2. ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทย
ภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
อัทธ พิศาลวานิช และคณะ
เอกสารวิชาการหมายเลข 1
ภายใตโครงการ AEC Prompt
มกราคม 2553

3. เอกสารวิชาการหมายเลข 1
ทางรอดสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน
โดย อัทธ พิศาลวานิช และคณะ
จํานวน 150 หนา
พิมพครั้งที่ 1 มกราคม 2553
จํานวนพิมพ 100 เลม
จัดทําโดย ศูนยศึกษาการคาระหวางประเทศ มหาวิทยาลัยหอการคาไทย
“ภายใตโครงการ AEC Prompt”
106/14 ถนนวิภาวดีรังสิต แขวงดินแดง เขตดินแดง
กรุงเทพ 10400
โทรศัพท 02-697-6348-9, 02-697-6353
โทรสาร 02-697-6347
http://www.citsonline.utcc.ac.th
สนับสนุนโดย มหาวิทยาลัยหอการคาไทย
126 / 1 ถ.วิภาวดีรังสิต ดินแดง กรุงเทพฯ 10400
โทรศัพท: 02-697-6000 โทรสาร: 02-276-2126
http://www.utcc.ac.th
พิมพที่ หางหุนสวนจํากัด ซี.เอ็ม.เอส
โทรศัพท 02-276-7365, 02-275-4105

4. คํานํา
เอกสารวิชาการเลมนี้เปนสวนหนึ่งของโครงการ “AEC Prompt” ซึ่งเปน
ความรวมมือระหวาง ศูนยศึกษาการคาระหวางประเทศ มหาวิทยาลัยหอการคา
ไทย หอการคาไทยและสภาหอการคาแหงประเทศไทย โดยมีวัตถุประสงคเพื่อเปน
หนวยงานหลักของเอกชนที่ติดตาม การเคลื่อนไหว รวมถึงการเตือนภัย และ
นําเสนอโอกาส อุปสรรคการคาและการลงทุนในอาเซียนใหผูที่เกี่ยวของหรือผูที่
สนใจไดทราบ สําหรับเอกสารวิชาการ AEC Prompt ที่จัดพิมพขึ้นในป 2553
นําเสนอ 3 เรื่อง โดยครั้งนี้เปนเลมปฐมฤกษ มีชื่อวา “ทางรอดสินคาเกษตรที่
สําคัญของไทย ภายใตประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน” ประกอบดวยเนื้อหา 4 บท
บทที่ 1เปนการนําเสนอภาพรวมของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน บทที่ 2 กลาวถึง
ความตกลงการคาสินคาของอาเซียน (ASEAN Trade in Goods Agreement:
ATIGA) บทที่ 3 เปนการวิเคราะหตําแหนงสินคาเกษตรของไทยในอาเซียน และ
บทสุดทายเนนเรื่องทางออกของสินคาเกษตรไทย
หากผูอานมีขอสงสัยหรือตองการทราบรายละเอียดเพิ่มเติมนอกเหนือจาก
ประเด็นที่นําเสนอในเอกสารฉบับนี้ทานสามารถสืบคนขอมูลไดที่www.citsonline.
utcc.ac.th เพื่อแลกเปลี่ยนขอคิดเห็นที่เปนประโยชนกับประเทศไทยตอไป
อัทธ พิศาลวานิช
ธันวาคม 2552

5. สารบัญ
หนา
บทที่ 1 องคประกอบของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียน 1
1.1 การเปดเสรีการคาสินคา 1
1.2 การเปดเสรีการคาบริการ 3
1.3 การเปดเสรีการลงทุน 7
14 การเปดเสรีดานเงินทุนเคลื่อนยาย 10
1.5 การเคลื่อนยายแรงงานฝมืออยางเสรี 11
1.5 ความรวมมือสาขาอื่นๆ 11
บทที่ 2 ความตกลงการคาสินคาของอาเซียน 13
2.1 ความเปนมา 13
2.2 สาระสําคัญของความตกลงการคาสินคาของอาเซียน 17
บทที่ 3 ตําแหนงสินคาเกษตรที่สําคัญของไทยในอาเซียน 27
3.1 การผลิตขาวไทยกับประเทศในอาเซียน 27
3.2 การผลิตมันสําปะหลังของไทยกับประเทศในอาเซียน 36
3.3 การผลิตขาวโพดเลี้ยงสัตวของไทยกับประเทศในอาเซียน 45
3.4 การผลิตถั่วเหลืองไทยกับประเทศในอาเซียน 53
3.5 การผลิตปาลมน้ํามันและน้ํามันปาลมของไทยกับ
ประเทศในอาเซียน
62
3.6 การผลิตเมล็ดกาแฟของไทยกับประเทศในอาเซียน 73

6. บทที่ 4 นโยบายสินคาเกษตรไทยเปรียบเทียบกับประเทศเพื่อน
บานและทางรอด
83
4.1 เปรียบเทียบนโยบายขาวของไทยและประเทศเพื่อนบาน 83
4.2 ปญหาสินคาเกษตรไทยในตลาดอาเซียน 97
4.3 ผลกระทบของประชาคมเศรษฐกิจอาเซียนตอสินคา
เกษตรไทย
106
4.4 ทางรอดของสินคาเกษตรไทยภายใตกรอบประชาคม
เศรษฐกิจอาเซียน
112
บรรณานุกรม 135
ภาคผนวก ก. 143
การนําเขาขาวของประเทศสําคัญในอาเซียน 143
ภาคผนวก ข. 149
ตารางการปรับลดอัตราภาษีสินคาเกษตรไทยภายใตประชาคม
เศรษฐกิจอาเซียน
149