SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 13
Descargar para leer sin conexión
Service Oriented Architecture
Deel 3b: Event Driven Architecture




Amersfoort
20 september 2009
Bas Kruiswijk
Service Oriented Architecture




Overzicht
Deel 3: Procesbesturing in een SOA

1. Basisconcepten
2. SOA vanuit organisatorisch perspectief
3. Procesbesturing
          – Orkestratie
          – Event-driven (choreografie)

4. SOA vanuit technisch perspectief
5. De SOA infrastructuur
6. SOA in het ontwerpproces




© Twynstra Gudde 20-9-2009                  2
Service Oriented Architecture




Procesbesturing (vervolg)
– Twee vormen
          – Orkestratie – ”dirigent” (vorige keer behandeld)
          – Choreografie – “estafette”

– Choreografie
          – Geen centrale regie
          – Proces ontstaat door communicatie van gebeurtenissen (events)

– Berichten (messages)
          – Aanroep van een services = uitwisseling van berichten tussen
          – Request / response stijl is de meest gangbare SOA-stijl
          – Andere stijlen, gebaseerd op ‘event’ leiden tot een uitbreiding op SOA:
            Event Driven Architecture, of ook wel SOA 2.0


© Twynstra Gudde 20-9-2009                                                        3
Service Oriented Architecture




Berichtuitwisselingspatronen (1)

– Request / Response                          – Afnemer stuurt request en
                                                wacht op de response

  Afnemer                         Service     – Te vergelijken met functie-
(consumer)                       (provider)     aanroep / RPC
                                              – Relatief eenvoudig
                                              – Synchroon

                           ESB




© Twynstra Gudde 20-9-2009                                                    4
Service Oriented Architecture




Berichtuitwisselingspatronen (2)

– One-way                                   – Afnemer stuurt request en
                                              verwacht geen response
– “Fire and forget”                         – Vertrouwen in de ESB mbt
                                              gegarandeerd transport
Verzender                       Ontvanger   – Ook relatief eenvoudig
                                            – Asynchroon
                                            – Verzender hoeft ontvanger niet
                          ESB                 te kennen




© Twynstra Gudde 20-9-2009                                                     5
Service Oriented Architecture




Berichtuitwisselingspatronen (3)

– Two-way                                    – Afnemer stuurt one-way (fire
                                               and forget) bericht
                                             – Service stuurt response als
  Afnemer                        Service       one-way bericht
(consumer)                      (provider)
                                             – Asynchrone variant van request
                                               / response
                          ESB                – Lastig: hoe response te
                                               koppelen aan request(proces)




© Twynstra Gudde 20-9-2009                                                    6
Service Oriented Architecture




Berichtuitwisselingspatronen (4)

– Request / callback                         – Afnemer stuurt one-way (fire
                                               and forget) bericht
                                             – En specificeert de service die
  Afnemer                        Service       bij response moet worden
(consumer)                      (provider)
                                               aangeroepen
                                             – Ook asynchroon
                          ESB




© Twynstra Gudde 20-9-2009                                                      7
Service Oriented Architecture




Berichtuitwisselingspatronen (5)

– Publish and subscribe                     – Verzender stuurt one-way (fire
                                              and forget) bericht = publicatie
                                              van een gebeurtenis
                                            – Ontvangers ontvangen bericht
                                              als zij zich hebben
Verzender                       Ontvanger
                                              ‘geabonneerd’
                                            – Sterker ontkoppelde en
                                              generieke variant van ‘fire and
                          ESB                 forget’




© Twynstra Gudde 20-9-2009                                                       8
Service Oriented Architecture




Event Driven Architecture – SOA 2.0
– Architectuur waarin ‘events’ centraal staan – in plaats van
  services?
          – Is EDA een bepaalde variant van SOA?
          – Of de logische volgende stap: Advanced SOA of SOA 2.0?
          – Is een notificatie van een event echt een ander concept dan de
            aanroep van een service?

– De meeste SOA implementaties gebruiken verschillende
  berichtuitwisselingspatronen naast elkaar
          – ‘Fire and forget’ en ‘Publish and subscribe’ = events

– Andere vorm van procesbesturing mogelijk
          – Orkestratie in een SOA (centraal geregiseerd proces)
          – Choreografie in een EDA (procesketen)

© Twynstra Gudde 20-9-2009                                                   9
Service Oriented Architecture




  Event Driven Architecture
  Choreografie leidt tot procesketen


Afnemers
(presentatie)

                                         1


Diensten                                                4
                                             2
                                                    3




Backends                                          Bestaand
                                       Database   systeem




                                   Domein         Domein
  © Twynstra Gudde 20-9-2009                                 10
Service Oriented Architecture



De verschillen
tussen
SOA en EDA




                       bron: Gartner

   © Twynstra Gudde 20-9-2009          11
Service Oriented Architecture




Applicatiearchitectuur




© Twynstra Gudde 20-9-2009      12
Service Oriented Architecture




Bas Kruiswijk
bkr@tg.nl




www.twynstragudde.nl

Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot
deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit
deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar
gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra
Gudde.




© Twynstra Gudde 20-9-2009                                13

Más contenido relacionado

Destacado

Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.
Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.
Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.Dan Kamminga
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo SchunckCongres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo SchunckDan Kamminga
 
SOA basisconcepten
SOA basisconceptenSOA basisconcepten
SOA basisconceptenDan Kamminga
 
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptFocus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptDan Kamminga
 
Leren veranderen
Leren veranderen Leren veranderen
Leren veranderen Maarten Hop
 
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...Transvorm_ZenW
 
Lac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpadLac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpadDan Kamminga
 
Organisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderenOrganisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderenPhilippe Bailleur
 
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der VeenDe kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der VeenFacto Magazine
 
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreigingLéon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreigingFocus Conferences
 
Denkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeurenDenkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeurenmkuiten
 
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012 Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012 Dan Kamminga
 
Presentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maartPresentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maartMichelle
 
So you think you can Change?
So you think you can  Change?So you think you can  Change?
So you think you can Change?Johan de Veer
 
Leren Veranderen
Leren VeranderenLeren Veranderen
Leren VeranderenVakmedianet
 
Verandermanagement 3
Verandermanagement 3Verandermanagement 3
Verandermanagement 3Rinie Altena
 
Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1Gert Jan Schop
 

Destacado (18)

Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.
Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.
Focus Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren Phu En Fbe.
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo SchunckCongres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
 
SOA basisconcepten
SOA basisconceptenSOA basisconcepten
SOA basisconcepten
 
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptFocus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
 
Leren veranderen
Leren veranderen Leren veranderen
Leren veranderen
 
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
 
Lac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpadLac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpad
 
Organisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderenOrganisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderen
 
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der VeenDe kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
 
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreigingLéon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
 
Denkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeurenDenkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeuren
 
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012 Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
 
Presentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maartPresentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maart
 
So you think you can Change?
So you think you can  Change?So you think you can  Change?
So you think you can Change?
 
Leren Veranderen
Leren VeranderenLeren Veranderen
Leren Veranderen
 
Verandermanagement 3
Verandermanagement 3Verandermanagement 3
Verandermanagement 3
 
Waardeketen Porter
Waardeketen PorterWaardeketen Porter
Waardeketen Porter
 
Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1
 

Más de Dan Kamminga

SOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratieSOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratieDan Kamminga
 
8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectief8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectiefDan Kamminga
 
Lac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuurLac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuurDan Kamminga
 
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukkenLac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukkenDan Kamminga
 
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorgLac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorgDan Kamminga
 
Lac2004 werken onder architectuur
Lac2004   werken onder architectuurLac2004   werken onder architectuur
Lac2004 werken onder architectuurDan Kamminga
 
Lac 2005 implementatie soa provincie gelderland
Lac 2005 implementatie soa provincie gelderlandLac 2005 implementatie soa provincie gelderland
Lac 2005 implementatie soa provincie gelderlandDan Kamminga
 
3 software architectuur
3 software architectuur3 software architectuur
3 software architectuurDan Kamminga
 
2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuur2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuurDan Kamminga
 
1 introductie architectuur
1 introductie architectuur1 introductie architectuur
1 introductie architectuurDan Kamminga
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...Dan Kamminga
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regieCongres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regieDan Kamminga
 
Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing Dan Kamminga
 
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,Dan Kamminga
 
Samenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organistiesSamenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organistiesDan Kamminga
 
Social media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstraSocial media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstraDan Kamminga
 
Kiezen of verliezen
Kiezen of verliezenKiezen of verliezen
Kiezen of verliezenDan Kamminga
 
Het nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werkenHet nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werkenDan Kamminga
 
Samenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ictSamenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ictDan Kamminga
 
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiserenHeroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiserenDan Kamminga
 

Más de Dan Kamminga (20)

SOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratieSOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratie
 
8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectief8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectief
 
Lac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuurLac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuur
 
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukkenLac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukken
 
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorgLac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
 
Lac2004 werken onder architectuur
Lac2004   werken onder architectuurLac2004   werken onder architectuur
Lac2004 werken onder architectuur
 
Lac 2005 implementatie soa provincie gelderland
Lac 2005 implementatie soa provincie gelderlandLac 2005 implementatie soa provincie gelderland
Lac 2005 implementatie soa provincie gelderland
 
3 software architectuur
3 software architectuur3 software architectuur
3 software architectuur
 
2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuur2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuur
 
1 introductie architectuur
1 introductie architectuur1 introductie architectuur
1 introductie architectuur
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regieCongres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
 
Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing
 
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
 
Samenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organistiesSamenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organisties
 
Social media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstraSocial media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstra
 
Kiezen of verliezen
Kiezen of verliezenKiezen of verliezen
Kiezen of verliezen
 
Het nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werkenHet nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werken
 
Samenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ictSamenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ict
 
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiserenHeroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
 

7 soa event driven architecture

  • 1. Service Oriented Architecture Deel 3b: Event Driven Architecture Amersfoort 20 september 2009 Bas Kruiswijk
  • 2. Service Oriented Architecture Overzicht Deel 3: Procesbesturing in een SOA 1. Basisconcepten 2. SOA vanuit organisatorisch perspectief 3. Procesbesturing – Orkestratie – Event-driven (choreografie) 4. SOA vanuit technisch perspectief 5. De SOA infrastructuur 6. SOA in het ontwerpproces © Twynstra Gudde 20-9-2009 2
  • 3. Service Oriented Architecture Procesbesturing (vervolg) – Twee vormen – Orkestratie – ”dirigent” (vorige keer behandeld) – Choreografie – “estafette” – Choreografie – Geen centrale regie – Proces ontstaat door communicatie van gebeurtenissen (events) – Berichten (messages) – Aanroep van een services = uitwisseling van berichten tussen – Request / response stijl is de meest gangbare SOA-stijl – Andere stijlen, gebaseerd op ‘event’ leiden tot een uitbreiding op SOA: Event Driven Architecture, of ook wel SOA 2.0 © Twynstra Gudde 20-9-2009 3
  • 4. Service Oriented Architecture Berichtuitwisselingspatronen (1) – Request / Response – Afnemer stuurt request en wacht op de response Afnemer Service – Te vergelijken met functie- (consumer) (provider) aanroep / RPC – Relatief eenvoudig – Synchroon ESB © Twynstra Gudde 20-9-2009 4
  • 5. Service Oriented Architecture Berichtuitwisselingspatronen (2) – One-way – Afnemer stuurt request en verwacht geen response – “Fire and forget” – Vertrouwen in de ESB mbt gegarandeerd transport Verzender Ontvanger – Ook relatief eenvoudig – Asynchroon – Verzender hoeft ontvanger niet ESB te kennen © Twynstra Gudde 20-9-2009 5
  • 6. Service Oriented Architecture Berichtuitwisselingspatronen (3) – Two-way – Afnemer stuurt one-way (fire and forget) bericht – Service stuurt response als Afnemer Service one-way bericht (consumer) (provider) – Asynchrone variant van request / response ESB – Lastig: hoe response te koppelen aan request(proces) © Twynstra Gudde 20-9-2009 6
  • 7. Service Oriented Architecture Berichtuitwisselingspatronen (4) – Request / callback – Afnemer stuurt one-way (fire and forget) bericht – En specificeert de service die Afnemer Service bij response moet worden (consumer) (provider) aangeroepen – Ook asynchroon ESB © Twynstra Gudde 20-9-2009 7
  • 8. Service Oriented Architecture Berichtuitwisselingspatronen (5) – Publish and subscribe – Verzender stuurt one-way (fire and forget) bericht = publicatie van een gebeurtenis – Ontvangers ontvangen bericht als zij zich hebben Verzender Ontvanger ‘geabonneerd’ – Sterker ontkoppelde en generieke variant van ‘fire and ESB forget’ © Twynstra Gudde 20-9-2009 8
  • 9. Service Oriented Architecture Event Driven Architecture – SOA 2.0 – Architectuur waarin ‘events’ centraal staan – in plaats van services? – Is EDA een bepaalde variant van SOA? – Of de logische volgende stap: Advanced SOA of SOA 2.0? – Is een notificatie van een event echt een ander concept dan de aanroep van een service? – De meeste SOA implementaties gebruiken verschillende berichtuitwisselingspatronen naast elkaar – ‘Fire and forget’ en ‘Publish and subscribe’ = events – Andere vorm van procesbesturing mogelijk – Orkestratie in een SOA (centraal geregiseerd proces) – Choreografie in een EDA (procesketen) © Twynstra Gudde 20-9-2009 9
  • 10. Service Oriented Architecture Event Driven Architecture Choreografie leidt tot procesketen Afnemers (presentatie) 1 Diensten 4 2 3 Backends Bestaand Database systeem Domein Domein © Twynstra Gudde 20-9-2009 10
  • 11. Service Oriented Architecture De verschillen tussen SOA en EDA bron: Gartner © Twynstra Gudde 20-9-2009 11
  • 13. Service Oriented Architecture Bas Kruiswijk bkr@tg.nl www.twynstragudde.nl Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde. © Twynstra Gudde 20-9-2009 13