1. ΛΟΙΜΩΞΔΙ΢ ΑΠΟ
ΔΝΓΑΓΓΔΙΑΚΟΤ΢
ΚΑΘΔΣΗΡΔ΢
Σ΢ΗΣΟΤ ΥΡΗ΢ΣΗΝΑ
ΠΑΘΟΛΟΓΟ΢ –
ΔΞΔΗΓΗΚΔΤΟΜΔΝΖ ΔΝΣΑΣΗΚΟΛΟΓΟ΢
ΜΔΘ Γ.Ν.Η. ΥΑΣΕΖΚΧ΢ΣΑ
5/12/2012

2. Σύπνη Δλδαγγεηαθώλ ζπζθεπώλ








Πεξηθεξηθόο θιεβηθόο θαζεηήξαο*
Πεξηθεξηθόο αξηεξηαθόο θαζεηήξαο* ζύζηεκα
ειέγρνπ πίεζεο
Καζεηήξαο κέζεο γξακκήο*
Κεληξηθόο θιεβηθόο θαζεηήξαο*
Καζεηήξαο πλεπκνληθήο αξηεξίαο
Πεξηθεξηθά εηζαρζείο θεληξηθόο θαζεηήξαο*
Μαθξάο παξακνλήο ΚΦΚ
(Hickman, Broviac, Groshong)
Οιηθά εκθπηεπκέλεο ζπζθεπέο καθξάο
παξακνλήο
* Βξαρείαο παξακνλήο (<14 εκέξεο)
♦ Παξακνλήο έσο 3 εκεξώλ

4. Περιυερικά εισαγόμενοι κεντρικοί καθετήρες
Peripherally Inserted Central Catheters (PICC)

8. Δλδείμεηο ηνπνζέηεζεο ΚΦΚ






Τατεία τορήγηζη τημειοθεραπεσηικών
θαρμάκφν ή ιτνοζηοιτείφν
Αναπλήρφζη όγκοσ σγρών (resuscitation)
Αιμοδσναμική αζηάθεια / ανάγκη για
monitoring
Έλλειυη διαηηρήζιμης περιθερικής
πρόζβαζης
Ανάγκη Αιμοκάθαρζης
Μαθξάο διάρκειας παρενηερική ζίηιζη

9. Placement of a central venous
catheter solely for ease of
phlebotomy in a patient with
adequate peripheral veins is
strongly discouraged.

10. Βαθηεξηαηκία από ΚΦΚ







Πεξηθεξηθνί θαζεηήξεο: 145 εθαη ζε ΖΠΑ / έηνο
Κεληξηθνί θαζεηήξεο: 5 εθαη ζε ΖΠΑ / έηνο
Βαθηεξηαηκία: 250.000 πεξηπηώζεηο (3-5%) από ΚΦΚ
θάζε ρξόλν, ζε ΖΠΑ, ελώ κόλν 0,5% από πεξηθεξηθνύο
θαζεηήξεο ζηηο ΖΠΑ
80.000 πεξηπηώζεηο βαθηεξηαηκίαο από ΚΦΚ θάζε
ρξόλν, ζηηο ΜΔΘ
Απνξξένπζα ζλεηόηεηα: 12-25%
Αύμεζε κέζεο δηάξθεηαο παξακνλήο θαηά ~ 7 εκέξεο
Αύμεζε θόξηνπ εξγαζίαο & θόζηνπο (25.000$ αλά
πεξηζηαηηθό)
Klevens R. et al.“Estimated Healthcare Associated Infections & Deaths in US
Hospitals”, Public Health Reports, March-April 2007, Vol 122

11. Οξηζκνί, CDC

Απνηθηζκόο θαζεηήξα (ζπρλόηεηα 15-40%)
•

Λνίκσμε ζην ζεκείν εμόδνπ
•

> 15 CFU (Colony Forming Units) από άθξν ή ηκήκα
θαζεηήξα ή ζεθαξηνύ κε ζεκαληηθή αλάπηπμε ρσξίο ζεκεία
ηνπηθήο ή ζπζηεκαηηθήο ινίκσμεο
εμίδξσκα από ηελ έμνδν ηνπ θαζεηήξα, κε ή ρσξίο BSI
Κιηληθή ινίκσμε ζεκείνπ εμόδνπ
•
εξύζεκα, ηάζε, ζθιεξία > 2 cm από ηελ έμνδν ηνπ θαζεηήξα
± δηαπύεζε ή/θαη ζεηηθή θαιιηέξγεηα ηνπηθά. Μπνξεί λα
ζπλδπάδεηαη κε ζπζηεκαηηθά ζπκπηώκαηα θαη ζεηηθέο
αηκνθαιιηέξγεηεο

12. Οξηζκνί CDC

Λνίκσμε ζήθεο (pocket, ηζέπεο)


Αηκαηνγελήο ινίκσμε πνπ ζρεηίδεηαη κε ηελ έγρπζε
πγξώλ:


ππώδεο πγξό ζηελ ππνδόξηα ζήθε εκθπηεπκέλνπ θαζεηήξα
ηαπηόρξνλε απνκόλσζε ηνπ ίδηνπ κηθξνβίνπ από ην αίκα θαη ην
πγξό έγρπζεο ρσξίο άιιε απνδεδεηγκέλε πεγή ινίκσμεο
Αηκαηνγελήο ινίκσμε πνπ ζρεηίδεηαη κε ηνλ
θαζεηήξα:


βαθηεξηαηκία κε 1 ηνπιάρηζηνλ ζεηηθή Κ/Α από πεξηθεξηθή
θιέβα, θιηληθή εηθόλα ινίκσμεο (ππξεηόο, ππόηαζε, ξίγνο) ρσξίο
άιιε εζηία ινίκσμεο
Πξέπεη λα ππάξρεη 1 από ηα πην θάησ:



Θεηηθή εκηπνζνηηθή (> 15 CFU/θαζεηήξα) ή πνζνηηθή (> 30
CFU/θαζεηήξα) Κ/Α κε ην ίδην κηθξννξγαληζκό απνκνλσκέλν από ην
πεξηθεξηθό αίκα θαη ηνλ θαζεηήξα
Σαπηόρξνλε πνζνηηθή Κ/Α αίκαηνο κε ιόγν ≥ 5:1 ζε ζρέζε κε ηνλ
θαζεηήξα
Γηαθνξηθή πεξίνδνο ζεηηθήο θαιιηέξγεηαο θεληξηθνύ θαζεηήξα έλαληη ηεο
θαιιηέξγεηαο αίκαηνο > 2 σξώλ

13. Commonly used definitions of intravascular catheter–related infections.
Infection Definition
Catheter colonization Significant growth of a microorganism in a quantitative or semiquantitative
culture of the catheter tip, subcutaneous catheter segment, or catheter hub (see the Diagnosis
section)
Phlebitis Induration or erythema, warmth, and pain or tenderness around catheter exit site
Exit-site infection
Microbiological Exudate at catheter exit site yields a microorganism with or without concomitant
bloodstream infection
Clinical Erythema, induration, and/or tenderness within 2 cm of the catheter exit site; may be
associated with other signs and symptoms of infection, such as fever or pus emerging from the exit
site, with or without concomitant bloodstream infectiona
Tunnel infection Tenderness, erythema, and/or induration 12 cm from the catheter exit site, along the
subcutaneous tract of a tunneled catheter (e.g., Hickman or Broviac catheter), with or without
concomitant bloodstream infectiona
Pocket infection Infected fluid in the subcutaneous pocket of a totally implanted intravascular device;
often associated with tenderness, erythema, and/or induration over the pocket; spontaneous rupture
and drainage, or necrosis of the overlying skin, with or without concomitant bloodstream infection, may
also occura
Bloodstream infection
Infusate related Concordant growth of the same organism from infusate and cultures of
percutaneously obtained blood samples with no other identifiable source of infection
Catheter related Bacteremia or fungemia in a patient who has an intravascular device and 1 positive
result of culture of blood samples obtained from the peripheral vein, clinical manifestations of infection
(e.g.,fever, chills, and/or hypotension), and no apparent source for bloodstream infection (with the
exception of the catheter). One of the following should be present: a positive result of semiquantitative
(15 cfu per catheter segment) or quantitative (102 cfu per catheter segment) catheter
culture, whereby the same organism (species and antibiogram) is isolated from a catheter segment
and a peripheral blood sample; simultaneous quantitative cultures of blood samples with a
ratio of 5:1 (CVC vs. peripheral); differential time to positivity (i.e., a positive result of culture
from a CVC is obtained at least 2 h earlier than is a positive result of culture from peripheral
blood)

14. Δμσαπιηθή 60% :
–Λνίκσμε δέξκαηνο
–Υέξηα
–Δπηκνι. αληηζεπηηθό
Δλδναπιηθή 20%:
–Δπηκόιπλζε πώκαηνο
–Υέξηα
–Δπηκόιπλζε νξώλ

15. Λνηκώμεηο από θεληξηθνύο θιεβηθνύο θαζεηήξεο(ΛΚΦΚ)
Catheter related blood stream infections (CR-BSIs)
Οπιζμόρ:
 Λνίκσμε από θεληξηθό θαζεηήξα είλαη ε
βακηηπιαιμία ή μςκηηιαιμία πνπ νθείιεηαη
απνθιεηζηηθά ζηνλ θαζεηήξα.
 Ζ παξνπζία θιηληθώλ επξεκάησλ ζήςεο
δελ είλαη απαξαίηεηε.

16. ΠΖΓΔ΢ & ΠΑΡΑΓΟΝΣΔ΢
ΛΟΗΜΧΞΖ΢



Απνηθηζκόο ηνπ θαζεηήξα θαη ησλ
ζπλδεηηθώλ (hubs)
Μόιπλζε εγρπκάησλ (εξγνζηαζηαθή
ή θαηά ηελ πξνεηνηκαζία ή κε ηελ
παξαβίαζε ηεο ζπζθεπήο γηα ηελ έλεζε
δηαιπκάησλ, ή κε θάξθσκα ηεο θηάιεο
κε βειόλε, ή κε κηαζκέλα θαιύκκαηα
ζηα ζπλδεηηθά ή κε κηαζκέλν δηάιπκα
επαξίλεο γηα έθπιπζε θηι)
Μνιπζκέλα αληηζεπηθά δηαιύκαηα
[ησδνθόξα, ρισξεμηδίλε απνηθίδνληαη
από Gram (-)]

Φσζικές ιδιόηηηες καθεηήρα

Επιβαρσμένη κλινική
καηάζηαζη αζθενούς

Παραμονή καθεηήρα

19. Λνηκώμεηο ζρεηηδόκελεο κε ΚΦΚ

Ο ζρεηηθόο θίλδπλνο εκθάληζήο ηνπο
εμαξηάηαη από:
 Σν
ρξόλν παξακνλήο ηνπ ΚΦΚ
 Σνλ αξηζκό ησλ θαλαιηώλ
 Σνπο ρεηξηζκνύο
 Σνλ ηύπν ηεο ζπζθεπήο
 Σνλ πιεζπζκό ησλ αζζελώλ
 Σηο ηερληθέο πνπ ρξεζηκνπνηνύληαη θαηά ηελ
ηνπνζέηεζε

20. Δπηδεκηνινγηθά ζηνηρεία Πξνδηαζεζηθνί παξάγνληεο





Ζιηθία <1 θαη >60εηώλ
Έγθαπκα
Σξαρεηνηνκή
Υξόληα λεθξηθή αλεπάξθεηα
Παξεληεξηθή δηαηξνθή





Έρνπλ απμεκέλε επίπησζε
Γεξκαηηθά λνζήκαηα
Αλνζνθαηαζηνιή
Τπνθείκελε λόζνο, ππνθείκελε
ινίκσμε
Θέζε θαζεηήξα

Απνηεινύλ πξνδηαζεζηθνύο
παξάγνληεο

21. Παξάγνληεο θηλδύλνπ (1)

Καζεηήξεο ζε πεξηθεξηθέο θιέβεο





θάησ άθξα ζε ζρέζε κε άλσ άθξα
παξακνλή κεγαιύηεξε από 3-5 εκέξεο
πιηθό από Polyvinyl chloride θαη polyethylene ζε ζρέζε κε Teflon
θαζεηήξεο ζε κηθξά πεξηθεξηθά αγγεία ζε ζρέζε κε
θεληξηθόηεξνπο
Αξηεξηαθνί θαζεηήξεο


ινίκσμε ηνπ ζεκείνπ εηζόδνπ
παξακνλή κεγαιύηεξε από 4-6 εκέξεο

22. Παξάγνληεο θηλδύλνπ (2)

Κεληξηθνί θιεβηθνί θαζεηήξεο
 έζσ ζθαγίηηδα ζε ζρέζε κε ηελ ππνθιείδην
 πιηθό θαζεηήξα (πνιπαηζπιέλην ή πνιπβηλπιρισξίδην
ζε ζρέζε κε Σeflon®-πνιπηεηξαθζνξηναηζπιέλην- ή
πνιπνπξεζάλε)
 δηάξθεηα παξακνλήο (>4-5 κέξεο)
 θαζεηήξεο πνιιαπιώλ απιώλ
 πνιιέο πξνζπάζεηεο θαζεηεξηαζκνύ
 παξνπζία κόιπλζεο ζην ζεκείν εηζόδνπ
 θεληξηθνί, ππνδόξηνη ζε ζρέζε κε εκθπηεύζηκνπο
 κε εθαξκνγή όισλ ησλ κέηξσλ αζεςίαο
 κηθξόηεξε πηζαλόηεηα κε θαζεηήξεο επηθαιπκκέλνπο
κε αληηκηθξνβηαθά ή αληηζεπηηθά

23. Παξάγνληεο θηλδύλνπ (3)

Κεληξηθνί θιεβηθνί θαζεηήξεο (Σςνέσεια)
 ηνπνζέηεζε ζε επείγνπζα θαηάζηαζε ζε ζρέζε κε
εθιεθηηθή
 εηδηθεπόκελνο ζε ζρέζε κε εηδηθό
 ρξήζε 70% αιθνόιεο θαη povidone iodine
(betadine) ζε ζύγθξηζε κε 2% chlorhexidine
(hibitane)
 δπζθνιία θαζεηεξηαζκνύ
 ρξήζε νδεγνύ ζύξκαηνο γηα ηελ αιιαγή ηνπ
θαζεηήξα
 ηνπηθή
ρξήζε αληηβηνηηθήο αινηθήο

24. ΚΦΚ ινίκσμε

Μεξηαία > Έζσ ΢θαγίηηδα > Τπνθιείδηνο

Τπνθιείδηνο/κεξηαία (1.2 vs. 4.5 ινηκώμεηο/1000 θαζεηήξεο-εκέξεο P=0.07)

JAMA 2001;286:700-707

Σξηπιόο απιόο > κνλήξεο απιόο

Δπξύο > ζηελόο ΚΦΚ

΢πλδεηηθά:



Αξηζκόο
Απνιύκαλζε πξν θαη κεηά ιήςε αίκαηνο
Ο ΚΦΚ παξακέλεη γηα όζν είλαη αλαγθαίνο



Ο Swan-Ganz & introducer αθαηξνύληαη κεηά 96-120 ώξεο
Ζ αιιαγή ξνπηίλαο ρσξίο θιηληθή έλδεημε δελ ειαηηώλεη ηηο
ινηκώμεηο από ΚΦΚ
Ζ αιιαγή κε ζύξκα πξέπεη λα γίλεηαη κε εηδηθή δηαδηθαζία

25. Μηθξνβηνινγία ηνπ δέξκαηνο
Bacteria living in biofilms are thought to be associated with 65% of all
infections.
80% ησλ επξηζθόκελσλ
βαθηεξίσλ ελππάξρνπλ κέζα ζηελ
επηδεξκίδα

20% βξίζθνληαη ζηα biofilms κέζα
ζηνπο ζύιαθεο ησλ ηξηρώλ θαη
ζηνπο ζκεγκαηνγόλνπο αδέλεο

Πιήξεο επαλαπνηθηζκόο κπνξεί
λα ζπκβεί εληόο 18 σξώλ από ηελ
εθαξκνγή ηνπ αληηζεπηηθνύ
8Ryder,
MA. Catheter-Related Infections: It's All About Biofilm.
Topics in Advanced Practice Nursing
eJournal. 2005;5(3) ©2005 Medscape
Posted 08/18/2005 .
© ETHICON, INC., 2006


26. Παζνγέλεζε

Πξνέιεπζε κηθξνβίσλ





Μεηαλάζηεπζε κηθξνβίσλ από ην δέξκα ζην ζεκείν εηζόδνπ θαη
εμσηεξηθή επηκόιπλζε θαζεηήξα
Δπηκόιπλζε απινύ θαζεηήξα από ηα ζεκεία επηθνηλσλίαο κε ην
πεξηβάιινλ – 3 way, stopcocks
Δπηκόιπλζε θαζεηήξα από άιιε εζηία ινίκσμεο – αηκαηνγελώο
Τγξά πξνο έγρπζε
Παζνγελεηηθά





Τιηθό θαζεηήξα: PVC, Polyethylene (δελ πσινύληαη πηα ζηηο ΖΠΑ) vs.
Teflon, silicon, polyurethane
Λνηκνγόλνο δύλακε κηθξνβίνπ
Καηαζθεπή θαζεηήξα: αλσκαιίεο θαη πξνεμνρέο (gram -)
Θξνκβνγόλνο θαηαζθεπή θαζεηήξα
Πξνζθνιιεηηθή ηθαλόηεηα κηθξνβίσλ: S. aureus – fibronectin πνιπκεξή
θαζεηήξσλ, Candida spp – ε γιπθόδε ηεο παξεληεξηθήο επλνεί ηνλ
πνιιαπιαζηαζκό ηεο

28. Παζνγέλεηα





Ζ παζνγέλεηα ηεο CR-BSI μεθηλά κε ηνλ απνηθηζκό ηνπ θαζεηήξα
από θάπνην κηθξννξγαληζκό.
Καηόπηλ ν κηθξννξγαληζκόο (coagulase negative staphylococci, S.
aureus, Pseudomonas aeruginosa and Candida species) παξάγεη
εμσθπηηάξηα πνιπκεξή (EPS).
Δηδηθά ν Staph. Aureus εθθξάδεη θαη clumping factors (ClfA and
ClfB).
Όια απηά ηα κόξηα πξνζθόιιεζεο επηθάζνληαη ζην εζσηεξηθό κέξνο
ηνπ ΔΦ θαζεηήξα θαη επάγνπλ ηελ απμεκέλε πξνζθόιιεζε
κηθξνβίσλ, ηληθήο, ηλνδνλεθηίλεο, ζξνκβνζπνλδίλεο θαη ιακηλίλεο
(ζηνηβάδα ζξνκβίλεο) ή θαη άιισλ κηθξννξγαληζκώλ ζρεκαηίδνληαο
ην Biofilm.
Ζ ζεκέιηα νπζία ηνπ Biofilm εκπινπηίδεηαη από αζβέζηην, καγλήζην
θαη ζίδεξν, κεηαηξεπόκελε ζε ζηεξεό έγθιεηζην, όπνπ
θαζειώλνληαη νη κηθξννξγαληζκνί.

29. Παζνγέλεηα

Σν Biofilm έρεη νξηζκέλεο ηδηόηεηεο, όπσο
 βνεζά
ηα βαθηήξηα λα ιηκλάδνπλ θαη λα πξνζηαηεύνληαη
ζην εζσηεξηθό ηνπ
 κεηώλεη ηε δηάρπζε ησλ αληηβηνηηθώλ
 κεηώλεη ηελ αλάπηπμε ησλ κηθξνβίσλ
 ειαηηώλεη ηελ επαηζζεζία ησλ αληηβηνηηθώλ ζηα δηάθνξα
κηθξόβηα


ιόγσ κε δηείζδπζεο ηνπ αληηβηνηηθνύ ζηε πεξηνρή ηνπ biofilm
ιόγσ ηνπ όηη ζε ζρεηηθά «πξνζηαηεπηηθό πεξηβάιινλ» κπνξεί λα
ζπκβεί αληαιιαγή ηνπ πιαζκηδίνπ κεηαμύ ησλ κηθξνβίσλ θαη
ζπλεπώο απμεκέλε αληνρή έλαληη ησλ αληηβηνηηθώλ.

30. Biofilm



Οινη νη αζζελείο πνπ θέξνπλ in-vivo θαζεηήξεο
ζα αλαπηύμνπλ αξγά ή γξήγνξα biofilm.
Οζν πεξηζζόηεξν ρξόλν παξακέλεη ν ΔΦ
θαζεηήξαο ζηνλ αζζελή ηόζν πην πνιιέο είλαη νη
πηζαλόηεηεο λα αλαπηπρζεί biofilm ζηνλ
θαζεηήξα.
Δηζη, ην biofilm ζπληειεί ζηελ ζπληήξεζε θαη
θαηά δηαζηήκαηα ζηε δηαζπνξά ησλ
κηθξννξγαληζκώλ ζηελ θπθινθνξία.

32. Λνηκώμεηο ζρεηηδόκελεο κε ΚΦΚ
Γηάγλσζε

Βαζίδεηαη ζε θιηληθά ζεκεία
 Γπζθνιία αλαξξόθεζεο ή έγρπζεο δηακέζνπ ηνπ θαζεηήξα
 Παξνπζία θιεγκνλήο ζηελ πύιε εηζόδνπ
 Απνκόλσζε κηθξννξγαληζκώλ ζε δηάθνξεο θαιιηέξγεηεο αίκαηνο

Γύν (2) ζεηηθέο αηκνθαιιηέξγεηεο πεξηθεξηθνύ αίκαηνο ή
 Μία πεξηθεξηθή δηαδεξκηθή ιήςε θαη κία δηακέζνπ ηνπ θαζεηήξα
 Αηκνθαιιηέξγεηεο δηακέζνπ ελδαγγεηαθώλ ζπζθεπώλ (εμαηξεηηθή
επαηζζεζία)

Αθαίξεζε θαη θαιιηέξγεηα ηνπ θαζεηήξα, κε εκηπνζνηηθέο ή πνζνηηθέο
κεζόδνπο ηνπ έζσ άθξνπ ηνπ = GOLD STANDARD

33. Γηάγλσζε – Μέζνδνη

Κιηληθή δηάγλσζε
Με εηδηθά (ππξεηόο – ξίγνο), αλαμηόπηζηα ζπκπηώκαηα
Φιεγκνλή ζην ζεκείν εηζόδνπ ηνπ θαζεηήξα (50%)
 Φιεγκνλή ζην ππνδόξην ηκήκα ηνπ θαζεηήξα
 ΢εκεία απόθξαμεο ηεο θεληξηθήο θιέβαο (νίδεκα άλσ
άθξνπ, ηξαρήινπ ή πξνζώπνπ) αξθεηέο κέξεο κεηά ηελ
απνκάθξπλζε ηνπ θαζεηήξα



Σαρείεο ηερληθέο


Υξώζε gram, acridine orange, ρξήζηκεο αιιά ιηγόηεξν
επαίζζεηεο
Κ/Α δεηγκάησλ από θαζεηήξα
Πνηθηιία θξηηεξίσλ – κεζνδνινγίαο
Ηκηπνζνηηθέο (roll plate): ≥ 15 cfu θαη θιηληθή
εηθόλα, ζε < 1 εβδνκάδαο θαζεηήξεο
 Πνζνηηθέο: (flushing, vortex, sonication) ≥ 102 cfu θαη
θιηληθή εηθόλα, ζε ππνςία ελδναπιηθνύ απνηθηζκνύ



Δπαηζζεζία κεζόδνπ:




roll plate: 60%,
flushing: 40-50%,
sonication: 80%
Πνηνηηθέο: κόλν δηαθνξηθόο ρξόλνο ζεηηθνπνίεζεο ηεο Κ/αο

34. Μέζνδνη Γηάγλσζεο

Λήςε Κ/Αο αίκαηνο από θαζεηήξα θαη δηαδεξκηθά
2 ζεη από θαζεηήξα, 1 δηαδεξκηθά
 Θεηηθή δηαγλσζηηθή αμία 63-73% θαη αξλεηηθή δηαγλσζηηθή αμία 99% απνθιεηζκόο ινίκσμεο


Πνζνηηθή Κ/Α πεξηθεξηθνύ αίκαηνο θαη αίκαηνο πνπ ιακβάλεηαη
από θαζεηήξα



Γηαθνξηθόο ρξόλνο ζεηηθήο Κ/Αο από αίκα θαη θαζεηήξα ζε
πνηνηηθή Κ/Α


΢ε αζζελείο πνπ δελ ζέινπκε ηελ αθαίξεζε ηνπ θαζεηήξα
Απνηθίεο 5-10 θνξέο κεγαιύηεξεο ζε αξηζκό ζηνλ ΚΚ από όηη ζην
πεξηθεξηθό αίκα ή ≥ 100 cfu/ml ζηνλ θαζεηήξα
2 ώξεο ζεηηθή Κ/Α από αίκα θεληξηθνύ θαζεηήξα ζε ζρέζε κε αίκα από
πεξηθεξηθό θαζεηήξα
Λνηκώμεηο από έγρπζε πγξώλ
Σαρεία έλαξμε ππξεηνύ κεηά ρνξήγεζε θάπνηνπ πγξνύ – θαξκάθνπ
 Απνκόλσζε ίδηνπ κηθξνβίνπ από ην πγξό θαη Κ/Α αίκαηνο
 Απνπζία άιιεο εζηίαο


35. Διαγνωζηικά κπιηήπια βακηηπιαιμίαρ ΚΦΚ
Καηόπιν Αθαίπεζηρ
ηος ΚΦΚ
Χωπίρ αθαίπεζη ΚΦΚ
Ποζοηικέρ αιμοκαλλιέπγειερ
κενηπικά και πεπιθεπικά με

Σημανηική ανάπηςξη
ηος ίδιος
μικποοπγανιζμού ζε
ημιποζοηική ή
ποζοηική καλλιέπγεια
άκπος ηος ΚΦΚ και ζε
πεπιθεπική αιμοκ/α
differential time to positivity (η
κενηπικώρ ληθθείζα

2 ώπερ νωπίηεπα)
αιμοκ/ερ από διαθοπεηικούρ
αςλούρ ή ηαςηόσπονοςρ ΚΦΚ

πεπιθεπική αιμοκ/α και κ/α
ζημείος ειζόδος ή hub

CI D 2 001 , A rch I ntern M ed 2 002 , CI D 2 009

36. Μια θετική κ/α χπειάζεται
χπειάζεται
επμηνεία, η απνητική
επμηνεία
αποκλείει τη αποκλείειτου
Η απνητική λοίμωξη τη
καθετήπα
λοίμωξη του καθετήπα

37. ΢πρλά παζνγόλα ζε λνζνθνκεηαθέο
αηκαηνγελείο ινηκώμεηο
Pathogen
Coagulase-negative staphylococci
S. Epidermitis
Staphylococcus aureus
Enterococcus
Gram-negative rods
Escherichia coli
Enterobacter
Pseudomonas aeruginosa
Klebsiella pneumoniae
Candida spp.
1986–1989
(%)
27
1992–1999
(%)
37
16
8
19
6
5
4
4
8
13
13
14
2
5
4
3
8

38. Μειέηε SCOPE

Δπηδεκηνινγηθά ζηνηρεία από 49 λνζνθνκεία
USA
 1995-2002:
24.179 nosocomial BSIs
 60 BSIs / 100.000 εηζαγσγέο
 51% απηώλ έγηλαλ ζηηο ΜΔΘ
 75% αζθενών είχαν ΚΦΚ
 35% αζθενών καθεηήπα ζε πεπιθεπική θλέβα
 15% αζθενών απηηπιακό καθεηήπα
 45% οςποκαθεηήπα

Η αποδιδόμενη θνηηόηηηα ήηαν 27%

39. Μειέηε SCOPE
Μηθξννξγαληζκνί πνπ βξέζεθαλ










Staphylococcus aureus — 20 %
Enterococci — 9 %
Candida species — 9 %
Escherichia coli — 6 %
Klebsiella species — 5 %
Pseudomonas species — 4 %
Enterobacter species — 4 %
Serratia species — 2 %
Acinetobacter baumannii — 1 %
Coagulase- negative staphylococci — 31 %

40. Λνηκώμεηο ζηε ΜΔΘ
EPIC II : 13,796 ICU αζζελείο κειεηεζήθαλ
ζηηο 8 Mαίνπ 2007, δηεζλώο
(Δπξώπε, Β θαη Ν Ακεξηθή, Αθξηθή, Ωθεαλία)
- 51% with infection, 71% on antibiotics
- 70% in ICU > 7 days with infection, 32% on day 1
- 64% of infections were respiratory, 70% with
infections had positive cultures
- 62% gram-negative, 47% gram-positive, 19%
fungal ICU mortality 25% vs. 11% if infected vs.
not (p<0.001)
Vincent et al. JAMA 2009; 302:2323-2329

41. Η ζεκαζία ηνπ θιηληθνύ δείγκαηνο

ε αηκνθαιιηέξγεηα απνηειεί ην ζπρλόηεξν θιηληθό δείγκα
ζε ζήςε

ρξνλνβόξα δηαδηθαζία (2-3 εκέξεο)

δηάθνξνη παξάγνληεο επεξεάδνπλ ηελ επαηζζεζία ηεο
αηκνθαιιηέξγεηαο (θαγνθπηηαξσζέληα
κηθξόβηα, παξνπζία αληηβηνηηθώλ θαηά ηε ιήςε ηνπ
αίκαηνο, παξνπζία κηθξννξγαληζκώλ απνθιεηζηηθά ζην
ζεκείν ηεο ινίκσμεο-επηκόιπλζε)

42. Αηκνθαιιηέξγεηα (gold standard)

ιήςε αηκνθαιιηεξγεηώλ - 2 δεύγε θηαιηδίσλ (αεξόβην/αλαεξόβην)
επώαζε ζε απηνκαηνπνηεκέλα ζπζηήκαηα
(ΒαcAlert/ Bactek) κέρξη 7 εκέξεο
 ζήκα γηα κηθξνβηαθή αλάπηπμε


1ε εκέξα Gram-ρξώζε
έιεγρνο θηλεηηθόηεηαο (πνιηθή θίλεζε ςεπδνκνλάδαο)
ηαρύ αληηβηόγξακκα (ΜRSA, VRE, θιπ)
θ/α ζε ζηεξεά
2ε εκέξα ηαπηνπνίεζε ζε επίπεδν είδνπο
έιεγρνο επαηζζεζίαο ζε δηάθνξα αληηκηθξνβηαθά θάξκαθα
Πεξηνξηζκνί:


κηθξόο αξηζκόο βαθηεξίσλ
όρη πάληα βαθηεξηαηκία

45. Usefulness of Real-Time PCR for the diagnosis
of sepsis in ICU-Acquired Infections
Wallet et al, Infectious Disorders-Drug Targets 2011, 11, 348-353
Rapid detection of bloodstream pathogens
by real-time PCR in patients with sepsis
Grif et al, Wien Klin Wochenschr 2012; 0159-4

48. Ζ ρξεζηκόηεηα ηνπ LightCycler® SeptiFast
Test (Roche) ζηελ θιηληθή πξαθηηθή
επαηζζεζία/ εηδηθόηεηα ηεο κεζόδνπ
 θόζηνο εμνπιηζκνύ (30.000 €)
 θόζηνο αληηδξαζηεξίσλ (150€/δείγκα)
 θόζηνο λνζειείαο


50. Πότε π ρέπ ει να αφαιρούνται οι
κεντρικές γραμμές; (1)






Αζζελήο ζε ζνβαξή ζήςε κε
εμάξηεζε από ηλόηξνπα
Παξνπζία πεξηθεξηθώλ
εκβόισλ
Γηάρπηε ελδαγγεηαθή πήμε
΢ύλδξνκν αλαπλεπζηηθήο
δπζρέξεηαο
Γξακκέο πνπ δπζιεηηνπξγνύλ
ή απεηθνληζηηθά έρνπλ δείμεη
ζεκεία απόθξαμήο ηνπο ή ηνπ
ζπζηνίρνπ αγγείνπ
Γξακκέο κε ππώδε ζηνηρεία
ζην ζεκείν εηζόδνπ



Όηαλ ήδε πιεξνύληαη θξηηήξηα
βαθηεξηαηκίαο ζπζρεηηδόκελεο
κε ηνλ θεληξηθό θαζεηήξα
Αζρέησο ησλ αλσηέξσ, ζε
αζζελή κε ηζρπξή ππνςία
βαθηεξηαηκίαο θαη πξόζθαηε
ηνπνζέηεζε ελδαγγεηαθήο
πξόζεζεο (θαξδηαθή
βαιβίδα, ελδαγγεηαθό stent ή
κόζρεπκα)
΢ε αλεμήγεην ππξεηό πνπ
επηκέλεη παξά ηε δηεξεύλεζε
O ’ G rady N et al, C ritic al C are Medic ine 2008; 36(4):13301349

53. Καηαζηάζεηο όπνπ ε αθαίξεζε ηνπ
ΚΦΚ κπνξεί λα πεξηκέλεη ηα
απνηειέζκαηα ησλ θ/ώλ:
Φησρή θιεβηθή πξόζβαζε
 Αηκνξξαγηθή δηάζεζε
 ΚΦΚ εκθπηεύζηκνη


54. Αληηκεηώπηζε επηβεβαησκέλεο
CR-BSI

Δμαξηάηαη από:
 ΚΦΚ
εκθπηεπκέλνη ή κε
 Δπηπιεγκέλε ή κε CR-BSI
 Σύπνο παζνγόλνπ κηθξννξγαληζκνύ

55. Αληηκεηώπηζε – εηδηθά κέηξα

Πεξηθεξηθνί θαζεηήξεο


Αθαίξεζε, θ/α άθξνπ θαη αίκαηνο
Κεληξηθνί θαζεηήξεο
Α. Ππξεηόο κε ήπηα λόζν
 Β. Ππξεηόο κε βαξηά λόζν – ζήςε


Δκθπηεπκέλνη θαζεηήξεο ή ζπζθεπέο


Καζεηήξεο αηκνθάζαξζεο


Απμεκέλε ρξήζε, απνθπγή θαζεηήξσλ, πξνηίκεζε θίζηνπιαο, ζε
πξνζσξηλή αλάγθε θαζεηεξηαζκνύ κπνξεί λα παξακείλνπλ κέρξη 3
εβδνκάδεο
Καζεηήξεο πλεπκνληθήο αξηεξίαο


Αιιαγή κε ζύξκα + ζπζηεκαηηθή αληηβίσζε & antibiotic lock therapy
Παξακνλή κέρξη 3 εκέξεο (2.6 επεηζόδηα/1000
θαζεηεξνεκέξεο), αύμεζε ινηκώμεσλ κεηά ηελ 5ε εκέξα, επελδπκέλνη
κε επαξίλε
Αξηεξηαθνί θαζεηήξεο

2.9 επεηζόδηα/1000 θαζεηεξνεκέξεο, > 4 εκέξεο 10πιαζηαζκόο
ηνπηθώλ επεηζνδίσλ ινίκσμεο, αιιαγή όπνηε απαηηείηαη

56. Αληηκεηώπηζε – γεληθά κέηξα
Αθαίξεζε θαζεηήξα
 Κ/α θαζεηήξα

 ΢ε ππνςία κόλν – όρη ξνπηίλα
 Πνζνηηθή ή εκηπνζνηηθή
 Όρη πνηνηηθέο
 Άθξν θαζεηήξα θαη ππνδόξην ηκήκα
 ΢ε swan ganz, άθξν θαη ζεθάξη
 Acridine ornage leukocyte cytospin ρξώζε

Κ/α αίκαηνο
 2 ζεη, 1 από πεξηθεξηθό
 Εεύγε πνζνηηθήο Κ/αο –
αίκα
πνηνηηθή κε δηαθνξηθό ρξόλν

57. Αληηκεηώπηζε ινίκσμεο από θεληξηθό
θαζεηήξα

Δκπεηξηθή αληηκηθξνβηαθή ζεξαπεία
 Έλαξμε αλάινγα κε:
 Βαξύηεηα ινίκσμεο
 Παξάγνληεο θηλδύλνπ
 Πηζαλά παζνγόλα
 Ναθζηιιίλε
– Ομαθηιιίλε ή Βαλθνκπθίλε ζε ρώξεο κε
MRSA
 ΢ε ζπλδπαζκό κε 3εο – 4εο γελεάο θεθαινζπνξίλε
(θεθηαδηδίκε – θεθηπίκε) ζε αλνζνθαηαζηνιή
 ΢ε ζπλδπαζκό κε Ακθνηεξηθίλε Β ή Φινπθνλαδόιε ζε
ππνςία κπθεηεζηαθήο ινίκσμεο
 Δλδνθιέβηα θαη ζηελ ζπλέρεηα από ζηόκα:
θηλνιόλεο, ηξηκεζνπξίκε, ιηλεδνιίδε

58. Αληηκεηώπηζε ινίκσμεο από θεληξηθό
θαζεηήξα
 Γηάξθεηα
 Με
ζεξαπείαο
επηπιεγκέλεο
Coagulase-negative staphylococci (S. Epidermitis): 5 – 7
εκέξεο
 St. Aureus, Gram(-) βάθηιινη θαη Candida, ρσξίο
αλνζνθαηαζηνιή, ρσξίο βαιβηδνπάζεηα ή πξνζέζεηο: 10
– 14 εκέξεο

 ΢ε
επηκέλνπζα βαθηεξηαηκία, επηπιεγκέλεο
ινηκώμεηο (ζξόκβσζε, ελδνθαξδίηηδα, κεηαλαζηεπηηθή
ινίκσμε – απόζηεκα): 4 – 6 εβδνκάδεο
 Οζηενκπειίηηδα: 6 – 8 εβδνκάδεο

65. Δλδναπιηθή παγίδεπζε αληηβηνηηθνύ
antibiotic lock therapy





΢ε CR-BSI από καθξάο παξακνλήο ΚΦΚ, ρσξίο
ζεκεία ηνπηθήο ινίκσμεο, όπνπ ε δηάζσζε ηνπ
ΚΦΚ είλαη ν ζηόρνο
΢ε ζπλδπαζκό κε ζπζηεκαηηθή αληηκηθξνβηαθή
αγσγή, γηα 7-14 εκέξεο
Έγρπζε δ/ησλ ελδναπιηθήο παγίδεπζεο, έσο 24
ώξεο
΢ε CR-BSI από S. Aureus θαη Candida spp
ελδείθλπηαη ε αθαίξεζε ηνπ ΚΦΚ
Γηα ηε βαλθνκπθίλε, ε ελδναπιηθή ζπγθέληξσζε
πξέπεη λα είλαη ηνπιάρηζηνλ ≥1000xMIC ηνπ
εκπιεθόκελνπ κηθξννξγαληζκνύ

67. Risk Factors for BSI During the
Process of CVC Care
Insertion
Maintenance
 Provider knowledge of risk factors
 Consider safest insertion site
 Patient positioned & sedated
 Trainee experience
 Pager(s) handed off
 Hand hygiene
 Skin antisepsis
 Maximal sterile barriers
 Number of needle sticks
 Hubs attached
 Line anchored
 Antibiotic-impregnated catheter
 Provider knowledge of risk factors
 Minimize CVC manipulation
 Consolidate blood draws
 Daily site inspection (visual & palpation)
 Dressing change protocol
 Hand hygiene prior to accessing hubs
 Hub antisepsis prior to accessing
 Tubing replaced after blood product infusions
 Hubs replaced after any opening
 Nurse-to-patient ratio
 Specialized line teams
 Protocol for CVC removal

68. Prevention of CVC-BSI
Insertion
Maintenance
Removal

70. Πξόιεςε Βαθηεξηαηκίαο από ΚΦΚ

Υξήζε ρισξεμηδίλεο γηα αληηζεςία δέξκαηνο
(Ann
Intern Med. 2002;136:792-801)

Απνθπγή ηνπνζέηεζεο κεξηαίνπ θαζεηήξα –
κεγαιύηεξνο θίλδπλνο ινίκσμεο θαη
ζξνκβσηηθώλ επηπινθώλ, ζε ζύγθξηζε κε
ππνθιείδην θαζεηήξα (JAMA; 2001,286:700-7)

Κακία απνδεδεηγκέλε αμία ζηελ αιιαγή
γξακκώλ ξνπηίλαο, ζε ζπγθεθξηκέλα δηαζηήκαηα
(N Engl J Med. 1992 Oct 8;327(15):1062-8)

Αθαίξεζε ησλ κε απαξαίηεησλ γξακκώλ
2002;51:RR-10
MMWR.

71. Πξόιεςε Λνίκσμεο από ΚΦΚ

Πιύζηκν ρεξηώλ / κέγηζην επίπεδν
πξνθπιαθηηθώλ κέηξσλ (θξαγκνύ ησλ
κηθξνβίσλ). (MMWR. 2002;51:RR-10)

Αμηνιόγεζε ηεο εκπεηξίαο ηνπ γηαηξνύ θαη ησλ
ραξαθηεξηζηηθώλ ηνπ αζζελή, γηα ηελ επηινγή
ηεο ζέζεο ηνπ ΚΦΚ (πρ. Γηαηαξαρέο
πεθηηθόηεηαο, εκθύζεκα, έιιεηςε εκπεηξίαο)

Ζ ρξήζε πξσηνθόιισλ κπνξεί λα κεηώζεη ην
ξπζκό ινηκώμεσλ από θαζεηήξα (N Engl J Med. 2006
Dec 28;355(26):2725-32)

72. ΢ηξαηεγηθή πξόιεςεο ινίκσμεο από
θαζεηήξεο

Πνηνηηθόο έιεγρνο – ζπλερηδόκελε εθπαίδεπζε






Θέζε εηζόδνπ θαζεηήξα




Μεξηαία > ζθαγίηηδα > ππνθιείδηνο (κεραληθέο επηπινθέο, ππέξερνη)
Μεξηαία 4.5 vs. Τπνθιείδηνο 1.2 ινηκώμεηο ζε 1000 θαζεηεξν-εκέξεο
Καξπόο > βξαρίνλαο
Σύπνο – πιηθό θαζεηήξα


Δθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα – ΚΔΚ!
Οκάδα ειέγρνπ?
Αξηζκεηηθή επάξθεηα πξνζσπηθνύ
Μείσζε ινηκώμεσλ κε άζεπηεο ηερληθέο
Αύμεζε ινηκώμεσλ κε άπεηξν πξνζσπηθό (<50 θαζεηεξηαζκνί, κεηά ηελ 3ε
πξνζπάζεηα νη επηπινθέο απμάλνληαη 6 θνξέο)
PVC, Polyethylene (δελ πσινύληαη πηα ζηηο ΖΠΑ) vs.
Teflon, silicon, polyurethane
Τγηεηλή ρεξηώλ – άζεπηε ηερληθή



Αιθννινύρα δηαιύκαηα – αληηβαθηεξηδηαθά ζαπνύληα – πιύζηκν κε λεξό
Γάληηα, κπινύδα απνζηεηξσκέλε, κάζθα, ζθνπθί
Μείσζε θόζηνπο $ 167

73. ΢ηξαηεγηθή πξόιεςεο ινίκσμεο

Αληηζεςία δέξκαηνο
 Χλωπεξιδίνη
2% έλαληη ησδίνπ 10% θαη αιθνόιεο
70%

Τιηθά θαζεηεξηαζκνύ
 Απνζηεηξσκέλα
ρισξεμηδίλεο

Τιηθά ζηαζεξνπνίεζεο θαζεηήξα
 ΢πζθεπέο

πιηθά, απνζηεηξσκέλεο γάδεο
ζηαζεξνπνίεζεο ρσξίο ξάκκαηα!
Φίιηξα
κείσζε ινηκώμεσλ από ρνξήγεζε
πγξώλ, κείσζε θιεβίηηδαο, θηιηξάξηζκα
ζσκαηηδίσλ – κηθξνβίσλ
 Claves:

74. Υξήζε αληηκηθξνβηαθώλ ΚΦΚ
 Με
εμαζθάιηζε ζπλζεθώλ πιήξνπο αζεςίαο(πρ επείγνπζα ηνπνζέηεζε)
 Γεληθή
θαηάζηαζε αζζελνύο (πρ εγθαπκαηίαο)
 ΢πρλόηεηα
ινηκώμεσλ από ΚΦΚ > 3.3 /1,000
θαζεηεξνεκέξεο
 Παξνπζία
 Πξόβιεςε
πξνζέζεσλ ή ηερλεηώλ βαιβίδσλ
παξακνλήο ΚΦΚ >5 εκεξώλ

76. ΚΦΚ κε Chlorhexidine & silver sulfadiazine
Arrowguard Blue, Arrow International

1εο & 2εο γεληάο

Γξνπλ ζπλεξγηθά

Ζ ρισξεμηδίλε δηαζπά ηελ θπηηαξνπιαζκαηηθή κεκβξάλε
απμάλνληαο ηελ πξόζιεςε ησλ Ag+

Δπξεία αληηκηθξνβηαθή δξαζηεξηόηεηα θπξίσο έλαληη ησλ
Gram (+) θαη ιηγόηεξν ησλ (-)

Ζ 2εο γεληάο παξακέλνπλ δξαζηηθνί γηα ~15 εκέξεο

Γελ αλαθέξεηαη κηθξνβηαθή αληνρή

Πηζαλόηεηα αληηδξάζεσλ ππεξεπαηζζεζίαο

77. ΚΦΚ κε Minocycline-rifampicin
Cook Spectrum Cook Critical Care

Aληηκηθξνβηαθή δξαζηεξηόηεηα ζε Gram (-) θαη (+)

Αληηκηθξνβηαθή δξαζηεξηόηεηα >60 εκέξεο

Μηθξνβηαθή αληνρή ζε ηεηξαθπθιίλε, ξηθακππθίλε

΢ύγθξηζε κε 1εο γεληάο Chlorhexidine & silver
sulfadiazine:
 3/πιάζηα
ειάηησζε κηθξνβηαθνύ απνηθηζκνύ
 12/πιάζηα ειάηησζε ησλ κηθξνβηαηκηώλ από ΚΦΚ

78. ΚΦΚ κε ηόληα Ag+
Vantex Catheter with Oligon , Edwards life sciences

Silver with platinum and carbon
Silver in a ceramic zeolite matrix

Όρη ηνμηθόηεηα γηα ηνλ αζζελή

 Δπξεία



αληηκηθξνβηαθή δξαζηεξηόηεηα Gram (-) θαη (+)
΢πλάξηεζε ηεο πνζόηεηαο ησλ ειεπζέξσλ Ag+
Σα Ag+ έιθνληαη από ηα αξλεηηθά θνξηηζκέλα κηθξόβηα
Ο Ag+ δηαθόπηεη ην κεηαβνιηζκό ησλ κηθξνβηαθώλ
θπηηάξσλ


΢πλδέεηαη κε ην κηθξνβηαθό DNA εκπνδίδνληαο ηελ θπηηαξηθή
δηαίξεζε
Απελεξγνπνηεί θπηηαξηθά έλδπκα

79. Benzalkonium chloride



Benzalkonium chloride
Benzalkonium chloride heparin bonded
Σεηαξηνηαγέο παξάγσγν ακκσλίνπ

Αλαζηνιή ιεηηνπξγίαο θπη. κεκβξάλεο θαη
δηπιαζηαζκνύ ηνπ κηθξνβηαθνύ DNA

Aληηκηθξνβηαθή δξαζηεξηόηεηα θπξίσο έλαληη
ησλ Gram (+) θαη ιηγόηεξν ησλ (-) & candida sp.

80. ΢ηξαηεγηθή πξόιεςεο ινίκσμεο

΢πζηεκαηηθή αληηβηνηηθή πξνθύιαμε?


Βαλθνκπθίλε: κείσζε λνζεξόηεηαο, θίλδπλνο VRE
Αληηβηνηηθέο/αληηζεπηηθέο αινηθέο?
Αινηθή povodine-iodine ζηελ είζνδν ηνπ θαζεηήξα (αύμεζε
κπθεηηάζεσλ, αλάπηπμε αληνρήο)
 Mupirocin ζηελ κύηε θαη ζην ζεκείν εηζόδνπ (S. aureus
θνξείο, αλάπηπμε αληνρήο)
 Γελ έρεη δεηρζεί ε απνηειεζκαηηθόηεηά ηνπο


Πξνθύιαμε κε πιήξσζε θαζεηήξα κε αληηβηνηηθά




10 IU/ml επαξίλε, βαλθνκπθίλε, ζηπξνθινμαζίλε
Αθαίξεζε θαζεηήξα όηαλ δελ ρξεηάδεηαη
Όρη αιιαγέο θαζεηήξσλ ξνπηίλαο: ανύπαπκηορ κίνδςνορ
αποικιζμού μέσπι 3 ημέπερ, μικπόρ μέσπι ηην 5η – 7η ημέπα και 35%, μεηά ηην 7η ημέπα 5-10%
Αληηπεθηηθά

10 IU/ml επαξίλε ζε παξεληεξηθή, 5000 U ζε θάζε 6-12 ώξεο, 2500 U
ΥΜΒΖ

82. ΢Τ΢ΣΑ΢ΔΗ΢
ΓΗΑ ΣΖΝ ΠΡΟΛΖΦΖ ΣΧΝ ΛΟΗΜΧΞΔΧΝ
ΠΟΤ ΢ΥΔΣΗΕΟΝΣΑΗ ΜΔ ΣΟΤ΢ ΚΦΚ

83. 1. ΣΟΠΟΘΔΣΗ΢Η ΚΦΚ
Βαζηθά ΢εκεία
Αζεπηε Πξάμε-Ύςηζηα Μέηξα Πξνζηαζίαο
Maximal Sterile Precautions








Μάζθα
Κάιπκκα θεθαιήο
Απνζηεηξσκέλε πνδηά
Απνζηεηξσκέλν πεδίν
Αληηζεςία ρεξηώλ
Απνζηεηξσκέλα γάληηα
Αληηζεςία δέξκαηνο
Άζεπηε ηερληθή

85. 2. ΥΡΟΝΣΙΔΑ ΚΥΚ
ΑΝΑΛΤΣΙΚΕ΢ ΢Τ΢ΣΑ΢ΕΙ΢
•Centers of Disease Control and Prevention, 2002
•Journal of Hospital Infection, 2007

86. Τγιεινή των χεριών
•Αντισηψία
των χεριών πριν την
τοποθέτηση, την ψηλάφηση του σημείου
εισόδου, τη φροντίδα αλλά και σε κάθε
χειρισμό του ΚΥΚ (πλύσιμο με
αντιμικροβιακό σαπούνι και νερό ή χρήση
αλκοολούχου αντισηπτικού)
•Η
χρήση γαντιών δεν υποκαθιστά την
υγιεινή των χεριών

87. Αντισηψία Δέρματος
•
•
•
Σο αντισηπτικό πρέπει να παραμένει ώσπου να στεγνώσει
(η ιωδιούχος ποβιδόνη τουλάχιστον 2 λεπτά)
Μην χρησιμοποιείτε αντιμικροβιακή αλοιφή σε σημείο
εισόδου (εκτός από τους καθετήρες αιμοδιάλυσης)κίνδυνος ανάπτυξης αντοχής, μυκητιασική λοίμωξη
Αντισηψία του δέρματος με κατάλληλο αντισηπτικό πριν την
τοποθέτηση του καθετήρα και κατά την αλλαγή του
επιθέματος (χλωρεξιδίνη 2%, αλκοολούχο διάλυμα
70%, ιωδοφόρο)

88. Επιθέματα κάλυψης του σημείου εισόδου
•
•
•
•
Φρήση αποστ.επιθέματος γάζας(48h) ή διαφανούς ημιδιαπερατού
επιθέματος(5-7 μέρες)
Φειρουργικά εμφυτεύσιμοι καθετήρες: ίσως δεν χρειάζονται κάλυψη με
επίθεμα
Αν ο άρρωστος, έχει έντονη εφίδρωση ή υπάρχει έκκριση υγρού αίματος στο σημείο εισόδου: χρήση επιθέματος γάζας
Αντικατάσταση επιθέματος όταν λερωθεί, βραχεί ή δεν είναι στη θέση
του

89. Αντικατάσταση συσκευών IV
χορήγησης, συνδετικών, διαλυμάτων
΢Τ΢ΚΕΤΕ΢ & ΢ΤΝΔΕΣΙΚΑ ΦΟΡΗΓΗ΢Η΢




Αντικατάσταση κάθε τύπου σετ χορήγησης, όχι συχνότερα από 96
ώρες, εκτός αν τίθεται υποψία/ διάγνωση λοίμωξης από ΚΥΚ
Αντικατάσταση όλων των συσκευών iv χορήγησης αίματος -παραγώγων
αμέσως μετά το τέλος της έγχυσης, και των συσκευών χορήγησης
γαλακτωμάτων λίπους 24 ώρες μετά την έναρξη χορήγησης
 Η χορήγηση ολικής παρεντερικής διατροφής δεν πρέπει να διαρκεί
παραπάνω από 24 ώρες
 Η χορήγηση αποκλειστικά διαλύματος λίπους πρέπει να τελειώνει σε 12
ώρες
Αντικατάσταση συσκευών χορήγησης προποφόλης κάθε 6-12 ώρες.
Αλλαγή, κυκλώματος αρτηριακής γραμμής (transducer, ορός flush
solutions) κάθε 96 ώρες

90. ΢ΤΝΔΕΣΙΚΑ ΦΩΡΙ΢ ΒΕΛΟΝΗ (πχ 3 way)/
ΠΤΛΕ΢ ΦΟΡΗΓΗ΢Η΢ ΤΓΡΩΝ




Αντικατάσταση κάθε συνδετικού όπως τις συσκευές
χορήγησης
Έλεγχος για σημεία διαρροής στα συνδετικά
Απολύμανση των συνδετικών και των πυλών εισόδου με
αλκοολούχο αντισηπτικό (>70%) πριν τη χορήγηση
υγρών ή την όποια άλλη χρήση
Μετά την έγχυση τοποθετούμε νέο αποστειρωμένο
καπάκι

92. Ασφαλής προετοιμασία χορηγούμενων υγρών



Όλα τα παρεντερικά διαλύματα πρέπει να
παρασκευάζονται στο Υαρμακείο σε laminar flow hood με
άσηπτη τεχνική
Μην χορηγήσετε το παρεντερικό διάλυμα όταν
διακρίνετε θολότητα, διαρροές, εκδορές, αιωρούμενο
σωματίδιο ή όταν έχει παρέλθει η ημερομηνία λήξης
Μην αφήνετε το περίσσιο υγρό των φιαλιδίων μιας
χρήσης για κεηέπεηηα χορήγηση

93. Υιαλίδια πολλαπλών χρήσεων
 Διατηρήστε
τα φιαλίδια αυτά στην ψύξη (αν
προτείνεται από τον κατασκευαστή)
 Απολυμάνετε το διάφραγμα εισόδου με 70%
αλκοόλη πριν την εισαγωγή οποιασδήποτε
συσκευής στο φιαλίδιο
 Φρήση αποκλειστικά αποστειρωμένων
συσκευών
 Κατάργηση των φιαλιδίων όταν η ασηψία τους
αμφισβητείται

94. Ανθρώπινο Δυναμικό
Εκπαίδευση σχετικά με τη
χρήση, τοποθέτηση, χειρισμό των ΚΥΚ
 Εξασφάλιση της απαραίτητης στελέχωσης
νοσηλευτικού προσωπικού σε ΜΕΘ μειώνει
την επίπτωση των λοιμώξεων σχετιζόμενων με
ΚΥΚ


95. Εποπτεία- Εγρήγορση
•Επισκόπηση
του σημείου εισόδου του καθετήρα ή
ψηλάφηση πάνω από το επίθεμα
•Ενθάρρυνση
των ασθενών να αναφέρουν όποια
δυσφορία σχετίζεται με τον καθετήρα
•Καταγραφή:
ονόματος ιατρού που τοποθέτησε τον
καθετήρα: ημερομηνία τοποθέτησης και αφαίρεσης
του CVC και αλλαγής των επιθεμάτων σε
τυποποιημένο έντυπο

96. ΓΔ΢ΜΖ ΜΔΣΡΧΝ ΓΗΑ ΣΖΝ ΠΡΟΛΖΦΖ ΣΧΝ ΜΗΚΡΟΒΗΑΗΜΗΧΝ ΠΟΤ
΢ΥΔΣΗΕΟΝΣΑΗ ΜΔ ΣΗ΢ ΚΔΝΣΡΗΚΔ΢ ΦΛΔΒΗΚΔ΢ ΓΡΑΜΜΔ΢ (CLABSI)
Ζ δέζκε κέηξσλ γηα ηελ πξόιεςε ησλ CLABSI πεξηιακβάλεη 5 ζηνηρεία θιεηδηά:

Τγηεηλή ησλ ρεξηώλ
Σα ρέξηα πξέπεη λα θαζαξίδνληαη ζρνιαζηηθά κε αιθννινύρν δηάιπκα. Ο θαζαξηζκόο ησλ ρεξηώλ
πξνεγείηαη θαη έπεηαη νπνηαζδήπνηε παξέκβαζεο ζηελ ΚΦΓ θαη πξόζβαζεο ζην ζύζηεκα, όπσο ε
ηνπνζέηεζε ηεο ΚΦΓ, ε ςειάθεζε ηνπ ζεκείνπ εηζόδνπ, ε εθαξκνγή ή αιιαγή επηζέκαηνο, ε
ρξεζηκνπνίεζε ησλ ζπζηεκάησλ έγρπζεο.

Μέγηζηεο πξνθπιάμεηο άζεπηνπ θξαγκνύ
Καηά ηελ ηνπνζέηεζε ΚΦΓ ή ηελ αιιαγή ηεο κε ζύξκα πξέπεη λα ιακβάλνληαη νη κεγαιύηεξεο
δπλαηέο πξνθπιάμεηο άζεπηνπ θξαγκνύ, πνπ πεξηιακβάλνπλ ηελ ρξήζε
ζθνύθνπ, κάζθαο, απνζηεηξσκέλεο πνδηάο, απνζηεηξσκέλσλ γαληηώλ θαη απνζηεηξσκέλνπ πεδίνπ
πιήξνπο θάιπςεο ηνπ ζώκαηνο ηνπ αζζελνύο.

Πξνεηνηκαζία ηνπ δέξκαηνο
Ζ αληηζεςία ηνπ δέξκαηνο πξηλ από ηελ ηνπνζέηεζε ηεο ΚΦΓ ή ηελ αιιαγή επηζέκαηνο γίλεηαη είηε
κε δηάιπκα ρισξεμηδίλεο 0,5%, ή κε πδαηηθό δηάιπκα ησδηνύρνπ πνβηδόλεο 10% (εθόζνλ ζηελ
Διιάδα δελ ππάξρεη ην πξνηεηλόκελν από ηηο θαηεπζπληήξηεο νδεγίεο δηάιπκα ρισξεμηδίλεο
>0,5%). Ο απαξαίηεηνο ρξόλνο επαθήο γηα ηελ ρισξεμηδίλε 0,5% είλαη πεξίπνπ 30 sec, ελώ ε
ησδηνύρνο πνβηδόλε 10% ρξεηάδεηαη κεγαιύηεξν ρξόλν επαθήο πεξίπνπ 2 min.

Δπηινγή ζέζεο θαζεηήξσλ
Ζ ππνθιείδηα ζέζε είλαη ε πξνηηκώκελε γηα ηηο βξαρείαο δηάξθεηαο ΚΦΓ.
Ζ κεξηαία ζέζε πξέπεη λα απνθεύγεηαη.
Ζ ππνθιείδηα ζέζε δελ ελδείθλπηαη γηα ηελ ηνπνζέηεζε θαζεηήξσλ αηκνθάζαξζεο.

Καζεκεξηλή ζεώξεζε ηεο αλαγθαηόηεηαο ηεο ΚΦΓ θαη έγθαηξε αθαίξεζε ησλ κε
απαξαίηεησλ γξακκώλ.

97. ΓΔ΢ΜΖ ΜΔΣΡΧΝ ΠΡΟΛΖΦΖ΢ ΛΟΗΜΧΞΔΧΝ ΑΠΟ
ΚΔΝΣΡΗΚΟ ΦΛΔΒΗΚΟ ΚΑΘΔΣΖΡΑ - ΚΦΚ


















Α. Μέηξα κείσζεο ινηκώμεσλ θαηά ηην ηοποθέηηζη ΚΦΚ
Τγηεηλή ησλ ρεηξώλ
Πιύζηκν ησλ ρεξηώλ κε αιθννινύρν αληηζεπηηθό πξηλ θαη κεηά από θάζε επαθή κε ηνλ ΚΦΚ
ΝΑΗ ΟΥΗ
Μέγηζηα κέηξα πξνθύιαμεο
Ο γηαηξόο θνξεί ζθνύθν, κάζθα, απνζηεηξσκέλε ξόκπα κε καθξηά καλίθηα, απνζηεηξσκέλα
γάληηα, απνζηεηξσκέλν πεδίν πνπ λα θαιύπηεη νιόθιεξν ηνλ αζζελή
ΝΑΗ ΟΥΗ
Ο βνεζόο θνξεί ζθνύθν θαη κάζθα
ΝΑΗ ΟΥΗ
Αληηζεςία δέξκαηνο
Καζαξηζκόο ηεο πεξηνρήο όπνπ ζα ηνπνζεηεζεί ν ΚΦΚ κε αιθννινύρν (70%) δηάιπκα ρισξεμηδίλεο 2%. Αλ δελ
είλαη δηαζέζηκν ηόηε ζσζηή ρξήζε ησδηνύρνπ πνβηδόλεο (θαζαξίδσ πηέδνληαο ηελ πεξηνρή θαζεηεξηαζκνύ θαη
αθήλσ λα ζηεγλώζεη γηα 2 min)
ΝΑΗ ΟΥΗ
Καζεηεξηαζκόο θαηά πξνηίκεζε ηεο ππνθιείδηνπ θιέβαο
ΝΑΗ ΟΥΗ
Β. Μέηξα κείσζεο ινηκώμεσλ καηά ηην ζυνηήρηζη ηων ΚΦΚ
Καζεκεξηλόο έιεγρνο ηεο αλαγθαηόηεηαο ησλ ΚΦΚ θαη άκεζε απνκάθξπλζε απηώλ πνπ δελ ρξεηάδνληαη
ΝΑΗ ΟΥΗ
Πξνζέγγηζε απιώλ θαζεηήξα κε άζεπηεο ζπλζήθεο
ΝΑΗ ΟΥΗ
Καζαξηζκόο ησλ ζεκείσλ πξόζβαζεο ησλ απιώλ κε αιθννινύρν δηάιπκα πξηλ από θάζε ρξήζε (έγρπζε
θαξκάθνπ)
ΝΑΗ ΟΥΗ
Σν δηάθαλεο επίζεκα είλαη αλέπαθν θαη έρεη αιιαρηεί ηηο ηειεπηαίεο 7 κέξεο.
ΝΑΗ ΟΥΗ
Πξνθαζνξηζκέλνο απιόο γηα ηε ρνξήγεζε ηεο παξεληεξηθήο δηαηξνθήο.
ΝΑΗ ΟΥΗ
΢εκεηώζεηο
Απνθπγή αληηθαηάζηαζεο ηνπ ΚΦΚ ζηα πιαίζηα ξνπηίλαο
Υξήζε ησλ επηθαιππηόκελσλ κε αληηζεπηηθό/αληηβηνηηθν βξαρείαο ρξήζεο θαζεηήξσλ θαη ζπόγγσλ ρξσξεμηδίλεο
κόλνλ όηαλ ηα πνζνζηά ινηκώμεσλ από ΚΦΚ εμαθνινπζνύλ λα είλαη πςειά παξά ηελ πιήξε ζπκκόξθσζε ζηα
αλσηέξσ κέηξα (παξάγξαθνο Α, Β)

98. POTENTIAL ROUTES OF INFECTION
From: Mermel L, Rhode Island Hospital