31. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA TSG
-YÕu tè sinh lý như
+Chñng téc
+Tuæi ngêi mÑ: TSG x 4-5 lÇn ë ngêi phô n÷ > 35 tuæi
+Tuæi thai vµ träng lîng thai khi đẻ: TSG t¨ng cao ë ngêi mÑ ®îc ®Î tríc 34 tuÇn vµ träng lîng khi sinh < 2500g
32. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA TSG
-C¸c yÕu tè liªn quan ®Õn thai nghÐn
+Chöa ®a thai
+Chöa bÊt thêng: dÞ d¹ng thai, dÞ d¹ng NST, hay chöa
trøng
+NhiÔm trïng ®êng tiÕt niÖu
33. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA TSG
-BÖnh lý cña ngêi mÑ
+ BÖnh cao huyÕt ¸p m·n tÝnh hay bÖnh thËn
+ BÐo ph×
+ §¸i ®êng kh«ng phô thuéc insuline
+ Gi¶m tiÓu cÇu
+ BÖnh lý m¹ch m¸u trong thai nghÐn
34. CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ CỦA TSG
-C¸c yÕu tè m«i trêng
+ Thuèc l¸
+ §é cao
+ Phong c¸ch sèng: ho¹t ®éng thÓ lùc, stress
36. SINH LÝ BỆNH HỌC CỦA TSG
C¸c chøng cí chøng tá cã nguån gèc tõ b¸nh rau:
+ChØ x¶y ra trong thai nghÐn, biÕn mÊt sau khi c¾t bá
b¸nh rau
+BÖnh vÉn cã thÓ x¶y ra ngay c¶ khi kh«ng cã ph«i
(chöa trøng)
+Ngay c¶ khi kh«ng cã liªn hÖ víi tö cung (chöa trong æ
bông)
41. CÁC DẤU HIỆU LÂM SÀNG
§¸i ra protein
+Lµ triÖu chøng xuÊt hiÖn sím, hay gÆp nhÊt, mÊt muén
nhÊt sau ®Î
+B×nh thêng: kh«ng cã Protein trong níc tiÓu
+Gäi lµ ®¸i ra Protein khi: >0,5g/l mÉu níc tiÓu bÊt kú
vµ > 0,3g/l mÉu níc tiÓu 24h.
+Lîng Protein trong níc tiÓu nhiÒu Ýt tuú theo thÓ TSG
44. TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG
Xét nghiệm sinh hóa máu: cần đánh giá
-Chøc n¨ng thËn: Ure, creatinin, ®Þnh lîng Protein niÖu,
axit uric
-Chøc n¨ng gan: SGOT, SGPT
-Protein máu: Albumin
-Điện giải: chú ý ca+
-Bilirubin máu
45. TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG
Xét nghiệm huyết học: cần đánh giá
-Số lượng hồng cầu: trong HC HELLP, rau bong non
-Số lượng tiểu cầu: rất quan trọng để chẩn đoán HC
HELLP
46. TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG
Xét nghiệm nước tiểu: cần đánh giá
Định lượng protein: mẫu nước tiểu bất kỳ hoặc 24h
Các xét nghiệm cận lâm sàng có thể được làm cách nhau
hàng giờ hoặc hàng ngày tùy theo thể TSG
47. TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG
Siêu âm Doppler thai để đánh giá
+Sự phát triển của thai: đo thai, đo nước ối, đánh giá
bánh rau
+Phát hiện suy thai: lượng nước ối, Doppler ĐM rốn,
ĐM não và CSNR
+Phát hiện và chẩn đoán rau bong non: hình ảnh bánh
rau, Doppler ĐMTC
Có thể làm ngày 2-3 lần hay làm hàng ngày
48. TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG
Siêu âm Doppler thai để đánh giá
+Đánh giá tình thạng thai thông qua các chỉ số sinh tồn
như chỉ số Mainning, chỉ số trưởng thành thai như chỉ
số siêu âm của Boog
+Đánh giá tình trạng toan hóa máu thai nhi bằng thăm
dò Doppler ống tĩnh mạch hay ống Arantius
Có thể làm ngày 2-3 lần hay làm hàng ngày
49. TRIỆU CHỨNG CẬN LÂM SÀNG
Theo dõi ghi nhịp tim thai bằng máy để đánh giá tình
trạng thai thông qua phân tích biểu đồ ghi nhịp tim thai
+Biểu đồ bình thường: không có suy thai
+Biểu đồ nghi ngờ suy thai: cần theo dõi sát
+Biểu đồ suy thai: cần lấy thai ngay
Có thể theo dõi nhiều lần/ngày hoặc hàng ngày
56. TiÒn s¶n giËt nÆng:
+HA tèi ®a ≥ 160 mmHg vµ HA tèi thiÓu ≥ 110
mmHg và đái protein
+HoÆc tăng HA vừa kÌm theo thiÓu niÖu (<500
ml/24h), kÌm theo Protein niÖu > 3,5g/24h, kÌm
theo HC HELLP, kÌm theo c¸c rèi lo¹n thÇn
kinh, kÌm theo s¶n giËt hoÆc cã thai chËm PT
57. Tiền sản giật nặng một số khái
niệm khác
Thiểu niệu (<500ml nước tiểu/24 giờ)
Tăng Creatinine
Giảm tiểu cầu
Đau bụng bên phải, tổn thương chức năng
gan
Đau đầu liên tục hay rối loạn thị giác
Phù phổi, bệnh cơ tim
Thai phát triển
HELLP: Hemolysis Elevated Liver enzymes &
Low Platelets
58. TIỀN SẢN GIẬT PHỤ THÊM
-XuÊt hiÖn protein niÖu sau 20 tuÇn ë phô
n÷ cã cao huyÕt ¸p tõ tríc khi cã thai
- HoÆc huyÕt ¸p cao tõ tríc 20 tuÇn
59. TIẾN TRIỂN TỰ NHIÊNKHÔNG ĐIỀU TRỊ
Các biến chứng của TSG nếu không được theo dõi và
điều trị đúng cách
-S¶n giËt
-Rau bong non
-HC HELLP
-VÒ phÝa thai: Thai SDD, thai suy m·n, thai chÕt lu
60. HỘI CHỨNG HELLP
§îc ®Þnh nghÜa bëi Weinstein lµ sù phèi hîp
cña:
+Tan m¸u (H)
+T¨ng men gan (EL)
+Gi¶m tiÓu cÇu (LP)
Mét sè trêng hîp HC HELLP kh«ng cã tan
m¸u gäi lµ HC HELLP kh«ng cã H
61. SẢN GIẬT
+Lµ nh÷ng c¬n giËt cã tÝnh chÊt chu kú xuÊt hiÖn
ë ngêi phô n÷ có thai mà cã c¸c dÊu hiÖu cña
TSG ®iÓn h×nh
+HoÆc xuÊt hiÖn co giËt ë nh÷ng ngêi cã cao HA,
protein niÖu, gi¶m tiÓu cÇu hoÆc cã t¨ng men gan
+Mét sè trêng hîp s¶n giËt kh«ng kÌm theo t¨ng
huyÕt ¸p
+XuÊt hiÖn tríc ®Î, trong chuyÓn d¹ hay sau ®Î
62. SẢN GIẬT
Cã giai ®o¹n b¸o tríc biÓu hiÖn b»ng xuất
hiện c¸c dÊu hiÖu c¬ n¨ng
+§au ®Çu
+Mê m¾t
+§au vïng thîng vÞ
+§au vïng gan
66. Các nguyên nhân gây tử vong
Xuất huyết nội sọ, phù, nhồi máu
Bệnh não do cao HA
Phù phổi và HC suy hô hấp
Bệnh đông máu, giảm tiểu cầu
Co giật
Rau bong non
Loạn nhịp tim, suy tim
Vỡ gan
Tai biến đường thở
81. ĐIỀU TRỊ TSG
§iÒu trÞ t¨ng huyÕt ¸p
-Nh÷ng thuèc ®îc sö dông nhiÒu nhÊt hiÖn nay
+C¸c thuèc øc chÕ canxi:
Nicardipine (Loxen)
LiÒu dïng: 0,5-1mg truyÒn TM chËm
T¸c dông sau 5-10 phót sau , kÐo dµi 2-8h
Cha thÊy cã t¸c dông xÊu ®Õn thai còng nh trÎ s¬ sinh
82. ĐIỀU TRỊ TSG
§iÒu trÞ t¨ng huyÕt ¸p
-Nh÷ng thuèc míi ®iÒu trÞ cao huyÕt ¸p
+Ketaserine: Thuèc ®èi kh¸ng trªn thô c¶m quan S2
cña Serotonine: Cã t¸c dông gi·n m¹ch ngo¹i biªn
+Urapidil (Eupresil, Mediatensyl): Thuèc gi·n m¹ch
ngo¹i biªn m¹nh th«ng qua øc chÕ thô c¶m quan α1
adrenergic, gi¶m søc c¶n ngo¹i biªn cña hÑ tuÇn hoµn
83. Các thuốc điều trị cao HA và kiểm soát
cao HA thai kỳ
Thuốc uống
Labetalol
Methyldopa
Nifedipine
100-400mg; 2-3 lần/ngày
250-500mg; 2-4 lần/ngày
10-20mg; 2-3 lần/ngày
Thuốc tiêm(cấp cứu cao HA *)
Labetalol
Hydralazine
Nitroglycerin
Nitroprusside
10-20mg
10-20mg
2-4mcg/phút(bolus 100mcg)
2-4mcg/phút
*Cao HA nghiêm trọng với phù phổi, rối loạn thị giác, đau đầu hay sản giật
85. XỬ TRÍ SẢN KHOA
Đánh giá mẹ và con
1. Tuổi thai ≥ 38 tuần
2. Tuổi thai ≥ 34 tuần + Tình trạng mẹ và con
Nếu 33-34 tuần:
Có
Sinh
Không
Steroids+sinh >48 giờ
Nếu 22-32 tuần:
. Steroids
. Thuốc hạ HA
. Đánh giá mẹ con
. Sinh lúc 34 tuần
86. TSG NẶNG CẦN LẤY THAI TRONG 48h
CHỈ ĐỊNH CỦA MẸ
↑ HA không kiểm soát được
HA max>160hay HA min>110
Bong nhau
Phù phổi
Thở ngắn, SaO2 < 94%
Sản giật
Dấu hiệu sắp sản giật
Đau đầu thường xuyên hay rối
loạn thị lực
Nguy cơ vỡ gan
Đau thượng thận vị/dưới gan
HC HELLP hay TC < 100,000
Chức năng thận xấu, thiểu niệu
Creatinine/HT>1,4mg/dl