HÔ HẤP

1. VIEÂM HOÂ HAÁP TREÂN

2. MUÏC TIEÂU HOÏC TAÄP
 Bieát ñöôïc giôùi haïn giöõa ÑHH treân & döôùi
 Trình baøy ñöôïc TCLS cuûa vieâm muõi, xoang,
tai giöõa, hoïng
 Phaân bieät ñöôïc vieâm thanh thieät caáp & vieâm
thanh quaûn caáp
 Phaân ñoä ñöôïc khoù thôû thanh quaûn
 Ñieàu trò ñöôïc caùc beänh vieâm hoâ haáp treân

3. VIEÂM MUÕI HAÀU
 Taùc nhaân
 Rhinovirus, Coronavirus, RSV, Influenza,
Parainfluenza…
 S.pneumoniae, H.influenzae, M.catarrhalis,
 Trieäu chöùng:  6 laàn/naêm ôû treû 2-6 tuoåi
 Haét hôi, chaûy muõi, taéc muõi, raùt hoïng, ho, soát nheï
 Khi  390C, coù 3 vaán ñeà phaûi nghó ñeán:
 Do chính beänh vieâm muõi
 Trieäu chöùng cuûa nhieãm truøng khaùc: soát phaùt ban, sôûi
 Nhieãm vi truøng ñi keøm

4. VIEÂM MUÕI HAÀU (tt)
 Khaùm: phaùt hieän b.chöùng & loaïi tröø n.truøng 
 Bieán chöùng: 5% coù bieán chöùng vieâm xoang
 < 3 thaùng: taéc muõi, khoù thôû
 Vieâm tai giöõa caáp: 10%, thöôøng 6th – 2 tuoåi
 Vieâm xoang haøm: >3 tuoåi, nghó ñeán khi >10 ngaøy
 Ñieàu trò:
 Haï soát, röûa huùt muõi = NaCl 9%0
 Khoâng duøng thuoác coù Atropin, codein..
 Khaùng sinh: Amox, C2, Macrolide neáu coù dò öùng.

5. VIEÂM HOÏNG
 Beänh caên:
 Vi khuaån: Streptococcus A:15-30%, baïch haàu,
kî khí < 1%
 Virus: Rhino 20%, Corona, Adeno 5%, Herpes
4%, AÙ cuùm, cuùm 2%,  1%
 Khoâng roõ nguyeân nhaân 40%
 Laâm saøng:
 Streptococcus nhoùm A:  3 tuoåi, khôûi phaùt
nhanh, ñau hoïng, soát, nhöùc ñaàu, noân, ñau buïng

6. VIEÂM HOÏNG (tt)
 Laâm saøng (tt)
 Streptococcus A:
 Hoïng ñoû
 Söng amidan vôùi chaát tieát maøu ñoû & vaøng
 Xuaát huyeát ñieåm treân khaåu caùi meàm & thaønh
hoïng sau
 Löôõi gaø söng ñoû
 Löôõi daâu
 Haïch coå tröôùc lôùn, ñau
 Phaùt ban toaøn thaân, bong vaûy 1-2 tuaàn sau
theo thöù töï töø ñaàu xuoáng chaân

7. VIEÂM HOÏNG (tt)
 Vieâm hoïng do sieâu vi: dieãn tieán chaäm, khôûi
phaùt vôùi chaûy muõi, ho, tieâu chaûy
 Adenovirus: vieâm hoïng + vieâm keát maïc + soát
 Enterovirus: boùng nöôùc xaùm 1-2mm coù vieàn ñoû
bao quanh, lôùn daàn, vôõ ra thaønh veát loeùt nhoû,
thöôøng keøm soát, nhöùc ñaàu, ñau buïng, chaùn aên,
noân möûa  h/c tay chaân mieäng

8. VIEÂM HOÏNG (tt)
Chaån ñoaùn:
 Ngöng keát haït latex: tìm lieân caàu nhoùm A
 ELISA: khaùng nguyeân viruùt
 Ñieàu trò:
 Ngöøa thaáp khôùp caáp, vieâm vi caàu thaän caáp
 Giaûm bieán chöùng tuï muû: aùpxe quanh amidan,
thaønh sau hoïng, vieâm tai giöõa nhieãm truøng
 Caûi thieän trieäu chöùng laâm saøng, ngaên chaän
laây lan

9. VIEÂM HOÏNG (tt)
 Vieâm hoïng lieân caàu nhoùm A:
 Benzathin penicillin TB lieàu duy nhaát
 Erythromycin: 30-50 mg/kg/ngaøy x10 ngaøy chia
3-4 laàn/ngaøy
  Amoxicillin+Clavulinic, C2, Clindamycin
 Caét Amidan:
 Taùi phaùt 7 laàn/naêm hoaëc 5 laàn/naêm x 2
naêm lieân tieáp
 Aùp xe quanh amidan

11. VIEÂM TAI GIÖÕA
 Ñònh nghóa:
 VTG caáp:chaûy muû tai < 2w, maõn  2w
 Vieâm tai giöõa thanh dòch: chaûy dòch trong sau
ñieàu trò VTGC
 Vieâm tai giöõa caáp taùi phaùt: 3 ñôït/6 thaùng
 Vieâm tai giöõa coù bieán chöùng: toån thöông o hoài
phuïc: tuùi co ruùt, dính maøng nhó vaøo xöông,
thuûng nhó, vieâm xöông chuûm…

12. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt)
 Taùc nhaân:
 S.pneumoniae 30-50%, H.influenzae 30-40%
 6% gaây ra do virus ñôn thuaàn
 Laâm saøng:
 6th–2t, nam > nöõ, 80% bò 1 laàn, 1/3 treû bò  3
laàn
 70% töï khoûi, ± bieán chöùng: vieâm x.chuûm,
NTH, VMN, ± di chöùng ñieác

13. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt)
 Laâm saøng (tt):
 2 daáu hieäu kinh ñieån:
 Soát: ½ - 2/3 treû. > 400C: n. truøng nôi khaùc, NTH
 Ñau tai: ½ treû. Treû < 2 tuoåi: ¼ tröôøng hôïp
 Khaùm maøng nhó:
 Xung huyeát lan toûa ± maøu vaøng, phoàng leân, di
ñoäng keùm ± vôõ muû
 Daáu toån thöông o hoài phuïc: xô, tuùi co ruùt, thuûng
nhó
 Daáu hieäu kích thích maøng naõo, khoái söng ñau
sau tai

14. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt)
 Nguyeân taéc ñieàu trò:
 Khaùng sinh,giaûm vieâm,giaûm trieäu chöùng vaø
giaûm nguy cô bieán chöùng

15. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt)
 Khaùng sinh:
 Amoxicillin 80-90 mg/kg/ngaøy sau72h neáu ñaùp öùng
tieáp tuïc 7-14 ngaøy
 Neáu khoâng ñaùp öùng Augmentin hay Cefuroxim 14
ngaøy
 Neáu dò öùng beta lactam: Macrolides
 Khaùc: giaûm ñau, haï soát, nhoû tai baèng quinolone
khi chaûy muû tai  2 tuaàn

16. VIEÂM TAI GIÖÕA (tt)
 Dieãn tieán:
 50% hoài phuïc: 20-30% taùi phaùt trong voøng 1
thaùng sau
 40% VTGTD: taùi phaùt VTG, 10% keùo daøi > 3
thaùng
 10% thaát baïi
 Phoøng ngöøa: chuûng ngöøa pheá caàu vaø cuùm
laøm giaûm taàn suaát taùi phaùt vieâm tai giöõa

17. VIEÂM XOANG
 Ñaëc ñieåm:
 Tæ leä 6,6%, ôû treû <6 tuoåi
 ÔÛ treû em xoang saøn tröôùc, xoang haøm deã bò
nhieãm truøng, coù theå gaëp nhuû nhi
 Vieâm xoang traùn thöôøng > 6-10 tuoài, vieâm
xoang böôùm thöôøng > 3-5 tuoåi
 Yeáu toá nguy cô: SGMD, roái loaïn chöùc naêng
loâng nhaøy, dò öùng, moâi tröông, traøo ngöôïc
DDTQ, dò vaät muõi, baát thöôøng GP

18. VIEÂM XOANG (tt)
 Taùc nhaân: S. pneumoniae: 25-45%, H.
influenzae: 13-30%, M.catarrhalis: 10-15%
 Vieâm xoang caáp tính: 10 ngaøy – 1 thaùng
 Vieâm xoang baùn caáp: 1 – 3 thaùng
 Vieâm xoang maõn: > 3 thaùng

19. VIEÂM XOANG (tt)
 Laâm saøng:
 Caáp: ôû treû em k ñaëc hieäu
 Chaûy muõi, ho keùo daøi > 10 ngaøy
 Ho nhieu về đem
 Caûm naëng + soát > 390C, chaûy muõi muû
 Ñau maët, sau oå maét, hôi thôû hoâi
 Ít gaëp: nhöùc ñaàu, maát muøi

20. VIEÂM XOANG (tt)
 Laâm saøng (tt)
 Maõn:
 T/c hoâ haáp keùo daøi > 3 thaùng: xung huyeát muõi,
chaûy muõi, ho, khaøn tieáng,ngheït muõi
 Ít gaëp: ñau hoïng taùi phaùt, hôi thôû hoâi
 Nhöùc ñaàu, uø tai
 Khoâng ngöûi ñöôïc muøi
 Caàn tìm n.nhaân: xô nang, SGMD, dò öùng
 Soát töøng ñôït, khoâng soát cao

21. VIEÂM XOANG (tt)
 Laâm saøng (tt): khaùm
 Chaûy nhaày muû trong muõi / thaønh hoïng sau
 Nieâm maïc muõi hoïng ñoû
  Aán ñau treân vuøng xoang
  Thaønh sau hoïng coù nhôùt ñuïc chaûy xuoâng
  Hôi thôû hoâi (loaïi tröø vieâm hoïng, veä sinh
raêng mieäng keùm, dò vaät trong muõi) gôïi yù vieâm
xoang do vi truøng

22. VIEÂM XOANG (tt)
 Caän laâm saøng:
 X quang xoang: 7% treû < 1 tuoåi coù baát
thöôøng nhöng k coù d.hieäu & tr.chöùng hoâ haáp
 Thaúng: khaûo saùt xoang saøng
 Nghieâng: xoang traùn, böôùm
 Chaåm caèm: xoang haøm
 Xaùc ñònh vieâm xoang khi: möùc khí dòch, môø ñoàng
nhaát khoang xoang, daøy maøng nieâm > 5mm/ngöôøi
lôùn, > 4mm/treû em
 CT &MRI: vieâm xoang maõn  bieán chöùng

27. VIEÂM XOANG (tt)
 Ñieàu trò:
 Uoáng ñöôïc: Amox 90mg/kg/ngaøy, Azithromycin,
Clindamycin
 Khoâng uoáng ñöôïc: Cefotaxim, Ampicillin-
Sulbactam
 Thôøi gian: heát tr.chöùng 7 ngaøy, TB:10-14 ngaøy
 Đieu tri phau thuat neu noi khoa that bai, chi
phau thuat xoang tre > 6 tuoi

28. VIEÂM THANH QUAÛN CAÁP
 Beänh caên:
 Parainfluenza 1,2,3 – RSV 84%
 Ít gaëp: influenza A,B, Adenovirus, Mycoplasma
 Laâm saøng:
 6th –3 tuoåi
 Baét ñaàu baèng vieâm hoâ haáp treân: soát nheï, haét
hôi, chaûy muõi, ñau hoïng, ho
 3-4 ngaøy sau: khaøn gioïng, ho ong oûng nhö suûa,
thôû rít thì hít vaøo, buù ñöôïc, tænh taùo, hoàng haøo

29. VIEÂM THANH QUAÛN CAÁP
 Caän laâm saøng:
 CTM: bình thöôøng hoaëc taêng lympho
 X quang coå thaúng: daáu hieäu thaùp chuoâng nhaø
thôø 40%
 Ñieàu trò:
 Nhaäp vieän: thôû rít tieán trieån/naëng luùc nghó, suy
hoâ haáp, soát cao, veû nhieãm ñoäc
 Epinephrine 2,25% (0,01ml/kg),1%0 (0,1ml/kg)
khí dung ± laäp laïi sau 30 phuùt
 Dexamethasone: 0,6mg/kg uoáng/TB

30. LARYNGITIS

34. VIEÂM THANH THIEÄT CAÁP
 Beänh caên:
 Haemophilus influenzae tyùp B/treû em
 Streptococcus pneumoniae/ngöôøi lôùn SGMD
 Laâm saøng:
 75% 2-5 tuoåi (3,5 - 4 tuoåi), 25% < 2 tuoåi
 Soát, ñau hoïng, ngheït tieáng, 90% dieãn tieán
nhanh trong voøng 6 – 24 giôø
 70% chaûy nöôùc boït, khoâng aên uoáng, ngoài tö theá
ngöûi hoa

35. VIEÂM THANH THIEÄT CAÁP
 Traùnh ñeø löôõi  taéc ñöôøng thôû.
 Treû töï môû mieäng: vuøng haàu ñoû, nhieàu chaát tieát,
± thanh thieät söng ñoû nhoâ leân treân ñaùy löôõi.
 Caän laâm saøng:
 CTM: BC taêng cao > 10.000/mm3: 85%
 X quang coå nghieâng: daáu hieäu ngoùn tay caùi
 Caáy maùu 75-90%(+)/beà maët thanh thieät 50%(+)
 Ngöng keát haït Latex/nöôùc tieåu tìm KN HiB

36. VIEÂM THANH THIEÄT CAÁP
 Ñieàu trò:
 Thoâng ñöôøng thôû ± ñaët NKQ/ môû khí quaûn
 Khaùng sinh: C3 TM 7 ngaøy, chuyeån sang uoáng
 Bieán chöùng:
 Töû vong 1%
 25% vieâm phoåi
 Ít gaëp: vieâm maøng naõo, vieâm maøng ngoaøi tim