1. หน่วยที 4: การบริหารเวลา
ผลสัมฤทธิจากการศึกษา
คําชีแจง
4.1 การบริหารเวลาคืออะไร
4.2 การบริหารเวลาส่วนบุคคล
4.3 การบริหารเวลาสําหรับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน
บทสรุปย่อ
การประเมินผล
รายการอ ้างอิง
ั
ผลสมฤทธิจากการศึกษา
หล ังจากเรียนจบแล้ว ผูเรียนควรจะมีความสามารถด ังนี:
้
• อธิบายความหมายของการบริหารเวลาได ้
• เขียนรายละเอียด 5 ขันตอนเพือการบริหารเวลาทีมีประสิทธิภาพได ้
• เข ้าใจถึงความสําคัญของการบริหารเวลา
• เข ้าใจการบริหารเวลาสําหรับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน
คําชีแจง
บุคคลทีประสบความสําเร็จส่วนใหญ่มักจะมีทกษะการบริหารเวลาทีดี โดยพวกเขาทราบว่าควรจะเริมทํางานใดก่อน
ั
ตามเงือนเวลาทีกําหนดไว ้อย่างลงตัว ดังนันเพือให ้การทํางานของผู ้เรียนเป็ นไปอย่างมีประสิทธิภาพ สิงสําคัญที
ควรจะต ้องรู ้และทําให ้ได ้ คือ การบริหารเวลา
ในหน่วยการเรียนนี ผู ้เรียนจะได ้เรียนรู ้เกียวกับการบริหารเวลาสําหรับการทํางานในศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน
รวมทังการเพิมทักษะการบริหารเวลาทีมีประสิทธิภาพด ้วย
4.1 การบริหารเวลาคืออะไร
การบริหารเวลาคือชุดของหลักการ การปฏิบัตงาน ทักษะ เครืองมือและระบบทีทํางานประสานกันในช่วงเวลาที
ิ
ั ิ ี ิ ี ี ิ
กําหนดไว ้ได ้อย่างมีประสิทธิภาพ อันจะส่งผลให ้ผู ้ปฏิบตมวถชวตทีดีขน ึ
โดยทัวไปแล ้ว การบริหารเวลามักจะหมายถึงการบริหารตนเอง โดยจะทําให ้ผู ้เรียนทราบว่าควรจะใช ้เวลาให ้มีคา
่
อย่างไรและจะแสวงหาแหล่งทรัพยากรทีมีคาภายในระยะเวลาทีกําหนดได ้อย่างไร
่
ทักษะบางประการยังมีความสัมพันธ์กบการบริหารเวลาด ้วย เช่น การวางแผน การจัดลําดับความสําคัญ การ
ั
ตังเป้ าหมาย การจัดตารางเวลาและการบริหารภาระงาน เป็ นต ้น
Page 1

2. 4.1.1 ความสําค ัญของการบริหารเวลา
การบริหารเวลาถือว่าเป็ นเครืองมือทีมีความสําคัญมากทังในการทําธุรกิจและการทํางานส่วนตัว โดยการบริหารเวลา
มีความสําคัญในประเด็นต่าง ๆ ดังต่อไปนี:
ช่วยให้ทราบว่าจะลําด ับความสําค ัญของหน้าทีทีได้ร ับมอบหมายอย่างไร
การบริหารเวลาช่วยให ้ผู ้เรียนจัดลําดับความสําคัญของงานได ้ดีขน โดยอาจจะเขียนเป็ นรายการสิงทีต ้องทํา แล ้ว
ึ
พิจารณาว่าสิงใดมีความสําคัญและต ้องทําก่อน ทังนีผู ้เรียนอาจดูจากเนือหางานและระยะเวลาทีกําหนด เพือให ้การ
จัดลําดับความสําคัญง่ายขึน
ช่วยเพิมความสามารถในการทํางาน
เมือผู ้เรียนวางแผนด ้านเวลาแล ้ว จะพบว่ามีงานมากน ้อยเท่าใดทีต ้องทําให ้เสร็จทันเวลาบ ้าง ด ้วยเหตุนจึงเป็ นการ
ี
ช่วยให ้ผู ้เรียนสามารถทํางานได ้มากขึน เพราะไม่ต ้องเสียเวลาไปกับการทํางานทีสะเปะสะปะอีก
ช่วยเพิมคุณภาพของการทํางาน
เมือมีการวางแผนด ้านเวลาแล ้ว จะช่วยให ้ผู ้เรียนทราบว่าจะทํางานแต่ละอย่างให ้สําเร็จได ้อย่างไร และจะแสวงหา
ทรัพยากรทีมีคณค่าได ้อย่างไร จะทําให ้ผู ้เรียนมุงความสนใจไปทีงานทีต ้องทําก่อนมากขึนกว่าการทํางานโดยไม่ม ี
ุ ่
การวางแผนด ้านเวลา ในทีสุด งานทีออกมาก็จะมีคณภาพดีขน
ุ ึ
ช่วยให้ตดตามงานได้
ิ
ไม่วาจะเป็ นงานประจําวันหรืองานทีต ้องทําในระยะยาว การบริหารเวลาทีดีจะช่วยให ้ผู ้เรียนสามารถติดตามงานได ้
่
อย่างมีประสิทธิภาพมากขึน
ช่วยให้ทํางานเสร็ จท ันเวลา
เหตุผลทีสําคัญทีสุดของการบริหารเวลา คือ จะทําให ้ผู ้เรียนสามารถทํางานให ้เสร็จทันเวลา
ช่วยให้ทํางานอย่างเปนระบบระเบียบ
็
การบริหารเวลาจะช่วยทําให ้ผู ้เรียนปฏิบตงานอย่างมีระบบระเบียบมากขึน
ั ิ
Page 2

3. ถึงเวลานี ผู ้เรียนคงทราบแล ้วว่า การบริหารเวลาเป็ นเรืองสําคัญเพียงใด การบริหารเวลาทีดีจะนํ ามาซึง
คุณประโยชน์มากมาย
่
4.1.2 กระบวนการ 5 ขันสูการบริหารเวลาทีดีขน
ึ
ขนที 1: เขียนเปาหมายสําค ัญ
ั ้
เริมต ้นจากการเขียนเป้ าหมายทีสําคัญทีสุด แล ้วจัดลําดับจากทีสําคัญทีสุดไปยังทีสําคัญน ้อยทีสุด
ขนที 2: เขียนสิงทีต้องทําให้เสร็ จในแต่ละว ัน
ั
ิ
เขียนว่ามีสงใดทีต ้องทําให ้สําเร็จบ ้างในแต่ละวัน เพือจะได ้มุงมันทํางานนันให ้เสร็จตามเป้ าหมาย
่
ขนที 3: เขียนสิงทีต้องทําก่อน
ั
การจัดลําดับความสําคัญของกิจกรรมต่าง ๆ ทีต ้องทําประจําวันเป็ นเรืองสําคัญ โดยจะต ้องเริมจากสิงทีมี
ความสําคัญทีสุดก่อน และเริมดําเนินการให ้สําเร็จทีละอย่าง
ขนที 4: เขียนล ักษณะการทํางานในแต่ละว ัน
ั
การเขียนลักษณะการทํางานจะช่วยให ้ผู ้เรียนทราบว่า การทํางานในลักษณะดังกล่าวช่วยให ้งานสําเร็จได ้ดีหรือไม่
อย่างไร
ขนที 5: วางแผนใหม่เมือพบว่างานไม่ประสบผลตามทีคาดหมายไว้
ั
ถ ้าการเขียนรายการสิงทีต ้องทําในแต่ละวันไม่มความน่าสนใจอีกต่อไป ผู ้เรียนอาจจะต ้องเปลียนเป้ าหมายใหม่เพือ
ี
สร ้างแรงบันดาลใจในการทํางาน
สิงทีเกียวข้องก ับการบริหารเวลา
Page 3

4. Source: Mindtoold
Page 4

5. คําถาม 1
1. เขียนความหมายของการบริหารเวลา ความยาวไม่เกิน 2 บรรทัด
_____________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________
2. เขียนกระบวนการ 5 ขันตอนสําหรับการบริหารเวลาทีมีประสิทธิภาพ
i._______________
ii._______________
iii._______________
iv._______________
v._______________
4.2 การบริหารเวลาส่วนบุคคล
ในฐานะผู ้ดูแลศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน การทํางานโดยปราศจากการบริหารเวลาส่วนบุคคลทีดี ย่อมจะนํ ามาซึง
ความล ้มเหลวในการปฏิบตงาน อย่างไรก็ตาม ถ ้าหากผู ้เรียนสามารถวางแผนการบริหารเวลาทีดีได ้ การทํางานก็ม ี
ั ิ
แนวโน ้มจะประสบความสําเร็จมากขึน ในทีนีการบริหารเวลาส่วนบุคคลถือเป็ นเรืองสําคัญทีสุดทีผู ้ดูแลศูนย์ฯ
จะต ้องเรียนรู ้
การบริหารเวลาส่วนบุคคลทีไม่ดจะนํ ามาซึงปั ญหาหลายประการ เช่น การทํางานไม่ทนกําหนด การเตรียมเอกสาร
ี ั
การประชุมไม่ทนเวลา การทํางานทีไม่มประสิทธิภาพและคุณภาพ รวมทังเหตุการณ์ไม่พงประสงค์อน ๆ ทีอาจจะ
ั ี ึ ื
เกิดตามมาโดยไม่ได ้คาดคิดอีก เป็ นต ้น ซึงผู ้ดูแลศูนย์ฯ จะยอมให ้เกิดเหตุการณ์ดงกล่าวขึนมาไม่ได ้
ั
การบริหารเวลาส่วนบุคคลสร้างประโยชน์ใดบ้าง
Page 5

6. ลดภาระงานทีไม่
จําเป็ น
วางแผนง านแต่ การตรวจสอบ
ละสัปดาห์อย่างมี โครงการทีมี
ประสิทธิภาพ ประสิทธิภาพ
เตรี ยมพร้ อม
สําหรับการ
จัดสรรเวลา ปองกันงานล้ นมือ
้
สําหรับเรื อง ประชุม
สําคัญอย่างลงตัว
ดูแลโครงการ วางแผนงานแต่
ระยะยาวอย่างมี ละวันอย่างมี
ประสิทธิภาพ ประสิทธิภาพ
การบริหารเวลาส่วนบุคคลก็ไม่ตางจากการบริหารทัวไปทีต ้องมีการวางแผน การตรวจสอบและการตรวจแก ้ไข ใน
่
หมวดต่อไป ผู ้เรียนจะได ้เรียนรู ้กลวิธขนพืนฐานและหน ้าทีโดยทัวไปของการบริหารเวลาส่วนบุคคล ทังนีผู ้เรียนแต่
ี ั
ละคนอาจจะมีความเข ้าใจแตกต่างกันไปตามพืนฐานประสบการณ์ทต่างกัน ด ้วยเหตุนีผู ้เรียนจึงควรจะลองบริหาร
ี
เวลาเพือทํางานทีแตกต่างไปจากทีเคยทํามาแล ้วบ ้าง เพือเพิมประสบการณ์การทํางานให ้กับตัวเอง
4.2.1 ความเข้าใจสถานการณ์ปจจุบ ัน
ั
ความเข ้าใจในสถานการณ์ปัจจุบนจะช่วยให ้ผู ้เรียนทราบว่าจะวางแผนในระยะยาว เช่น แผนรายสัปดาห์ ได ้อย่างไร
ั
ในขันตอนนีผู ้เรียนอาจจัดทําตารางเพือกรอกข ้อมูลสถานการณ์ทเกิดขึนในแต่ละวัน จากนันพิจารณากิจกรรมที
ี
ดําเนินการไปแล ้วภายในหนึงสัปดาห์อกครัง
ี
ลดภาระงานทีไม่จําเปน
็
ความเข ้าใจในสถานการณ์ประจําวันจะช่วยให ้ผู ้เรียนทราบว่า กิจกรรมใดทีใช ้เวลามากเกินความจําเป็ นบ ้าง และ
กิจกรรมใดทีควรลดลงเนืองจากไม่มความจําเป็ นนั ก ซึงจะทําให ้ลดภาระงานทีไม่จําเป็ นออกไปได ้ และใช ้เวลาที
ี
เหลือไปกับงานทีจําเป็ นและสําคัญได ้มากขึน
กิจกรรมทีไม่จําเป็ นมีหลายประการ อาทิ การใช ้โทรศัพท์ การสนทนากับเพือนทีมาเยียมเยียนศูนย์ฯ รวมทังการ
พูดคุยตามสถานทีต่าง ๆ อย่างร ้านกาแฟ เป็ นต ้น กิจกรรมดังกล่าวส่งผลให ้การปฏิบตงานภายในศูนย์ฯ ล่าช ้าไปได ้
ั ิ
นอกจากนีการเปลียนรูปแบบของกิจกรรมก็ทําให ้เกิดการใช ้เวลาทีไม่จําเป็ นด ้วย ดังนันการดําเนินกิจกรรมใด ๆ ก็
ตาม โดยเฉพาะกิจกรรมกลุม ควรจัดสรรเวลาให ้ดี เพือหลีกเลียงความล่าช ้าทีจะเกิดขึน
่
Page 6

7. การบริหารเวลาส่วนบุคคลเป็ นเรืองง่าย ๆ ทีใครก็ทําได ้ แต่กลับนํ ามาซึงผลลัพธ์ทยิงใหญ่มาก เพราะจะช่วยให ้
ี
ผู ้เรียนสามารถทํางานได ้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึน การบริหารเวลาส่วนบุคคลไม่เพียงแต่จะช่วยแก ้ปั ญหาในการ
ทํางานเท่านัน แต่ยังช่วยให ้การวางแผนงานและดําเนินกิจกรรมมีประสิทธิภาพมากขึนด ้วย
คําถาม 4.2
1. อธิบายความหมายของการบริหารเวลาส่วนบุคคล
__________________________________________________________________
__________________________________________________________________
2. เขียนการบริหารเวลา 4 รูปแบบทีเหมาะสําหรับผู ้เรียน
i. _______________
ii. _______________
iii. _______________
iv. _______________
4.3 การบริหารเวลาสําหร ับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน
ในฐานะผู ้ดูแลศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน การบริหารเวลาสําหรับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชนเป็ นปั จจัยสําคัญทีจะ
ช่วยให ้การดําเนินงานของศูนย์ฯ มีประสิทธิภาพมากขึน การบริหารเวลาทีดีจะช่วยให ้ศูนย์ฯ สามารถดําเนินกิจกรรม
ทีมีประสิทธิภาพและเป็ นประโยชน์ตอผู ้ใช ้บริการได ้มากขึนด ้วย ตารางด ้านล่างเป็ นตัวอย่างการบริหารเวลาภายใน
่
ศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน โดยผู ้เรียนอาจจะปรับเปลียนเนือหาบางส่วนเพือให ้สอดคล ้องกับศูนย์ฯ ทีตัวเองดูแลอยู่
ก็ได ้
06.00AM 09.00AM 01.00PM 02.00PM 04.00PM 08.00PM
Day of Week – – – – – -
09.00AM 01.00PM 02.00PM 04.00PM 08.00PM 06.00AM
Monday
Tuesday Providing Training for
Making your
information women, youth
telecentre as a Computer
Wednesday
based services and school
computer lab for training and
on weather drop-outs on Rural BPO
nearby schools; Luch break titution classes
forecast, market basic computer, services
Thursday Providing e- for school
prices, sea level, spoken english,
Governance children
providing local vocational
Friday services;
news, etc. skills, etc.
Saturday
Sunday Non-working day
ตาราง 4.3: แบบฟอร์มตารางการบริหารเวลาสําหร ับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชน
ตารางด ้านบนทําให ้ผู ้เรียนมีความเข ้าใจในเบืองต ้นว่าการบริหารเวลาสําหรับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชนควรเป็ น
อย่างไร ซึงตารางดังกล่าวแสดงการใช ้พืนทีศูนย์ฯ อย่างมีประสิทธิภาพตลอด 24 ชัวโมง
Page 7

8. ยกตัวอย่างเช่น ศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชนทีคุณดูแลอยู่สามารถเปิ ดให ้บริการประชาชนได ้ระหว่างเวลา 6.00 น. –
20.00 น. ซึงในช่วงเวลาดังกล่าวผู ้เรียนสามารถจัดกิจกรรมต่าง ๆ เพือสนองความต ้องการพิเศษของชุมชนได ้ โดย
ในช่วงเข ้าอาจจะเป็ นการให ้ข ้อมูลสภาพอากาศ เพราะประชาชนส่วนมากอยากทราบข ้อมูลดังกล่าวในช่วงเช ้า เพือ
เตรียมตัวรับสถานการณ์ของสภาพอากาศทีอาจจะเปลียนแปลงระหว่างวัน รวมทังการให ้บริการข่าวสารทีมี
ประโยชน์ ในตอนสาย ๆ ศูนย์ฯ อาจจะเปิ ดห ้องคอมพิวเตอร์เพือเป็ นชันเรียนคอมพิวเตอร์ให ้กับโรงเรียนมัธยมที
ตังอยูในละแวกใกล ้เคียงได ้ ในช่วงบ่าย อาจจะมีการจัดกิจกรรมอบรมอาชีพสําหรับผู ้หญิงซึงเป็ นกลุมทีมักจะมีเวลา
่ ่
ว่างในช่วงนัน ในช่วงคําหรือหลัง 20.00 น.ไปแล ้ว อาจจะมีบริการทางการเงิน เช่น ข ้อมูลการแลกเปลียนเงิน
ข ้อมูลการทําธุรกรรมทางการเงินต่าง ๆ เป็ นต ้น
ตารางด ้านบนเป็ นเพียงตัวอย่างเท่านัน ซึงผู ้เรียนสามารถปรับเปลียนรูปแบบของกิจกรรมให ้เหมาะสมกับศูนย์การ
เรียนรู ้ ICT ชุมชนทีตัวเองดูแลอยูได ้
่
บทสรุปย่อ
ในหน่วยการเรียนนี ผู ้เรียนได ้เรียนรู ้เกียวกับการบริหารเวลา ซึงมีสาระสําคัญดังนี:
การบริหารเวลาเป็ นเรืองของการวางแผนและการดําเนินกิจกรรมภายในเวลาทีกําหนดไว ้
ความคิดพืนฐานของการบริหารเวลาคือ การจัดสรรเวลาระหว่างวันให ้สามารถปฏิบตงานให ้สําเร็จตาม
ั ิ
เป้ าหมายทีตังไว ้อย่างรวดเร็วและมีประสิทธิภาพ
การบริหารเวลาส่วนบุคคลเป็ นเรืองของการใช ้เวลาทีมีอยูให ้มีคณค่ามากทีสุด
่ ุ
การบริหารเวลาทีไม่มประสิทธิภาพย่อมนํ ามาซึงปั ญหาและผลลัพธ์ทไม่พงประสงค์
ี ี ึ
การบริหารเวลาส่วนบุคคลจะช่วยให ้การวางกลยุทธ์การทํางานมีระบบระเบียบมากขึน
การบริหารเวลาสําหรับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชนจะต ้องเหมาะสมกับความต ้องการของชุมชนด ้วย
การประเมินผล
นํ าความรู ้ทีได ้จากหน่วยการเรียนนี เขียนเป็ นแผนการบริหารเวลาสําหรับศูนย์การเรียนรู ้ ICT ชุมชนภายใน 1
สัปดาห์ รวมทังกําหนดกิจกรรมทีต ้องทําในแต่ละวันด ้วย
การนํ าเสนออาจมีรายละเอียดดังนี:
1. การนํ าเสนอผ่านเทปบันทึกเสียง CD หรือ PowerPoint ความยาว 5 – 7 นาที
2. การนํ าเสนอผ่านเทปบันทึกภาพ (5 นาที)
3. การเขียนเรียงความ (1 หน ้ากระดาษ A4)
4. การวาดภาพ
5. การเขียนบทประพันธ์
6. การนํ าเสนอผ่านรูปภาพประมาณ 10 ใบพร ้อมคําอธิบายใต ้ภาพ
รายการอ้างอิง
Page 8

9. 1. Chapman, W. Sue and Rupured, Michael (2005), “Time Management”, The University of Georgia:
USA
managementhelp.org/prsn_prd/time_mng.htm
2. Blair, M. Gerard (2007), “Effs of Management. Starting to Manage: The Essential Skills “,
Chartwell-Bratt: UK, URL: www.ee.ed.ac.uk/~gerard
3. Dombeck, Mark and Moran, Jolyn Wells (2006), “Time Management and Organisation”, URL:
www.help4adhd.org/en/living/organdtime
4. Allen, David (2001), Getting Things Done: The Art of Stress-Free Productivity. Penguin
Books: London
For more information, please visit:
1. Mind tools (www.mindtools.com/media/Diagrams/mindmap.jpg)
Page 9