1. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
1
1
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΛΟΓΙΣΜΙΚΟΥ
ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ: ΣΠΥΡΟΣ ΚΥΡΙΑΖΙΔΗΣ
Α.ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Α1. Συγγραφείς: Μαρία Ζερβάκη
Α2. Γνωστικό αντικείμενο: Μαθηματικά Α΄ Δημοτικού
Α3. Ενότητα: Γεωμετρία - Χώρος και σχήματα
Υποενότητα: ● Γεωμετρικά σχήματα
(Επίπεδα: κύκλος, τρίγωνο, τετράγωνο, ορθογώνιο
Στερεά: σφαίρα, πυραμίδα, κύβος, ορθογώνιο στερεό, κύλινδρος)
Α4.Εμπλεκόμενες γνωστικές περιοχές: Μαθηματικά, Γλώσσα, Εικαστικά, Τ.Π.Ε.
Α4.Υπολογιστικό περιβάλλον που προτείνεται για τη διδασκαλία της
συγκεκριμένης ενότητας:
Γενικής χρήσης
▪ Κειμενογράφος Word (ανοιχτού τύπου)
▪ Power Point (πρόγραμμα παρουσίασης, ανοιχτού τύπου)
▪ Λογισμικό Kidspiration (πρόγραμμα εννοιολογικής χαρτογράφησης, ανοιχτού
τύπου)
▪ Λογισμικό Tux Paint (πρόγραμμα ζωγραφικής, ανοιχτού τύπου)
▪ Λογισμικό Hot potatoes (κλειστού τύπου)
ΛΟΓΟΙ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΜΙΚΩΝ
1. Ο επεξεργαστής κειμένου Word συνιστά μια νέα μορφή γραφής, η οποία είναι
διαφορετική από τη γραφή που λαμβάνει χώρα με το χαρτί και το μολύβι, βοηθά στον
αναστοχασμό, διευκολύνει όλα τα επίπεδα των μαθητών και ευνοεί την
πολυτροπικότητα (εισαγωγή εικόνων).
2. Το λογισμικό γενικής χρήσης, ανοιχτού τύπου Power Point γιατί επιτρέπει τη
δημιουργική σύνθεση και παρουσίαση γεγονότων ή εννοιών και εξασφαλίζει την
ενεργό συμμετοχή του μαθητή στην οικοδόμηση της γνώσης. Συνιστά ισχυρό
2. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
2
2
γνωστικό εργαλείο για την ενίσχυση και ανάπτυξη των γνωστικών δομών του μαθητή.
Προσφέρεται για ομαδική δραστηριότητα και προάγει το πνεύμα της συνεργασίας και
του αλληλοσεβασμού των μαθητών.
3. Το Λογισμικό Τux Paint. Είναι πρόγραμμα σχεδιαστικό - ζωγραφικής εύκολο στην
κατανόηση και στη χρήση, κατάλληλο για τον συνδυασμό διάφορων γνωστικών
αντικειμένων. Μέσα από ένα χαρούμενο και δημιουργικό περιβάλλον ωθεί σε
ενεργητική δράση τους μαθητές και καλλιεργεί τη δημιουργική σκέψη, προϊόν
διεπίδρασης μαθητή-υπολογιστή.
4.Το λογισμικό Hot Potatoes, κλειστού τύπου, είναι ένα λογισμικό ανάπτυξης
ασκήσεων που επιτρέπει τη δημιουργία αλληλεπιδραστικών τεστ πολλαπλών
ερωτήσεων, σταυρόλεξα, αντιστοίχισης, ταξινόμησης και συμπλήρωσης κενών.
Χρησιμοποιείται ως εργαλείο τελικής αξιολόγησης των επιδιωκόμενων στόχων της
διδακτικής ενότητας.
Β.ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Το σενάριο στηρίζεται στις αρχές του εποικοδομητισμού και στις
κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες του Βιγκότσκι. Υποστηρίζει την καθοδηγούμενη
ανακάλυψη – διερεύνηση. Δίνει μεγάλη σημασία στο κοινωνικοπολιτισμικό, μαθησιακό
περιβάλλον, όπου λαμβάνουν χώρα οι δραστηριότητες με έμφαση στην ανάπτυξη της
δημιουργικής σκέψης και της συνεργατικής μάθησης.
Β2. Προστιθέμενη παιδαγωγική αξία:
Μέσα σε ένα περιβάλλον αλληλεπίδρασης και ενεργητικής συμμετοχής
χρησιμοποιώντας τον Η/Υ ως γνωστικό και νοητικό εργαλείο, οι μαθητές
ενεργοποιούν ανώτερες νοητικές λειτουργίες που οδηγούν αβίαστα στην κατανόηση
και εμπέδωση της νέας έννοιας, η οποία οικοδομείται πάνω σε προϋπάρχουσες
νοητικές δομές. Οι δραστηριότητες που προτείνονται οι μαθητές καθοδηγούνται στο
να μεταχειρίζονται τα σχήματα εμπειρικά, με τη διαίσθηση, αλλά και νοητικά.1
Β3.Συμβατότητα με το Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών (ΑΠΣ) και το (ΔΕΠΠΣ)
Το σενάριο ανταποκρίνεται πλήρως στους γενικούς και ειδικούς σκοπούς των
Αναλυτικών Προγραμμάτων Σπουδών (ΑΠΣ) και Διαθεματικών Ενιαίων Πλαισίων
Προγραμμάτων Σπουδών (ΔΕΠΠΣ). Σύμφωνα με το ΑΠΣ και ΔΕΠΠΣ γενικός
σκοπός της διδασκαλίας των Μαθηματικών είναι η συμβολή στην ολοκλήρωση της
προσωπικότητας του μαθητή μέσω:
1 Βιβλίο δασκάλου, Μαθηματικά Α΄ τάξης, σελ.11
3. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
3
3
της άσκησης του μαθητή στην μεθοδική σκέψη, στην ανάλυση, στην
αφαίρεση, στη γενίκευση, στην εφαρμογή, στην κριτική και στις λογικές
διεργασίες.
Της ανάπτυξης της παρατηρητικότητας, της προσοχής, της δύναμης
αυτοσυγκέντρωσης, της επιμονής, της πρωτοβουλίας, της δημιουργικής
φαντασίας, της ελεύθερης σκέψης. καλλιεργούν την αίσθηση της
αρμονίας, της τάξης και του ωραίου και διεγείρουν το κριτικό πνεύμα.
Όσον αφορά στη συγκεκριμένη ενότητα της Γεωμετρίας που διδάσκουμε, γενικός
στόχος του μαθήματος είναι να ασκηθούν στη σχεδίαση, αναπαραγωγή σχημάτων και
να αναγνωρίζουν τα χαρακτηριστικά των σχημάτων αυτών.
Γ. ΠΛΑΙΣΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Γ1. Σε ποιους απευθύνεται: στους μαθητές της A΄ τάξης του δημοτικού.
Γ2. Χρόνος υλοποίησης: 4 διδακτικές ώρες
Γ3. Χώρος υλοποίησης: σχολική αίθουσα - εργαστήριο ηλεκτρονικών υπολογιστών
του σχολείου.
Γ4. Προαπαιτούμενες γνώσεις των μαθητών: οι μαθητές να έχουν εξοικειωθεί με
τη χρήση του Η/Υ (χειρισμός ποντικιού, άνοιγμα φακέλων) καθώς και με το
λογισμικό Tux – Paint.
Γ5. Απαιτούμενα βοηθητικά υλικά και εργαλεία: τα υλικά που θα χρησιμοποιηθούν
είναι:
φύλλα εργασίας
εικόνες με πίνακες, έργα πολιτισμού (γλυπτική, αρχιτεκτονική)
λογισμικό ζωγραφικής
βίντεο
Η/Υ
βιντεοπροβολέας
διαδραστικός πίνακας
γεωμετρικά στερεά
Γ6. Οργάνωση της τάξης: οι μαθητές θα εργαστούν ατομικά, αλλά και ομαδικά
αναπτύσσοντας μεγάλο βαθμό αυτενέργειας. Ο δάσκαλος αναλαμβάνει ρόλο
εμψυχωτή, καθοδηγητή και του συντονιστή των ομάδων και βοηθά τους μαθητές
να γίνουν οι ίδιοι φορείς της μάθησής τους. Υποβάλλει την ερευνητική στάση έναντι
της γνώσης. Υποστηρίζει διακριτικά τη διαδικασία αναζήτησης, επεξεργασίας και
μελέτης του μαθησιακού υλικού παρέχοντας την απαραίτητη στήριξη, εξομαλύνοντας
ενδεχόμενες δυσκολίες και διευκολύνοντας την εργασία των ομάδων.
4. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
4
4
Γ7. Παιδαγωγικοί και μαθησιακοί στόχοι του σεναρίου:
Ως προς το γνωστικό αντικείμενο
να αναγνωρίζουν τη φόρμα και να ονομάζουν σωστά τα επίπεδα σχήματα και
να είναι σε θέση να τα αναγνωρίζουν σε διάφορα αντικείμενα της καθημερινής
ζωής
να αναγνωρίζουν τη φόρμα και να ονομάζουν σωστά τα στερεά σώματα:
τριγωνική πυραμίδα, κύβος, στερεό ορθογώνιο, κύλινδρος, σφαίρα
να αντιλαμβάνονται τα σχήματα με τις διάφορες αισθήσεις τους
να εισαχθούν στις βασικές έννοιες της Γεωμετρίας με εμπειρικό τρόπο μέσω
της σύνδεσής της με την τέχνη και τον πολιτισμό
Ως προς τη χρήση των νέων τεχνολογιών
Να εξοικειωθούν με τον Η/Υ εκτελώντας διασκεδαστικές μαθησιακές
δραστηριότητες που αποτυπώνουν ιδέες, αξίες, εμπειρίες και συναισθήματα.
Να εκφραστούν εικαστικά με χρώματα και σχήματα σε ελεύθερες
δραστηριότητες για γνωστική αποφόρτιση, να αισθανθούν την αισθητική
απόλαυση απελευθερώνοντας τη δημιουργική σκέψη μέσω της τριβής με το
λογισμικό Tux – Paint.
Να αποκτήσουν θετική στάση απέναντι στη χρήση των ΤΠΕ στη μαθησιακή
διαδικασία.
Ως προς τη μαθησιακή διαδικασία
Να αναπτύξουν δεξιότητες συνεργασίας και επικοινωνίας.
Να αναπτύξουν δεξιότητες παρατήρησης, ανακάλυψης διερεύνησης και
βιωματικής μάθησης, ώστε να αποκτήσει προσωπικό νόημα γι’ αυτούς η
μάθηση.
Να αναπτύξουν την κριτική και δημιουργική σκέψη, τη συναισθηματική
νοημοσύνη και τη φαντασία.
Δ) ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Διάγραμμα ροής
ΑΦΟΡΜΗΣΗ – ΕΚΜΑΙΕΥΣΗ
Αφόρμηση
Εκμαίευση
Επισημοποίηση της
νέας γνώσης
Εμπέδωση &
Εφαρμογή
Αξιολόγηση
Επέκταση
Βίντεο
Σχολική αίθουσα
Δραστηριότητα 1, 2
Σχολική αίθουσα
Δραστηριότητες 3, 4
Εργαστήριο Η/Υ
Δραστηριότητα 5
Εργαστήριο Η/Υ
5. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
5
5
Αρχικά προβάλλουμε στον βιντεοπροβολέα το βιβλίο του Σελ Σιλβερστάιν «Το
κομμάτι που λείπει συναντά το μεγάλο Ο» σε μορφή βίντεο με animation.
https://www.youtube.com/watch?feature=player_detailpage&v=b0vt4D5meyk
Μετά το τέλος της προβολής κάνουμε κάποιες ερωτήσεις στους μαθητές
προκειμένου να εκμαιεύσουμε την έννοια των σχημάτων, η οποία τους είναι ήδη
γνωστή από το Νηπιαγωγείο.
Τι μορφή είχαν οι ήρωες της ιστορίας μας;
Τι σχήμα είχε «το κομμάτι –που – λείπει»;
Τι σχήμα είχε το μεγάλο Ο;
Τι άλλα σχήματα παρατηρήσατε στο βιβλίο;
ΕΠΙΣΗΜΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΝΕΑΣ ΓΝΩΣΗΣ
Δραστηριότητα 1
Παρουσίαση γεωμετρικών σχημάτων – αναγνώριση και ονομασία της φόρμας
Χωρίζουμε τους μαθητές σε 4 ομάδες εργασίας(ομαδική διάταξη). Προβάλλουμε
στον βιντεοπροβολέα μία παρουσίαση του Power Point που έχουμε ετοιμάσει για να
επισημοποιήσουμε τη νέα γνώση για τα γεωμετρικά σχήματα και τα γεωμετρικά
στερεά. Σε πρώτη φάση θα παρουσιαστούν τα γεωμετρικά σχήματα. Δείχνουμε μία
– μία τις διαφάνειες για κάθε σχήμα (κύκλος, τετράγωνο, ορθογώνιο, τρίγωνο).
Ζητάμε από τους μαθητές να αναγνωρίσουν τα σχήματα αυτά σε αντικείμενα της
6. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
6
6
τάξης. Στη συνέχεια μοιράζουμε στις 4 ομάδες εικόνες από πίνακες ζωγραφικής – 3
για κάθε ομάδα.
Ομάδα 1
Ομάδα 2
Ομάδα 3
7. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
7
7
Ομάδα 4
Εργάζονται από κοινού και συμπληρώνουν τα φύλλα εργασίας όπου τους ζητείται να
αναγνωρίσουν εμπειρικά τα σχήματα που κρύβονται στους πίνακες. Μετά την
συμπλήρωση των φυλλαδίων παρουσιάζουν τα αποτελέσματα της εργασίας τους στην
ολομέλεια της τάξης. Επιβραβεύονται όλες οι ομάδες για την προσπάθεια.
Δραστηριότητα 2
Παρουσίαση γεωμετρικών στερεών - αναγνώριση και ονομασία της φόρμας
Χωρίζουμε τα παιδιά σε 5 ομάδες. Σε δεύτερη φάση προβάλλουμε στον διαδραστικό
πίνακα μία – μία τις υπόλοιπες διαφάνειες της παρουσίασης του Power Point για τα
γεωμετρικά στερεά. Ζητάμε πάλι από τους μαθητές να εντοπίσουν τυχόν
αντικείμενα στην τάξη που έχουν το σχήμα του κύβου, του κυλίνδρου, της σφαίρας,
της πυραμίδας ή του ορθογωνίου στερεού. Δίνουμε σε κάθε ομάδα παιδιών από ένα
γεωμετρικό στερεό για να το ψηλαφίσουν και να κατανοήσουν εμπειρικά τις
ομοιότητες και τις διαφορές με τα (επίπεδα) γεωμετρικά σχήματα. Τα 5 γεωμετρικά
στερεά θα περάσουν σταδιακά απ’ όλες τις ομάδες. Στη συνέχεια μοιράζουμε στις
ομάδες το φύλλο εργασίας με τα γεωμετρικά σχήματα και τα γεωμετρικά στερεά
προκειμένου να αναγνωρίσουν διαισθητικά τη φόρμα των σχημάτων. Μετά το πέρας
της εργασίας τους, παρουσιάζουμε τα αποτελέσματα στην ολομέλεια. Aκολουθεί
επίδειξη στον βιντεοπροβολέα των σωστών απαντήσεων στο συμπληρωμένο φύλλο
εργασίας. Επιβραβεύονται όλες οι ομάδες για την προσπάθεια.
8. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
8
8
ΕΜΠΕΔΩΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
Δραστηριότητα 3
Αντιστοίχιση αντικειμένων με το σωστό σχήμα
Μεταφερόμαστε στο εργαστήριο Η/Υ του σχολείου. Οι μαθητές χωρίζονται σε
ομάδες εργασίας των 2 ατόμων (εταιρική διάταξη)2 ανά υπολογιστή. Στο διαδραστικό
πίνακα της τάξης προβάλλουμε το αρχείο του Kidspiration και εξηγούμε βήμα-βήμα
στα παιδιά τον τρόπο εργασίας. Ζητάμε από τους μαθητές να ανοίξουν το αντίστοιχο
αρχείο που υπάρχει στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή τους και να
ακολουθήσουν τα βήματα που προτείνουμε προφορικά.
1.Κάντε διπλό κλικ στο εικονίδιο που δείχνει το βέλος.
2 Κανάκη Ι., Η οργάνωση της διδασκαλίας μάθησης με ομάδες εργασίας, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα 1987
9. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
9
9
Θα εμφανιστεί το ακόλουθο πλαίσιο:
2. Κάντε κλικ στο εικονίδιο με το αυτί που υπάρχει στην οθόνη για να
ακούσετε τις οδηγίες της άσκησης.
3. Παρατηρήστε προσεκτικά τα αντικείμενα στο κάτω μέρος της οθόνης και
τοποθετήστε τα αντικείμενα στο αντίστοιχο κουτάκι.
Μετά το πέρας της άσκησης προβάλλουμε στον βιντεοπροβολέα το συμπληρωμένο
αρχείο Kidspiration για να συγκρίνει κάθε ομάδα παιδιών τις απαντήσεις που έχει
δώσει. Αν χρειαστεί, προχωρούμε σε ανατροφοδότηση.
10. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
10
10
Δραστηριότητα 4
Σύνθεση πρωτότυπου πίνακα με σχήματα στο πρόγραμμα ζωγραφικής Tux Paint
Η δραστηριότητα αυτή αποτελεί επέκταση της δραστηριότητας 1, κατά την οποία οι
μαθητές ήρθαν σε επαφή με πίνακες διάσημων ζωγράφων, όπου κυριαρχούν τα
σχήματα. Στόχος της δραστηριότητας(4) είναι να εμπνευστούν από αυτούς ώστε να
συνθέσουν το δικό τους πρωτότυπο πίνακα χρησιμοποιώντας ως επί το πλείστον
γεωμετρικά σχήματα. Δίνεται η δυνατότητα στα παιδιά να απελευθερώσουν τη
φαντασία τους, να ξεδιπλώσουν τη δημιουργικότητά τους και να συνεργαστούν για να
πετύχουν από κοινού ένα άριστο αισθητικό αποτέλεσμα. Δείχνουμε ως πρότυπο ένα
πίνακα με τίτλο «Ταξίδι στο χρόνο» που δημιουργήσαμε εμείς με το πρόγραμμα
Tux Paint και τα ενθαρρύνουμε να δημιουργήσουν το δικό τους πίνακα και να του
δώσουν ένα τίτλο.
Οδηγίες χρήσης λογισμικού
1. Πατήστε το εικονίδιο με τον πιγκουίνο που βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας
του υπολογιστή σας
2. Ανοίγουμε το πρόγραμμα Tux Paint.Κάνουμε κλικ στο κουμπί
11. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
11
11
Στον κατάλογο των εργαλείων εμφανίζονται τα γεωμετρικά σχήματα στο δεξί
άκρο της οθόνης του προγράμματος.
3. Επιλέγουμε διαφορετικό χρώμα για το καθένα γεωμετρικό σχήμα από την
εργαλειοθήκη των χρωμάτων στο κάτω μέρος της οθόνης.
4. Επιλέγουμε όποιο σχήμα επιθυμούμε από τον κατάλογο στα δεξιά της οθόνης.
Ακουμπάμε το σχήμα στον καμβά και με πατημένο το αριστερό πλήκτρο του
ποντικιού σέρνουμε το σχήμα - σχηματίζεται ένας σταυρός- για να το
μεγαλώσουμε.
12. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
12
12
5. Αν θέλουμε να διορθώσουμε κάτι πατάμε το πλήκτρο
6. Αν θέλουμε να προσθέσουμε κάποια εικόνα, πατάμε το πλήκτρο
από το μενού στα αριστερά.
Στη συνέχεια από τον κατάλογο στα δεξιά επιλέγουμε με τα βελάκια τη
σφραγίδα που επιθυμούμε.
7. Αν θέλουμε να μεγαλώσουμε ή να μικρύνουμε τη σφραγίδα, κάνουμε κλικ στη
στήλη κάτω δεξιά. Θα δούμε να σχηματίζεται στην οθόνη το περίγραμμα της
εικόνας.
13. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
13
13
8. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το πλήκτρο
και επιλέγοντας από τη δεξιά στήλη (με το κάτω βελάκι) το πλήκτρο
μπορούμε να αλλάξουμε το φόντο της ζωγραφιάς μας.
Μπορούμε επίσης να χρησιμοποιήσουμε ένα από τα υπόλοιπα πλήκτρα για να
αλλάξουμε την εμφάνιση της ζωγραφιάς μας, π.χ. να κάνουμε κάποια στοιχεία
να στάζουν.
9. Όταν ολοκληρώσουμε το σχέδιό μας, πατάμε το πλήκτρο
για να την αποθηκεύσουμε .
10. Για να την εκτυπώσουμε πατάμε το πλήκτρο
14. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
14
14
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
Η αξιολόγηση έχει τρεις φάσεις:
την αρχική ή διαγνωστική αξιολόγηση όπου έχει σκοπό τον εντοπισμό των
αρχικών/εναλλακτικών ιδεών (παρανοήσεων) και δυσκολιών που πιθανόν
αντιμετωπίζουν οι μαθητές και βοηθά τον εκπαιδευτικό ώστε να παρέχει
αυξημένη εξατομικευμένη στήριξη στους μαθητές που παρουσιάζουν
αδυναμίες και παρανοήσεις. Η αρχική αξιολόγηση γίνεται πριν από το μάθημα
ως προπαρασκευαστική διαδικασία για το σχεδιασμό της ενότητας.
τη διαμορφωτική ή συνεχή(σταδιακή) αξιολόγηση που διεξάγεται καθ’ όλη
τη διάρκεια της εκτέλεσης των δραστηριοτήτων από τους μαθητές
εξετάζοντας διάφορες παραμέτρους: συνεργασία στην ομάδα, συμμετοχή,
επικοινωνία, οργάνωση, αξιοποίηση χρόνου , δημιουργικότητα, ικανότητα
σύνθεσης κ.ά.. Αποσκοπεί στο να δώσει πληροφορίες που θα βοηθήσουν στη
βελτίωση της όλης στρατηγικής.3
την τελική ή αθροιστική αξιολόγηση στο τέλος της διδασκαλίας με τη χρήση
κατάλληλου φύλλου αξιολόγησης. Πρόκειται για την αξιολόγηση του τελικού
αποτελέσματος. Η διαμορφωτική αξιολόγηση αποσκοπεί στον έλεγχο της
πορείας του εκπαιδευομένου προς την κατάκτηση συγκεκριμένου
εκπαιδευτικού στόχου. Επιδιώκεται να εξαχθούν οι απαραίτητες
πληροφορίες που απαιτούνται για την τροποποίηση του προγράμματος ή των
μεθόδων διδασκαλίας και αποσκοπεί στην ανατροφοδότηση.
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ 5
Άσκηση αντιστοίχισης με το Hot Potatoes ( Jmatch)
Η τελική αξιολόγηση θα γίνει ατομικά με τo λογισμικό Hot Potatoes – άσκηση
αντιστοίχισης (Jmatch). Οι μαθητές ανοίγουν το έγγραφο “SXIMATA.htm” που
βρίσκεται στην επιφάνεια εργασίας του υπολογιστή τους. Ακολουθούμε κι εμείς την
ίδια διαδικασία στο διαδραστικό πίνακα του εργαστηρίου. Εξηγούμε προφορικά ότι
καλούνται να αντιστοιχίσουν τις λέξεις και τις εικόνες στα δεξιά με τις αντίστοιχες
στα αριστερά. Αφού τελειώσουν δείχνουμε ότι πρέπει να πατήσουν το κουμπί
«Έλεγχος» για να επαληθεύσουν τις απαντήσεις τους. Μετά το πέρας της τελικής
αξιολόγησης ο δάσκαλος σχεδιάζει ανατροφοδότηση όπου κρίνει ότι είναι
απαραίτητη.
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Η αξιολόγηση σύμφωνα με το μοντέλο του Kirkpatrick θα περιλαμβάνει συνολικά ή
κατά περίπτωση κάποια από τα παρακάτω:
i. Την ανταπόκριση(reaction). Η ανταπόκριση αξιολογεί το πώς
ανταποκρίθηκαν οι μαθητές στο σενάριο, δηλαδή αν τους άρεσε και αν
3 Μιχάλη Κασσωτάκη, Η αξιολόγηση της επιδόσεως των μαθητών, εκδ. Γρηγόρη, Αθήνα, 1998
15. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
15
15
ανταποκρίθηκε στις ανάγκες τους.. Αυτή η αξιολόγηση μπορεί να γίνει είτε
προφορικά με συνεντεύξεις είτε με χρήση ερωτηματολογίου.
ii. Τη μάθηση(Learning). Κεντρικό ερώτημα: Τι έμαθαν οι μαθητές/-τριες;
Γίνεται αποτίμηση των γνωστικών και μεταγνωστικών αποτελεσμάτων του
σεναρίου. Η εξακρίβωση της μάθησης μπορεί να γίνει με χρήση pre- και
post- test αποτίμησης γνώσης που θεωρούνται ότι καταγράφουν με
αντικειμενικό τρόπο τη μάθηση κάθε εκπαιδευόμενου.
iii. Τη Συμπεριφορά (Behavior) Κεντρικό ερώτημα: Κατά πόσο έκανε κτήμα του
ο μαθητής/-τρια τη νέα γνώση και τη μετάφερε στις καθημερινές του
δραστηριότητες, αλλάζοντας τη συμπεριφορά του; Η παρατήρηση της αλλαγής
συμπεριφοράς είναι μια συστηματική προσέγγιση αποτίμησης της
συμπεριφοράς πριν και μετά με την πάροδο ικανού χρόνου.
iv. Τα Αποτελέσματα (Results) Κεντρικό ερώτημα: …και σε τι ωφέλησε τελικά
η νέα γνώση; Καταγράφεται η αποτίμηση του προγράμματος με όρους
επιθυμητών αποτελεσμάτων πχ, μεγαλύτερη ανταπόκριση σε δραστηριότητες,
ταχύτερη εκτέλεση εργασίας, αλλαγή στάσης στο μάθημα, συνεργασία με
συμμαθητές/-τριες, τόνωση ενδιαφέροντος, ανάπτυξη της αυτοπεποίθησης.
ΕΠΕΚΤΑΣΗ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ
Σαν επέκταση του σεναρίου μπορούμε να το συνδέσουμε με το μάθημα της Φυσικής
Αγωγής και να παίξουμε διάφορα ψυχοκινητικά παιχνίδια ενεργοποιώντας όλους
τους μαθητές, όπως:
Πυραμίδα
(βλ. http://users.sch.gr/grfilip/games/games/game_80.htm)
Μπίλιες
(βλ. http://users.sch.gr/grfilip/games/games/game_64.htm)
Σαλιγκάρι
(βλ. http://dimotiko-kontovazainas.blogspot.gr/2013/11/blog-post_
8.html)
Κουτσό
(βλ. http://users.sch.gr/grfilip/games/games/game_42.htm)
16. Μαθηματικά
Γεωμετρικά σχήματα & Γεωμετρικά στερεά
16
16
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
■ Ιωάννη Κανάκη, Η οργάνωση της διδασκαλίας μάθησης με ομάδες εργασίας, εκδ.
Γρηγόρη, Αθήνα, 1987
■ Μιχάλη Κασσωτάκη, Η αξιολόγηση της επιδόσεως των μαθητών, εκδ. Γρηγόρη,
Αθήνα, 1998
■ Goleman, D. Συναισθηματική Νοημοσύνη, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα, 1997