нэг их
шаардахгүй, энэ асуудал дээр нэг их бодоод байх хэрэггүй гэдэг.
• Сонголтынхоо дагуу бодоход асуудлыг тусгахад цаг хугацаа
шаардлагатай болдог. Асуудлыг бүрэн дүүрэн авч үзэхэд цаг
ухамсарт шийдвэр шаардлагатай.
24. Reflection define Тусгал тодорхойлох
• As the process of inquiry or the result of inquiry
• Mental activity during which we recall and contemplate
an event self-examination and self-analysis. You develop
new insights and understanding & find meaning in
experiences. The worth of reflection is evident in the
actions that result from it.
• Магадлалын үйл явц болон үр дүн шиг
• Бид үйл явдлын өөрийн шалгуур болон дүн
шинжилгээг дахин санах болон зохицуулах үеийн
оюун ухааны үйл ажиллагаа. Туршилгаас шинэ зөн
совин, ойлголт эсвэл утгыг олж авдаг. Үүнээс болж
гарсан үйл явдлын нотолгоо нь тусгалын үнэ цэнэ юм.
25. Journal keeping
• Good thinking takes time and discipline.
• 15 minutes a day for 4 days writing about emotionally sensitive
issues can increase immune system functioning, BP decrease,
increase physiological response to stress (Miller p.99)
• Writing your thoughts help you think clearly
• Reflecting in your journal helps refine your thinking, choose
language properly.
• Сайн бодолт цаг хугацаа, зарчимыг шаарддаг.
• Дархлааг сайжруулж, даралт буурладаг, стрессийн хариу
үйлдэлийг сайжруулдаг сэтгэл санааны мэдрэг асуудлыг талаар
4 өдрийн нэг өдөр 15 минутын тэмдэглэл
• Өөрийн бодлынхоо талаар бичнэ гэдэг нь таньд бодож байгаа
зүйлээ ойлгомжтой болгоход тусална.
• Үүнийгээ өөрийнхөө тэмдэглэлд тусгаж өгсөнөөр өөрийнхөө
бодлоо цэгцлэх, зөв хэлээ сонгоход тустай
26. Creative & critical thinking
Бүтээлч & сэтгэн бодох
• What is creative thinking?
• How is it different from critical thinking?
• When should we use it?
• Or is a gift, or can we develop it in ourselves?
• How can we apply it to general life situations and to nursing?
• Бүтээлч бодол гэж юу вэ?
• Сэтгэн бодохоос ямар ялгаатай вэ?
• Бид хэдийд хэрэглэх вэ?
• Зүгээр л бэлэг үү, эсвэл үүнийг бид өөрсдөө хөгжүүлж
чадах уу?
• Хэрхэн өдөр тутмын амьдралдаа болон сувилахуйд
хэрэглэх вэ?
27. • Creative thinking is the combination of
knowledge and imagination. Conscious thinking is
the left brain and spontaneous patterning and
imaging of the right brain merge
• Бүтээлч бодол гэдэг н ь мэдлэг болон
төсөөллийн нэгдэл юм. Ухамсарт бодол бол
зүүн тархи бол аяндаа гардаг үйлдэл болон
төсөөллүүд нь баруун тархиар
зохицууллагддаг.
28. Table 5-1 Contrasts Between Critical Thinking and Creative Thinking
Сэтгэн бодох болон Бүтээлч бодол хоорондын ялгаа
CRITICAL THINKING
СЭТГЭН БОДОХ
CREATIVE THINKING
БҮТЭЭЛЧ БОДОХ
Selective сонгомол Generative ерөнхий
Orderly дараалалтай Messy эм цэгцгүй
Predictable таамаглалсан Unpredictable таамаглашгүй
Follows a path тодорхой зам дагасан Creates a path зам мөрийг гаргадаг
Direction is clear чиглэл тодорхой Direction is murky чиглэл тодорхойгүй
Analytical дүн шинжилгээ хийсэн Provocative Бодолгоширсон
Step by step алхам алхамаар Leaps forward, backward, and sideways
чигээрэй ,ухарч эсвэл хажуу тийшээ
болдог
Enforces rules дүрэм дагахыг
тулгасан
Breaks rules дүрэмд баридахгүй
Reasons stated шалтгаан тоочсон No good reason сайн шалтгаан
байхгүй
Well thought out сайн тооцоолсон Spontaneous гэнэт
Most likely next step дараагийн
алхамтайгаа төстэй
Least likely next step дараагийн
алхамтайгаа төсгүй
29. • Creative thinking is complementary to critical
thinking; it is needed when known fail and
change occurs quickly
• Бүтээлч бодол нь сэтгэн бодохтойгоо хамт
байх, ба бүтэлгүйтлээ гэдгээ мэдэх үедээ
хурдан өөрчлөгдөх хэрэгтэй байдаг.