1. hapinieuws
september 2007 | jaargang 27 nr 2
De stichting Hulp aan Papua’s in Nood
(Hapin) is opgericht in 1972 en heeft als
doel ‘het welzijn te behartigen van de in
nood verkerende autochtone bevolking van
het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea
(Papua) door haar alle mogelijke financiële,
materiële en morele steun te verlenen’. Hapin brengt dit in praktijk door steun te
bieden aan kleinschalige projecten die vanuit de bevolking zijn opgezet en door stu-
diebeurzen te verstrekken aan talentvolle studenten uit kansarme regio’s in Papua.
Stichting Hulp Aan Papua’s In Nood
St. Jacobsstraat 203, 3511 BP Utrecht
T 030 234 00 12 F 030 236 90 55
e-mail: hapin@hapin.nl
website: www.hapin.nl
Rekeningnummer: 44.40.72.470 t.n.v. Hapin te Utrecht
HapiNieuws is het informatieblad van
Hapin voor (toekomstige) donateurs en
andere belangstellenden en verschijnt
3x per jaar.
Redactie: Drs. W. (Wietse) Tolsma,
Foto’s: Hapin
Vormgeving: ZinOntwerpers, Zwolle
Bestuur
Drs. N. Jouwe voorzitter
Vacature, penningmeester
Mw. W. Inggamer secretaris
Th. Beun-Voorstad erevoorzitter
Dr. A. Ipenburg lid
Dr. J. Timmer lid
Kantoor Hapin
Directeur/Programma-coördinator
Drs. J. Overweel
Hoofd bedrijfsbureau Reinier de Lang
PR en voorlichting Drs. W. Tolsma
Studiebeurzen W. Westerbaan
Comite van Aanbeveling
Prof. Dr. W. Albeda hoogleraar Arbeids-
recht
Prof. Dr. Th. C. van Boven vm. rap. men-
senrechten VN, Hoogleraar Intern. Recht.
L.C. van Dijke vm. lid Tweede Kamerfractie
ChristenUnie
J.S.L. Gualthérie van Weezel vm. Neder-
lands ambasadeur in Luxemburg.
A. van den Heuvel televisiemedewerker,
programmamaker
Mr. Dr. J.J.A. Imkamp vm. lid Tweede
Kamer D66.
Nicolaas Jouwe vm. vice-voorz. Nieuw-
Guinea Raad
Dr. C.S.I.J. Lagerberg vm. Lector Cult.
Antropologie Kath. Universiteit Tilburg,
lid min. adviesorgaan voor intern. samen-
werking, Medewerker Clingendael.
M. Leerling vm. fractievoorz. RPF.
H.F.M. Münninghof o.f.m. emeritus-
bisschop Jayapura (Papua).
Mw. Maartje van Putten Lid inspection
Panel Wereldbank.
G.J. Schutte vm. fractievoorzitter GPV.
Ir. B.J. van der Vlies fractievoorzitter SGP.
G.J.J. (Joop) van Zijl vm. eindredacteur/
presentator NOS-journaal.
Acceptgiro voor de adressering
De acceptgiro wordt gebruikt als
adresdrager. Uw gift vinden wij niet
vanzelfsprekend maar is wel
bijzonder welkom.
Hapinprojecten in de Baliemvallei
Hapin (1972-2007) al 35 jaar dichtbij de Papua’s.
JUBILEUMACTIE HAPIN: PAPUABOER ZOEKT SCHOOL!
Hapin werft fondsen voor de Stiper Landbouwhogeschool in Sentani. Het geld is nodig voor de bouw en inventaris van een
bibliotheek, een laboratorium en een internaat voor de studenten. Vraag de gratis wervingsfolder aan bij ons kantoor voor
verspreiding in uw omgeving.
AFSCHEID VAN ONZE
PROGRAMMA-COÖRDINATOR
DESIREE VAN DER KROGT
Desiree moest wegens gezond-
heidsproblemen haar werk
voor Hapin per 1 september
beëindigen. Ruim 10 jaar lang
heeft ze zich met hart en ziel
voor de Papua’s ingezet. Dat
hart lag vooral in het kernland
van Papua, de Baliemvallei.
Ze wist de harten van de
mensen in Papua te winnen
en heeft er ontelbaar veel
vrienden gemaakt. Het
afscheidnemen valt daarom
zwaar. Bestuur en staf van
Hapin danken Desiree voor
haar tomeloze en professionele
inzet gedurende die vele jaren.
FOCUS OP DE
BALIEMVALLEI
Eli Lagowan is de kundige en gepassioneerde vertegen-
woordiger van Hapin in de Baliem. De vruchtbare
Baliemvallei vormt het hart van het binnenland van
Papua. Landbouw vormt het belangrijkste middel van
bestaan, maar in en rond de provinciehoofdstad
Wamena schieten kleine ondernemers als paddestoelen
uit de grond. Hapin richt zich vooral op deze veelbelo-
vende, initiatiefrijke kelompoks (groepen). Er worden
(kleine) subsidies verstrekt als is aangetoond dat er vol-
doende professionaliteit en vaardigheden aanwezig zijn,
het project gedragen wordt door en ten goede komt aan
de lokale gemeenschap. In deze Baliemspecial vindt u
een aantal markante projecten in dit gebied die door
Hapin zijn gefinancierd.
PAPUA… EEN PARADIJS?
Een prachtige kleurenfolder over Papua en het werk van
Hapin. Zeer geschikt voor verspreiding onder familie,
vrienden en kennissen. Gratis te bestellen
bij ons kantoor.NIEUW!
Kelompok Perikanan Mugasek
Deze visvijvers zijn van een behoorlijke omvang. De vij-
vers liggen getrapt naast de Baliemrivier en worden
gevoed door water uit de bergen. De vissen kunnen
worden gevangen door de vijver leeg te laten lopen. De
opbrengst per vijver kan 1 miljoen Indonesische roepia
zijn (ongeveer € 80). De vijvers leveren een zekerder en
regelmatiger opbrengst met vissen in de Baliemrivier.
VISSERIJ
Kelompok Aleplago Ninukanma te Wouma
De rijstvelden (sawahs) van deze kelompok zijn erg uitge-
strekt. Ze zien er goed verzorgd uit. Sawahs zijn tamelijk
nieuw in de Baliem, maar goed besteed aan de boeren
van de streek. Hapin financierde de aanschaf van een
aantal rijstpelmachines.
Sawah kelompok Pikhe (fotostrook linksonder)
De sawah van deze kelompok is zeer succesvol. De rijst-
pelmachine is noodzakelijk voor de verwerking en de ver-
markting van de rijst.
RIJSTBOUW
Panti Asuhan Pelangi II (kindertehuis
Regenboog) te Wamena Dit kindertehuis is ooit
gebouwd van donaties van een Hapincampagne. Maar er
zijn te weinig middelen om het gebouw goed te onder-
houden. Vooral de bedden en de deuren zijn in verval en
er moet ook geïnvesteerd worden in matrassen en sani-
tair en een omheining rond het complex in verband met
ongewenste binnendringers. Pelangi II ontvangt van
Hapin beperkte ondersteuning voor de exploitatie.
KINDER-EN
JEUGDZORG
Keramiek Project Yusup Hubi in Wamena Een
goed lopende pottenbakkerij. De potten zien er fraai uit.
De klei komt van buiten de stad en moet met de hand
gemengd worden tot het een goede structuur heeft. De
olie om de oven te verhitten is te duur. De potten worden
nu verhit met hout en pyrostenen in een eenvoudige
oven. Hubi leert nu om zijn producten te verhandelen.
De foto toont een aantal aardewerken honai’s (hutten).
ECONOMISCHE
PROJECTEN
2. Hapin helpt mee
aan beter onder-
wijs in Papua
PLS-PKB Onderwijsproject in Kurulu
Onderwijzer Willie werd na zijn terugkeer van de onderwijzersopleiding in
Menado geconfronteerd met de enorme uitval in het onderwijs in Papua. De
Eind augustus keerde ik terug van een bezoek
aan Papua. Ik sprak er met onze vier vertegen-
woordigers in resp. Merauke, Jayapura,
Wamena en Manokwari en bezocht met hen ver-
schillende projecten van Hapin. Voor de meeste
Papua’s, vooral in het binnenland, is het dage-
lijks leven óverleven. Hun wereld, de gesloten en
veilige gemeenschap van de stam, kampong en
adat (traditie en cultuur), staat steeds meer
onder druk van de opdringende markteconomie.
Geld, kennis en macht zijn nodig om je staande
te houden. De Papua’s lijken weerloos.
Begrippen als ‘vooruitgang’ ‘verandering’ en
‘ontwikkeling’ passen nog moeilijk in hun
wereldbeeld. Die processen vereisen een lange
adem en veel geduld. De sleutel tot een verbete-
ring van de positie van de Papua’s ligt in goed
onderwijs. Dat is ook wat de Papua’s willen voor
hun kinderen. Maar het onderwijs is kwalitatief
onder de maat, duur en weinig gericht op het
ontwikkelen van sociale vaardigheden en toe-
passing van de kennis in de praktijk. Ook wordt
er nauwelijks rekening gehouden met de lokale
talen en culturen van de Papua’s, waardoor de
leerlingen vaak geen idee hebben waar het over
gaat.
Hapin wil zich daarom de komende jaren meer
op het onderwijs in Papua richten en steun
geven aan initiatieven uit de Papuagemeen-
schappen die het onderwijs op een hoger plan
willen tillen en een regio tot bloei kunnen bren-
gen. We doen hieronder verslag van een tweetal
prachtige en veelbelovende voorbeelden van
onderwijspioniers in de Baliemvallei (het centra-
le bergland van Papua). Ze zijn goed ingebed in
de lokale gemeenschappen, werken vanuit de
culturele contekst en laten daarom de band met
het Indonesisch curriculum, dat de Papua’s
vreemd is, los. De opleidingen worden wel
erkend door de overheid, maar ze moeten de
subsidie missen. Het enthousiasme bij ouders,
leerlingen en docenten is groot.
Wietse Tolsma
kosten zijn voor de ouders veel te hoog.
Hij zocht een aantal toegewijde leerkrach-
ten in de regio Kurulu (Baliemvallei) bij
elkaar die samen een stichting oprichtten
om de tientallen drop-outs nieuwe kansen
te geven.
Ze huren sinds september vorig jaar een
basisschool waarin ze na de reguliere
schooluren lesgeven aan de leerlingen
(van 10 - 40 jaar). Ze mogen komen zon-
der duur uniform en schoenen. De leraren
zijn vrijwilligers met hart voor de mensen.
Nu komen er steeds meer volwassenen die
graag zouden leren lezen, rekenen en
schrijven. Voor deze mensen bestaat geen
enkele vorm van onderwijs. De school is
daarom begonnen de dorpelingen allerlei
basisdingen te leren. Voor het financieren van deze buitenschoolse lessen aan volwas-
senen is een aanvraag bij Hapin ingediend. Op de foto de leerlingen van de school in
Kurulu met in het midden Wietse Tolsma van Hapin.
Scholengemeenschap Muliama - Asologaima
Asologaima ligt ver van de bewoonde wereld, zo’n 30 kilometer buiten
de stad Wamena. De school is in 1994 begonnen als kleuterschool
‘onder de bomen’. Directeur Willem Wetipo haalde de Papua kinderen
uit zes omringende dorpen naar zijn school. Ook bouwde hij een inter-
naat voor het personeel.
Elk jaar kwam er een nieuwe leergroep bij. Inmiddels is er een
kleuter- en een basisschool en voortgezet en middelbaar onderwijs
tot en met klas 1. Er moeten nu nog 2 jaargroepen bij. Er zijn ruim
240 leerlingen.
Het ideaal van Wetipo is een brede scholengemeenschap uitgebreid
met een hogere beroepsopleiding. Wetipo: ‘De studenten moeten hier
doorleren en niet in het verre Java. Daar raken ze helemaal vervreemd
van hun wortels’.
Merry Lagowan
Merry kon al jong niet meer naar school
omdat haar ouders dit niet konden beta-
len. Dankzij het volwassenen onderwijs in
Kurulu krijgt ze een nieuwe kans. Ze wil
graag vroedvrouw worden.
Ander onderwijs
Deze school onderscheidt zich van alle andere scholen door
het kind centraal te zetten. Het persoonlijk welbevinden en
de mentale groei wordt net zo belangrijk gevonden dan de
intellectuele ontwikkeling. Ook wordt de leerling geleerd de
kennis in de praktijk toe te passen. Dit vaardighedenonder-
wijs is in Indonesië nog vrijwel onbekend. De leerkrachten
zijn lokaal gerecruteerd en staan dicht bij de belevings-
wereld van de kinderen. De leerlingen hebben plezier op
school, er zijn geen drop-outs en de resultaten zijn verbluf-
fend. Een leerling van de school, de twaalfjarige Hendrik
Medlama, kwalificeerde zich als Indonesische vertegen-
woordiger voor de Aziatische Schoololympiade! De ouders
hoeven maar weinig bij te dragen, de (dure) schoolunifor-
men worden door de school gekocht.
Een modelschool voor de toekomst
Willem Wetipo is een vasthoudende pionier. Ondanks alle tegen-
werking en het ontbreken van subsidie gaat hij stug door zijn visie
– ontwikkeling van hart, hoofd en handen – in praktijk te brengen.
Hapin financiert sinds vier jaar de salarissen van enkele leerkrach-
ten. De anderen werken op vrijwillige basis en krijgen een onkosten-
vergoeding.
De leraren wonen op het terrein van de school en onderschrijven de
principes en uitgangspunten van de school: de Papuakinderen
te ontwikkelen volgens hun eigen individuele aanleg en talenten
en met respect voor hun medemens.
Wetipo voelt zich in zijn visie op onderwijs wel eens eenzaam en zou
dolgraag eens kennismaken met de moderne onderwijsmethoden in
Nederland.
Directeur Willem Wetipo met de leerlingen van de school in Muliama