ερασιτέχνες αναστηλωτές συντηρητές

1. ΕΡΑΣΙΤΕΧΝΕΣ ΑΝΑΣΤΗΛΩΤΕΣ/ΣΥΝΤΗΡΗΤΕΣ
Στόχοι
Οι μαθητές…
 Να αποτυπώσουν ένα ομοίωμα μνημείου ή αρχαιολογικού ευρήματος
σχεδιάζοντας το ή φωτογραφίζοντάς το
 Να εξασκηθούν στον οπτικό αλφαβητισμό (παρατήρηση, σύγκριση, αναγνώριση
υλικών)
 Να συναρμολογήσουν τεμάχια ομοιώματος αρχαίου αντικειμένου ή μέλους
επιλέγοντας την κατάλληλη /συμβατή συγκολλητική κονία /ουσία αναλόγως του
υλικού κατασκευής του αντικειμένου.
 Να παρατηρήσουν τις μεταβολές στην επιφάνεια μαρμάρινουομοιώματος μετά
τον συστηματικό ψεκασμό με όξινα διαλύματα.
 Να συμπεράνουν τις επιπτώσεις τηςόξινης βροχής στα μνημεία με την μεταφορά
σε μικροκλίμακα του φαινομένου σε θάλαμο οξυ-νέφωσης.
 Να προκαλέσουν τεχνητή ρύπανση με καυσαέρια σε επιφάνειες.
 Να καταγράψουν διαδικασίες και συμπεράσματα και να παρουσιάσουν τα
αποτελέσματα της εργασίας τους
Αφόρμηση
Οι «εχθροί» των υλικών πολιτιστικών αγαθών (Προφορική αφήγηση/ιστόρηση με την
υποστήριξη ταινίας)
Οι παράγοντες που δημιουργούν φθορές και βλάβες, φυσικοί και ανθρωπογενείς.
Διαδικασία
Προσομοίωσησύνθεσηςενόςγλυπτού από ταθραύσματατουχωρίςκαι μετηναπεικόνισητης
ολοκληρωμένης του μορφής (παζλ σε χαρτί).
……………………………………………………………………………………………………………………………………………
…
Στα καταστήματα τουριστικών ειδών της περιοχής σας πωλούνται απομιμήσεις αρχαίων
μνημείων και αγαλμάτων από μάρμαρο, κεραμικό ή γύψο.
Προμηθευτείτε ομοιώματα και από δύο υλικά. Διαλέξτε απομιμήσεις που αναπαριστούν
τόσο τη σημερινή μορφή πουπαρουσιάζει το μνημείο όσο και μοντέλα της πρωταρχικής
κατάστασης.
Σε δύο από τα ομοιώματα θα προκληθούν φθορές που προσομοιάζουν με αυτές που
δημιουργεί καταστρεπτικός σεισμός.
o Για μια από τις απομιμήσεις φροντίστε να κρατήσετε μια στοιχειώδη αποτύπωση –
κάτοψη, πλάγια όψη.
o Τοποθετήστε κάθε απομίμηση ξεχωριστά σε μαλακό υφασμάτινο σάκο και χτυπήστε
τον δυνατά με το περιεχόμενό του σε σκληρό έδαφος ή με βαριοπούλα έτσι, ώστε να
σπάσει σε αρκετά κομμάτια. Αδειάστε προσεκτικά το τεμαχισμένο περιεχόμενο σε
επίπεδη επιφάνεια και αριθμήστε τα κομμάτια.
o Στη συνέχεια, προσπαθήστε ως ομάδα να σχεδιάσετε την ¨αναστήλωση¨ των
ομοιωμάτων μνημείων ή αρχαιολογικών ευρημάτων. Συγκρίνετε την απαίτηση της
διαδικασίας ¨αναστήλωσης¨ όταν υπάρχει τεκμηρίωση με γνωστή την αρχική μορφή,
όταν υπάρχει αποτύπωση και όταν δεν υπάρχει αρχικό σχέδιο.
 Συναρμολογήστε με υπομονή τα κομμάτια και κολλήστε τα. Το μαρμάρινο
ομοίωμα συγκολλείται με λευκή τσιμεντοκονία.
 Συμπληρώστε με γύψο ή ένεμα τσιμεντοκονίας τα κενά που προέκυψαν από το
θρυμματισμό σε κόκκους κάποιων σημείων.

2.  Δοκιμάστε διαφορετικά υλικά συγκόλλησης, πχ. για το κεραμικό χρησιμοποιήστε
εποξική κόλλα δύο συστατικών.
 Αναζητήστε στη βιβλιογραφία κονιάματα και άλλα υλικά συγκόλλησης που
χρησιμοποιούνόσοι ασχολούνται επαγγελματικάμετηναποκατάστασημνημείων
και ευρημάτων (συντηρητές, αρχαιολόγοι, αρχιτέκτονες, κ.ά).
………………………………………………………………………………………………………………….
Μια άλλη απομίμηση μνημείου (ή απλό τεμάχιο μαρμάρου) θα υποστεί φθορά ανάλογη
με αυτήν που προκαλεί η ρυπασμένη ατμόσφαιρα. Επιλέξτε μαρμάρινο ομοίωμα.
 Ανιχνεύστε με την αφή την τραχύτητα της επιφάνειας του, και παρατηρήστε το
χρώμα του.
 Ψεκάστε με όξινο διάλυμα την απομίμηση, προσέχοντας να κρατήσετε ένα μέρος
ανέπαφο για συγκρίσεις. Χρησιμοποιήστε οικιακό καθαριστικό για άλατα/στίγματα
στη ντουσιέρα ή ξίδι. Επαναλάβετε τον ψεκασμό για 15 ημέρες.
 Παρατηρήστε την τραχύτητα της επιφάνειας και τη μεταβολή του χρώματος από τις
τυχόν χρωστικές.
 Σημειώστε τις παρατηρήσεις σας.
………………………………………………………………………………………………………………………
Υποβάλετε ένα ομοίωμα σε ατμόσφαιρα αιθάλης από καπνό κεριών.
o Προσπαθήστε να καθαρίσετε την επιφάνεια με νερό και αραιό διάλυμα σαπουνιού.
o Συγκρίνετε με το αυθεντικό μέρος του ομοιώματος που δεν ήρθε σε επαφή με τους ρύπους
και σημειώστε τα αποτελέσματα του ¨καθαρισμού¨ που επιχειρήσατε.
o Αναζητήστε βιβλιογραφικά σύγχρονες μεθόδους καθαρισμού επιφανειών μνημείων και
διατηρητέων αρχιτεκτονικών κατασκευών.
………………………………………………………………………………………………………………………
Παρουσίαση σε κοινό των διαδικασιών και των αποτελεσμάτων σας.