1. บทที่ 6
การฝึกอบรมและการพัฒนา
Training and
Development

2. ความหมายของการฝึก
อบรม
ความหมายของการฝึกอบรม
 เป็นขบวนการที่มีเพื่อการพัฒนาบุคคลา
กร
 เป็นการเพิ่มทักษะ ความรู้ ปรับทัศนคติ
สร้างความเข้าใจในการทำางาน
 พัฒนานิสัยการทำางานให้ถูกต้อง
 เพิ่มพูนประสิทธิภาพการทำางาน
 เป็นขบวนการที่มีระเบียบและระบบก่อให้

3. วัตถุประสงค์ของการฝึก
อบรม
เป้าหมายการฝึกอบรม แห่งเป็น 2
ประเภท คือ การฝึกอบรมเพื่อเน้นด้าน
การพัฒนาและรักษาบุคลากรให้มี
ความรู้ความชำานาญ การฝึกอบรมมี
เป้าหมาย 2 ด้านคือ
1.จุดประสงค์องค์การต่อการฝึกอบรม
 ด้านผลผลิต (Productivity) ใช้
สำาหรับพนักงานเก่าและพนักงาน
ใหม่ เพื่อยกระดับความสามารถใน
กรปฏิบัติงานเพื่อเพิ่มกำาไรให้กับ
องค์กร
 ด้านการควบคุม (Controlling) คน

4. วัตถุประสงค์ของการฝึกอบรม
1.จุดประสงค์องค์การต่อการฝึกอบรม
 ด้านต้นทุนการผลิต (Cost) การ
ปฏิบัติงานให้ดีกว่าเดิมจะช่วยลด
ต้นทุนเวลาการผลิตใช้ทรัพยากร
อย่างเหมาะสม
 ด้านการวางแผนกำาลังการผลิต
(Manpower Planning) เพื่อ
สนองความต้องการจำาเป็น ความ
ต้องการกำาลังคนในอนาคต เมื่อมี

5. วัตถุประสงค์ของการฝึก
อบรม(ต่อ)
2.จุดประสงค์ความมุ่งหมายส่วนบุคคลต่อการ
ฝึกอบรม มี4 เรื่องคือ
 ด้านคุณภาพพนักงาน (Quality of
Employee ) มีการฝึกอบรมเจ้าหน้าที่
ให้สามารถทำางานได้ตามที่อย่างมี
ประสิทธิภาพ ผลผลิตเพิ่มขึ้น
 ด้านสุขภาพและความปลอดภัย
(Health and Safety) ให้พนักงานรู้
วิธีการทำางานช่วยลดและป้องกันการเกิด
อุบัติเหตุ
 ด้านทัศนคติ (Attitude) การฝึกอบรม

6. สรุปจุดประสงค์ความของการ
ฝึกอบรม
 เพื่อเพิ่มพูนความรู้ ให้กับพนักงานใน
องค์กร
 เพื่อเพิ่มพูนทักษะ ความชำานาญใน
ส่วนที่พนักงานปฏิบัติ
 เพื่อปรับเปลี่ยนทัศนคติที่ดีต่อองค์กร
และสามารถปรับท่าทีของคนงานให้
เป็นไปในทางสนับสนุนและให้ความ
ร่วมมือ
 สร้างความเข้าใจในการปฏิบัติงาน
การเปลี่ยนแปลงเทคโนโลยีใหม่เข้า

7. ประโยชน์ของการฝึกอบรม
 ทำาให้สมรรถนะของพนักงานดีขึ้น และ
สร้างทัศนคติที่ดีต่อองค์กร
 เป็นกรรมวิธีป้องกันปัญหาและปรับปรุง
คุณภาพการทำางานให้ดีขึ้น
 เป็นการเพิ่มพูนความรู้ความสามารถ
ในตำาแหน่งหน้าที่ปัจจุบัน
 ป้องกันปัญหาในอนาคตที่อาจเกิดขึ้น
 สร้างขวัญกำาลังใจพนักงาน ให้มีส่วน
ร่วมในการทำางาน

8. การอบรมและพัฒนาบุคคล
 การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ (Human
Resource Development) คือหน้าที่
หลักของการบริหารทรัพยากรมนุษย์
ไม่เพียงแต่การฝึกอบรมเท่านั้น ยังรวม
ไปถึงการพัฒนาสายอาชีพ และพัฒนา
องค์กร การประเมินงาน และการฝึก
อบรม เป็นหัวใจในการออกแบบเพื่อ
เพิ่มประสิทธิภาพในการทำางานของ
พนักงาน
 การฝึกอบรม หมายถึง กิจกรรมที่จัดขึ้น

9. ภาวะที่ไม่พึงปรารถนาที่เกิด
หน่วยงาน
 ภาวะที่ไม่พึงปรารถนาที่เกิดหน่วยงาน
จุดอ่อน หรือข้อบกพร่อง สามารถแก้ไข
ได้ด้วยการฝึกอบรม
การวิเคราะห์ความต้องการเกิดได้หลาย
สาเหตุดังนี้
 ผลผลิตตกตำ่ากว่าที่ทำาได้ สาเหตุไม่ได้
เกิดจากความหมดสภาพของเครื่องจักร
แต่เกิดจากขาดความรู้ความชำานาญ
 แนวโน้มและความคาดหวังขององค์กร
เพิ่มขึ้น การฝึกอบรมจะช่วยเสริมความ

10. การวิเคราะห์การฝึกอบรม
ตามแหล่งที่มีของปัญหา
1.วิเคราะห์จากการปฏิบัติงาน
 ความล่าช้าของการปฏิบัติงาน
 มีการปฏิบัติงานไม่สมำ่าเสมอ
 ลากิจหรือาป่วยนานเกินไป
2.การวิเคราะห์เครื่องมือ
 เสริมสร้างทักษะใหม่ๆ
 อบรมแผนงานใหม่
 ทำาเครื่องมือที่มีการพัฒนาไปฝึก
อบรม

11. การวิเคราะห์การฝึกอบรม
ตามแหล่งที่มีของปัญหา
3.การวิเคราะห์จากองค์กรและการ
จัดการ
4.วิเคราะห์จากพฤติกรรมหารทำางาน
 หยุดงานบ่อบ
 ปล่อยปละละเลยหน้าที่
 เกิดอุบัติเหตุบ่อยครั้ง

12. การจัดลำาดับความจำาเป็นของ
การฝึกอบรม
 ความจำาเป็นเฉพาะบุคคล เกิดจากความ
ต้องการ ความก้าวหน้า ที่จะพัฒนาตนเอง
 ความจำาเป็นที่พบทันที เช่น อุบัติเหตุ
ขาดงาน ผลผลิตตกตำ่า
 ความจำาเป็นต่อการเปลี่ยนแปลงใน
อนาคต เทคโนโลยีสมัยใหม่มีการ
เปลี่ยนแปลงตลอดเวลาการเตรียมพนักงาน
ให้สอดคล้องเป็นการลดต้นทุนอย่างหนึ่ง
 การเพิ่มศักยภาพพนักงานต่อการ
ปฏิบัติงาน เป็นการสร้างความกระตือลือ

13. ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อการฝึก
อบรม
 การสนับสนุนของฝ่ายบริหารสูงสุด
 ข้อผูกพันจากผู้เชี่ยวชาญและผู้
เชี่ยวชาญทั่วไป
 ความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี
 ความซับซ้อนขององค์กร
 การเรียนรู้

14. วิธีการฝึกอบรมและพัฒนา
 โปรแกรมในห้องเรียน เป็นที่นิยมใน
การพัฒนาผู้อบรมมีโอกาสได้รับ
เนื้อหาอย่างเต็มที่และใช้เวลาน้อย
 การแนะนำาปรึกษาและการสอน เน้น
ความรับผิดชอบของการเป็นหัวหน้าที่
พร้อมจะให้คำาแนะนำา
 กรณีศึกษา ศึกษาข้อมูลตัวอย่างและ
ตัดสินใจโดยใช้ข้อมูลดังกล่าว
 ฝึกด้วยวีดีโอเทป เป็นที่นิยมในธุรกิจ
ขนาดย่อม สามารถแสดงลักษณะ

15. วิธีการฝึกอบรมและ
พัฒนา(ต่อ)
 การอบรมช่างฝีมือ เป็นการผสมผสาน
ระหว่างการอบรมในงานและการเรียน
ในห้องเรียน เหมาะกับงานที่ต้องใช้
ความชำานาญ
 การฝึกอบรมในห้องทดลอง ผู้อบรมจะ
ได้ทดลองทำาจริง
 การจำาลองสถานการณ์ โดยใช้
กระดาษ อุปกรณ์ เครื่องมือเครื่องจักร
คอมพิวเตอร์ จัดทำาข้อมูลการอบรม
 การอบรมแบบเกมธุรกิจ ทำาให้เกิดการ

16. วิธีการฝึกอบรมและ
พัฒนา(ต่อ)
 การเรียนทางไกลและการประชุมผ่าน
วีดีโอ ประหยัดค่าใช้จ่ายในการเดินทาง
และงบประมาณ
 การฝึกอบรมโดยใช้พื้นฐาน
คอมพิวเตอร์ ให้ประโยชน์ด้านความเร็ว
ความจำาและข้อมูล ใช้ได้ทันความ
ต้องการ
 การฝึกอบรมภายใต้พื้นฐานของเว็บ
แลกเปลี่ยนข้อมูลผ่านทางอินเตอร์เน็ต
ใช้ทุนสูง

17. การพัฒนาการจัดการ
 ความสำาคัญของการพัฒนา
องค์กรใดขาดแผนพัฒนา จะเกิด
ความเสียหายอย่างใหญ่หลวงต่อ
องค์กรถึงขั้นตกตำ่าสุดขีด
 ปฐมนิเทศ
องค์กรเริ่มต้นความสัมพันธ์ใหม่กับ
พนักงานด้วยการปฐมนิเทศ กล่าวถึงกฏ
ระเบียบ นโยบาย การเลื่อนตำาแหน่ง
เป็นต้น
 การประเมินการฝึกอบรมและการ

18. การประเมินการฝึกอบรม
และการพัฒนา
1.ความคิดเห็นของผู้มีส่วนร่วม ใช้
ข้อมูลย้อนหลังจากผู้เข้าอบรม
2.ขอบเขตของการเรียนรู้ อาจทำาก่อน
หรือหลังการฝึกอบรม ผลที่ ได้รับ
จะบอกถึงคุณค่าของการประเมิน
3.การเปลี่ยนพฤติกรรม การทดสอบ
อาจบอกได้เฉพาะการเรียนจากการฝึก
อบรม ไม่อาจเปลี่ยนพฤติกรรมพนักงาน
ได้ ผู้จัดดารควรรู้เทคนิคในการ
ประยุกต์ใช้
4.ความสำาเร็จของวัตถุประสงค์การฝึก

19. การวางแผนพัฒนาอาชีพ
อาชีพ คือ งานที่บุคคลทำาโดยใช้
ความรู้ความสามารถของตน เพื่อ
ให้สามารถดำารงชีวิตอยู่ในสังคม
ได้อย่างมีความสุข
การวางแผนอาชีพ คือ ขบวนการที่
ดำาเนินไปอย่างต่อเนื่องเพื่อให้
บุคคลไปสู่จุดมุ่งหมายจองอาชีพ
และประสบความสำาเร็จ
การวางแผนพัฒนาองค์การ คือ

20. การพัฒนาองค์การ
 ผลสะท้อนจากการสำารวจ (Survey
feedback) เป็นวิธีการเก็บข้อมูลของ
องค์กร โดยการใช้แบบสอบถาม
สัมภาษณ์ เป็นต้น
 วงจรคุณภาพ(Quality Circles) เป็นกลุ่ม
พนักงานซึ่งมีความสมัครใจที่จะพบกับผู้
บริการ เพื่อที่จะระบุปัญหาที่เกิดขึ้น จาก
การสนับสนุนจากผู้บริการระดับสูง
สอบสวนสาเหตุและแก้ไข
 การสร้างทีมงาน (Team Building) การ