BESTBUILDINGCONCEPT - Ingenieursbureau voor comfort en energie in gebouwen - Specialisaties: -Dynamische gebouwsimulaties - Comfort en binnenklimaatmetingen van lokalen - Tijdelijke monitoring van gebouwen - Advies comfort en energie

1. COMFORT EN BINNENKLIMAAT IN GEBOUWEN
BESTBUILDINGCONCEPT BVBA

2. BESTBUILDINGCONCEPT
• Ingenieursbureau voor comfort en energie in gebouwen
• Specialisaties:
• Dynamische gebouwsimulaties
• Comfort en binnenklimaatmetingen van lokalen
• Tijdelijke monitoring van gebouwen
• Advies comfort en energie
Geert Bellens, zaakvoerder
Zimmerplein 16, Lier
info@bestbuildingconcept.be
www.bestbuildingconcept.be

3. BESTBUILDINGCONCEPT
• Simulatie van comforttemperaturen,
daglichtfactoren, binnenluchtkwaliteit en
energieverbruik
• Resultaten, uur per uur, voor elk type gebouw
• Inclusief variantenonderzoek
• Gespecialiseerd in innovatieve gebouwen
(natuurlijke ventilatie, betonkernactivering,
passiefkantoren)

4. BESTBUILDINGCONCEPT
• Objectivering van comfortklachten met
gekalibreerde meettoestellen
• Meting van het werkelijke comfortgevoel (PMV)
en het aantal ontevredenen (PPD)
• CO2 en CO metingen.
• Registratie verwarming/koeling/ventilatie

5. BESTBUILDINGCONCEPT
• Tijdelijke monitoring van een gebouw
• Opvolging temperatuur, luchtvochtigheid, CO2
• Registratie HVAC regeling
• Registratie gas en elektriciteit

6. HET BINNENKLIMAAT IN EEN GEBOUW

7. Het binnenklimaat in een gebouw
• Thermisch comfort
• Luchtkwaliteit
• Verlichting
• Akoestiek
• Geur
• …

8. Typische problemen
• Te warm, te koud, tocht
• Koude voeten
• Te muf, te vochtig
• Hoofdpijn, geïrriteerde ogen, draaierig
• Verblinding, zoninval,…

9. Productiviteitswinst
• Nieuwsbrief MilieuTechnologie, mei 2011
• Gemiddeld 10 à 15%

10. Wetgeving
• KB 4 juni 2012 betreffende de thermische omgevingsfactoren
• Koude werkomgeving: Luchttemperatuur
• Werken in hitte: Natte boltemperatuur
• Gematigde omstandigheden:
De in het eerste lid, 2° bedoelde gangbare voorschriften en gebruiken inzake comfort op de
arbeidsplaats worden inzonderheid beschreven in de norm NBN EN ISO 7730 “Ergonomie van de
thermische omgeving: analytische bepaling en interpretatie van thermische behaaglijkheid door
berekening van de PMV en PPD waarden en door criteria voor de plaatselijke behaaglijkheid”.

11. THERMISCH COMFORTVOLGENS
HET PMV-PPD MODEL

12. Thermisch comfort PMV-PPD
1. Luchttemperatuur
2. Stralingstemperatuur
3. Relatieve vochtigheid
4. Luchtsnelheid
5. Kleding
6. Metabolisme

13. Kleding
• Typisch: winter 1 clo/ zomer 0,5 clo

14. Metabolisme
• Typisch: Kantoor 1,2 Met

15. PMV/PPD
• Predicted MeanVote (PMV)
• gemiddelde waardering van een groep personen over een willekeurig
klimaat
• Predicted Percentage of Dissatisfied (PPD)
• een voorspelling van het aantal ontevreden personen

16. PMV/PPD

17. PMV/PPD
• Predicted MeanVote (PMV)
• gemiddelde waardering van een
groep personen over een
willekeurig klimaat
• Predicted Percentage of Dissatisfied
(PPD)
• een voorspelling van het aantal
ontevreden personen

18. Lokaal discomfort
• Verticaal temperatuurverschil:
Verschil in luchttemperatuur tussen
enkels en hoofd

19. Lokaal discomfort
• Vloertemperatuur:
contacttemperatuur van de vloer

20. Lokaal discomfort
• Vloertemperatuur:
contacttemperatuur van de vloer
• Kantoor met zwevend gedeelte
• Goed geïsoleerd
• Verwarmd naar 21°C
• Goede luchtdichtheid

21. Lokaal discomfort
• Vloertemperatuur:
contacttemperatuur van de vloer
• Temperatuur: ok
• PMV: ok
• Vloertemperatuur…?

22. Lokaal discomfort
• Vloertemperatuur:
• 25 cm beton
• 5 cm PUR

23. Lokaal discomfort
• Vloertemperatuur:
• 25 cm beton
• 10 cm PUR

24. Lokaal discomfort
• Stralingsassymetrie wanden

25. Lokaal discomfort
• Tocht
• Meestal door de klimatisatie
• Oppassen met gevelroosters
• Luchtdichtheid gevel

26. Lokaal discomfort
• Tocht

28. Te vermijden
• Slechte gebouwschil compenseren met technieken: te veel temperatuurverschillen
• Te lage vloertemperaturen: te veel temperatuurverschillen
• Slechte luchtdichtheid: tocht
• Directe expansie als koeling: te lage temperaturen, tocht
• Te hoge luchtdebieten: tocht

29. Kritiek PMV-PPD
• Adaptieve temperatuurswaarden
• 1 opengaand raam per 2 personen
• Kledij aanpasbaar

30. LUCHTKWALITEIT IN EEN GEBOUW

31. Ventilatiedebieten
• Efficiëntie
• Opgepast met
warme lucht
• Displacement
ventilation: Frisser
inblazen

32. Ventilatiedebieten
• Debieten EPB (EN 13779)
• Bezetting EPB: Kantoor persoon per 15 m²
• Voorwaarde : “Low polluting building”
“The selection of non- or low-polluting materials for the building is strongly recommended, including furnishing,
carpets and the ventilation or air-conditioning system itself, rather than increasing the rate of outdoor
air in order to dilute these avoidable emissions.”
Klasse EPB Omschrijving m³/h.persoon m³/h.persoon Relatieve CO2 concentratie Absolute CO2 concentratie
IDA1 Hoge luchtkwaliteit > 54 72 350 750
IDA2 Middelmatige luchtkwaliteit 36-54 45 500 900
IDA3 Aanvaardbare luchtkwaliteit 22-36 29 800 1200

33. Ventilatiedebieten
• Debieten (NBN EN 15251 Binnenmilieu gerelateerde inputparameters voor ontwerp en beoordeling van
energieprestatie van gebouwen voor de kwaliteit van binnenlucht, het thermisch comfort, de verlichting en
akoestiek)
L/s /persoon L/s/m²
Categorie Very low polluting Low polluting Non low polluting PPD
I 10 0,5 1 2 15
II 7 0,35 0,7 1,4 20
III 4 0,2 0,4 0,8 30
Kantoor 10 m²/persoon m³/h/persoon m³/h/persoon
Categorie Very low polluting Low polluting Non low polluting PPD
I 36 18 36 72 15
II 25,2 12,6 25,2 50,4 20
III 14,4 7,2 14,4 28,8 30
Klasse EPB m³/h.persoon
IDA1 72
IDA2 45
IDA3 29

34. Ventilatiedebieten
• Debieten
• The building is low polluting if the majority of the materials are low polluting. Low polluting
materials are natural traditional materials, such as stone and glass, which are known to be safe
with respect to emissions, and materials which fulfil the following requirements:
• Emission of total volatile organic compounds (TVOC) is below 0,2 mg/m²h.
• Emission of formaldehyde is below 0,05 mg/m²h.
• Emission of ammonia is below 0,03 mg/m²h.
• Emission of carcinogenic compounds (IARC) is below 0,005 mg/m²h.
• Material is not odorous (dissatisfaction with the odour is below 15 %).
Debiet Opmerking Low polluting (uitgangspunt EPB) Non low polluting (Soms de realiteit)
22 m³/h Ondergrens IDA3 Niet conform ARAB Niet conform ARAB
30 m³/h Default IDA3 30% ontevredenen >30% ontevredenen
45 m³/h Default IDA2 20% ontevredenen 30% ontevredenen
72 m³/h Default IDA1 15% ontevredenen 20% ontevredenen

35. Emissies bouwmaterialen
• Voorlopig rekenen op labels (Natureplus, Blue Angel, EU Ecolabel, …)
• M1 classificatie Finland
https://www.rakennustieto.fi/index/english/emissionclassificationofbuildingmaterials.html
• KB in opmaak

36. Polluenten
• CO2: niet gevaarlijk
• CO: zeer gevaarlijk
• Radon:Wallonië
“Ventilatiesysteem blaast uitlaatgassen in commissariaat Handelsstraat
‘Antwerpse politie vergast personeel al jaren”

37. Polluenten
• VOC’s (formaldehyde, Benzeen,Tolueen,..)

38. Polluenten
• Fijn stof
• Ozon
• schimmelsporen,…

39. Polluenten

40. Te vermijden
• Te lage ventilatiedebieten
• Recirculatielucht, bevochtiging
• Slecht onderhoud (filters)
• Slechte aanzuig buitenlucht (uitlaatgassen)
• Verven, lijmen, oplosmiddelen,…
• Printers, copiers,…
• Bepaalde schoonmaakmiddelen
• Bepaalde bouwmaterialen

41. BESTBUILDINGCONCEPT
• Ingenieursbureau voor comfort en energie in gebouwen
• Specialisaties:
• Dynamische gebouwsimulaties
• Comfort en binnenklimaatmetingen van lokalen
• Tijdelijke monitoring van gebouwen
• Advies comfort en energie
Geert Bellens, zaakvoerder
Zimmerplein 16, Lier
info@bestbuildingconcept.be
www.bestbuildingconcept.be