Γνωρίστε την ιστορική πόλη του Μεσολογγίου.

1. Μεσολόγγι: Η Ιερή Πόλη της Ελλάδας 8 ο Δ.Σ. Ελευθερίου-Κορδελιού

2. Η εργασία μας… Το Μεσολόγγι του χθες… Το Μεσολόγγι του σήμερα…

3. Η πολιορκία και η Έξοδος του Μεσολογγίου Πρόσωπα του Μεσολογγίου Ας παίξουμε… δοκιμάζοντας τις γνώσεις μας

4. Τα αξιοθέατα Η λιμνοθάλασσα Η πόλη Οι αλυκές Οι πελάδες Το αυγοτάραχο Ας παίξουμε…

5. Ας δούμε τώρα κάποια αξιοθέατα που αξίζει να επισκεφτεί κανείς όταν πάει στο Μεσολόγγι.

6. Κάντε κλικ πάνω στα αξιοθέατα για να τα γνωρίσετε. Λαογραφικό Μουσείο ¨Κήπος των Ηρώων¨ Μουσείο Ιστορίας κ΄ Τέχνης Μουσείο Παλαμά Μουσείο Τρικούπη Πολεμικό Μουσείο

7. Κάντε κλικ πάνω στα ονόματα για να γνωρίσετε τα πρόσωπα αυτά. Καψάλης Χρήστος Βάλβης Δημήτριος Δροσίνης Γεώργιος Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ Λόρδος Βύρων Μάγερ Ιωάννης Ιάκωβος Παλαμάς Κωστής Τρικούπης Σπυρίδων Τρικούπης Χαρίλαος

8. Γεια και χαρά σας Είμαι η Ευγενία ! Και εγώ είμαι η… Αφροδίτη ! Γεια σας εμένα με λένε Ηρακλή ! Εγώ τέλος είμαι ο Αντώνης !

9. Να γνωρίσουμε το Μεσολόγγι του σήμερα… Ελάτε να κάνουμε μαζί ένα ταξίδι στην πόλη του Μεσολογγίου . … και το Μεσολόγγι του χθες !

10. ¨Βλέπουμε βίντεο¨ ¨Ακούμε μουσική¨ ¨Επιστροφή σε αρχική διαφάνεια¨ Εγώ είμαι ο Θοδωρής . Φρόντισα με το δάσκαλό μας το σχεδιασμό αυτής της παρουσίασης. Πριν ξεκινήσουμε το ταξίδι μας ας δούμε τι σημαίνουν κάποια σύμβολα που θα συναντάμε στην περιήγησή μας.

11. Ας δούμε όμως πρώτα πώς ξεκίνησαν όλα… Ναι. Μια φορά κι έναν καιρό… Όχι έτσι. Έτσι ξεκινάνε τα παραμύθια. Σωστά. Μια μέρα λοιπόν στην τάξη μας…

14. Για πρώτη φορά το Μεσολόγγι πολιορκήθηκε από τους Τούρκους στις 25 Οκτωβρίου 1822 , από τον Ομέρ Βρυώνη και το Κιουταχή , με 11.000 στρατιώτες. Το Μεσολόγγι υπερασπίστηκαν ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος και ο Μάρκος Μπότσαρης . Οι Τούρκοι δεν κατάφεραν να καταλάβουν το Μεσολόγγι και έφυγαν στις 31 Δεκεμβρίου 1822 .

15. Η δεύτερη πολιορκία του Μεσολογγίου ξεκίνησε στις 15 Απριλίου 1825 . Αρχηγός των Τούρκων ήταν ο Κιουταχής, που είχε μαζί του 20.000 άνδρες. Απέναντι τους οι Μεσολογγίτες ήταν 12.000, από τους οποίες πολεμιστές ήταν οι 5.000. Αρχικά οι πολιορκούμενοι δεν αντιμετώπισαν μεγάλο πρόβλημα από την πολιορκία αφού ο Μιαούλης έφερνε στους πολιορκούμενους τρόφιμα και πολεμοφόδια από τη θάλασσα.

16. Όμως το Νοέμβριο έφτασαν 8.000 Αιγύπτιοι. Το Δεκέμβρη ήρθε και ο Ιμπραήμ και πλέον οι πολιορκητές ήταν 25.000. Άρχισε έτσι η κοινή πολιορκία της πόλης από Τούρκους και Αιγυπτίους στις 25 Δεκεμβρίου 1825. Ο Μιαούλης δεν μπορούσε πλέον να βοηθήσει τους πολιορκούμενους και έτσι τους τελείωσαν τα τρόφιμα.

17. Το Φεβρουάριο του 1826 πολλές οικογένειες που κατοικούσαν μέσα στο Μεσολόγγι ήταν σε άθλια κατάσταση. Άρχισαν να μην έχουν ούτε ψωμί.

18. Οι Μεσολογγίτες άρχισαν να τρώνε άλογα, γαϊδούρια, μουλάρια και ύστερα πικραλήθρες (χορτάρι της θάλασσας), ποντικούς και γάτες. Μόνο βατράχους δεν έφαγαν, όχι γιατί δεν ήθελαν αλλά γιατί δεν υπήρχαν. Αποτέλεσμα της πείνα ήταν να ξεσπάσουν πολλές αρρώστιες.

19. Την πείνα αυτή περιγράφει ο Διονύσιος Σολωμός στο παρακάτω απόσπασμα από το έργο του «Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» :

21. Τότε οι Μεσολογγίτες πήραν την μεγάλη απόφαση να κάνουν έξοδο. Καθόρισαν η έξοδος να γίνει τη νύχτα του Σαββάτου του Λαζάρου προς Κυριακή των Βαΐων (9 προς 10 Απριλίου). Χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες, υπό τους Δημήτριο Μακρή, Νότη Μπότσαρη και Κίτσο Τζαβέλα , με την ελπίδα να διασπάσουν τις εχθρικές γραμμές.

22. Όμως είτε γιατί προσδοθήκαν είτε γιατί δεν εφαρμόστηκε καλά το σχέδιο η έξοδος δεν πέτυχε. Ελάχιστα κατάφεραν να σωθούν. Γύρω στα 6.000 γυναικόπαιδα οδηγήθηκαν στα σκλαβοπάζαρα. Μέσα στην πόλη ο δημογέροντας Χρήστος Καψάλης τίναξε την πυριτιδαποθήκη όπου είχαν μαζευτεί τραυματίες, γέροντες και γυναικόπαιδα για να μην τους πιάσουν οι Τούρκοι. Πινακοθήκη Ο Γάλλος ζωγράφος Ντελακρουά σε πολλούς πίνακές του έχει θέματα από την Επανάσταση του ΄21. Ντελακρουά

23. Καψάλης Χρήστος (1751-1826) Πρόκριτος του Μεσολογγίου που το βράδυ της « Εξόδου » όταν το σπίτι του κυκλώθηκε από τους Τουρκοαιγυπτίους ανατίναξε την πυριτιδαποθήκη στην οποία είχαν καταφύγει γέροντες, τραυματίες και γυναικόπαιδα.

24. Σπυρίδων Τρικούπης (1788-1873) Γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1788. Ήταν πολιτικός και ιστοριογράφος. Σπούδασε στο Παρίσι και στη Ρώμη. Έγινε πληρεξούσιος του Μεσολογγίου το 1824. Στα χρόνια του Καποδίστρια έγινε γενικός γραμματέας εξωτερικών θεμάτων. Διαφώνησε με τον Καποδίστρια και συνεργάστηκε με το Μαυροκορδάτο. Αφού δολοφονήθηκε ο Καποδίστριας έγινε υπουργός εξωτερικών. Πέθανε το 1873.

25. Ιωάννης Ιάκωβος Μάγερ (1798-1826) Ελβετός φιλέλληνας γιατρός. Γεννημένος το 1798. Εγκαταστάθηκε στο Μεσολόγγι όπου παντρεύτηκε Ελληνίδα και έγινε χριστιανός ορθόδοξος. Ήταν εκδότης και διευθυντής της εφημερίδας «Ελληνικά Χρονικά» που εκδίδονταν στο Μεσολόγγι. Όταν έγινε η Έξοδος σκοτώθηκε αυτός η γυναίκα του και τα δύο του παιδιά.

26. Δημήτριος Βάλβης (1808-1892) Γεννήθηκε στο Μεσολόγγι το 1808. Σπούδασε στην Ιταλία (Πίζα). Ήταν δικαστικός και έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας το 1886. Δεν παντρεύτηκε ποτέ. Πέθανε στην Αθήνα το 1892.

27. Λόρδος Βύρων (1788-1824) Άγγλος ποιητής και φιλέλληνας. Γεννήθηκε το 1788. Επισκέφτηκε για πρώτη φορά την Ελλάδα το 1810-1811. αγάπησε την Ελλάδα, την έκανε δεύτερη πατρίδα του. Αγωνίστηκε για αυτήν και έδωσε μεγάλο μέρος της περιουσίας του για να βοηθήσει τον Αγώνα. Όταν ξέσπασε η Επανάσταση του ΄21 ήρθε για δεύτερη φορά στην Ελλάδα. Έμεινε στην Κεφαλονιά εξαιτίας των εμφύλιων πολέμων. Τότε ο Οδυσσέας Ανδρούτσος του έστειλε γράμμα και τον παρακάλεσε να έρθει στο Μεσολόγγι. Ο Βύρων δέχτηκε. Εκεί τον υποδέχτηκαν με μεγάλες τιμές. Στις 30 Μαρτίου 1824 έγινε δημότης Μεσολογγίου. Για να τον τιμήσουν οι Μεσολογγίτες του έδωσαν προσωπική φρουρά (50 Σουλιώτες). Πέθανε στο Μεσολόγγι στις 19 Απριλίου 1821 από αρρώστια.

28. Γεώργιος Δροσίνης (1859-1951) Ήταν ποιητής, πεζογράφος και δημοσιογράφος. Γεννήθηκε στην Πλάκα της Αθήνας από γονείς Μεσολογγίτες. Γονείς του οι Χρήστος Δροσίνης και Αμαλία Πετροκόκκινου. Η οικογένειά του ήταν πλούσια και βοήθησε με χρήματα την Επανάσταση. Τιμήθηκε με το ¨Αριστείο των Γραμμάτων¨.

29. Χαρίλαος Τρικούπης ( 1832 - 1896 ) Ήταν Έλληνας πολιτικός γεννημένος στο Ναύπλιο το 1832, πατέρας του Σπυρίδωνα Τρικούπη. Βουλευτής Μεσολογγίου εκλέχτηκε το 1865. Έγινε πρωθυπουργός της Ελλάδας το 1881, το 1886 και το 1892. το 1895 ο βασιλιάς και οι ξένες δυνάμεις τον ανάγκασαν να παραιτηθεί. Μετά από ένα χρόνο παραιτήθηκε και έφυγε στη Γαλλία όπου και πέθανε.

30. Κωστής Παλαμάς Ποιητής και πεζογράφος. Γεννήθηκε στην Πάτρα και οι γονείς του καταγόταν από το Μεσολόγγι. Από πολύ μικρή ηλικία είχε μείνει ορφανός. Ο θείος του Δημήτριος Παλαμάς τον πήρε στο Μεσολόγγι όπου έμεινε 8 χρόνια πριν πάει στην Αθήνα για να σπουδάσει νομικά. Η νομική όμως δεν του άρεσε και ασχολήθηκε με την ποίηση. Η γλώσσα με την οποία έγραφε ήταν η δημοτική. Το 1930 εκλέχτηκε πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Παντρεύτηκε τη Μαρία Βάλβη και απέκτησαν τρία παιδιά. Πέθανε το 1943 τα χρόνια της Κατοχής. Η κηδεία του έγινε στις 28 Φεβρουαρίου και τον συνόδευσε πλήθος κόσμου.

31. Επίσκοπος Ρωγών Ιωσήφ (1776-1826) Ήταν ιερέας και μέλος της Φιλικής Εταιρείας. Γεννήθηκε στη Θεσσαλία το 1770. Όταν ξέσπασε η Επανάσταση βρίσκονταν φυλακισμένος στην Άρτα από όπου και απελευθερώθηκε. Πήγε στο Μεσολόγγι και ήταν παρών στην 1η και στη 2η πολιορκία της πόλης. Στην έξοδο ήταν αρχηγός της τρίτης ομάδας με τα γυναικόπαιδα. Αναγκάστηκε να γυρίσει στην πόλη. Αντιστάθηκε τρεις ημέρες στο νησάκι του Ανεμόμυλου. Όταν είδε ότι δεν μπορούσε να αντισταθεί άλλο ανατινάχθηκε μαζί με τους Τούρκους. Όμως δεν πέθανε και έτσι οι Τουρκοαιγύπτιοι τον έπιασαν και τον κρέμασαν.

32. 2 1 3 9 προς 10 Απριλίου 1826 8 προς 9 Απριλίου 1826 9 προς 10 Μαΐου 1826 Πόσες φορές πολιορκήθηκε το Μεσολόγγι; Πότε έγινε η έξοδος του Μεσολογγίου;

33. Ανδρέας Μιαούλης Κωνσταντίνος Κανάρης Ναύαρχος Κουντουριώτης Ποιος διέσπασε κατά τη διάρκεια της πρώτης πολιορκίας το θαλάσσιο αποκλεισμό του Μεσολογγίου και βοήθησε με τροφές, πολεμοφόδια και άντρες τους πολιορκημένους;

35. Ας γνωρίσουμε τώρα καλύτερα την πόλη του Μεσολογγίου. Θα δούμε τη γεωγραφική θέση, τα μνημεία και τα μουσεία της πόλης.

36. Το Μεσολόγγι αποτελεί την πρωτεύουσα του Νομού Αιτωλοακαρνανίας , βρίσκεται στο νότιο τμήμα του Νομού, ανάμεσα στα ποτάμια Αχελώο και Εύηνο . Σύμφωνα με την απογραφή του 2001 , έχει πληθυσμό 18.121 κατοίκους .

37. Μέχρι το 1700 την πόλη έλεγχαν οι Βενετοί. Για πρώτη φορά το όνομα «Μεσολόγγι» χρησιμοποιήθηκε από τους Βενετούς. Προέρχεται από την ένωση των δύο ιταλικών λέξεων Mezzo/Messo και Laghi και σημαίνει «ένα μέρος μέσα στις λίμνες». Δείτε στην παρακάτω παρουσίαση τις φωτογραφίες που «βγάλαμε» από το Μεσολόγγι με το Google Earth. Παρουσίαση

38. Ο «Κήπος των Ηρώων» είναι αφιερωμένος στη μνήμη των αγωνιστών του Μεσολογγίου που θυσίασαν τη ζωή τους. Τον δημιούργησε ο Ιωάννης Καποδίστριας , ο πρώτος κυβερνήτης της ελεύθερης Ελλάδας. Εδώ μπορούμε να δούμε μνημεία Ελλήνων και Φιλελλήνων που θυσίασαν τη ζωή τους. Υπάρχει μνημείο του Μάρκου Μπότσαρη , μαρμάρινο άγαλμα του Λόρδου Βύρωνα που σε κρύπτη έχει τα σπλάχνα του ποιητή, ο «Τύμβος των Ηρώων» στον οποίο βρίσκονται θαμμένα τα οστά των ανώνυμων θυμάτων της πολιορκίας.

39. Πολλά είπαμε όμως για τον «Κήπο των Ηρώων». Σωστά! Ας τον ¨επισκεφτούμε¨ όμως καλύτερα . Διότι : ¨Μια εικόνα = χίλιες λέξεις¨ . Παρουσίαση: «Ο Κήπος των Ηρώων»

40. Το Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης Μεσολογγίου Βρίσκεται στην κεντρική πλατεία ¨Μάρκου Μπότσαρη¨. Το διώροφο κτίριο στο οποίο βρίσκεται είναι το παλιό Δημαρχείο της πόλης. Είναι ένα νεοκλασικό κτίριο που χτίστηκε το 1932. Το Μουσείο στεγάζεται σε διώροφο νεοκλασικό κτίριο του 1931.

42. Ας δούμε κάποια έργα που υπάρχουν στο Μουσείο Ιστορίας και Τέχνης Μεσολογγίου. Παρουσίαση

43. Το Μουσείο Παλαμά Το σπίτι που έμεινε ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς όταν ήταν παιδί. Μπορούμε να δούμε αντικείμενα του ποιητή.

47. Το Λαογραφικό Μουσείο Ιδρύθηκε το 1997. Περιέχει έπιπλα και χρήσιμα αντικείμενα νοικοκυριών. Υπάρχουν ακόμη αντικείμενα και εργαλεία με τα όποια γίνεται το ψάρεμα στη λιμνοθάλασσα καθώς και φωτογραφίες του Παλιού ιστορικού Μεσολογγίου.

48. Το Μουσείο Τρικούπη Εδώ γεννήθηκε και έζησε ο ιστορικός, ποιητής, πολίτικος και πρώτος πρωθυπουργός της Ελλάδας, Σπυρίδων Τρικούπης. Εκεί έζησε και ο γιος του, μεγάλος πολιτικός Χαρίλαος Τρικούπης.

51. Το Πολεμικό Μουσείο Είναι ένα υπαίθριο μουσείο που βρίσκεται στο λιμάνι του Μεσολογγίου. Υπάρχουν πολεμικά αεροπλάνα (jet) και άρματα μάχης πυραύλους, αντιαεροπορικά, κλπ. Παρουσίαση Πλευρώνα Σε απόσταση 7-8 χλμ. από το Μεσολόγγι υπάρχει ο αρχαιολογικός χώρος της Πλευρώνας. Πρόκειται για ένα αρχαιολογικό χώρο που μπορούμε να επισκεφτούμε.

52. Ας γνωρίσουμε τώρα λίγο τη λιμνοθάλασσα του Μεσολογγίου . Κάνε κλικ στο παρακάτω κουμπί για να δεις αεροφωτογραφίες από τη λιμνοθάλασσα. Παρουσίαση

53. Είναι η μεγαλύτερη λιμνοθάλασσα της Ελλάδας (220.000 τ.χλμ.) . Ο Όμηρος την αναφέρει ως «περικάλλεια λίμνη». Εδώ εκβάλλουν τα ποτάμια Αχελώος και Εύηνος . Μαζί με το Δέλτα των ποταμών αυτών αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους υδροβιότοπους στη Μεσόγειο.

54. Στη λιμνοθάλασσα ξεκουράζονται από το ταξίδι τους τα μεταναστευτικά πουλιά. Η λιμνοθάλασσα προστατεύεται από τη συνθήκη RAMSAR.

55. Το βάθος της λιμνοθάλασσας φτάνει μέχρι τα 5-6 μ. Στο μεγαλύτερο μέρος όμως της λίμνης το βάθος δεν είναι μεγαλύτερο από το μισό μέτρο .

56. Μέσα στη λιμνοθάλασσα υπάρχουν οκτώ νησίδες: Βασιλάδι, Θολή, Κλείσοβα, Κόμμα, Μαρμαρού, Πλώσταινα, Προκοπάνιστος, Σχοινιάς. Σχεδόν όλες από αυτές αναφέρονται στην ιστορία της πολιορκίας του Μεσολογγίου.

57. Στη λιμνοθάλασσα υπάρχουν οι «πελάδες» . Δες την παρακάτω εικόνα που δείχνει μια πελάδα και προσπάθησε να πεις τι είναι πελάδες.

58. Οι «πελάδες» είναι μικρά ξύλινα σπιτάκια που βρίσκονται μέσα στο νερό, πάνω σε πασσάλους. Κάνε κλικ στο παρακάτω κουμπάκι για να δεις εικόνες με πελάδες . Παρουσίαση

59. Ένα πολύ γνωστό προϊόν της λιμνοθάλασσας αποτελεί το αυγοτάραχο .

60. Το αυγοτάραχο είναι τα αυγά του θηλυκού κέφαλου που τον ονομάζουμε «μπάφα». Οι ψαράδες της λιμνοθάλασσας ξεχωρίζουν τα ψάρια από τα οποία μπορούν να πάρουν το αυγοτάραχο. Αφού βγάλουν τα αυγά τα ξεραίνουν σε ένα μέρος με ελεγχόμενη θερμοκρασία και υγρασία. Μετά τα αλατίζουν και τα κερώνουν με κερί μέλισσας.

61. Βόρεια του Μεσολογγίου υπάρχουν οι αλυκές . Η έκτασή τους είναι 11.220 στρ. και έχει αλάτι 120.000 τόνων. Στις αλυκές του Μεσολογγίου παράγεται το 50% του αλατιού που παράγεται σε όλη την Ελλάδα. Η παραγωγή του ξεκινάει το Μάρτιο και τελειώνει τον Οκτώβριο. Κάνε κλικ στην παρακάτω εικόνα για να δεις εικόνες από τις αλυκές Μεσολογγίου.

62. Κάνε κλικ στη διπλανή εικόνα για να λύσεις ένα σταυρόλεξο… Θέλεις κι άλλο παιχνίδι; Κάνε κλικ στις διπλανές εικόνες.

63. 5-6 μ. 5-9 μ. 2-3 μ. Ξύλινα σπιτάκια μέσα στη λιμνοθάλασσα Είδος ψαριού της λιμνοθάλασσας Είδος βάρκας Το βάθος της λιμνοθάλασσας φτάνει τα: Τι είναι οι ¨πελάδες¨;

64. 50% 45% 25% Στις αλυκές του Μεσολογγίου παράγεται το: του αλατιού της Ελλάδας.

65. Κάνε κλικ στη διπλανή εικόνα για να λύσεις ένα σταυρόλεξο… Κάνε κλικ στην παρακάτω εικόνα για να ελέγξεις τις γνώσεις σου.

66. Δείτε προσεχτικά τους χάρτες που ακολουθούν. Χάρτες Είναι τυχαίο το γεγονός ότι το Μεσολόγγι άντεξε την πολιορκία του 1822 αλλά όχι αυτήν του 1825; Τι κατάσταση επικρατούσε μεταξύ των Ελλήνων την εποχή αυτή;

67. Η Ελλάδα το 1821 Επόμενος χάρτης

68. Η Ελλάδα το 1822 Επόμενος χάρτης Προηγούμενος χάρτης

69. Η Ελλάδα το 1825 Προηγούμενος χάρτης