Ub

1. ХЭВЛЭЛИЙН ЧАНАРЫН
ХЯНАЛТ
БЭЛДСЭН: БАГИЙН АХЛАГЧ Ч.ЭНХЦЭЦЭГ
Б.ОДХҮҮ
Н.ОЮУН-ЭРДЭНЭ

2. ТОДОРХОЙЛТ
Өнгө хэмжих суурь шинжлэх ухаан – колориметр бүр XVII-
XVIII зуунд буй болсон байхад хэвлэлийн үйлвэрлэлд өнгийг
хэмжих арга ба хэрэгслийн хөглийн түүх хэдэн арван жилээр
хэмжигддэг.

3. ӨНГӨ
Өнгө – энэ бол нүд ба уураг тархинд буй болсон мэдрэмж,
оптик үзэгдэл юм. Өнгө нь физикийн хувьсах хэмжигдэхүүн
бөгөөд химжих физик нэгжгүй байдаг. Аливаа хэмжилт нь буй
хэмжигдэхүүнд агуулагдах загвар нэгжийн тоог тодорхойлоход
оршдог.

4. ГУРВАН ХЭМЖЭЭСТ ХЭМЖИГДЭХҮҮН ГЭЖ ЮУ
ВЭ?

5. Аливаа хэмжилт нь хэмжиж буй хэмжигдэхүүнд агуулагдах загвар
нэгжийнтоог тодорхойлоход оршдог. Утгөг нэг нь тоогоор илэрхийлж
болох бидэнэд мэдрэгдэж буй ихэнх хэмжигдэхүүнээс ялгаатай нь
өнгөний хэмжилтийн үр дүн нь гурван тооны цогцоор илэрхийлэгддэг
гурван хэмжээст хэмжигдэхүүн болно.

6. ТАЙЛБАР
 Энэ нь хүний нүд тус бүр нь гэрэлд янз бүрээр хариу үйлдэл
үзүүлдэг фоторецепторын гурван төрлийг агуулж байдгаар
тайлбарлагддаг. Иймд гэрэл зураг гэдэг нь 380-нм - ээс 760 нм – ийн
долгионы уртын өөрчлөгдөх хүрээнд орших цахилгаан соронзон
цацрагийн үзэгдэх хэсэг юм.
Үзэгдэх гэрлийн спектр нь хөхөөс эхлээд ногооныг дайран улаан хүртэл
гаммын бүх өнгийг агуулдаг. Спектрт хэдэн өнгө байдгийг хэн ч
мэдэхгүй.

7. • Шрендингер бүсд нь өөрчлөгдөх ялгааг нүд олж хардаггүй
спектрийн зурвасын хэсэг гэж өнгийг нарийн тодорхойлсон
байдаг. Өнгө нь маш субъктив ойлголт бөгөөд маш олон хүчин
зүйлээс хамаардаг.
• Өнгөний объктив үзүүлэлт энэ бол түүний спектр, өөрөөр
хэлбэл долгион урт бүрийн цацрагийн эрчимжилт юм.

8. ӨНГӨНИЙ ХЯНАЛТЫН СИСТЕМ БА ӨНГӨНИЙ УДИРДЛАГА
Фото хэвний хяналт
UGRA Plate Control Wedge (PCW)
UGRA PCW
Тиражийн дардасны чанарын хяналт
Дардасны чанарын үзүүлэлтүүд

9. ТОДОРХОЙЛТ
Хэвлэлийн үйлдтэрлэлийн практикт нүдээр ба аппаратаар гэсэн
хяналтын хоёр аргыг ашигладаг. Бодитой үнэлэлт өгөхийн тулд дээрх хоёр
аргыг хослуулах нь чухал байдаг.

10. ФОТО ХЭВНИЙ ХЯНАЛТ
Хяналтыг уламжалт технологи ажиллагааны дагуу фото хэв, хэв, дардас
гэсэн дарааллаар хийх нь зүйтэй. Эхлээд фото хэвий хянаж фото гаргалтын
төхөөрөмжийн ажиллагааг денситометр ба растр клинтэй тусгай шкалаар
гүйцэтгэдэг. Гэрэл үүсгэгч хэмжиж буй хэсгийг нягт гэрэлтүүлж, гэрлийн
урсгал гэрэл мэдрэгч давхарга ба суурийг тулахдаа зарим хэсгээ энд
шингээж үлдсэн хэсэг нь хүлээн авагч дээр очдог.

11. ХЭВНИЙ ЧАНАРЫН ХЯНАЛТ
 Монометалд хэвнтй чанарыг шалгаж байсан хуучин арга нь үр ашиг багатай хяналтын
орчин үеийн хэрэгсэл нь офсетын хэв бэлтгэлийн чанарыг сайжруулж эцсийн дүнлээ
иражийн дардасаны чанары сайжруулав.
 Хэвний чанарыг хянахад UGRA Plate Control Wedge 1982 эмжүүр ойсон гэрдээр
ажиллах енситометр ашигладаг.
 Тусгай эх үүсвэрээрбуй болгож байгаа гэрэл хавтангийэн гадаргуугаасойгоод хүлээн
авагчид хүрнэ.
 Ойсон гэрлийн урсгалын эрчимжилт нь хэвэн дээрхи хэвлэгдэх ба хоосон зайн
элементийн талбайн харьцаагаас хамаарна.
 Энэ тохиолдолд денситометр нь мэдээжээр оптик нягтыг үнэлэх бус харин дээрхи
расищтр элементүүдиийн харьцангуй хэмжээний гажилтыг тодорхойлно.

12. ӨНГӨНИЙ УДИРДЛАГЫН ПРОГРАММУУД
Өнгө нь хэвлэлийн бүх шат дамжлагыг туулахдаа удирдлын нэгдсэн
системгүй байж болохгүй. Өнгөний удирдлага нь нарийвчлалтай бөгөөд
найдвартай өнгөний профилийг шаарддаг.

13. ӨНГӨНИЙ УДИРДЛАГЫН ПРОГРАММУУД
• Profile Maker Professional 4.0
• Measure Tool
• Profile Maker
• Color Piker
• Profile Editor
• Batch Matcher

14. ДЭВТЭРЛЭЖ ХАВТАСЛАХ БА ГҮЙЦЭТГЭН
БОЛОВСРУУЛАХ АЖИЛЛАГАА

15. ДЭВТЭРЛЭЖ ХАВТАСЛАХ БА ГҮЙЦЭТГЭН
БОЛОВСРУУЛАХ АЖИЛЛАГАА
Дэвтэрлэж- хавтаслах ажиллагаа- энэ бол дардасны урьдчилан
боловсруулж (огтлох, нугалах, дэвтэрт форзаци ба хавчуурга наах), номын
блокыг бэлтгэх (хуудсыг утсаар болон төмөр утсаар оёж бэхлэх, мөн цавуу
бэхэлгээ, блокыг боловсруулалт) ба номыг зөөлөн хавтасаар хавтаслах зэрэг
технологийн ажиллагаанууд юм. Эдгээр ажиллагаануудад бас хавтасны
деталуудыг бэлтгэх үйлдэл мба хавтасыг бэлтгэх, мөн хавтасанд блокыг хийх
ажиллагаа хамрагддаг. Номын зарим төрөлд түүний гадаад үзэмж,
ашиглалтыг сайжруулах нэмэлт үйлдлүүд, жишээлбэл, дах хавтасанд хийх,
хальс наах, лакдалт хйих, хавчуур-тууз (ляссе) наах, блокыг захыг будах
зэрэг ажиллагаа хийгддэг.

16. НОМЫН БЛОК БЭЛТГЭХ ТЕХНОЛОГИ
Хуудсыг зүсэх. Дардас нь ротацийн хэвлэлийн машинаас дэвтэр болж
нугалагдахад, хуудаст машинаас ихэнх тохиолдолд нугалахад бэлэн хуудас
гардаг. Заримдаа тэдгээрийг хувааж огтлох, захалж зүсэх шаардлагатай
болдог. Дардасыг хувааж огтлох, зүсэхэд нэг хутгат огтлоо машин
ашигладаг. Хэвлэлийн хуудас цаасыг хэвлэхийн өмнө хувааж, захалж хөрш
хоёр талаар нь зөв талууд гэж нэрлэгдэх талуудыг олон өнгөт хэвлэлд
заавал буй болгодог.

17. НУГАЛАА БА НУГАЛААНЫ ТӨХӨӨРӨМЖҮҮД
Нугалаа гэж хэвлэлийн хуудаснуудын зөв дарааллыг хагаж дардасыг
дэвтэр болгож нугалахыг хэлнэ. Анх харахад нугалах ажиллагаа маш
энгийн мэт санагддаг. Амьдралдаа хуудас нугалж үзээгүй хүн байдаггүй.
Захиа бичээд нугалж дугтуйд хийдэг, хүүхэд байхдаа онгоц шувуу гээд юу
эсийг нугалав даа. Мэдээж үр дүнд хүргэхийн тулд нугалааны дарааллын
тухан мэдлэг ба дадал зүй зайлшгүй хэрэгтэй. Дэвтэрлэж хавтаслах
ажиллагаанд нугалах дарааллыг хэвлэхийн өмнөх шатанд ном товхимолыг
бэхлэх аргаас хамааран шийдэж хэвлэлийн хуудсан дээр нүүрний
байрлалыг (нүүр тадил) тодорхойлдог.

18. ЯМАР ЯМАР НУГАЛААНЫ МАШИН БАЙДАГ ВЭ?

19. • Гараар нугалах
• Машины аргыг
• Нугалаа машин
• Хутгат нугалаа машинууд
• Кассетат нугалах машин
• Кассет- хутганы хосолсон нугалаа машин нь

20. НУГАЛААНЫ ҮНДСЭН ТӨРЛҮҮД
Цонх- хоёр параллель нугалаа ба дэвтрийн нүүүрний янз бүрийн формат.
Форзаци- нэг нугалаа ба дэвтрийн нүүрний адил формат.
Дельта- хоёр параллель нугалаа ба дэвтрийн нүүрний адил формат.
Гармошка (халхавч)- дэвтрийн нүүрнүүд адил, мөн янз бүрийн (жигд
буурсан) байхад хоёр эсвэл, илүү параллель нугалаа. Сүүлчийн хувилбарт
нугалсан дэвтэр- гармошка нь жижигхэн шат адил, сунгасан байхад
пирамидтай адил байдаг.

21. ХЭВЛЭЛИЙН ҮНДСЭН БА НЭМЭЛТ
ЭЛЕМЕНТҮҮДИЙГ НААХ
Номын блокны иж бүрдэл: Иж бүрдэл болгох хоёр арга байдаг: 1) бага
багтаамтай (64 нүүр хүртэл) товхимол ба сэтгүүлийг дэвтэр нь өөр
дэвтрийн дотор талд хавчуулж иж бүрдэл болгох 2) эзлэхүүн нь 64 нүүрнээс
илүү товхомолын блок ба дэвтэр нь өмнөх дэвтэрт давхарлагдаж хатуу
хавтастай номын блокыг давхарлан иж бүрдэл болгох.

22. НОМЫН БЛОКЫН ДЭВТРҮҮД БА ТОВХИМОЛЫГ
БЭХЛЭХ ТЕХНОЛОГИ
• Төмөр утсаар оёх
• Утсаар оёх
• Оёсгүй цавуун бэхэлгээ (ОЦБ)

23. ТОВХОМОЛ БЭЛТГЭХ ТЕХНОЛОГИ
Утсаар оёсон, эсдэл цавуугаар бэхэлсэн товхимолын хавтасыг зөвхөн блокны
шилэнд нааж хавтаслаж болно. Блокыг автаслах энэ төрлийг ердийн хучилт гэж
нэрлэдэг.
Цуглуулж- оёх- огтлох агрегат

24. ХАТУУ ХАВТАСТАЙ НОМ БЭЛТГЭХ ТЕХНОЛОГИ
Стандарт хавтаснуудын төрлүүд
Номын товхимолын хавтасыг үндсэн хоёр хэсэгт хуваадаг..
• Зөөлөн хавтас (№1,2,3,4)
• Хатуу хавтас (№5,6,7,8,9)

25. ХАТУУ ХАВТАС БЭЛТГЭХ ТЕХНОЛОГИ
• Хатуу хавтасыг боловсруулах технологи
• Блокыг хавтасанд хийх
• Номыг хавчих ба хатаах
• Номын гурвидалт
• Номыг шалгах ба боох

26. БЭЛЭН БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ БОЛОВСРУУЛАЛТ
• Хальс наах
• Бүрэлт (ламинардалт)
• Аппликаци
• Гурвидалт
• Даралт хийх
• Товгор даоалт
• Сохор даралт
• Плашкины даралт
• Фольгагаар дарах
• Голографийн фольгагаар дарах
• Бронздох
• Эсгүүр (цоолбор) хийх
• Гренир хийх
• Давирхайдах
• Номын блокны захыг будах
• Дугаарлах
• Нүхлэх (шивэх)

27. БҮТЭЭГДЭХҮҮНИЙ ЛАКДАЛТ
• Тосон
• Дэгдэмтгий уусгагч дээр үндэслэсэн лакны
• УФ-туяагаар хатуурдаг лак: Лакдах ажиллагаанд хатаалт маш чухал нөлөөтэй
байдаг. Хэвлэлийн лакны бүтэц нь офсет хэвлэлийн будгийн үндэстэй төсөөтэй
байдаг. Хатаах ажиллагаа нь химийн хувьд исэлдэж, физикийн хувьд эрдэс тос
хэвлэгдэх материалд нэвчиж явагддаг.

28. АНХААРАЛ ТАВЬСАНД БАЯРЛАЛАА.