Nhận viết luận văn đại học, thạc sĩ trọn gói, chất lượng, LH ZALO=>0909232620 Tham khảo dịch vụ, bảng giá tại: https://vietbaitotnghiep.com/dich-vu-viet-thue-luan-van Các bạn sinh viên vào tải mẫu chuyên đề tốt nghiệp chuyên ngành Tài chính ngân hàng Chuyên đề Nghiệp vụ hải quan hải quan điện tử tại Việt Nam điểm cao rất hay

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG
KHOA QUẢN TRỊ KINH DOANH
TIỂU LUẬN MÔN KỸ THUẬT NGHIỆP VỤ
NGOẠI THƯƠNG
ĐỀ TÀI :
Giảng viên hướng dẫn : Th.s Cao Minh Trí
Nhóm thuyết trình : 5

2. TP.HCM-Tháng 5/2010
2

3. Danh sách nhóm :
STT Họ tên MSSV Nhiệm vụ Mức độ
đóng góp
1 Vũ Ngọc Anh 082667Q Nhóm trưởng
2 Nguyễn Diệu Hương 062722K
3 Nguyễn Ngọc Diễm 082508Q
4 Triệu Thiên Thanh 080822Q
5 Lê Thị Thanh Loan 082567Q
6 Nguyễn Thị Mỹ Trinh 080840Q
7 Lê Thanh Quang Thái 082616Q
8 Bùi Nguyễn Nguyên
Thảo
073524Q
9 Nguyễn Hùng Tâm
Ngọc
073456Q
10 Lê Trần Quang Trung 070764Q
11 Trần Hữu Long 070634Q

4. MỤC LỤC
A. PHẦN MỞ ĐẦU 4
B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I: NGHIỆP VỤ HẢI QUAN
1. Chức năng, nhiệm vụ, vai trò của hải quan việt nam 5
2. Qui định chung thủ tục hải quan xuất, nhập, chuyển cửa khẩu 6
3. Quy trình thủ tục hải quan 8
4. Swot. 14
CHƯƠNG II: HẢI QUAN ĐIỆN TỬ TẠI VIỆT NAM
1. Thủ tục hải quan điện tử 20
2. Swot . 24
CHƯƠNG III: TÌNH HÌNH ÁP DỤNG HẢI QUAN TẠI VIỆT NAM 32
C. KẾT LUẬN 34
Phụ lục 1: Tờ khai xuất khẩu và hướng dẫn ghi tờ khai XK 35
Phụ lục 2: Tờ khai nhập khẩu và hướng dẫn ghi tờ khai NK 42
Phụ lục 3: Luật hải quan 53
Phụ lục 4: Một vài thủ tục hải quan đối với từng loại hợp đồng 58
Tài liệu tham khảo 68
4

5. LỜI MỞ ĐẦU
Trong xu thế toàn cầu hóa diễn ra sôi động khắp hành tinh, nền kinh tế Việt Nam
đang từng bước hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới, thì ngoại thương trở
thành hoạt động không thể thiếu của các doanh nghiệp.
Muốn hoạt động ngoại thương có hiệu quả thì các doanh nghiệp cần có chuyên gia
giỏi nghiệp vụ ngoại thương. Và hôm nay nhóm chúng tôi xin đi sâu vào một phần
của nghiệp vụ ngoại thương là: nghiệp vụ hải quan và hải quan điện tử tại Việt Nam.
Với những mục tiêu nhằm tạo thuận lợi cho phát triển XNK, thu hút đầu tư nước
ngoài, phát triển du lịch và giao thương quốc tế, đảm bảo quản lý, nâng cao chất
lượng, hiệu quả công tác Hải quan Việt Nam đã luôn luôn thực hiện theo khẩu hiệu
mà mình đã đặt ra:
“Thuận lợi, Tận tuỵ, Chính xác”
Với thời gian tìm hiểu có hạn cùng với những kiến thức còn hạn chế, nhất là kinh
nghiệm đánh giá thực tế chưa sâu sắc và đầy đủ. Vì vậy trong bài tiểu luận không
tránh những sai sót, kính mong thầy cùng các bạn đóng góp ý kiến để chúng tôi có
thể hoàn thiện hơn trong những chuyên đề sau.
5

6. CHƯƠNG I: NGHIỆP VỤ HẢI QUAN
1. Chức năng, nhiệm vụ của hải quan việt nam
Hải quan Việt Nam thực hiện chức năng:
+ Quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động xuất nhập khẩu, xuất nhập cảnh,
quá cảnh Việt Nam trong điều kiên hội nhập với nền kinh tế khu vực và thế giới.
+ Xây dựng và chỉ dạo thực hiện chiến lược, quy hoạch phát triển hải quan Việt
Nam
+ Ban hành và tổ chức thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về hải quan
+ Hướng đẫn, thực hiên và tuyên truyền pháp luật hải quan
+ Quy định về tổ chức hoạt động của hải quan
+ Đào tạo, bồi dưỡng xây dựng đội ngũ công chức hải quan
+ Tổ chức nghiên cứu, ứng dụng khoa học và công nghệ, phương pháp quản lý hải
quan hiện đại.
+ Thống kê nhà nước về hải quan
+ Thanh tra, kiểm tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và xử lý các vi phạm pháp luật về
hải quan
+ Hợp tác quốc tế về hải quan
Nhiệm vụ của hải quan:
Thực hiện kiểm tra, giám sát hàng hóa, phương tiện vận tải; phòng,chống buôn lậu,
vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; tổ chức thực hiện pháp luật về thuế đối
với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; thống kê hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu; kiến
nghị chủ trương, biện pháp quản lý nhà nước về hải quan đối với hoạt động xuất
khẩu, nhập khẩu, xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh và chính sách thuế đối với hàng
hóa xuất khẩu, nhập khẩu.
Vai trò của hải quan:
Cùng với sự phát triển của nhân loại, lực lượng hải quan cũng ngày càng trưởng
thành, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp ổn định và phát triển kinh tế, đăc biệt là
kinh tế đối ngoại trong điều kiện hội nhập.
+ Chống buôn lậu và gian lận thương mại;
6

7. + Tổ chức thu thuế xuất nhập khẩu là một trong những nhiệm vụ quan trọng của hải
quan Việt Nam nhằm góp phần bảo vệ lợi ích chủ quyền kinh tế và an ninh quốc gia;
hải quan không chỉ hoạt động ở cửa khẩu biên giới mà hoạt động dọc biên giới, cả
trong nội địa, ở tất cả các nước có nhu cầu làm kiểm tra, giám sát, kiểm soát hàng
hoá xuất nhập khẩu không chỉ phối hợp với lực lượng trong nước mà còn phải hợp
tác chặt chẽ với các tổ chức hải quan quốc tế và khu vực .
2. QUY ĐỊNH CHUNG
1. Hàng hóa xuất khẩu chuyển cửa khẩu là hàng hóa xuất khẩu đang chịu sự kiểm
tra, giám sát hải quan, được vận chuyển từ địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa
khẩu, bao gồm:
- Địa điểm thông quan nội địa (gọi tắt là ICD),
- Địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa khẩu,
- Cửa khẩu không phải là cửa khẩu xuất hàng,
- Địa điểm kiểm tra hàng hóa ngoài cửa khẩu, đến cửa khẩu xuất.
2. Hàng hóa nhập khẩu chuyển cửa khẩu là hàng hóa nhập khẩu đang chịu sự kiểm
tra, giám sát hải quan, được vận chuyển từ cửa khẩu nhập đến:
- Địa điểm thông quan nội địa (ICD),
- Địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài cửa khẩu,
- Cửa khẩu không phải là cửa khẩu nhập hàng,
- Địa điểm kiểm tra hàng hóa ngoài cửa khẩu.
3. Điều kiện để hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu được chuyển cửa khẩu:
- Hàng hóa phải được chứa trong con-ten-nơ hoặc phải được chứa trong các loại
phương tiện, xe chuyên dùng đáp ứng được yêu cầu niêm phong hải quan;
- Đối với lô hàng không thể niêm phong được (hàng siêu trường, siêu trọng...) thì
Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu nhập phải thông báo chi tiết cho Chi cục
trưởng Chi cục Hải quan ngoài cửa khẩu biết về tình hình hàng hóa vận chuyển
không niêm phong.
4. Việc giám sát hàng hóa chuyển cửa khẩu thực hiện bằng niêm phong hải quan
hoặc bằng các phương tiện, biện pháp kỹ thuật nghiệp vụ. Niêm phong hải quan
thực hiện như sau:
7

8. 4.1. Đối với hàng hóa nhập khẩu chuyển cửa khẩu: Do Chi cục Hải quan cửa khẩu
nhập niêm phong.
4.2. Đối với hàng hóa xuất khẩu chuyển cửa khẩu:
a) Nếu hàng hóa làm thủ tục hải quan tại ICD thì Chi cục Hải quan ICD niêm phong.
b) Nếu hàng hóa đã được kiểm tra thực tế tại địa điểm làm thủ tục hải quan ngoài
cửa khẩu thì Chi cục Hải quan ngoài cửa khẩu niêm phong.
c) Trường hợp hàng hóa phải kiểm tra thực tế nhưng Hải quan ngoài cửa khẩu chưa
kiểm tra, mà chuyển Hải quan cửa khẩu xuất kiểm tra, thì công chức hải quan kiểm
tra thực tế hàng hóa ở cửa khẩu xuất niêm phong.
d) Trường hợp hàng hóa được miễn kiểm tra thực tế: Không niêm phong hải quan,
nhưng đối với một số trường hợp xét thấy cần thiết để chống gian lận thương mại thì
Chi cục trưởng Chi cục Hải quan ngoài cửa khẩu làm thủ tục xuất khẩu quyết định
niêm phong hải quan lô hàng đó. Trường hợp có cơ sở phát hiện lô hàng có sai phạm
thì Chi cục trưởng Chi cục Hải quan cửa khẩu xuất quyết định kiểm tra thực tế lô
hàng đó và thông báo cho Chi cục Hải quan ngoài cửa khẩu biết.
5. Quy định về luân chuyển Biên bản bàn giao hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu
chuyển cửa khẩu:
Khi nhận được Biên bản bàn giao do các đơn vị khác chuyển đến, Chi cục Hải quan
nơi nhận lập Bảng thống kê các Biên bản bàn giao (bao gồm các nội dung: số thứ tự;
số, ngày, Biên bản bàn giao, số, ngày tờ khai hải quan, Chi cục làm thủ tục hải quan,
tình trạng hàng hóa khi nhận), cứ 5 ngày làm việc phải fax cho đơn vị gửi 01 lần,
(không phải gửi trả lại Biên bản bàn giao). Quá thời hạn trên không nhận được Bảng
thống kê thì đơn vị gửi thông báo cho Chi cục Hải quan nơi nhận biết để phối hợp
xác minh làm rõ. Đối với trường hợp lô hàng cần phải theo dõi thì Chi cục Hải quan
nhận phải fax Biên bản bàn giao ngay để đơn vị gửi nắm được thông tin kịp thời.
6. Trường hợp hàng nhập khẩu được dỡ xuống cảng khác cảng đích ghi trong vận tải
đơn và được vận chuyển đến cảng đích bằng phương tiện vận tải khác thì coi như là
hàng chuyển cửa khẩu, thủ tục hải quan thực hiện như hàng chuyển cửa khẩu.
8

9. 7. Chủ hàng, người vận chuyển hàng hóa chuyển cửa khẩu có trách nhiệm bảo đảm
nguyên trạng hàng hóa, đi đúng tuyến đường, đúng thời gian ghi trong hồ sơ, luân
chuyển bộ hồ sơ hải quan cho Chi cục Hải quan nơi gửi, nơi nhận.
8. Quy định này áp dụng cho hàng hóa xuất khẩu/nhập khẩu chuyển cửa khẩu giữa
cửa khẩu xuất/nhập khẩu và địa điểm làm thủ tục hải quan thuộc tỉnh, thành phố
khác với tỉnh, thành phố có cửa khẩu xuất/nhập.
Đối với hàng hóa chuyển cửa khẩu giữa hai đơn vị Hải quan thuộc cùng Cục Hải
quan một tỉnh, thành phố thì trên cơ sở những nguyên tắc cơ bản tại Quy định này,
Cục trưởng Cục Hải quan tỉnh, thành phố quy định thủ tục cụ thể theo hướng đơn
giản, ít giấy tờ hơn, bảo đảm yêu cầu quản lý, để áp dụng cho các đơn vị trực thuộc.
3. Quy trình thủ tục hải quan
Đối với người khai hải quan
Khi làm thủ tục hải quan người khai hải quan nộp, xuất trình cho cơ quan hải quan
hồ sơ hải quan
HỒ SƠ HẢI QUAN
1. Hồ sơ đối với hàng xuất khẩu, chủ hàng phải nộp:
- Tờ khai hải quan hàng hóa xuất khẩu: 2 bản chính
- Bản kê chi tiết hàng hóa đối với lô hàng có nhiều chủng loại:1 bản sao
- Giấy phép của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đối với hàng hóa phải có
giấy phép xuất nhập khẩu theo quy định của pháp luật: 1 bản chính
- Hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc giấy tờ có giá trị pháp lý tương đương hợp đồng
mà trong trường hợp cần thiết Tổng cục trưởng Tổng cục hải quan quy định: 1 bản
sao
- Các chứng từ khác theo quy định của pháp luật đối với từng mặt hàng cụ thể mà
người khai hải quan phải nộp hoặc xuất trình cho cơ quan hải quan.
2. Hồ sơ đối với hàng nhập khẩu, chủ hàng phải nộp:
- Tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu: 2 bản chính
- Hóa đơn thương mại: 1 bản chính
9

10. - Hợp đồng mua bán hàng hóa hoặc giấy tờ có giá trị pháp lý tương đương hợp
đồng: 1 bản sao
- Giấy phép của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền đối với hàng hóa phải có
giấy phép nhập khẩu theo quy định của pháp luật: 1 bản chính
- Bản sao vận đơn: 1 bản loại copy
- Bản kê chi tiết hàng hoá đối với lô hàng có nhiều chủng loại: 1 bản chính và 1 bản
sao
- Giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O): 1 bản chính
- Giấy xác nhận đăng ký kiểm tra chất lượng hàng hóa của tổ chức giám định hàng
hóa hoặc giấy thông báo của nhà nước về việc miễn kiểm tra về chất lượng ở cấp
nhà nước: 1 bản chính
- Chứng từ khác theo quy định của pháp luật đối với từng mặt hàng cụ thể
Trường hợp được Chi cục trưởng Hải quan chấp nhận, người khai hải quan được
nộp chậm các chứng từ sau đây:
- Giấy chứng nhận xuất xứ - được nộp chậm không quá 60 (sáu mươi) ngày kể từ
ngày đăng ký tờ khai hải quan
- Các chứng từ khác thuộc hồ sơ hải quan (trừ tờ khai hải quan) không quá 30 (ba
mươi) ngày kể từ ngày đăng ký tờ khai hải quan
Ngoài ra, đối với các hàng hóa khác, hồ sơ hải quan cũng suy từ hồ sơ hải quan đối
với hàng xuất khẩu và hàng nhập khẩu để quy định.
Đối với cơ quan hành chính nhà nước
Bước 1: Tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra điều kiện và đăng ký tờ khai Hải quan, kiểm
tra hồ sơ và thông quan lô hàng miễn kiểm tra:
Công việc của bước này là công chức hải quan nhập mã số thuế xuất nhập khẩu của
doanh nghiệp để kiểm tra điều kiện cho phép mở tờ khai của doanh nghiệp trên hệ
thống (có bị cưỡng chế không) và kiểm tra ân hạn thuế, bảo lãnh thuế;
10

11. - Nếu không được phép đăng kí tờ khai thì thông báo bằng phiếu yêu cầu nghiệp vụ
cho người hải quan biết, trong đó nêu rõ lý do.
- Nếu được phép đăng kí tờ khai thì tiến hành kiểm tra sơ bộ hồ sơ hải quan. Nếu hồ
sơ hợp lệ thì nhập thông tin tờ khai vào hệ thống máy tính, thông tin sẽ tự động xử
lý và đưa ra lệnh hình thức, mức độ kiểm tra- có 3 mức độ khác nhau (mức 1, 2 3
tương ứng xanh, vàng, đỏ)
Mức 1: Miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa (luồng xanh)
Mức 2: Kiểm tra chi tiết hồ sơ, miễm kiểm tra thực tế hàng hóa (luồng vàng)
Mức 3: Kiểm tra chi tiết hồ sơ và kiểm tra thực tế hàng hóa (luồng đỏ). Mức 3 có 3
mức độ kiểm tra thực tế:
+ Mức 3 (a): kiểm tra toàn bộ lô hàng
+ Mức 3 (b): kiểm tra thực tế 10% lô hàng nếu không phát hiện vi phạm thì kết
thúc kiểm tra, nếu phát hiện có vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận
được mức độ vi phạm.
+ Mức 3 (c): kiểm tra thực tế 5% lô hàng nếu không phát hiện vi phạm thì kết
thúc kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận được
mức độ vi phạm
Lưu ý: ở một số trường hợp, công chức hải quan đề xuất hình thức và mức độ kiểm
tra hải quan.
Bước 2: nhân viên hải quan kiểm tra chi tiết hồ sơ, giá, thuế:
Ở bước này, công chức hải quan kiểm tra chi tiết hồ sơ mà doanh nghiệp xuất khẩu,
nhập khẩu nộp vào cơ quan hải quan. Nội dung kiểm tra ở bước này là kiểm tra tính
giá thuế, kiểm tra mã số thuế, chế độ chính sách thuế. Có các trường hợp:
- Nếu kiểm tra chi tiết hồ sơ thấy phù hợp, thì nhân viên hải quan sẽ nhập thông tin
chấp nhận vào máy tính và in “chứng từ ghi số thuế phải thu” với hàng hóa hải quan
theo luồng xanh thì thủ tục hải quan gần như kết thúc ở bước này.
- Đối với hồ sơ luồng vàng có kết quả kiểm tra chi tiết hồ sơ phù hợp với khai báo
11

12. của người khai hải quan, thì nhân viên hải quan:
Kí xác nhận , đóng dấu số hiệu công thức vào ô “ xác nhận đã làm thủ tục hải quan”
trên tờ khai hải quan.
Chuyển bộ hồ sơ cho bộ phận thu lệ phí hải quan đóng dấu “đã làm thủ tục hải quan
và trả tờ khai cho người khai hải quan”.
+ Đối với hồ sơ luồng đỏ có kết quả kiểm tra chi tiết phù hợp với khai báo của người
khai hải quan hoặc có vấn đề cần lưu ý thì ghi vào lệnh hình thức, mức độ kiểm tra
hải quan và chuyển cho công chức bước 3 thực hiện.
+ Nếu kiểm tra chi tiết hồ sơ (vàng và đỏ) phát hiện có sự sai lệch, chưa phù hợp,
cần điều chỉnh, có nghi vấn, có vi phạm thì đề xuất biện pháp xử lý và chuyển hồ sơ
cho lãnh đạo chi cục xem xét quyết định:
 Quyết định thông quan hoặc giải phóng hàng
 Kiểm tra lại hoặc thay đổi mức kiểm tra thực tế hàng hóa
 Tham vấn giá
 Trưng cầu giám định hàng hóa
 Lập biên bản chứng nhận hoặc biên bản vi phạm hành chính về hải quan
Ở bước này, công chức hải quan thực hiện thủ tục xét miễm giảm, xét giảm thuế
(nếu có) theo quy định của thông tư 113/2005/TT-BTC ngày 15/12/2005.
Bước 3: Kiểm tra thực tế hàng hóa
Bước này do công chức được phân công kiểm tra thực tế hàng hóa thực hiện. Việc
kiểm tra thực tế hàng hóa được thực hiện bằng máy móc, thiết bị như máy soi, cân
điện tử… hoặc kiểm tra thủ công. Công việc bước này bao gồm:
- Tiếp nhận văn bản đề nghị của doanh nghiệp về việc điều chỉnh khai báo của người
khai hải quan trước khi kiểm tra thực tế hàng hóa, để xuất trình lãnh đạo chi cục
xem xét, quyết định (nếu có).
- Tiến hành kiểm tra thực tế hàng hóa:
12

13. + Kiểm tra tình trạng bao bì, niêm phong hàng hóa
+ Kiểm tra thực tế hàng hóa theo hướng dẫn ghi tại lệnh hình thức, mức độ kiểm
tra nêu trong phần b thông tư 112/2005/TT-BTC.
+ Xử lý kết quả kiểm tra: có 2 trường hợp:
Nếu kết quản kiểm tra thực tế hàng hóa phù hợp với khai báo của người khai hải
quan thì kí xác nhận, đóng dấu số hiệu công chức vào ô “xác nhận đã làm thủ tục hải
quan” trên tời khai hải quan.
Nếu kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa có sai lệch so với khai báo của người khai
hải quan thì đề xuất biện pháp xử lý và chuyển hồ sơ cho lãnh đạo chi cục xem xét
quyết định:
• Kiểm tra tính thuế lại và ra quyết định điều chỉnh số thuế phải thu.
• Lập biên bản chứng nhận/ biên bản vi phạm.
• Quyết định thông quan tạm giải phóng hàng
Bước 4: Thu lệ phí hải quan, đóng dấu “đã làm thủ tục hải quan” và trả tờ khai
cho người khai hải quan.
Nhiệm vụ của bước này bao gồm:
- Kiểm tra biên lai thu thuế, bảo lãnh của ngân hàng/ tồ chức tín dụng về số thuế
phải nộp đối với hàng hóa phải nộp thuế ngay.
- Thu lệ phí hải quan.
- Đóng dấu “đã làm thủ tục hải quan”
- Vào sổ theo dõi và trả tờ khai hải quan cho người khai hải quan
- Bàn giao hồ sơ cho bộ phận phục tập theo mẫu phiếu tiếp nhận, bàn giao hồ sơ hải
qua ban hành kèm theo (mẫu 02: PTN-BGHS/2006)
Bước 5: Phúc tập hồ sơ:
- Nhận hồ sơ hải quan từ bộ phận thu lệ phí hải quản
- Phúc tập hồ sơ theo quy trình phúc tập hồ sơ do Tổng cục hải quan ban hành.
13

14. Chèn sơ đồ quy trình HQTT
14

15. 4. Swot
Điểm mạnh
- Ngày 11/1/2007 Việt Nam gia nhập WTO giúp đưa hải quan Việt Nam ngày càng
tiến gần đến chuẩn hải quan quốc tế.
- Quy trình mới đã bổ sung thêm phần quy định chung để rạch ròi trách nhiệm và
quyền hạn của từng công chức hải quan, lãnh đạo Chi cục trong thực hiện Quy trình;
đưa ra các nguyên tắc, các yêu cầu bắt buộc khi triển khai thực hiện. Quy trình thủ
tục mới cụ thể hóa đến mức cao nhất và đơn giản hóa ở mỗi bước, đồng thời ứng với
mỗi bước còn quy định rõ trách nhiệm và quyền hạn của từng công chức, qua đó
công chức biết rõ mình phải làm những gì và có quyền làm gì.
- Nếu trước kia lãnh đạo chi cục mới được ký thông quan hàng hóa, thì nay Quy
trình thủ tục hải quan mới đã cho phép công chức hải quan được quyền ký thông
quan hàng hóa ở mỗi bước.Khắc phục tình trạng hồ sơ phải quay đi quay lại nhiều
lần và không phải quay về xin ý kiến lãnh đạo trước kia.
- Đã áp dụng khá nhiều chuẩn mực quốc tế vào hoạt động thực tiễn của mình.
Hải quan Việt Nam đã chủ động tham gia Công ước về đơn giản hóa và Hài hòa hòa
thủ tục Hải quan (Công ước Kyoto), Công ước về Hệ thống mô tả hài hòa và mã hóa
hàng hóa (Công ước HS), Hiệp định TRIPS về bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, Hiệp
định thương mại Việt – Mỹ, Luật mẫu của Tổ chức Hải quan Thế giới (WCO)… và
đã đưa những nguyên tắc, chuẩn mực cơ bản nhất của các Công ước, Hiệp định…
vào Luật Hải quan cũng như các văn bản hướng dẫn thi hành thuộc hệ thống văn bản
pháp luật Việt Nam.
Điểm yếu
- Hành lang pháp lý còn nhiều bất cập cần chỉnh đốn, thay đổi
- Hạ tầng vật chất kỹ thuật còn yếu
Cụ thể còn thiếu:
15

16. + Trang thiết bị kỹ thuật trong giám sát, kiểm tra hải quan, các thiết bị phục vụ
cho việc kiểm tra hàng hoá xuất nhập khẩu, hành lý của khách xuất nhập cảnh phù
hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa bàn.
+ Trang bị kỹ thuật đầy đủ cho cán bộ kiểm hoá
+ Trang bị đồng bộ máy soi hiện đại, quy trình nghiệp vụ hoàn chỉnh cho các
điểm thông quan
+ Hiện đại hóa các trang thiết bị phục vụ hoạt động kiểm soát chống buôn lậu,
buôn bán hàng cấm và các loại tội phạm mới.
- Tuy đã đưa vào hệ thống văn bản pháp quy 23 chuẩn mực của Công ước Kyoto
(Công ước quốc tế về đơn giản hoá và hài hoà thủ tục hải quan do Tổ chức Hải quan
Thế giới – WCO- ban hành), song đến nay mới triển khai được 18 chuẩn mực, còn 5
chuẩn mực vẫn phải “nằm chờ” do chưa đủ cơ sở pháp lý
- Thủ tục hành chính rườm rà:
Theo quyết định số 1904/QĐ-BTC ngày 10/8/2009 về danh mục thủ tục trong ngành
hải quan với 239 thủ tục, trong đó có 15 thủ tục cấp tổng cục, 27 thủ tục cấp cục và
197 thủ tục cấp chi cục
Và theo WCO một giao dịch thương mại quốc tế thường liên quan đến 27-30 cơ
quan/bên khác nhau
Bao gồm khoảng 40 loại chứng tư khác nhau với khoảng 400 phần tử dữ liệu
Trong đó 30 loại chứng tư lặp lại va 60-70%phần tư dư liệu trùng lặp ít nhất một
lần.
Cụ thể như :
+ Trên tờ khai XNK cũ có ô ghi mức độ kiểm tra hàng hóa, song theo quy trình
hiện nay lại bắt buộc phải có thêm 2 tờ lệnh hình thức cũng chỉ nhằm mục đích thể
hiện tiêu chí này.
+ Bố cục quy trình cũng chưa hợp lý, như thay vì khâu quyết định hình thức, mức
độ kiểm tra phải được đưa lên đầu, thì lại đặt ở công đoạn cuối.
+ Tiêu chí để quyết định hình thức, mức độ kiểm tra (xanh, vàng, đỏ) do máy
tính xác định nhưng vì phần mềm chưa hoàn chỉnh nên mức độ chính xác chưa cao
16

17. + Một vấn đề cơ bản vẫn chưa được sửa đổi, đó là quy định tỉ lệ kiểm tra 5%,
10%, 100%, khiến khó khăn cho cả DN và hải quan.
+ Không phân biệt rõ người khai hải quan là giám đốc DN hay nhân viên đi làm
thủ tục
- Quy trình tính thuế, thu thuế, hoàn thuế
Đối với quy trình hoàn thuế:
+ Việc quy định “hoàn thuế trong trường hợp có quyết định xử lý hoàn thuế của
cơ quan có Nhà nước có thầm quyền” là một quy định làm mất định tính thực thi của
Luật Thuế GTGT. Hơn nữa với quy định này sẽ dẫn đến tình trạng lạm dụng và tuỳ
tiện trong quá trình quyết định hoàn thuế.
+ Trong trường hợp ngành thuế nghi ngờ doanh nghiệp gian lận thuế GTGT, cần
có thời gian để xác minh thì thời hạn 15 ngày là không đủ
+ Việc hoàn thuế GTGT dựa trên những hóa đơn chứng từ đã có, còn tính trung
thực của các hoá đơn chứng từ này (đã phát sinh từ 3 tháng trước đó) thì không được
xác minh đầy đủ
+ Việc chấp nhận khấu trừ khống đối với các loại hàng nông, lâm, thủy hải sản
mua của nông dân trên cơ sở thiết lập bảng kê là kẻ hở để các doanh nghiệp gian lận
thuế giá trị gia tăng.
Đối với phương pháp tính thuế:
+ Chỉ có những đơn vị nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ mua hàng
hoá, dịch vụ từ những đơn vị cũng nộp thuế theo phương pháp khấu trừ và có lập
hoá đơn GTGT hợp pháp thì mới có khả năng được khấu trừ thuế đầu vào một cách
chính xác số thuế GTGT đúng theo bản chất của thuế GTGT. Vì vậy, trường hợp này
đi ngược lại với bản chất của thuế GTGT mà thực chất chỉ là một phiên bản của thuế
doanh thu.
+ Tình trạng khấu trừ khống đưa đến một mâu thuẫn là trong một số trường hợp
số thuế đầu vào không có thật thì được khấu trừ, một số trường hợp khác là số thuế
đầu vào có thật thì không được khấu trừ hoặc chỉ được khấu trừ một phần
17

18. Cơ hội
- Hỗ trợ của nhà nước:
Tính đến hết ngày 31/3/2010, Bộ Tài chính đã hoàn thành rà soát các thủ tục hành
chính còn lại trong Bộ thủ tục hành chính đã được công bố. Qua đó, Bộ Tài chính
kiến nghị sửa đổi, bổ sung 480 thủ tục hành chính; kiến nghị thay thế, hủy bỏ 30 thủ
tục; trong đó thuế đạt 256/330 thủ tục, hải quan đạt 179/239 thủ tục. Qua tính toán
sơ bộ, nếu thực hiện các phương án đơn giản hóa thì dự kiến sẽ cắt giảm được 31%
chi phí tuân thủ thủ tục hành chính so với hiện tại, tương đương số tiền khoảng
3.031 tỷ/năm. Riêng trong lĩnh vực Hải quan: kiến nghị sửa đổi, bổ sung để đơn giản
hoá 59/197 thủ tục (trong đó 36 mẫu đơn, mẫu tờ khai; 03 yêu cầu điều kiện đính
kèm thủ tục hành chính), bãi bỏ 03 thủ tục và kiến nghị sửa đổi, bổ sung 06 thủ tục;
giữ nguyên 58 thủ tục. Tính toán chi phí thì cắt giảm được 32,11%, tương đương
187 tỷ đồng.
- Được sự hỗ trợ, chỉ dẫn thường xuyên của WCO, Ủy ban hải quan ASEM
- Việc áp dụng những chuẩn mực quốc tế vào luật hải quan Việt Nam giúp đẩy
nhanh lưu thông hàng hoá, giảm thủ tục cho doanh nghiệp doanh nghiệp có thể
giảm thời gian thông quan, giảm chứng từ trong bộ hồ sơ Hải quan, qua đó tiết kiệm
thời gian, chi phí và nhân lực cho doanh nghiệp, nâng cao năng lực cạnh tranh cho
doanh nghiệp. Còn cơ quan Hải quan có thể nâng cao năng lực quản lý, nâng cao
nhận thức cho cán bộ, công chức về cải cách hiện đại hóa và xác định lại được mô
hình thủ tục Hải quan điện tử cho giai đoạn mở rộng; đồng thời nâng cấp dần hạ
tầng CNTT theo chuẩn mực quốc tế.
Thách thức
- Hoạt động buôn bán vận chuyển ma tuý, chất gây nghiện, vũ khí, văn hóa phẩm
đồi trụy, phản động ngày càng gia tăng và phức tạp hơn
18

19. - Xuất hiện những hình thức buôn lậu và gian lận mới như: vi phạm bản quyền, xâm
phạm sở hữu trí tuệ, vi phạm trong lĩnh vực công nghệ thông tin, rửa tiền, buôn lậu
động thực vật quý hiếm…
- Thất thu thuế do những chồng chéo trong hệ thống pháp lý, tham ô…
- Cán bộ hải quan chưa có đủ năng lực, tầm nhìn chiến lược do công tác đào tạo,phát
triển chưa hợp lý và không sát với thực tế
- Mất đi nhiều nguồn đầu tư vào Việt Nam do thủ tục hành chính rườm rà, biểu thuế
còn có điểm chưa hợp lý….
- Gia nhập WTO
Một số giải pháp
- Tạo nên mô hình dữ liệu WCO hiện đại hoàn chỉnh. Với mục tiêu: Tiêu chuẩn
hóa , Đơn giản hóa, Hiện đại hóa, Hài hòa hóa
- Để đối phó với nền kinh tế Việt Nam hậu khủng hoảng, HQ cần:
+ Tăng cường hợp tác theo hệ thống hợp tác hải quan trên toàn cầu, nhằm trao
đổi thông tin và tin tức tình báo.
+ Hợp tác chặt chẽ hơn nữa với các bộ ngành ban hành chính sách thương mại
để giải quyết các vấn đề đang nổi lên về thuế và đầu tư hiện nay.
+ Cần phối hợp tốt với các cơ quan quản lý biên giới vì mục đích đơn giản và
hài hoà các thủ tục qua lại biên gới.
+ Xem xét, nếu có thể, áp dụng chính sách hoãn nộp thuế và kéo dài thời điểm
nộp thuế đối với các thương gia có độ tin cậy cao, hoặc qui định một thời điểm cụ
thể để nộp thuế nhập khẩu sau khi hàng hoá đã được giải phóng và lưu thông trên thị
trường.
- Tạo mối quan hệ giữa doanh nghiệp và Hải quan sẽ chặt chẽ hơn thông qua chương
trình Doanh nghiệp ưu tiên đặc biệt (AEO). AEO là chương trình liên quan đến các
doanh nghiệp được ưu tiên đặc biệt. Một doanh nghiệp được chấp thuận là AEO sẽ
nhận được các lợi ích khi làm thủ tục hải quan như đơn giản hóa, tạo thuận lợi và
các thủ tục đặc biệt liên quan đến kiểm soát hải quan khi nhập khẩu vào Việt Nam
19

20. và xuất khẩu từ Việt Nam. Các thủ tục đơn giản hóa, hài hòa hóa và thủ tục đặc biệt
áp dụng cho bất cứ một AEO nào cũng phụ thuộc vào các yếu tố khác nhau trong đó
có các thủ tục đang có hiệu lực do HQ chấp nhận, đó là các hoạt động của doanh
nghiệp, loại hình doanh nghiệp và kim ngạch xuất nhập khẩu. Ngược lại, doanh
nghiệp cũng phải đáp ứng được những tiêu chí mà HQ đưa ra và được tin tưởng
trong những hoạt động liên quan đến hải quan của Việt Nam, trong đó có việc đáp
ứng các chuẩn mực về an ninh, an toàn.
- Về việc nâng cao hiểu biết cho doanh nghiệp cũng như cán bộ hải quan để tạo cơ
sở cho Hải quan Việt Nam vừa thực hiện nhiệm vụ đảm bảo an ninh an toàn của
mình vừa tạo thuận lợi cho thương mại.
- Về quy trình thuế:
+ Phải thiết lập được hệ thống thông tin đến tận các doanh nghiệp đến các ban
ngành – quận – huyện, để có thông tin kịp thời về các giao dịch của doanh nghiệp.
Từ đó, có thể hạn chế được tối đa tình trạng gian lận thuế.
+ Việc quản lý hoá đơn kê khai thuế cần phải thực hiện bằng hệ thống máy tính
trên toàn quốc để truy cập, xác minh hoá đơn một cách thuận lợi và nhanh gọn. Do
đó, ngành thuế cần phải phát triển hệ thống mạng giữa các tỉnh, thành phố.
+ Nên bỏ khấu trừ khống.
+ Một số cán bộ trong ngành thuế, Hải quan chưa làm tròn và đúng vai trò, nhiệm
vụ của mình. Trong một số trường hợp đã thông đồng với các đối tượng gian lận
thuế, làm mất tiền của Nhà nước. Thiết nghĩ công tác cán bộ trong các ngành Thuế
và Hải quan phải được đặt lên hàng đầu trong sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại
hoá đất nước.
20

21. CHƯƠNG II : NGHIỆP VỤ HẢI QUAN ĐIỆN TỬ
1. THỦ TỤC HẢI QUAN ĐIỆN TỬ
Khái niệm: Thủ tục hải quan điện tử là thủ tục hải quan được thực hiện bằng
phương tiện điện tử.
Đặc điểm:
- Khai báo Hải quan và xứ lý hồ sơ được thực hiện qua mạng .
- Hệ thống phân luồng tự động trên cơ sở đánh giá mức độ rủi ro.
- Thiết lập kết nối trao đổi dữ liệu điện tử với các hãng vận chuyển, cảng vụ, sân
bay, đại lý, kho bạc, ngân hàng, các cơ quan cấp phép để tiếp nhận thông tin về hàng
hóa, hành khách, trước khi phương tiện nhập cảnh.
- Thực hiện thông quan trước khi hàng đến đối với các doanh nghiệp có độ tuân thủ
cao.
Những điểm mới của quy trình TTHQĐT
a. Chứng từ hải quan điện tử
- Chứng từ điện tử là là những thông tin được tạo ra, gửi đi, nhận, và lưu trữ bằng
phương tiện điện tử trong hoạt động tài chính
- Là thông điệp dữ liệu
- Chứng từ HQĐT có giá trị làm thủ tục như chính chứng từ đó thể hiện ở dạng văn
bản giấy
b. Quản lý tuân thủ dựa trên quản lý rủi ro
- Trên cơ sở nguyên tắc chính của Công ước Kyoto sửa đổi 1999:
+ Hạn chế kiểm soát hải quan ở mức cần thiết để đảm bảo tuân thủ Luật HQ.
+ Thủ tục hành chính đơn giản và mang tính thực tiễn.
+ Mang tính ít xâm phạm và tạo điều kiện thuận lợi cho thương mại.
21

22. - Hạ tầng công nghệ thông tin và truyền thông phù hợp nhằm cung cấp quy trình xử
lý vàthông quan tự động . Cán bộ HQ phải có sư tích hợp với các hệ thống TM
- Hiệu quả hơn so với thủ tục hải quan truyền thống trước đây “ tiền kiểm”
Đối với người khai hải quan
a. Tờ khai HQĐT theo mẫu
b. Bản ĐT vận tải đơn hoặc 1 bản sao chụp từ bản gốc hoặc bản chính của các
bản vận tải đơn có ghi chữ copy hoặc chứng từ có giá trị tương đương trong
trường hợp hàng được người khai HQ đề nghị cơ quan HQ xác nhận thực xuất
c. Bản chính "Bản kê chi tiết hàng hóa" trong trường hợp hàng hoá có nhiều
chủng loại hoặc đóng gói không đồng nhất
d. Bản ĐT giấy phép xuất khẩu của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền
trong trường hợp hàng hóa phải có giấy phép xuất khẩu
e. Bản ĐT hoặc 1 bản sao các chứng từ khác phải có theo quy định của pháp luật
liên quan
Đối với cơ quan hành chính nhà nước
Bước 1: Kiểm tra sơ bộ , đăng ký tờ khai điện tử
- Kiểm tra đối chiếu sự phù hợp giữa dữ liệu điện tử về tên hàng và mã số hàng hóa
xuất nhập khẩu do DN khai báo
- Kiểm tra sự đầy đủ các tiêu chí trên TK
- Xử lý thông tin khai báo
Thông tin khai báo đầy đủ và phù hợp: Chấp nhận đăng ký TK điện tử, cập nhật kết
quả kiểm tra vào hệ thống để hệ thống cấp sổ đăng ký, phân luồng TK
+ Hệ thống chấp nhận thông quan, tiếp bước 4
+ Hệ thống chưa chấp nhận thông quan phải thực hiện một số nghiệp vụ khác:
Thông báo cho người khai HQ xuất trình các chứng từ theo quy định thông qua hệ
thống xử lý dữ liệu hải quan điện tử và chuyển sang bước 2
- Trường hợp thông tin khai của người khai chưa phù hợp theo quy định, công chức
kiểm tra thông qua hệ thống hướng dẫn người khai điều chỉnh cho phù hợp hoặc từ
chối đăng ký và nêu rõ lỹ do bằng “ thông báo từ chối TKHQĐT”
- Các trường hợp khác báo cáo Lãnh đạo Chi Cục
22

23. Bước 2: Kiểm tra chi tiết hồ sơ HQĐT
2.1. Hình thức, nội dung kiểm tra chi tiết
a.Hình thức, mức độ kiểm tra
Hình thức kiểm tra hồ sơ hải quan: Kiểm tra chứng từ giấy, kiểm tra chứng từ điện
tử (bao gồm cả chứng từ chuyển đổi từ chứng từ giấy);
b. Nội dung kiểm tra
Kiểm tra nội dung khai trên tờ khai hải quan điện tử, chứng từ thuộc hồ sơ hải quan
điện tử, đối chiếu nội dung khai với các chứng từ thuộc hồ sơ hải quan điện tử; kiểm
tra sự phù hợp giữa nội dung khai với quy định pháp luật
Chi tiết giống phần TTHQ thông thường
2.2.Xử lý kết quả kiểm tra
a. Phù hợp với quy định của Phân luồng thì công chức kiểm tra hồ sơ quyết
định thông quan trên hệ thống chuyển sang bước 4
b. Nếu kiểm tra chi tiết hồ sơ phát hiện có sự sai lệch, chưa phù hợp giữa các
chứng từ thuộc bộ hồ sơ hải quan và thông tin khai, cần phải điều chỉnh thì
công chức kiểm tra hồ sơ yêu cầu người khai hải quan sửa đổi bổ sung.
Trường hợp có nghi vấn, công chức báo cáo đề xuất thay đổi mức độ hình
thức kiểm tra trình lãnh đạo Đội, lãnh đạo Chi cục quyết định theo thẩm
quyền
c. Kiểm tra xác định trị giá tính thuế tại Chi cục .
2.3. Lưu chuyển hồ sơ cho các bước tiếp theo.
Bước 3: Kiểm tra thực tế hàng hóa
Xem TTHQ thông thường
Bước 4: Xác nhận đã thông quan điện tử; Giải phóng hàng; Hàng mang về bảo
quản; Hàng chuyển cửa khẩu
- Xác nhận vào 02 Tờ khai hải quan điện tử in, HQ lưu 01 bản, người khai HQ 01
bản, cập nhật thông tin xác nhận vào hệ thống.
Bước 5: Quản lý hồ sơ
23

24. Chèn sơ đồ quy trình HQĐT
24

25. 2. Swot
Điểm mạnh
Sau một thời gian triển khai hải quan điện tử ( HQĐT), khai báo từ xa tại một số
cục hải quan có lưu lượng hàng hóa lớn như Hải Phòng, Hà Nội, Đà Nẵng, Bình
Dương, Đồng Nai, Tp.HCM... Có thể thấy, phương thức này đã đem lại những lợi
ích thiết thực cho doanh nghiệp (DN) cũng như hoạt động thương mại, công tác
quản lý xuất nhập khẩu. Ngành hải quan Việt Nam đã áp dụng nhiều kỹ thuật
hiện đại trong quy trình thủ tục hải quan, ưu tiên cho các doanh nghiệp tham gia
Hải quan điện tử theo Quyết định 103.
Về khai hải quan: khai hải quan được chủ yếu thực hiện qua mạng tin học.
HQĐT được xây dựng dựa trên công nghệ thông tin và quy trình nghiệp vụ đơn
giản, hài hòa, thống nhất, phù hợp chuẩn mực và thông lệ quốc tế, giảm thời gian
thông quan và chi phí cho DN. Trước đây DN phải đến cơ quan HQ mua mẫu hồ
sơ về khai, khi tham gia HQĐT, DN chỉ cần khai, gửi thông tin qua mạng đến hải
quan, hệ thống thủ tục HQĐT trực tiếp kiểm tra, đối chiếu thông tin sau đó phản
hồi cho DN.
Cơ quan HQ dự kiến sẽ ban hành các quy chuẩn về mẫu hồ sơ để DN tự làm và
tự chịu trách nhiệm với hồ sơ của mình, không phải tải mẫu hồ sơ của Tổng cục.
Ngoài ra, DN khi tham gia HQĐT được cơ quan HQ hỗ trợ đào tạo, cung cấp
phần mềm khai báo HQĐT và tư vấn trực tiếp miễn phí. Cả DN và cơ quan hải
quan có khả năng kiểm soát toàn bộ quá trình luân chuyển của bộ hồ sơ cũng như
việc thực hiện thủ tục hải quan của nhân viên cấp dưới.
25

26. Kiểm tra hàng hoá: Quy định hình thức kiểm tra, từ cơ sở dữ liệu tập trung tại
Tổng cục chỉ đạo cho toàn quốc. Đơn giản hóa thủ tục, rút ngắn thời gian thông
quan hàng hóa, dễ lưu trữ hồ sơ, chủ động khai báo, nâng cao tính minh bạch,
công bằng trong giải quyết thủ tục hải quan, giảm tiêu cực phát sinh, do vậy
HQĐT được cộng đồng DN đánh giá cao. Mặt khác, thông tin khai hải quan cũng
trở nên nhất quán, chuẩn hóa cả từ phía DN và hải quan, tạo thuận lợi cho công
tác quản lý của hải quan và DN dễ dàng đối chiếu, kiểm tra và thanh khoản hợp
đồng gia công.
Xây dựng 3 Trung tâm phân tích phân loại hàng hoá hiện đại và đạt tiêu chuẩn
quốc tế có đủ khả năng phân tích được trên 50% các mặt hàng xuất nhập khẩu
cần phải giám định; thực hiện mục tiêu hoạt động phân tích, phân loại hàng hóa
XNK phải là “cánh tay nối dài” của công tác kiểm hóa . DN tham gia HQĐT
trong khâu này sẽ được hưởng các quyền như:
• Được ưu tiên thực hiện kiểm tra trước so với đăng ký hồ sơ HQ bằng giấy.
• Được thông quan hoặc giải phóng hàng nhanh trên cơ sở tờ khai ĐT đối với
những lô hàng thuộc diện miễn kiểm tra. Cụ thể, thời gian thông quan đối với lô
hàng thuộc diện miễn kiểm tra hải quan là từ 5 đến 10 phút, lô hàng phải kiểm tra
hồ sơ là từ 20 đến 30 phút.
• Được sử dụng chứng từ in ra từ hệ thống khai HQĐT (có đóng dấu và chữ ký
của đại diện DN) đối với lô hàng đã được chấp nhận thông quan hoặc giải phóng
hàng để làm chứng từ vận chuyển.
Giám sát hải quan: chủ yếu thực hiện thông qua thiết bị kỹ thuất hiện đại như:
camera; hệ thống định vị toàn cầu...
Thu lệ phí hải quan: trong khâu này, DN được các hưởng các quyền như:
• Được lựa chọn hình thức nộp lệ phí làm thủ tục HQ và các loại phí khác.
• Được cơ quan HQ cung cấp thông tin về quá trình xử lý hồ sơ HQĐT thông qua
hệ thống xử lý dữ liệu ĐT HQ.
26

27. • Đối với công tác quản lý thuế, hệ thống khai báo HQĐT giúp kết chuyển tự
động số thuế phải thu sang chương trình kế toán, bớt được công đoạn nhập thủ
công chứng từ số thuế phải thu…
Dưới đây là bảng so sánh của HQĐT với hải quan truyền thống:
Sự khác nhau giữa HQ truyền thống và HQĐT
HQ truyền thống HQĐT
Thông tin
khai báo
Yêu cầu khai báo
trên các mẫu văn bản
cố định
Yêu cầu khai báo dạng
mã hóa vào hệ thống
máy tính
Hồ sơ HQ
Tập hợp các loại
chứng từ
Tệp dữ liệu ĐT gồm các
chỉ tiêu thông tin khai
báo và chứng từ hỗ trợ
được ĐT hóa. Pháp luật
chấp nhận hồ sơ HQĐT
có giá trị như hồ sơ
thông thường nếu đáp
ứng các điều kiện nhất
định
Phương
thức tiếp
nhận khai
báo
Người khai HQ trực
tiếp đến trụ sở HQ để
nộp hồ sơ
Người khai có thể gửi
các chỉ tiêu thông tin qua
mạng đến hệ thống thông
tin ĐT của cơ quan HQ
Cách thức
xử lý
thông tin
Trực tiếp xử lý từng
chứng từ kèm theo tờ
khai HQ, so sánh, đối
chiếu, kiểm tra tính
chính xác, thống nhất
của nội dung khai
báo
Hệ thống thủ tục HQĐT
trực tiếp kiểm tra, đối
chiếu một cách tự động
hoặc bán tự động đối với
các chỉ tiêu thông tin
Cách thức
phản hồi
thông tin
Yêu cầu sự hiện diện
của cả người khai
HQ và công
chứcHQ.
Công chức HQ thông
báo cho người khai
HQ về kết quả xử lý
và hướng dẫn thực
Xử lý thông tin ĐT, phản
hồi trực tiếp vào hệ
thống CNTT của người
khai HQ các thông điệp
ĐT
27

28. hiện các bước đi tiếp
theo của quy trình
thủ tục HQ
Điểm yếu
Bên cạnh những ưu điểm, hải quan điện tử Việt Nam bộc lộ một số hạn chế, phát
sinh vướng mắc, đòi hỏi có giải pháp khắc phục kịp thời như :
- Mô hình thủ tục hải quan điện tử đang vận hành thí điểm tại TP.HCM và Hải
Phòng mới được xây dựng và hoạt động độc lập tại 1 Chi cục Hải quan điện tử,
không có sự nối kết, liên thông với toàn bộ hệ thống xử lý dữ liệu của các đơn vị
khác, nên việc kết hợp hoạt động nghiệp vụ giữa các chi cục hải quan khác không
dễ dàng, khó đáp ứng yêu cầu khi số lượng doanh nghiệp và hàng hoá tăng lên
trong giai đoạn thí điểm mở rộng.
- Giải quyết các bước trong quy trình nghiệp vụ vẫn liên quan nhiều đơn vị hải
quan, DN vẫn còn phải đi lại, chờ đợi.
- Hệ thống mạng đôi lúc vẫn trục trặc, phần mềm ứng dụng triển khai vẫn còn
phải hiệu chỉnh nhiều, hệ thống mạng HQĐT hiện chưa kết nối với các tổ chức
thương mại, cơ quan quản lý nhà nước như thuế, kho bạc, ngân hàng... nên nhiều
khâu vẫn phải thực hiện theo phương pháp thủ công, gây chậm trễ.
- Nhiều DN vốn quen làm thủ công, khai thủ tục hải quan trên giấy, khi chuyển
sang khai báo điện tử cũng gặp khó khăn.
-Thông tin về chính sách mặt hàng do các bộ, ngành quản lý còn chậm. Hầu hết
thông tin, số liệu do các Bộ, ngành cung cấp đều bằng công văn giấy, quyết định
về HQĐT được ban hành, đã có hiệu lực áp dụng, nhưng phải đợi chương trình
phần mềm hoàn thành mới thực hiện được.
- Lượng hàng hóa, doanh nghiệp tham gia thủ tục HQĐT còn hạn chế, điều kiện
triển khai quản lý rủi ro còn nhiều bất cập.
- Nhiều cơ quan liên quan vẫn yêu cầu xuất trình tờ khai in làm chứng từ để giải
quyết công việc, nên DN vẫn phải tới chi cục HQĐT xác nhận đã thông quan tờ
28

29. khai in, chưa thực hiện được chuẩn hóa, mã hóa danh mục hàng hóa trên hệ thống
khai điện tử nên tính tự động xử lý của hệ thống chưa cao.
Một số DN chưa thật sự quan tâm đầu tư cơ sở vật chất và nâng cao trình độ đội
ngũ cán bộ về công nghệ thông tin, nên thực hiện thủ tục HQĐT còn nhiều sai sót
và chưa chính xác.
Cơ hội
- Hầu như tất cả các doanh nghiệp đều có mạng internet nên việc truyền tải thông
tin về hải quan đến các doanh nghiệp dễ dàng mà không tốn nhiều chi phí; trao
đổi thông tin với hải quan các nước cũng thuận tiện hơn, xóa bỏ khoảng cách giữa
hải quan Việt Nam với hải quan thế giới.
- Hệ thống xử lý tự động hiện đại sẽ giúp cho cơ quan Hải quan hoạt động minh
bạch, hiệu quả, đánh giá rủi ro tốt hơn và tăng cường chống tham nhũng. Quá
trình này còn đem đến cho Hải quan cơ hội phối hợp tốt với các cơ quan của
chính phủ và giữa các cơ quan Hải quan các nước với nhau.
- Thông qua mối quan hệ hợp tác với các cơ quan Hải quan nước khác, thực hiện
Hải quan điện tử giúp cho thủ tục hải quan có thể đến trước khi hàng hoá và
người đến biên giới. Mỗi bên liên quan trong dây chuyền thương mại có thể gửi
thông tin tới Hải quan sớm hơn. Việc này cho phép cơ quan Hải quan thực hiện
nhiệm vụ và ra quyết định thông quan nhanh hơn.
- Gia nhập WTO, Việt Nam sẽ tiếp cận và tiếp nhận được nguồn nhân lực, vật lực
lớn từ những nước phát triển là thành viên của WTO.Do đó, tiếp cận được công
nghệ hiện đại nhanh chóng giúp hải quan điện tử phát triển nhanh hơn, đi từ thí
điểm tới đại trà trong thời gian ngắn.
Thách thức
Bên cạnh việc tận dụng những cơ hội do thương mại điện tử mang lại, trong thời
gian tới, Hải quan điện tử phải đối phó với nhiều thách thức :
- Phải biết tận dụng được triệt để lợi ích của công nghệ thông tin mang lại cho
ngành, nâng cao năng lực cho cán bộ, công chức. Hải quan phải khắc phục được
29

30. sự phát triển có tính biệt lập về hệ thống điện tử, thông tin từ các bộ, ngành cũng
phải là thông tin điện tử.
- Hoạt động trong một môi trường mở và mang tính toàn cầu, đòi hỏi Hải quan
phải đáp ứng các yêu cầu: Các quy trình thủ tục hải quan phải hài hoà hoá dựa
trên Công ước Kyoto sửa đổi, cũng như đưa ra các quy định về giao dịch điện tử,
như chữ ký điện tử và văn bản điện tử; các yêu cầu về chuẩn hoá cơ sở dữ liệu đối
với hàng xuất khẩu và nhập khẩu, được xác định trong mô hình cơ sở dữ liệu Hải
quan của WCO; Hải quan cần có một chiến lược an ninh về công nghệ thông tin
một cách toàn diện để giải quyết việc chứng nhận kỹ thuật số qua biên giới.
- Hải quan phải cung cấp dịch vụ trực tuyến toàn diện, thúc đẩy các doanh nghiệp
đều tham gia và tuân thủ. Muốn làm được điều đó, ngành hải quan phải đưa các
luật lệ, quy định liên quan và chỉ dẫn trực tuyến về vấn đề hải quan cũng như
những kiến thức trao đổi trên trang Web Hải quan để hỗ trợ cho doanh nghiệp.
- Đòi hỏi từ phía các doanh nghiệp đối với ngành Hải quan trong việc giảm thời
gian thông quan ngày càng lớn do sự tăng trưởng của vận tải hàng không và đặc
biệt sự gia tăng các kiện hàng do thực hiện thương mại điện tử.
- Việc gia tăng hàng hóa có giá trị nhỏ cũng ảnh hưởng tới số thu của Hải quan.
Nếu như trước đây, các doanh nghiệp trung gian nhập khẩu hàng hoá có số lượng
lớn, thì ngày nay, thương mại điện tử cho phép người mua có thể đặt hàng trực
tiếp tới nhà sản xuất, việc đó dẫn đến nguy cơ sẽ có những lô hàng có giá trị dưới
mức giá trị tối thiểu theo quy định. Việc này có thể gây ảnh hưởng bất lợi đến
việc bán các hàng hoá giống hệt trong nước vì bị thu thuế tiêu thụ, trong khi đó,
hàng hoá có trị giá tối thiểu không bị thu loại thuế này
- Hải quan cũng cần cảnh giác cao hơn với các loại tội phạm do thương mại điện
tử mang lại và các biện pháp để đối phó với các loại tội phạm này. Việc phát triển
công nghệ mới đòi hỏi phải xây dựng hệ thống pháp luật để đối phó với các hành
vi vi phạm ngày càng tăng, đồng thời đáp ứng các thoả thuận hỗ trợ lẫn nhau để
30

31. xử lý giao dịch thương mại điện tử và cải thiện nội dung đào tạo nhằm kiểm soát
các loại tội phạm liên quan đến máy tính và nhân viên thực thi pháp luật.
Một số giải pháp
Thương mại điện tử đặt ra thách thức to lớn đối với ngành Hải quan trên toàn thế
giới, nhưng đồng thời, nó cũng đem lại các cơ hội to lớn trong việc cải thiện chất
lượng dịch vụ đối với thương mại quốc tế. Thương mại điện tử đòi hỏi Hải quan
phải xem xét lại và thay đổi cơ bản chiến lược hoạt động của mình và theo đuổi
cách tiếp cận toàn diện trong việc áp dụng công nghệ thông tin và viễn thông
nhằm đảm bảo dịch vụ công được thực hiện trực tuyến hoàn toàn.
Để đáp ứng các yêu cầu của thương mại điện tử, Hải quan cần phải dự thảo
chiến lựơc có tính tổng thể, toàn diện và chắc chắn. Chiến lược này phải đảm
bảo các yếu tố sau:
Một là, đơn giản hoá các quy trình và thủ tục hải quan, đồng thời đảm bảo mức
độ tuân thủ và an ninh cao, việc này sẽ làm giảm gánh nặng đối với doanh nghiệp
và giúp cho chi phí tuân thủ thấp hơn.
Hai là, phát triển các giao dịch thương mại quốc tế phi biên giới, chuẩn hoá thủ
tục hải quan và các luồng cơ sở dữ liệu nhằm đảm bảo rằng các cơ sở dữ liệu này
được sử dụng thành công đối với tất cả các nước thành viên của WCO và cơ sở
dữ liệu này được xây dựng theo mô hình cơ sở dữ liệu hải quan của WCO và
Công ước Kyoto sửa đổi.
Ba là, các ứng dụng đã triển khai phải được nâng cấp. Về phía doanh nghiệp cũng
cần chuẩn bị đủ điều kiện về hạ tầng, nhân lực để tham gia đầy đủ quy trình khai hải
quan qua mạng.
Bốn là, cần phải đặt sự tín nhiệm vào việc sử dụng các dữ liệu thương mại nhằm
hoàn thành các yêu cầu của Hải quan.
31

32. Năm là, khai thác các tiềm năng trao đổi thông tin tình báo giữa các cơ quan Hải
quan và đặc biệt là xây dựng khái niệm Số tham chiếu lô hàng đơn nhất (UCR)
đối với quá trình kiểm toán các giao dịch thương mại quốc tế trọn gói.
Sáu là, phát triển cơ chế làm việc chung giữa Hải quan và các cơ quan khác của
chính phủ tham gia vào việc quản lý thương mại quốc tế nhằm thúc đẩy việc trao
đổi phi tuyến cơ sở dữ liệu thương mại quốc tế và trao đổi thông tin tình báo rủi
ro ở cả cấp độ quốc gia và quốc tế.
Bảy là, cần đảm bảo rằng tất cả các quy định về thương mại quốc tế liên quan cần
được cập nhật, văn bản và chữ ký điện tử có đầy đủ cơ sở pháp lý.
Tám là, cần đảm bảo rằng tất cả nhân viên Hải quan được đào tạo để trang bị các
kỹ năng cần thiết phục vụ cho việc thực hiện nhiệm vụ trong một môi trường điện
tử hoàn toàn tự động.
32

33. CHƯƠNG III: TÌNH HÌNH ÁP DỤNG HẢI QUAN TẠI VIỆT NAM
Hiện tại, thời gian thông quan hàng hoá ở Việt Nam đang nhiều gấp đôi các nước
tiên tiến trong khu vực (như Thái Lan, Malaysia, Indonesia…), gấp ba các nước tiên
tiến trên thế giới. Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trong vòng 2 năm tới,
ngành Hải quan sẽ phải tích cực đơn giản hoá thủ tục, giảm thời gian thông quan
ngang bằng với các nước tiên tiến trong khu vực. Muốn vậy thì các quy định, luật lệ
của Việt Nam phải phù hợp với chuẩn mực quốc tế.
Ngày 2/4/2010, hệ thống máy soi container lần đầu tiên được trang bị cho lực lượng
hải quan Việt Nam tại cảng Cát Lái do Hãng L3 Communication (Mỹ) thiết kế là hệ
thống đơn hình (Single View), 6.0MeV soi chiếu hàng hóa bằng tia X. Các bộ phận
quan trọng của hệ thống đều được sản xuất tại Mỹ, Anh và Nhật Bản. Hệ thống máy
soi container là công cụ hỗ trợ việc kiểm tra hàng hóa xuất nhập khẩu, giúp hải quan
phát hiện nhanh và kịp thời hàng hóa không đúng với khai báo; hạn chế và ngăn
chặn kịp thời các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển hàng cấm
xuất khẩu, cấm nhập khẩu; giúp công chức hải quan thực hiện kiểm tra hàng hóa
nhanh chóng (thời gian kiểm tra thực tế 1 container giảm từ 4 đến 6 lần so với kiểm
tra thủ công); giảm chi phí cho doanh nghiệp, hạn chế phiền hà do phải tháo dỡ hàng
hóa, góp phần khắc phục tình trạng quá tải, ách tắc hàng hóa tại cảng.Việc đưa hệ
thống máy soi container vào hoạt động sẽ nâng cao năng lực hàng hoá thông qua
cảng, tăng cường thêm hiệu quả quản lý hải quan, góp phần mang lại lợi ích kinh tế
xã hội ở khu vực kinh tế trọng điểm thành phố Hồ Chí Minh và Miền Đông Nam
Bộ.
33

34. Ngành hải quan cam kết cắt giảm 30% trong tổng số 239 thủ tục hành chính hiện
hành theo đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính giai đoạn 2007-2010 (gọi tắt là đề
án 30) bằng việc rà soát, kiến nghị hủy bỏ các thủ tục không cần thiết và giảm thiểu
các bước, các loại giấy tờ, chứng từ thuộc lĩnh vực hải quan. Khi đi vào hoạt động,
nếu các doanh nghiệp và phía tiếp nhận, xử lý thông tin làm đúng quy trình, thủ tục
hải quan có thể hoàn tất thủ tục xuất nhập khẩu trong vòng 10 phút.
Trong thời gian gần đây, ngành hải quan Việt Nam đã có bước tiến mới cụ thể:
Ngày 8/1/2010, Cục Hải quan Lạng Sơn khai trương thủ tục hải quan điện tử tại cửa
khẩu quốc tế Hữu Nghị. Cục Hải quan Lạng Sơn là một trong 10 Cục Hải quan được
lựa chọn thí điểm thông quan điện tử trong cả nước. Năm 2009, Cục Hải quan Lạng
Sơn đã chọn 35 doanh nghiệp tiêu biểu để tiến hành thông quan thí điểm và đã đạt
được những kết quả nhất định. Trung bình mỗi năm Hải quan Lạng Sơn làm thủ tục
cho khoảng 100.000 bộ tờ khai hàng hóa xuất nhập khẩu.
Ngày 1/4/2010, Cục Hải quan Bình Dương đã tổ chức Lễ ra mắt thủ tục hải quan
điện tử (TTHQĐT). Đây là bước đột phá của Cục Hải quan Bình Dương trong cải
cách thủ tục hải quan và trở thành đơn vị đầu tiên trong ngành triển khai TTHQĐT
tại tất cả các chi cục ngay trong đầu tháng 4 này.
Theo Cục Hải quan TPHCM, sau 4 năm thực hiện thủ tục hải quan điện tử, đơn vị đã
làm thủ tục cho hơn 100 nghìn tờ khai hàng hóa xuất nhập khẩu với kim ngạch
11,15 tỉ USD cho gần 350 doanh nghiệp (DN).
n sách, đảm bảo an ninh chính trị, an toàn xã hội. Hải quan Hà Nội đã thực hiện có
hiệu quả cải cách hành chính, quản lý tốt khối lượng hàng hóa xuất nhập khẩu rất
lớn. Kim ngạch xuất khẩu tăng bình quân 29%/năm, kim ngạch nhập khẩu tăng bình
quân 32%/ năm, lượng hành khách xuất nhập cảnh tăng 36%/ năm, phương tiện xuất
nhập cảnh tăng 17%/năm, tổng kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 8,4 lần.
34

35. C. KẾT LUẬN:
Thủ tục hải quan là một bộ phận không thể thiếu của nghiệp vụ ngoại thương – là
một phần quan trọng trong chuỗi công việc tổ chức thực hiện hợp đồng xuất nhập
khẩu. Vì thế, thủ tục hải quan Việt Nam phải không ngừng hoàn thiện tiến dần tới
phù hợp với thủ tục hải quan của các nước trên thế giới. Đây là một thách thức rất
lớn song Hải quan Việt Nam vẫn bắt buộc phải “nhập cuộc chơi”, phải tìm ra giải
pháp để có thể hoà nhập với hoạt động kinh tế thế giới. Để làm được điều đó, ngành
hải quan phải tiếp tục hoàn thiện thủ tục hải quan theo hướng khoa học nghiêm minh
tạo mọi điều kiện thuận lợi cho ngành ngoại thương phát triển.
Bên cạnh rất nhiều lợi ích khác nữa, những thành công bước đầu khi thực hiện thủ
tục hải quan điện tử đã tạo động lực để các cơ quan hành chính Nhà nước thực hiện
cải cách hiện đại hoá, góp phần cải cách nền hành chính quốc gia và làm tiền đề thực
hiện các chương trình tạo thuận lợi thương mại quốc gia và quốc tế.
35

36. Phụ lục 1: Tờ khai xuất khẩu và hướng dẫn
36

37. 37

38. 38

39. Hướng dẫn cách điền tờ khai HQ/2002-XK
Phần mở đầu của tờ khai : Nhân viên hải quan ghi
Vị trí ô Cách ghi
Ô trên góc trái Tên cơ quan hải quan, nơi làm thủ tục hải quan:
Công chức hải quan được giao nhiệm vụ tiếp nhận ,
đăng kí tờ khai ghi tên Cục Hải quan tỉnh, thành phố ;
tên chi cục cửa khẩu, nơi tiến hành đăng kí tờ khai .
Ô trên giữa Ghi ô đăng kí tờ khai, người đăng kí công chức hải
quan được giao nhiệm vụ tiếp nhận,đăng kí tờ khai :
- Ghi số tờ khai heo thứ tự của số đăng kí tờ khai
theo từng ngày: cách ghi tờ khai: “ Số tờ
khai/XK/loại hình/đơn vị làm thủ tục” ví dụ tờ
khai làm thủ tục tại cửa ICD hà nội được ghi
như sau: 29/XK/GC/ICD.
- Ghi ngày đăng kí tờ khai.
- Ghi số lượng phụ lục tờ khai đi kèm .
Ô trên góc phải Công chức hải quan được giao nhiệm vụ tiếp nhận ,
đăng kí tờ khai , ghi rõ họ tên .
A- Phần dành cho người khai hải quan kê khai
1 Người xuất khẩu mã số :
- Ghi tên đầy đủ địa chỉ, số điện thoại, số fax của
thương nhân xuất khẩu .
- Ghi mã số kinh doanh xuất nhập khẩu của
thương nhân đã đăng kí với cục hải quan tỉnh,
thành phố .
2 Người nhập khẩu, mã số :
Ghi tên đầy đủ, địa chỉ của doanh nghiệp cá nhân nhập
khẩu ở nước ngoài mua hàng của người xuất khẩu ở
Việt Nam . nếu có mã số của người khai nhập khẩu thì
ghi vào ô mã số.
3 Ngươi ủy thác, mã số :
- Ghi tên đầy đủ địa chỉ, số điện thoại, số fax, mã
số kinh doanh xuất khẩu nhập khẩu của thương
nhân ủy thác cho người xuất khẩu .
39

40. 4 Đại lý làm thủ tục hải quan , mã số :
Ghi tên đầy đủ, dịa chỉ, số điện thoại, số fax và mã số
thuế của đại lý làm thủ tục hải quan .
5 Loại hình :
- Đối với lô hàng xuất khẩu có đánh thuế xuất
khẩu, đánh dấu (3) vào ô có thuế . hàng không
thuế hoặc thuế xuất bằng 0%, đánh dấu vào ô “
không thuế “
- Ký hiệu “KD” chỉ kinh doanh,”ĐT” chỉ đầu tư,
”GC” chỉ gia công, “SXXK” chỉ sản xuất hàng xuất
khẩu; “XTN” chỉ tạm xuất tái nhập; “TX” chỉ tái
xuất .
- Đánh dấu (3) vào ô thích hợp với loại hình xuất
khẩu. Ví dụ: xuất khẩu hàng kinh doang có thuế
thì đánh dấu (3) vào hai ô “ có thuế “ và “KD”
- Ô trông sử dụng khi có hướng dẫn của tổng cục
hải quan.
6 Giấy phép/ngày cấp/ngày hết hạn :
Ghi số văn bản hạn ngạch hoặc duyệt kế hoạch xuất
khẩu /giấy phép của bộ thương mại , bộ , ngành chức
năng (nếu có ), ngày ban hành và ngày hết hạn (nếu
có ) của văn bản đó .
7 Hợp đồng :
Ghi số và ngày kí hợp đồng thương mại hoặc phụ kiện
hợp đồng của lô hàng xuất khẩu và ngày hết hạn ( nếu
có ).
8 Nước nhập khẩu :
- Ghi tên nước nơi hàng hóa được xuất khẩu đến (
nơi hàng hóa sẽ được gửi đến theo thỏa thuận
giữa người bán với người mua ) theo kí hiệu mã
số ISO
- Chú ý : không ghi tên nước hàng hóa trung
chuyển (transit ) qua đó .
9 Cửa khẩu xuất hàng :
Tên cửa khẩu cuối cùng nơi hàng được xuất ra khỏi
việt nam theo kí hiệu mã số ISO
10 Điều kiện giao hàng :
Ghi rõ điều kiện giao hàng mà hai bên mua và bán thỏa
thuận trong hợp đồng thương mai (ví dụ : FOB Hải
40

41. Phòng )
11 Đồng tiền thanh toán :
Ghi mã số của loại tiền dùng để thanh toán ( nguyên
tệ ) thỏa thuận trong hợp đồng thương mại . Áp dụng
mã tiền tệ phù hợp với ISO (ví dụ : đồng dollar Hoa Kì
là USD )
Tỷ giá tính thuế :
Tỷ giá giữa đơn vị nguyên tiền tệ Việt Nam áp dụng
nguyên để tính thuế ( theo quy định hiện hành tại thời
điểm mở tờ khai hải quan ) bằng đồng Việt Nam.
12 Phương thức thanh toán :
Ghi rõ phương thức thanh toán đã thỏa thuận trong hợp
đồng thương mại ( ví dụ : L/C, D/A , D/P, TTR hoặc
trao đổi hàng ...)
13 Tên hàng/quy cách phẩm chất :
- Ghi rõ họ tên quy cách phẩm chất hàng hóa theo
hơp đồng thương mại .
- Nếu nhiều loại hàng thì qui cách của từng loại ở
mỗi loại hàng .
14 Mã số hàng hóa :
Ghi mã số thuế của từng mặt hàng xuất khẩu (nếu lô
hàng xuất khẩu gồm nhiều loại mặt hàng).
15 Lượng:
Ghi số lượng của từng loại mặt hàng xuất khẩu .
16 Đơn vị tính :
Ghi đơn vị đo khối lượng hàng xuất khẩu (tấn , lít,
cái/chiếc...)
17 Đơn giá nguyên tiền tệ:
- Ghi giá trị của một đơn vị hàng hóa (theo đơn vị
tính ở tiêu thức 16)bằng loại tiền tệ đã ghi ở tiêu
thức thứ 11,căn cứ vào thỏa thuận trong hợp
đồng thương mại,hóa đơn thương mại,L/C.
- Hợp đồn thương mại theo phương thức trả tiền
chậm và giá mua , giá bán được ghi ghê hợp
đồng gồm cả lãi suất phải trả thì giá đợn vị được
xác định bằng giá mua ,giá bán trừ (-)lãi suất
phải trả theo hợp đồng thương mại.
18 Tri giá nguyên tệ:
41

42. Ghị trị giá nguyên tệ của từng loại mặt hàng xuất khẩu ,
là kết quả của phép nhân (x)giữa “Lượng”(tiêu thức
15)và đơn giá nguyên tệ(tiêu thức 17)
19 Chứng từ đi kèm:
- Ghi số lượng từng loại trong hồ sơ hải quan
tương ứng với cột bản chính hoặc bản sao.
- Liêt các chứng từ khác (nếu có) trong hồ sơ hải
quan nộp cho cơ quan haỉ quan khi đăng kí tờ
khai .
20 Người khai hải quan kí tên, đóng dấu:
Người khai hải quan ghi ngày tháng năm khai báo, kí
xác nhận, ghi rõ họ tên,chức danh và đóng dấu trên tờ
khai
Đối với những mặt hàng xuất khẩu có thuế xuất khẩu doanh nghiệp phải ghi vào
“Phụ lục tờ khai hàng hóa xuất khẩu có thuế”và doanh nghiệp phải ghi vào
PLTK/2002XK từ mục 28 đến mục 31.
A- Phần dành cho người khai hải quan tính thuế.
Ô số Hướng dẫn cách ghi
28 Tiền thuế xuất khẩu:
Người khai hải quan căn cứ các số liệu đã kê khai tại tờ
khai hải quan để tự tính thuế
(a) Trị giá tính thuế: Ghi trị giá của từng mặt hàng
bằng đơn vị tiền Việt Nam.
Đối với những mặt hàng theo quy định được áp dụng mức
giá trong hợp đồng hoặc trên hóa đơn thương mại để làm
trị giá tính thuế hải quan và đơn giá nguyên tệ là giá FOB
hoặc giá DAF (đối với hàng hóa đang xuất khẩu qua biên
giới đất liền)thì trị giá tính thuế được quy đổi tính từ :”tỷ
giá”(tiêu thức 11)nhân (x) với “trị giá nguyên tệ” (tiêu
thức 18). Nếu đơn giá nguyên tệ không phải là giá FOB
hoặc DAF thì căn cứ vào đơn giá nguyên tệ và các yếu tố
khác có liên quan như phí bảo hiểm , phí vận tải ... ghi
trên các chứng từ hoặc theo qui định của cơ quan nhà
nước có thẩm quyền để tính ra giá FOB hoặc giá DAF, từ
đó tính ra “trị gía tính thuế “=”đơn giá nguyên tệ”(tiêu
thức 17)nhân (x) với “Lượng”(tiêu thức 15) nhân (x) với
tỷ giá (tiêu thức 11)
42

43. - Đối với những mặt hàng thuộc diện nhà nước quản
lý giá hoặc nằm trong bảng giá tính thuế tối thiểu
thì trị giá tính thuế là kết quả của phép tính : “Mức
giá tối thiểu theo bảng giá do cơ quan nhà nước có
thẩm quyền quy định” nhân (x) với (lượng)(tiêu
thức 15) nhân (x) với tỷ giá (tiêu thức 11)
- Đối với những mặt hàng thuộc diện tính trị giá tính
thuế theo hiệp định trị giá GATT/WTO thì thực
hiện theo cách tính thuế của tờ khai trị giá theo quy
định
(b) Thuế xuất (%):ghi mức thuế xuất tương ứng với mã
số đã xác định trong tiêu thức 14 , theo biểu thuế
xuất nhập khẩu .
(c) Tiên thuế: ghi số thuế xuất khẩu phải nộp là kết
quả của phép tính :”trị giá tính thuế” nhân (x) với
“thuế xuất (%)” đối với từng mặt hàng.
29 Thu khác
- Tỷ lệ (%) của các khoản thu khác theo qui định .
- Số tiền ghi kết quả của phép tính “giá tính thuế
xuất khẩu của từng mặt hàng” nhân
(x)”lượng”nhân (x) “tỷ lệ”
30 Tổng tiền thuế và thu khác :
Ghi tổng số tiền xuất khẩu , thu khác bằng số và bằng chữ.
31 Người khai hải quan kí tên , đóng dấu , ghi rõ họ tên, chức
danh.
Lưu ý : Doanh nghiệp phải ghi 2 tờ HQ/2002-XK và tờ PLTK/2002(đối với các mặt
hàng xuất khẩu có thuế ) vì một bản doanh nghiệp giữ , 1 bản lưu hải quan .
43

44. Phụ lục 2: Tờ khai nhập khẩu và hướng dẫn
44

45. 45

46. 46

47. 47

48. Hướng dẫn cách điền tờ khai HQ/2002-NK
Phần đầu của tờ khai Nhân viên hải quan ghi
Vị trí ô Cách ghi
Ô trên góc trái Tên cơ quan hải quan, nơi làm thủ tục hải quan :
Công chức hải quan được giao nhiệm vụ tiếp nhận, đăng kí
tờ khai ghi tên Cục Hải quan tỉnh, thành phố; tên chi cục
cửa khẩu hoặc chi cục hải quan địa điểm làm thủ tục hải
quan ngoài khu vực cửa khẩu, nơi tiến hành đăng kí tờ khai
.
Ô trên giữa Ghi ô đăng kí tờ khai, người đăng kí :
công chức hải quan được giao nhiệm vụ tiếp nhận ,đăng kí
tờ khai :
- Ghi số tờ khai theo thứ tự của số đăng kí tờ khai
theo từng ngày: cách ghi tờ khai: “ Số tờ
khai/XK/loại hình/đơn vị làm thủ tục” ví dụ tờ khai
nhập khẩu loại hình gia công số 29 làm thủ tục tại
cảng khu vực 1 TPHCM được ghi như sau:
29/NK/GC/KV1.
- Ghi ngày đăng kí tờ khai.
- Ghi số lượng phụ lục tờ khai đi kèm.
Ô trên góc phải Công chức hải quan được giao nhiệm vụ tiếp nhận, đăng kí
tờ khai, ghi rõ họ tên .
A Phần dành cho người khai hải quan kê khai và tính
thuế .
1 Người xuất khẩu mã số :
- Ghi tên đầy đủ địa chỉ, số điện thoại, số fax của
thương nhân xuất khẩu.
- Ghi mã số kinh doanh xuất nhập khẩu của thương
nhân đã đăng kí với cục hải quan tỉnh, thành phố.
2 Người xuất khẩu, mã số :
Ghi tên đầy đủ, địa chỉ của doanh nghiệp cá nhân nhập
khẩu ở nước ngoài mua hàng của người xuất khẩu ở Việt
Nam. Nếu có mã số của người khai nhập khẩu thì ghi vào ô
mã số .
3 Ngươi ủy thác, mã số :
- Ghi tên đầy đủ địa chỉ , số điện thoại , số fax , mã số
kinh doanh xuất khẩu nhập khẩu của thương nhân ủy
thác cho người nhập khẩu.
48

49. 4 Đại lý làm thủ tục hải quan , mã số :
Ghi tên đầy đủ, dịa chỉ, số điện thoại, số fax và mã số thuế
của đại lý làm thủ tục hải quan .
5 Loại hình :
- Ký hiệu “KD” chỉ kinh doanh ,”ĐT” chỉ đầu tư ,
,”GC” chỉ gia công, “SXXK” chỉ sản xuất hàng xuất
khẩu; “XTN” chỉ tạm xuất tái nhập; “TX” chỉ tái xuất .
- Đánh dấu (3) vào ô thích hợp với loại hình xuất
khẩu. Ví dụ: xuất khẩu hàng kinh doanh thì đánh
dấu (3) vào ô “KD”
- Ô trông sử dụng khi có hướng dẫn của tổng cục hải
quan.
6 Giấy phép/ngày cấp/ngày hết hạn :
Ghi số văn bản hạn ngạch hoặc duyệt kế hoạch nhập
khẩu /giấy phép của bộ thương mại , bộ , ngành chức năng
(nếu có ), ngày ban hành và ngày hết hạn (nếu có ) của văn
bản đó .
7 Hợp đồng :
Ghi số và ngày kí hợp đồng thương mại hoặc phụ kiện hợp
đồng của lô hàng xuất khẩu và ngày hết hạn ( nếu có ).
8 Hóa đơn thương mại:
Ghi số, ngày của hóa đơn thương mại.
9 Phương tiện vận tải :
Ghi tên tàu biển, số chuyến bay , số chuyến tàu hỏa , số
hiệu và ngày đến của phương tiện vận tải chở hàng nhập
khẩu vào từ nước ngoài vào việt nam theo các loại hình vận
chuyển đường biển, đường hàng không đường sắt. Nếu lô
hàng được vận chuyển bằng đường bộ thì chỉ ghi loại hình
phương tiện vận tải, không phải ghi số hiệu .
10 Vận tải đơn:
Ghi số, ngày tháng năm của vận đơn B/L hoặc chứng từ
vận tải có giá trị do người vận tải cấp thay thế B/L
11 Nước xuất khẩu :
- Ghi tên nước mà từ đó hàng hóa được chuyển đến
Việt Nam ( nơi hàng hóa được xuất bán cuối cùng
trước khi tới Việt Nam).
- Chú ý: không ghi tên nước mà hàng hóa trung
chuyển ( transit )qua đó.
12 Cảng địa điểm xếp hàng :
Ghi tên cảng, địa điểm (được thỏa thuận trong hợp đồng
thương mại) nơi từ đó hàng hóa được xếp lên phương tiện
49

50. vận tải để chuyển đến Việt Nam, áp dụng mã ISO
13 Cảng, địa điểm dỡ hàng :
Ghi tên cảng địa điểm ( ví dụ : Hải Phòng ) nơi hàng hóa
được gỡ ra khỏi phương tiện vận tải, áp dụng mã hóa phù
hợp với ISO. Trường hợp địa điểm dỡ hàng chưa được cấp
mã số theo ISOthì chỉ ghi địa danh vào mục này .
14 Điều kiện giao hàng :
Ghi rõ điều kiện giao hàng mà hai bên mua và bán thỏa
thuận trong hợp đồng thương mại (ví dụ : FOB Hải Phòng )
15 Đồng tiền thanh toán:
Ghi mã số của loại tiền dùng để thanh toán ( nguyên tệ )
thỏa thuận trong hợp đồng thương mại. Áp dụng mã tiền tệ
phù hợp với ISO (ví dụ: đồng dollar Hoa Kì là USD )
Tỷ giá tính thuế:
Tỷ giá giữa đơn vị nguyên tiền tệ Việt Nam áp dụng
nguyên để tính thuế ( theo quy định hiện hành tại thời điểm
mở tờ khai hải quan ) bằng đồng Việt Nam.
16 Phương thức thanh toán:
Ghi rõ phương thức thanh toán đã thỏa thuận trong hợp
đồng thương mại ( ví dụ : L/C , D/A ,D/P, TTR hoặc trao
đổi hàng ...)
17 Tên hàng/quy cách phẩm chất :
- Ghi rõ họ tên quy cách phẩm chất hàng hóa theo hơp
đồng thương mại .
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thi cách ghi vào tiêu thức này như sau
Trên tơ khai hải quan ghi “theo phụ lục tờ khai”
Trên phụ lục tờ khai ghi rõ tê , quy cách phẩm chất từng
mặt hàng.
- Đối với lô hàng được áp một mã số nhưng trong lô
hàng có nhiều chi tiết, nhiều mặt hàng (ví dụ: thiết bị
toàn bộ, thiết bị đồng bộ ) thì doanh nghiệp ghi tên
gọi chung của lô hàng trên tờ khai, được phép lập
bảng chi tiết (không phải khai vào phụ lục).
18 Mã số hàng hóa :
- Ghi mã số hàng hóa theo danh mục hàng hóa xuất
nhập khẩu Việt Nam ( HS.VN) do cơ quan nhà nước
có thẩm quyền ban hành.
50

51. - Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi vào tiêu thức này như sau:
Trên tờ khai hải quan không ghi gì.
Trên phụ lục tờ khai ghi rõ mã số từng mặt hàng .
19 Xuất xứ :
- Ghi tên nước nơi hàng hóa được chế tạo (sản xuất )
ra. căn cứ vào giấy chứng nhận xuất xứ đúng qui
định, thỏa thuận trong hợp đồng thương mại và các
tài liệu khác có liên quan đến lô hàng. Áp dụng mã
nước qui định trong ISO.
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi tương tự như tiêu thức 18
20 Lương:
- Ghi số lượng của từng mặt hàng trong lô hàng thuộc
tờ khai hải quan đang khai báo phù hợp với đơn vị
tính tại tiêu thức 21
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi tương tự tai tiêu thức 18.
21 Đơn vị tính :
- Ghi tên đơn vị tính của từng loại mặt hàng ( Ví dụ :
mét, kg ...) đã thỏa thuận trong hợp đồng (nhưng
phải đúng với các đơn vị đo lường chuẩn mực mà
nước Việt Nam đã công nhận).
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi tương tự tại tiêu thức 18
22 Đơn giá nguyên tiền tệ:
- Ghi giá trị của một đơn vị hàng hóa (theo đơn vị tính
ở tiêu thức 21) bằng loại tiền tệ đã ghi ở tiêu thức
thứ 14,căn cứ vào thỏa thuận trong hợp đồng thương
mại,hóa đơn thương mại,L/C.
- Hợp đồng thương mại theo phương thức trả tiền
chậm và giá mua, giá bán được ghi ghê hợp đồng
gồm cả lãi suất phải trả thì giá đợn vị được xác định
bằng giá mua, giá bán trừ (-)lãi suất phải trả theo
hợp đồng thương mại.
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi tương tự tiêu thức 18
51

52. 23 Tri giá nguyên tệ:
- Ghị trị giá nguyên tệ của từng loại mặt hàng xuất
khẩu, là kết quả của phép nhân (x)giữa “Lượng”(tiêu
thức 20) và đơn giá nguyên tệ (tiêu thức 20)
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi vào tiêu thức này như sau :
- Trên tờ khai hải quan ghi tổng giá trị nguyên tệ của
các mặt hàng khai báo trên phụ lục tờ khai;
- Trên phụ lục tở khai ghi trị giá nguyên tệ của từng
mặt hàng .
24 Thuế nhập khẩu .
(a) Trị giá tính thuế: Ghi trị giá của từng mặt hàng bằng
đơn vị tiền Việt Nam.
- Đối với những mặt hàng theo quy định được áp
dụng mức giá trong hợp đồng hoặc trên hóa đơn
thương mại để làm trị giá tính thuế hải quan và đơn
giá nguyên tệ là giá CIF hoặc giá DAF (đối với hàng
hóa nhập khẩu qua biên giới đất liền) thì trị giá tính
thuế được quy đổi tính từ : “tỷ giá”(tiêu thức
15)nhân (x) với “trị giá nguyên tệ” (tiêu thức 23).
Nếu đơn giá nguyên tệ không phải là giá CIF hoặc
DAF thì căn cứ vào đơn giá nguyên tệ và các yếu tố
khác có liên quan như phí bảo hiểm, phí vận tải ...
ghi trên các chứng từ hoặc theo qui định của cơ quan
nhà nước có thẩm quyền để tính ra giá CIF hoặc giá
DAF, từ đó tính ra “trị gía tính thuế “=”đơn giá
nguyên tệ” (tiêu thức 22) nhân (x) với “Lượng”(tiêu
thức 20) nhân (x) với tỷ giá (tiêu thức 15)
- Đối với những mặt hàng thuộc diện nhà nước quản
lý giá hoặc nằm trong bảng giá tính thuế tối thiểu thì
trị giá tính thuế là kết quả của phép tính : “Mức giá
tối thiểu theo bảng giá do cơ quan nhà nước có thẩm
quyền quy định” nhân (x) với (lượng)(tiêu thức 20)
nhân (x) với tỷ giá (tiêu thức 15)
- Đối với những mặt hàng thuộc diện tính trị giá tính
thuế theo hiệp định trị giá GATT/WTO thì thực hiện
theo cách tính thuế của tờ khai trị giá theo quy định .
- Đối với những mặt hàng thuộc diện tính trị giá tính
thuế theo hiệp định trị giá GATT/WTO thì thực hiện
theo cách tính thuế của tờ khai trị giá theo qui định.
(b) Thuế xuất (%):ghi mức thuế xuất tương ứng với mã số
đã xác định trong tiêu thức 18 , theo biểu thuế xuất
khẩu .
52

53. (c) Tiên thuế: ghi số thuế xuất khẩu phải nộp đối với từng
mặt hàng là kết quả của phép tính :”trị giá tính thuế”
nhân (x) với “thuế xuất (%)” đối với từng mặt hàng
nhập khẩu .
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi vào tiêu thức này như sau :
- - Trên tờ khai hải quan ghi tổng số thuế phải nộp
vào ô cộng .
- - Trên phụ lục tờ khai ghi rõ giá trị tính thuế , thuế
suất , số thuế nhập khẩu phải nộp cảu từng mặt
hàng .
25 Tiền thuế GTGT (hoặc TTĐB):
(a) Trị giá tính thuế : trị giá tính thuế của thuế giá trị gia
tăng hoặc TTĐB là tổng của trị giá tính thuế xuất
nhập khẩu phải nộp của từng mặt hàng . Công thức
tính : “ trị giá tính thuế GTGT hoặc TTĐB” = “trị
giá tính thuế nhập khẩu” + “tiền thuế nhập khẩu”
(tiêu thức 24)
(b) Thuế suất (%) : ghi mức thuế suất GTGT hoặc
TTĐB tương ứng với mã số hàng hóa đã xác định
trong tiêu thức 18 , theo biểu thuế GTGT và TTĐB .
(c) Tiền thuế : ghi số thuế GTGT và TTĐB phải nộp là
kết quả của phép tính : “trị giá tính thuế GTGT hoặc
TTĐB” nhân (x) với thuế suất (%) đối với từng mặt
hàng .
Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặ hàng trở lên thì cách
ghi tương tự tại tiêu thức 24.
26 Thu khác :
- Tỷ lệ (%) của các khoản khác theo qui định .
- Số tiền : ghi kết quả của phép tính : “giá tính thuế
nhập khẩu của từng mặt hàng” nhân (x) “lượng”
nhân(x) “tỷ lệ”
- Trong trường hợp lô hàng có từ 4 mặt hàng trở lên
thì cách ghi tương tự như tại tiêu thức 24
27 Tổng số tiền thuế và thu khác : (ô 14+25+26)
Ghi tổng số tiền thuế nhập khẩu , GTGT hoặc TTĐB thu
khác bằng số và bằng chữ .
28 Chứng từ đi kèm :
- Ghi số lượng từng loại chứng từ trong hồ sơ hải
53

54. quan tương ứng với cột bản chính hoặc bản sao .
- Liệt kê các chứng từ khác ( nếu có ) trong hồ sơ hải
quan nộp cho cơ quan hải quan khi đăng kí tờ khai .
29 Người khai hải quan ký tên , đóng dấu :
Người khai hải quan ghi ngày , tháng , năm khai báo , kí
xác nhận , ghi rõ chức danh và đóng dấu trên tờ khai .
B - Phần dành cho kiểm tra của hải quan
I- Phần kiểm tra hàng hóa
30 Phần ghi kết quả kiểm tra hàng hóa :
- Hình thức kiểm tra : căn cứ trê cơ sở dữ liệu hiện
có , chi cục trưởng hoặc phó chi cục trưởng chi cục
hải quan cửa khẩu hoặc chi cục hải quan địa điểm
làm thủ tục hải quan ngoài cửa khẩu đánh vào ô
tương ứng tai mục hình thức kiểm tra . ghi rõ họ tên
người quyết định hình thức kiểm tra .
- Công chức hải quan được giao nhiệm vụ kiểm tra
thực tế hàng hóa ( kiểm hóa viên ) ghi địa điểm kiểm
tra , thời điểm kiểm tra ; kết quả về tên hàng mã số
xuất xứ ; số lượng hoặc trọng lượng (tương ứng với
đơn vị tính ) quy cách phẩm chất .. của hàng hóa
( theo qui định của tổng cục hải quan về kiểm tra
hàng hóa ) sau khi đã kiểm tra thực tế hàng hóa nhập
khẩu .
31 Đại diện doanh nghiệp :
Người khai hải quan chứng kiến việc kiểm tra hàng hóa ghi
ý kiến (nếu có ), ký và ghi rõ họ tên .
32 Cán bộ kiểm hóa :
Kiểm tra viên kí và ghi rõ họ tên sau khi đã ghi kết quả
kiểm hóa ở tiêu thức 30.
II- Phần kiểm tra thuế
- Căn cứ vào kết quả kiểm tra thực tế hàng hóa , trên
cơ sở khai báo , tự tính thuế của người khai báo ,
công chức hải quan được phân công kiểm tra thuế
(cán bộ kiểm tra thuế ) tiến hàng kiểm tra số thuế và
thu khác so với kết quả tự kê khai , tính toán của
người khai báo .
- Tính toán số thuế và thu khác đối với những mặt
hàng cần phải tính lại , theo cách tính tương tự tại
tiêu thức 24, 25,26.
54

55. 33 Tổng số tiền phải điều chỉnh sau khi đã kiểm tra :
tăng/giảm
- Cán bộ kiểm tra thuế ghi tổng số tiền thuế thu và thu
khác phải điều chỉnh ( nếu có ) .
- Trường hợp điều chỉnh tăng thì gạch chữ “giảm”
hoặc ngược lại .
34 Tổng số thuế và thu khác phải nộp :
- Căn cứ kết quả tinh thuế của chủ hàng ( tiêu thức
27) và kết quả kiểm tra thuế của cơ quan hải quan
(tiêu thức 33), cán bộ kiểm tra tính thuế ghi tổng số
thuế và chênh lệch giá phải nộp .
- Cán bộ kiểm tra thuế viết giấy thông báo thuế để
thông báo cho chủ hàng thời hạn phải nộp thuế đó .
ghi rõ số , ngày tháng năm của giấy thông báo thuế
vào mục này .
- Trong trường hợp chủ hàng nộp tiền thuế , phụ thu
ngay thì viết biên lai thu thuế . ghi rõ số , ngày tháng
năm của biên lai thu thuế vào mục này .
35 Lệ phí hải quan :
Số lệ phí hải quan phải nộp được tính toán theo qui định tại
các văn bản pháp quy do cơ quan nhà nước có thẩm quyền
ban hành . các bộ kiểm tra tính thuế ghi số tiền phải nộp và
ghi số biên lai thu lệ phí .
36 Cán bộ kiểm tra thuế :
Cán bọ kiểm tra thuế ký xác nhận , ghi rõ họ tên , ngày
tháng năm thực hiện công tác kiểm tra thuế .
37 Ghi chép khac của hải quan :
Dành cho cán bộ hải quan ở các khâu nghiệp vụ ghi chép
những nội dng cần thiết mà không ghi ở nơi khác được như
số biên bản , số quyết định xử phạt, xử lý ... (nếu có)
38 Xác nhận đã làm thủ tục hải quan :
Công chức hải quan có thẩm quyền theo qui định của tổng
cục hải quan kí tên , ghi rõ họ tên xác nhận lô hàng đã làm
thủ tục hải quan .
55

56. Phụ lục 3: Luật hải quan
LUẬT HẢI QUAN
Để góp phần bảo đảm thực hiện chính sách của Nhà nước về phát triển kinh tế, văn
hoá, xã hội, khoa học và công nghệ; hợp tác và giao lưu quốc tế; bảo vệ chủ quyền
và an ninh quốc gia, lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá
nhân;
Căn cứ vào Hiến pháp nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam năm 1992;
Luật này quy định về hải quan.
Chương I: NHỮNG QUY ĐỊNH CHUNG
Bao gồm 10 điều: từ 1 đến 10
Điều 1. Chính sách về hải quan
Điều 2. Phạm vi điều chỉnh
Điều 3. Đối tượng áp dụng
Điều 4. Giải thích từ ngữ
Điều 5. Áp dụng điều ước quốc tế, tập quán và thông lệ quốc tế về hải quan
Điều 6. Địa bàn hoạt động hải quan
Điều 7. Xây dựng lực lượng Hải quan
Điều 8. Hiện đại hoá quản lý hải quan
56

57. Điều 9. Phối hợp thực hiện pháp luật hải quan
Điều 10. Giám sát thi hành pháp luật hải quan
Chương II: NHIỆM VỤ, TỔ CHỨC CỦA HẢI QUAN
Bao gồm 4 điều: từ 11 đến 14
Điều 11. Nhiệm vụ của Hải quan
Điều 12. Nguyên tắc tổ chức và hoạt động của Hải quan
Điều 13. Hệ thống tổ chức Hải quan
Điều 14. Công chức hải quan
Chương III: THỦ TỤC HẢI QUAN, CHẾ ĐỘ KIỂM TRA, GIÁM SÁT HẢI
QUAN
Gồm 6 mục và 48 điều: từ điều 15 đến 62
Mục 1: Quy định chung
Điều 15. Nguyên tắc tiến hành thủ tục hải quan, kiểm tra, giám sát hải quan
Điều 16. Thủ tục hải quan
Điều 17. Địa điểm làm thủ tục hải quan
Điều 18. Thời hạn khai và nộp tờ khai hải quan
Điều 19. Thời hạn công chức hải quan làm thủ tục hải quan
Điều 20. Khai hải quan
Điều 21. Đại lý làm thủ tục hải quan
Điều 22. Hồ sơ hải quan
Điều 23. Quyền và nghĩa vụ của người khai hải quan
Điều 24. Trách nhiệm kiểm tra hàng hoá, phương tiện vận tải trong địa bàn hoạt
động hải quan
Điều 25. Thông quan hàng hoá, phương tiện vận tải
57

58. Điều 26. Giám sát hải quan
Điều 27. Nhiệm vụ và quyền hạn của công chức hải quan
Mục 2: Kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa
Điều 28. Kiểm tra, đăng ký hồ sơ hải quan
Điều 29. Căn cứ và thẩm quyền quyết định hình thức kiểm tra thực tế hàng hoá xuất
khẩu, nhập khẩu để thông quan.
Điều 30. các hình thức kiểm tra thực tế hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu để thông
quan.
Điều 32. Kiểm tra sau thông quan
Điều 33. Hàng hoá tạm xuất khẩu, tạm nhập khẩu
Điều 34. Quà biếu, tặng
Điều 35. Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu phục vụ các yêu cầu khẩn cấp
Điều 36. Hàng hoá mua bán, trao đổi của cư dân biên giới
Điều 37. Hàng hoá được xuất khẩu, nhập khẩu theo đường bưu chính
Điều 38. Hàng hoá trên phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh
Điều 39. Hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu bằng phương thức thương mại điện tử
Điều 40. Hàng hoá quá cảnh
Điều 41. Hàng hoá chuyển cửa khẩu
Điều 42. Tuyến đường, thời gian quá cảnh, chuyển cửa khẩu
Điều 43. Tài sản di chuyển
Điều 44. Hành lý của người xuất cảnh, nhập cảnh
Điều 45. Xử lý hàng hoá bị từ bỏ, thất lạc, nhầm lẫn, quá thời hạn khai hải quan mà
chưa có người đến nhận
Mục 3: Kiểm tra, giám sát hải quan đối với hàng hóa tại kho ngoại quan, kho
bảo thuế
58

59. Điều 46. Hàng hoá tại kho ngoại quan, kho bảo thuế
Điều 47. Quyền và nghĩa vụ của chủ kho ngoại quan, chủ hàng hoá gửi kho ngoại
quan
Điều 48. Thời hạn gửi hàng hoá tại kho ngoại quan
Điều 49. Thẩm quyền thành lập, chấm dứt hoạt động kho ngoại quan, kho bảo thuế
Mục 4: Kiểm tra, giám sát hải quan đối với phương tiện vận tải
Điều 50. Địa điểm làm thủ tục hải quan đối với phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập
cảnh
Điều 51. Tuyến đường, thời gian chịu sự giám sát hải quan đối với phương tiện vận
tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh, chuyển cửa khẩu
Điều 52. Khai báo và kiểm tra đối với phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh,
quá cảnh
Điều 53. Chuyển tải, chuyển cửa khẩu, sang toa, cắt toa, xếp dỡ hàng hoá trên
phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh
Điều 54. Vận chuyển quốc tế kết hợp vận chuyển nội địa, vận chuyển nội địa kết hợp
vận chuyển hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu
Điều 55. Phương tiện vận tải xuất cảnh, nhập cảnh, quá cảnh vì mục đích quốc
phòng, an ninh
Điều 56. Trách nhiệm phối hợp của người đứng đầu cảng vụ sân bay, cảng biển, ga
đường sắt liên vận quốc tế với cơ quan hải quan
Mục 5:Tạm dừng làm thủ tục hải quan đối với hàng hóa nhập khẩu, xuất khẩu
có yêu cầu bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ
Điều 57. Nguyên tắc tạm dừng làm thủ tục hải quan
Điều 58. Điều kiện đề nghị tạm dừng làm thủ tục hải quan
Điều 59. Quy định cụ thể việc tạm dừng làm thủ tục hải quan
Mục 6: Chế độ ưu đãi, miển trừ
59

60. Điều 60. Chế độ ưu đãi, miễn trừ
Điều 61. Miễn khai, miễn kiểm tra hải quan
Điều 62. Việc xử lý các trường hợp phát hiện có vi phạm chế độ ưu đãi, miễn trừ
Chương IV: TRÁCH NHIỆM CỦA HẢI QUAN TRONG VIỆC PHÒNG,
CHỐNG BUÔN LẬU, VẬN CHUYỂN TRÁI PHÉP HÀNG HOÁ QUA BIÊN
GIỚI
Gồm 5 điều: từ 63 đến 67
Điều 63. Nhiệm vụ của Hải quan trong phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái
phép hàng hoá qua biên giới
Điều 64. Phạm vi trách nhiệm phòng, chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng
hoá qua biên giới
Điều 67. Trang bị phương tiện kỹ thuật phục vụ phòng, chống buôn lậu, vận chuyển
trái phép hàng hoá qua biên giới
Chương V: TỔ CHỨC THU THUẾ VÀ CÁC KHOẢN THU KHÁC ĐỐI VỚI
HÀNG HOÁ XUẤT KHẨU, NHẬP KHẨU
Gồm 5 điều: từ 68 đến 72
Điều 68. Trách nhiệm của người khai hải quan trong việc kê khai, tính thuế, nộp
thuế và các khoản thu khác
Điều 69. Trách nhiệm của cơ quan hải quan trong việc tổ chức thu thuế và các
khoản thu khác
Điều 70. Thời điểm tính thuế, thời hạn nộp thuế
Điều 71. Xác định trị giá tính thuế
Điều 72. Phân loại hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu và xác định thuế suất đối với
hàng hoá xuất khẩu, nhập khẩu
60

61. Phụ lục 4: Một vài thủ tục hải quan đối với từng loại hợp đồng
1. Thủ tục hải quan đối với hàng hóa gia công cho nuớc ngoài:
Để thực hiện thủ tục hải quan đối với hàng hóa gia công xuất khẩu cho nuớc
ngoài, doanh nghiệp phải hoàn tất các thủ tục theo trình tự sau:
a. Làm thủ tục tiếp nhận hợp đồng gia công với hải quan:
Chậm nhất 01 ngày truớc khi làm thủ tục nhập khẩu lô hàng đầu tiên của hợp
đồng gia công, doanh nghiệp nộp và xuất trình hồ so hải quan để co quan hải quan
làm thủ tục tiếp nhận hợp đồng.
Hồ sơ hải quan gồm:
- Hợp đồng gia công và các phụ kiện hợp đồng kèm theo (nếu có): 01 bản
chính và 01 bản dịch (nếu hợp đồng lập bằng tiếng nuớc ngoài);
- Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh hoặc Giấy phép đầu tư đối với các
doanh nghiệp có vốn đầu tư nuớc ngoài (nếu làm thủ tục tiếp nhận lần đầu): 01 bản
photocopy;
- Giấy chứng nhận đăng ký mã số kinh doanh xuất nhập khẩu: 01 bản
photocopy;
- Giấy phép của Bộ Thuong mại nếu mặt hàng gia công thuộc Danh mục hàng
hóa Nhà nuớc Việt Nam cấm xuất khẩu, cấm nhập khẩu và tạm ngừng xuất, nhập
khẩu; hoặc của cơ quan chuyên ngành nếu mặt hàng gia công theo văn bản huớng
dẫn quản lý xuất nhập khẩu chuyên ngành phải xin phép các cơ quan này: nộp 01
bản photocopy, xuất trình bản chính.
Giám đốc doanh nghiệp hoặc người được giám đốc ủy quyền ký xác nhận,
đóng dấu và chịu trác nhiệm truớc pháp luật đối với các bản dịch, bản photocopy
trên đây và nêu tại văn bản này.
61