Γ. Ιωάννου,Να σαι καλά, δάσκαλε! Σχέδιο μαθήματος-Φύλλο εργασίας
1. Γιώργος Ιωάννου: Να σαι καλά, δάσκαλε!
Επιμέλεια: Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 1
Σχέδιο μαθήματος - Φύλλο εργασίας
Βασικό θέμα : Η αγάπη ενός νέου φιλολόγου για τη λαϊκή παράδοση -ιδιαίτερα για το
δημοτικό τραγούδι- και οι πρωτότυπες διδακτικές πρακτικές που χρησιμοποίησε
προκειμένου να μεταδώσει την αγάπη αυτή και στους μαθητές του
Παράδοση: ό,τι αναπτύσσεται ιστορικά και μεταδίδεται (στα πλαίσια μιας ομάδας,
κοινωνίας κτλ.) από γενιά σε γενιά σε σχέση με συμπεριφορές, αντιλήψεις, ιδέες, έθιμα,
δραστηριότητες, πρακτικές.(Λεξικό Κοινής Νεοελληνικής, http://www.greek-language.gr)
1. Οι 4 ενότητες του κειμένου: Να τις σημειώσετε στο βιβλίο σας και να αποδώσετε με έναν
πλαγιότιτλο το περιεχόμενο της καθεμιάς
2. Ποια φωνή ακούμε να μας αφηγείται μέσα στο κείμενο; Με ποιο πρόσωπο ταυτίζεται ο
αφηγητής ;
3. Ο φιλόλογος του διηγήματος διαθέτει πραγματικό ενθουσιασμό, αγάπη και πάθος για τη
δουλειά του για την οποία χρησιμοποιεί καινοτόμες μεθόδους, είναι αγαπητός και
προσιτός στα παιδιά αλλά και στην ευρύτερη κοινωνία του χωριού, είναι συγχρόνως
σοβαρός-υπεύθυνος άνθρωπος , έχει χιούμορ, αντιμετωπίζει τους μαθητές του ως
ισότιμους συνομιλητές και σέβεται την προσωπικότητά τους. Ποια στοιχεία από το κείμενο
επιβεβαιώνουν τα χαρακτηριστικά αυτά;
4. Ποιες διδακτικές πρακτικές χρησιμοποίησε ο καθηγητής του κειμένου μας, με ποιον
στόχο και πόσο αποτελεσματικές ήταν για την επίτευξη αυτού του στόχου; Να
τεκμηριώσετε τις απόψεις σας με παραδείγματα από το κείμενο.
5. α)Πώς αντιμετώπιζαν τα παιδιά του χωριού τη λαϊκή παράδοση και γιατί;
β)Ποια είναι η δική σας σχέση και επαφή με τα δημοτικά τραγούδια του τόπου μας;
6. Στο κείμενο προβάλλονται 2 μοντέλα διδασκαλίας αντιθετικά μεταξύ τους: από τη μια το
αυταρχικό σχολείο και το δημοκρατικό / σχολείο εργασίας από την άλλη .
Να παρουσιάσετε το καθένα με βάση α) τις διδακτικές μεθόδους που χρησιμοποιούνται
β)το πόσο αποδοτικές είναι και γ) τη σχέση δασκάλου - μαθητή. Να δικαιολογήσετε όσα
γράψετε με στοιχεία του κειμένου (σε παρένθεση)
7. Γιατί ο αφηγητής δυσκολευόταν ν’ ανταποκριθεί στην προσπάθεια συγκέντρωσης του
λαογραφικού υλικού; Πώς κρίνετε τη "μικρή πονηρία" του;
8. Ποια είναι η λειτουργία του χρόνου στο διήγημα; Είναι ευθύγραμμη ή παρατηρείτε
διάσπαση της χρονικής ακολουθίας; Μελετήστε για τον σκοπό αυτόν την αρχή και το τέλος
της ιστορίας μας. Με βάση την απάντηση που θα δώσετε, να αναφερθείτε και στη διπλή
οπτική της αφήγησης (ο αφηγητής - παιδί και ο ώριμος αφηγητής).
2. Γιώργος Ιωάννου: Να σαι καλά, δάσκαλε!
Επιμέλεια: Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 2
9. Η γλώσσα του κειμένου είναι απλή, καθημερινή δημοτική με στοιχεία προφορικότητας,
όπως: "Αυτοί, φίλε μου, ξέρανε τη ρίζα τους και τη φύτρα τους πάππου προς πάππου, ενώ
εμείς καλά καλά ούτε τον παππού μας δεν ξέραμε", "χωρατατζής", εθίματα" κ.λ.π.
Από τις επόμενες 2 ασκήσεις να επιλέξετε και να γράψετε τη μία
10. Μέσα από το κείμενο εμπνευστήκατε, ώστε να γράψετε μια σελίδα στο ημερολόγιό σας
με θέμα: Πώς φαντάζομαι τον ιδανικό εκπαιδευτικό.
11. Ο μαθητής - φίλος του αφηγητή διηγείται στη μητέρα του το πάθημά του με το
"Οργανάκι".
12. Να γράψετε σε ποιον αφηγηματικό τρόπο ανήκει το καθένα από τα παρακάτω
αποσπάσματα του κειμένου:
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΑΦΗΓΗΜΑΤΙΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ
Κι έτσι, ομολογώ ότι έκανα μια μικρή,
υποθέτω, πονηρία, μόνο και μόνο για να
παρουσιάσω κι εγώ κάτι στον καθηγητή.
Βρήκα ένα άλλο, παλιό, αναγνωστικό και
αντέγραψα αποκεί μερικά δημοτικά
τραγούδια.
«Και δεν κάνετε μάθημα;», μας ρωτούσαν.
«Μάθημα δεν είναι αυτό;», τους
απαντούσαμε. «Εσείς, που κάνετε
αλλιώτικο μάθημα, τι ξέρετε για δημοτικά
τραγούδια, σκοπούς, ακόμα και χορούς;
Ξέρετε αυτό, ξέρετε εκείνο, ξέρετε το
άλλο;», τους αρχίσαμε.
Αυτοί, φίλε μου, ξέρανε τη ρίζα τους και
τη φύτρα τους πάππου προς πάππου, ενώ
εμείς καλά καλά ούτε τον παππού μας δεν
ξέραμε
Αγαπούσε πολύ το σχολείο και τους
μαθητές και βλέπαμε ότι ήθελε να γνωρίσει
όχι μονάχα τους κατοίκους του τόπου και
τα ζητήματά τους, αλλά και καθετί που είχε
συμβεί στον τόπο από παλιά. Με λίγα
3. Γιώργος Ιωάννου: Να σαι καλά, δάσκαλε!
Επιμέλεια: Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 3
λόγια, ήταν ένας ζωντανός και
αξιαγάπητος άνθρωπος και οι εντόπιοι
αμέσως τον αγάπησαν.
Πού να ήξερε, τι γινόταν προηγουμένως, με
κάτι άλλους καθηγητές. Τι φασαρία και τι
κακό, κι αυτό χωρίς χορούς και τραγούδια.
13. Στην άσκηση που ακολουθεί να εντοπίσετε το εκφραστικό μέσο που χρησιμοποιείται
κάθε φορά και στη συνέχεια να επισημάνετε τον λειτουργικό του ρόλο στο κείμενο,
σύμφωνα με το παράδειγμα:
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΚΕΙΜΕΝΟΥ ΕΚΦΡΑΣΤΙΚΟ ΜΕΣΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΣ ΡΟΛΟΣ
Έφερνε δίσκους,
μαγνητόφωνα, σλάιντς.
Σαν ένας θησαυρός κρυφός
και αλογάριαστος, που ο
ενθουσιασμός ενός
ανθρώπου τον είχε
ξυπνήσει
Καμιά φορά, όταν
πηγαίναμε εκδρομή, έβαζε
τα παιδιά που τον
περιτριγύριζαν -και
πάντοτε τον περιτριγύριζαν
παιδιά- να λένε ιστορίες
διάφορες από τον τόπο και
κυρίως ιστορίες για το
μέρος όπου είχαμε πάει
εκδρομή.
Πώς έγινε και τα
θυμήθηκαν όλα αυτά, από
πού τα βγάζαν, πότε τα
είχαν μάθει και δεν το
ξέραν;
Και ξαφνικά το πρόσωπό
του έγινε κάπως αγριωπό
και απόμακρο σαν να'βλεπε
στα βάθη έναν σιχαμερό
παρομοίωση Προβάλλει τον φόβο του
καθηγητή για τον κίνδυνο
της απώλειας της
παράδοσης και της
4. Γιώργος Ιωάννου: Να σαι καλά, δάσκαλε!
Επιμέλεια: Σερδάκη Ευαγγελία - www.synodoiporos.weebly.com Σελίδα 4
εχθρό, κάποιο τέρας. πολιτισμικής αλλοτρίωσης
Αυτοί, φίλε μου, ξέρανε τη
ρίζα τους και τη φύτρα τους
πάππου προς πάππου, ενώ
εμείς καλά καλά ούτε τον
παππού μας δεν ξέραμε.