Tekstong akademik, propesyonal at ekspositori

1. 小田 @ www.iloveppt.org
IBA’T IBANG URI
NG TEKSTO

2. Mga Uri ng Teksto
Akademik
Propesyonal
Ekspositori
Mga piling babasahin
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

3. Pagbasa sa mga Tekstong
Akademik
Ang mga tekstong akademik
ay mga tekstong naglalaman ng
mga impormasyong magagamit
ng mambabasa sa pagtuklas ng
maraming antas ng karunungang
makukuha niya buhat sa
kanyang pag-aaral.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

4. Pagbasa sa mga Tekstong
Akademik
Ang mga tekstong kabilang
dito ay mga tekstong nababasa
niya mula sa panahong siya ay
matutong magbasa na
nagbibigay sa kanya ng di
masukat na kaalaman sa
maraming aspeto ng buhay
hanggang sa siya ay maging isa
nang maalam na nilikha.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

5. Katangian at Rehistro ng mga
Tekstong Akademik
• Pagiging malapit nito sa lahat na
naghahangad ng kaalaman
• Ito ay babasahing hawak ng lahat na
tumutuklas ng kaalaman sa paaralan
upang gamiting pundasyon sa
kanilang mga talakayan.
• Humuhubog sa puso ng isang tao
upang maging isang tunay at
mahusay na tao.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

6. Katangian at Rehistro ng mga
Tekstong Akademik
• Hinuhubog ng tekstong ito na maging
kongkreto at batay sa katotohanan
ang pag-aanalisa natin sa mga
bagay.
• Ginagawa tayong maging
mapanuklas ng tekstong ito.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

7. Binubuo ng mga sumusunod
na rejister ang mga tekstong
akademik:
1.Likas na Agham ( Agham,
Teknolohiya, at Matematika)
2.Agham Panlipunan
3.Humanidades
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

8. Ang mga tekstong pang-agham,
panteknolohiya at
pangmatematika
 Ang mga teksto sa uring ito ng
babasahing pang-akademik ay mga
tekstong non-fiction.
 Kadalasan ang estilo ng
pagtatalakay ay sa paraang
paglalahad, paglalarawan o
pangangatwiran.08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

9. Ang mga tekstong pang-agham,
panteknolohiya at
pangmatematika
 Pormal ang mga salitang
ginagamit sa talakayan tulad ng mga
salitang teknikal at pang-agham.
 Mga pili at tangi ang ginagamit
na mga termino (glossary of terms)
ang mga tekstong kabilang dito.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

10. Ang mga tekstong pang-agham,
panteknolohiya at
pangmatematika
 Hindi dapat mawala ang mga
sanggunian ng awtor.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

11. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
1.Pag-uuri ng mga ideya/detalye
Ang pag-alam sa mga
detalye/ideya na makukuha
nang mabilisan sa dalawang
uring ito ng pagbasa ay:
skimming at scanning.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

12.  Ang skimming ay pinararaanang
pagbasa at pinakamabilis na
kaparaanang magagawa ng tao sa
kanyang pagbabasa.Pahapyaw na
binabasa sa uring ito ang mga
pahiwatig sa seleksyon at
nilalaktawan ang mga sa palagay
niya ay hindi gaanong makabuluhan
sa kanyang hinahangad na makita.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

13.  Ang scanning naman ay uri ng
pagbasa na ginagamit sa paghanap
ng isang partikular na impormasyon
sa aklat o anumang
babasahin.Palaktaw-laktaw ang
pagbuklat sa materyal at pag-uukol
ng mabilisang pagsulyap ang estilo
ng mambabasa sa uring ito.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

14. Nagagamit ang scanning sa;
• Talaan ng nilalaman
• Indeks
• Classified ads
• Paghahanap ng numero ng isang
taong nais puntahan at makausap.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

15. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
2. Pagtukoy sa layunin ng teksto
Kapag natutukoy ng isang
mambabasa ang layunin ng teksto
masasabing taglay niya ang
kasanayan sa pag-unawa at
tagumpay ang teksto sa kanyang
hangad para sa mambabasa.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

16. Halimbawa ng layunin ng teksto:
Manlibang
Manghikayat
Magpaliwanag
Magbigay ng impormasyon
atbp
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

17. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
3. Pagtiyak sa damdamin, tono,at
pananaw ng teksto
Sa kanyang pagbasa,
mahalagang hulihin niya ang
paniniwalang gustong ipaalam ng
akdang binabasa.At dahil kasangkot
ang damdamin ng mambabasa habang
binabasa niya ang teksto, mas matiim
ang dating nito sa kanyang kamalayan,
mas madali niya itong matatandaan at
mas matagal malilimutan.
08/14/17

18. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
4.Pagkilala sa pagkakaiba sa
opinyon at/o katotohanan
Higit na mauunawaan ng
mambabasa ang teksto kung batid
niya ang pahayag na katotohanan at
pahayag na opinyon lamang.
Ang pahayag ay may
katotohan kung ito ay may
ebidensyang mula sa mga
dokumento at mga pagsasaliksik,
mga pag-aaral at mula sa mga08/14/17

19. dalubhasa at mga bahagi ng teknikal
na teksto.Opinyon lamang kung ang
pahayag ay paliwanag lamang
tungkol sa isang dokumento o kaya
naman ay hindi batay sa resulta ng
pag-aaral at pagsasaliksik.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

20. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
5.Pagtukoy sa hulwaran ng
organisasyon ng teksto
Ang kasanayang ito ay maaaring
hindi lamang sa porma ng
pagpapahayag ng kaisipan ng teksto
nagtutuon ng pansin, kundi kasama
na rin dito ang pag-alam sa teknik o
estilo ng awtor sa nasabing teksto.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

21. 5.Pagtukoy sa hulwaran ng
organisasyon ng teksto
 Ang malinaw na pag-alam sa mga
hulwaran ng teksto tulad ng
pagpapahayag ng tungkol sa problema
at solusyon, sanhi at bunga,
paghahambing at pagkokontrast ay
makapagpapadali sa pagtatamo ng
makinis na pag-unawa.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

22. 5.Pagtukoy sa hulwaran ng
organisasyon ng teksto
Ang pagkilala ng mambabasa sa
estilo ng awtor ay makakasapat na
upang mabilis niyang makuha ang
nais ipabatid ng teksto.
May kasabihan nga dito. “ kung mas
kilala ng mambabasa ang awtor ng
tekstong binabasa, higit na alam niya
ang estilo ng pagsulat nito”.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

23. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
6.Pagsusuri kung katanggap-tanggap
(valid) o hindi ang ideya o pananaw
Mahalagang maunawaan ang mga
ebidensyang inilahad dahil ang mga ito
ang magigigng batayan ng mambabasa
kung nakumbinsi nga siyang basahin at
paniwalaan ang mga pahayag sa
nasabing teksto.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

24. 6.Pagsusuri kung katanggap-tanggap
(valid) o hindi ang ideya o pananaw
Katanggap-tanggap lamang ito kung
may mapanghahawakang katunayang
maaaring paniwalaan ng mambabasa
katulad ng pagkilatis sa katotohanan,;
katanggap-tanggap lamang ang
pahayag kung ito ay kumuha ng
pagsang-ayon dahil ito ay resulta ng
mga pananaliksik, mga nakatala sa
dokumento, mula sa mga pag-aaral ng
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

25. mga dalubhasa at mga mananaliksik.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

26. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
7.Paghihinuha sa kalalabasan ng
pangyayari
Ang paghihinuha (inferring) ay
magagawa lamang ng mambabasa
kung tunay na nauunawaan niya ang
kanyang binabasang artikulo o
seleksyon.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

27. 7.Paghihinuha sa kalalabasan ng
pangyayari
Maitutulad ito sa kumakain; hindi
malalasahan ng kumakain ang kanyang
kinakain kung hindi niya ito ngunguyain
at nanamnamin.
Sa bawat seleksyon, nagbibigay ng mga
pahiwatig ang manunulat na hindi
tuwirang sinasabi o ipinapahayag at sa
halip ay may ibinibigay lamang na
pahiwatig.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

28. 7.Paghihinuha sa kalalabasan ng
pangyayari
Ang paghihinuha ay nangyayari,
maaaring sa simula pa lamang ng
seleksyong binasa, patungo sa gitna
hanggang sa malapit sa wakas nito.
Sa tulong ng mga hinuhang ito,
makabubuo ng prediksyon o
paghuhula.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

29. 7.Paghihinuha sa kalalabasan ng
pangyayari
Kadalasan, nagaganap ang
paghuhula kung ang naging wakas
ng akdang binabasa ay nakabitin.
Hindi makakagawa ng paghihinuha at
paghuhula ang mambabasa kung
hindi ganap ang naging pag-unawa
niya sa binasang akda.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

30. Mga Kasanayan sa Akademikong
Pagbasa
8.Pagbuo ng lagom at konklusyon
Ang mahusay na paglalagom o
pagbubuod sa binasa ay tanda rin ng
mahusay na kasanayan sa pag-unawa.
Kung maikling kwento ang iginagawa
ng lagom, kailangang maayos ang
pagkakasunod-sunod ng mga
pangyayari at hindi padamput-dampot.
Katumbas nito ang tanong na “ Ano
ang masasabi mo tungkol sa
seleksyong iyong binabasa?”08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

31. Ang Tekstong Agham Panlipunan
Ang tekstong ito ay non-fiction ding
katulad ng mga tekstong Likas na
Agham.
Karaniwang tumatalakay ang tekstong
ito sa mga institusyon, panlipunang
gawain, at sa ugnayang pampersonal
ng bawat nilalang bilang bahagi ng
komunidad.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

32. Ang Tekstong Agham Panlipunan
Mga sangay:
Ekonomiya na tumutukoy sa puhunan
at kalakal
Pagtitinda
Anunsyo
Pagtutuos
Bangko
pananalapi
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

33. Ang Tekstong Agham Panlipunan
Ang tuwirang pag-aaral tungkol sa
tao at sa lipunan at sa kanilang
ugnayan ay kabilang sa agham na
ito. Ang mga paksang tulad ng mga
ito ay may terminolohiyang
Sosyolohiya at Sikolohiya na nag-
aaral sa ugali, gawi at kaasalan ng
tao.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

34. Ang Tekstong Humanidades
Ang katawagang humanidades ay
tumutukoy sa mga sining biswal katulad
ng musika, sayaw, pintura, eskultura,
teatro, o dula, at panitikan.
Sa uri ng tekstong ito, naipahayag ng
tao ang kanyang damdamin, kaisipan at
pakikipag-ugnayan sa mundo ng
katotohanan o malikmata man.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

35. Ang Tekstong Humanidades
Nagagamit ang tekstong ito ng mga
patayutay o patalinghagang
pagpapahayag upang
pumapaimbulog sa masining na obra
ang isinusulat o binabasa nga
tao.May kalabit sa puso ang mga
tekstong tulad nito.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

36. Halimbawa ng tekstong
humanidades
Ang Pinakalumang Greeting Card
sa Daigdig…
Sa halip na kilalanin na
pinakaluma ang mga greeting card
ng mga taga-Ehipto, sa kadahilanang
wala namang natipon sa mga ito,
kinikilalang pinakalumang greeting
card ang isang Valentine Card na
gawa pa noong 1400 na
magpahanggang ngayon ay makikita
sa British Museum. Isang Christmas08/14/17

37. greeting card namang na nalimbag sa
Rhine Valley sa Alemanya na gawa
pa sa kaputol na kahoy noong taong
1500, at hanggang sa kasalukuyan
ay iniingatan sa Europa.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

38. Pagbasa sa mga Tekstong
Propesyonal
Ang pokus nito ay bigyang linaw, tahas
at tiyak na kaalaman ang isang
indibidwal na makatutulong sa kanyang
pagiging handa sa lahat ng pagsubok sa
buhay.
Kinabibilangan ng tekstong ito ang
Medisina at Batas, dalawang disiplinang
kumukuha ng espesyal na bahagi sa
isipan ng mambabasa sapagkat
pumapapel ang mga akdang ito bilang
sandata sa anumang sitwasyong
kakaharapin.08/14/17

39. Halimbawa ng tekstong
propesyonal
A. Nagkaroon ng kamalian sa mga
detalyeng naital sa birth certificate
ayon sa rekord ng Local Civil Registrar
Ang ganitong mga kaso ay nagdaan sa
hukuman upang dinggin. Ito ay nakapaloob
sa RA 9048 na nagkabisa noong Abril 5,
2001 partikular sa alituntunin 4,5, at
8.Habang dinidinig, kailangang ma-publish
pa ito sa anumang pahayagan sa dalawang
magkasunod na linggo. Talagang
napakagastos nito sa parte ng apektadong
partido.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

40. Halimbawa ng tekstong
propesyonal
B.Nagpakasal nang dalawang beses,
ano ang kahaharapin?
Ayon sa Artikulo 349 ng Kodigo Penal at
sa desisyon ng mataas na Hukuman, ang
sinumang mapakasal sa pangalawang
pagkakataon samantalang buhay pa ang
unang pinakasalan nito o maging inaakala
lamang niyang patay na ito subalit wala
namang matibay na ebidensyang
pinanghahawakan hinggil sa katotohanan
ng kanyang akala, ay parurusahan ng
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

41. Halimbawa ng tekstong
propesyonal
pagkabilanggo na mula sa 6 na taon
hanggang 12 taon sa ilalim ng
kasong “ bigamy o bigamya” ay
maaari pa ring kasuhan ng “
concubinage” o kaya ay “adultery” o
pakikiapid.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

42. Halimbawa ng tekstong
propesyunal
COSMETIC SURGERY… SALAMAT PO
DOKTOR
Noong unang panahon, may mga
operasyon nang ginagawa ang tao upang
itama ang mga bagay na hindi maganda
sa kanilang katawan at sa mukha. Sa
India, noong ikaanim na daang taon, ang
mga mamamayan ay nagpapagawa at
nagpapaayos ng kanilang mukha partikular
ang kanilang ilong, tainga, at balat sa mga
espesyalistang Hindu.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

43. Noong unang digmaang pandaigdig,
umabante ang kaalaman tungkol sa
siyensang ito nang ang Medical Corps.
ng Army ng America ay lumikha ng
espesyal dibisyon ng plastic surgery
upang iayos ang mga wasak na mukha
at katawan ng mga biktima ng giyera.
Ang plastic surgery ngayon ay bunga
ng pag-unlad ng mga pag-aaral mula
pa noon hanggang sa pagdating ng
ikalawang digmaang pandaigdig.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

44. Sa kasalukuyan, nakapokus ang
atensyon ng tao hindi lamang sa
deformities mula sa pagsilang kundi sa
maliliit na bagay tulad nd pagrerepeyr o
pag-aayos ng ilong, pagbanat ng balata
sa mukha nang maging bata(face
lifting), pagpapataas at pag-aayos ng
dibdib (reshaping of breasts), pag-alis
ng taba at pagtatanim ng buhok sa
mga kalbo.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

45. Wala nang dahilan upang makunsumi o
mag-alala sa mga bagay na naiduloy ng
depormits na ito katulad ng mga
problemang emosyonal at propesyonal
dahil sa pangit na itsura.
May solusyon na sa harelip o cleft palate
at duling. Ang di magandang hugis ay
maari nang iayos ayon sa gusto ng may
katawan.Ang mga bumabagsak na balat
sa mukha,kunot ng noo at mga pileges
sa mukha ay naaalis na at naayos na.
Wala nang problema sa kulubot o
wrinkles.08/14/17

46. Mangyari pa, mahigpit na ipinaalala
sa madla na sa cosmetics surgeon
pumunta sa halip na sa beauty experts.
Ang plastic surgery ay isang mabusising
operasyon kaya may karampatang
gastusin para rito. May bayad para sa
surgeon, anaestheologist, operating at
recovery rooms.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

47. Ang mga tekstong ekspositori o
naglalahad
Malaki ang tulong ng tekstong
ekspositori upang maunawaan nang
husto ang kaisipang nais pagtuunan ng
atensyon ng isang mambabasa.
Ang tekstong ito ay may pangunahing
layuning makapagpaliwanag, magbigay
ng kaalaman o tumugon sa
pangangailangang pangkarunungan.
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

48. 08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

49. Ang mga tekstong ekspositori o
naglalahad
08/14/17 小田 @ www.iloveppt.org

50. Thank You
Kingsoft Office
published by www.Kingsoftstore.com @Kingsoft_Office
kingsoftstore