UGC-NET-JUNE-2011-PAPER-I

1. 1. ¯ÖÆü»Öê ¯Öéšü Ûêú ‰ú¯Ö¸ü ×®ÖµÖŸÖ Ã£ÖÖ®Ö ¯Ö¸ü †¯Ö®ÖÖ ¸üÖê»Ö ®Ö´²Ö¸ü ×»Ö×ÜÖ‹ …
2. ‡ÃÖ ¯ÖÏ¿®Ö-¯Ö¡Ö ´Öë ÃÖÖšü (60) ²ÖÆãü×¾ÖÛú»¯ÖßµÖ ¯ÖÏ¿®Ö Æïü, וִ֮Öë ÃÖê ˆ´´Öߤü¾ÖÖ¸ü
ÛúÖê ×ÛúÃÖß ³Öß ¯Ö“ÖÖÃÖ (50) ¯ÖÏ¿®Ö ÛúÖ ˆ¢Ö¸ü ¤êü®ÖÖ ÆüÖêÝÖÖ … ˆ´´Öߤü¾ÖÖ¸ü «üÖ¸üÖ
¯Ö“ÖÖÃÖ ÃÖê †×¬ÖÛú ¯ÖÏ¿®ÖÖë ÛúÖ ˆ¢Ö¸ü ¤êü®Öê ¯Ö¸ü ˆ´´Öߤü¾ÖÖ¸ü «üÖ¸üÖ ×¤üµÖê ÝÖµÖê ¯ÖÏ£Ö´Ö
¯Ö“ÖÖÃÖ ¯ÖÏ¿®ÖÖë ÛúÖ ´Ö滵ÖÖÓÛú®Ö ×ÛúµÖÖ •ÖÖµÖêÝÖÖ …
3. ¯Ö¸üßõÖÖ ¯ÖÏÖ¸ü´³Ö ÆüÖê®Öê ¯Ö¸ü, ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ †Ö¯ÖÛúÖê ¤êü ¤üß •ÖÖµÖêÝÖß … ¯ÖÆü»Öê
¯ÖÖÑ“Ö ×´Ö®Ö™ü †Ö¯ÖÛúÖê ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ÜÖÖê»Ö®Öê ŸÖ£ÖÖ ˆÃÖÛúß ×®Ö´®Ö×»Ö×ÜÖŸÖ
•ÖÖÑ“Ö Ûêú ×»Ö‹ פüµÖê •ÖÖµÖëÝÖê, וÖÃÖÛúß •ÖÖÑ“Ö †Ö¯ÖÛúÖê †¾Ö¿µÖ Ûú¸ü®Öß Æîü :
(i) ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ÜÖÖê»Ö®Öê Ûêú ×»Ö‹ ˆÃÖÛêú Ûú¾Ö¸ü ¯Öê•Ö ¯Ö¸ü »ÖÝÖß ÛúÖÝÖ•Ö
Ûúß ÃÖᯙ ÛúÖê ±úÖ›Ìü »Öë … ÜÖã»Öß Æãü‡Ô µÖÖ ×²Ö®ÖÖ Ã™üßÛú¸ü-ÃÖᯙ Ûúß
¯Öã×ßÖÛúÖ Ã¾ÖßÛúÖ¸ü ®Ö Ûú¸ëü …
(ii) Ûú¾Ö¸ü ¯Öéšü ¯Ö¸ü ”û¯Öê ×®Ö¤ìü¿ÖÖ®ÖãÃÖÖ¸ü ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ Ûêú ¯Öéšü ŸÖ£ÖÖ ¯ÖÏ¿®ÖÖë
Ûúß ÃÖÓܵÖÖ ÛúÖê †“”ûß ŸÖ¸üÆü “ÖîÛú Ûú¸ü »Öë ×Ûú µÖê ¯Öæ¸êü Æïü … ¤üÖêÂÖ¯ÖæÞÖÔ
¯Öã×ßÖÛúÖ ×•Ö®Ö´Öë ¯Öéšü/¯ÖÏ¿®Ö Ûú´Ö ÆüÖë µÖÖ ¤ãü²ÖÖ¸üÖ †Ö ÝÖµÖê ÆüÖë µÖÖ ÃÖß׸üµÖ»Ö
´Öë ®Ö ÆüÖë †£ÖÖÔŸÖ ×ÛúÃÖß ³Öß ¯ÖÏÛúÖ¸ü Ûúß ¡Öã×™ü¯ÖæÞÖÔ ¯Öã×ßÖÛúÖ Ã¾ÖßÛúÖ¸ü ®Ö
Ûú¸ëü ŸÖ£ÖÖ ˆÃÖß ÃÖ´ÖµÖ ˆÃÖê »ÖÖî™üÖÛú¸ü ˆÃÖÛêú ãÖÖ®Ö ¯Ö¸ü ¤æüÃÖ¸üß ÃÖÆüß
¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ »Öê »Öë … ‡ÃÖÛêú ×»Ö‹ †Ö¯ÖÛúÖê ¯ÖÖÑ“Ö ×´Ö®Ö™ü פüµÖê
•ÖÖµÖëÝÖê … ˆÃÖÛêú ²ÖÖ¤ü ®Ö ŸÖÖê †Ö¯ÖÛúß ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ¾ÖÖ¯ÖÃÖ »Öß •ÖÖµÖêÝÖß
†Öî¸ü ®Ö Æüß †Ö¯ÖÛúÖê †×ŸÖ׸üŒŸÖ ÃÖ´ÖµÖ ×¤üµÖÖ •ÖÖµÖêÝÖÖ …
(iii) ‡ÃÖ •ÖÖÑ“Ö Ûêú ²ÖÖ¤ü ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ÛúÖ ÛúÖê›ü OMR ¯Ö¡ÖÛú ¯Ö¸ü †Ó×ÛúŸÖ
Ûú¸ëü †Öî¸ü OMR ¯Ö¡ÖÛú Ûúß ÛÎú´Ö ÃÖÓܵÖÖ ‡ÃÖ ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ¯Ö¸ü
†Ó×ÛúŸÖ Ûú¸ü ¤ëü …
4. ¯ÖÏŸµÖêÛú ¯ÖÏ¿®Ö Ûêú ×»Ö‹ “ÖÖ¸ü ˆ¢Ö¸ü ×¾ÖÛú»¯Ö (A), (B), (C) ŸÖ£ÖÖ (D) פüµÖê
ÝÖµÖê Æïü … †Ö¯ÖÛúÖê ÃÖÆüß ˆ¢Ö¸ü Ûêú ¤üß‘ÖÔ¾Öé¢Ö ÛúÖê ¯Öê®Ö ÃÖê ³Ö¸üÛú¸ü ÛúÖ»ÖÖ Ûú¸ü®ÖÖ
Æîü •ÖîÃÖÖ ×Ûú ®Öß“Öê פüÜÖÖµÖÖ ÝÖµÖÖ Æîü …
ˆ¤üÖÆü¸üÞÖ :
•Ö²Ö×Ûú (C) ÃÖÆüß ˆ¢Ö¸ü Æîü …
5. ¯ÖÏ¿®Ö-¯Ö¡Ö I †Öî¸ü ¯ÖÏ¿®Ö-¯Ö¡Ö II Ûêú ×»Ö‹ ‹Ûú Æüß ˆ¢Ö¸ü ¯Ö¡ÖÛú Æîü •ÖÖê ‡ÃÖ ¯ÖÏ¿®Ö
¯Öã×ßÖÛúÖ Ûêú †®¤ü¸ü פüµÖÖ ÝÖµÖÖ Æîü … ¯ÖÏ¿®ÖÖë Ûêú ˆ¢Ö¸ü Ûêú¾Ö»Ö ˆ¢Ö¸ü-¯Ö¡ÖÛú ¯Ö¸ü
Æüß †Ó×ÛúŸÖ Ûú¸ü®Öê Æïü … µÖפü †Ö¯Ö ˆ¢Ö¸ü ¯Ö¡ÖÛú ¯Ö¸ü פüµÖê ÝÖµÖê ¤üß‘ÖÔ¾Öé¢Ö Ûêú
†»ÖÖ¾ÖÖ ×ÛúÃÖß †®µÖ ãÖÖ®Ö ¯Ö¸ü ˆ¢Ö¸ü דÖÅ®ÖÖÓ×ÛúŸÖ Ûú¸ŸÖêü Æïü, ŸÖÖê ˆÃÖÛúÖ
´Ö滵ÖÖÓÛú®Ö ®ÖÆüà ÆüÖêÝÖÖ …
6. †®¤ü¸ü פüµÖê ÝÖµÖê ×®Ö¤ìü¿ÖÖë ÛúÖê ¬µÖÖ®Ö¯Öæ¾ÖÔÛú ¯ÖœÌëü …
7. Ûú““ÖÖ ÛúÖ´Ö (Rough Work) ‡ÃÖ ¯Öã×ßÖÛúÖ Ûêú †×®ŸÖ´Ö ¯Öéšü ¯Ö¸ü Ûú¸ëü …
8. µÖפü †Ö¯Ö ˆ¢Ö¸ü-¯Öã×ßÖÛúÖ ¯Ö¸ü ×®ÖµÖŸÖ Ã£ÖÖ®Ö Ûêú †»ÖÖ¾ÖÖ †¯Ö®ÖÖ ®ÖÖ´Ö, ¸üÖê»Ö
®Ö´²Ö¸ü, ±úÖê®Ö ®Ö´²Ö¸ü µÖÖ ÛúÖê‡Ô ³Öß ‹êÃÖÖ ×“ÖÅ®Ö ×•ÖÃÖÃÖê †Ö¯ÖÛúß ¯ÖÆü“ÖÖ®Ö ÆüÖê
ÃÖÛêú, †Ó×ÛúŸÖ Ûú¸üŸÖê Æïü †£Ö¾ÖÖ †³Ö¦ü ³ÖÖÂÖÖ ÛúÖ ¯ÖϵÖÖêÝÖ Ûú¸üŸÖê Æïü, µÖÖ ÛúÖê‡Ô
†®µÖ †®Öã×“ÖŸÖ ÃÖÖ¬Ö®Ö ÛúÖ ¯ÖϵÖÖêÝÖ Ûú¸üŸÖê Æïü, ŸÖÖê ¯Ö¸üßõÖÖ Ûêú ×»ÖµÖê †µÖÖêݵÖ
‘ÖÖê×ÂÖŸÖ ×ÛúµÖê •ÖÖ ÃÖÛúŸÖê Æïü …
9. †Ö¯ÖÛúÖê ¯Ö¸üßõÖÖ ÃÖ´ÖÖ¯ŸÖ ÆüÖê®Öê ¯Ö¸ü ¯ÖÏ¿®Ö-¯Öã×ßÖÛúÖ ‹¾ÖÓ OMR ˆ¢Ö¸ü-¯Ö¡ÖÛú
×®Ö¸üßõÖÛú ´ÖÆüÖê¤üµÖ ÛúÖê »ÖÖî™üÖ®ÖÖ †Ö¾Ö¿µÖÛú Æîü †Öî¸ü ¯Ö¸üßõÖÖ ÃÖ´ÖÖׯŸÖ Ûêú ²ÖÖ¤ü
ˆÃÖê †¯Ö®Öê ÃÖÖ£Ö ¯Ö¸üßõÖÖ ³Ö¾Ö®Ö ÃÖê ²ÖÖÆü¸ü ®Ö »ÖêÛú¸ü •ÖÖµÖë …
10. Ûêú¾Ö»Ö ®Öß»Öê/ÛúÖ»Öê ²ÖÖ»Ö ¯¾ÖÖ‡Õ™ü ¯Öê®Ö ÛúÖ Æüß ‡ÃŸÖê´ÖÖ»Ö Ûú¸ëü …
11. ×ÛúÃÖß ³Öß ¯ÖÏÛúÖ¸ü ÛúÖ ÃÖÓÝÖÞÖÛú (Ûîú»ÖÛãú»Öê™ü¸ü) µÖÖ »ÖÖÝÖ ™êü²Ö»Ö †Öפü ÛúÖ
¯ÖϵÖÖêÝÖ ¾ÖÙ•ÖŸÖ Æîü …
12. ÝÖ»ÖŸÖ ˆ¢Ö¸üÖë Ûêú ×»Ö‹ ÛúÖê‡Ô †ÓÛú ÛúÖ™êü ®ÖÆüà •ÖÖ‹ÑÝÖê …
1. Write your roll number in the space provided on the top of
this page.
2. This paper consists of sixty (60) multiple-choice type of
questions, out of which the candidate would be required to
answer any fifty (50) questions. In the event of the candidate
attempting more than fifty questions, the first fifty questions
attempted by the Candidate would be evaluated.
3. At the commencement of examination, the question booklet
will be given to you. In the first 5 minutes, you are requested
to open the booklet and compulsorily examine it as below :
(i) To have access to the Question Booklet, tear off the paper
seal on the edge of this cover page. Do not accept a booklet
without sticker-seal and do not accept an open booklet.
(ii) Tally the number of pages and number of questions in
the booklet with the information printed on the cover
page. Faulty booklets due to pages/questions missing
or duplicate or not in serial order or any other
discrepancy should be got replaced immediately by a
correct booklet from the invigilator within the period
of 5 minutes.Afterwards, neither the Question Booklet
will be replaced nor any extra time will be given.
(iii) After this verification is over, the Test Booklet Code
should be entered in the OMR Sheet and the OMR Sheet
Number should be entered on this Test Booklet.
4. Each item has four alternative responses marked (A), (B), (C)
and (D). You have to darken the oval as indicated below on the
correct response against each item.
Example :
where (C) is the correct response.
5. Your responses to the items are to be indicated in the Answer
Sheet given inside this Booklet, which is common for
Paper I and Paper II. If you mark at any place other than in
the ovals in the Answer Sheet, it will not be evaluated.
6. Read instructions given inside carefully.
7. Rough Work is to be done in the end of this booklet.
8. If you write your Name, Roll Number, Phone Number or put
any mark on any part of the Answer Sheet, except for the
space allotted for the relevant entries, which may disclose
your identity, or use abusive language or employ any other
unfair means, you will render yourself liable to disqualification.
9. You have to return the test question booklet and OMRAnswer
sheet to the invigilators at the end of the examination
compulsorily and must not carry it with you outside the
Examination Hall.
10. Use only Blue/Black Ball point pen.
11. Use of any calculator or log table etc., is prohibited.
12. There is no negative marks for incorrect answers.
W-00 P.T.O.
Signature and Name of Invigilator
OMR Sheet No. : ............................................
(To be filled by the Candidate)
Roll No.
(In words)
1. (Signature) __________________________
(Name) ____________________________
2. (Signature) __________________________
(Name) ____________________________
Roll No.________________________________
PAPER-I
Test Booklet Code [Maximum Marks : 100Time : 1 1
/4
hours]
Number of Pages in this Booklet : 20 Number of Questions in this Booklet : 60
Instructions for the Candidates ¯Ö¸üßõÖÖÙ£ÖµÖÖë Ûêú ×»Ö‹ ×®Ö¤ìü¿Ö
(In figures as per admission card)
A B C D
W
J 0 0 1 1
A B C D
UGC-NET-JUNE-2011-SET-W

2. W-00 2
Total Marks Obtained (in words) ...........................................
(in figures) ..........................................
Signature & Name of the Coordinator ...................................
(Evaluation) Date .........................
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
27
28
29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
39
40
41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
60
Question
Number
Question
Number
Question
Number
Marks
Obtained
Marks
Obtained
Marks
Obtained
Marks Obtained
FOR OFFICE USE ONLY

3. W-00 3 P.T.O.
Paper – I
¯ÖÏ¿−Ö¯Ö¡Ö – I
Note : • This paper contains Sixty (60) multiple choice questions, each question carrying two (2) marks.
• Candidate is expected to answer any Fifty (50) questions.
• In case more than 50 questions are attempted, only the first 50 questions will be evaluated.
−ÖÖê™ü : • ‡ÃÖ ¯ÖÏ¿−Ö¯Ö¡Ö ´Öë ÃÖÖšü (60) ²ÖÆãü׾֍ú»¯ÖßµÖ ¯ÖÏ¿−Ö Æïü … ¯ÖÏŸµÖêú ¯ÖÏ¿−Ö êú ¤üÖê (2) †Óú Æïü …
• †³µÖ£Öá úÖê úÖê‡Ô ³Öß ¯Ö“ÖÖÃÖ (50) ¯ÖÏ¿−ÖÖë êú ˆ¢Ö¸ü ¤êü−Öê Æïü …
• µÖפü ¯Ö“ÖÖÃÖ (50) ÃÖê †×¬Öú ¯ÖÏ¿−ÖÖë êú ˆ¢Ö¸ü פüµÖê ŸÖÖê ¯ÖÏ£Ö´Ö ¯Ö“ÖÖÃÖ (50) ¯ÖÏ¿−Ö Æüß •ÖÖÑ“Öê •ÖÖµÖëÖê …
1. A research paper is a brief report of
research work based on
(A) Primary Data only
(B) Secondary Data only
(C) Both Primaryand Secondary Data
(D) None of the above
2. Newton gave three basic laws of
motion. This research is categorized as
(A) Descriptive Research
(B) Sample Survey
(C) Fundamental Research
(D) Applied Research
3. A group of experts in a specific area
of knowledge assembled at a place
and prepared a syllabus for a new
course. The process may be termed
as
(A) Seminar
(B) Workshop
(C) Conference
(D) Symposium
4. In the process of conducting research
‘Formulation of Hypothesis” is
followed by
(A) Statement of Objectives
(B) Analysis of Data
(C) Selection of Research Tools
(D) Collection of Data
1. ‹ú ¿ÖÖê¬Ö¯Ö¡Ö ¿ÖÖê¬ÖúÖµÖÔ úß ×¸ü¯ÖÖê™Ôü ÆüÖêŸÖÖ Æîü, וÖÃ֍úÖ
†Ö¬ÖÖ¸ü ÆüÖêŸÖÖ Æîü
(A) êú¾Ö»Ö ¯ÖÏÖ£Ö״֍ú †Öэú›ÌüÖ
(B) êú¾Ö»Ö ׫üŸÖߵ֍ú †Öэú›ÌüÖ
(C) ¯ÖÏÖ£Ö״֍ú †Öî¸ü ׫üŸÖߵ֍ú †Öэú›ÌüÖ ¤üÖê−ÖÖë
(D) ˆ¯ÖµÖãÔŒŸÖ ´Öë ÃÖê úÖê‡Ô −ÖÆüà …
2. −µÖæ™ü−Ö −Öê Ö×ŸÖ êú ×−ÖµÖ´Ö êú ŸÖß−Ö ´Öæ»Ö ×ÃÖ¨üÖÓŸÖ ¯ÖÏßÖãŸÖ
׍úµÖê … ˆ−֍êú ‡ÃÖ ¿ÖÖê¬Ö úÖê ¾ÖÖáéúŸÖ ׍úµÖÖ ÖµÖÖ Æîü
(A) ¾ÖÖÔ−ÖÖŸ´Öú ¿ÖÖê¬Ö êú ºþ¯Ö ´Öë
(B) ¯ÖÏן֤ü¿ÖÔ (−Ö´Öæ−ÖÖ) ÃÖ¾ÖìÖÖ êú ºþ¯Ö ´Öë
(C) ´Öæ»Ö³ÖæŸÖ ¿ÖÖê¬Ö êú ºþ¯Ö ´Öë
(D) ¾µÖÖ¾ÖÆüÖ׸üú ¿ÖÖê¬Ö êú ºþ¯Ö ´Öë
3. ×¾Ö¿ÖêÂÖ–ÖÖë úÖ –ÖÖ−Ö êú ‹ú ×¾Ö׿Ö™ü Öê¡Ö ÃÖê ÃÖÓ²ÖÓ×¬ÖŸÖ ¾ÖÖÔ
‹ú ãÖÖ−Ö ¯Ö¸ü ‹ú −Ö‹ ¯ÖÖšËüµÖÎú´Ö êú ¯ÖÖšËüµÖ ×¾Ö¾Ö¸üÖ
ŸÖîµÖÖ¸ü ú¸ü−Öê êú ×»Ö‹ ‹ú×¡ÖŸÖ Æãü†Ö … ‡ÃÖ ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ úÖê
úÆüÖ •ÖÖ Ã֍úŸÖÖ Æîü
(A) ÃÖӐÖÖêšüß (ÃÖê×´Ö−ÖÖ¸ü)
(B) úÖµÖÔ¿ÖÖ»ÖÖ
(C) ÃÖ´´Öê»Ö−Ö (úÖò−±ú¸ëüÃÖ)
(D) ÖÖêšüß (×ÃÖ´¯ÖÖêוִֵÖ)
4. ¿ÖÖê¬ÖúÖµÖÔ ú¸ü−Öê úß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ ´Öë ¯Ö׸üú»¯Ö−ÖÖ úÖê ÃÖæ¡Ö²Ö¨ü
ú¸ü−Öê êú ¯Ö¿“ÖÖŸÖË †ÖŸÖÖ Æîü
(A) ˆ§êü¿µÖÖë úÖ ú£Ö−Ö
(B) †Öэú›ÌüÖë úß ¾µÖ֏µÖÖ
(C) ¿ÖÖê¬Ö ˆ¯Öú¸üÖ úÖ “ÖµÖ−Ö
(D) †Öэú›ÌüÖë úÖ ‹ú¡Öߍú¸üÖ
ANS
ANS
ANS
ANS

4. W-00 4
Read the following passage carefully and answer questions 5 to 10 :
All historians are interpreters of text if they be private letters, Government records or parish
birthlists or whatever. For most kinds of historians, these are only the necessary means to
understanding something other than the texts themselves, such as a political action or a
historical trend, whereas for the intellectual historian, a full understanding of his chosen texts
is itself the aim of his enquiries. Of course, the intellectual history is particularly prone to
draw on the focus of other disciplines that are habitually interpreting texts for purposes of
their own, probing the reasoning that ostensibly connects premises and conclusions.
Furthermore, the boundaries with adjacent subdisciplines are shifting and indistinct : the
history of art and the history of science both claim a certain autonomy, partly just because
they require specialised technical skills, but both can also be seen as part of a wider
intellectual history, as is evident when one considers, for example, the common stock of
knowledge about cosmological beliefs or moral ideals of a period.
Like all historians, the intellectual historian is a consumer rather than a producer of
‘methods’. His distinctiveness lies in which aspect of the past he is trying to illuminate, not in
having exclusive possession of either a corpus of evidence or a body of techniques. That
being said, it does seem that the label ‘intellectual history’ attracts a disproportionate share of
misunderstanding.
It is alleged that intellectual history is the history of something that never really mattered.
The long dominance of the historical profession by political historians bred a kind of
philistinism, an unspoken belief that power and its exercise was ‘what mattered’. The
prejudice was reinforced by the assertion that political action was never really the outcome of
principles or ideas that were ‘more flapdoodle’. The legacy of this precept is still discernible
in the tendency to require ideas to have ‘licensed’ the political class before they can be
deemed worthy of intellectual attention, as if there were some reasons why the history of art
or science, of philosophy or literature, were somehow of interest and significance than the
history of Parties or Parliaments. Perhaps in recent years the mirror-image of this philistinism
has been more common in the claim that ideas of any one is of systematic expression or
sophistication do not matter, as if they were only held by a minority.
Answer the following questions :
5. An intellectual historian aims to fully understand
(A) the chosen texts of his own (B) political actions
(C) historical trends (D) his enquiries
6. Intellectual historians do not claim exclusive possession of
(A) conclusions (B) any corpus of evidence
(C) distinctiveness (D) habitual interpretation
7. The misconceptions about intellectual history stem from
(A) a body of techniques (B) the common stock of knowledge
(C) the dominance of political historians (D) cosmological beliefs
8. What is philistinism ?
(A) Reinforcement of prejudice (B) Fabrication of reasons
(C) The hold of land-owning classes (D) Belief that power and its exercise matter
9. Knowledge of cosmological beliefs or moral ideas of a period can be drawn as part of
(A) literary criticism (B) history of science
(C) history of philosophy (D) intellectual history
10. The claim that ideas of any one is of systematic expression do not matter, as if they
were held by a minority, is
(A) to have a licensed political class (B) a political action
(C) a philosophy of literature (D) the mirror-image of philistinism
ANS
ANS
ANS
ANS
ANS
ANS

5. W-00 5 P.T.O.
−Öß“Öê פüµÖÖ ÖµÖÖ ¯Ö׸ü“”êû¤ü ¬µÖÖ−Ö¯Öæ¾Öԍú ¯ÖלÌü‹ †Öî¸ü ¯Ö׸ü“”êû¤ü êú ²ÖÖ¸êü ´Öë †¯Ö−Öß ÃÖ´Ö—Ö êú †Ö¬ÖÖ¸ü ¯Ö¸ü −Öß“Öê פüµÖê ¯ÖÏ¿−ÖÖë (5 ÃÖê 10) úÖ
ˆ¢Ö¸ü ¤üßוֵÖê :
ÃÖ³Öß ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸ü ÖÏ−£Ö “ÖÖÆêü ¾ÖÖê ×−Ö•Öß ¯Ö¡Ö, ÃÖ¸üúÖ¸üß †×³Ö»ÖêÖ µÖÖ ¯Ö»»Öß •Ö−´Ö ÃÖæדֵÖÖÑ µÖÖ ãú”û ³Öß ÆüÖë, êú ×−Ö¾Öԓ֍ú ÆüÖêŸÖê Æïü …
†×¬ÖúÖÓ¿Ö ¯ÖύúÖ¸ü êú ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸üÖë êú ×»ÖµÖê, þֵÖÓ ÖÏ−£ÖÖë úÖê ”ûÖê›Ìüú¸ü †−µÖ ׍úÃÖß úÖê ÃÖ´Ö—Ö−Öê úÖ µÖÆü ×ÃÖ±Ôú †Ö¾Ö¿µÖú ´ÖÖ¬µÖ´Ö Æîü,
•ÖîÃÖê ׍ú ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú úÖ¸Ôü¾ÖÖ‡Ô µÖÖ ‹êןÖÆüÖ×Ã֍ú ¯ÖϾÖé×¢Ö … •Ö²Ö׍ú, ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸ü êú ×»ÖµÖê, ˆÃ֍êú “ÖµÖ×−ÖŸÖ ÖÏ−£Ö úÖê Æüß ¯ÖæÖÔŸÖµÖÖ
ÃÖ´Ö—Ö−ÖÖ ¯Öæ”ûŸÖÖ”û úÖ »ÖµÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü … ×−ÖÃÃÖÓ¤êüÆü, ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃÖ, †−µÖ ×¾ÖÂÖµÖÖë, •ÖÖê †¯Ö−Öê Æüß ˆ§êü¿µÖÖë êú ×»ÖµÖê ÖÏ−£ÖÖë úÖ †Ö¤üŸÖ−Ö
×−Ö¾ÖÔ“Ö−Ö ú¸ü ¸üÆêü Æïü †Öî¸ü ŸÖÔúÖÖ •ÖÖê ×−֍úÂÖÔ úÖê פüÖÖ¾Ö™üß ºþ¯Ö ÃÖê Öê¡Ö êú ÃÖÖ£Ö •ÖÖê›ÌüŸÖß Æîü, ¯Ö¸ü ±úÖêúÃÖ ú¸üêú ×−֍úÂÖÔ ×−֍úÖ»Ö−Öê úÖê
×¾Ö¿ÖêÂÖŸÖ: ¯ÖϾÖé¢Ö ÆüÖêŸÖÖ Æîü … ‡Ã֍êú †×ŸÖ׸üŒŸÖ, ÃÖ´²ÖÛ−¬ÖŸÖ ˆ¯Ö-×¾ÖÂÖµÖ Öê¡ÖÖë êú ÃÖÖ£Ö ÃÖß´ÖÖ‹Ñ ²Ö¤ü»Ö µÖÖ ×ÖÃ֍ú ¸üÆüß Æïü †Öî¸ü †Ã¯Ö™ü Æïü :
ú»ÖÖ úÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ †Öî¸ü ×¾Ö–ÖÖ−Ö úÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ ¤üÖê−ÖÖë ãú”û þÖÖµÖ¢ÖŸÖÖ úÖ ¤üÖ¾ÖÖ ú¸üŸÖê Æïü, †ÖÓ׿֍ú ºþ¯Ö ÃÖê ‡ÃÖ×»ÖµÖê ŒµÖÖë׍ú ˆ−Æëü
×¾Ö¿Öê×ÂÖŸÖ ŸÖú−Öߍúß úÖî¿Ö»ÖÖë úß •Ö̺þ¸üŸÖ Æîü … ¯Ö¸ü−ŸÖã ¤üÖê−ÖÖë úÖê ¾µÖ֯֍ú ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃÖ êú ³ÖÖÖ êú ºþ¯Ö ´Öë ³Öß ¤êüÖÖ •ÖÖ Ã֍úŸÖÖ Æîü,
•ÖîÃÖÖ ×ú ïÖ™ü ÆüÖêŸÖÖ Æîü •Ö²Ö Æü´Ö ²ÖÎÉ֝›üúßµÖ ¬ÖÖ¸üÖÖ†Öë †£Ö¾ÖÖ úÖ׻֍ú −Öîן֍ú †Ö¤ü¿ÖÖí êú ²ÖÖ¸êü ´Öë –ÖÖ−Ö êú ÃÖ¾ÖÔÃÖÖ´ÖÖ−µÖ ÙüÖòú êú
²ÖÖ¸êü ´Öë ×¾Ö“ÖÖ¸ü ú¸üŸÖê Æïü …
ÃÖ³Öß ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸üÖë úß ŸÖ¸üÆü ÃÖê, ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸ü “×¾Ö׬ֵÖÖë” úÖ ˆŸ¯ÖÖ¤üú ÆüÖê−Öê êú ²Ö•ÖÖµÖ ˆ−֍úÖ ˆ¯Ö³ÖÖꌟÖÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
ˆÃ֍úß ×¾Ö׿Ö™üŸÖÖ ×¾ÖÖŸÖúÖ»Ö êú ˆÃÖ ¯ÖÆü»Öæ וÖÃÖ ¯Ö¸ü ¾ÖÆü ¯ÖύúÖ¿Ö ›üÖ»Ö−Öê úß úÖê×¿Ö¿Ö ú¸ü ¸üÆüÖ Æîü, ´Öë ÛÃ£ÖŸÖ Æîü †Öî¸ü ¯ÖÏ´ÖÖÖ êú ÃÖ´ÖæÆü
µÖÖ ŸÖú−ÖߍúÖë êú ÃÖ´ÖæÆü ¯Ö¸ü ‹ú´ÖÖ¡Ö Ã¾ÖÖ×´ÖŸ¾Ö ÆüÖê−Öê ´Öë ÛÃ£ÖŸÖ −ÖÆüà Æîü … µÖÆü úÆü »Öê−Öê êú ²ÖÖ¤ü, µÖÆü •Öºþ¸ü ¯ÖÏŸÖßŸÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü ׍ú “²ÖÖîרüú
‡×ŸÖÆüÖÃÖ” úÖ −ÖÖ´Ö Ö»ÖŸÖ±úÆü´Öß êú †−ÖÖ−Öã¯ÖÖן֍ú ³ÖÖÖ úÖê †ÖúÙÂÖŸÖ ú¸üŸÖÖ Æîü …
µÖÆü úÆüÖ •ÖÖŸÖÖ Æîü ׍ú ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃÖ ×úÃÖß ‹êÃÖß “Öß•ÖÌ úÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ Æîü וÖÃÖê ú³Öß ´ÖÆü¢¾Ö −ÖÆüà פüµÖÖ •ÖÖŸÖÖ £ÖÖ … ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú
‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸üÖë êú ‹êןÖÆüÖ×Ã֍ú þÖÖ×´ÖŸ¾Ö ¯Ö¸ü ¤üß‘ÖԍúÖ»Öß−Ö ¯ÖϳÖãŸ¾Ö ‹ú ¯ÖύúÖ¸ü úß ×¾ÖÂÖµÖÖÃÖÛŒŸÖ (×±ú×»ÖÛßÖ×−Ö•ûÌ´Ö), †−֍úÆüß ¬ÖÖ¸üÖÖ úß
ÃÖ¢ÖÖ †Öî¸ü ˆÃ֍êú ¯ÖϵÖÖêÖ úÖ Æüß ¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ´Öë ´ÖÆü¢¾Ö £ÖÖ, úÖê •Ö−´Ö ¤êüŸÖÖ Æîü … ‡ÃÖ ¤üÖ¾Öê ÃÖê ¯Öæ¾ÖÖԐÖÏÆü ÃÖÓ²Ö×»ÖŸÖ Æãü†Ö ׍ú ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú
úÖ¸Ôü¾ÖÖ‡Ô ¾ÖÖÃŸÖ¾Ö ´Öë ú³Öß ³Öß ˆ−Ö ×ÃÖ¨üÖ−ŸÖÖë µÖÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë •ÖÖê “•µÖÖ¤üÖ °»Öî¯Ö›ãü›ü»Ö” £Öê úÖ ¯Ö׸ÖÖ´Ö −ÖÆüà £Öß … ‡ÃÖ ¬ÖÖ¸üÖÖ úß ²Ö¯ÖÖîŸÖß
†³Öß ³Öß ‡−Ö †¯Öê×ÖŸÖ ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úß ¯ÖϾÖé×¢Ö ´Öë ¥üÛ™üÖÖê“Ö¸ü ÆüÖêŸÖß Æîü, ׍ú ‡ÃÖÃÖê ¯ÖÆü»Öê ׍ú ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú ¾ÖÖÔ úÖê ²ÖÖîרüú ÃÖŸúÖ¸ü êú µÖÖꐵÖ
ÃÖ´Ö—ÖÖ •ÖÖ Ã֍êú ˆÃÖê †−Öã–ÖÖ¯Ö¡Ö ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ÆüÖê, ´ÖÖ−ÖÖê ‡Ã֍êú ãú”û úÖ¸üÖ Æïü ׍ú ŒµÖÖë ú»ÖÖ µÖÖ ×¾Ö–ÖÖ−Ö, ¤ü¿ÖÔ−Ö¿ÖÖÃ¡Ö µÖÖ ÃÖÖ×ÆüŸµÖ úÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ
¤ü»ÖÖë µÖÖ ÃÖÓÃÖ¤üÖë êú ‡×ŸÖÆüÖÃÖ úß ŸÖã»Ö−ÖÖ ´Öë פü»Ö“ÖïÖß †Öî¸ü ´ÖÆü¢¾Ö úÖ Æîü … ¿ÖÖµÖ¤ü ÆüÖ»Ö Æüß êú ¾ÖÂÖÖí ´Öë ‡ÃÖ ×±ú×»ÖÛßÖ×−Ö•ûÌ´Ö
(×¾ÖÂÖµÖÖÃÖÛŒŸÖ) úß ¤ü¯ÖԝÖ-¯ÖÏן֓”ûÖµÖÖ ‡ÃÖ ¤üÖ¾Öê ´Öë •µÖÖ¤üÖ ÃÖ¾ÖÔÃÖÖ´ÖÖ−µÖ ¸üÆüß Æîü ׍ú ׍úÃÖß êú ×¾Ö“ÖÖ¸ü ×¾Ö×¬Ö¾ÖŸÖ †×³Ö¾µÖÛŒŸÖ êú †£Ö¾ÖÖ
¤ãü×−ÖµÖÖ¤üÖ¸üß êú Æïü úÖ úÖê‡Ô ´ÖÆü¢¾Ö −ÖÆüà Æîü, ´ÖÖ−ÖÖê ¾ÖÆü ×ÃÖ±Ôú †»¯ÖÃÖӏµÖú ¾ÖÖÔ êú ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æïü …
×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ ¯ÖÏ¿−ÖÖë úÖ ˆ¢Ö¸ü ¤üßו֋ :
5. ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸ü úÖ »ÖµÖ ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ ´Öë ÃÖê ׍úÃÖê ÃÖ´Ö—Ö−Öê úÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü ?
(A) ˆÃ֍êú †¯Ö−Öê ×¾Ö¿ÖêÂÖ ÖÏ−£Ö (B) ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú úÖ¸Ôü¾ÖÖ‡µÖÖÑ
(C) ‹êןÖÆüÖ×Ã֍ú ¯ÖϾÖé×¢ÖµÖÖÑ (D) ˆÃ֍úß ¯Öæ”ûŸÖÖ”û
6. ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸ü ׍úÃ֍êú ‹ú´ÖÖ¡Ö Ã¾ÖÖ×´ÖŸ¾Ö úÖ ¤üÖ¾ÖÖ −ÖÆüà ú¸üŸÖÖ Æîü ?
(A) ×−֍úÂÖÔ (B) ¯ÖÏ´ÖÖÖ úÖ úÖê‡Ô ³Öß ÃÖӐÖÏÆü
(C) ×¾Ö׿Ö™üŸÖÖ (D) †Ö¤üŸÖ−Ö ×−Ö¾ÖÔ“Ö−Ö
7. ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃÖ êú ²ÖÖ¸êü ´Öë Ö»ÖŸÖ±úÆü×´ÖµÖÖÑ ×úÃÖÃÖê ˆŸ¯Ö−−Ö ÆüÖêŸÖß Æïü ?
(A) ŸÖú−ÖߍúÖë úÖ ÃÖ´ÖæÆü (B) –ÖÖ−Ö úÖ ÃÖÖ´ÖÖ−µÖ ÙüÖòú
(C) ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú ‡×ŸÖÆüÖÃ֍úÖ¸üÖë úÖ ¯ÖϳÖãŸ¾Ö (D) ²ÖÎÉ֝›üúßµÖ ¬ÖÖ¸üÖÖ‹Ñ
8. ×¾ÖÂÖµÖÖÃÖÛŒŸÖ¾ÖÖ¤ü (×±ú×»ÖÛßÖ×−Ö•ûÌ´Ö) ŒµÖÖ Æîü ?
(A) ¯Öæ¾ÖÖԐÖÏÆü úÖ ¯Öã−Ö²ÖÔ×»ÖŸÖ ÆüÖê−ÖÖ (B) úÖ¸üÖÖë úÖê ÖœÌü−ÖÖ
(C) ³ÖæþÖÖ×´ÖµÖÖë úÖ ¯ÖϳÖÖ¾Ö (D) µÖÆü ¬ÖÖ¸üÖÖ ×ú ÃÖ¢ÖÖ †Öî¸ü ˆÃ֍êú ¯ÖϵÖÖêÖ úÖ ´ÖÆü¢¾Ö ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
9. ²ÖÎÉ֝›üúßµÖ ¬ÖÖ¸üÖÖ†Öë µÖÖ úÖ׻֍ú −Öîן֍ú ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖ –ÖÖ−Ö ×úÃ֍êú †Ó¿Ö êú ºþ¯Ö ´Öë ×−֍úÖ»ÖÖ •ÖÖ Ã֍úŸÖÖ Æîü ?
(A) ÃÖÖ×ÆüÛŸµÖú †Ö»ÖÖê“Ö−ÖÖ (B) ×¾Ö–ÖÖ−Ö úÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ
(C) ¤ü¿ÖÔ−Ö¿ÖÖÃ¡Ö úÖ ‡×ŸÖÆüÖÃÖ (D) ²ÖÖîרüú ‡×ŸÖÆüÖÃÖ
10. ×¾Ö×¬Ö¾ÖŸÖ †×³Ö¾µÖÛŒŸÖ êú ²ÖÖ¸êü ´Öë ׍úÃÖß êú ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë úÖ úÖê‡Ô ´ÖÆü¢¾Ö −ÖÆüà Æîü, ´ÖÖ−ÖÖê ¾ÖÖê ×¾Ö“ÖÖ¸ü †»¯ÖÃÖӏµÖú ¾ÖÖÔ êú Æïü, µÖÆü ¤üÖ¾ÖÖ
׍úÃ֍êú ×»ÖµÖê Æîü ?
(A) †−Öã–ÖÖ¯Ö¡Ö ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú ¾ÖÖÔ (B) ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú úÖ¸Ôü¾ÖÖ‡Ô
(C) ÃÖÖ×ÆüŸµÖ úÖ ¤ü¿ÖÔ−Ö (D) ×±ú×»ÖÛßÖ×−Ö•ûÌ´Ö úß ¤ü¯ÖԝÖ-¯ÖÏן֓”ûÖµÖÖ

6. W-00 6
11. Public communication tends to occur
within a more
(A) complex structure
(B) political structure
(C) convenient structure
(D) formal structure
12. Transforming thoughts, ideas and
messages into verbal and non-verbal
signs is referred to as
(A) channelisation
(B) mediation
(C) encoding
(D) decoding
13. Effective communication needs a
supportive
(A) economic environment
(B) political environment
(C) social environment
(D) multi-cultural environment
14. A major barrier in the transmission
of cognitive data in the process of
communication is an individual’s
(A) personality
(B) expectation
(C) social status
(D) coding ability
15. When communicated, institutionalised
stereotypes become
(A) myths
(B) reasons
(C) experiences
(D) convictions
11. »ÖÖêú ÃÖÓ“ÖÖ¸ü ÃÖÆü•Ö ÆüÖê •ÖÖŸÖÖ Æîü
(A) •µÖÖ¤üÖ •Ö×™ü»Ö ÃÖÓ¸ü“Ö−ÖÖ êú †−¤ü¸ü
(B) •µÖÖ¤üÖ ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú ÃÖÓ¸ü“Ö−ÖÖ êú †−¤ü¸ü
(C) •µÖÖ¤üÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ•Ö−֍ú ÃÖÓ¸ü“Ö−ÖÖ êú †−¤ü¸ü
(D) •µÖÖ¤üÖ †Öî¯Ö“ÖÖ׸üú ÃÖÓ¸ü“Ö−ÖÖ êú †−¤ü¸ü
12. ÃÖÖê“Ö, ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ŸÖ£ÖÖ ÃÖÓ¤êü¿ÖÖë úÖê ¾ÖÖד֍ú ŸÖ£ÖÖ †¾ÖÖד֍ú
דÖÅ−ÖÖë (¯ÖÏŸÖߍúÖë) ´Öë ºþ¯ÖÖ−ŸÖ׸üŸÖ ú¸ü−ÖÖ ŒµÖÖ úÆü»ÖÖŸÖÖ
Æîü ?
(A) “Öî−Ö»Öߍú¸üÖ (¯ÖϝÖֻ֍ú¸üÖ)
(B) ´Ö¬µÖã֟ÖÖ
(C) æú™ü»ÖêÖ−Ö
(D) æú™ü¾Ö“Ö−Ö
13. ¯ÖϳÖÖ¾Ö¯ÖæÖÔ ÃÖÓ“ÖÖ¸ü úÖê îúÃÖÖ ÃÖÆüֵ֍ú ¾ÖÖŸÖÖ¾Ö¸üÖ
“ÖÖ×ÆüµÖê ?
(A) †Ö٣֍ú ¾ÖÖŸÖÖ¾Ö¸üÖ
(B) ¸üÖ•Ö−Ößן֍ú ¾ÖÖŸÖÖ¾Ö¸üÖ
(C) ÃÖÖ´ÖÖו֍ú ¾ÖÖŸÖÖ¾Ö¸üÖ
(D) ²ÖÆãü-ÃÖÖÓÍéúן֍ú ¾ÖÖŸÖÖ¾Ö¸üÖ
14. ÃÖÓ“ÖÖ¸ü úß ¯ÖÏ׍ÎúµÖÖ ´Öë ÃÖÓ–ÖÖ−ÖÖŸ´Öú †Öэú›Ìêü êú ¯ÖÏêÂÖÖ ´Öë
´ÖãµÖ ¹ýúÖ¾Ö™ü ÆüÖêŸÖß Æîü
(A) ¾µÖÛŒŸÖŸ¾Ö
(B) †¯ÖêÖÖ
(C) ÃÖÖ´ÖÖו֍ú ¤ü•ÖÖÔ
(D) æú™ü²Ö¨ü ú¸ü−Öê úß µÖÖꐵ֟ÖÖ
15. ¯ÖÏê×ÂÖŸÖ ÆüÖê−Öê ¯Ö¸ü, ÃÖÖÓãÖÖ×−֍ú ºþלÌü²Ö¨ü ¬ÖÖ¸üÖÖ‹Ñ ²Ö−Ö
•ÖÖŸÖß Æïü
(A) ״֣֍ú
(B) úÖ¸üÖ
(C) †−Öã³Ö¾Ö
(D) ×¾Ö¿¾ÖÖÃÖ µÖÖ ¥üœÌü ¬ÖÖ¸üÖÖ
ANS
ANS
ANS
ANS
ANS

7. W-00 7 P.T.O.
16. In mass communication, selective
perception is dependent on the
receiver’s
(A) competence
(B) pre-disposition
(C) receptivity
(D) ethnicity
17. Determine the relationship between
the pair of words NUMERATOR :
DENOMINATOR and then select
the pair of words from the following
which have a similar relationship :
(A) fraction : decimal
(B) divisor : quotient
(C) top : bottom
(D) dividend : divisor
18. Find the wrong number in the
sequence
125, 127, 130, 135, 142, 153, 165
(A) 130 (B) 142
(C) 153 (D) 165
19. If HOBBY is coded as IOBY and
LOBBY is coded as MOBY; then
BOBBY is coded as
(A) BOBY (B) COBY
(C) DOBY (D) OOBY
20. The letters in the first set have
certain relationship. On the basis of
this relationship, make the right
choice for the second set :
K/T : 11/20 :: J/R : ?
(A) 10/8 (B) 10/18
(C) 11/19 (D) 10/19
16. •Ö−Ö ÃÖÓ“ÖÖ¸ü ´Öë, “ÖµÖ−ÖÖŸ´Öú †¾Ö²ÖÖê¬Ö−Ö ¯ÖÏ֯֍ú úß
______ ¯Ö¸ü ×−Ö³ÖÔ¸ü ú¸üŸÖÖ Æîü …
(A) ×−Ö¯ÖãÖŸÖÖ
(B) ¯ÖϾ֝֟ÖÖ
(C) ÖÏÆüÖ¿Ö߻֟ÖÖ
(D) −Öé•ÖÖŸÖßµÖŸÖÖ
17. ¿Ö²¤üÖë êú µÖ㐴Ö, †Ó¿Ö : Æü¸ü êú ²Öß“Ö ÃÖ´²Ö−¬Ö ×−Ö¬ÖÖÔ׸üŸÖ
ú¸ëü †Öî¸ü ×±ú¸ü ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ ´Öë ÃÖê ¿Ö²¤üÖë êú µÖã´Ö úÖ
“ÖµÖ−Ö ú¸ëü וÖÃ֍úÖ ˆ¯ÖµÖãÔŒŸÖ •ÖîÃÖÖ ÃÖ´²Ö−¬Ö Æîü …
(A) ³ÖÖÖ (µÖÖ †Ó¿Ö): ¤ü¿Ö´Ö»Ö¾Ö
(B) ³Ö֕֍ú : ³Ö֐ֱú»Ö
(C) ׿֏ָü : ŸÖ»Ö (†£Ö¾ÖÖ ×−Ö“Ö»ÖÖ ³Ö֐Ö)
(D) ³ÖÖ•µÖ : ³Ö֕֍ú
18. ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ †−ÖãÎú´Ö ´Öë Ö»ÖŸÖ ÃÖӏµÖÖ –ÖÖŸÖ ú¸ëü :
125, 127, 130, 135, 142, 153, 165
(A) 130 (B) 142
(C) 153 (D) 165
19. µÖפ ÆüÖò²Ößü (HOBBY) úÖê †Ö‡†Öê²Öß (IOBY)
êú ºþ¯Ö ´Öë æú™ü²Ö¨ü ׍úµÖÖ ÖµÖÖ Æîü †Öî¸ü »ÖÖò²Öß
(LOBBY) úÖê ´ÖÖò²Öß (MOBY) êú ºþ¯Ö ´Öë; ŸÖÖê
²ÖÖò²Öß (BOBBY) úÖê æú™ü²Ö¨ü ׍úµÖÖ Æîü
(A) BOBY (B) COBY
(C) DOBY (D) OOBY
20. ¯ÖÏ£Ö´Ö ÃÖ´Öã““ÖµÖ ´Öë †Ö¸üÖë úÖ ‹ú ×−ÖÛ¿“ÖŸÖ ÃÖ´²Ö−¬Ö
Æîü … ‡ÃÖ ÃÖ´²Ö−¬Ö êú †Ö¬ÖÖ¸ü ¯Ö¸ü ¤æüÃÖ¸êü ÃÖ´Öã““ÖµÖ êú ×»ÖµÖê
ÃÖÆüß “ÖµÖ−Ö ú¸ëü :
K/T : 11/20 :: J/R : ?
(A) 10/8 (B) 10/18
(C) 11/19 (D) 10/19
ANS
ANS
ANS
ANS
ANS

8. W-00 8
21. If A = 5, B = 6, C = 7, D = 8 and so
on, what do the following numbers
stand for ?
17, 19, 20, 9, 8
(A) Plane
(B) Moped
(C) Motor
(D) Tonga
22. The price of oil is increased by 25%.
If the expenditure is not allowed to
increase, the ratio between the
reduction in consumption and the
original consumption is
(A) 1 : 3 (B) 1 : 4
(C) 1 : 5 (D) 1 : 6
23. How many 8’s are there in the
following sequence which are
preceded by 5 but not immediately
followed by 3 ?
5 8 3 7 5 8 6 3 8 5 4 5 8 4 7 6
5 5 8 3 5 8 7 5 8 2 8 5
(A) 4 (B) 5
(C) 7 (D) 3
24. If a rectangle were called a circle, a
circle a point, a point a triangle and a
triangle a square, the shape of a
wheel is
(A) Rectangle
(B) Circle
(C) Point
(D) Triangle
25. Which one of the following methods
is best suited for mapping the
distribution of different crops as
provided in the standard
classification of crops in India ?
(A) Pie diagram
(B) Chorochromatic technique
(C) Isopleth technique
(D) Dot method
21. µÖפü A = 5, B = 6, C = 7, D = 8 ‡ŸµÖÖפü Æîü,
ŸÖÖê ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ †Óú ׍úÃ֍êú ×»ÖµÖê Æïü ?
17, 19, 20, 9, 8
(A) ÃÖ´ÖŸÖ»Ö
(B) ´ÖÖî¯Öê›ü (‹´Ö †Öê ¯Öß ‡Ô ›üß)
(C) ´ÖÖê™ü¸ü
(D) ™üÖѐÖÖ
22. ŸÖê»Ö úß úß´ÖŸÖ ´Öë 25% úß ¾Öéרü Æãü‡Ô Æîü … µÖפü Ö“ÖÖÔ
−ÖÆüà ²ÖœÌüÖµÖÖ •ÖÖ Ã֍úŸÖÖ Æîü, ŸÖÖê ˆ¯Ö³ÖÖêÖ ´Öë ú´Öß †Öî¸ü
´Öæ»Ö ˆ¯Ö³ÖÖêÖ êú ²Öß“Ö †−Öã¯ÖÖŸÖ Æîü
(A) 1 : 3 (B) 1 : 4
(C) 1 : 5 (D) 1 : 6
23. ×−Ö´−Ö †−ÖãÎú´Ö ´Öë ‹êÃÖê ׍úŸÖ−Öê 8 êú †Óú Æïü וÖ−֍êú
¯ÖÆü»Öê 5 úÖ †Óú ÆüÖê ŸÖ£ÖÖ ²ÖÖ¤ü ´Öë 3 úÖ †Óú −Ö ÆüÖê ?
5 8 3 7 5 8 6 3 8 5 4 5 8 4 7 6
5 5 8 3 5 8 7 5 8 2 8 5
(A) 4 (B) 5
(C) 7 (D) 3
24. µÖפü †ÖµÖŸÖ úÖê ¾Öé¢Ö úÆüÖ •ÖÖµÖê, ¾Öé¢Ö úÖê ײÖ−¤ãü, ײÖ−¤ãü
úÖê סֳÖã•Ö ŸÖ£ÖÖ ×¡Ö³Öã•Ö úÖê ¾ÖÖÔ úÆüÖ •ÖÖµÖê ŸÖÖê “ÖÎú úÖ
†ÖúÖ¸ü
(A) †ÖµÖŸÖ ÆüÖêÖÖ …
(B) ¾Öé¢Ö ÆüÖêÖÖ …
(C) ײÖ−¤ãü ÆüÖêÖÖ …
(D) סֳÖã•Ö ÆüÖêÖÖ …
25. ³ÖÖ¸üŸÖ ´Öë ±úÃÖ»ÖÖë êú ´ÖÖ−֍úߍéúŸÖ ¾ÖÖáú¸üÖ ´Öë ×¾Ö׳Ö−−Ö
±úÃÖ»ÖÖë êú ×¾ÖŸÖ¸üÖ êú ´ÖÖ−Ö×“Ö¡ÖÖ êú ×»Ö‹ ×−Ö´−Ö ´Öë ÃÖê
úÖî−Ö ÃÖß ×¾Ö×¬Ö ÃÖ¾ÖÖì×“ÖŸÖ Æîü ?
(A) ¯ÖÖ‡Ô ×“Ö¡Ö
(B) •Öß¾Ö ×¾ÖŸÖ¸üÖ-¾ÖÖáµÖ ŸÖú−Öߍú
(C) †Ö‡ÃÖÖ꯻Öî£Ö ŸÖú−Öߍú
(D) ›üÖò™ü ×¾Ö׬Ö
ANS
ANS
ANS
ANS
ANS

9. W-00 9 P.T.O.
26. Which one of the following does not
come under the methods of data
classification ?
(A) Qualitative
(B) Normative
(C) Spatial
(D) Quantitative
27. Which one of the following is not a
source of data ?
(A) Administrative records
(B) Population census
(C) GIS
(D) Sample survey
28. If the statement ‘some men are cruel’
is false, which of the following
statements/statement are/is true ?
(i) All men are cruel.
(ii) No men are cruel.
(iii) Some men are not cruel.
(A) (i) and (iii)
(B) (i) and (ii)
(C) (ii) and (iii)
(D) (iii) only
29. The octal number system consists of
the following symbols :
(A) 0 – 7
(B) 0 – 9
(C) 0 – 9, A – F
(D) None of the above
30. The binary equivalent of (–19)10 in
signed magnitude system is
(A) 11101100
(B) 11101101
(C) 10010011
(D) None of these
26. ×−Ö´−Ö ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÖ †Öэú›ÌüÖë êú ¾ÖÖáú¸üÖ úß ×¾Ö×¬Ö ´Öë
ÃÖÛ´´Ö×»ÖŸÖ −ÖÆüà Æîü ?
(A) ÖãÖÖŸ´Öú
(B) ´ÖÖ−֍úßµÖ
(C) ãÖÖ×−֍ú
(D) ÃÖӏµÖÖŸ´Öú
27. ×−Ö´−Ö ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÖ †Öэú›ÌüÖë úÖ ÄÖÖêŸÖ −ÖÆüà Æîü ?
(A) ¯ÖÏ¿ÖÖÃÖ×−֍ú ¤üßÖÖ¾Öê•Ö
(B) •Ö−֐֝Ö−ÖÖ
(C) •Öß. †Ö‡Ô. ‹ÃÖ.
(D) −µÖÖ¤ü¿ÖÔ ÃÖ¾ÖìÖÖ
28. µÖפü ú£Ö−Ö ‘ãú”û ¾µÖÛŒŸÖ ×−Ö¤ÔüµÖß ÆüÖêŸÖê Æïü …’ ÃÖÆüß −ÖÆüà Æîü
ŸÖÖê ×−Ö´−Ö ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÖ/ÃÖê ú£Ö−Ö ÃÖÆüß Æîü ?
(i) ÃÖ³Öß ¾µÖÛŒŸÖ ×−Ö¤ÔüµÖß Æïü …
(ii) úÖê‡Ô ¾µÖÛŒŸÖ ×−Ö¤ÔüµÖß −ÖÆüà Æîü …
(iii) ãú”û ¾µÖÛŒŸÖ ×−Ö¤ÔüµÖß −ÖÆüà Æïü …
(A) (i) ŸÖ£ÖÖ (iii)
(B) (i) ŸÖ£ÖÖ (ii)
(C) (ii) ŸÖ£ÖÖ (iii)
(D) êú¾Ö»Ö (iii)
29. ‹ú †Â™üúÖӍú ×−֍úÖµÖ ´Öë ×−Ö´−Ö ×“ÖÅ−Ö ÆüÖêŸÖê Æïü :
(A) 0 – 7
(B) 0 – 9
(C) 0 – 9, A – F
(D) ˆ¯Ö¸üÖêŒŸÖ ´Öë ÃÖê úÖê‡Ô −ÖÆüà
30. דÖÛÅ−ÖŸÖ ¯Ö׸ü´ÖÖÖ ¯ÖϝÖÖ»Öß ´Öë (–19)10 úÖ
׫ü-†Ö¬ÖÖ¸üß ÃÖ´ÖŸÖã»µÖ Æîü
(A) 11101100
(B) 11101101
(C) 10010011
(D) ˆ¯Ö¸üÖêŒŸÖ ´Öë ÃÖê úÖê‡Ô −ÖÆüà
ANS
ANS
ANS
ANS
ANS

10. W-00 10
31. DNS in internet technology stands
for
(A) Dynamic Name System
(B) Domain Name System
(C) Distributed Name System
(D) None of these
32. HTML stands for
(A) Hyper Text Markup Language
(B) Hyper Text Manipulation
Language
(C) Hyper Text Managing Links
(D) Hyper Text Manipulating
Links
33. Which of the following is type of
LAN ?
(A) Ethernet
(B) Token Ring
(C) FDDI
(D) All of the above
34. Which of the following statements is
true ?
(A) Smart cards do not require an
operating system.
(B) Smart cards and PCs use some
operating system.
(C) COS is smart card operating
system.
(D) The communication between
reader and card is in full
duplex mode.
35. The Ganga Action Plan was initiated
during the year
(A) 1986
(B) 1988
(C) 1990
(D) 1992
31. ‡−™ü¸ü−Öê™ü úß ³ÖÖÂÖÖ ´Öë DNS úÖ †£ÖÔ Æîü
(A) ›üÖµÖ−ÖÖ״֍ú −Öê´Ö ×ÃÖÙü´Ö
(B) ›üÖê´Öê−Ö −Öê´Ö ×ÃÖÙü´Ö
(C) ×›üÙÒüß²µÖæ™êü›ü −Öê´Ö ×ÃÖÙü´Ö
(D) úÖê‡Ô ³Öß −ÖÆüà
32. ‹“Ö ™üß ‹´Ö ‹»Ö (HTML) ‡Ó×ÖŸÖ ú¸üŸÖÖ Æîü
(A) ÆüÖ‡¯Ö¸ü ™êüŒÃÖË™ü ´Ö֍Ôú†¯Ö »Öïې¾Ö•Ö
(B) ÆüÖ‡¯Ö¸ü ™êüŒÃÖË™ü ´Öî×−Ö¯Öã»Öê¿Ö−Ö »Öïې¾Ö•Ö
(C) ÆüÖ‡¯Ö¸ü ™êüŒÃÖË™ü ´Öî−ÖêØ•ÖÖ Ø»ÖŒÃÖ
(D) ÆüÖ‡¯Ö¸ü ™êüŒÃÖË™ü ´Öî×−Ö¯Öã»ÖêØ™üÖ ػ֌ÃÖ
33. ×−Ö´−Ö ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÖ LAN úÖ ¯ÖύúÖ¸ü Æîü ?
(A) ‡£Ö¸ü−Öê™ü
(B) ™üÖêú−Ö Ø¸üÖ
(C) ‹±ú ›üß ›üß †Ö‡Ô
(D) ˆ¯ÖµÖãÔŒŸÖ ÃÖ³Öß
34. ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ ú£Ö−ÖÖë ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÖ ÃÖÆüß Æîü ?
(A) ôÖÖ™Ôü úÖ›üÖí úÖê ¯ÖÏ“ÖÖ»Ö−Ö-¯ÖϝÖÖ»Öß úß
†Ö¾Ö¿µÖúŸÖÖ −ÖÆüà …
(B) ôÖÖ™Ôü úÖ›Ôü ŸÖ£ÖÖ ¯Öß.ÃÖß. ׍úÃÖß ¯ÖύúÖ¸ü úß
¯ÖÏ“ÖÖ»Ö−Ö ¯ÖϝÖÖ»Öß úÖ ¯ÖϵÖÖêÖ ú¸üŸÖê Æïü …
(C) COS ‹ú ôÖÖ™Ôü úÖ›Ôü ¯ÖÏ“ÖÖ»Ö−Ö ¯ÖϝÖÖ»Öß Æîü…
(D) ¯ÖϾÖ֓֍ú ŸÖ£ÖÖ úÖ›Ôü êú ´Ö¬µÖ ÃÖÓ“ÖÖ¸ü ÃÖ´¯ÖæÖÔ
׫üßָüß ×¾Ö×¬Ö êú ºþ¯Ö ´Öë ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
35. ÖӐÖÖ úÖµÖÔ µÖÖê•Ö−ÖÖ ¯ÖÏÖ¸Óü³Ö úß Ö‡Ô £Öß
(A) 1986 ´Öë
(B) 1988 ´Öë
(C) 1990 ´Öë
(D) 1992 ´Öë
ANS
ANS
ANS
ANS
ANS

11. W-00 11 P.T.O.
36. Identify the correct sequence of
energy sources in order of their share
in the power sector in India :
(A) Thermal > nuclear > hydro >
wind
(B) Thermal > hydro > nuclear >
wind
(C) Hydro > nuclear > thermal >
wind
(D) Nuclear > hydro > wind >
thermal
37. Chromium as a contaminant in
drinking water in excess of
permissible levels, causes
(A) Skeletal damage
(B) Gastrointestinal problem
(C) Dermal and nervous problems
(D) Liver/Kidney problems
38. The main precursors of winter smog
are
(A) N2O and hydrocarbons
(B) NOx and hydrocarbons
(C) SO2 and hydrocarbons
(D) SO2 and ozone
39. Flash floods are caused when
(A) the atmosphere is convectively
unstable and there is
considerable vertical wind
shear
(B) the atmosphere is stable
(C) the atmosphere is convectively
unstable with no vertical
windshear
(D) winds are catabatic
36. ³ÖÖ¸üŸÖ êú ¿ÖÛŒŸÖ Ö›ü ´Öë ³ÖÖÖ úß ¥üÛ™ü ÃÖê ‰ú•ÖÖÔ êú
ÄÖÖêŸÖÖë úÖ ÃÖÆüß Îú´Ö Æîü :
(A) ŸÖÖ¯ÖßµÖ > −µÖ挻ÖßµÖ > •Ö»ÖßµÖ > ¾ÖÖµÖã
(B) ŸÖÖ¯ÖßµÖ > •Ö»ÖßµÖ > −µÖ挻ÖßµÖ > ¾ÖÖµÖã
(C) •Ö»ÖßµÖ > −µÖ挻ÖßµÖ > ŸÖÖ¯ÖßµÖ > ¾ÖÖµÖã
(D) −µÖ挻ÖßµÖ > •Ö»ÖßµÖ > ¾ÖÖµÖã > ŸÖÖ¯ÖßµÖ
37. ¯ÖêµÖ•Ö»Ö ´Öë ˆ×“ÖŸÖ ÃÖê †×¬Öú ´ÖÖ¡ÖÖ ´Öë ÆüÖê−Öê ¯Ö¸ü ÎúÖê×´ÖµÖ´Ö
‹ú ÃÖÓ¤æüÂ֍ú êú ºþ¯Ö ´Öë úÖ¸üú ÆüÖêŸÖÖ Æîü
(A) ÓúúÖ»Ö-Ö×ŸÖ úÖ
(B) ÖîÙÒüÖê‡−™êüÙüÖ‡−Ö ÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ÃÖ´ÖõÖÖ úÖ
(C) “Ö´ÖÔ/Ã−ÖÖµÖã ÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ÃÖ´ÖõÖÖ úÖ
(D) µÖéúŸÖ/Öã¤üÖÔ ÃÖÓ²ÖÓ¬Öß ÃÖ´ÖõÖÖ úÖ
38. ¿Öߟ֍úÖ»Öß−Ö ¬Öæ´Ö-úÖêÆü¸üÖ êú ¯ÖÏ´ÖãÖ ¯Öã¸üÖêÖÖ´Öß ÆüÖêŸÖê Æïü
(A) N2O ‹¾ÖÓ ÆüÖ‡›ÒüÖêúÖ²ÖÔ−Ö
(B) NOx ‹¾ÖÓ ÆüÖ‡›ÒüÖêúÖ²ÖÔ−Ö
(C) SO2 ‹¾ÖÓ ÆüÖ‡›ÒüÖêúÖ²ÖÔ−Ö
(D) SO2 ‹¾ÖÓ †Öê•ÖÖê−Ö
39. ŸÖÖŸÖם֍ú ²ÖÖœÌü (°»Öî¿Ö °»Ö›ü) ‘Ö×™üŸÖ ÆüÖêŸÖß Æîü •Ö²Ö
¾ÖÖµÖã´Ö›ü»Ö
(A) ÃÖÓ¾ÖÆü×−֍ú ¥üÛ™ü (ú−¾ÖêÛŒ™ü¾Ö»Öß) ÃÖê †Ûãָü
ÆüÖêŸÖÖ Æîü ŸÖ£ÖÖ ˆÃÖ´Öë µÖ£Öê™ü ¾ÖÖµÖã ¯ÖÏןֲֻÖ
(׿ֵָü) ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
(B) Ûãָü ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
(C) ÃÖÓ¾ÖÆü×−֍ú ¥üÛ™ü (ú−¾ÖêÛŒ™ü¾Ö»Öß) †Ûãָü ÆüÖêŸÖÖ
Æîü ‹¾ÖÓ ¾ÖÖµÖã ¯ÖÏ×ŸÖ²Ö»Ö −ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
(D) ¾ÖÖµÖã †¯Ö“ÖµÖß (îú™êü²ÖÖê׻֍ú) ÆüÖêŸÖß Æïü …
ANS
ANS
ANS
ANS

12. W-00 12
40. In mega cities of India, the dominant
source of air pollution is
(A) transport sector
(B) thermal power
(C) municipal waste
(D) commercial sector
41. The first Open University in India
was set up in the State of
(A) Andhra Pradesh
(B) Delhi
(C) Himachal Pradesh
(D) Tamil Nadu
42. Most of the Universities in India are
funded by
(A) the Central Government
(B) the State Governments
(C) the University Grants
Commission
(D) Private bodies and Individuals
43. Which of the following
organizations looks after the quality
of Technical and Management
education in India ?
(A) NCTE
(B) MCI
(C) AICTE
(D) CSIR
40. ³ÖÖ¸üŸÖ êú ´ÖÆüÖ−֐ָüÖë ´Öë ¾ÖÖµÖã ¯ÖϤæüÂÖÖ úÖ ¯ÖÏ´ÖãÖ ÄÖÖêŸÖ Æîü
(A) ¯Ö׸ü¾ÖÆü−Ö Ö›ü (ÃÖꌙü¸ü)
(B) ŸÖÖ¯ÖßµÖ ¿ÖÛŒŸÖ
(C) ´µÖæ×−Ö×ÃÖ¯Ö»Ö †¯Ö׿Ö™ü
(D) ¾ÖÖםÖÛ•µÖú Ö›ü (ÃÖꌙü¸ü)
41. ³ÖÖ¸üŸÖ úÖ ¯ÖÆü»ÖÖ Öã»ÖÖ ×¾Ö¿¾Ö×¾ÖªÖ»ÖµÖ ×úÃÖ ¸üÖ•µÖ ´Öë
ãÖÖ×¯ÖŸÖ Æãü†Ö ?
(A) †Ö−¬ÖÐ ¯ÖϤêü¿Ö
(B) פü»»Öß
(C) ×Æü´ÖÖ“Ö»Ö ¯ÖϤêü¿Ö
(D) ŸÖ×´Ö»Ö−ÖÖ›ãü
42. ³ÖÖ¸üŸÖ ´Öë †×¬ÖúŸÖ¸ü ×¾Ö¿¾Ö×¾ÖªÖ»ÖµÖÖë úÖ ×¾Ö¢Ö¯ÖÖêÂ֝Ö
(A) êú−¦ü ÃÖ¸üúÖ¸ü «üÖ¸üÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
(B) ¸üÖ•µÖ ÃÖ¸üúÖ¸üÖë «üÖ¸üÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
(C) ×¾Ö¿¾Ö×¾ÖªÖ»ÖµÖ †−Öã¤üÖ−Ö †ÖµÖÖêÖ «üÖ¸üÖ ÆüÖêŸÖÖ
Æîü …
(D) ×−Ö•Öß ÃÖÓãÖÖ†Öë ŸÖ£ÖÖ ¾µÖÛŒŸÖµÖÖë «üÖ¸üÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü …
43. ×−Ö´−Ö ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÖ ÃÖӐ֚ü−Ö ³ÖÖ¸üŸÖ ´Öë ŸÖú−Öߍúß ŸÖ£ÖÖ
¯ÖϲÖ−¬Ö-׿ցÖÖ úß ÖãÖ¾Ö¢ÖÖ úß ¤êüÖ-¸êüÖ ú¸üŸÖÖ Æîü ?
(A) NCTE
(B) MCI
(C) AICTE
(D) CSIR
ANS
ANS
ANS
ANS

13. W-00 13 P.T.O.
44. Consider the following statements :
Identify the statement which implies
natural justice.
(A) The principle of natural justice
is followed by the Courts.
(B) Justice delayed is justice
denied.
(C) Natural justice is an
inalienable right of a citizen
(D) A reasonable opportunity of
being heard must be given.
45. The President of India is
(A) the Head of State
(B) the Head of Government
(C) both Head of the State and the
Head of the Government
(D) None of the above
46. Who among the following holds
office during the pleasure of the
President of India ?
(A) Chief Election Commissioner
(B) Comptroller and Auditor
General of India
(C) Chairman of the Union Public
Service Commission
(D) Governor of a State
44. −Öß“Öê פüµÖê ÖµÖê ú£Ö−ÖÖë úÖê ¯ÖלÌüµÖê … ˆÃÖ ú£Ö−Ö úÖê
¯ÖÆü“ÖÖ×−ÖµÖê וÖÃÖ´Öë ¯ÖÏ֍éúן֍ú −µÖÖµÖ ×−Ö×ÆüŸÖ Æîü …
(A) −µÖÖµÖÖ»ÖµÖ ¯ÖÏ֍éúן֍ú −µÖÖµÖ êú ×ÃÖ¨üÖ−ŸÖ úÖ
†−ÖãÃÖ¸üÖ ú¸üŸÖê Æïü …
(B) −µÖÖµÖ ´Öë ¤êü¸üß −µÖÖµÖ ÃÖê ¾ÖÓ×“ÖŸÖ ¸üÖ−Öê êú
ÃÖ´ÖÖ−Ö Æîü …
(C) ¯ÖÏ֍éúן֍ú −µÖÖµÖ ‹ú −Ö֐Ö׸üú úÖ †×³Ö−−Ö
†×¬ÖúÖ¸ü Æîü …
(D) ÃÖã−Öê •ÖÖ−Öê úÖ ˆ×“ÖŸÖ †¾ÖÃÖ¸ü פüµÖÖ •ÖÖµÖê …
45. ³ÖÖ¸üŸÖ úÖ ¸üÖ™Òü¯ÖןÖ
(A) ¸üÖ•µÖ úÖ ´Öã׏ֵÖÖ Æîü …
(B) ÃÖ¸üúÖ¸ü úÖ ´Öã׏ֵÖÖ Æîü …
(C) ¸üÖ•µÖ ŸÖ£ÖÖ ÃÖ¸üúÖ¸ü ¤üÖê−ÖÖë úÖ ´Öã׏ֵÖÖ Æîü …
(D) ‡−Ö´Öë ÃÖê úÖê‡Ô −ÖÆüà …
46. ×−Ö´−Ö ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ³ÖÖ¸üŸÖ êú ¸üÖ™Òü¯Ö×ŸÖ úß ‡“”ûÖ¯ÖµÖÔ−ŸÖ ¯Ö¤ü
¯Ö¸ü ¸üÆüŸÖÖ Æîü ?
(A) ´ÖãµÖ ×−Ö¾ÖÖÔ“Ö−Ö †×¬ÖúÖ¸üß
(B) ³ÖÖ¸üŸÖ úÖ ×−ÖµÖӡ֍ú ´ÖÆüÖ»ÖêÖÖ ¯Ö¸ü߁֍ú
(C) ÃÖÓ‘Ö »ÖÖêú ÃÖê¾ÖÖ †ÖµÖÖêÖ úÖ †¬µÖÖ
(D) ¸üÖ•µÖ úÖ ¸üÖ•µÖ¯ÖÖ»Ö
ANS
ANS
ANS

14. W-00 14
Not for Visually Handicapped
Candidates
Questions 47 to 49 are based upon
the following diagram in which there
are three interlocking circles A, P
and S where A stands for Artists,
circle P for Professors and circle S
for Sportspersons.
Different regions in the figure are
lettered from a to f :
47. The region which represents artists
who are neither sportsmen nor
professors.
(A) d
(B) e
(C) b
(D) g
48. The region which represents
professors, who are both artists and
sportspersons.
(A) a
(B) c
(C) d
(D) g
49. The region which represents
professors, who are also
sportspersons, but not artists.
(A) e
(B) f
(C) c
(D) g
¥üÛ™ü ׾֍ú»ÖÖÓÖ †³µÖÙ£ÖµÖÖë êú ×»Ö‹ −ÖÆüà …
¯ÖÏ¿−Ö ÃÖӏµÖÖ 47 ÃÖê 49 ŸÖú ×−Ö´−Ö ×“Ö¡Ö ¯Ö¸ü †Ö¬ÖÖ׸üŸÖ
Æïü, וÖÃÖ´Öë ŸÖß−Ö ¾Öé¢Ö A, P ŸÖ£ÖÖ S ‹ú ¤æüÃÖ¸êü úÖê
úÖ™üŸÖê Æïü … µÖê ¾Öé¢Ö A ú»Ö֍úÖ¸üÖë, ¾Öé¢Ö P ¯ÖÏÖ¬µÖ֯֍úÖë
ŸÖ£ÖÖ ¾Öé¢Ö S ׏ֻÖÖ×›ÌüµÖÖë úÖê ¯ÖϤüÙ¿ÖŸÖ ú¸üŸÖê Æïü …
×“Ö¡Ö ´Öë ÃÖ³Öß Öê¡ÖÖë úÖê a ÃÖê f ŸÖú דÖÛÅ−ÖŸÖ ×úµÖÖ ÖµÖÖ
Æîü …
47. úÖî−Ö ÃÖÖ Öê¡Ö ˆ−Ö ú»Ö֍úÖ¸üÖë úÖê ¯ÖϤüÙ¿ÖŸÖ ú¸üŸÖÖ Æîü •ÖÖê
−Ö ŸÖÖê ׏ֻÖÖ›Ìüß Æïü †Öî¸ü −Ö Æüß ¯ÖÏÖ¬µÖ֯֍ú ?
(A) d
(B) e
(C) b
(D) g
48. úÖî−Ö ÃÖÖ Öê¡Ö ˆ−Ö ¯ÖÏÖ¬µÖ֯֍úÖë úÖê ¯ÖϤüÙ¿ÖŸÖ ú¸üŸÖÖ Æîü •ÖÖê
ú»Ö֍úÖ¸ü ŸÖ£ÖÖ ×Ö»ÖÖ›Ìüß ³Öß Æïü ?
(A) a
(B) c
(C) d
(D) g
49. úÖî−Ö ÃÖÖ Öê¡Ö ˆ−Ö ¯ÖÏÖ¬µÖ֯֍úÖë úÖê ¯ÖϤüÙ¿ÖŸÖ ú¸üŸÖÖ Æîü •ÖÖê
׏ֻÖÖ›Ìüß ŸÖÖê Æïü ׍ú−ŸÖ㠍ú»Ö֍úÖ¸ü −ÖÆüà ?
(A) e
(B) f
(C) c
(D) g
ANS
ANS
ANS

15. W-00 15 P.T.O.
Questions 50 to 52 are based on the
following data :
Measurements of some variable X
were made at an interval of 1 minute
from 10 A.M. to 10:20 A.M. The
data, thus, obtained is as follows :
X : 60, 62, 65, 64, 63, 61, 66, 65, 70, 68
63, 62, 64, 69, 65, 64, 66, 67, 66, 64
50. The value of X, which is exceeded
10% of the time in the duration of
measurement, is
(A) 69
(B) 68
(C) 67
(D) 66
51. The value of X, which is exceeded
90% of the time in the duration of
measurement, is
(A) 63
(B) 62
(C) 61
(D) 60
52. The value of X, which is exceeded
50% of the time in the duration of
measurement, is
(A) 66
(B) 65
(C) 64
(D) 63
¯ÖÏ¿−Ö ÃÖӏµÖÖ 50 ÃÖê 52 ŸÖú ×−Ö´−Ö †Öэú›ÌüÖë ¯Ö¸ü
†Ö¬ÖÖ׸üŸÖ Æïü …
׍úÃÖß “Ö¸ü X úÖ ´ÖÖ¯Ö−Ö 10 ²Ö•Öê ÃÖê 10:20 ²Ö•Öê ŸÖú
¯ÖÏŸµÖêú ×´Ö−Ö™ü êú †−ŸÖ¸üÖ»Ö êú ²ÖÖ¤ü ׍úµÖÖ ÖµÖÖ ŸÖ£ÖÖ µÖê
†Öэú›êü ¯ÖÏÖ¯ŸÖ ÆãüµÖê :
X : 60, 62, 65, 64, 63, 61, 66, 65, 70, 68
63, 62, 64, 69, 65, 64, 66, 67, 66, 64
50. X úÖ ¾ÖÆü ´ÖÖ−Ö –ÖÖŸÖ ú׸üµÖê וÖÃ֍êú ‰ú¯Ö¸ü ´ÖÖ¯Ö−Ö úß
†¾Ö×¬Ö ´Öë 10% ÃÖ´ÖµÖ êú ×»ÖµÖê X êú ´ÖÖ−Ö Æïü …
(A) 69
(B) 68
(C) 67
(D) 66
51. X úÖ ¾ÖÆü ´ÖÖ−Ö –ÖÖŸÖ ú׸üµÖê וÖÃ֍êú ‰ú¯Ö¸ü ´ÖÖ¯Ö−Ö úß
†¾Ö×¬Ö ´Öë 90% ÃÖ´ÖµÖ êú ×»ÖµÖê X êú ´ÖÖ−Ö Æïü …
(A) 63
(B) 62
(C) 61
(D) 60
52. X úÖ ¾ÖÆü ´ÖÖ−Ö –ÖÖŸÖ ú׸üµÖê וÖÃ֍êú ‰ú¯Ö¸ü ´ÖÖ¯Ö−Ö úß
†¾Ö×¬Ö ´Öë 50% ÃÖ´ÖµÖ êú ×»ÖµÖê X êú ´ÖÖ−Ö Æïü …
(A) 66
(B) 65
(C) 64
(D) 63
ANS
ANS
ANS

16. W-00 16
For Visually Handicapped Candidates only
Read the following passage carefully and answer the questions from 47to 52 :
All the perceptions of the human mind resolve themselves into two distinct kinds, which I
shall call impressions and ideas. The difference betwixt these consists in the degrees of force
and liveliness, with which they strike upon the mind, make their way into our thought or
consciousness. Those perceptions which enter with most force and violence, we may name
impressions; and under this name I comprehend all our sensations, passions and emotions, as
they make their first appearance in the soul. By ideas I mean the faint images of these in
thinking and reasoning; such as, for instance, are all the perceptions excited by the present
discourse, excepting only those which arise from the sight and touch and excepting the
immediate pleasure or uneasiness it may occasion. I believe it will not be very necessary to
employ many words in explaining this distinction. Every one of himself will readily believe,
perceive the difference betwixt feeling and thinking. The common degrees of these are easily
distinguished; though it is not impossible but in particular instances they may very nearly
approach to each other. Thus, in sleep, in a fever, in madness, or in any very violent emotions
of soul, our ideas may approach to our impressions : as on the other hand it sometimes
happens, that our impressions are so faint and low, that we cannot distinguish them from our
ideas. But not withstanding this near resemblance in a few instances, they are in general so
very different, that no one can make a scruple to rank them under distinct heads, and assign to
each a peculiar name to mark the difference.
There is another division of our perceptions, which it will be convenient to observe, and
which extends itself both to our impressions and ideas. This division is into simple and
complex. Simple perceptions, or impressions and ideas, are such as admit of no distinction
nor separation. The complex are the contrary to these, and may be distinguished into parts.
Though a particular colour, taste and smell, are qualities all united together in this apple, it is
easy to perceive they are not the same, but are at least distinguishable from each other.
47. The passage mainly discusses the origin of
(A) impressions (B) ideas
(C) sensations (D) passions
48. Perceptions that have force may be called
(A) impression (B) emotions
(C) difference (D) thinking
49. Which of the following is excepted from perceptions ?
(A) Faint images of reasoning
(B) Force of liveliness
(C) Those which arise from the sight and touch
(D) The common degree of distinction
50. Ideas may approach impressions in
(A) resemblance (B) madness
(C) readiness (D) consciousness
51. Simple perceptions and impressions have no
(A) ideas (B) scruples
(C) separation (D) quality
52. Impressions and ideas, in general, are so different, each can be given a particular name
to identity
(A) the force (B) the similarity
(C) the difference (D) the feeling

17. W-00 17 P.T.O.
êú¾Ö»Ö ¥üÛ™ü-׾֍ú»ÖÖÓÖ †³µÖÙ£ÖµÖÖë êú ×»ÖµÖê
−Öß“Öê פüµÖÖ ÖµÖÖ ¯Ö׸ü“”êû¤ü ¯ÖלÌü‹ †Öî¸ü ¯Ö׸ü“”êû¤ü êú ²ÖÖ¸êü ´Öë †¯Ö−Öß ÃÖ´Ö—Ö êú †Ö¬ÖÖ¸ü ¯Ö¸ü −Öß“Öê פüµÖê ¯ÖÏ¿−ÖÖë (47-52) úÖ ˆ¢Ö¸ü ¤üßוֵÖê :
´ÖÖ−Ö¾ÖßµÖ ´Ö−Ö êú ÃÖ´ÖÃŸÖ †¾Ö²ÖÖê¬ÖÖë êú ¤üÖê ïÖ™ü ¯ÖύúÖ¸ü Æïü וÖ−Æëü ´Öï ”ûÖ¯Ö †Öî¸ü ×¾Ö“ÖÖ¸ü úÆæÑüÖÖ … ‡−֍êú ²Öß“Ö †Ö¾ÖêÖ ŸÖ£ÖÖ ¯Öϱãú»»ÖŸÖÖ úß úÖê×™ü,
וÖÃ֍êú ÃÖÖ£Ö ¾Öê ´ÖÖ−ÖÃÖ ¯Ö¸ü ¯ÖÏÆüÖ¸ü ú¸üŸÖê Æïü †Öî¸ü Æü´ÖÖ¸üß ÃÖÖê“Ö †£Ö¾ÖÖ “ÖêŸÖ−ÖÖ ´Öë †¯Ö−ÖÖ ¸üÖßÖÖ ²Ö−ÖÖŸÖê Æïü, úÖ †−ŸÖ¸ü Æîü … ¾ÖÖê †¾Ö²ÖÖê¬Ö •ÖÖê
ÃÖ¾ÖÖÔ׬֍ú †Ö¾ÖêÖ ŸÖ£ÖÖ ØÆüÃÖÖ êú ÃÖÖ£Ö ¯ÖϾÖê¿Ö ú¸üŸÖê Æïü, ˆ−Æëü Æü´Ö ”ûÖ¯Ö úÆü Ã֍úŸÖê Æïü, †Öî¸ü ‡ÃÖ −ÖÖ´Ö êú †−ŸÖÖÔŸÖ, ´Öï Æü´ÖÖ¸üß ÃÖ³Öß †−Öã³ÖæןֵÖÖë,
³ÖÖ¾ÖÖןָêüúÖë †Öî¸ü ³ÖÖ¾ÖÖë •Ö²Ö ¾ÖÖê ¯ÖÆü»Öß ²ÖÖ¸ü †ÖŸ´ÖÖ ´Öë ¯Öϐ֙ü ÆüÖêŸÖê Æïü, úÖê ¿ÖÖ×´Ö»Ö ú¸üŸÖÖ ÆæÑü … ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ÃÖê ´Öê¸üÖ ŸÖÖŸ¯ÖµÖÔ ÃÖÖê“Ö ŸÖ£ÖÖ ŸÖÔúÖÖ ´Öë
‡−֍úß ¬ÖãѬֻÖß ¯ÖÏן֓”ûÖµÖÖ ÃÖê Æîü; •ÖîÃÖê ׍ú, ˆ¤üÖÆü¸üÖ êú ×»ÖµÖê, ¾ÖŸÖÔ´ÖÖ−Ö ¾ÖÖŸÖÖÔ»ÖÖ¯Ö «üÖ¸üÖ ˆ¢Öê×•ÖŸÖ ÃÖ³Öß †¾Ö²ÖÖê¬Ö Æïü, ×ÃÖ¾ÖÖµÖ ˆ−֍êú •ÖÖê ¥ü¿µÖ ŸÖ£ÖÖ
ïֿÖÔ ÃÖê ˆŸ¯Ö−−Ö ÆüÖêŸÖê Æïü †Öî¸ü ˆÃÖÃÖê ˆŸ¯Ö−−Ö ÆüÖê Ã֍ú−Öê ¾ÖÖ»ÖÖ ŸÖÖŸúÖ׻֍ú †Ö−Ö−¤ü †£Ö¾ÖÖ ²Öî“Öê−Öß … ´Öê¸üÖ ´ÖÖ−Ö−ÖÖ Æîü ׍ú ‡ÃÖ †−ŸÖ¸ü úÖê ïÖ™ü
ú¸ü−Öê ´Öë •µÖÖ¤üÖ ¿Ö²¤üÖë úÖ ¯ÖϵÖÖêÖ ú¸ü−ÖÖ ²ÖÆãüŸÖ •Öºþ¸üß −ÖÆüà ÆüÖêÖÖ … ¯ÖÏŸµÖêú úÖê‡Ô †¯Ö−Öê †Ö¯Ö ‡ÃÖê ŸÖã¸ü−ŸÖ ´ÖÖ−Ö »ÖêÖÖ, ÃÖÓ¾ÖêÖ ŸÖ£ÖÖ ÃÖÖê“Ö êú ²Öß“Ö
†−ŸÖ¸ü úÖê †−Öã³Ö¾Ö ú¸ü »ÖêÖÖ … ‡−֍úß ÃÖ¾ÖÔÃÖÖ´ÖÖ−µÖ úÖê×™üµÖÖë úß †ÖÃÖÖ−Öß ÃÖê †»ÖÖ-†»ÖÖ ¯ÖÆü“ÖÖ−Ö úß •ÖÖ Ã֍úŸÖß Æîü … µÖª×¯Ö µÖÆü †ÃÖ´³Ö¾Ö
−ÖÆüà Æîü ¯Ö¸ü−ŸÖã ×¾Ö¿ÖêÂÖ ¥ü™üÖ−ŸÖÖë ´Öë ¾Öê ‹ú ¤æüÃÖ¸êü êú úÖ±úß ÃÖ´Öß¯Ö †Ö Ã֍úŸÖê Æïü … †ŸÖ:, Ø−Ö¦üÖ ´Öë, •¾Ö¸ü ´Öë, ¯Ö֐ֻ֯Ö−Ö ´Öë †£Ö¾ÖÖ †ÖŸ´ÖÖ êú ²ÖÆãüŸÖ
ØÆüÃÖÖŸ´Öú ÃÖÓ¾ÖêÖÖë ´Öë, Æü´ÖÖ¸êü ×¾Ö“ÖÖ¸ü Æü´ÖÖ¸êü ÃÖÓÍúÖ¸üÖë (†£Ö¾ÖÖ ”ûÖ¯ÖÖë) ŸÖú ¯ÖÆãÑü“Ö Ã֍úŸÖê Æïü : •ÖîÃÖê ׍ú ‡Ã֍êú ×¾Ö¯Ö¸üßŸÖ ú³Öß-ú³Öß µÖÆü ÆüÖêŸÖÖ Æîü ׍ú
Æü´ÖÖ¸êü ”ûÖ¯Ö ‡ŸÖ−Öê ¬ÖãѬֻÖê †Öî¸ü ú´Ö ÆüÖêŸÖê Æïü ׍ú Æü´Ö ˆ−Æëü †¯Ö−Öê ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë ÃÖê †»ÖÖ −ÖÆüà ú¸ü ¯ÖÖŸÖê Æïü … ¯Ö¸ü−ŸÖ㠍ãú”û ¥ü™üÖ−ŸÖÖë ´Öë, ‡ÃÖ ‘Ö×−Ö™ü
ÃÖ´Öºþ¯ÖŸÖÖ êú ÆüÖêŸÖê Æãü‹ ³Öß, ¾Öê ÃÖÖ´ÖÖ−µÖŸÖµÖÖ ‡ŸÖ−Öê ׳Ö−−Ö ÆüÖêŸÖê Æïü ׍ú úÖê‡Ô ³Öß ˆ−Æëü ïÖ™ü ¾ÖÖÖí êú †−ŸÖÖÔŸÖ ÁÖêÖß²Ö¨ü ú¸ü−Öê, ŸÖ£ÖÖ ¯ÖÏŸµÖêú úÖê
×¾Ö׿Ö™ü −ÖÖ´Ö ¤êü−Öê ´Öë ÃÖӍúÖê“Ö −ÖÆüà ú¸ü Ã֍úŸÖÖ Æîü ‹¾ÖÓ †−ŸÖ¸ü ïÖ™ü ºþ¯Ö ÃÖê ÃÖÖ´Ö−Öê †ÖŸÖÖ Æîü …
Æü´ÖÖ¸êü †¾Ö²ÖÖê¬ÖÖë úÖ †−µÖ ×¾Ö³ÖÖ•Ö−Ö Æîü, וÖÃ֍úÖ †¾Ö»ÖÖêú−Ö ú¸ü−ÖÖ ÃÖã×¾Ö¬ÖÖ•Ö−֍ú ÆüÖêÖÖ, †Öî¸ü •ÖÖê Æü´ÖÖ¸üß ”ûÖ¯ÖÖë ŸÖ£ÖÖ Æü´ÖÖ¸êü ×¾Ö“ÖÖ¸üÖë
ŸÖú †¯Ö−Öê úÖê ×¾ÖßÖ׸üŸÖ ú¸ü Ã֍úŸÖê Æïü … µÖÆü ×¾Ö³ÖÖ•Ö−Ö ÃÖ¸ü»Ö †Öî¸ü •Ö×™ü»Ö êú ²Öß“Ö Æîü … ÃÖ¸ü»Ö †¾Ö²ÖÖê¬Ö, †£Ö¾ÖÖ ”ûÖ¯Ö †Öî¸ü ×¾Ö“ÖÖ¸ü ‹êÃÖê ÆüÖêŸÖê
Æïü ׍ú ׍úÃÖß ³Öß †−ŸÖ¸ü úÖê −ÖÆüà þÖߍúÖ¸ü ú¸üŸÖê Æïü †Öî¸ü −Ö Æüß †»ÖÖÖ¾Ö úÖê … •Ö×™ü»Ö ‡−֍êú ×¾Ö¯Ö¸üßŸÖ Æîü, †Öî¸ü ‡−֍úÖ ³Ö֐ÖÖë ´Öë ³Öê¤ü ׍úµÖÖ •ÖÖ
Ã֍úŸÖÖ Æîü … µÖª×¯Ö ×¾Ö׿Ö™ü ¸ÓüÖ, þÖÖ¤ü †Öî¸ü ÖÓ¬Ö ÖãÖ¾Ö¢ÖÖ‹Ñ Æïü וÖ−Æëü ÃÖê²Ö ´Öë ÃÖÓµÖãŒŸÖ ºþ¯Ö ÃÖê ¯ÖÖµÖÖ •ÖÖŸÖÖ Æîü, µÖÆü ´ÖÆüÃÖæÃÖ ú¸ü−ÖÖ †ÖÃÖÖ−Ö Æîü ׍ú
¾Öê ‹ú ÃÖ´ÖÖ−Ö −ÖÆüà Æïü, ú´Ö ÃÖê ú´Ö ¾Öê ‹ú ¤æüÃÖ¸êü ÃÖê †»ÖÖ ׍úµÖê •ÖÖ Ã֍úŸÖê Æïü …
47. µÖÆü ¯Ö׸ü“”êû¤ü ´ÖãµÖ ºþ¯Ö ÃÖê ˆ¤Ëü³Ö¾Ö úß ×¾Ö¾Öê“Ö−ÖÖ ú¸üŸÖÖ Æîü
(A) ”ûÖ¯Ö êú (B) ×¾Ö“ÖÖ¸ü êú
(C) ÃÖÓ¾Öê¤ü−ÖÖ êú (D) ³ÖÖ¾ÖÖןָêüú êú
48. וÖ−Ö †¾Ö²ÖÖê¬ÖÖë úÖ ²Ö»Ö †£Ö¾ÖÖ †Ö¾ÖêÖ ÆüÖêŸÖÖ Æîü ˆÃÖê úÆüÖ •ÖÖ Ã֍úŸÖÖ Æîü
(A) ”ûÖ¯Ö (B) ³ÖÖ¾Ö
(C) †−ŸÖ¸ü (D) ÃÖÖê“Ö
49. ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ ´Öë úÖî−Ö ÃÖÖ †¾Ö²ÖÖê¬Ö−Ö ÃÖê †»ÖÖ Æîü ?
(A) ŸÖÔúÖÖ úß ¬ÖãѬֻÖß ¯ÖÏן֓”ûÖµÖÖ
(B) ¯Öϱãú»»ÖŸÖÖ úÖ †Ö¾ÖêÖ
(C) ¾ÖÆü •ÖÖê ¥ü¿µÖ †Öî¸ü ïֿÖÔ ÃÖê ˆŸ¯Ö−−Ö ÆüÖêŸÖÖ Æîü
(D) †−ŸÖ¸ü úß ÃÖ¾ÖÔÃÖÖ´ÖÖ−µÖ úÖê×™ü
50. ×¾Ö“ÖÖ¸ü ”ûÖ¯Ö êú −Ö•Ö¤üߍú ¯ÖÆãÑü“Ö Ã֍úŸÖê Æïü
(A) ÃÖ´Öºþ¯ÖŸÖÖ ´Öë (B) ¯Ö֐ֻ֯Ö−Ö ´Öë
(C) ŸÖŸ¯Ö¸üŸÖÖ ´Öë (D) “ÖêŸÖ−ÖÖ ´Öë
51. ÃÖ¸ü»Ö †¾Ö²ÖÖê¬ÖÖë ŸÖ£ÖÖ ”ûÖ¯ÖÖë úÖ ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ ´Öë ÃÖê ŒµÖÖ −ÖÆüà ÆüÖêŸÖÖ Æîü ?
(A) ×¾Ö“ÖÖ¸ü (B) ח֗֍ú (ÍÎæú¯Ö»Ö)
(C) †»ÖÖÖ¾Ö (D) ÖãÖ¾Ö¢ÖÖ
52. ”ûÖ¯Ö †Öî¸ü ×¾Ö“ÖÖ¸ü ÃÖÖ´ÖÖ−µÖŸÖµÖÖ ‡ŸÖ−Öê ׳Ö−−Ö Æïü ׍ú ¯ÖÏŸµÖêú úÖê ×−Ö´−Ö×»Ö×ÖŸÖ úß ¯ÖÆü“ÖÖ−Ö ú¸ü−Öê êú ×»ÖµÖê ‹ú ×¾Ö¿ÖêÂÖ −ÖÖ´Ö ×¤üµÖÖ •ÖÖ
Ã֍úŸÖÖ Æîü :
(A) †Ö¾ÖêÖ (B) ÃÖ´ÖÖ−ÖŸÖÖ
(C) †−ŸÖ¸ü (D) ÃÖÓ¾Öê¤ü−ÖÖ

18. W-00 18
53. For maintaining an effective discipline
in the class, the teacher should
(A) Allow students to do what they
like.
(B) Deal with the students strictly.
(C) Give the students some
problem to solve.
(D) Deal with them politely and
firmly.
54. An effective teaching aid is one which
(A) is colourful and good looking
(B) activates all faculties
(C) is visible to all students
(D) easy to prepare and use
55. Those teachers are popular among
students who
(A) develop intimacy with them
(B) help them solve their problems
(C) award good grades
(D) take classes on extra tuition fee
56. The essence of an effective
classroom environment is
(A) a variety of teaching aids
(B) lively student-teacher interaction
(C) pin-drop silence
(D) strict discipline
53. úÖÖ ´Öë ¯ÖϳÖÖ¾Öß †−Öã¿ÖÖÃÖ−Ö êú ×»Ö‹ †¬µÖ֯֍ú úÖê
“ÖÖ×Æü‹ ׍ú
(A) ”ûÖ¡ÖÖë úÖê •ÖÖê “ÖÖÆêü ú¸ü−Öê ¤êü …
(B) ”ûÖ¡ÖÖë êú ÃÖÖ£Ö úšüÖê¸ü ¾µÖ¾ÖÆüÖ¸ü ú¸êü …
(C) ”ûÖ¡ÖÖë úÖê ãú”û ÃÖ´ÖõÖÖµÖë Æü»Ö ú¸ü−Öê úÖê ¤êü …
(D) ˆ−ÖÃÖê −Ö¸ü´Öß êú ÃÖÖ£Ö ¥üœÌüŸÖÖ ²Ö¸üŸÖê …
54. ¯ÖϳÖÖ¾Öß ×¿ÖÖÖ-ÃÖÆüֵ֍ú ÃÖִ֐ÖÏß ¾ÖÆü Æîü, •ÖÖê
(A) ¸ÓüÖ-ײָÓüÖß ŸÖ£ÖÖ ¤êüÖ−Öê ´Öë †“”ûß ÆüÖê …
(B) ÃÖ³Öß –ÖÖ−ÖêÛ−¦üµÖÖë úÖê ÃÖ׍ÎúµÖ ú¸üŸÖß ÆüÖê …
(C) ÃÖ³Öß ”ûÖ¡ÖÖë úÖê פüÖÖ‡Ô ¤êüŸÖß ÆüÖê …
(D) ²Ö−ÖÖ−Öê ŸÖ£ÖÖ ¯ÖϵÖÖêÖ ú¸ü−Öê ´Öë †ÖÃÖÖ−Ö ÆüÖê …
55. ”ûÖ¡ÖÖë ´Öë ¾Öê †¬µÖ֯֍ú »ÖÖêúׯÖ쵅 ÆüÖêŸÖê Æïü, •ÖÖê
(A) ˆ−֍êú ÃÖÖ£Ö ×−֍ú™üŸÖÖ ²Ö−ÖÖ »ÖêŸÖê Æïü …
(B) ˆ−֍úß ÃÖ´ÖõÖÖ†Öë êú ÃÖ´ÖÖ¬ÖÖ−Ö ´Öë ÃÖÆüֵ֍ú
ÆüÖêŸÖê Æïü …
(C) †“”êû †Óú ¯ÖϤüÖ−Ö ú¸üŸÖê Æïü …
(D) ˆ−Æëü †×ŸÖ׸üŒŸÖ ¿Ö㻍ú ¯Ö¸ü ™ËüµÖæ¿Ö−Ö ¯ÖœÌüÖŸÖê Æïü …
56. ‹ú ¯ÖϳÖÖ¾Öß úÖÖ-úÖ êú ¾ÖÖŸÖÖ¾Ö¸üÖ úÖ ´Öæ»Ö ŸÖ¢¾Ö Æîü
(A) ×¿ÖÖÖ ÃÖִ֐ÖÏß úß ×¾Ö×¾Ö¬ÖŸÖÖ …
(B) ׿ց֍ú-”ûÖ¡ÖÖë úß ÃÖ•Öß¾Ö †−ŸÖ:׍ÎúµÖÖ …
(C) ÃÖ´¯ÖæÖÔ ¿ÖÖÛ−ŸÖ
(D) Ã֏ŸÖ (úšüÖê¸ü) †−Öã¿ÖÖÃÖ−Ö
ANS
ANS
ANS
ANS

19. W-00 19 P.T.O.
57. On the first day of his class, if a
teacher is asked by the students to
introduce himself, he should
(A) ask them to meet after the class
(B) tell them about himself in brief
(C) ignore the demand and start
teaching
(D) scold the student for this
unwanted demand
58. Moral values can be effectively
inculcated among the students when
the teacher
(A) frequently talks about values
(B) himself practices them
(C) tells stories of great persons
(D) talks of Gods and Goddesses
59. The essential qualities of a
researcher are
(A) spirit of free enquiry
(B) reliance on observation and
evidence
(C) systematization or theorizing
of knowledge
(D) all the above
60. Research is conducted to
I. Generate new knowledge
II. Not to develop a theory
III. Obtain research degree
IV. Reinterpret existing knowledge
Which of the above are correct ?
(A) I, III & II (B) III, II & IV
(C) II, I & III (D) I, III & IV
57. µÖפü úÖÖ êú ¯ÖÆü»Öê פü−Ö ”ûÖ¡Ö ×úÃÖß †¬µÖ֯֍ú úÖê
þֵÖÓ úÖ ¯Ö׸ü“ÖµÖ ¤êü−Öê êú ×»Ö‹ úÆêü ŸÖÖê †¬µÖ֯֍ú úÖê
“ÖÖ×ÆüµÖê ׍ú ¾ÖÆü
(A) ˆ−Æëü úÖÖ êú ²ÖÖ¤ü ×´Ö»Ö−Öê êú ×»Ö‹ úÆêü …
(B) ÃÖӁÖê¯Ö ´Öë †¯Ö−Öê ²ÖÖ¸êü ´Öë ²ÖŸÖÖµÖê …
(C) ‡ÃÖ ´ÖÖÑÖ úß ˆ¯ÖêÖÖ ú¸êü ŸÖ£ÖÖ ¯ÖœÌüÖ−ÖÖ ¿Öãºþ
ú¸êü …
(D) ‡ÃÖ ¯ÖύúÖ¸ü úß †×−Ö™ü ´ÖÖÑÖ êú ×»Ö‹ ˆ−Æëü
›üÖÑ™êü …
58. −Öîן֍ú ´Ö滵ÖÖë úÖ ¯ÖϳÖÖ¾Öß ºþ¯Ö ÃÖê ׾֍úÖÃÖ ×úµÖÖ •ÖÖ
Ã֍úŸÖÖ Æîü, µÖפü †¬µÖ֯֍ú
(A) ²ÖÖ¸ü-²ÖÖ¸ü ´Ö滵ÖÖë úß ²ÖÖŸÖ ú¸ëü …
(B) þֵÖÓ ˆ−Ö ¯Ö¸ü †Ö“Ö¸üÖ ú¸ëü …
(C) ´ÖÆüÖ−Ö ¾µÖÛŒŸÖµÖÖë úß úÆüÖ−Öß ÃÖã−ÖÖµÖë …
(D) ¤êü¾Öß-¤êü¾ÖŸÖÖ†Öë úß ²ÖÖŸÖ ú¸ëü …
59. ‹ú ¿ÖÖê¬ÖÖ£Öá êú †Ö¾Ö¿µÖú ÖãÖ ÆüÖêŸÖê Æïü
(A) þ֟ÖÓ¡Ö ¯Ö׸ü¯ÖÏ¿−Ö úß ¯ÖϾÖé×¢Ö
(B) †¾Ö»ÖÖêú−Ö ‹¾ÖÓ ¯ÖÏ´ÖÖÖ ¯Ö¸ü ×−Ö³ÖÔ¸üŸÖÖ
(C) –ÖÖ−Ö úÖ ¾µÖ¾ÖÛã֟Öߍú¸üÖ †£Ö¾ÖÖ
×ÃÖ¨üÖÓŸÖߍú¸üÖ
(D) ˆ¯ÖµÖãÔŒŸÖ ÃÖ³Öß
60. ¿ÖÖê¬Ö ׍úµÖÖ •ÖÖŸÖÖ Æîü :
I. −ÖµÖê –ÖÖ−Ö êú ÃÖé•Ö−Ö êú ×»Ö‹
II. ×ÃÖ¨üÖ−ŸÖ ׾֍ú×ÃÖŸÖ −Ö ú¸ü−Öê êú ×»Ö‹
III. ¿ÖÖê¬Ö ˆ¯ÖÖ×¬Ö ¯ÖÏÖÛ¯ŸÖ êú ×»Ö‹
IV. ×¾Öª´ÖÖ−Ö –ÖÖ−Ö úß ¯Öã−Ö¾µÖÖԏµÖÖ êú ×»Ö‹
ˆ¯ÖµÖãÔŒŸÖ ´Öë ÃÖê úÖî−Ö ÃÖÆüß Æïü ?
(A) I, III ‹¾ÖÓ II (B) III, II ‹¾ÖÓ IV
(C) II, I ‹¾ÖÓ III (D) I, III ‹¾ÖÓ IV
ANS
ANS
ANS
ANS

20. W-00 20
Space For Rough Work