SlideShare una empresa de Scribd logo
1 de 14
Descargar para leer sin conexión
Service Oriented Architecture
Deel 3 – Procesbesturing 1: Orkestratie




Amersfoort
12 september 2009
Bas Kruiswijk
Service Oriented Architecture




Overzicht
Deel 3: Procesbesturing in een SOA

1. Basisconcepten
2. SOA vanuit organisatorisch perspectief
3. Procesbesturing
          – Orkestratie
          – Event-driven (choreografie)

4. SOA vanuit technisch perspectief
5. De SOA infrastructuur
6. SOA in het ontwerpproces




© Twynstra Gudde 12-9-2009                  2
Service Oriented Architecture




Procesbesturing
– Twee vormen
          – Orkestratie – ”dirigent”
          – Choreografie – “estafette” (wordt later behandeld)

– Orkestratie
          – Centrale regie
          – Gehele proces is één dienst

– Verantwoordelijkheden
          – Domein is verantwoordelijk voor een dienst
          – Geldt ook voor georkestreerde (proces)dienst
          – Deelprocessen kunnen verantwoordelijkheid zijn van ander domein
          – Dus ook een deelorkestratie nodig


© Twynstra Gudde 12-9-2009                                                    3
Service Oriented Architecture




Domeinen
– Eigenaarschap waar het hoort
          – Organisatie-eenheden zijn verantwoordelijk voor hun eigen
            organisatorische diensten,
          – dus ook voor de ICT diensten (services) die daarmee corresponderen

– Domeinen
          – Verantwoordelijkheidsgebied binnen een organisatie
          – Verleent diensten aan andere domeinen
          – Betrekt diensten van andere domeinen
          – Is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop die diensten worden
            geleverd




© Twynstra Gudde 12-9-2009                                                       4
Service Oriented Architecture




          Losjes koppelen
                                          Sterke koppeling          Losse koppeling
Koppelingen tussen systemen               Direct, 1:1               Via intermediair
Communicatiestijl                         Synchroon                 Asynchroon
Datamodel                                 Gedeeld, geharmoniseerd   Eenvoudige
                                                                    gemeenschappelijke datatypes
Typesystem                                Sterk                     Zwak
Interactiepatronen                        Navigatie door            Eenvoudige, ‘self contained’
                                          ingewikkelde structuren   berichten
Procesbesturing                           Centrale regie            Decentrale regie
Binding                                   Statisch                  Dynamisch
Platformafhankelijkheid                   Afhankelijk               Onafhankelijk
Transacties                               2-phase commit            Compensatie
Deployment                                Gelijktijdig              Gespreid
Versiebeheer                              Expliciete upgrades       Impliciete upgrades
          © Twynstra Gudde 12-9-2009                                                         5
Service Oriented Architecture




  Orkestratie
  in een service georiënteerde architetuur
                                  aanvraag   antwoord




 domein


orkestratie

uitvoering




  © Twynstra Gudde 12-9-2009                       6
Service Oriented Architecture




        Voorbeeld
        Vergunningverlening bij een overheidsorganisatie
                                        Context Welzijn en Cultuur
                                                                                    Bezwaar
                                                                                       en
                                                                                     Beroep
                                                        Juridische
                                                          zaken

                                        Cultuur                          Welzijn


                                                         Financiën
•DIS
•Tekstverzorging
•Postkamer


          Facilitaire                                                              Controll
            zaken
                                                       Besluiten
                                                                                   •Interne controle
                                                  •Mandaten                        •Audit
                                                  •Gedeputeerde Staten             •Accounting7
        © Twynstra Gudde 12-9-2009
                                                  •Provinciale Staten
Service Oriented Architecture

  Orkestratie van proces subsidieverlening
          bezwaarschrift
    beschikking
                                                                               antwoord
aanvraag




                                                                   bezwaar
                 financiën

                                               besluit



                                                                  Juridische zaken
     Interne controle




                                                                               domein
                                        verzending       archivering
                                                                             orchestratie

        © Twynstra Gudde 12-9-2009                                           uitvoering
                                                                                  8
Service Oriented Architecture




Handmatige stappen
Micro-flow en macro-flow

– Micro-flow
          – Alle stappen in het proces worden achtereenvolgens, zonder
            gebruikersinterventie uitgevoerd
          – “loopt in één keer door”

– Macro-flow
          – Stappen in het proces vereisen interventie van de gebruiker
          – De gebruiker implementeert als het ware zelf de service

– Mogelijke implementatie macro-flow
          – Takenlijst
          – Monitoring

– Technische implementatie lastig
          – BPEL4People
© Twynstra Gudde 12-9-2009                                                9
Service Oriented Architecture




Ontwikkelingen E-overheid
NORA (Nederlandse Overheids Referentie Architectuur)




© Twynstra Gudde 12-9-2009                             10
Service Oriented Architecture




Orkestratie in NORA architectuur
                                front                                                           back
                                office                     mid office                           office
                                                                                       5. Doorzetten naar
                                            1. Vraag
                                                                                          back office
                                                              Gegevens
                                          2. Antwoord
                                                              magazijn



                                   3. Aanvraag          4. Aanmaken zaak


                                                               Zaak
                                                              magazijn     6. Status
                                7. Status / resultaat




                                                                           Enterprise
© Twynstra Gudde 12-9-2009                       Procesbesturing           Servicebus                11
Service Oriented Architecture




Het mid-office als spil
– Voorzieningen in het mid-office
          – Gegevensmagazijn
          – Zaakmagazijn
          – Rapportagevoorzieningen
          – Monitoring

– Infrastructuur
          – Enterprise Servicebus
          – Orkestratie engine




© Twynstra Gudde 12-9-2009            12
Service Oriented Architecture




Voorbeeld waterschap




© Twynstra Gudde 12-9-2009      13
Service Oriented Architecture




Bas Kruiswijk
bkr@tg.nl




www.twynstragudde.nl

Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot
deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit
deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar
gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra
Gudde.




© Twynstra Gudde 12-9-2009                                14

Más contenido relacionado

La actualidad más candente

Bi sl introductie_nl_2011[1]
Bi sl introductie_nl_2011[1]Bi sl introductie_nl_2011[1]
Bi sl introductie_nl_2011[1]Tony16041960
 
SOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratieSOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratieDan Kamminga
 
Informatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatie
Informatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatieInformatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatie
Informatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatieCarlijn Hoogvliet
 
SURF SIS Conferentie 2005
SURF SIS Conferentie 2005SURF SIS Conferentie 2005
SURF SIS Conferentie 2005Jacco Jasperse
 
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening PslPresentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Pslcindygulpen
 
Profecto - REPAF
Profecto - REPAFProfecto - REPAF
Profecto - REPAFProfecto
 
Presentatie Ict Architectuur Projectgroep Dienstverlening
Presentatie Ict Architectuur   Projectgroep DienstverleningPresentatie Ict Architectuur   Projectgroep Dienstverlening
Presentatie Ict Architectuur Projectgroep Dienstverleningalindabaggen
 
Integrated GIS and Work Management in utilities, Tensing
Integrated GIS and Work Management in utilities, TensingIntegrated GIS and Work Management in utilities, Tensing
Integrated GIS and Work Management in utilities, TensingEsriGISConferentie
 

La actualidad más candente (10)

ODA Roadshow AMIS en Detron
ODA Roadshow AMIS en DetronODA Roadshow AMIS en Detron
ODA Roadshow AMIS en Detron
 
Bi sl introductie_nl_2011[1]
Bi sl introductie_nl_2011[1]Bi sl introductie_nl_2011[1]
Bi sl introductie_nl_2011[1]
 
Cloud computing overzicht
Cloud computing overzichtCloud computing overzicht
Cloud computing overzicht
 
SOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratieSOA ontwerpproces en migratie
SOA ontwerpproces en migratie
 
Informatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatie
Informatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatieInformatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatie
Informatiebroker voor betrouwbare en transparante stuurinformatie
 
SURF SIS Conferentie 2005
SURF SIS Conferentie 2005SURF SIS Conferentie 2005
SURF SIS Conferentie 2005
 
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening PslPresentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Psl
 
Profecto - REPAF
Profecto - REPAFProfecto - REPAF
Profecto - REPAF
 
Presentatie Ict Architectuur Projectgroep Dienstverlening
Presentatie Ict Architectuur   Projectgroep DienstverleningPresentatie Ict Architectuur   Projectgroep Dienstverlening
Presentatie Ict Architectuur Projectgroep Dienstverlening
 
Integrated GIS and Work Management in utilities, Tensing
Integrated GIS and Work Management in utilities, TensingIntegrated GIS and Work Management in utilities, Tensing
Integrated GIS and Work Management in utilities, Tensing
 

Destacado

SOA basisconcepten
SOA basisconceptenSOA basisconcepten
SOA basisconceptenDan Kamminga
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo SchunckCongres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo SchunckDan Kamminga
 
Leren veranderen
Leren veranderen Leren veranderen
Leren veranderen Maarten Hop
 
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptFocus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptDan Kamminga
 
Lac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpadLac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpadDan Kamminga
 
Organisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderenOrganisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderenPhilippe Bailleur
 
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...Transvorm_ZenW
 
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreigingLéon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreigingFocus Conferences
 
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der VeenDe kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der VeenFacto Magazine
 
Denkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeurenDenkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeurenmkuiten
 
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012 Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012 Dan Kamminga
 
Presentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maartPresentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maartMichelle
 
So you think you can Change?
So you think you can  Change?So you think you can  Change?
So you think you can Change?Johan de Veer
 
Leren Veranderen
Leren VeranderenLeren Veranderen
Leren VeranderenVakmedianet
 
Verandermanagement 3
Verandermanagement 3Verandermanagement 3
Verandermanagement 3Rinie Altena
 
Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1Gert Jan Schop
 

Destacado (17)

SOA basisconcepten
SOA basisconceptenSOA basisconcepten
SOA basisconcepten
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo SchunckCongres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
Congres: Ketenregie in Facility Management - Presentatie Leo Schunck
 
Leren veranderen
Leren veranderen Leren veranderen
Leren veranderen
 
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptFocus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
 
Lac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpadLac 2006 achilles en de schildpad
Lac 2006 achilles en de schildpad
 
Organisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderenOrganisaties veranderen niet, mensen veranderen
Organisaties veranderen niet, mensen veranderen
 
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
Kennissessie Leonore Stollwerk: Leren op leeftijd, hoe grijzer hoe wijzer - S...
 
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreigingLéon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
Léon de Caluwé: In één kleur denken vormt een bedreiging
 
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der VeenDe kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
De kansen van samenwerking in de supply chain - Prof. dr. Jack van der Veen
 
Denkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeurenDenkgewoonten en leervoorkeuren
Denkgewoonten en leervoorkeuren
 
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012 Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
Twynstra gudde presentatie implementatie juni 2012
 
Presentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maartPresentatie Mayan Exel 5 maart
Presentatie Mayan Exel 5 maart
 
So you think you can Change?
So you think you can  Change?So you think you can  Change?
So you think you can Change?
 
Leren Veranderen
Leren VeranderenLeren Veranderen
Leren Veranderen
 
Verandermanagement 3
Verandermanagement 3Verandermanagement 3
Verandermanagement 3
 
Waardeketen Porter
Waardeketen PorterWaardeketen Porter
Waardeketen Porter
 
Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1Kleurenleer van de_caluwe_1.1
Kleurenleer van de_caluwe_1.1
 

Similar a SOA procesbesturing

Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2
Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2
Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2Martijn Kriens
 
Samen van analoog naar digitaal oss
Samen van analoog naar digitaal   ossSamen van analoog naar digitaal   oss
Samen van analoog naar digitaal ossLouis Scheuneman
 
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening PslPresentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Pslcindygulpen
 
Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...
Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...
Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...TOPdesk
 
SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)
SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)
SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)Lucas Jellema
 
Architectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningen
Architectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningenArchitectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningen
Architectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningenAndre Hollants
 
Seminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard Nijhoff
Seminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard NijhoffSeminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard Nijhoff
Seminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard NijhoffHPDutchWorld
 
Moss Lessons Learned
Moss Lessons LearnedMoss Lessons Learned
Moss Lessons LearnedDanny Burlage
 
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)OperatieNUP
 
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)OperatieNUP
 
Bedrijfsarchitectuur programma DDV
Bedrijfsarchitectuur programma DDVBedrijfsarchitectuur programma DDV
Bedrijfsarchitectuur programma DDVTheo Zijderveld
 
De ICT organisatie wordt regisseur
De ICT organisatie wordt regisseurDe ICT organisatie wordt regisseur
De ICT organisatie wordt regisseurFrank Willems
 
Wortell Tech Ready 2 Share Point Governance
Wortell Tech Ready 2   Share Point GovernanceWortell Tech Ready 2   Share Point Governance
Wortell Tech Ready 2 Share Point Governancegdoeswijk
 
Look@It System Integration
Look@It System IntegrationLook@It System Integration
Look@It System IntegrationBartHag
 
Slides Discovery Workshop 24 Juni Intranet
Slides Discovery Workshop 24 Juni IntranetSlides Discovery Workshop 24 Juni Intranet
Slides Discovery Workshop 24 Juni IntranetAutoTrack
 

Similar a SOA procesbesturing (20)

BPM voor pensioenfondsen
BPM voor pensioenfondsenBPM voor pensioenfondsen
BPM voor pensioenfondsen
 
Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2
Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2
Iip saa s - kennissessie exact - tu delft - deel 2
 
Samen van analoog naar digitaal oss
Samen van analoog naar digitaal   ossSamen van analoog naar digitaal   oss
Samen van analoog naar digitaal oss
 
Victis informis
Victis informisVictis informis
Victis informis
 
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening PslPresentatie ICT Architectuur   Projectgroep Dienstverlening Psl
Presentatie ICT Architectuur Projectgroep Dienstverlening Psl
 
Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...
Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...
Praktijkcase universiteit leiden - Van decentrale servicedesks naar shared se...
 
SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)
SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)
SOA - klein en meeslepend (Waternetwerkdag, 17 november 2011, Nieuwegein)
 
Architectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningen
Architectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningenArchitectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningen
Architectuur als dienend voor organisatie zonder oefeningen
 
Seminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard Nijhoff
Seminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard NijhoffSeminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard Nijhoff
Seminar Toekomst Van IT Software Online - KPN - Richard Nijhoff
 
Moss Lessons Learned
Moss Lessons LearnedMoss Lessons Learned
Moss Lessons Learned
 
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)
 
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)Weg met de babalonische spraakverwarring  (Operatie NUP congres 2013)
Weg met de babalonische spraakverwarring (Operatie NUP congres 2013)
 
Bedrijfsarchitectuur programma DDV
Bedrijfsarchitectuur programma DDVBedrijfsarchitectuur programma DDV
Bedrijfsarchitectuur programma DDV
 
De ICT organisatie wordt regisseur
De ICT organisatie wordt regisseurDe ICT organisatie wordt regisseur
De ICT organisatie wordt regisseur
 
Prodicom
ProdicomProdicom
Prodicom
 
Prodicom Brochure
Prodicom BrochureProdicom Brochure
Prodicom Brochure
 
5a. s hertogenbosch
5a. s hertogenbosch5a. s hertogenbosch
5a. s hertogenbosch
 
Wortell Tech Ready 2 Share Point Governance
Wortell Tech Ready 2   Share Point GovernanceWortell Tech Ready 2   Share Point Governance
Wortell Tech Ready 2 Share Point Governance
 
Look@It System Integration
Look@It System IntegrationLook@It System Integration
Look@It System Integration
 
Slides Discovery Workshop 24 Juni Intranet
Slides Discovery Workshop 24 Juni IntranetSlides Discovery Workshop 24 Juni Intranet
Slides Discovery Workshop 24 Juni Intranet
 

Más de Dan Kamminga

8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectief8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectiefDan Kamminga
 
Lac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuurLac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuurDan Kamminga
 
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukkenLac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukkenDan Kamminga
 
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorgLac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorgDan Kamminga
 
Lac2004 werken onder architectuur
Lac2004   werken onder architectuurLac2004   werken onder architectuur
Lac2004 werken onder architectuurDan Kamminga
 
3 software architectuur
3 software architectuur3 software architectuur
3 software architectuurDan Kamminga
 
2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuur2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuurDan Kamminga
 
1 introductie architectuur
1 introductie architectuur1 introductie architectuur
1 introductie architectuurDan Kamminga
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...Dan Kamminga
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regieCongres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regieDan Kamminga
 
Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing Dan Kamminga
 
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,Dan Kamminga
 
Samenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organistiesSamenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organistiesDan Kamminga
 
Social media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstraSocial media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstraDan Kamminga
 
Kiezen of verliezen
Kiezen of verliezenKiezen of verliezen
Kiezen of verliezenDan Kamminga
 
Het nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werkenHet nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werkenDan Kamminga
 
Samenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ictSamenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ictDan Kamminga
 
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiserenHeroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiserenDan Kamminga
 
Effectief reorganiseren basispresentatie 10032010 v1
Effectief reorganiseren  basispresentatie 10032010 v1Effectief reorganiseren  basispresentatie 10032010 v1
Effectief reorganiseren basispresentatie 10032010 v1Dan Kamminga
 
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptFocus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptDan Kamminga
 

Más de Dan Kamminga (20)

8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectief8 soa technisch perspectief
8 soa technisch perspectief
 
Lac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuurLac 2009 eco architectuur
Lac 2009 eco architectuur
 
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukkenLac 2003   blauwdrukken en andere kleurendrukken
Lac 2003 blauwdrukken en andere kleurendrukken
 
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorgLac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
Lac 2010 Track architectuur als hefboom in de zorg
 
Lac2004 werken onder architectuur
Lac2004   werken onder architectuurLac2004   werken onder architectuur
Lac2004 werken onder architectuur
 
3 software architectuur
3 software architectuur3 software architectuur
3 software architectuur
 
2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuur2 enterprise architectuur
2 enterprise architectuur
 
1 introductie architectuur
1 introductie architectuur1 introductie architectuur
1 introductie architectuur
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...Congres: Ketenregie in Facility Management -   Workshop Alliander sourcing th...
Congres: Ketenregie in Facility Management - Workshop Alliander sourcing th...
 
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regieCongres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
Congres: Ketenregie in Facility Management - Het FB van RIVM in regie
 
Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing Onderzoek waardesturing
Onderzoek waardesturing
 
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
Presentatie van NISB: Samenwerkingsstrategie,
 
Samenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organistiesSamenwerken tussen organisties
Samenwerken tussen organisties
 
Social media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstraSocial media presentatie twynstra
Social media presentatie twynstra
 
Kiezen of verliezen
Kiezen of verliezenKiezen of verliezen
Kiezen of verliezen
 
Het nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werkenHet nieuwe (net)werken
Het nieuwe (net)werken
 
Samenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ictSamenwerking in ict tussen publieke en private ict
Samenwerking in ict tussen publieke en private ict
 
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiserenHeroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
Heroverwegingen langdurige zorgzorganiseren
 
Effectief reorganiseren basispresentatie 10032010 v1
Effectief reorganiseren  basispresentatie 10032010 v1Effectief reorganiseren  basispresentatie 10032010 v1
Effectief reorganiseren basispresentatie 10032010 v1
 
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.PptFocus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
Focus Aoo Presentatie Masterclass Effectief Reorganiseren.Ppt
 

SOA procesbesturing

  • 1. Service Oriented Architecture Deel 3 – Procesbesturing 1: Orkestratie Amersfoort 12 september 2009 Bas Kruiswijk
  • 2. Service Oriented Architecture Overzicht Deel 3: Procesbesturing in een SOA 1. Basisconcepten 2. SOA vanuit organisatorisch perspectief 3. Procesbesturing – Orkestratie – Event-driven (choreografie) 4. SOA vanuit technisch perspectief 5. De SOA infrastructuur 6. SOA in het ontwerpproces © Twynstra Gudde 12-9-2009 2
  • 3. Service Oriented Architecture Procesbesturing – Twee vormen – Orkestratie – ”dirigent” – Choreografie – “estafette” (wordt later behandeld) – Orkestratie – Centrale regie – Gehele proces is één dienst – Verantwoordelijkheden – Domein is verantwoordelijk voor een dienst – Geldt ook voor georkestreerde (proces)dienst – Deelprocessen kunnen verantwoordelijkheid zijn van ander domein – Dus ook een deelorkestratie nodig © Twynstra Gudde 12-9-2009 3
  • 4. Service Oriented Architecture Domeinen – Eigenaarschap waar het hoort – Organisatie-eenheden zijn verantwoordelijk voor hun eigen organisatorische diensten, – dus ook voor de ICT diensten (services) die daarmee corresponderen – Domeinen – Verantwoordelijkheidsgebied binnen een organisatie – Verleent diensten aan andere domeinen – Betrekt diensten van andere domeinen – Is zelf verantwoordelijk voor de wijze waarop die diensten worden geleverd © Twynstra Gudde 12-9-2009 4
  • 5. Service Oriented Architecture Losjes koppelen Sterke koppeling Losse koppeling Koppelingen tussen systemen Direct, 1:1 Via intermediair Communicatiestijl Synchroon Asynchroon Datamodel Gedeeld, geharmoniseerd Eenvoudige gemeenschappelijke datatypes Typesystem Sterk Zwak Interactiepatronen Navigatie door Eenvoudige, ‘self contained’ ingewikkelde structuren berichten Procesbesturing Centrale regie Decentrale regie Binding Statisch Dynamisch Platformafhankelijkheid Afhankelijk Onafhankelijk Transacties 2-phase commit Compensatie Deployment Gelijktijdig Gespreid Versiebeheer Expliciete upgrades Impliciete upgrades © Twynstra Gudde 12-9-2009 5
  • 6. Service Oriented Architecture Orkestratie in een service georiënteerde architetuur aanvraag antwoord domein orkestratie uitvoering © Twynstra Gudde 12-9-2009 6
  • 7. Service Oriented Architecture Voorbeeld Vergunningverlening bij een overheidsorganisatie Context Welzijn en Cultuur Bezwaar en Beroep Juridische zaken Cultuur Welzijn Financiën •DIS •Tekstverzorging •Postkamer Facilitaire Controll zaken Besluiten •Interne controle •Mandaten •Audit •Gedeputeerde Staten •Accounting7 © Twynstra Gudde 12-9-2009 •Provinciale Staten
  • 8. Service Oriented Architecture Orkestratie van proces subsidieverlening bezwaarschrift beschikking antwoord aanvraag bezwaar financiën besluit Juridische zaken Interne controle domein verzending archivering orchestratie © Twynstra Gudde 12-9-2009 uitvoering 8
  • 9. Service Oriented Architecture Handmatige stappen Micro-flow en macro-flow – Micro-flow – Alle stappen in het proces worden achtereenvolgens, zonder gebruikersinterventie uitgevoerd – “loopt in één keer door” – Macro-flow – Stappen in het proces vereisen interventie van de gebruiker – De gebruiker implementeert als het ware zelf de service – Mogelijke implementatie macro-flow – Takenlijst – Monitoring – Technische implementatie lastig – BPEL4People © Twynstra Gudde 12-9-2009 9
  • 10. Service Oriented Architecture Ontwikkelingen E-overheid NORA (Nederlandse Overheids Referentie Architectuur) © Twynstra Gudde 12-9-2009 10
  • 11. Service Oriented Architecture Orkestratie in NORA architectuur front back office mid office office 5. Doorzetten naar 1. Vraag back office Gegevens 2. Antwoord magazijn 3. Aanvraag 4. Aanmaken zaak Zaak magazijn 6. Status 7. Status / resultaat Enterprise © Twynstra Gudde 12-9-2009 Procesbesturing Servicebus 11
  • 12. Service Oriented Architecture Het mid-office als spil – Voorzieningen in het mid-office – Gegevensmagazijn – Zaakmagazijn – Rapportagevoorzieningen – Monitoring – Infrastructuur – Enterprise Servicebus – Orkestratie engine © Twynstra Gudde 12-9-2009 12
  • 13. Service Oriented Architecture Voorbeeld waterschap © Twynstra Gudde 12-9-2009 13
  • 14. Service Oriented Architecture Bas Kruiswijk bkr@tg.nl www.twynstragudde.nl Alle intellectuele eigendomsrechten met betrekking tot deze presentatie berusten bij Twynstra Gudde. Niets uit deze presentatie mag worden verveelvoudigd of openbaar gemaakt zonder schriftelijke toestemming van Twynstra Gudde. © Twynstra Gudde 12-9-2009 14