Más contenido relacionado
Similar a คู่มืออบรม Krutube (20)
Más de Teemtaro Chaiwongkhot (20)
คู่มืออบรม Krutube
- 1. 1 | P a g e
www.krutubechannel.com
- 2. 2 | P a g e
www.krutubechannel.com
คำนำ
คู่มือฝึกอบรมโครงการพัฒนาสื่อการเรียนรู้ออนไลน์ผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต (KruTube Channel)
ฉบับนี้ จัดทาขึ้นโดยมีวัตถุประสงค์เพื่อใช้เป็นคู่มือฝึกอบรมสาหรับผู้เข้าอบรมผลิตสื่อการเรียนรู้ออนไลน์ผ่าน
เครือข่ายอินเทอร์เน็ต (KruTube Channel “ครูไทยยุคไอที สร้างคลิปดีให้เด็กดู”) ที่สานักงานคณะกรรมการ
การศึกษาขั้นพื้นฐาน โดยสานักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอนเป็นผู้จัดทาขึ้น ซึ่งการจัดทาเอกสารครั้งนี้ ได้รับ
ความร่วมมืออย่างดียิ่งจากชมรมหนังสั้นแห่งประเทศไทย และคณะทางานดาเนินงานในโครงการดังกล่าว ที่ได้
กรุณาร่วมเรียบเรียง แสดงความคิดเห็นและเอื้อเฟื้อเอกสารที่เกี่ยวข้องเพื่อให้เอกสารเล่มนี้ถูกต้อง สมบูรณ์
สานักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน สานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน หวังเป็นอย่างยิ่ง
ว่า เอกสารคู่มือฝึกอบรมนี้จะเป็นประโยชน์กับผู้เข้าอบรมและผู้สนใจทั่วไป และขอขอบคุณคณะผู้จัดทาและผู้มี
ส่วนเกี่ยวข้องในการจัดทาเอกสารเล่มนี้ไว้ ณ โอกาสนี้
กลุ่มเผยแพร่และพัฒนาบุคลากรด้านเทคโนโลยี
สานักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน
- 3. 3 | P a g e
www.krutubechannel.com
สารบัญ
เรื่อง หน้า
บทนํา 1
การเขียนบทภาพยนตรแและสารคดี 5
การกํากับภาพ 35
การตัดตอ 48
การใชโปรแกรม Adobe Premiere Pro CS 3 74
แบบฟอรแมแผนการจัดการเรียนการสอนดวย VDO CLIP 83
- 4. 1 | P a g e
www.krutubechannel.com
บทนา
พระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 หมวด 9 เทคโนโลยีเพื่อการศึกษา มาตรา 65 ได
กําหนดไววา “ให้มีการพัฒนาบุคลากรทั้งด้านผู้ผลิตและผู้ใช้เทคโนโลยีเพื่อการศึกษา เพื่อให้มี
ความรู้ ความสามารถและทักษะการผลิต รวมทั้งการใช้เทคโนโลยีที่เหมาะสม มีคุณภาพและ
ประสิทธิภาพ”
จากสาระบัญญัติที่เกี่ยวกับนโยบายการพัฒนาเทคโนโลยีเพื่อการศึกษา มีความจําเป็นอยางยิ่ง
ที่ครูผูสอนจะตองมีความรู ความเขาใจ พรอมทั้งมีการเตรียมความพรอมในการใชนวัตกรรม
เทคโนโลยีเพื่อการศึกษาใหสอดคลองกับพระราชบัญญัติการศึกษาแหงชาติ พ.ศ. 2542 อีกทั้งความ
ตองการพัฒนานวัตกรรมเทคโนโลยีเพื่อการศึกษาประกอบการเรียนการสอน เพื่อใหผูเรียนเกิดความ
รู ความเขาใจในเนื้อหานั้นอยางงายดาย การเรียนการสอนในปใจจุบันเทคโนโลยีคอมพิวเตอรแและ
อินเทอรแเน็ตไดเขามามีบทบาทสําคัญในการสงเสริมใหผูเรียนไดเกิดการเรียนรูอยางรวดเร็ว แมนยํา
ถูกตอง ทบทวนความเขาใจไดตลอดเวลาและเรียนรูไดจากสถานที่ตางๆ ที่มีอินเทอรแเน็ตเชื่อมตอ ดวย
บทบาทของเทคโนโลยีคอมพิวเตอรแและอินเทอรแเน็ตในหลายๆ ดาน
วีดิทัศนแ(Video) ก็เป็นบทบาทหนึ่งที่ทําใหเกิดการเรียนรู การพัฒนาวีดิทัศนแใหเป็นสื่อการเรียน
การสอนบนอินเทอรแเน็ตกําลังเป็นที่นิยมกันอยางแพรหลายเพราะนอกจากทําใหผูเรียนเกิดความรูสึกวา
กําลังเรียนกับผูสอนในหองเรียนจริง ยังทําใหผูเรียนสามารถทบทวนบทเรียนไดตลอดเวลา
ขั้นตอนในการผลิตรายการวีดิทัศน์
การผลิตวีดิทัศนแเพื่อการศึกษานั้น เป็นเรื่องของการสื่อสาร การถายทอดความรูผานสื่อวีดิทัศนแ
ไปยังกลุมเปูาหมาย คือ นักเรียนและครูเป็นจุดมุงหมายหลัก ขั้นตอนการผลิตนั้นเหมือนกับการผลิต
รายการวีดิทัศนแทั่วไป แตจะแตกตางกันที่รายละเอียดความถูกตอง นาเชื่อถือ และการสื่อความหมาย
เพื่อการเรียนรู การสอนโดยใชวีดิทัศนแที่มีคุณภาพนั้น ตองสื่อความหมายหรือถายทอดความรูตางๆ ได
ตามวัตถุประสงคแหลักที่ตั้งเอาไว
วิภา อุดมฉันทแ (2544) ไดกลาวถึงหลักการพื้นฐานในการวางแผนผลิตรายการวีดิทัศนแไว 4 ประการ คือ
1. Why : (ผลิตรายการทําไม) ในการผลิตรายการกอนอื่นใดทังหมด ผูผลิตจะตองเขาใจตนเอง
อยางแจมชัดกอนวามีวัตถุประสงคแอะไร หรือมีความจําเป็นอะไรที่จะตองทําการผลิต เชน
- เพื่อการสอน (รายการเพื่อการศึกษา) - เพื่อแจงขาวสาร(รายการขาว)
- เพื่อบันทึกเหตุการณแ (รายการสารคดี) - เพื่อใหความเพลิดเพลิน (รายการบันเทิง)
- 5. 2 | P a g e
www.krutubechannel.com
2. Who : (เพื่อใคร) ขอสําคัญตอมาคือ ผูชมที่เป็นเปูาหมายคือใคร เชน
- เด็กนักเรียน นักศึกษา
- ครู ปใญญาชน
- ผูใหญ
- ผูชมทั่วไป
3. What : (ผลิตเรื่องอะไร) เมื่อกาหนดกลุมเปูาหมายของผูชมไดแลว จะตองกําหนดเนื้อหาสาระ
ซึ่งตองสอดคลองกับวัตถุประสงคแดวย เชน
- จะสอนเรื่องอะไร
- จะแจงขาวอะไร
- จะบันทึกเหตุการณแอะไร
- จะใหความบันเทิงอะไร
4. How : (รูปแบบอยางไร) ในการผลิตรายการวีดิทัศนแผูผลิตจะตองพิจารณาอยางรอบคอบวา
จะผลิตรายการในรูปแบบใด จึงจะสอดคลองกับเนื้อหาใหมากที่สุด เชน
- รูปแบบการอานรายงาน (Announcing)
- รูปแบบการสนทนา (Dialogue)
- รูปแบบสารคดี (Documentary)
- รูปแบบละคร (Drama)
ขั้นตอนการผลิตรายการวีดิทัศน์
1. ขั้นเตรียมการผลิต (Pre-Production)
1.1 สํารวจความตองการและวิเคราะหแปใญหา
1.2 วิเคราะหแเนื้อหาและกําหนดเรื่อง
1.3 เขียนบทวีดิทัศนแ
1.4 วางแผนการถายทํา
2. ขั้นการผลิต (Production)
คือ การถายทําวีดิทัศนแ เป็นการบันทึกภาพวีดิทัศนแตามบทวีดิทัศนแที่ไดเขียนไวในการ
ถายทําควรจะตองศึกษาบทวีดิทัศนแอยางละเอียด ถายทําใหไดภาพครบตามที่ตองการ
- 6. 3 | P a g e
www.krutubechannel.com
3. ขั้นหลังการผลิต (Post-Production)
คือ การตัดตอลําดับภาพ ในขั้นนี้ถือวาเป็นสุดทายของการผลิต เป็นขั้นสําคัญอีกขั้นหนึ่ง
ที่ตองมีความระเอียดรอบคอบทั้งทางดานภาพและเสียง โดยการนําภาพตางๆ เสียง กราฟิก มาเรียบ
เรียง ลําดับใหเป็นเรื่องราวตามบทวีดิทัศนแที่กําหนดไว พรอมทั้งการแกไข ปรับแตงใหมีความเหมาะสม
สวยงาม นาสนใจติดตาม และจะตองคํานึงถึงรูปแบบของสื่อที่จะเผยแพรอีกดวย
4. ขั้นการประเมินผล (Evaluation)
1. การประเมินผล เป็นการประเมินผลสื่อ เมื่อไดผลิตรายการวีดิทัศนแมาแลวตอง
นําไปใชกับกลุมเปูาหมายจริงจํานวนหนึ่ง เพื่อนําขอมูลตางๆ มาปรับปรุงแกไขตามที่เห็นสมควร เพื่อให
วีดิทัศนแมีคุณภาพกอนจะนําไปเผยแพรตอไป
2. การเผยแพร ควรมีรูปแบบที่หลากหลาย เพื่อใหเขาถึงเปูาหมายใหไดมากที่สุด เทาที่
จะทําได และควรเก็บขอมูล ขอแนะนําตางๆ จากผูใช เพื่อนํามาแกไขในเรื่องอื่นตอไป
ดังนั้นกอนการผลิตรายการวีดิทัศนแ ผูผลิตจําเป็นจะตองคํานึงถึงสิ่งตาง ๆ ไมวาจะเป็นดานการ
วางแผนการผลิต การเตรียมการผลิต การใชวัสดุอุปกรณแในการผลิต และการประเมินผลการผลิต
รายการ
รูปแบบของรายการวีดิทัศน์เพื่อการศึกษา
1. รูปแบบพูดคนเดียว (Monologue) เป็นรายการที่ผูปรากฏตัวพูดคุยกับผูชมเพียงหนึ่งคน
สวนมากจะมีภาพประกอบเพื่อมิใหเห็นหนาผูพูดอยูตลอดเวลา
2. รูปแบบสนทนา (Dialogue) เป็นรายการที่มีคนมาพูดคุยกันสองคน ทั้งสองคนมีผูถามและคู
สนทนาแสดงความคิดเห็นที่นําเสนอทั้งคูมาแลกเปลี่ยนความคิดเห็น การสนทนาจะมีคน 2-3 คนก็ได
3. รูปแบบอภิปราย (Discussion) เป็นรายการที่ผูดําเนินรายการอภิปรายหนึ่งคนปูอนประเด็น
คําถามใหผูรวมอภิปรายตั้งแต 2 คนขึ้นไป แตไมควรเกิน 4 คน ผูอภิปรายแตละคนจะแสดงความคิดเห็น
ของตนเองตอประเด็นตางๆ
4. รูปแบบสัมภาษณ์ (Interview) เป็นรายการที่มีผูสัมภาษณแและผูถูกสัมภาษณแ คือ วิทยากร
และพิธีกรมาสนทนากัน
5. รูปแบบเกมหรือตอบปัญหา (Quiz Programmed) เป็นรายการที่จัดใหมีการแขงขัน
ระหวางคนหรือกลุมของผูที่มารวมรายการดวยการเลนเกมหรือตอบปใญหา
6. รูปแบบสารคดี (Documentary Programmed) เป็นรายการที่เสนอเนื้อหาดวยภาพและ
เสียงบรรยายตลอดรายการโดยไมมีพิธีการ ซึ่งแบงออกเป็น 2 ประเภท
- 7. 4 | P a g e
www.krutubechannel.com
6.1 สารคดีเต็มรูป เป็นการดําเนินเรื่องดวยภาพและเนื้อหาตลอดรายการ
6.2 กึ่งสารคดีกึ่งพูดคนเดียว (Semi Documentary) เป็นรายการที่มีผูดําเนินรายการทําหนาที่
เดินเรื่องพูดคุยกับผูชมและใหเสียงบรรยายตลอดรายการ นอกนั้นเป็นภาพแสดงเรื่องราวตางๆ
7. รูปแบบละคร (Dramatically style) เป็นรายการที่เสนอเรื่องราวดวยการจําลอง
สถานการณแ เป็นละครที่มีการกําหนดผูแสดง จัดสรางแสง การแตงตัว และแตงหนาใหสมจริงสมจัง และ
ใชเทคนิคการละครเพื่อเสนอเรื่องราวใหเหมือนจริงมากที่สุด
8. รูปแบบสารละคร (Docu – Drama) เป็นรายการที่ผสมผสานรูปแบบสารคดีเขากับรูปแบบ
ละครหรือการนําละครมาประกอบรายการที่เสนอเนื้อหาบางสวน มิใชเสนอเป็นละครทั้งรายการ เพื่อให
การศึกษาความรูและแนวคิด
9. รูปแบบสาธิต (Demonstration) เป็นรายการที่เสนอวิธีการทําอะไรสักอยางเพื่อใหผูชมได
แนวทางไปใชทําจริง
10. รูปแบบเพลงและดนตรี (Song and Music) มี 3 ลักษณะ
10.1 มีดนตรี นักรองมาแสดงสด
10.2 ใหนักรองมารองควบคูไปกับเสียงดนตรีที่บันทึกมาแล ว
10.3 ใหนักรองและนักดนตรีมาแสดง แตใชเสียงที่บันทึกมาแลว
11. รูปแบบการถ่ายทอดสด (Live Programmed) เป็นรายการที่ถายทอดเหตุการณแที่เกิดขึ้น
จริงในขณะนั้น
12. รูปแบบนิตยสาร (Magazine Programmed) เป็นรายการที่เสนอรายการหลายประเด็น
และหลายรูปแบบในรายการเดียวกัน
- 8. 5 | P a g e
www.krutubechannel.com
การเขียนบท
ภาพยนตร์และสารคดี
- 9. 6 | P a g e
www.krutubechannel.com
เรื่องยอภาพยนตรแ
“คืนฝนไฟ”
จากนิยายของไพฑูรยแ ธัญญา
-------------------------------------------------------------------------
ชีวิตอันแสนจะเรียบงายเงียบเหงาของคนงานในสวนยางตัวเล็ก ๆ กลุมหนึ่งแถบจังหวัดพัทลุงไม
มีวันเหมือนเดิมไดอีกตอไป เมื่อวันหนึ่งเขมนายหัวของกงสีพาหญิงสาวสวยและเซ็กซี่เขามาอยูดวย เธอ
เป็นใครมาจากไหนและมาไดอยางไรไมมีใครรูจริง นายหัวก็ไมใชคนชางพูด แตหญิงสาวคนนั้นก็โดดเดน
ลึกลับยิ่ง เธอชื่อสรอย นายหัวเจอที่คาเฟุริมถนนสายเอเซียในคืนเหงาคืนหนึ่ง แลวก็พามาอยูดวย ทุกคน
รูเพียงเทานั้น แตเรื่องราวของเธอก็คอย ๆ พอกพูนละเอียดละออมากขึ้นดวยการเลาเรื่องตอ ๆ กันจาก
คนนั้นไปคนนี้ในรานชาเล็ก ๆ คนละเล็กคนละนอยจนกระทั่งแจมชัด ยิ่งไดแตงแตมดวยอคติและ
ความรูสึกหลากหลายของผูเลาแตละคนที่มีตอเธอและนายหัวเรื่องราวก็ยิ่งมีอรรถรสสนุกปากแบบคาด
ไมถึง แนละ แรกเริ่มก็คงเพื่อความบันเทิงเริงรมยแเลนหัวตามประสาคนเงียบเหงา แตหารูไมวา แมเสียง
กระซิบก็ยังกระทบไปถึงดวงดาวในหวงจักราวาลอันไกลโพน แมนนายหัวจะเป็นคนนิ่งและหนักแนนเพียง
ไหน ก็อดไมไดที่จะสะทานหวั่นไหว ยิ่งวันหนึ่งเถาแกสงแบนชายหนุมรูปหลอมีเสนหแและวัยเดียวกับเธอ
มาใหทํางานที่กงสีดวย เรื่องราวเล็ก ๆ ก็คอย ๆ ขยายใหญขึ้น จากเรื่องเลากลายเป็นเรื่องจริง เพราะ
การเลาเรื่องดวยมุมมองอันหลากหลายของทุกคน ความเจ็บปวดรวดราวหวาดระแวงในใจขอนายหัวได
เพิ่มพูนขึ้นทีละเล็กทีละนอย จากความไววางใจกลายเป็นความหวาดระแวง จากเรื่องเล็กกลายเป็นเรื่อง
ใหญ จากเรื่องไมเป็นเรื่องกลายเป็นเรื่อง จนเราไมรูเรื่องไหนจริงหรือเท็จ แบนถูกเหมาวาเป็นชูกับสรอย
สรอยกลายเป็นผูหญิงหลายใจ นายหัวกลายเป็นคนบาคลั่งหึงหวง ขณะเรื่องราวดําเนินไปแบบเขมขนขึ้น
เรื่อย ๆ เราก็จะไดเห็นมิติอันเรนลับของคนเลาเรื่องทั้งหลาย ที่วางตัวลอยชายเป็นผูสังเกตการณแหาง ๆ
เสมือนผูชมภาพยนตรแสด ๆ ที่ตัวละครมีลมหายใจและโลดแลนอยูตรงหนา จะวาไป เรื่องราวของผูเลาแต
ละคนก็นาเศราและชวนสังเวชสยดสยองไมแพกัน สุดทาย ในคืนที่ฝนตกหนักตอเนื่อง ก็เกิดเหตุการณแ
หฤโหดสยดสยองที่ไมมีใครกลาคิดถึงของนายหัว สรอย และแบน ซึ่งเป็นตัวละครหลักในภาพยนตรแชีวิต
จริง ทามกลางสายตาเลียบเคียงของบรรดาผูเลาเรื่อง หลังจากเหตุการณแรายแรงผานพนไป ชีวิตของ
คนงานตัวเล็ก ๆ และสวนยางในปุาลึกยังคงเงียบเหงาลึกลับและอางวางตอไป เพียงแตมันจะไมมีทาง
เหมือนเดิมไดอีก...
*****************
- 10. 7 | P a g e
www.krutubechannel.com
บทและกํากับโดย บุญสง นาคภู
ลําดับเรื่องภาพยนตรแ (รางแรก)
“ทางกลับคือการเดินทางต่อ”
(ชื่อชั่วคราว)
-------------------------------------------------------------------------
1. เปิดเรื่อง—อเอทํางานอยู แมโทรศัพทแมาหา บอกวา ลูกรองไหหาแม เอาไมอยู เมื่อไหรจะกลับ อเอ
บอก ยังไมเลิกงาน แมวางหู อเอโทรหาสืบใหรีบกลับบาน สืบบอกจะรีบกลับ ระหวางทางกลับ สืบเจอรถ
ติดมาก มีนกมาเกาะกระจกขาง สืบมองสงบนิ่งไปครูใหญ แมโทรตามอีก ถึงไหนแลว สืบบอกกําลังไปรถ
ติดมาก แมพยายามหาทางหลอกลออีกหนอย แมบอก ฉันไมไหวแลวนะ
2. ค่ําแลว สืบกับอเอมาถึงบานไลเรี่ยกัน แมมาเปิดประตูบอก รองไหหาพอแมจนหมดแรงหลับไปแลว สืบ
กับอเอขึ้นมาบนหอง จัดแจงวางกระเปาขาวของ แลวเดินมานั่งลงขาง ๆ ลูกนอย มองดวยความรัก สักครู
หนึ่ง สืบเอยขึ้น เราตองตัดสินใจอะไรซักอยางแลว
3. เริ่มเรื่อง---สายวันตอมา รถมากมายแลนมาบนถนนสายเอเชีย เราจับภาพที่รถกระบะคันสีดําสี่
ประตูคันหนึ่งแลนมาดวยความเร็วผานไป หลังกระบะปิดดวยผาใบ ภายในรถ สืบเป็นคนขับ อเอนั่งอยู
เบาะหลังกับลูกชายตัวนอย ที่กําลังนั่งตบมือรองเพลงอยางราเริงบนเบาะคารแซีท อเอหันไปบอกสืบ
ตัวเองชา ๆ หนอย จะรีบไปไหน? สืบหันมาบอก ตื่นเตน อยากถึงบานเร็ว ๆ
4. เมื่อเชา ที่บานแมยายในกรุงเทพ ฯ ระหวางที่สืบกําลังขนของสําคัญ ๆ ขึ้นรถกระบะ ซึ่งสวนใหญก็มีแต
พวกหนังสือ และอเอกําลังสาละวนกับการจัดการเรื่องหยุมหยิมของเจาตัวเล็ก ยายที่นั่งอยูที่โต฿ะหนาหิ้ง
รูปบรรพบุรุษบนไปเรื่อย ๆ ทํานองวาไมเห็นดวย ที่จะพาลูกถอยหลังเขาคลอง หมดอนาคต ไหนจะเรียน
ไหนจะอาหารการกิน ไหนจะเรื่องเจ็บไขไดปุวย สืบขนไปพยายามอธิบายไป ผมผลัดมานานหลายปีแลว
ตองไปเสียที อยากใหเจาตัวเล็กเติบโตทามกลางธรรมชาติ ยายสวนทันที พาลูกไปลําบากละไมวา สืบ
พยายามอธิบายตอ ลําบากก็เป็นเรื่องดี จะไดฝึกฝนเด็กมัน เรื่องเรียนผมจะเปิดโฮมสกูลสอนเอง เจ็บไข
ไดปุวยไมเป็นไร ใชยาสมุนไพรพื้นบานรักษาเอา หนัก ๆ คอยไปโรงพยาบาล คงไมมีปใญหา ผมพอจะมี
เงินเก็บอยูบาง ยายฟใงแบบจําใจ เบ฿ะหนาไมเห็นดวย แตไมรูจะพูดอยางไร สืบรองเรียกขึ้นไปขางบน
ตัวเองเสร็จยัง? สายแลวนะ เสียงอเอตอบลงมา อีกแปฺบนึง
5. ตัดกลับมาปใจจุบัน สืบเลี้ยวรถเขาจอดปใ๊มน้ํามัน บริเวณนั้น มีผูคนรถราหนาตา สามคนพอแมลูกลง
จากรถ แลวลงไปทํากิจธุระสวนตัว อเอพาเจาตัวเล็กไปหองน้ํา สวนสืบไปมินิมารแท ตัวเองจะเอาอะไรปะ?
อเอบอก ไมเอา รีบทํานั่นนี่ แลวไปตอเหอะ เดี๋ยวถึงบานค่ํา ไมอยากจัดของตอนกลางคืน สืบบอก อาว
ไหนวาไมรีบไง? โอเค ตัวเองเร็ว ๆ ละกัน จะกินขาวเลยปะ? อเอบอก ยังไมหิว สืบเดินเขามาขยี้แกมจ้ําม่ํา
ของเจาตัวเล็ก หิวยังสืบนอย? เสียงโทรศัพทแดังขึ้น สืบรับสาย ใกล ๆ นครสวรรคแแลว อยาลืมทํากับขาว
นะ คงถึงบายแก ๆ นูนแหละ อยาลืมผัดบวบใสหมูนะ อยากกินมานานแลว
- 11. 8 | P a g e
www.krutubechannel.com
6. เมื่อเชา ที่บานแมยาย เรื่องยังไมจบแคนั้น อเอพาเจาตัวเล็กลงมาขางลาง ขนกระเปาเสื้อผาสองสามใบ
มาดวย ยายยังนั่งอยูที่เดิม ทีนี้มากดดันอเอ พูดไปตาง ๆ นานา เทานั้นไมพอ ญาติอีกคนก็มากดดันดวย
ถามไถเรื่องเงินเรื่องทอง จะทํางานอะไร ไมมีรายไดจะอยูไดอยางไร ทุกวันนี้ขาวของแพง อเอไมรูจะพูด
อะไร เลี่ยงตามเจาตัวเล็กที่ยังวิ่งเลนซุกซนไปรอบบาน
7. สืบขับรถตอ วางแผนชีวิตกับอเอ วาดฝในวิมาน บนรถ ขณะที่แลนตะบึงไปขางหนา สืบวางแผนกับอเอ
เรื่องจะทํานาเกษตรธรรมชาติ และจะปลูกผักเลี้ยงปลา ปลูกไมผล ทําปุยน้ําปุยอินทรียแเอง พยายาม
อยางที่สุดที่จะไมซื้อ อเอ ถามเรื่องรายได สืบเลยพยายามอธิบายรายรับ ฟใงดูสวยหรูยิ่งนัก ตบทายที่อเอ
ถามวา แลวจะทําไดจริง ๆ เหรอ? สืบฉุนขึ้นมาทันที และย้ําวา เชื่อสิเชื่อ ตองเชื่อผม
8. ความขัดแยงรุนแรงฝุายญาติอเอที่บาน อเอถูกแมกับอี้อีกคนมาชวยกันรุมกดดันสารพัดตอเนื่อง ขณะที่
ตองทํานั่นนี่เกี่ยวกับเจาตัวเล็ก ประเด็นหลัก ๆ คือ เรื่องถอยหลังเขาคลอง อุตสาหแเรียนจบตั้งปริญญาโท
และเรื่องเงินทอง รายได และอนาคตของเจาตัวเล็ก จะเรียนที่ไหน โรงเรียนดีไหม อเอเหลืออด เถียง
กลับมาบาง อะไร ๆ ก็เงิน ๆ เคยคิดเรื่องอื่นกันมั่งไหม? แมบอก ไปแลวอยากลับมานะ ถาเกงจริง เชื่อกัน
เขาไป อุดมการณแบาบออะไรนั่น แมเดินหนีไปสนใจ อี้ยืนมองตาม แลวอเอก็พาเจาตัวเล็กขึ้นรถ และสืบก็
มายกมือไหวแมและอี้ แตทั้งสองรับไหวแบบงั้น ๆ จากนั้นก็ขับรถออกไป
9. สืบกับอเอมาถึงแถว ๆ บานสุโขทัย ถนนสายนี้สูบานเกิด ยามเย็น บายแก แสงกําลังตกลง สีทอง ทางสู
บานเกิด ดนตรีแหงการกลับบานเกิดดังคลอเขามา และดังตอเนื่องไปเรื่อย ๆ จนกระทั่งรถปิกอัพของสืบ
แลนผานที่ตาง ๆ มาถึงหมูบาน
10. และเลี้ยวเขาบานหยอมหนึ่ง ซึ่งเป็นบานของแมและญาติใกลชิด เปิดตัวญาติ ๆ และปฏิกิริยา เลียบ
เคียงถามไถ อึ้ง งง แตไมกลาพูดตรง ๆ เพราะเจอเอาจริง ยายมาแลวพูดไมออก ไดแตนั่งดูเงียบ ๆ สืบ
กับอเอกินขาว วุนวายกับเจาตัวเล็ก ที่ยังปรับตัวไมคอยได ระหวางกินคุยวิมานในอากาศอวดอางไปดวย
เรื่องไมกลัวอดตาย มีความรูเสียอยาง ญาติ ๆ ไดแตนั่งมองตาปริบ ๆ ไมรูจะพูดอะไร
11. เย็นย่ําวันนั้น สืบก็ขับรถไปบานดิน ขนของลง เดินดูวิวยามเย็น วาดฝในวิมานในอากาศ เรานาจะมากัน
ตั้งนานแลวนะ เจาตัวเล็กวิ่งเลนดินยกใหญ ดูทุกอยางจะราบรื่นเป็นสุขดี จบซีเคว็นซแแรกตรงนี้ เพื่อจะ
เดินเรื่องตอไปแบบคาดไมถึง
12. เรื่องยังคงดําเนินตอไปแบบคาดเดาอะไรไมได เราไดแตติดตามความพยายาม ที่ดูเหมือนจะนายก
ยองของสืบไป แตแลวเราก็คอย ๆ เห็นความผิดพลาดบางอยางในตัวเขา...ปลาย ๆ ฤดูแลงนั้น สืบ
พยายามซอมแซมบานดิน หาเมล็ดพันธแ และตระเตรียมสําหรับฤดูฝนที่กําลังจะยางกรายเขามา แกเชน
ชาวนาทั่วไป แตเขาคิดตางทําตางคนอื่นทั้งหมด จนชาวบานหาวาเขาไมปรกติ และนี่คือ โครงสราง
หลังจากนี้ของภาพยนตรแ ซึ่งกําลังไลเรียงเขียนตอไปครับ...
- 12. 9 | P a g e
www.krutubechannel.com
โครงสร้าง (Structure)
เปิดเรื่อง---ดวยปใญหา ลูกชายรองไหหาพอกับแม ยายเอาไมอยู ยายจึงโทรหาแม แมโทรหาพอ แม
อยากอยูกับพอ ลงทายที่ตางคนตางรีบกลับ ระหวางขับรถกลับบานไปหาลูกชาย ธรรมชาติเรียกรองหา
พอ อาจมีนกมาเกาะที่กระจกขางรถ หรือใด ๆ
เริ่มเรื่อง---เดินทางกลับบานเกิด ระหวางเดินทาง แฟลชแบ็คยอนอดีตความขัดแยงฝุายเมีย จนถึง
ตัดสินใจเด็ดขาด
ถึงบ้านเกิด วุนวายกับการมาอยูใหม ทามกลางสายตาที่ไมเขาใจของชาวบานและพอแมพี่นองในบาน
เกิด ฤดูตนฝนพอดี เขาตองสรางบานดินดวย
ฤดูแรกฝน---ตามหารวบรวมเมล็ดพันธุแขาวดั้งเดิม ถั่ว ฟใกทอง และอื่น ๆ ทํานา ลงแขกทํานา ดวย
ความยากลําบาก กวาจะผานไปไดแทบตายบานดินไมเสร็จ ตองตอสูกับอะไรบาง? มีอุปสรรคอะไร?
แกไขยังไง? ผลเป็นไง?
ฤดูสองหนาว---ฟูมฟใกดูแลพืชพันธุแ ทามกลางปใญหามากมาย ฝนฉ่ํา ความเจ็บปุวยยางกราย ปใญหา
ความเสื่อมโทรมของดิน น้ํา ปุา ธรรมชาติ ขัดแยงตัวเอง และขัดแยงลูกเมีย หนีไปกบดานอยูกับชายชรา
บา ที่ปลอยใหที่นาสวนของตัวเองรกเรื้อเป็นปุา ไดกินไวนแ กินผลไมปุาตกตามตน ที่อรอยฉ่ํามาก ไมมี
เวลาทําบานดิน ตองสูกับอะไรบาง? มีอุปสรรคอะไร? แกไขยังไง? ผลเป็นยังไง?
ฤดูสามแล้ง---เก็บเกี่ยว ขาดทุน อยูไมได ทอแท หมดอาลัย และคนพบแกนแทของการเป็นหนึ่ง
เดียวกับธรรมชาติ แตตองอดทนรอ บานดินถูกทิ้งราง ตองสูกับอะไรบาง? มีอุปสรรคอะไร? แกไขยังไง?
และผลเป็นยังไง?
ไคลแม็กซ์---เมียตัดสินใจกลับไปเยี่ยมแม ทิ้งจดหมายไว ผัวเศรา ลุงบามาปลอบใจ ขณะที่ญาติพี่นอง
ไลใหเขากลับตามเมียและลุกไป มีอนาคต เอามาทิ้งกับงานต่ํา ๆ แบบนี้ทําไม?
คลี่คลายก่อนจบ---เขาสับสน เครียด ไปกินไวนแผลไมกับลุงคนบา สุดทาย กลับบานมาสูตอ พรอมกับ
ความหวังที่ปลายอุโมงคแ เขากลับมาทําบานดินอีกครั้ง....
--หนังจบ—
- 13. 10 | P a g e
www.krutubechannel.com
ข้อตักเตือนผู้เขียนบทและวิธีแก้ที่ต้องทาให้ได้
***ต้องใหม่ ไม่เชย ไม่ใช่เรื่องที่ทุกคนรู้อยู่แล้ว อะไรคือความใหม่?***
-กลับสูเรื่องจริงของสืบ
-แก่นเรื่อง คือ อิทัปปใจจยตา เลาเรื่องพุทธศาสนาผานวิถีเกษตรกรรม ทุกอยางลวนเกี่ยวของ
สัมพันธแกัน คน ฟูา ดิน สัตวแ ตนไม ลม คนขางบาน ญาติ แตสืบตัวละครหลักพยายามไมเกี่ยวของกับคน
พวกนี้ เขาเชื่อมั่นตัวเอง พยายามทําเอง ใจรอน ไมรอคอย ลุยไปขางหนา
-เน้น การกลับบานเกิดของลูกหลานชาวนา
-ถ่ายทา 1 ปี 3 ฤดูกาล
-ถาสืบกลับไปอยูบานเกิด ไปทําอยางที่คิดฝใน จะเป็นอยางไร? จะเกิดอะไรขึ้นบาง? นาจะถาย
สืบจริง ๆ เลยนะ แปลกแน รับรอง
-สืบรูแตทฤษฎี แตไมเคยทําจริง มั่นใจตัวเองมาก วาทําได ยังไมคอยเขาใจระบบธรรมชาตินัก
และยังใจรอนดวย ปากบอกเขาใจธรรมชาติ แตพฤติกรรมละ ต้องใจเย็น คือแก่นของการกลับสู่
ธรรมชาติในยุคนี้ ยุคที่ทุกอย่างเปลี่ยนไปหมดแล้ว
-จะกลับสู่ธรรมชาติต้องใจเย็น ๆ นั่นละแกนเรื่องแบบงาย ๆ
-ตองเลาเรื่องใหครบทุกมิติของปใญหา มิใชดานเดียว ครอบครัว สังคม ธรรมชาติ วัฒนธรรม
การพัฒนาของโลก การเมือง และปมขัดแยงภายใน
- 14. 11 | P a g e
www.krutubechannel.com
บุญส่ง นาคภู่ บทภาพยนตร์ / กากับการแสดง
สารคดีชุด คุยเฟื่องเรื่องจราจรกับ สนข. ตอน9 การพัฒนาระบบรถไฟฟ้าชานเมือง
(รถไฟสายสีแดง)
ความยาว 1.30 นาที ออกอากาศ 13 ส.ค. 2550
ภาพ เสียง
- ไตเติ้ลรายการ
- ชื่อรายการ / ชื่อตอน
เพลงประกอบประจํารายการ
- ภายในหองอัด อ.ญาณีนั่งอยูกับ
พระพยอม
- C.G. โครงการรถไฟสายสีแดง
- อ.ญาณีกับหลวงพอ
พระพยอม : “ไมยอมนะคุณโยม อยางนี้อตมาไมยอมเด็ดขาด”
อ.ญาณี : “ไมยอมเรื่องอะไรครับ หลวงพอ ”
พระพยอม : “ก็โครงขายรถไฟสายสีแดง ชวงรังสิต-บางซื่อ-ตลิ่งชัน ซิคุณ
โยม ไหนตอนแรกบอกวาจะเป็นรถไฟฟูา แลวทําไม มา
เปลี่ยนเป็นรถไฟธรรมดาละ อยางนี้อาตมาไมยอม
นะคุณโยม”
อ.ญาณี : “หลวงพอครับ โครงการรถไฟสายสีแดงนี้ เป็นโครงการเพื่อพัฒนา
ระบบรถไฟชานเมืองที่ สนข.พัฒนารวมกับการรถไฟแหงประเทศ
ไทย ที่มีวัตถุประสงคแหลักในการใหบริการขนสงผูโดยสารที่เดินทาง
โดยระบบรางเชื่อมตอระหวางกรุงเทพมหานครและปริมณฑล และ
เมืองบริเวณใกลเคียงไดแก อยุธยา ปทุมธานี นครปฐม โดยใน
ระยะแรกโครงการชวงรังสิต – บางซื่อ – ตลิ่งชัน จะดําเนินการเป็น
ทางรถไฟขนาด 1 เมตร และในอนาคตสามารถพัฒนาเป็นระบบ
รถไฟฟูาเพื่อใหบริการประชาชนไดอีกดวย และที่ใชรางขนาด 1
เมตรเดิมก็เพราะยึดตามหลักเศรษฐกิจพอเพียงที่ประชาชนที่
เดินทางจากตางจังหวัดจะไดไมตองเปลืองสตางคแในการเปลี่ยนรถที่
นอกเมือง โดยสามารถเดินทางเขาสูสถานีรถไฟฟูากลางบางซื่อที่ทํา
หนาที่เป็นศูนยแคมนาคมขนสงแทนหัวลําโพง และสามารถเชื่อมตอ
กับระบบรถไฟฟูาสายสีน้ําเงิน สีเขียว และสีมวงที่จะเกิดขึ้นใน
อนาคตไดอีกดวย”
พระพยอม : “แลวเรื่องความสะดวกรวดเร็วละคุณโยม ก็ตองเสียเวลา ตาม
จุดตัดกับถนนตางๆ เหมือนเดิมซิ”
อ.ญาณี : “ไมตองหวงครับหลวงพอ เพราะเคากอสรางเป็นทาง
ยกระดับจึงจะไมมีจุดตัดกับถนนตลอดเสนทางเลย
- 15. 12 | P a g e
www.krutubechannel.com
ภาพ เสียง
ครับ ตอไปพี่นองที่อยูชานเมือง แทนที่จะลงที่รังสิต แลวตอรถ เขาเมือง
ก็สามารถนั่งเขามาถึงบางซื่อ แลวตอรถไฟฟูา ไดเลย”
พระพยอม : “แหม..ลดทั้งจุดตัด ลดทั้งความแออัด แถมประหยัดเวลา
อยางนี้ อาตมาคงตองยอมละคุณโยม..”
- end credit
- โลโก สนข.
การคมนาคมก้าวไกล เศรษฐกิจไทยก้าวหน้า
ปวงประชาปลอดภัย ก้าวไปกับ สนข.
- 16. 13 | P a g e
www.krutubechannel.com
การผลิตรายการสารคดีโทรทัศน์ “เปลี่ยนโลก ด้วยสองมือเรา”
รายการสารคดี : เปลี่ยนโลก ดวยสองมือเรา
ชื่อตอน : ไสเดือนกินขยะ
ความยาว : 21 นาที
จัดทาโดย : นางสาวอารีรัตนแ สุวรรณชัยรบ
แนวคิดรายการ
เนื้อหาสาระของรายการจะนําเสนอเกี่ยวกับการพัฒนาฟื้นฟูสภาพสิ่งแวดลอมการปูองกันและ
การแกไขปใญหาสิ่งแวดลอมรวมไปถึงวิธีการอนุรักษแธรรมชาติที่ถูกวิธี โดยจะนําเสนอผานทางโครงงาน
หรือกิจกรรมที่เยาวชนจากสถาบันตาง ๆ ไดจัดขึ้น เพื่อสงเสริมใหเยาวชนมีจิตสํานึกในการพัฒนาและ
ฟื้นฟูสิ่งแวดลอม รวมถึงเยาวชนไดเห็นความสําคัญของปใญหาสิ่งแวดลอม และรูจัก
การเขากับสังคมและคนรอบขาง
กลุ่มเป้าหมายของรายการ
กลุ่มเป้าหมายหลัก : ชายและหญิงอายุตั้งแต 16 -35 ปี
กลุ่มเป้าหมายรอง : รวมทั้งประชาชนคนทั่วไปที่สนใจเรื่องของสิ่งแวดลอม
วัตถุประสงค์รายการ
1. เพื่อปลูกฝใงจิตสํานึกของคนในสังคม ใหตระหนักถึงผลกระทบจากสิ่งแวดลอม
2. เพื่อเป็นแนวทางในการรักษาและอนุรักษแสิ่งแวดลอม ไมใหเสื่อมโทรมไปมากกวาเดิม
3. สงเสริมใหคนในสังคมไดมีสวนรวมและทํากิจกรรมรวมกับผูอื่นได
คุณค่าที่มีต่อสังคม
1. มีคุณคาทางสังคม ( Social Value Added )
2. มีคุณคาตอขนบธรรมเนียมประเพณีอันดี ( Tradition Value Added )
3. มีคุณคาตอสุนทรียศาสตรแ ( Aesthetic Value Added )
4. มีคุณคาตอความคิดสรางสรรคแตอสังคม ( Inspiration Value Added )
- 17. 14 | P a g e
www.krutubechannel.com
ประเภทรายการ : สิ่งแวดล้อม
รายละเอียดของรายการ จานวนทั้งหมด 3 ช่วง
จานวนทั้งหมด 3 ช่วง
เนื้อหารายการแบงเป็น 3 ชวง ดังนี้
ช่วงที่ 1 : เรื่องนี้ต้องขยายนั้น
เป็นชวงที่จะนําเสนอขาวสารและปใญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมที่ไดเกิดขึ้นในปใจจุบัน เพื่อที่จะเสนอให
เห็นถึงผลกระทบและความเสียหายตอระบบนิเวศบริเวณนั้น
ช่วงที่ 2 : ช่วงเปิดมุมมอง
เป็นชวงที่นํานักวิชาการหรือผูเชี่ยวชาญเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมมาใหความรูและความเขาใจและเกี่ยวกับ
สิ่งแวดลอม พรอมทั้งลงพื้นที่แกไขปใญหา
ช่วงที่ 3 : ช่วงเปลี่ยนโลก ด้วยสองมือเรา
เป็นชวงเกี่ยวกับการรวมมือรวมใจในการพัฒนาสิ่งแวดลอมของคนในชุมชนและบุคคลทั่วไป ในการฟื้นฟู
สภาพสิ่งแวดลอมใหดีขึ้นพรอมทั้งอนุรักษแทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมใหคงอยูตลอดไป
กระบวนการผลิต
1. Pre - Production
- วางแผนการดําเนินการทั้งหมดอยางเป็นขั้นตอน
- หาขอมูลจากแหลงอางอิงตางๆ เชน หนังสือพิมพแ นิตยสาร สื่อออนไลนแ
- กําหนดประเด็นคําถามที่จะใชในการสัมภาษณแแหลงขาว
- ติดตอแหลงขาว และเจาของสถานที่ในการสัมภาษณแและถายทํา กําหนดวันนัดสัมภาษณแ
และบอกรายละเอียดแนวคําถามแกแหลงขาว
- เขียนบท โครงเรื่องยอ รวมทั้งวางแผนการลงพื้นที่สัมภาษณแ และถายทํา
2. Production
- ลงพื้นที่ตามวัน เวลา ที่ไดกําหนดไวในแผนการถายทํา เพื่อสัมภาษณแและถายทําใหเสร็จ
ตามกําหนด
3. Post - Production
- ลงเสียง ตัดตอ
- 18. 15 | P a g e
www.krutubechannel.com
- ตรวจสอบความถูกตองในขั้นตอนสุดทายหลังจากตัดตอเสร็จทั้งหมด
- Copy & Release
องค์ประกอบในการผลิตสารคดีเชิงคุณภาพ
1. คุณภาพ (Quality) ทุกขั้นตอนการผลิตหรือกอนกําหนดประเด็นจะตองมีการรวบรวม ขอมูลที่
เป็นทั้งงานวิจัย รวมถึงงานวิจัยที่เกี่ยวของ และนําเสนอแงมุมของเรื่องราวที่ รอบดาน โดยเนนเรื่องใกล
ตัวเป็นหลัก
2. คุณคา (Value) นําเสนอกรณีที่เป็นประโยชนแตอสังคมไทย โดยชี้ใหเห็นถึงการเปลี่ยนแปลงของ
สังคมที่สงผลกระทบตอหลายภาคสวน
3. ผลงาน (Performance) การนําเสนอผลงานที่มีความนาสนใจ กระชับชัดเจน นําเสนอขอมูล ใน
หลายดาน รวมถึงผลกระทบในดานวิถีการใชสอย เนนความถูกตองที่ตรงกับขอเท็จจริง เพื่อใหสังคมเห็น
ถึงความเป็นจริงที่อยูในมุมหนึ่งของสังคม
4. จรรยาบรรณ (Code of Ethics) มีจรรยาบรรณในการนําเสนอขอมูล โดยอาศัยความถูกตอง
ที่สะทอนถึงความรับผิดชอบในการนําเสนอเรื่องราวและขอมูลที่เป็นขอเท็จจริงและ รอบดาน
รวมถึงความสมดุลไมชี้นํา ดวยความซื่อสัตยแ
คุณค่าที่มีต่อสังคม
1. เผยแพรเรื่องราวเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมอันเป็นประโยชนแตอสังคม
2. สังคมตระหนักถึงคุณคาของสิ่งแวดลอม
3. กระตุนใหเกิดการเรียนรูและการหันมาใสใจกับคุณคาของสิ่งแวดลอมมากขึ้น
- 19. 16 | P a g e
www.krutubechannel.com
รูปแบบรายการ
รายการสารคดี : เปลี่ยนโลก ดวยสองมือเรา
ชื่อตอน : ไสเดือนกินขยะ
ความยาว : 21 นาที
ลาดับ ภาพ และ เสียง เวลา
1. TITLE + ID รายการ (10 วินาที) 00 : 00 :10
2. ช่วงที่ 1 เรื่องนี้ต้องขยาย (6.0 นาที)
- พิธีกรพูดเปิดหนา ที่ปูาย “เทศบาลเมืองรังสิต”
- พิธีกร พาไปดูตัวอยางรายการวันนี้ วามีอะไรมานําเสนอบางในแตละชวง
- พิธีกรเกริ่นนําเขารายการชวงที่1
- (ภาพและเสียงบรรยาย) ปใญหา เขตรังสิต จ.ปทุมธานี กําลังผจญ
ปใญหาสิ่งแวดลอมเป็นพิษอันเกิดจาก ขยะเปียกเพิ่มขึ้น สงกลิ่นเนาเหม็น
- (ภาพและเสียงบรรยาย) ทางออก นายกเทศมนตรีรังสิต นายเดชา
กลิ่นกุสุม พบวิธีแกปใญหาขยะเปียกลนเมือง คือ การเลี้ยงไสเดือนดิน
ใหมากินขยะ
00 : 06 :10
3. - นาเสนอตัวอย่างช่วงต่อไป (20วินาที ) 00 : 06 :30
4. ID รายการ (5 วินาที) 00 : 06 :35
5. --------------------------- AD ( 2 ตัวๆ 15 วิ )---------------
( 30 วินาที)
00 : 07 :05
6. ID รายการ (5 วินาที) 00 : 07 :10
7. ช่วงที่ 2 เปิดมุมมอง (6 นาที)
- พิธีกรพูดเปิดหนา เกริ่นนําเขา ชวงที่2
- (ภาพและเสียงบรรยาย) สัมภาษพูดคุย กับ นายกเทศมนตรีรังสิต
นายเดชา กลิ่นกุสุม เลารายระเอียดที่มาที่ไป การนําไสเดือนดินมากินขยะ
- นายกเทศมนตรีรังสิตสาธิตการพาไปรูจักไสเดือนดิน การเพาะพันธุแ
00 : 13 :10
8. - นาเสนอตัวอย่างช่วงต่อไป (20วินาที ) 00 : 13 :30
9. ID รายการ (5 วินาที) 00 : 13 : 35
10. ----------------- AD ( 2 ตัวๆ 15 วิ )------ ( 30 วินาที) 00 : 14 : 05
11. ID รายการ (5 วินาที) 00 : 14 :10
- 20. 17 | P a g e
www.krutubechannel.com
12. ช่วงที่ 3 เปลี่ยนโลก ด้วยสองมือเรา (6 นาที)
- พิธีกรพูดเปิดหนา เกริ่นนําเขา ชวงที่3
- (ภาพและเสียงบรรยาย) นําเสนอภาพผลลัพธแของไสเดือนดินชวยให
สภาพแวดลอมดีขึ้นอยางไร
- สัมภาษณแ ชาวบาน นักวิชาการ เจาหนาที่ ฯลฯ ในเขตพื้นที่นั้นๆ
- พิธีกรปิดรายการ
00 : 20 :10
13. โปรโมต รายการสัปดาห์ต่อไป (25วินาที ) 00 : 20:35
14. END CREDIT( 25นาที) 00 : 21 :00
- 21. 18 | P a g e
www.krutubechannel.com
รายการสารคดี : เปลี่ยนโลกดวยมือเรา
ชื่อตอน : ไสเดือนกินขยะ
ความยาว : 21 นาที
จัดทาโดย : นางสาวอารีรัตนแ สุวรรณชัยรบ
Treatment
รายการเปลี่ยนโลกดวยสองมือเรา ตอน ไสเดือนกินขยะ จะพาทานผูชมไปรูจักกับวิธีการลด
ปริมาณขยะมูลฝอยและเปียกของเทศบาลเมืองรังสิต อําเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี ดวยวิธีที่งาย
แบบธรรมชาติและสามารถเป็นรายไดเสริมใหกับครอบครัวและชุมชน วิธีการนี้เป็นตัวอยางในการแกไข
ปใญหาขยะมูลฝอยและขยะเปียกที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดลอมที่ดีและผูชมก็สามารถนําไปใชในการแกไข
ปใญหาขยะรวมกัน ซึ่งตอนไสเดือนกินขยะเป็นเรื่องราวตอนหนึ่งของรายการเปลี่ยนโลกดวยมือเรา
ช่วงเรื่องนี้ต้องขยาย เป็นการนําเสนอขาวสารและปใญหาเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมที่ไดเกิดขึ้นใน
ปใจจุบัน และสงผลกระทบตอระบบนิเวศตอชุมชนหนึ่ง โดยตอนนี้ “ชวงเรื่องนี้ตองขยาย” จะพาผูชม
ไปพบปใญหาสิ่งแวดลอมที่เขตเทศบาลเมืองรังสิต ไดผลกระทบ นั่นก็คือ การเกิดขยะมูลฝอยตกคางมี
จํานวนมากในไมสามารถทําลายไดทัน จนสงกลิ่นเหม็น เนา สรางความสกปรกใหเมือง
ช่วงเปิดมุมมอง เป็นชวงที่นํานักวิชาการหรือผูเชี่ยวชาญเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมมาใหความรูและ
ความเขาใจและเกี่ยวกับสิ่งแวดลอม พรอมทั้งลงพื้นที่แกไขปใญหา โดยในตอนนี้ “ชวงเปิดมุมมอง”
รายการไดนายกเทศมนตรีเขตรังสิต คุณเดชา กลิ่นกุสุม มาเป็นผู นําเสนอวิธีแกปใญหาขยะมูลฝอย
ตกคาง โดยการใช ไสเดือนดินไปกินขยะ
ช่วงเปลี่ยนโลกด้วยสองมือเรา เป็นชวงสุดทายของรายการ ซึ่งจะนําเสนอภาพการรวมมือ
รวมใจในการพัฒนาสิ่งแวดลอมของคนในชุมชน กลุมอาสาสมัครเยาวชน และบุคคลทั่วไป ในการฟื้นฟู
สภาพสิ่งแวดลอมใหดีขึ้นพรอมทั้งอนุรักษแทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดลอมใหคงอยูตลอดไป โดยใน
ชวง “เปลี่ยนโลกดวยสองมือเรา” ในตอนนี้ รายการจะพาไปดูวาไสเดือนสามารถทําลายขยะดวยวิธีการ
กินไดอยางไร และ รายการจะพาไปพบกับบทสัมภาษณแของประชาชนในเขตเทศบาลรังสิต วามีความ
คิดเห็นอยางไรเกี่ยวกับสิ่งแวดลอมในเขตเมืองของตน เป็นการสะทอนความคิดเพื่อชักชวนและรณรงณแ
ใหเกิดการเปลี่ยนแปลงรวมกันเพื่อรักษาสิ่งแวดลอม
- 22. 19 | P a g e
www.krutubechannel.com
วัตถุประสงค์รายการ
1. เพื่อปลูกฝใงจิตสํานึกของคนในสังคม ใหตระหนักถึงผลกระทบจากสิ่งแวดลอม
2. เพื่อเป็นแนวทางในการรักษาและอนุรักษแสิ่งแวดลอม ไมใหเสื่อมโทรมไปมากกวาเดิม
3. สงเสริมใหคนในสังคมไดมีสวนรวมและทํากิจกรรมรวมกับผูอื่นได
ประเด็นหลัก : การนําไสเดือนดินมากินขยะเปียก
ประเด็นรอง : กรรมวิธีการเลี้ยงและเพาะพันธุแไสเดือน
ชุดความจริง
Fact : การเลี้ยงไสเดือนดินและการ เมืองรังสิต อําเภอธัญบุรี จังหวัดปทุมธานี
การไหวหนังเจาและการฝึกฝนการแสดงหนังใหญวัดสวางอารมณแ อ.เมือง จ.สิงหแบุรี
อางอิงจาก : www.travalthaimagazine.com
: วารสารวัฒนธรรมไทย ฉบับที่10 ประจําเดือนกันยายน พ.ศ. 2551 หนา30
: www.Culture.go.th
- 23. 20 | P a g e
www.krutubechannel.com
โครงสคิปรายการสารคดี เปลี่ยนโลก ด้วยสองมือเรา
SEQUENCE 1 : เกริ่นนา + เนื้อหาที่น่าสนใจของรายการวันนี้ + ช่วงเรื่องนี้ต้องขยาย
SCENE 1.1 : Title เปิดเรื่อง
แนวภาพ : รวมภาพการรักษาสิ่งแวดลอม คนปลูกตนไม ภาพตนไมเขียว ภาพถังขยะ ฯลฯ
+ เพลงประกอบ
แนวคาบรรยาย : ขึ้นชื่อรายการ “เปลี่ยนโลกดวยสองมือเรา”
SCENE 1.2 : เปิดหนาผูดําเนินรายการ
แนวภาพ : ภาพผูดําเนินรายการเปิดหนา ที่ปูายเทศบาลเมืองรังสิต (LS,MS)
แนวคาบรรยาย : สวัสดีคะ ยินดีตอนรับเขาสู “รายการเปลี่ยนโลกดวยสองมือเรารายการ
ซึ่งจะพาทานผูชมไปรูจักกับวิธีการรักษา ดวยวิธีการงายๆ และสามารถ
ทําไดดวยสองมือของเรา โดยวันนี้เราจะพาผูชมไปดูวิธีรักษาสิ่งแวดลอม
ที่แปลกไมเหมือนใคร ซึ่งเป็นวิธีการกําจัดขยะมูลฝอยของชาวเทศบาล
รังสิต ปทุมธานี รับรองไดเลยวาเพื่อนๆ ตองไมเชื่อแนๆวา วิธีการแบบนี้
จะมีอยูบนโลก พูดแบบนี้เพื่อนๆคงอยากรูกันแลววา วิธีการที่วามันคือ
อะไรกันแน งั้นเราแอบดูคราวๆกันดีกวา วาวันนี้รายการเรามีอะไรมาฝาก
เพื่อนๆกันบาง
SCENE 1.3 : ภาพไฮไลทแที่นาสนใจของรายการ
แนวภาพ : VTR ภาพตัวอยางรายการ
แนวคาบรรยาย : VTR ภาพ + เสียง ตัวอยางรายการ
SCENE 1.4 : ผูดําเนินรายการ เปิดชวง “เรื่องนี้ตองขยาย”
แนวภาพ : ภาพผูดําเนินรายการ (LS,MS)
แนวคาบรรยาย : เมื่อสักครู คงแอบเห็นกันแลวนะคะ วาวันนี้รายการเรามี
วิธีการรักษาสิ่งแวดลอมอะไรมาฝากเพื่อนๆ หลายๆคนคงตกใจกับ
สิ่งมีชีวิตที่เรานํามาใชแกปใญสิ่งแวดลอมเมื่อสักครู แตเราอยากบอกวา
อยาพึ่งตัดสินมันจากรูปลักษณแภายนอกเด็ดขาด ถาติดตามตอไปรับรอง
วาเพื่อนจะตองทึ่งและหลงรักเจาสิ่งมีชีวิตตัวนี้แน ๆ เลาแบบสั้นๆเพื่อนคง
ไมเห็นความพิเศษของมัน งั้นเราไปชมกันเลยดีกวาคะ กับชวงแรกของ
รายการ “เรื่องนี้ต้องขยาย”
- 24. 21 | P a g e
www.krutubechannel.com
SCENE 1.5 : บรรยายถึงปใญหาขยะมูลฝอย ในเขตเทศบาลเมืองรังสิต ปทุมธาน
แนวภาพ : โรงเก็บขยะมูลฝอย, ตลาด,ถนน, ภาพบานเรือนประชาชน
เต็มไปดวยขยะ(LS,MS)
แนวคาบรรยาย : (vo.) ปใจจุบันเทศบาลเมืองรังสิต ปทุมธานี มีการขยายตัวทางเศรษฐกิจ
อยางรวดเร็ว มีประชากรอพยพเขามาอาศัยอยูเป็นจํานวนมาก สืบ
เนื่องมาจาก การเป็นแหลงการศึกษาระดับอุดมศึกษาขนาดใหญที่มี
มหาวิทยาลัยชื่อดังตั้งอยูจํานวนมาก และ การมีตลาดสดขายสงปรีก ผัก
ผลไมขนาดใหญระดับประเทศ เหตุนี้จึงทําใหพื้นที่เขตรังสิต ปทุมธานี
กลายเป็นพื้นที่ที่มีการใชทรัพยากรปริมาณสูง และ เมื่อมีการใชทรัพยากร
สูงจึงทําใหเกิดผลลัพธแอีกดานที่เป็นปใญหา นั่นก็คือ มันสงผลทําใหพื้นที่ใน
เขตเทศบาลรังสิตกลายเป็นเขตที่มีปริมาณขยะมูลฝอยเพิ่มสูงขึ้นเชนกัน
และมันก็สงผลกระทบตอสภาพแวดลอมของพื้นที่ในปใจจุบัน
SCENE 1.6 : สัมภาษณแคนในพื้นที่ หลากหลายอาชีพ ประเด็น ปใญหาขยะ
แนวภาพ : สัมภาษณแประชาชน หลากหลายอาชีพ พูดคุยถึงปใญหาเรื่องขยะ (MS)
แนวคาบรรยาย : สัมภาษณแประชาชนหลากหลายอาชีพ เชน ประชาชนทั่วไป พอคา
แมคา นักเรียน นักศึกษา ขาราชการ คนขับรถรับจางฯลฯ สะทอนปใญหา
เรื่องสิ่งแวดลอมในเขตรังสิต อันเกิดจากขยะที่เพิ่มจํานวนมากขึ้นเรื่อยๆ
แนวคาถาม
เมื่อเห็นขยะวางเกลื่อนกลาดตามพื้น สงกลิ่นเหม็นเนา รูสึกยังไงกับ
สิ่งที่เห็น?
คิดวาปใญหาที่ทําใหขยะมากขึ้นเพราะ อะไร?
อยากฝากให ผูบริหารหรือหนวยการผูรับผิดชอบมาดูแลอยางไร?
SCENE 1.7 : บรรยายถึงแนวทางการแกไข ของหนวยงานผูรับผิดชอบในพื้นที่
แนวภาพ : ภาพการทํางาน การรณรงคแ การตอสู ของหนวยงานในการลดขยะ
( สื่อใหเห็นถึงความพยายามแลว แตปใญหาขยะก็ยังไมสามารถแกได)
แนวคาบรรยาย : (vo.) แมทางหนวยงานผูรับผิดชอบ นั่นก็คือ เทศบาลรังสิต จะ
พยายามเขามาดูแลจัดใหมีการรณรงณแ ใหคนในพื้นที่ชวยกันรักษาความ
สะอาด แตก็พบวา ปใญหานั้นไมไดอยูที่การเพิ่มของจํานวนขยะเพียงอยางเดียว
แตปใญหาที่แลดูจะสําคัญยิ่งกวา กลับกลายเป็นเรื่อง เมื่อรวบรวมขยะได
- 25. 22 | P a g e
www.krutubechannel.com
แลว จะหาวิธีทําลายขยะเหลานั้น ไดอยางไร ดูแลวชางเป็นงานที่นาปวด
หัวจริงๆนะคะ
แตความพยายามอยูที่ไหน ความสําเร็จก็ตองอยูที่นั่น วันนี้ เทศบาลรังสิต
สามารถคนพบทางออกในการกําจัดขยะไดแลว และมันก็เป็นวิธีทาง
ธรรมชาติ ที่แปลกและนาสนใจเหลือเกิน นั่นก็คือ การใชไสเดือนดิน
มาเลี้ยงแลวปลอยใหกินขยะเปียก
SCENE 1.8 : นําเสนอโครงการเลี้ยงไสเดือนดินของเทศบาลเมืองรังสิต
แนวภาพ : บริเวณรอบๆโครงการ,บอเลี้ยงไสเดือนดิน,คนเลี้ยงไสเดือน(LS,MS)
แนวคาบรรยาย : โครงการเลี้ยงไสเดือนดินเป็นโครงการนํารองของเทศบาลเมืองรังสิต
จัดทําขึ้นเพื่อกําจัดขยะมูลฝอยประเภทขยะเปียกโดยจะนําไสเดือนดินพันธุแ
ขี้ตาแร มาเพาะเลี้ยงไวในบอซีเมนตแ เพื่อทําการเพาะขยายพันธุแและ
แจกจายใหชุมชนเพื่อนําไปจํากัดขยะ และเป็นรายไดเสริมใหกับครอบครัว
SCENE 1.9 : รวมภาพไสเดือนดินกินขยะ และ ภาพกิจกรรมตางๆ
แนวภาพ : รวมภาพไสเดือนกินดินขยะ และ ภาพกิจกรรมตางๆ
ประกอบเพลงจังหวะสบายๆ
คาบรรยาย : เพลงประกอบ
SCENE 1.10 : ผูดําเนินรายการพูดปิดชวงที่1
แนวภาพ : ผูดําเนินรายการพูดปิดชวงที่1 (MS , CU)
คาบรรยาย : เห็นไหมคะ บอกแลววาเราอยาพึ่งตัดสินอะไรจากการมองภายนอกอยาง
เดียว ยกตัวอยางเชน กลุมไสเดือนดินเหลานี้ได ภายใตรูปโฉมที่หลายๆคน
เห็นตองรองยี้ แตเมื่อไดเห็นคุณประโยชนแที่มันทําใหโลกของเรา ตองยอมรับ
เลยคะวา นี่แหละเขาเรียกวา หลอซอนรูปจริงๆ … แตเรื่องของเจาไสเดือน
ดิน ยังไมหมดแคนี้นะคะ ชวงหนาเราจะพาไปทําความรูจักกับ เจาไสเดือน
ดิน แบบใกลชิดกวานี้ ……รออีกสักครูนะคะ
SCENE 1.11 : ตัวอยางชวงที่2
แนวภาพ : พาไปชมการเลี้ยงดูเจาไสเดือน สาธิตโดย นายกเทศมนตรีรังสิต
แนวคาบรรยาย : นายกเทศมนตรีฯ คอยใหความรู และรายระเอียดเกี่ยวกับ ไสเดือนดิน
…………………………………………………………………………………………………………
SEQUENCE 2: เปิดมุมมอง
- 26. 23 | P a g e
www.krutubechannel.com
SCENE 2.1 : เปิดหนาผูดําเนินรายการ ชวงที่2 ชวงเปิดมุมมอง
แนวภาพ : ภาพผูดําเนินรายการเปิดหนา ที่แปลงเลี้ยงไสเดือน (MS,CU)
แนวคาบรรยาย : กลับเขาสูชวงที่2 ของรายการเราแลวนะคะ ชวงที่แลวเราไดพา
เพื่อนๆไปพบกับ วิธีรักษาสิ่งแวดลอม โดยการใชไสเดือนดินมากิน ขยะ
ซึ่งเป็นวิธีการรักษาสิ่งแวดลอมแบบธรรมชาติที่นาสนใจมาก แตเราเชื่อวา
หลายๆคนคงอยากจะรูจักเจาไสเดือนนี้มากขึ้น ชวงนี้เรา จึงอยากจะพาผูชม
ไปทําความรูจักกับเจาไสเดือนดินกันแบบ สนิมใหมากขึ้นกวาเดิม
โดยจะมีบุคคลใจดีพาเราบุกถึงบานเจาไสเดือนดินนั่นก็คือ ทานนายกเทศมนตรี
รังสิต คุณเดชา กลิ่นกุสุม . ไปชมกันเลยคะ
SCENE 2.2 : นายกเทศมนตรีฯ ใหความรูเกี่ยวกับไสเดือนดินและการกําจัด
แนวภาพ : นายกเทศมนตรีฯ พูดแทรก ดวยภาพประกอบเขามาคั่น ระหวางการการ
พูดตามจังหวะที่เหมาะสม(MS, CU, ECU)
แนวคาบรรยาย: นายกเทศมนตรีฯ พูด ถึงที่มาที่ไปของวิธีนี้วาเริ่มตนไดอยางไร ไดแนวคิด
มาจากไหน มันมีประโยชนแ และ จุดเดนอยางไร
SCENE 2.3 : นายกเทศมนตรีฯ พาแปลงเลี้ยงพันธุแไสเดือนดิน
แนวภาพ : เปิดหนา นายกเทศมนตรีฯ ที่แปลงเลี้ยงไสเดือนดิน นายกเทศมนตรีฯ พา
เราไปชมวิธีเลี้ยง หรือ เพาะพันธุแไสเดือนดิน(MS, CU, ECU)
แนวคาบรรยาย : นายกเทศมนตรีฯ พูดถึงกลวิธีเพาะพันธุแ การเลี้ยง การใหอาหาร และ
ชวงวัยที่เหมาะกับการใชงาน
SCENE 2.4 : รวมภาพการเลี้ยงดู เพาะไสเดือน
แนวภาพ : รวมภาพไสเดือนกินดินขยะ และ ภาพกิจกรรม ประกอบเพลงจังหวะ
สบายๆ (LU,MS,CU, ECU)
แนวคาบรรยาย: เพลงประกอบ
SCENE 2.5 : ผูดําเนินรายการพูดปิดชวงที่2
แนวภาพ : ผูดําเนินรายการพูดปิดชวงที่2 (MS , CU)
คาบรรยาย : เป็นยังไงกันบางคะ หลังจากที่ไดแวะไปชมบานของไสเดือนดินกันแลว เรา
หวังวาเพื่อนๆคงจะไดรูจักมันมากขึ้น ไดรูไดเห็นวามันกินอยูกันอยางไร
และ มีประโยชนแตอแวดลอมของเรามากขนาดไหน ยังไงพึ่งหนีไปไหนนะคะ
- 27. 24 | P a g e
www.krutubechannel.com
ชวงตอไปเรายังมีอะไรใหติดตามอีกเยอะเลย แตตอนนี้เราไปพักกันสักครูกอน
แลวเจอกันคะ
SCENE 2.6 : ตัวอยางชวงที่ 3
แนวภาพ : นายกเทศมนตรีฯพาเราไปดูความสามารถของเจาไสเดือนดิน(MS,CU)
แนวคาบรรยาย นายกเทศมนตรีบรรยายสาธิตการกินขยะของไสเดือนดิน
………………………………………………………………………………………………..
SEQUENCE 3: เปลี่ยนโลก ด้วยสองมือเรา
SCENE 3.1 : เปิดหนาผูดําเนินรายการ ชวงที่3 “โลกสวย ดวยมือเรา”
แนวภาพ : ภาพผูดําเนินรายการเปิดหนา ขางๆรถขนขยะ (LU,MS,CU)
แนวคาบรรยาย : กลับเขาสูชวงสุดทายของรายการของเราแลว กับชวง “เปลี่ยนโลก
ดวยสองมือเรา” สําหรับชวงสุดทายนี้รายการจะพาเพื่อนๆไปตามติดชีวิต
ของเจาไสเดือนดินวา เมื่อมันออกปฏิบัติงานกําจัดขยะ จะเป็นยังไงกัน
ไปดูกันเลยคะ
SCENE 3.2 : นายกเทศมนตรีฯ พาไปดูไสเดือนดินขณะกําลังกินขยะเปียก
แนวภาพ : นายกเทศมนตรีฯ พาเราดูไสเดือนดิน ที่อยูใตกองขยะเปียก(MS, ECU)
แนวคาบรรยาย : นายกเทศมนตรี ฯ พูดบรรยายใหขอมูล กลวิธี และ ลักษณะ ขณะ
ไสเดือนที่กําลังกินขยะเปียก
SCENE 3.3 : สัมภาษณแ ชาวบาน หรือ ผูที่เพาะไสเดือนดิน ในเขตทองที่
แนวภาพ : สัมภาษณแ ชาวบ้าน หรือ ผู้ที่เพาะไส้เดือน ตามแบบวิธีที่ทางเทศบาล
รังสิตแนะนา ว่าพวกเขามีความเห็นดีๆอย่างไร กับวิธีทาลายขยะ
ด้วยไส้เดือนดิน(MS)
แนวคาบรรยาย : แนวคําถาม
คิดวา วิธีกําจัดขยะดวย การนําไสเดือนดินไปกินขยะ ดีตอ
สภาพแวดลอมอยางไร
คิดวานอกนี้ การเพราะไสเดือนยังใหอะไรเพิ่มเติม ( โยงเขาคําตอบ
วาเป็นรายไดเสริม
อยากใหฝากถึงผูชม ชวนมาดูแลสิ่งแวดลอมดวยกัน เพื่อรักษาโลก
- 28. 25 | P a g e
www.krutubechannel.com
SCENE 3.4 : ประมวลภาพ ไสเดือนดิน ชวยเหลือสิ่งแวดลอมอยางๆ
แนวภาพ : รวมภาพไสเดือนกินดินขยะ และ ภาพกิจกรรมกําจัดขยะโดยไสเดือน
ประกอบเพลงจังหวะสบายๆ (LU,MS,CU, ECU)
แนวคาบรรยาย : เพลงประกอบ
SCENE 3.5 : ผูดําเนินรายการ พูดปิดรายการ
แนวภาพ : ผูดําเนินรายการ พูดปิดรายการ (MS , CU)
คาบรรยาย : ไสเดือนดินตัวเล็กๆที่รายการของเรานําเสนอในวันนี้ หวังวาคงจะใหแรง
บันดาลใจแกใครหลายคนไดไมมากก็นอย มันเป็นวิธีรักษาสิ่งแวดลอม
ที่งาย ประหยัด แถมยังสามารถทําเป็นอาชีพสรางรายไดเสริมใหกับ
ครอบครัวและ ชุมชนได หากเพื่อนๆ พรอมที่จะทําอะไรเพื่อโลกดวยวิธีนี้
หรือ มีวิธีอื่น ๆ ก็จงอยารีรอใหมันสายเกินไปนะคะ โลกของเรากําลังรอ
การเปลี่ยนแปลงดวยสองมือ เพื่อนๆอยูเสมอ เจอกันสัปดาหแคะ
SCENE 3.6 : ตัวตอนตอไป สัปดาหแหนา
แนวภาพ :
แนวคาบรรยาย :