2. สาระเศรษฐศาสตร์
ชุดการเรียนที่ 1 เรื่อง ธุรกิจเจ้าของเดียว
ระดับ ม. 5
คาสัง 1.ให้นักเรียนศึกษาเนื้อหา
่
2. ตั้งคาถามที่เกี่ยวกับธุรกิจเจ้าของเดียว คนละ 5 ข้อ
1. ธุรกิจเจ้าของคนเดียว
กิจการเจ้าของคนเดียวหมายถึง การประกอบธุรกิจที่ดาเนินงานโดยบุคคล
เพียงคนเดียวเป็นเจ้าของกิจการ มีวิธีการดาเนินงานง่าย ๆ ไม่ยุ่งยาก เงินลงทุนจากการเก็บ
ออม ตัดสินใจได้รวดเร็ว รับผิดชอบในทรัพย์สินและหนี้สินที่เกิดจากธุรกิจ การบริหาร
จัดการ ต่าง ๆ มีความคล่องตัว เมื่อกิจการประสบความสาเร็จ เจ้าของกิจการจะได้รับ
ประโยชน์แต่เพียงผู้เดียว มีกฎหมายเกี่ยวข้องไม่มากนัก จึงเป็นธุรกิจที่มีคู่แข่งขันจานวน
มาก ซึ่งพบเห็นกันทั่วไป เช่น ร้านขายอาหาร ร้านขายของชา ร้านเสริมสวย ร้านถ่ายรูป
ร้านขายเสื้อผ้า เป็นต้น
ข้อดีของกิจการเจ้าของคนเดียว
1. จัดตั้งกิจการได้ง่าย เหมาะสาหรับกิจการขนาดเล็ก เพียงแต่จดทะเบียน
พาณิชย์และทะเบียนการค้า
2. มีอิสระและความคล่องตัวในการตัดสินใจ สามารถบริหารจัดการได้โดย
ไม่ต้องปรึกษาหารือบุคคลอื่น เนื่องจากทางานเพียงคนเดียว จึงทางานได้คล่องตัวตาม
ความคิดของตนเอง
3. ผลกาไรทั้งหมดเจ้าของกิจการได้รบแต่เพียงผู้เดียว
ั
4. ความรับผิดชอบ เจ้าของกิจการเป็นผู้รับผิดชอบต่อผลการดาเนินงาน
ของกิจการ
5. มีกฎหมายและข้อบังคับ น้อยกว่าการประกอบการประเภทอื่น

3. 6. ค่าใช้จ่ายในการบริหารงานต่่า
7. มีความกระตือรือร้นในการทางาน เนื่องจากเป็นกิจการของตนเอง หาก
ขยันย่อมทาให้ธุรกิจเจริญก้าวหน้า หากเกียจคร้านย่อมนาความเสียหายมาสู่กิจการได้
8. เลิกกิจการได้ง่าย ผู้ประกอบการสามารถเลิกกิจการได้ทันทีที่ต้องการ ซึ่ง
กิจการประเภทอื่นไม่สามารถทาได้ ต้องดาเนินตามขั้นตอนของกฎหมาย
ข้อเสียของกิจการเจ้าของคนเดียว
1. รับผิดชอบหนี้สินไม่จากัดจานวน กล่าวคือ จานวนหนี้สินที่เกิดจากการค้า
เจ้าของกิจการจะต้องรับผิดชอบหนี้สินของธุรกิจไม่จากัดจานวน ถ้าหากธุรกิจล้มเหลว
เจ้าหนี้ของธุรกิจสามารถเรียกร้องทรัพย์สินส่วนบุคคลของเจ้าของเพื่อชาระหนี้ได้
เช่น นายศิริ เปิดร้านขายของชามีทรัพย์สิน ๕,๐๐๐ บาท และมีหนี้สิน ๑๐,๐๐๐ บาท
ภายหลังประสบปัญหาทางการเงินถูกล้มละลาย หากศิริมีทรัพย์สินส่วนตัวอยู่ เจ้าหนี้
สามารถเรียกร้องจากทรัพย์สินส่วนตัวของนายศิริ ให้ชาระหนี้ที่เหลือจานวน ๑๐,๐๐๐
บาทได้
2. อัตราความล้มเหลวสูง ธุรกิจที่ประสบความล้มเหลวส่วนใหญ่เป็นธุรกิจ
ขนาดเล็กเจ้าของคนเดียว ซึ่งมีสาเหตุมาจากการบริหารงานไม่มีคุณภาพ ขาดความรู้และ
ประสบการณ์ การตัดสินใจผิดพลาด
3. เงินทุนจากัด การประกอบธุรกิจประเภทเจ้าของคนเดียวอาจจะต้องกู้ยืมเมื่อ
ขยายธุรกิจเจ้าของกิจการต้องอาศัยเงินทุนจากบุคคลภายนอก จึงเป็นความยากลาบากใน
การหาแหล่งเงินทุน เนื่องจากขาดความน่าเชื่อถือของกิจการ ตลอดจนอัตราความล้มเหลว
ของธุรกิจขนาดย่อมมีจานวนมากอย่างไรก็ตามธุรกิจขนาดย่อมสามารถกู้ยืมเงินได้จาก
แหล่งเงินทุนขนาดเล็ก เช่น ธนาคารพาณิชย์ ธนาคารกรุงไทย ธนาคารพัฒนาวิสาหกิจ
ขนาดกลางและขนาดย่อม (ธพว.) และสถาบันการเงินอื่น ๆ เช่น ธนาคารออมสิน
ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ ธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์ ธนาคารเพื่อ
การส่งออกและนาเข้า เป็นต้น

4. 4. การตัดสินใจขึ้นอยู่กับบุคคลคนเดียว ความสามารถในการบริหารงานขาด
หลักวิชาการบริหารที่ดี เนื่องจากการตัดสินใจขึ้นอยู่กับบุคคลเพียงคนเดียวทาให้ขาด
ความละเอียดรอบคอบ เช่น การพิจารณาให้เครดิตแก่ลูกค้า เป็นต้น
5. อายุการดาเนินงานจากัด การดาเนินธุรกิจเจ้าของคนเดียวอาจจะไม่มีความ
ยืนยาวและต่อเนื่อง ขึ้นอยู่กับการมีชีวิตอยู่ของผู้ประกอบการเท่านั้น ตามกฎหมายเมื่อ
เจ้าของกิจการตายหรือไร้ความสามารถ การดาเนินงานทางธุรกิจแบบเจ้าของคนเดียว
ต้องสิ้นสุดลง
6. ขาดพนักงานที่มีความสามารถ ปัญหาของผู้ประกอบธุรกิจเจ้าของคนเดียว
คือ เจ้าของกิจการต้องจ้างบุคคลอื่นเข้ามาช่วยดาเนินธุรกิจ แต่การจ้างบุคคลที่มีความรู้
ความสามารถทาได้ยากมาก เพราะธุรกิจขนาดเล็กไม่สามารถจ่ายค่าตอบแทนให้กับ
พนักงานได้เหมือนกับธุรกิจขนาดใหญ่ ตลอดจนพนักงานขาดความมั่นคง และ
ความก้าวหน้าในการทางาน
ธุรกิจเจ้าของคนเดียว เหมาะสาหรับผู้ประกอบการที่จะเริ่มต้นธุรกิจใหม่ เมื่อ
ดาเนินธุรกิจไปได้ระยะหนึ่ง ก็จะทราบผลการดาเนินงาน สามารถปรับปรุงรูปแบบของ
ธุรกิจให้สอดคล้องกับกิจการที่ขยายตัวได้