ΟΜΗΡΟΥ ΟΔΥΣΣΕΙΑ - ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ - 2016-17 - ΦΥΛΛΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΑΝΑ ΕΝΟΤΗΤΑ - ΑΣΚΗΣΕΙΣ - Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

1. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ - ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Α΄ Γυμνασίου
ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ
ΟΔΥΣΣΕΙΑ
Τετράδιο εργασιών
2016-2017
Σοφία Χαντζή

2. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
1 Σοφία Χαντζή
Τ ε χ ν ι κ έ ς τ ο υ π ο ι η τ ή
1.Αναδρομική αφήγηση: αφήγηση γεγονότων προγενέστερων απ’ το σημείο στο οποίο
βρίσκεται ο ποιητής. π.χ. ι 240-512, αφήγηση του Οδυσσέα στον Αλκίνοο
2.Αναχρονισμός: αναφορά ενός στοιχείου πολιτισμού της εποχής του Ομήρου ως
στοιχείο μιας παλιότερης εποχής. π.χ. α 203-204, χρήση σιδήρου γινόταν στην ομηρική και
όχι στη μυκηναϊκή εποχή.
3.Αντίθεση: τοποθέτηση διαφορετικών στοιχείων του ενός απέναντι στο άλλο, με στόχο
να γίνει κατανοητή, ξεκάθαρη μια κατάσταση. π.χ. α 23, ο Ποσειδώνας απέναντι στους
άλλους θεούς.
4.Αποστροφή: ρητορικό σχήμα. Ο ομιλητής διακόπτει το λόγο του σε γ’ πρόσωπο και
απευθύνεται σε κάποιον μιλώντας σε β’ πρόσωπο. π.χ. π 69, ο ποιητής προσφωνεί τον
Εύμαιο σε β’ πρόσωπο.
5.Άστοχα ερωτήματα: ερωτήσεις ως λογικές υποθέσεις που κάνει κάποιος, οι οποίες
όμως δε στοχεύουν σωστά στον εντοπισμό της αλήθειας. Έτσι, εκείνος που απαντά τις
απορρίπτει μία μία, για να δώσει στο τέλος τη σωστή απάντηση, ώστε ν’ ακουστεί με
περισσότερη έμφαση. π.χ. λ 189-191, ο Οδυσσέας ρωτά τη μητέρα του για την αιτία
θανάτου της.
6.Αφηγηματικές τεχνικές: ο ποιητής εναλλάσσει την περιγραφή,(απεικόνιση ή
αναπαράσταση αντικειμένων, φαινομένων, προσώπων, συναισθημάτων, καταστάσεων),
την τριτοπρόσωπη αφήγηση(διηγείται ο ίδιος σε γ’ πρόσωπο-παντογνώστης αφηγητής)
[= περιγραφική αφήγηση] και την πρωτοπρόσωπη δραματική αφήγηση(οι ήρωες
του έργου κάνουν διάλογο ή μονόλογο σε α’ πρόσωπο). Βλ. και 1,5,7,9,10,11,12,13,15.
7.Εγκιβωτισμός: διακόπτεται η εξέλιξη της κύριας ιστορίας για να παρεμβληθεί μια άλλη
δευτερεύουσα ιστορία, ως αναδρομική αφήγηση σε α’ πρόσωπο από έναν ήρωα του έργου.
Μετά το τέλος αυτής της παρεμβολής η κύρια αφήγηση συνεχίζεται κανονικά. π.χ. ι,κ,λ-
«Αλκίνου απόλογοι», ο Οδυσσέας αφηγείται προγενέστερες περιπέτειές του στο βασιλιά
των Φαιάκων.
8.Εικόνα: περιγραφή που διεγείροντας τις αισθήσεις του αναγνώστη-ακροατή, του
δημιουργεί την αίσθηση ότι βλέπει, ακούει, οσφραίνεται αυτό που περιγράφεται (οπτικές,
ακουστικές, εικόνες κ.λ.π.). π.χ. α 123-126, πολυπρόσωπη εικόνα στο παλάτι. α 173,
ακουστική εικόνα. Οι εικόνες δεν είναι σκηνές (βλ. 17)

3. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
2 Σοφία Χαντζή
9.Ειρωνεία δραματική-επική: παρουσιάζεται κάποιος ήρωας του έργου ν’ αγνοεί την
αλήθεια την οποία όμως γνωρίζουν άλλα πρόσωπα του έργου και κυρίως οι αναγνώστες-
ακροατές. π.χ. π 1-147, ο Τηλέμαχος συνομιλεί μ’ έναν ζητιάνο. Οι αναγνώστες-ακροατές
γνωρίζουν ότι είναι ο Οδυσσέας ενώ ο Τηλέμαχος το αγνοεί.
10.Επιβράδυνση: καθυστέρηση της εξέλιξης της κύριας ιστορίας με την παρεμβολή μιας
άλλης ιστορίας (ένθετη αφήγηση) που δεν έχει άμεση σχέση με την υπόθεση. Αυτές οι
παρεμβολές αποσπούν τον αναγνώστη-ακροατή απ’ το κύριο θέμα προξενώντας του
αναμονή ή αγωνία, αλλά του δίνουν στοιχεία για τη συνέχεια ή τον ξεκουράζουν. π.χ. α
207-211, με την αναφορά στο Λαέρτη, επιβραδύνεται η εξέλιξη.
11.Επίθετα: είναι συχνά και αποδίδουν ουσιαστικές ιδιότητες στα πρόσωπα και τα
πράγματα που συνοδεύουν. Άλλοτε τονίζουν μια χαρακτηριστική τους ιδιότητα
(χαρακτηριστικά, π.χ. κοσμοσείστης Ποσειδών) και άλλοτε προβάλλουν μια εικόνα τους
(περιγραφικά, π.χ. θολωτές σπηλιές)
12.Ηθογράφηση προσώπων-παρουσίαση χαρακτήρων: παρουσιάζονται οι
χαρακτήρες απ’ τον ποιητή με τη α) μέθοδο της άμεσης έκθεσης –στατική
παρουσίαση(ο ποιητής δίνει χαρακτηρισμούς στα πρόσωπα) β) δραματική μέθοδο-
δυναμική παρουσίαση(παρουσιάζονται οι χαρακτήρες μέσα απ’ την εμφάνιση, τα λόγια,
τη συμπεριφορά τους, τις αντιδράσεις των άλλων απέναντί τους).
13.In media res: η αφήγηση ξεκινά όχι απ’ την αρχή αλλά από ένα άλλο προχωρημένο
σημείο της ιστορίας. π.χ. η Οδύσσεια ξεκινά όχι με την αναχώρηση του Οδυσσέα απ’ την
Τροία αλλά ενώ βρίσκεται στο νησί της Καλυψώς.
14.Κλιμάκωση ή κλιμακωτό σχήμα: μια δραστηριότητα αναπτύσσεται κατά
βαθμίδες/σκαλοπάτια, παρουσιάζεται δηλαδή αυξανόμενη ένταση(στην αντίθετη
περίπτωση υπάρχει αποκλιμάκωση). Η κλιμάκωση της δράσης διαρθρώνεται σε σύστημα
τριαδικό, με έμφαση στο τρίτο μέρος. Η συνεχώς αυξανόμενη ένταση κλιμακώνει,
αντίστοιχα, το ενδιαφέρον και την αγωνία του ακροατή/αναγνώστη για την εξέλιξη.
π.χ. η επίθεση του Ποσειδώνα στον Οδυσσέα, ε 321-406
15.Κυκλικό σχήμα: ένα τμήμα ή ένας στίχος του κειμένου τελειώνει όπως ακριβώς ή
περίπου αρχίζει. π.χ. α 1 – α 8, ο ποιητής αρχίζει και τελειώνει το προοίμιο του
απευθυνόμενος στη Μούσα, ζητώντας το ίδιο πράγμα.
16.Μύθος ≠ Πλοκή: Μύθος είναι η βασική υπόθεση ενός αφηγηματικού έργου,
(“σενάριο”) ενώ η πλοκή είναι ο τρόπος με τον οποίο ο ποιητής/συγγραφέας παρουσιάζει
τον μύθο στο έργο του (“σκηνοθεσία”). Ο μύθος παρουσιάζει τα γεγονότα με
χρονολογική σειρά, ενώ η πλοκή τα ανασυντάσσει/αλλάζει τη σειρά τους και συμπληρώνει
τον μύθο με νέα επεισόδια.
π.χ. Μύθος της Οδύσσειας: ο νόστος του Οδυσσέα. Η πλοκή του έργου στηρίζεται σε
τεχνικές (π.χ. εγκιβωτισμός, in media res) που ανατρέπουν την ομαλή χρονολογική
αφήγηση και εμπλουτίζει τον μύθο με συναρπαστικά επεισόδια.
Η πλοκή, κυρίως, είναι εκείνη που αναδεικνύει την Οδύσσεια σε κορυφαίο έπος.
17.Παρομοίωση πλατιά – διεξοδική – εκτεταμένη: πολύστιχη παρομοίωση μέσα
στην αφήγηση ως ξεχωριστή εικόνα–ιστορία. Διακρίνουμε: α)αυτό που παρομοιάζεται
(αναφορικό μέρος –εικόνα) που εισάγεται με τα μόρια σαν, όπως, καθώς κ.λ.π.

4. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
3 Σοφία Χαντζή
β)εκείνο με το οποίο παρομοιάζεται(δεικτικό μέρος - αφήγηση) που εισάγεται με τις
λέξεις έτσι, όμοια, παρόμοια κ.λ.π. γ)το στοιχείο ως προς το οποίο παρομοιάζεται(κοινός
όρος εικόνας –αφήγησης).Επίσης, επισημαίνουμε τον ποιητικό ρόλο της, τη λειτουργία
της:▪ φωτίζει την εικόνα, συμπληρώνει και πλουτίζει την περιγραφή ▪ στολίζει τη διήγηση,
διαλύει τη μονοτονία της ▪ ανακόπτει τη δράση → επιβράδυνση ▪ τονώνει τη δράση →
μεγιστοποίηση της έντασης π.χ. ε 435 -441.
18.Περιπέτεια: αιφνιδιαστική μεταβολή μιας κατάστασης από την ευτυχία στη δυστυχία
και αντίστροφα. Η περιπέτεια προκαλεί στον ακροατή/αναγνώστη έκπληξη ή και απορία και
στη συνέχεια ταραχή, αγωνία και διατηρεί αμείωτο το ενδιαφέρον του. π.χ. η επίθεση του
Ποσειδώνα ανατρέπει την εξέλιξη λίγο πριν φτάσει ο Οδυσσέας στη Σχερία, ε 321-420
19.Προοικονομία: ο ποιητής προετοιμάζει συστηματικά τον ακροατή για όσα θ’
ακολουθήσουν με διάφορους τρόπους: α)προγραμματίζει τη δράση π.χ. α 97-107,το
σχέδιο της θεάς Αθηνάς β)προειδοποιεί για την εξέλιξη της υπόθεσης π.χ. α 89-90, ο
γυρισμός του Οδυσσέα στην Ιθάκη γ)προϊδεάζει για την τύχη των ηρώων π.χ. α 54-
55, η τιμωρία των μνηστήρων.
20.Ρητορική ερώτηση: ερώτηση που διατυπώνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να κρύβει και
την απάντηση π.χ. α 69-71
21.Σκηνή: οι σκηνές δεν είναι εικόνες. Μια σκηνή μπορεί να περιλαμβάνει πολλές εικόνες.
Για να διακρίνουμε τις σκηνές λαμβάνουμε υπόψη α)την αλλαγή τόπου β)την αλλαγή
προσώπων γ)την αλλαγή τόπου και προσώπων δ)την αλλαγή χρόνου.
22.Συστολή – διαστολή του χρόνου: ο ποιητής αφηγείται α)συνοπτικά, γεγονότα που
διαρκούν πολλές μέρες(συστολή του χρόνου) π.χ. ε 290-307,17 ημερών ταξίδι του
Οδυσσέα απ’ την Ωγυγία στη Σχερία. β)εξαντλητικά, γεγονότα που καλύπτουν μια
μέρα(διαστολή του χρόνου) π.χ. α 26-497,γεγονότα μιας μέρας.
23.Τυπικά στοιχεία:στοιχεία που επαναλαμβάνονται όμοια ή ελαφρά παραλλαγμένα.
Μπορεί να είναι: α)στίχοι – εκφράσεις που επαναλαμβάνονται στο ποίημα για να
χαρακτηρίσουν σταθερά τα ίδια πρόσωπα ή πράγματα π.χ. α 93,α 109 β)θέματα –
μοτίβα που επαναλαμβάνονται στερεότυπα π.χ. φιλοξενία, αναγνωρισμός γ) επίθετα που
συνοδεύουν σταθερά ένα ουσιαστικό και του αποδίδουν γνωστή ιδιότητα π.χ. θείος
Οδυσσεύς, αγέρωχοι μνηστήρες.
Α ξ ι ο σ η μ ε ί ω τ ε ς έ ν ν ο ι ε ς
1.Ανθρωποκεντρισμός: ο άνθρωπος είναι το σημαντικότερο ον του κόσμου. Γι’ αυτόν
γίνονται όλα και όλα πρέπει να σκοπεύουν και να οδηγούν στο όφελός του.
Ανθρωποκεντρικός είναι ο πολιτισμός που έχει κέντρο του τον άνθρωπο, προβάλλει ως
υπέρτατη αξία τον άνθρωπο, τις ικανότητες, τις δυνατότητες του κι επιδοκιμάζει την
ανθρώπινη ζωή. Η Οδύσσεια βασίζεται στην αντίληψη αυτή, σύμφωνα με την οποία ο
άνθρωπος με το μυαλό του, την αγωνιστικότητα και το θάρρος του ρυθμίζει την τύχη του
και την πορεία του στη ζωή.

5. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
4 Σοφία Χαντζή
2.Ανθρωπομορφισμός: κατά τον ομηρικό άνθρωπο, οι θεοί έχουν ανθρώπινα
γνωρίσματα, εξωτερικά (εμφάνιση) και εσωτερικά (ιδιότητες, αδυναμίες, προτερήματα,
ελαττώματα κ.λ.π.). π.χ. ο Ποσειδώνας εκδικείται, η Καλυψώ ερωτεύεται τον Οδυσσέα.
Στο πλαίσιο αυτό α)ένας θεός εμφανίζεται στους ανθρώπους έχοντας πάρει τη μορφή
ενός οικείου προσώπου (ενανθρώπιση) π.χ.α118, η Αθηνά εμφανίζεται στην Ιθάκη με τη
μορφή του Μέντη. β)ένας θεός εμφανίζεται στους ανθρώπους αποκαλύπτοντας την
ταυτότητά του άμεσα ή με θεϊκά σημάδια (επιφάνεια) π.χ. π, η Αθηνά εμφανίζεται στον
Οδυσσέα.
3.Άτη (τύφλωση του ανθρώπινου νου) → Ύβρη(αλαζονεία, ασέβεια, υπέρβαση των
ορίων απ’ τον άνθρωπο) → Νέμεση (θεϊκή οργή) → Τίση (τιμωρία του ανθρώπου)
π.χ. α 9-11,οι σύντροφοι του Οδυσσέα έφαγαν τα βόδια του Ήλιου (ύβρη)→ στερήθηκαν
του γυρισμού τη μέρα (τίση).
4.Αυτοδικία: το θύμα μιας άδικης συμπεριφοράς τιμωρεί το δράστη χωρίς ν’
ακολουθήσει τη νόμιμη οδό. Στα ομηρικά έπη, όταν γίνονταν αδικήματα, τα μέλη της
οικογένειας αποκαθιστούσαν την αδικία τιμωρώντας το δράστη. π.χ. α 46-47,ο Ορέστης
σκοτώνει τον Αίγισθο γιατί ο δεύτερος σκότωσε τον πατέρα του.
5.Ευθύνη του ανθρώπου: βασική ηθική αρχή στην Οδύσσεια είναι ότι, αν και η Μοίρα
ορίζει τη ζωή των ανθρώπων, όσοι προβαίνουν σε άνομες πράξεις και αδικίες προκαλούν οι
ίδιοι τις συμφορές τους, ξεπερνώντας τη Μοίρα. Έτσι, αναλαμβάνουν την ευθύνη των
πράξεών τους και τιμωρούνται. π.χ. α 40-51, ο Αίγισθος προειδοποιήθηκε απ’ τους θεούς
για την τιμωρία του αν σκότωνε τον Αγαμέμνονα.
6.Ηρωικό ιδανικό: ο άνθρωπος καταξιώνει την παρουσία του στον κόσμο, γίνεται
ήρωας, όταν η ζωή του χαρακτηρίζεται από ξεχωριστές πράξεις. Στη μυκηναϊκή εποχή η
πολεμική ικανότητα, η ανδρεία, η γενναιότητα, η «αριστεία» είναι στοιχεία του ήρωα, που
του χαρίζουν υστεροφημία και δόξα στους απογόνους του. Στην ομηρική εποχή, το
πολεμικό ηρωικό ιδανικό κλονίζεται, μια και οι άνθρωποι στρέφονται σε ειρηνικές
δραστηριότητες με στόχο την οικονομική ανάπτυξη.
7.Μήτις: ο άνθρωπος, που διαθέτει γνώση και λογική έχει τη δυνατότητα ν’
αποφασίζει γρήγορα κι εύστοχα, να δρα αστραπιαία και κατάλληλα ώστε να πετυχαίνει το
στόχο του. Ο «πολύμητις» χαρακτηρίζεται από επιδεξιότητα, «όσφρηση»,
προνοητικότητα, ευστροφία, καπατσοσύνη, «προσποίηση», πονηριά, πρακτικές δεξιότητες,
εμπειρία. π.χ. η «μήτις» του Οδυσσέα αναδεικνύεται κυρίως στη ι ραψωδία (Κυκλώπεια).
8.Υστεροφημία: η καλή φήμη που συνοδεύει κάποιον μετά το θάνατό του. Για την
κατάκτησή της οι ομηρικοί άνθρωποι αγωνίζονταν επιδεικνύοντας ηρωισμό κατά τη
διάρκεια της ζωής τους Ήτ αν το αποτέλεσμα της εκπλήρωσης του ηρωικού ιδανικού.

6. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
5 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 1η
, α 1-25
▪ Προοίμιο: Πρό + οἶμος (=δρόμος) → στ. 1-13: Επίκληση – Διήγηση – Παράκληση
→ στ. 14-25: Ορισμός χρονικής αφετηρίας του
έπους
▪
Ποιητικό Παρελθόν Ποιητικό Παρόν
◦ 3 χρόνια: Περιπέτειες του Οδυσσέα
απ’ την Τροία ως την Ωγυγία
◦ 7 χρόνια: Παραμονή του Οδυσσέα
στην Ωγυγία
10ος χρόνος: Ο Οδυσσέας στην Ωγυγία –
Οι θεοί αποφασίζουν τον νόστο του
▪ Αφήγηση in media res
▪ Προοικονομία: στ. 21-22
▪ Ιδεολογικά στοιχεία: ◦ στ. 9: ευθύνη του ανθρώπου για τις επιλογές του
◦ στ. 19, 23: ανθρωπομορφισμός των θεών
◦ στ. 20: ευμετάβλητο της ανθρώπινης ζωής – η Μοίρα και οι
θεοί ορίζουν τη ζωή των ανθρώπων
 Ας… λύσουμε το εικονόλεξο
Ο ζητάει από τη να του πει την
ιστορία του ο οποίος μετά την
περιπλανήθηκε και ταλαιπωρήθηκε στο αγωνιζόμενος
για που όμως σκοτώθηκαν εξαιτίας της ασέβειάς τους
στο θεό αφού χωρίς σύνεση

7. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
6 Σοφία Χαντζή
Στη συνέχεια, ο ζητάει από τη να
διαλέξει το σημείο απ’ όπου θ’ αρχίσει τη διήγηση της ιστορίας.
Η δεν αρχίζει τη διήγηση των περιπετειών
του από την αρχή, δηλαδή μετά την
αλλά από τη στιγμή που, ενώ οι είχαν
γυρίσει ο ήταν αποκλεισμένος
χωρίς τη θέλησή του, από την στο νησί της, γιατί η
νεράιδα . Όταν λοιπόν, οι
αποφάσισαν την επιστροφή του στην
ο είχε ν’ αντιμετωπίσει στο ταξίδι του το θυμό

8. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
7 Σοφία Χαντζή
του που τον μισούσε και μετά την άφιξή του
στην άλλα προβλήματα.
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………
Το έργο να μην ξεκινάει την υπόθεση απ’ την αρχή αλλά από τη μέση!
Τι σκηνοθετικό κόλπο είναι πάλι ετούτο;
Λέγεται …………………………………………………

9. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
8 Σοφία Χαντζή
 Ας λύσουμε το σταυρόλεξο
Ο Οδυσσέας είναι…
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 3. Έχει πάει σε πολλά μέρη του κόσμου αυτός 4. Ο «πολύτροπος» λέγεται
αλλιώς και… 6. Αγαπάει τους συντρόφους του αυτός 7. Έχει αποκτήσει πολλές εμπειρίες
αυτός 8. Κυριεύει κάστρα αυτός
ΚΑΘΕΤΑ: 1. Έχει κάνει πολλά ταξίδια αυτός 2. Έχει πάθει πολλά αυτός 6. Έχει μάθει,
γνωρίζει πολλά αυτός
 Με ποια επίθετα χαρακτηρίζονται στο προοίμιο…
Το κάστρο της Τροίας ……………………………………………………………………
Οι σύντροφοι του Οδυσσέα ……………………………………………………………………
Η Καλυψώ ……………………………………………………………………
Ο Οδυσσέας ……………………………………………………………………

10. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
9 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 2η
, α 26-108
▪ ΧΡΟΝΟΣ‫׃‬ 1η
μέρα της Οδύσσειας – 10ος
χρόνος των περιπλανήσεων του Οδυσσέα.
▪ ΤΟΠΟΣ ‫׃‬Όλυμπος
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ‫׃‬Δίας, Αθηνά, υπόλοιποι θεοί, (απών ο Ποσειδώνας)
▪ ΙΔΕΕΣ-ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ:
o στ.29: θυσίες των ανθρώπων στους θεούς, σχέση ανταποδοτική ανθρώπων-
θεών
o στ.30,89-92: ανθρωπομορφισμός των θεών
o στ.34: αυτοδικία
o στ.36-44: ευθύνη του ανθρώπου, άτη →ύβρη → νέμεση →τίση
o στ.102: κλονισμός της βασιλείας
o στ.103: Αχαιοί, Αργείοι, Δαναοί.
o στ.108: υστεροφημία
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: τριτοπρόσωπη αφήγηση, διάλογος
▪ Τυπικά στοιχεία: στίχοι, φράσεις, επίθετα, θέματα-μοτίβα
☻ Ας βάλουμε τίτλους στις ενότητες
●στ.26-30:
●στ.31-51:
●στ.52-72:
●στ.73-92:
●στ.93-108:
☻ Ας βρούμε τα τυπικά στοιχεία
Τυπικοί Στίχοι Τυπικά Επίθετα
Γιατί ο Δίας λέει την
ιστορία του Αίγισθου;
Γιατί η Αθηνά θυμίζει ότι η Καλυψώ
είναι κόρη του Άτλαντα; Γιατί η Αθηνά θυμίζει τις θυσίες
του Οδυσσέα;
Γιατί γίνεται συμβούλιο χωρίς τον
Ποσειδώνα;

11. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
10 Σοφία Χαντζή
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ
 Η πρωταγωνίστρια … σχεδιάζει = Ο σκηνοθέτης… προοικονομεί
πού; γιατί;
ποιος;
Εμφανίζονται οι θεοί
στους ανθρώπους;

12. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
11 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 3η-4η , α 109-360
▪ ΧΡΟΝΟΣ:1η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Ιθάκη (παλάτι)
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Αθηνά-Μέντης, Τηλέμαχος, προσωπικό του παλατιού, μνηστήρες, Φήμιος
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Περιγραφή, Τριτοπρόσωπη αφήγηση (Περιγραφική
αφήγηση), Διάλογος
 Η Αθηνά έρχεται στην Ιθάκη μεταμορφωμένη σε Μέντη
Οι μνηστήρες γλεντοκοπούν και ο Τηλέμαχος είναι σε απόγνωση.
 Ο Τηλέμαχος παρέχει φιλοξενία στον ξένο
 Η Αθηνά με την της εντείνει την
 Ο Τηλέμαχος δηλώνει απελπισμένος και αδύναμος να αντιμετωπίσει την
κατάσταση, βρίσκεται σε σύγχυση (ζωντανός ή νεκρός ο Οδυσσέας;),αρνείται
το (στ. α241-242) αλλά και το υπερασπίζεται (στ. α 262-266)
 Η Αθηνά-Μέντης επιδιώκει να αφυπνίσει τον Τηλέμαχο:
1. Δημιουργεί αισιόδοξο κλίμα λέγοντας του ότι ο Οδυσσέας ζει, ότι εμποδίζεται απ’
τους θεούς και ότι θα επιστρέψει, γιατί είναι πολυμήχανος .
2. Επισημαίνει την ομοιότητα Τηλέμαχου-Οδυσσέα, για να ταυτιστεί ο γιος με τον
πατέρα.
3. Τον κολακεύει για να ενθαρρυνθεί αλλά και να τον προσεγγίσει .
4. Τονίζοντας την ύβρη των μνηστήρων δηλ. τη λεηλασία της περιουσίας του, του
ασκεί έμμεσο έλεγχο ώστε να διεγείρει την ευθιξία του και να δραστηριοποιηθεί .
5. Δείχνει κατανόηση για τα συναισθήματά του, διαπιστώνοντας την έλλειψη του
πατρικού προτύπου.
6. Προβάλλει τον ηρωισμό του Οδυσσέα στοχεύοντας στον παραδειγματισμό του.
7. Οι “πατρικές συμβουλές” της γίνονται συγκεκριμένο σχέδιο.
8. Αναφέροντας τον Ορέστη , ο οποίος απέδωσε δικαιοσύνη με
και επισημαίνοντας ταυτόχρονα τη δική του λεβεντιά, κάνει λόγο για την
που θα τον ακολουθεί, αν αποδώσει για την
των μνηστήρων.
9. Η θαυμαστή αναχώρηση της απ’ την Ιθάκη, (στ.354-355) γεμίζει την
ψυχή του θάρρος.
ενανθρώπιση
ΤΥΠΙΚΟ ΤΗΣ ΦΙΛΟΞΕΝΙΑΣ
 εγκάρδια υποδοχή και πρόσκληση σε γεύμα (α134-139),
 εξαιρετικές περιποιήσεις (α143-161),
 μετά το γεύμα, ερωτήσεις για την ταυτότητα του ξένου (α139-140),
 λουτρό και ανταλλαγή δώρων, που θα προταθούν στο τέλος της φιλοξενίας (α 344-353).
πλαστή αφήγησή επική ειρωνεία
ηρωικό ιδανικό
αυτοδικία
υστεροφημία τίση ύβρη
επιφάνεια

13. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
12 Σοφία Χαντζή
 Έτσι, ολοκληρώνεται η μεταμόρφωση του Τηλέμαχου από ένα άβουλο
παιδί σε ένα θαρραλέο άντρα, που κινείται με αυτοπεποίθηση και μιλάει με
παρρησία.
Ποιο είναι το σχέδιο της Αθηνάς; (στ. α300-330)
● Σύγκληση απ’ τον Τηλέμαχο της ……………………………………………… με σκοπό
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
● Γάμος της …………………………………. με ευθύνη του ………………………………………………………
● Ταξίδι του Τηλέμαχου στη …………………………….. και στην ……………………………… για
να…………. …………………………………………………………………………………………………………………………
Αν ο Οδυσσέας ………………………., (αισιόδοξη εκδοχή) ο Τηλέμαχος να ……………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
Αν ………………………, (απαισιόδοξη εκδοχή) ο Τηλέμαχος να: 1ον
…………………………………
…………………………………………………………2ον
…………………………………………………………………………..,
3ον
………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………..
Γιατί η Αθηνά δε λέει στον Τηλέμαχο ότι ο
Οδυσσέας είναι ζωντανός και ότι έχει
αποφασιστεί από τους θεούς ο νόστος του;
Μήπως έχει σχέση
με τον στ. α228;
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………
……………………

14. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
13 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 5η , α 361-497
▪ ΧΡΟΝΟΣ:1η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Ιθάκη (παλάτι)
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Φήμιος, Πηνελόπη, Τηλέμαχος, Αντίνοος, Ευρύμαχος + υπόλοιποι
μνηστήρες, βάγιες, Ευρύκλεια (βουβά πρόσωπα)
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Διάλογος
▪ Επιβράδυνση: στ.477-487
☺ Σε ποια συμπεράσματα για το θεσμό της βασιλείας μας οδηγούν οι στ.430-431,
435-445, 446-447;
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
☻ Ας εντοπίσουμε τα πολιτιστικά στοιχεία στους παρακάτω στίχους
◦ 368, 371, 397-400:…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
◦ 442-444, 448-451:……………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
◦ 477-487:………………………………………………………………………………………………………………….
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
☺ Ας σκιαγραφήσουμε το ήθος της Πηνελόπης λαμβάνοντας υπόψη
α. τους χαρακτηρισμούς που της αποδίδει ο ποιητής
β. τις ενέργειές της
γ. τα λόγια της προς το Φήμιο
δ. την αντίδρασή της στα λόγια του Τηλέμαχου
ε. απ’ την αντίδραση των μνηστήρων στην εμφάνισή της

15. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
14 Σοφία Χαντζή
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………

16. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
15 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 6η
: β-γ-δ(περίληψη)
Ας εργαστούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα eΔημιουργοί.:-)
@ Αναζητούμε emathites.pbworks.com. > δίνουμε username και password για να συνδεθούμε > θα βρεθούμε στην αρχική σελίδα
του wiki
@ Στο sidebar (δεξιά) αναζητούμε το link: Ο Τηλέμαχος ταξιδεύει…(χάρτης) > κλικ για να μεταβούμε στη σελίδα
@ Ακολουθούμε τον Τηλέμαχο στο ταξίδι του, με κλικ στο βέλος του χάρτη.
@ Με κλικ στους αριθμούς, διαβάζουμε και παρακολουθούμε τις λεπτομέρειες που υπάρχουν στα αναδυόμενα παράθυρα του χάρτη
@ Λύνουμε το σταυρόλεξο: κλικ στο link > download (πάνω αριστερά)
@ Αφήνουμε σχόλιο (add a comment- κάτω μέρος σελίδας) με το όνομά μας και τη βαθμολογία μας στο σταυρόλεξο
@ Ας περιηγηθούμε λίγο, να γνωρίσουμε τον…. Wikiχώρο. Δικός μας είναι!!!!!
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ:
1: Αναγνώρισε αμέσως τον Τηλέμαχο αυτή
4: Αυτός ο γιος του Νέστορα συνοδεύει τον Τηλέμαχο στην Σπάρτη
5: Εκεί στήνουν την ενέδρα στον Τηλέμαχο οι μνηστήρες
6: Πρώτος σταθμός του ταξιδιού του Τηλέμαχου
9: Είχε τραγικό νόστο
13: Η Αθηνά φεύγει από την Πύλο με…
15: Τρίτος σταθμός του ταξιδιού του Τηλέμαχου
ΚΑΘΕΤΑ:
2: Βασιλιάς της Πύλου
3: Με τη μορφή του συνοδεύει η Αθηνά τον Τηλέμαχο στην Πύλο
7: Ο νόστος του κράτησε επτά χρόνια
8: Αυτή τη μέρα της Οδύσσειας γίνεται η συνέλευση των Ιθακησίων
10: Εκδικήθηκε τη δολοφονία του πατέρα του
11: Αυτή τη μέρα της Οδύσσειας φτάνει ο Τηλέμαχος στην Πύλο
12: Στο νησί της κρατείται ο Οδυσσέας
14: Δεύτερος σταθμός του ταξιδιού του Τηλέμαχου

17. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
16 Σοφία Χαντζή
ΤΗΛΕΜΑΧΕΙΑ (ραψωδίες α – δ)
Μ’ αυτά και μ’ εκείνα, πέρασαν 6 μέρες
Για Οδυσσέα ακούμε και Οδυσσέα δε βλέπουμε! Για νόστο ακούμε και νόστο δε βλέπουμε!
Τέτοια αναμονή πια! Μες την αγωνία είμαστε!
Πράγματι, μεγάλη καθυστέρηση… Γιατί όλα αυτά;
Μα ό,τι είδαμε ήταν χρήσιμο…
Εγώ θα έλεγα και… αναγκαίο!
Για ποιον;
Ας πούμε ο καθένας την άποψή του, για να καταλήξουμε!
Εγκρίνουμε τον σκηνοθέτη;
Σε ποια μέρη πήγαμε;
Τι κερδίσαμε;
Ποιους συναντήσαμε;
Έπρεπε; Γιατί; Τόση επιμονή με τον Τηλέμαχο…Γιατί;
‘Έχουμε άλλη σκηνοθετική πρόταση;

18. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
17 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 7η , ε 1-165 (ανάγνωση)
▪ ΧΡΟΝΟΣ:7η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Όλυμπος, Ωγυγία
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Δίας, Αθηνά + υπόλοιποι θεοί (βουβά πρόσωπα) + Ερμής, Καλυψώ
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Διάλογος, Περιγραφή
▪ Εικόνες οπτικές, ακουστικές, οσφρητικές ▪ Τυπικό θέμα-μοτίβο: αναχώρηση θεού
▪ Ανθρωποκεντρισμός της Οδύσσειας ▪ Ανθρωπομορφισμός των θεών
 Β΄ Συμβούλιο των Θεών στον Όλυμπο
 Η εντολή (στ. ε33-49)
Πατέρα Δία και όλοι σας
μήπως πάλι ξεχάσαμε
τον Οδυσσέα;
Μα τι λες τώρα, κόρη μου! Εσύ
δεν πήρες πάνω σου ό,τι είπαμε;
Ερμή, ετοιμάσου!
Είμαι
όλος
αυτιά!
Εγώ πάλι βλέπω ότι ο σκηνοθέτης
χρησιμοποιεί το Δία, για να
χειριστεί το κοινό του
Αγαπημένη του τεχνική!
……………………………………….
Να πεις στην ………………………………. ότι αποφασίσαμε τον ………………………………. του
………………………………. . Θα ταξιδέψει ………………………………. σε μια …………………………, θα
βασανιστεί για ………………………………. μέρες ώσπου να φτάσει στη ………………………..,
όπου κατοικούν οι ………………………………. Αυτοί θα τον ………………………………. και θα
τον στείλουν με ………………………………. στην ……………………………….. Αυτό έχει ορίσει η
………………………………..
Έτσι ο Δίας ικανοποιεί και τους δυο!
Ποιους δυο;
……………………
……………………
…

19. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
18 Σοφία Χαντζή
 Η αναχώρηση και το ταξίδι του Ερμή (στ. 50-65)
 Ο Ερμής στην Ωγυγία (στ. 66-95)
 Η φιλοξενία (στ. ε 96-107)
 Η ανακοίνωση της εντολής (στ. ε 108-129)
Ο Ερμής ● μεταφέρει στην ……………………………… την εντολή του Δία όχι ………………………
αλλά αφού κάνει μια εισαγωγή.
● Επιδεικνύει έτσι, ……………………………………, απαραίτητο στοιχείο για την αποστολή του
μια και η είδηση είναι ………………………………… για τη νεράιδα.
● απαλλάσσει τον εαυτό του απ’ την ευθύνη της εντολής στους στ. …………………
Επιτέλους!
Δεν υπάρχει!
Σα ζωγραφικός πίνακας!
ΟΚ. Το καταλάβαμε!
Ο Οδυσσέας ζει σ’ ένα εκνευριστικά όμορφο τόπο
κι αυτός… είναι αλλού! Ο σκηνοθέτης γιατί επιμένει
στο πλάνο του νησιού και μας καθυστερεί;
Wow! It’s a Paradise!
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………
Είναι τυπικό το θέμα.
Είναι τυπικό το θέμα

20. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
19 Σοφία Χαντζή
● προετοιμάζει την …………………………. της νεράιδας στη θέληση του Δία στους στ. …………
● παρουσιάζει τον ……………………………… άξιο βοήθειας χαρακτηρίζοντας τον …………………
.………………………………………………………………………………………………………………………………..
● επιβραδύνει την ανακοίνωση της εντολής στους στ. ………………, με μια ………………………
αφήγηση, που αναφέρεται ………………………………………………………………………………………….
● απαλλάσσει και τον Δία απ’ το βάρος της απόφασης στους στ. …………… με την αναφορά
στη ……………………………….. ● παραλείπει απ’ τα λόγια του Δία ……………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
 Η αντίδραση της Καλυψώς (στ. ε 130-161)
 Η αναχώρηση του Ερμή (στ. ε 162-165)
Ζηλιάρηδες!
Εγώ τον έσωσα..
τον αγαπώ!!
ΟΚ...,αφού έτσι
είναι γραφτό …
Ουφ! Πάει κι αυτό!
Περισσότερα… στο wiki eΔημιουργοί (sidebar > ΕΝΟΤΗΤΑ 7η
: ε 1-165)

21. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
20 Σοφία Χαντζή
Ας ζωγραφίσουμε μια εικόνα από το νησί της Καλυψώς

22. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
21 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 8η , ε 165-251
▪ ΧΡΟΝΟΣ: 7η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα ▪ ΤΟΠΟΣ: Ωγυγία
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Καλυψώ, Οδυσσέας
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Περιγραφή, Διάλογος
▪ Ανθρωπομορφισμός των θεών ▪ Ανθρωποκεντρισμός της Οδύσσειας
☻ Ας συμπληρώσουμε το νόημα των προτάσεων της Α στήλης με αυτές της Β στήλης
Α Β
● Η Καλυψώ ανακοινώνει άμεσα στον Οδυσσέα
την απόφαση για το νόστο του,→ ____
● Η Καλυψώ παρουσιάζει στον Οδυσσέα την
απόφαση για τον νόστο του ως δική της και όχι
των θεών ή της Μοίρας, γιατί →____ , ____ , ____ ,
____
● Η Καλυψώ εκθέτει στον Οδυσσέα τις κακουχίες
του μέχρι την Ιθάκη,→ ____
● Η Καλυψώ υπόσχεται αθανασία στον
Οδυσσέα,→ ____
● Η Καλυψώ υπαινίσσεται την κατωτερότητα της
Πηνελόπης σε ομορφιά,→ ____
● Η Καλυψώ προσφέρει τη βοήθειά της στον
Οδυσσέα,→ ____
● Ο Οδυσσέας, στον τελευταίο λόγο του, απαντά
στην Καλυψώ →. ____ , ____ , ____ , ____
1. …. είναι θέμα αξιοπρέπειας
2. ….για να τον δελεάσει να μείνει και να τον αποτρέψει απ’ το
ταξίδι
3. ….αντιμετωπίζοντας με ευγένεια και διπλωματικότητα το
δίλημμα
4. ….χωρίς να αμφισβητεί την ανωτερότητά της
5. ….γιατί η είδηση είναι ευχάριστη
6. ….γιατί ελπίζει ότι θα κερδίσει την ευγνωμοσύνη του
7. ….θέλει να αποδείξει την ανιδιοτελή αγάπη και τα ειλικρινή
συναισθήματά της
8. ….απορρίπτοντας την αθανασία
9. …. ο ήρωας πρέπει ν’ αγωνιστεί για το νόστο, ο νόστος δεν
είναι δώρο θεού
10.….δηλώνοντας ετοιμότητα να υπομείνει την οργή κάποιου
θεού
11.…ο νόστος πρέπει να είναι ελεύθερη και αυτόβουλη επιλογή
του ήρωα, όχι απόφαση της Μοίρας

23. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
22 Σοφία Χαντζή
☻Το δίλλημα και η επιλογή του Οδυσσέα
Δύσκολα τα
πράγματα… Ωγυγία – Ιθάκη – Καλυψώ – Πηνελόπη - ταξίδι – ειδυλλιακό περιβάλλον – αδράνεια –
φτωχή γη – αθανασία – ανθρώπινη επικοινωνία – έτοιμες λύσεις - σιγουριά –
οικογένεια -συγκρούσεις – απραξία - υστεροφημία – ανοιχτός κόσμος – νεότητα –
δράση – θεϊκή υπόσταση – σύζυγος – ανεμελιά – φίλοι – πατρίδα – ασφάλεια – βιολογική
φθορά – απομόνωση – προβλήματα – συναισθήματα – κλειστός βίος – απρόβλεπτες
καταστάσεις – εγωκεντρισμός - τέλμα – αγώνας – όμορφη σύντροφος – προκλήσεις –
άνετη ζωή – συμφέρον – «μοίρασμα» - προκλήσεις – κόπος – αναζήτηση -στασιμότητα
Διάλεξε να
παραμείνει
Άνθρωπος!
Να δεις πώς
το λένε….
Μη ζορίζεσαι!
Αυτό το ξέρω
κι εγώ!
……………………….
………………………..

24. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
23 Σοφία Χαντζή
☻ Ας σχολιάσουμε την πρώτη εμφάνιση του Οδυσσέα στο έργο
 πώς εμφανίζεται στην αρχή;………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
 πως αντιδρά στο άκουσμα της είδησης; …………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
 πώς φέρεται στην Καλυψώ; …………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
 ποια επιλογή κάνει τελικά; ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Επαληθεύονται/επιβεβαιώνονται όσα έχουν ειπωθεί γι’ αυτόν από άλλα πρόσωπα;
Κι αυτό το ξέρω!!
……………………….………
☻ Η νεράιδα Καλυψώ, ως άνθρωπος
………………………………
……………………………… ……………………………… ………………………………
………………………………
………………………………
………………………………
………………………………
………………………………
………………………………
………………………………

25. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
24 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 8η , ε 252-310 (ανάγνωση)
▪ ΧΡΟΝΟΣ: 8η-29η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα ▪ ΤΟΠΟΣ: Ωγυγία, ανοιχτό πέλαγος
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Καλυψώ, Οδυσσέας▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Περιγραφή, (περιγραφική αφήγηση)
Ας εργαστούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα eΔημιουργοί.:-)
@ Στο sidebar (δεξιά) αναζητούμε το link: ΟΔΥΣΣΕΑΣ και ΚΑΛΥΨΩ > κλικ για να μεταβούμε στη σελίδα
@ Ας παρακολουθήσουμε το video με τα σχόλια του και ας απαντήσουμε στις ερωτήσεις που αναδύονται
@ Μπορούμε να επαναλάβουμε τη διαδικασία όσες φορές θέλουμε
o στ.252-289 → 8η-11η μέρα της Οδύσσειας = 4 μέρες (κατασκευή σχεδίας)
o στ.290-307 → 12η-28η μέρα της Οδύσσειας = 17 μέρες (αναχώρηση – ήρεμο ταξίδι του Οδυσσέα)
Πολύ δε βιάζεται ο σκηνοθέτης;
Αγαπημένη του τεχνική για τη διαχείριση του χρόνου
……………………………………………………………………………
Ας εργαστούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα eΔημιουργοί.:-)
@ Στο sidebar (δεξιά) αναζητούμε το link: Η ΣΧΕΔΙΑ-Η ΑΝΑΧΩΡΗΣΗ > κλικ για να μεταβούμε στη σελίδα
@ Ας παρακολουθήσουμε πρώτα μια προσομοίωση κατασκευής της σχεδίας
@ Ας παρακολουθήσουμε το επόμενο video με τα σχόλια του και ας απαντήσουμε στις ερωτήσεις που αναδύονται
@ Μπορούμε να επαναλάβουμε τη διαδικασία όσες φορές θέλουμε

26. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
25 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 9η , ε 311-420 (ανάγνωση)
▪ ΧΡΟΝΟΣ:29η μέρα Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Ανοιχτό πέλαγος ▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Ποσειδώνας, Οδυσσέας, Ινώ
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Περιγραφή, (περιγραφική αφήγηση),
 Α΄ επίθεση (ε 321-345)
 Β΄ επίθεση (ε 346-401)
Μονόλογος
Ο Ποσειδώνας
ξεσηκώνει όλους τους
ανέμους-προκαλεί
θύελλα-σηκώνεται
τεράστιο κύμα
«…Καμιά πια σωτηρία, σκέτος όλεθρος…..
Ευτυχισμένοι…οι Δαναοί που είχαν την τύχη στην
ευρύχωρη Τροία να χαθούν…
Κι εγώ μακάρι εκεί να 'χα τελειώσει [...].το όνομά
μου οι Αχαιοί θα το είχαν δοξασμένο. Mα τώρα το
γραφτό μου ήταν να γίνω λεία ανήκουστου
θανάτου.»
Κύμα τρομερό
χτυπάει τη σχεδία
και σπάει το κατάρτι-
ο Οδυσσέας
πετάγεται μακριά
Ο Οδυσσέας πιάνεται
από τη σχεδία-
αγωνίζεται να σωθεί
Ωχ!! Τον βλέπει Ποσειδώνας!
Απ’ το κακό στο
χειρότερο! Θα έχει
και τρίτη επίθεση;;

27. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
26 Σοφία Χαντζή
ΠΛΑΤΙΑ ΟΜΗΡΙΚΗ ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΗ
έτσι και τη σχεδία οι άνεμοι εδώ και εκεί τη
φέρναν και την πήγαιναν·
Πώς ο χειμερινός βοριάς σαρώνει στον κάμπο
αγκάθια, κι αυτά σφιχταγκαλιάζονται και
γίνονται ένα πράμα,
ΑΝΑΦΟΡΙΚΟ ΜΕΡΟΣ-ΕΙΚΟΝΑ ΔΕΙΚΤΙΚΟ ΜΕΡΟΣ-ΑΦΗΓΗΣΗΚΟΙΝΟΣ ΟΡΟΣ
«Αλίμονο, και ποιος αθάνατος
πάλι μου πλέκει δόλο,……… Κι
όμως δεν θα τον υπακούσω…..
όσο βαστάξουν τα μαδέρια στους
αρμούς τους, θα κρατηθώ σ'
αυτά,……Δεν βλέπω άλλο
συμφερότερο που θα μπορούσα
να σκεφτώ.»
Η Ινώ (Λευκοθέη) εμφανίζεται και συμβουλεύει τον
Οδυσσέα
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………

28. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
27 Σοφία Χαντζή
Η Αθηνά καταλαγιάζει τη
θύελλα
Ο Οδυσσέας προσπαθεί να
βρει τρόπο να βγει στη
στεριά, που είναι βραχώδης
Γίνεται ικέτης στο θεό του
ποταμού, που εκβάλλει
στην ακτή και εισακούγεται
Βγαίνει στη στεριά και μετά
από προβληματισμό για τη
διανυκτέρευσή του, κοιμάται
εξουθενωμένος
 Γ΄ επίθεση (ε 402-412)
ΕΝΟΤΗΤΑ 10η , ε 421- 552 (περίληψη)
▪ ΧΡΟΝΟΣ: 29η-31η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Ανοιχτό πέλαγος, Σχερία ▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Οδυσσέας, Αθηνά
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Περιγραφή, (περιγραφική αφήγηση), Μονόλογος
Κύμα μεγάλο, άγριο,
φοβερό και
κατακόρυφο διαλύει
τη σχεδία
Ο Οδυσσέας ενεργεί
βάσει των συμβουλών
της Ινώς-κολυμπάει με
δύναμη
Ευτυχώς, αναλαμβάνει η Αθηνά!
Ας εργαστούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα eΔημιουργοί.:-)
@ Στο sidebar (δεξιά) αναζητούμε το link: Η ΤΡΙΚΥΜΙΑ > κλικ για να μεταβούμε στη σελίδα
@ Ας παρακολουθήσουμε το video με τα σχόλια του και ας απαντήσουμε στις ερωτήσεις που αναδύονται
@ Μπορούμε να επαναλάβουμε τη διαδικασία όσες φορές θέλουμε

29. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
28 Σοφία Χαντζή
☻ Ας λύσουμε την ακροστιχίδα. Θα εμφανιστεί ένα βασικό χαρακτηριστικό της Οδύσσειας.
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 1. Οι θεοί φέρονται-αισθάνονται όπως οι άνθρωποι
__ __ __ __ __ __ __ 2. Η Καλυψώ πρόσφερε στον Οδυσσέα αθανασία και….
__ __ __ __ __ 3. Τυπικό επίθετο για τον Οδυσσέα
__ __ __ __ __ __ 4. Έτσι αντέδρασε Οδυσσέας και Καλυψώ στο άκουσμα της είδησης
__ __ __ __ __ __ 5. Έμεινε σ’ αυτό το νησί επτά χρόνια ο Οδυσσέας
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 6. Αφηγηματική τεχνική στους στ. ε 244-245
__ __ __ __ __ __ __ __ 7. Ο Τηλέμαχος ταυτίζεται με αυτόν
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 8. Τυπικό επίθετο για τον Ποσειδώνα
__ __ __ __ __ 9. Ψυχοπομπός κι Αργοφονιάς
__ __ __ __ __ __ 10. Είναι σταθερή κι ελεύθερη επιλογή του Οδυσσέα
__ __ __ __ __ __ __ __ 11. Σε τόσες μέρες κατασκεύασε τη σχεδία του ο Οδυσσέας
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 12. Τυπικό επίθετο για την Αυγή
__ __ __ 13. Συμβουλεύει τον Οδυσσέα με τη μορφή πουλιού
__ __ __ __ __ __ 14. Εκεί θα φτάσει ο Οδυσσέας μετά την Ωγυγία
__ __ __ __ __ __ __ __ __ 15. Αφηγηματική τεχνική στους στίχους ε 329-345
__ __ __ __ __ 16. Ο μέγας …. δίνεται απ’ την Καλυψώ στον Οδυσσέα
__ __ __ __ __ __ __ 17. Με …. του χρόνου καλύπτεται η δράση στους στ. ε 290-307
Επιτέλους, η τελευταία περιπέτεια
του ήρωα στη θάλασσα!
Η τελευταία;, Και οι άλλες;…
Η τελευταία για ………………………………………… και η πρώτη για
………………………………………… στην Οδύσσεια, που αφηγείται ο
ποιητής. Τις άλλες θα τις αφηγηθεί ο ………………………………….

30. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
29 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 11η , ζ 139 - 259
▪ ΧΡΟΝΟΣ:32η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Σχερία ▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Οδυσσέας, Ναυσικά, συνοδοί της Ναυσικάς
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Περιγραφική αφήγηση,
Αφηγημένος εσωτερικός μονόλογος, Διάλογος
▪ Πλατιά-εκτεταμένη-διεξοδική παρομοίωση: στ. 163-168, 196-205 ▪ Αντιθέσεις
☺ Ας αναλύσουμε τις πλατιές παρομοιώσεις
● στ. 163-168:
► Αναφορικό μέρος-εικόνα:……………………………………
……………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
► Δεικτικό μέρος-αφήγηση:…………………………………..
……………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………….........
► Κοινός όρος:………………………………………………………….
● στ. 196-205:
► Αναφορικό μέρος-εικόνα:………………………………………
………………………………………………………………………………….
………………………………………………………………………………..
► Δεικτικό μέρος-αφήγηση:…………………………………..
………………………………………………………………………………...
………………………………………………………………………………….........
► Κοινός όρος:………………………………………………………..…….

31. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
30 Σοφία Χαντζή
☻ Ας εντοπίσουμε τις αντιλήψεις των ομηρικών ανθρώπων
● στ. 221-224:
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
● στ. 230-234:
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
● στ. 235-237, 252-256:
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
☻ Ας διαγράψουμε τη δομή του λόγου του Οδυσσέα
1/ στ.
2/ στ.
3/ στ.
4/ στ.
5/ στ.
☺ Είναι οργανωμένο το περιεχόμενο του λόγου του Οδυσσέα με τρόπο που να εξυπηρετεί
τον σκοπό του; Ας δικαιολογήσουμε την απάντηση με στοιχεία απ’ το κείμενο.
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Ας δούμε μια ψηφιακή αφήγηση της Συνάντησης στο wiki eΔημιουργοί

32. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
31 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 12η
: ραψωδίες η-θ (περίληψη) ---- ΕΝΟΤΗΤΑ 13η , θ 550-688 / ι 1-41(ανάγνωση)
▪ ΧΡΟΝΟΣ:33η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα ▪ ΤΟΠΟΣ: Σχερία ▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Οδυσσέας, Ναυσικά, Δημόδοκος,
Αλκίνοος, Αρήτη, Φαίακες ▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Τριτοπρόσωπη αφήγηση, Διάλογος
▪ Πλατιά παρομοίωση: θ 630-640→τραγική ειρωνεία
▪Οδυσσέας: ξαναβρίσκει τον εαυτό του με την επανένταξή του στον πολιτισμένο κόσμο
 Ας επιλέξουμε την κατάλληλη λέξη από την παρένθεση (η ραψ.)
Μετά τη συνάντηση τους, ο Οδυσσέας και η Ναυσικά φτάνουν (μαζί – χωριστά) στο
παλάτι της (Σχερίας – Ωγυγίας).
Η Αθηνά εμφανιζόμενη με (επιφάνεια – ενανθρώπιση) οδηγεί και συμβουλεύει τον
Οδυσσέα. Ο ήρωας με τη βοήθεια της (Ναυσικάς – Αθηνάς) προχωρεί
(αθέατος – οπλισμένος) ως το μέγαρο. Οι Φαίακες (αιφνιδιάστηκαν – φοβήθηκαν).
Ο Οδυσσέας (συστήνεται - γίνεται ικέτης) (στον Αλκίνοο – στην Αρήτη) και ζητάει
(βοήθεια για τον νόστο του – τροφή).
Ο Αλκίνοος του (κάνει ερωτήσεις – προσφέρει φιλοξενία) και ζητά από
( τον Οδυσσέα – την παρέα των Φαιάκων) να αποχωρήσει.
Μετά από ερώτηση (της Αρήτης – του Αλκίνοου)
για την ταυτότητά του, ο Οδυσσέας διηγείται
(τα 7 χρόνια – τις 20 μέρες) του ταξιδιού του,
από την (Ωγυγία – Τροία) ως (το νησί της Καλυψώς – τη Σχερία)
όπου συνάντησε την (Ναυσικά – Καλυψώ),η οποία τον φρόντισε.
Ο Αλκίνοος εκτιμώντας τη (φρόνηση – καταγωγή) του, δηλώνει την επιθυμία του να τον
1ος
Απόλογος
Οδυσσέα
Ας εργαστούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα eΔημιουργοί.:-)
@ Στο sidebar (δεξιά) αναζητούμε το link: 32η
– 33η
ΜΕΡΑ ΟΔΥΣΣΕΙΑΣ @ Ας παρακολουθήσουμε τα video με τα σχόλια τους και ας
λύσουμε τις ασκήσεις που τα ακολουθούν @ Μπορούμε να επαναλάβουμε τη διαδικασία όσες φορές θέλουμε

33. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
32 Σοφία Χαντζή
κάνει (φίλο – γαμπρό) του ή να τον βοηθήσει να πάει (στην πατρίδα του – όπου θέλει). Τελικά, ο ήρωας κοιμάται στο παλάτι,
ενώ όλοι (γνωρίζουν – αγνοούν) ποιος είναι. Έτσι, τελειώνει η (32η – 33η) μέρα του έργου.
 Πρόσωπα και πράγματα της 33ης μέρας της Οδύσσειας(θ ραψ.)
ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ: 1. Την αποχαιρετά το βράδυ ο Οδυσσέας
6. Ο αοιδός των Φαιάκων
7. Είχε ερωτική περιπέτεια μ' αυτόν η Αφροδίτη
8. Ο αοιδός τραγούδησε τη .... Οδυσσέα-Αχιλλέα
10. Πρόσφεραν στον Οδυσσέα οι Φαίακες
11. Αντίδραση του Οδυσσέα στο τραγούδι του αοιδού
12. Τον απάτησε η Αφροδίτη
ΚΑΘΕΤΑ: 2. Λέγεται κι έτσι το γεύμα με παρέα
3. Εκεί παρουσιάζει τον ξένο ο Αλκίνοος
4. Διάσημος ο ίππος που τραγούδησε ο αοιδός
5. Προσφέρεται εθιμοτυπικά στον ξένο
6. Σ' αυτό το άθλημα διακρίθηκε ο Οδυσσέας
9. Οργανώθηκαν προς τιμήν του Οδυσσέα

34. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
33 Σοφία Χαντζή
☺ Ας διαλέξουμε την κατάλληλη λέξη από την παρένθεση
Ο ποιητής στη ραψωδία θ, ( καθυστερεί – επιταχύνει ) αριστοτεχνικά την αποκάλυψη της ταυτότητας του Οδυσσέα.
Με τη διαμονή του στη Σχερία ο Οδυσσέας ( ξαναβρίσκει – χάνει ) τον εαυτό του κι ( επιτυγχάνεται – δεν επιτυγχάνεται )
η ( ανασύσταση – μεταλλαγή ) της προσωπικότητάς του. Με την ( ικεσία – φιλοξενία ) στο παλάτι του Αλκίνοου, ανακτά την
αρχοντιά του, με τα τραγούδια του ( Φήμιου – Δημόδοκου ) ανακτά τη μνήμη του, με τη διάκριση στους αγώνες ζωντανεύει το
( πολύπαθο – ηρωικό ) φρόνημά του, με τα δώρα που δέχεται κερδίζει ( δίκαια –τυχαία ) τα χαμένα λάφυρά του.
 Ας συμπληρώσουμε τις παρακάτω προτάσεις αφού λύσουμε τις ακροστιχίδες που ακολουθούν
« Η Οδύσσεια έχει ανθρωποκεντρικό και …………………………………. χαρακτήρα.
Ο ευτυχισμένος κόσμος των Φαιάκων προβάλλει το …………………………………. ιδανικό.»
…Ήλθε ο καιρός ωστόσο τον πολυδάκρυτό μου νόστο να ιστορήσω,
όπως ο Ζευς τον όρισε, όταν ξεκίνησα να φύγω από την Τροία.
Επιτέλους! Πόσο θα πάρει;
Τελειώνει και η ………… μέρα!
Δηλαδή, ο σκηνοθέτης δίνει το λόγο στον πρωταγωνιστή….
Ήρθε η ώρα να δούμε περιπέτειες
………………. χρόνων. Θα τις αφηγηθεί ο ……………………………
Τεχνική ………………………………………………..
Αφήγηση σε ……………… πρόσωπο.

35. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
34 Σοφία Χαντζή
__ __ __ __ __ __ __ __ 1.Ο πρώτος… του Οδυσσέα ήταν στην Αρήτη
__ __ __ __ __ __ __ 2.Ένας ακόμα πειρασμός για τον Οδυσσέα
__ __ __ __ __ 3.Τόσες μέρες φιλοξενείται στη Σχερία ο Οδυσσέας
__ __ __ __ __ __ 4.Ο Οδυσσέας φτάνει στο παλάτι του Αλκίνοου ως….
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 5.Πλατιά… αφηγηματική τεχνική του Ομήρου (θ 630-640)
Ο __ __ __ __ __ __ 6.Προβάλλεται έμμεσα η….. του Οδυσσέα
__ __ __ __ __ __ 7.Προσφέρεται εθιμοτυπικά στον φιλοξενούμενο
__ __ __ __ __ __ __ __ 8.Προσφώνηση του Οδυσσέα στον Αλκίνοο
Μ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 9.Αποκαλείται ο Αλκίνοος απ’ τον Οδυσσέα
__ __ __ __ __ 10.Ο ξύλινος…. κυρίευσε τη Τροία
__ __ __ __ __ 11.Κοινός όρος της παρομοίωσης (θ 630-640)
Ο __ __ __ 12.Καυχιέται για τις επιδόσεις του σ’ αυτό ο Οδυσσέας (αντίστροφα)
__ __ __ __ __ __ __ __ 1.Οι Φαίακες είχαν …. (= άνετη ζωή)
__ 2.Σ’ αυτή τη ραψωδία αρχίζουν οι Αλκίνου απόλογοι
__ __ __ __ __ __ 3.Το πίνουν οι θεοί (αντίστροφα)
Η __ __ __ __ 4.Στο νησί Θρινακία κατοικούσε ο θεός….
__ __ __ __ __ __ 5.Βουνό της Ιθάκης
Ι __ __ __ __ __ __ 6.Ο Δίας εκτός από ξένιος λεγόταν και…
__ __ __ __ __ __ __ __ 7.Αγγείο όπου ανακατευόταν το κρασί με νερό
__ __ __ __ __ __ __ __ 8.Αυτός κερνούσε το κρασί

36. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
35 Σοφία Χαντζή
▪ ΧΡΟΝΟΣ:33η μέρα της Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων του Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Σχερία (παλάτι)
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Οδυσσέας, Ναυσικά, Δημόδοκος, Αλκίνοος, Αρήτη, Φαίακες
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Αναδρομική αφήγηση – Εγκιβωτισμός
ΕΝΟΤΗΤΑ 14η , ι 240-512
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Πρωτοπρόσωπη αφήγηση, Διάλογος,
Περιγραφή
 Σύγκρουση δύο κόσμων:Πρωτόγονη ≠ Πολιτισμένη κοινωνία
Παραμυθικά στοιχεία Ανθρωποκεντρισμός Μήτις
▪ ΧΡΟΝΟΣ:1ος
χρόνος του ταξιδιού από την Τροία (2 μέρες)
▪ ΤΟΠΟΣ: Νησί Κυκλώπων
▪ΠΡΟΣΩΠΑ: Οδυσσέας, σύντροφοι, Πολύφημος, Κύκλωπες

37. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
36 Σοφία Χαντζή
☺ Ας τοποθετήσουμε κατάλληλα τα στοιχεία του πίνακα στα παρακάτω πλαίσια
Γνώση - Αντικοινωνικότητα - Εφευρετικότητα - Αφέλεια - Επικοινωνία - Πρωτογονισμός - Ευφυΐα - Αλαζονεία - Ωμότητα
- Αγωνιστικότητα - Συνεργασία - Πολιτισμός - Βαρβαρότητα - Απομόνωση
☻ Ας λύσουμε την ακροστιχίδα, για να βρούμε μια ομηρική αφηγηματική τεχνική
__ __ __ 1.Τόσους συντρόφους έφαγε ο Πολύφημος
Γ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 2.Είχε τέτοια κοπάδια ο Πολύφημος
__ __ __ __ __ 3.Ανέβηκε στα φρένα του Πολύφημου
__ __ __ __ __ __ 4.Μ’ αυτό απέδρασε ο Οδυσσέας (αντίστροφα)
__ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ __ 5….(=συλλογιζόταν) το κακό ο Οδυσσέας
Ω __ __ __ __ __ __ 6.Ακραία εκδήλωση βίας
__ __ __ __ __ __ __ 7.Είναι οι στίχοι ι 278-281
__ __ __ __ __ __ 8.Ο Οδυσσέας εμφανίστηκε ως … στον κύκλωπα
__ __ __ __ __ __ 9.Εκεί έμενε ο Πολύφημος
__ __ __ __ __ 10.Η … είναι χαρακτηριστικό του Οδυσσέα
__ __ __ __ __ 11.Έτσι συστήθηκε ο Οδυσσέας στον Πολύφημο
Σ __ __ __ __ __ __ __ __ 12.Άθλιοι αποκαλούνται απ’ τον Πολύφημο

38. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
37 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΑ 15η , ι 513-630(ανάγνωση)
☺ Ας διαγράψουμε την κλιμάκωση της πορείας του Οδυσσέα προς την ύβρη, τοποθετώντας κατάλληλα τα γεγονότα
Γ/Ύβρη
1.
2.
Β/Πρόκληση
1.
2.
Α/Ηρωική Θριαμβολογία
1.
2.
3.
α. εκδηλώνει εκδικητική μανία για τον Πολύφημο β. αποκαλύπτεται με τους επίσημους τίτλους του
γ. προβάλλει τη γενναιότητά του δ. επικαλείται τον Ξένιο Δία ε. περιφρονεί τη δύναμη του Ποσειδώνα
στ. χαρακτηρίζει δίκαιη την τιμωρία του Πολύφημου ζ. κομπάζει για το κατόρθωμά του
Ας εργαστούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα eΔημιουργοί.:-)
@ Στο sidebar (δεξιά) αναζητούμε το link: ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΚΥΚΛΩΠΩΝ > κλικ για να μεταβούμε στη σελίδα
@ Ας παρακολουθήσουμε τα αποσπάσματα των ταινιών
@Ας επιλέξουμε μια από τις αναπαραστάσεις και ας τη συγκρίνουμε με το ομηρικό κείμενο.

39. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
38 Σοφία Χαντζή
☻Ας συγκρίνουμε το απόσπασμα της ταινίας με το ομηρικό κείμενο (Ποιες οι ομοιότητες; Ποιες οι διαφορές; Ποιες οι επιλογές του
σκηνοθέτη για την αναπαράσταση της ιστορίας; Γιατί άραγε, κάνει αυτές τις επιλογές; Τι προσφέρουν στην αναπαράσταση αυτές οι
επιλογές; Ποια εκδοχή προτιμούμε και γιατί;)
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Για να σωθεί ο ίδιος και οι σύντροφοί
του, τον τύφλωσε… είναι αυτό ύβρη;
…………………………………………………………………………………………
……………………………………………….

40. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
39 Σοφία Χαντζή
Εδώ πελαγώσαμε με τους τόπους και τα πρόσωπα...
Μαθηματικά θα κάνουμε;
Με πόσους άντρες ξεκίνησε ο
Οδυσσέας από την Τροία;
Αν αξιοποιούσαμε
πληροφορίες από το κείμενο; Ψυχραιμία! Ακολουθεί ένας
βοηθητικός πίνακας.
Ας εργαστούμε στην ηλεκτρονική πλατφόρμα eΔημιουργοί.:-)
@ Στο sidebar (δεξιά) αναζητούμε τα link: Ο Εγκιβωτισμός ( ας παρακολουθήσουμε το πρώτο video με τα σχόλια που αναδύονται )
κ’ Ο Οδυσσέας ταξιδεύει… εμπνέει… ( ας δούμε το ταξίδι του Οδυσσέα στο Διαδραστικό χάρτη κα τη Χρονογραμμή )
@ Μπορούμε να επαναλάβουμε τη διαδικασία όσες φορές θέλουμε
▪ ΧΡΟΝΟΣ: βράδυ 33ης μέρας Οδύσσειας – 10ος χρόνος περιπλανήσεων Οδυσσέα
▪ ΤΟΠΟΣ: Σχερία (παλάτι)
▪ ΠΡΟΣΩΠΑ: Οδυσσέας, Ναυσικά, Δημόδοκος, Αλκίνοος, Αρήτη, Φαίακες
▪ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΕΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ: Αναδρομική αφήγηση – Εγκιβωτισμός
ΑΛΚΙΝΟΥ ΑΠΟΛΟΓΟΙ
3 χρόνια περιπετειών Οδυσσέα
Από την Τροία ως την Ωγυγία
ΕΝΟΤΗΤΕΣ 14η και 16η ως 18η : ραψωδίες ι-κ-λ-μ (περίληψη)

41. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
40 Σοφία Χαντζή
ΣΤΑΘΜΟΙ-ΠΕΡΙΠΕΤΕΙΕΣ ΣΤΟ ΟΜΗΡΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ ΑΝΑΦΕΡΕΤΑΙ ΟΤΙ Ο ΟΔΥΣΣΕΑΣ… ΠΛΟΙΑ ΠΛΗΡΩΜΑ
1. ΤΡΟΙΑ …ξεκινά με 12 πλοία 12
2. …χάνει 6 συντρόφους από κάθε πλοίο
3.
4. …χάνει 6 συντρόφους από το πλοίο του
5.
6. …χάνει 11 πλοία με όλο το πλήρωμα τους
7. …χώρισε το πλήρωμα του πλοίου σε δύο ομάδες των 22 ατόμων (2 Χ 22=44)
με επικεφαλής τον Οδυσσέα και τον Ευρύλοχο (44+2=46) [κ 203-209]
8.
9.
10. …χάνει 6 συντρόφους από το πλοίο του
11. …χάνει το πλοίο του και όλους τους συντρόφους του
12. ΩΓΥΓΙΑ (Καλυψώ) Χ 1
ΑΠΟΜΕΝΟΥΝ
1.Ας συμπληρώσουμε την πρώτη στήλη
2.Ας ξεκινήσουμε τους υπολογισμούς από το σημείο 7
Θα δεχθούμε ότι ισχύει η εξής υπόθεση:
Τα πλοία του Οδυσσέα ξεκίνησαν από την Τροία
έχοντας το καθένα ίδιο αριθμό πληρώματος

42. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
41 Σοφία Χαντζή
ΕΝΟΤΗΤΕΣ 18η
ως 20η: ραψωδίες ν-ξ-ο-π (περίληψη)
 Ας αφηγηθούμε…
Ο με στο των Φαιάκων ταξιδεύει για την
Οι Φαίακες Ο δεν αναγνωρίζει το νησί, γιατί είναι καλυμμένο
με από την η οποία με μορφή του δίνει πληροφορίες για τον
τόπο. Ο σχετικά με την ταυτότητά του. Τελικά,
Το σχέδιο είναι: ο και η θα ειδοποιήσει στη Σπάρτη.
34η
-35η
μέρα
μέρα
Ὀδυσσέως ἀπόπλους παρά Φαιάκων καί ἄφιξις εἰς Ἰθάκην

43. ΟΜΗΡΙΚΑ ΕΠΗ – ΟΔΥΣΣΕΙΑ / Α΄ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ
42 Σοφία Χαντζή
Ο Οδυσσέας-
ζητιάνος
φιλοξενείται στο
καλύβι του
Εύμαιου,
δίνοντας πλαστά
στοιχεία για την
ταυτότητά του
και μαθαίνει ό, τι
συμβαίνει στην
Ιθάκη
Η Αθηνά στη Σπάρτη
παρακινεί τον Τηλέμαχο
να επιστρέψει στην Ιθάκη,
για να προλάβει επικείμενο
γάμο της μητέρας του,
τον ενημερώνει για την
ενέδρα των μνηστήρων,
του συστήνει να πάει
μόνος στο καλύβι του
Εύμαιου. Ο Τηλέμαχος
ταξιδεύει προς την Ιθάκη,
παίρνοντας μαζί του έναν
ικέτη, το μάντη
Θεοκλύμενο
35η
– 37η
μέρα
Ο Εύμαιος
υποδέχεται
τον
Τηλέμαχο
και φεύγει
για το
παλάτι
Η Αθηνά δίνει στον
Οδυσσέα τη μορφή
του.
Αναγνωρισμός
Οδυσσέα-Τηλέμαχου-
κατάστρωση σχεδίου
μνηστηροφονίας
Οι μνηστήρες αναστατώνονται με
την είδηση επιστροφής του
Τηλέμαχου και καταστρώνουν νέα
σχέδια. Η Πηνελόπη τους
απευθύνεται οργισμένη
38η
μέρα
Ο Εύμαιος, όταν
επιστρέφει στο καλύβι
βρίσκει τον Τηλέμαχο με
τον Οδυσσέα-ζητιάνο