03 Ali Yavuz ŞAHİN 06 Haberler 16 Huawei Kurumsal Çözümler Teknoloji Günü Ankara’da Gerçekleşti 23 Kendini İmha Eden Dronelar Geliştirildi 24 Kurumlarda Ağ Güvenlik Stratejilerini Geliştirirken Ne Yapmalı? 32 EMC Veri Merkezlerini Modernleştirecek Yeni Teknolojilerini Tanıttı 34 Telefonunuza Bilgisayar Gibi Davranın! 37 Kullanıcıların Dijital Kimlikleri “Selfie”ler ile Korunacak 39 Dönüşümle Geleceğe Hazırlanmak Lazım! 40 Fidye Yazılımı Salgını Geliyor 41 5GTR Forumu Kurulması İçin Çalışmalar Başladı 42 Türkiye’deki Dijital Değişime CEO Bakışı 44 Her İşin Başı Güvenlik 50 Siber Saldırılarda “Ismarlama” Dönemi Başladı! 52 Gençler Girişimciliğe Dijital Ekonomi Üzerinden Bakıyor 54 Kişisel Veriler Artık Türkiye’de de Kanun Güvencesi ile Korunacak 56 2023 Yılı İçin 15 Milyar Dolar İhracat Hedefi Konuldu 58 Kullanıcılar 15 Dakikada Bir Cep Telefonuna Bakıyor 60 BT Günlüğü Test Merkezi 67 Ecevit BIKTIM

1. GünümüzTehditOrtamıHerZamankindenDahaDinamikveGelişmişSAYI26
05 - 06 / 2016
Kullanıcılar 15 Dakikada Bir Cep Telefonuna Bakıyor • 2023 Yılı İçin 15 Milyar Dolar İhracat Hedefi Konuldu
Kişisel Veriler Artık Türkiye’de de Kanun Güvencesi ile Korunacak • Siber Saldırılarda “Ismarlama” Dönemi Başladı!
Gençler Girişimciliğe Dijital Ekonomi Üzerinden Bakıyor • Fidye Yazılımı Salgını Geliyor
Kurumlarda Ağ Güvenlik Stratejilerini Geliştirirken Ne Yapmalı? • Dönüşümle Geleceğe Hazırlanmak Lazım
Günümüz Tehdit Ortamı
Her Zamankinden Daha
Dinamik ve Gelisşmişs~~

2. kaspersky.com/tr/enterprise
#EnterpriseSec
Yeni nesil siber tehditler, öncekilerden çok daha karmaşık
hale gelmiştir. Gelişmiş tehditlere ilişkin farkındalıktan ve
bunları azaltacak etkili çözümlerden yoksun olmak,
işletmeleri siber saldırılara maruz bırakır. Siber saldırılar
yalnızca finansal kaynakları değil, aynı zamanda kritik iş
süreçlerinin devamlılığını ve gizli verileri de etkiler.
Bilinmeyen ve gelişmiş tehditlere karşı sıfır-ikinci koruma
ve hedefli saldırılara yönelik etkili algılama sunmayı
amaçlayan Kaspersky Lab teknolojileri ve tehdit istihbaratı,
işletmenizi girişimler dahil olmak üzere en yeni ve en
sofistike tehditlerden korumak için sürekli olarak gelişir. Bu
koruma, güçlü kontrol ve veri koruma araçları tarafından
daha fazla geliştirilir.
BUGÜNÜ KORUR,
GELECEĞİ GÜVENCE
ALTINA ALIR
Kaspersky Security Solutions for Enterprise

3. editör
BT sektöründeki nitelikli elaman açığı yönetici pozisyonlarında da kendini
göstermeye başladı. Eski yöneticiler ticari olarak düşündüklerini uygulamaya
geçerken sektörü büyütmek ve oynama alanlarını genişletmek için de ham-
leler yaparlardı. Yeni nesil yöneticiler ise CEO’luktan uzak sadece pazarlama
yöneticisi gibi davranmaya başladılar. Tabii ki bir şirket için ticari anlamda
karlılık önemli. Fakat ileride ticaret yapacağınız bir alan oluşmazsa ne ya-
pacaksınız? İşte bu sorunun cevabı, çok önemli bir gelecek göstergesi olarak
karşımıza çıkıyor.
Çok uluslu firmaların Türkiye’de faaliyet gösteren ofislerinin başında genel-
likle Türk yöneticileri geliyor. Bundan 20 yıl önce BT pasatası küçük ve bu
pastadan pay almak isteyen firmaların sayısı azdı. Şimdilerde ise bu durum
tam tersine dönmüş durumda. Türkiye’nin pastası günden güne büyüdü
tabii ki firma ve yönetici sayılarına da pastadaki artış yansımış durumda. Hal
böyle iken arenadaki boğa sayısı artmış ve buna bağlı olarak matadorların-
da artması ve kontrolü sağlaması beklenirken matadorların sadece boğanın
ölmesine odaklanması şaşırtıcı. İşin sonunda boğanın ölmesi gerekiyor fakat
bunun tek bir darbe ile değil belli ritüeller çerçevesinde gerçekleştirilmesi
gerekiyor. Türkiye’deki yöneticilerin durumu da biraz bunu andırıyor. BT
firmalarında firmaların da çalışan üst düzey yöneticiler ritüellerin düzgün
yapılmasına odaklanmak yerine ölü boğa sayısına odaklanmış durumdalar.
Çünkü ne kadar çok ölü boğa o kadar çok para veya koltuk sağlamlaştırma
anlamına geliyor.
Peki, ya Türkiye?
BT sektöründe faaliyet gösteren firmalar şunu iyi bilmeli. Türkiye’de faali-
yet gösteriyorsan buraya katkı sağlamak zorundasın. Türkiye ekonomisine
katkı sadece maaşlı eleman çalıştırmakla olmuyor. Bulunduğun ekosistemi
büyütmek ve geliştirmek için çabalaman gerekiyor. Eğer bunu yapmıyorsan
ister milyar liralık şirket ol istersen on liralık benim gözümde hiç bir değere
sahip değilsin. Bu konuda Türk yöneticilere düşen görevin önemi çok fazla
ve bu görevi kaldırabilecek yönetici sayısının yeterli olmadığı görüşündeyim.
Eğer bir üst düzey yönetici Türkiye’de ne yaptım ben sorusuna cevap olarak
sadece gerçekleştirdiği pazarlama aktivitelerini gösteriyorsa, sen yönetici de-
ğil sadece pazarlama müdürüsün. Yöneticilerin biraz daha elini taşın altına
koyması ve ülkemiz değerlerine uygun katkı sağlaması gerekiyor. Yoksa teker
teker yetkisizleştirilerek sadece masada imza atan bir kasa görevlisinden
farkları kalmayacak.
Nerede Bu Şirket Yöneticileri?
BT sektörü her geçen gün değerine değer katarken şirketlerin
başındaki yöneticilerin masadaki etkisi azalmaya başladı.
Yöneticilerin elini masaya vurması ve yönetimi tam anlamıyla
devralması şart.
Ali Yavuz ŞAHİN
Genel Yayın Yönetmeni
yavuz@btgunlugu.com
3

4. 4
künye
içindekiler
06 Haberler
24 Kurumlarda Ağ Güvenlik Stratejilerini
Geliştirirken Ne Yapmalı?
32 EMC Veri Merkezlerini Modernleştirecek Yeni
Teknolojilerini Tanıttı
34 Telefonunuza Bilgisayar Gibi Davranın!
37 Kullanıcıların Dijital Kimlikleri “Selfie”ler ile
Korunacak
39 Dönüşümle Geleceğe Hazırlanmak Lazım!
40 Fidye Yazılımı Salgını Geliyor
41 5GTR Forumu Kurulması İçin Çalışmalar
Başladı
42 Türkiye’deki Dijital Değişime CEO Bakışı
44 Her İşin Başı Güvenlik
50 Siber Saldırılarda “Ismarlama” Dönemi
Başladı!
52 Gençler Girişimciliğe Dijital Ekonomi
Üzerinden Bakıyor
54 Kişisel Veriler Artık Türkiye’de de Kanun
Güvencesi ile Korunacak
56 2023 Yılı İçin 15 Milyar Dolar İhracat Hedefi
Konuldu
58 Kullanıcılar 15 Dakikada Bir Cep Telefonuna
Bakıyor
60 BT Günlüğü Test Merkezi
Yazı İşleri
Ali Yavuz ŞAHİN
Genel Yayın Yönetmeni
(Sorumlu)
yavuz@btgunlugu.com
Ecevit BIKTIM
Yayın Danışmanı
ecevit@btgunlugu.com
Mehmet Ali Gündüz
Prodüksiyon Sorumlusu
info@btgunlugu.com
Editörler
Süleyman Sertkaya
Barış Terun
Can Devecioğlu
Mutlu Çavuş
Avşar Özgen
info@btgunlugu.com
Kreatif
Creative Solutions
diyalog@creativesolutions.com.tr
Reklam
Reklam Departmanı
reklam@btgunlugu.com
Adres
Eylül Medya
İnönü Caddesi No: 8
Bulut İş Merkezi 4. Kat
Daire: 72 Çeliktepe
Kağıthane / İstanbul
Tel : 0212 270 36 37 PBX
Fax: 0212 270 36 37
Dağıtım
Etkin Dağıtım
Baskı ve Cilt
Özgün Ofset
Aytekin sokak no:21
4.Levent / İstanbul
Tel : 0212 280 00 09
Fax: 0212 264 74 33

6. 6
UYAP Bilişim Sistemi, bu yıl 2-6
Mayıs 2016 tarihlerinde İsviç-
re’nin Cenevre kentinde gerçek-
leştirilen WSIS’ten (Dünya Bilgi
Toplumu Zirvesi), ödülle döndü.
E-devlet kategorisinde yarışan
ve ön jüri değerlendirmesinden
geçen 61 proje içerisinden UYAP
Bilişim Sistemi en çok oyu alan
5 proje içerisine girerek jüri
üyeleri tarafından en iyi pro-
je seçildi. WSIS Ödül Töreni ve
Forum 2016’ya Adalet Bakanlığı
Müsteşar Yardımcısı Mustafa
EROL, Bilgi İşlem Dairesi Baş-
kanı Servet GÜL ve Bilgi İşlem
Müdürü İlknur BAYRAK katılım
sağladı. 3 Mayıs 2016 tarihin-
de düzenlenen ödül töreninde
birincilik ödülünü Adalet Bakan-
lığı Müsteşar Yardımcısı Mustafa
EROL aldı.
Ödül Rüzgarı IDC CIO Turkey
Summit’te Başladı
UYAP geçtiğimiz Nisan ayında
da çok önemli bir başarıya daha
imza atmıştı. Bu yıl İzmir Çeş-
me’de 7’incisi düzenlenen IDC
CIO Turkey Summit 2016 Zir-
vesi’nde 63 projenin yarıştığı,
jüri incelemesinin ardından 29
projenin finale kaldığı yarışma-
da Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem
Dairesi Başkanlığı’nın e-Dava,
Segbis, Kolluk Portal Projeleri 3
farklı kategoride 5 farklı ödüle
layık görüldü. Ödülleri, Adalet
Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi
Başkanlığı adına Bilgi İşlem Dai-
resi Başkanı Servet GÜL aldı.
WSIS Nedir?
WSIS (Dünya Bilgi Toplumu
Zirvesi), Birleşmiş Milletler
Ekonomik ve Sosyal Konsey’ine
bağlı ITU (Uluslararası Teleko-
münikasyon Birliği) tarafından
organize edilen bir etkinlik. Bu
yılki etkinlik Bakan, Bakan Yar-
dımcıları ve uluslararası organi-
zasyonların üst düzey temsilcile-
rinin de bulunduğu 175 ülkeden
yaklaşık 11.000 kişinin katılımı
ile 2-6 Mayıs 2016 tarihlerinde
İsviçre’nin Cenevre kentinde
gerçekleştirildi. WSIS, kapsayı-
cı ve kalkınma odaklı, herkesin
bilgi oluşturabildiği ve paylaşa-
bildiği bir organizasyon. 2005
yılında gelişmekte olan ülkeler-
deki bilgi ve iletişim teknolojile-
rinin gelişimini ve bu ülkelerin
bilişim alt yapılarının iyileştiril-
mesini teşvik amacıyla kurulan
WSIS, Birleşmiş Milletler üye
kuruluşların neredeyse tamamı-
nın desteklediği bir oluşum ve
organizasyondur.
UYAP’A Dünya Çapında Ödül
Adalet Bakanlığı Bilgi İşlem Dairesi Başkanlığı'nın UYAP Bilişim
Sistemi (e-National Judicial System) WSIS 2016 ödüllerine
e-Devlet kategorisinde birincilik ödülüne layık görüldü.
özel haber

7. Kurulum ve Destek HizmetleriEğitim ve DanışmanlıkAğ Tasarımı ve Projelendirme
+90 (212) 274 69 98
www.btegitim.com
Türkiye’nin en iyi
Cisco eğitmenleri
ile geleceğinize
yön verin.
 Collaboration
 Service Provider
 Routing & Switching
 Cloud
 Wireless
 Cisco ACI
 Data Center

8. SAS Türkiye, SAS Global Akademik Programı bünye-
sinde yürütülen proje ile Sabancı Üniversitesi’nde yer
alan “Büyük Veri Davranışsal Analiz ve Görselleştir-
me Laboratuvarı”nın analitik ortağı oldu. Türkiye’nin
ilk büyük veri laboratuvarı olma unvanına sahip olan
laboratuvarda SAS’ın desteğiyle kullanılacak gelişmiş
analitik yöntemleri ile iş dünyasının elindeki büyük
verinin kullanılabilir ve anlamlı hale getirilmesinin
sağlanmasının yanı sıra analitik vizyona sahip öğ-
rencilerin yetişmesi sağlanıyor. Dünya analitik lideri
SAS, tüm dünyada veri bilimi ve gelişmiş analitik
alanlarındaki çalışmaları geliştirmek için üniversite-
ler ve büyük şirketlerle, SAS Global Akademik Prog-
ramı bünyesinde projeler yürütüyor. SAS Türkiye de
tüm dünyada 3000’den fazla üniversitenin faydalan-
dığı SAS Global Akademik Programı dahilinde Saban-
cı Üniversitesi’nde yer alan ve Türkiye’nin ilk büyük
veri laboratuvarı olma unvanına sahip olan “Büyük
Veri Davranışsal Analiz ve Görselleştirme Laboratua-
varı”nın analitik ortağı oldu.
SAS ve Sabancı Üniversitesi
Güçlerini Birleştirdi
Proline, “Güvenli ve Akıllı Şehirler” kavramının temel bileşeni “Akıllı Güvenlik” alanında taşları yerinden oynata-
cak “Akıllı Güvenlik Yönetim Sistemi” (iSIM – Intelligent Security Information Management) yazılımının lansma-
nını Uluslararası Akıllı Şehirler Konferansı’nda gerçekleştirdi. Tamamen Türk mühendisler tarafından geliştirilen
iSIM yazılımı, hem şehir güvenliğinde hem de yüksek güvenlik gerektiren alanların güvenliğinin sağlanmasında
kullanılabiliyor. iSIM ile marka ve platform bağımsız bir şekilde sensörlerden alınan
veriler işlenebilmekte ve bu şekilde temelde 3 önemli fayda sağlanıyor: Farklı sistemle-
rin entegrasyonu, tek merkezden yönetim avantajıyla hızlı karar alabilme ve aksiyona
geçebilme, bu sürecin bir sonucu olarak da artan toplum huzuru ve vatandaş memnuni-
yeti. Bu yazılım sayesinde Proline’ın entegre ettiği sensör ve kameralar haricinde şehir
genelinde bulunan otel, alışveriş merkezi, havaalanı ve stadyum gibi noktalara önceden
yerleştirilmiş kameralardan elde edilen veriler de toplanabiliyor ve komuta & kontrol
merkezinde tek ekrandan yönetilebiliyor.
Şehir Güvenliğinde Taşları Yerinden Oynatacak Yazılım
Epson’un özellikle büyük toplantı salonları,
üniversite oditoryumları, konferans alanları gibi
büyük ölçekli alanlara yönelik 4K destekli yeni
projektör serisi EB-G7000; maksimum görüntü
kalitesi, fonksiyonellik ve yüksek teknolojiyi bir
arada sunuyor. Epson’un yeni serisi 360º dön-
dürülebilme özelliği sayesinde köşelerden enge-
beli zeminlere her alanda net görüntü sağlıyor.
2.000:1 kontrast oranıyla renkleri mükemmelleş-
tiren seri, Epson’un ‘eşit oranlı Renkli ve Beyaz
Işık Çıkışı (CLO) teknolojisi ve 3LCD özelliği-
nin yanı sıra, ultra kısa mesafeli lens sayesinde
en kısa mesafelerden geniş görüntü sağlıyor.
EB-G7000 serisinde yer alan modellerin tümü
uzaktan kumada ile otomatik odaklama özelli-
ğine sahip. ‘Motorlu zoom focus’ özelliği olarak
adlandırılan bu fonksiyon büyük rahatlık sağlıyor.
Toplam ayrı altı modeli içeren seride 5.500 ila
8.000 arası ansilümen söz konusu.
Epson’dan 4K Destekli Yeni
Projektör Serisi
haberler
8

10. C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
haberler
Her geçen gün yeni projelere imza atan İETT, ‘’Kon-
sept Akıllı Durak’’ projesini hayata geçirerek yolcu
memnuniyetini artıracak proje çalışmalarını hızlan-
dırdı. Teknolojik Akıllı Durak, Barbaros Bulvarı üze-
rinde bulunan Yıldız Teknik Üniversitesi durağında
konumlandırıldı. Tüm teknolojik yenilikleri içinde ba-
rındıran Konsept durak, LCD/LED tabanlı dijital yolcu
bilgilendirme alanları, biletmatik cihazı, bas-konuş
ünitesi, engelli araçlarının şarj edilebileceği arabi-
rimler, duraktaki yolculara ücretsiz internet kullanım
hizmeti verebilen ve şehir mimarisine uygun olarak
tasarlandı. Teknoloji alanındaki en son yenilikleri
hizmetlerinde giderek daha fazla kullanan İETT, çev-
re dostu bu sistem ile modern, hızlı, kaliteli ve doğru
ulaşım imkanı sağlıyor. Yıldız Teknik Üniversitesi du-
rağında konumlandırılan Konsept Akıllı Durak ener-
jisini otobüsün durağının üzerinde yer alan güneş
panellerinden alıyor. Ayrıca güneş enerjisi ile çalışan
akıllı durakta bekleyen yolcu, otobüsün o durağa ne
kadar uzaklıkta bulunduğunu, hangi otobüsün ne za-
man geçtiğini yanındakine sormak yerine, sistemden
öğrenebiliyor. Hayata geçirilen bu uygulama ile akülü
araçlarıyla durağa gelen engelli yolcular şarj cihazı
bulunan alana giderek rahatlıkla aküsünü şarj edip
yolculuğuna devam etme imkanı bulacak. Konsept
Akıllı Durağın özellikleri arasında yer alan bas-konuş
sistemi de yolcularla her an iletişim imkanı sunuyor.
Bas-konuş sistemi İETT ile anlık olarak sesli iletişim
imkânı sağlıyor. Bu cihazlar sayesinde görme engelli
yolcular otobüslerin tahmini varış süreleri hakkında
sesli bilgilendirme yapılabildiği gibi, tüm yolculara
canlı operatör desteği de veriliyor.
İETT’nin Konsept Akıllı Durak
Projesi Hayata Geçti
EMC, İş Dünyasında Yeni Dijital Dönüşüm Anket Sonuç-
larını açıkladı. Dijital dönüşüm yönündeki ilerlemenin
sektörleri ve iş modellerini değiştirdiği şüphe götürmez
bir gerçek. EMC’nin desteğiyle Vanson Bourne tarafından
yapılan ankete göre: 16 ülkede ankete katılan 4000 şirket
liderinin %52’si dijital teknolojiler sonucunda sektörle-
rinde büyük değişiklikler yaşandığını belirtti. Katılımcı-
ların %48’i üç yıl içinde sektörlerinin neye benzeyeceğini
bilmediklerini söylüyor. Katılımcıları %62’si dijital girişim-
lerin sonucu olarak sektörlerine yeni rakiplerin katıldı-
ğına tanık olduğunu, %56’sı ise müşteri talebinin dijital
dönüşümün ardındaki itici güçlerden biri olduğunu ifade
ediyor. Dış baskılar hızla artmaya devam ettikçe işletmele-
rindeki dijital dönüşümü ilerletmek için: Şirketlerin %73’ü
öncelikli olarak merkezi bir teknoloji stratejisine ağırlık
verilmesi gerektiğini kabul ediyor, %66’sı ise BT altyapısı
ve dijital beceriler liderliğine yatırım yapmayı planlıyor.
EMC, müşterilerin dijital dönüşümlerini destekleyecek
ve hızlandıracak şekilde tasarlanan temel niteliğindeki
yeni çözümlerini sundu. Bu çözümler flash, dağıtılmış,
yazılım tanımlı ve bulut özellikli olmak üzere modern veri
merkezlerinin dört ana direğine hitap ediyor. Günümüz-
de yaşanan veri artışından söz eden EMC Bilgi Altyapısı
CEO’su David Goulden, şunları söyledi: “Sensörler ve
telemetri hayal edebileceğiniz her ürüne girdikçe, bağlan-
tılı akıllı cihazlardan alınan verilerde büyük bir patlama
yaşanıyor. Şirketler, modern dijital ekonominin rekabet
ortamında kendilerine yer bulabilmek için dijital dönü-
şümlere yatırım yaparak giderek artan bu veri miktarından
yararlanmayı amaçlıyor. Bugün tanıtımı yapılan yeni EMC
teknolojileri, şirketlerin bu modernleşme girişimlerini
destekleyecek şekilde özel olarak tasarlandı.”
Her iki BT Yöneticisinden Biri 3
Yıl İçinde Sektörün Nereye
Gideceğini Bilmiyor
10

11. ro ineAr-GeResearch and Development Center
Güvenlikten aynı şeyi mi anlıyoruz?
Türkiye, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Asya’da ağ yönetimi ve güvenlik çözümlerine
ihtiyaç duyan tüm sektörler için yenilikçi ve verimli çözümler üretiyoruz!
/ProlineBilisim Türkiye - Katar - Pakistan www.pro-line.com.tr

12. 12
haberler
IBM’deki bilim insanları, kullanıcıların herhangi bir
mobil aygıt ya da masaüstünde IBM Bulut aracılığıyla
sağlanan ve türünün ilk örneği olan bir kuantum bili-
şim platformuyla erişebilecekleri bir kuantum bilişim
işlemcisi oluşturdu. IBM, kuantum bilişimin geleceğin
bilişimini şekillendireceğini ve bugünkü süper bil-
gisayarlarda çözülmesi imkânsız olan bazı sorunları
çözebilecek potansiyele sahip olduğunu düşünüyor.
Bulutla etkinleştirilen kuantum bilişim platformu IBM
Quantum Experience, kullanıcıların IBM’in kuan-
tum işlemcisinde deneyler yapmasını ve algoritmalar
çalıştırmasını, ayrı ayrı kuantum parçalarıyla (qubit;
kübit) çalışmasını, kuantum bilişimle nelerin mümkün
olabileceğiyle ilgili eğitici malzemeler ve simülasyon-
ları keşfetmesini sağlayacak. Beş süper iletken özellikli
kübitten oluşan kuantum işlemci, New York’taki IBM
T.J. Watson Research Center’da bulunuyor. Beş parça-
dan oluşan bu işlemci, daha büyük kuantum sistemle-
rine ölçeklenebilen, IBM’in kuantum mimarisindeki en
son gelişmeyi temsil ediyor. Ayrıca, evrensel kuantum
bilgisayar oluşturmaya yönelik atılacak adımların da
ilki olma özelliğini taşıyor. Evrensel kuantum bilgi-
sayar, herhangi bir bilişim işlemini gerçekleştirmek
üzere programlanabilir bir bilgisayar olma özelliğinin
yanı sıra bilim ve iş amaçlı birçok önemli uygulama
için klasik bilgisayarlardan çok daha hızlı olacak. Hali
hazırda kullanımda olmayan kuantum bilgisayarı ile
ilgili olarak IBM, önümüzdeki 10 yıl içerisinde 50-100
kübitten oluşan orta ölçekli kuantum işlemcilerinin
yapılabileceğini öngörüyor. Yalnızca 50 kübitlik bir
kuantum bilgisayarın hızına günümüzdeki en iyi 500
süper bilgisayarın yaklaşamayacağı göz önünde bulun-
durulunca, teknolojinin olağanüstü potansiyeli ortaya
çıkıyor. Kuantum bilgisayarla ilgilenen bilim insanları
ve teorisyenlerin oluşturduğu topluluk, bu güçten ya-
rarlanmaya çalışıyor ve optimizasyon ve kimya alanın-
daki uygulamalar kuantum alanındaki hızlı gelişimin
ilk görüldüğü alanlar olarak ön plana çıkıyor.
IBM, Kuantum Bilişim ile İnovasyonu Hızlandıracak
Avnet Future IT etkinliği 11 Mayıs’ta İstanbul’da gerçekleş-
tirdi. Etkinlikte konuşmacı olarak yer alan Avnet ve teknoloji
firmalarının üst düzey yöneticileri “Teknoloji dünyasında
gelecek nereye gidiyor? Şirketleriniz geleceğe hazır mı? Müşteri beklentileri ne yönde gelişecek?” gibi soruların ce-
vaplarını aradılar. Yüksek bir katılımcı sayısıyla ile gerçekleşen etkinlik Avnet Genel Müdürü Hakkı Eren’in konuşma-
sıyla başladı. Eren gelecek teknoloji çözümleri arayışlarını anlatırken IoT ve Bulut Bilişim teknolojilerinin öneminden
bahsetti. Gelecekte makinalar arası iletişiminin farklı alan ve mecralardaki kullanımıyla teknolojinin evrimleştiğinini
altını çizen Eren, Avnet’in gelişen teknoloji içerisinde kilit rol oynadığını ve kullanıcılara yeni teknolojileri kullanarak
hizmet ulaştırma konusun attıkları adımlardan söz etti.Etkinliğin bir diğer konuşmacısı olan Brocade Türkiye Ülke
Müdürü Feyyaz Atalay ise gerçekleştirdiği sunumda yeni ürünleri ve X Jenerasyonu Veri Merkezlerinin öneminden
bahsetti. Etkinliğin sabah programının ikinci yarısında sahneye çıkan EMC Ülke Müdürü Sinan Dumlu yeni nesil IT
ve iş yapma şekillerinden ardından Extreme Networks Türkiye Ülke Müdürü Nihat Önal ise Türkiye’deki stratejileri
hakkında bilgiler verdiler. Avnet FutureIT etkinliği öğle arasının ardından HDS Ülke Müdürü Serdar Sayar, HPE Kanal
Müdürü Merden Kahvecioğlu, IBM Türkiye Analitik Lideri Mehmet Dilek, IDC Kıdemli Araştırma Analisti Yeşim Araç,
NetApp Türkiye Ülke Müdürü Behçet Yumrukçallı, VMware Türkiye Ülke Müdürü Murat Mediçeler, SimpliVity Türkiye
Ülke Müdürü Tarcan Serdaroğlu ve Veeam Türkiye Ülke Müdürü Ozan İnan’ın sunumlarıyla devam etti.
Avnet, FutureIT Etkinliğinde
Teknolojinin Geleceğini
Masaya Yatırdı

13. 13
Katkılarıyla
Silver Sponsors;
Media Sponsors;
Gold Sponsors;
Platinum Sponsor;
Save
the
Date!
Online Kayıt İçin ; www.openstackdaysistanbul.com adresimizi ziyaret ediniz.
Sponsorluk Şartları Bilgi İçin; E-Mail: irmak@rasyoworks.com Tel: +90 537 954 31 00
openstacktr
#openstackdaysistanbul
Openstack B�r Bulut İşlet�m S�stem�
Openstack Enterpr�se Kullanımı
Openstack Serv�s Sağlayıcı Kullanımı
Openstack �le Özel Bulut Çözümler�
Geleceğ�n Ağ Teknoloj�ler�
Yazılım Tanımlı Ağ Teknoloj�ler�
Serv�s Z�nc�rler�
Özel/Genel Bulut S�stemler�nde B�lg� Güvenl�ğ�
Bulut B�l�ş�me Geç�ş
Sanallaştırmadan Bulut S�stemler�ne Geç�ş
Özel / Genel Hybr�d Bulut Uygulamaları
Bulut Uyumlu Yazılım Teknoloj�ler�
Ver� Depolama S�stemler�n�n Bulut Dönüşümü
31 MAYIS 2016
HILTON ISTANBUL BOMONTI HOTEL & CONVENTION CENTRE

14. 1971

15. 15
Ağ teknolojileri alanında kurumsal pazardaki ürün ve
servis dinamikleri, bireysel pazara kıyasla elbette daha
farklı. Bireysel kullanıcılar, değişen teknolojiler ve
kullanıcı beklentisi doğrultusunda ağırlıklı olarak hızlı
ve stabil çözümlere yönelirken kurumsal pazarda ise
hız, stabilite, güvenlik, servis desteği, diğer ağ ekip-
manları ile mükemmel uyum, komple çözüm sunulması
gibi pek çok kriter ön planda oluyor. ZyXEL, kurumsal
tarafta Güvenlik Cihazları ve Hizmetleri, Ağ Anahtarları,
Kablosuz Yerel Alan Ağı Erişim Noktaları ve Kontrolör-
leri, Ağ Geçitleri ve Ağ Yönetimi çözümleri olmak üzere
belli başlı 5 ana konuda ürün ve çözüm sağlıyor. Bunun
yanında servis sağlayıcılar için ayrıca sunulan Taşıyı-
cı Ağ Anahtarları ve Erişim Ağ Anahtarları, LTE ve 3G
CPEs, Ethernet over Coax gibi farklı ürün ve hizmetler
de mevcut.
Siber güvenlik çözümleri günümüzde hem küçük ve
orta ölçekli firmalar hem de büyük kurumsal şirketler
için olmazsa olmaz bir ihtiyaç haline gelmiş durum-
da. Bu konuda, bütüncül bir çözüm sağlamak ve siber
güvenlik önlemlerini bir şirket kültürü haline getire-
bilmek çok önemli. ZyXEL olarak sundukları kurumsal
güvenlik çözümlerinde kurulum ve kullanımı kolay,
bütüncül servis verebilen servisler sağladıklarını ifade
eden ZyXEL Türkiye Ürün ve İş Geliştirme Müdürü
Ömer Faruk Erünsal, “Örneğin ZyXEL’in ZyWall Güven-
lik çözümleri, hizmet sürekliliğini garantileyen gerçek
zamanlı ve güçlü bir korumanın yanında yüksek perfor-
mans sağlar ve ağınızın kontrolünü güçlendirir. ZyXEL
ZyWall güvenliği kurumunuzun müşterilerini, kurum
kayıtlarını, entelektüel sermayesini ve kritik kaynakla-
rını her dakika farklılaşan dâhili ve harici saldırılardan
korur. Bu bağlamda yine Güvenlik Çözümleri grubunda
sunduğumuz USG Tümleşik Güvenlik Ağ Geçidi serimiz;
Performans, Gelişmiş ve Extreme olmak üzere 3 farklı
alt kategoride farklı ihtiyaç tiplerine göre farklı özellik-
ler sunuyor.” dedi.
Yeni nesil firewall kullanmayan işletme kalmayacak
BYOD kavramının hayatımıza girmesiyle birlikte işlet-
meler çok da aşina olmadıkları güvenlik tehditleriyle
karşı karşıya kaldı. Özellikle BT yöneticileri çareyi per-
ZyXEL’den
Verimliliğinizi
Artıracak Güvenli Ağ
Donanımları
sektörden
sonelin kendi cihazını getirmesini engellemeye çalışmakta
arasa da ZyXEL’in yeni NGFW serisi bugünün ve yarının
siber tehditleri için uçtan uca koruma sağlayarak bu soruna
çözüm sunuyor.
Kolay Kurulum ve Yönetim
Yeni nesil Firewall ürünleriyle kurumlar için değer yaratır-
ken, aynı zamanda KOBİ’ler için temel ürünler üzerinden
kanal partnerleri için de yeni bir gelir akışı oluşturulduğu-
nu belirten Vefa Tarhan, gün geçtikçe artan ve kendini ye-
nileyen tehditler karşısında en güncel ve güçlü ağ güvenlik
çözümleriyle ilgili ZyXEL olarak kurumlara eğitim hizmeti
sunduklarını da hatırlatıyor:
“Küçük ve orta ölçekli işletmeler, ürün konumlandırma,
konfigürasyon ve teknik destek gibi hizmetleri deneyimli
ZyXEL çözüm ortaklarından temin edebiliyor.” Erünsal,
“USG serimiz sundukları bir dizi özelliğin yanında, gizli
maliyet içermeyen agresif bir fiyatlandırmaya da sahip. Bu
seri, hem yeni hem de tekrarlayan lisans satışlarımızda,
geliştirilmiş bir servis yönetimi sunmasının yanında, yöne-
timi ve kurulumu kolay ürünler olarak öne çıkıyor.” diyerek
sözlerini tamamlıyor.
Yüksek Hız İle Güvenlik Bir Arada
Öte yandan ZyXEL ürünlerindeki entegre kablosuz ağ
yönetim fonksiyonu, CAPWAP (Kablosuz Erişim Noktası
Kontrolü ve Takibi) teknolojisini destekliyor ve ağ üzerin-
deki Wi-Fi Erişim Noktası’nda merkezi erişim doğrulaması
ve erişim yönetimi sağlıyor. Kullanıcılar kablosuz ağlarını
kolaylıkla ölçeklendirebiliyorlar ve ilave bir WLAN kontro-
lörü satın almaya ihtiyaç duymadan Wi-Fi Erişim Nokta-
sı’nı tek bir merkezden yönetebiliyorlar. Tümüyle yenile-
nen USG Serisi, kendi sınıfının lideri donanım ve yazılım
platformları,VPN ve UTM işlem hacmi ile tasarlandı.
Ömer FarukErünsal
ZyXELTürkiye Ürün ve İş Geliştirme Müdürü

16. Kamu kurumları ve farklı özel sektör kollarına yönelik ürün ve
çözümleriyle, her yıl önemli büyüme rakamlarına imza atan Huawei
Enterprise İş Birimi, 27 Nisan’da Ankara’da gerçekleştirdiği özel bir
buluşmayla, kamu bilgi teknolojileri yöneticileri, bölgedeki iş ortakları ve
sektör paydaşları ile bir araya geldi.
Huawei Kurumsal Çözümler Teknoloji
Günü Ankara’da Gerçekleşti
Huawei Enterprise İş Birimi 27
Nisan’da Ankara JW Marriott
Hotel’de gerçekleştirilen “Huawei
Teknoloji Günü 2016” kapsamın-
da, özel bir sektörel buluşmaya
imza attı. Etkinliğin açılış ko-
nuşmasını gerçekleştiren Huawei
Türkiye Enterprise Ülke Müdürü
Serdar Yokuş, dünyadan ve Türki-
ye’den önemli örneklerle sektörü
ve Huawei Enterprise İş Birimi’nin
geldiği noktayı değerlendirdi.
Huawei Türkiye Enterprise Ülke
Müdürü Serdar Yokuş açıklamala-
rında aşağıdaki satır başlarına yer
verdi;
BT Artık İşin Kendisidir
Huawei olarak 2025 öngörümüz,
kişi başına 1,7 GB veri kullanı-
mı gerçekleşeceği yönünde. Bu
verinin %90’ının akıllı sensörler
tarafından üretileceğini düşü-
nüyoruz. Bu dönemde 4,4 milyar
internet kullanıcısının olacağı ve
8 milyardan fazla akıllı telefonun
kullanılacağı da yine öngörüleri-
miz arasında yer alıyor.
Bilgi ve iletişim teknolojileri kısa
süre öncesine kadar sadece destek
sistemi olarak konumlanıyordu.
Temel olarak amaçlanan, veri
trafiğini ve maliyeti azaltmaktı.
Halen bu mantıkta çalışan ku-
16
özel haber

17. rumların var olduğunu söyleye-
biliriz. Bir sonraki aşamada ise
BT sistemleri, yönetim amaçlı
kullanılmaya başlandı. Burada da
amaçlanan, veri trafiği açısından
basit gereksinimlerin sağlanma-
sıydı. Bugün ise bilgi ve iletişim
teknolojileri, sistemin ve işin baş-
lı başına kendisi haline geldi.
Huawei geliştirdiği tüm ürünleri
müşteri ihtiyaçlarına göre ge-
liştiriyor. Bu nedenle diyoruz ki
Huawei’nin hiçbir ürünü kendi-
sinin değil, müşterilerinin ürün-
leridir ve bu gereksinimlere göre,
-katılımcı inovasyon- bakış açısı
ile müşterilerle birlikte optimize
edilmiştir.
4’üncü Nesil Sanayi
Devrimi’ne Hazır Olmalıyız
Huawei Enterprise bugün
8000’den fazla kanal iş ortağı,
100’den fazla çözüm iş ortağı ve
2.000’den fazla sertifikalı servis
iş ortağı ile sektörel eko-sistemde
önemli bir dönüşümün öncülüğü-
nü yapıyor. Tüm nesnelerin akıllı
hale geldiği bir ortamda, açık
uygulamalar daha çok gündemde
olmaya başladı. Bilişim odaklı
4’üncü nesil bir Sanayi Devri-
mi artık kapımıza dayandı ve bu
değişime ayak uydurmayı başar-
mamız gerekiyor. Platformları ve
ürünleri buna göre tasarlamaya ve
geliştirmeye şimdiden başladık.
Birçok farklı ülke de farklı stra-
tejiler ve proje isimleri altında
bu dönüşümü hayata geçiriyor.
Birkaç örnek vermek gerekirse;
Singapur - Smart Nation, Kanada
- Digital Canada 150, Malezya -
Digital Malaysia, Almanya - In-
dustry 4.0, Amerika Birleşik Dev-
letleri - AMP 2.0 ve Çin - Made in
China 2025.
Bireysel Teknoloji Pazarı
Büyüyor, Kobilerin Teknoloji
Kullanımı Artıyor
Türkiye’nin BT pazarına göz at-
tığımızda, bireysel teknolojilerin
pazarı yönlendirdiğini görüyo-
ruz. Akıllı telefonlar tabletler ve
giyilebilir teknolojilerle, pazarın
%50’den fazlası bireysel kullanı-
cılar tarafından yönlendiriliyor.
İkinci sırada ise teknoloji yatırımı
açısından en fazla öne çıkan ya-
pının KOBİ’ler olduğunu görüyo-
ruz. Bu da bir anlamda ülkemizin
dijitalleşmeye doğru aldığı yolun
bir göstergesidir. Devlet ve kamu
kurumlarının da bugün BT sektö-
rüne en fazla yatırım yapan olu-
şumlardan olduğunu da burada
söylemeliyiz.
2015 yılında en fazla satış ve
proje gerçekleştirdiğimiz ürünlere
baktığımızda ilk sırada SWIT-
CH ürün grubunu görüyoruz. Bu
dönemde Wi-Fi ürünlerimizin
satışında da önemli artış gözlem-
ledik. 2015’te en büyük büyüme,
Storage, Access Point ve Switch
ürünlerinde gerçekleşti diyebili-
riz. Geçen sene eğitim, inşaat sağ-
lık ulaşım ve kamu sektörleri, en
fazla erişim sağladığımız yapılar
oldu. Bu segmentlerde aynı za-
manda rekabet de en üst seviyede
seyrediyor. Bu sektörlerde amiral
gemilerimiz; Switch ürün grubu
oldu ve bu alanda liderliğe ulaş-
mayı başardık. 2016’da, IP ve IT
ürünleri tarafından domine edilen
BT pazarının 970 milyar dolar-
lık bir işlem hacmi yaratacağını
öngörüyoruz.
Servis Hizmetlerinin Eksikliği
Entegrasyon Gücünü Azaltıyor
Batı Avrupa ile Türkiye’yi sektörel
dağılım olarak kıyasladığımız-
da, donanım satışları Türkiye’de
%81’ken batı Avrupa’da %41
seviyesinde görünüyor. Yazılım
açısından baktığımızda ise Türki-
ye’de %11 olan sektör hacmi batı
Avrupa’da %20 seviyesinde. Servis
hizmetleri segmentinde ise Batı
Avrupa’nın büyüklüğü %40 olarak
açıklanırken Türkiye’de bu oran,
%8. Bu da satılan hizmetin servis-
ler özelinde karşılık görmediği bir
yapıya işaret ediyor ki sektör için
son derece tehlikeli bir durum. Bu
tablo, Türkiye’nin satış sonrası
servis özelinde entegrasyon gücü-
nün azaldığını gösterir.
Huawei’nin DNA’sında Ar-Ge Var
Huawei olarak bu kadar değişken
bir dönemde neler yaptık ve neler
planlıyoruz diye baktığımızda
şunu rahatlıkla söyleyebiliriz; Biz
aslında temelde tek bir unsu-
ra önem veriyoruz, o da Ar-Ge.
Huawei, kurulduğu 1982 yılından
bugüne kadar tüm harcamaların-
dan Ar-Ge’ye her zaman için ciddi
paylar ayırıyor. Bugün 176.000
çalışanıyla 170’ten fazla ülkede
ürün ve çözümleriyle var olan
Huawei, içlerinde Türkiye’nin de
17
SerdarYokuşHuaweiTürkiyeEnterpriseÜlkeMüdürü

18. yer aldığı 16 Ar-Ge, 36 inovasyon
merkezi ve 79 bin Ar-Ge çalışa-
nıyla, bu konudaki ciddiyetini
ortaya koyuyor. Bunun yanı sıra,
5.500 iş ortağımızla 19 ayrı böl-
gedeki destek hizmetlerimizi sür-
dürüyoruz. Sadece geçen yıl Ar-Ge
özelinde Türkiye’de 20 milyon TL
yatırım gerçekleştirdik.
En Çok Patent Başvurusu
Huawei’den
Huawei 2015’te Dünya Patent
Organizasyonu tarafından, en
çok uluslararası patent başvurusu
yapan firma olarak birinci seçil-
di. Tüm endüstriler dahil olmak
üzere Huawei, bu alanda ilk sırayı
aldı. Bu da Ar-Ge’nin Huawei’nin
DNA’sında olduğunu gösteren
en objektif örneklerden biridir.
Huawei bu sene ayrıca, Fortu-
ne Global 500’te 228’inci sıraya
yükseldi. Bu da dünya çapında
önemli bir yaygınlık ve ürünler
ile servisler bazında bir başarının
yansıması. Bu nedenle dünyanın
en küçük bölgelerde dahi Huawei
desteğini görebilirsiniz.
Servis ve Satış Sonrası Destek
Hizmetleri Kırmızı Çizgimiz
Huawei servisini veremediği
hiçbir ürünü piyasaya sürmedi,
sürmeyecek. Bu yaklaşımımızın
karşılığını, pazara sunduğumuz,
gerçek anlamda kaliteli ve uzun
ömürlü ürünlerle gördük. Bugün
tüm sektörlerde çok geçerli ve
çok üst düzey referanslarımız söz
konusu. Şirketler artık birleşmeye
ve konsolide olaya başladı. Yeni
bir şey üretemezseniz, konsolide
olmaya mahkumsunuz.
Sektörde büyümeler bugünün
şartlarında şirket satın almayla
sağlanırken, Huawei bu büyümeyi
sadece ürünleri ve projeleriyle
gerçekleştirdi ve kendi başına var
olmayı yeniden tanımladı. Geçti-
ğimiz yıl servis altyapımızı 3 kat
büyüttük. Bu konuya yeterince
önem verilmezse satışlar da bir
noktada durur. Bu bilinçle servis
yapısına satıştan daha fazla önem
verdik diyebiliriz. Ürün ve çözüm-
lerin arkasındaki destek son dere-
ce önemli. Bu alandaki eğitimleri
de iş ortaklarımıza ücretsiz olarak
sağlıyoruz. İş ortaklarımızın geli-
şimi bizler için çok önemli. Tüm
satış ve proje hizmetlerimiz iş
ortaklarımız üzerinden gerçekleş-
tiriliyor.
Geçtiğimiz sene, servis merkezle-
rinin sayısını iki katına çıkardık,
iki yeni servis iş ortağı ile anlaş-
tık ve bunun sonucu olarak, servis
taleplerini karşılama anlamında
yüzde 256’lık bir artış gerçekleş-
tirdik. Bu konuda da geliştirmekte
olduğumuz iş modellerimiz var.
Sürekli eğitim ve sertifikasyon
programlarıyla bu kapsamı gün-
den güne daha iyi hale getirmek
için çalışıyoruz. Servis yapımızı
şekillendirirken, iş ortaklarımı-
zın da görüşleri ve katkıları ile
ilerliyoruz.
İlk Çeyrekte %91’lik Büyüme
Huawei Enterprise İş Biriminin
2016’daki ilk çeyrek performansı-
na baktığımızda, geçtiğimiz yılın
aynı dönemine göre %91’lik bir
artış gerçekleştiğini görüyoruz.
Ürünlerimizi ve çözümlerimizi
sürekli geliştirmek Huawei’nin en
temel amaçlarından biri. Kurum-
sal çözümler, operatör ağ sistem-
leri ve son kullanıcı ürünlerimizle
bu gelişime durmaksızın devam
ediyoruz. Bu önemli artışı da
sürekli gelişen iç yapımıza bağlı-
yorum.
Rekabeti şekillendirmek için
güçlü olmak gerekir. 2015, Hu-
awei Enterprise’ın güçlü olduğu-
nu gösterdiğimiz bir sene oldu.
Bugünün şartlarında kümülatif
18
özel haber

19. büyümeyi devam ettirmek, reka-
bet açısından son derece önemli.
Müşteri tarafından baktığımızda
da Huawei, gerek fiyat politikası,
gerek ürünleri, gerekse çözümle-
riyle öne çıkan bir marka haline
geldi. Bugün Huawei’yi kendisini
müşterilerine ve sektöre ispatla-
mış bir marka olarak görüyoruz.
Bizim için gerçek referans, ger-
çekleştirdiğimiz projelerin ken-
disi değil, bu projelerin sonunda
herhangi bir problem yaşanma-
masıdır. Kaliteli ürünlerle birlikte
sorunsuz tamamlanan projelerin,
müşteri algısı açısından da son
derece olumlu bir etkisi olduğuna
inanıyoruz.
Huawei Enterprise, bugün hemen
hemen her sektörde farklı refe-
ranslara sahip. En temel amaçla-
rımızdan biri, 2014’te ve 2015’te
yakaladığımız satış ivmesini bu
yıl da devam ettirmek. Geçtiği-
miz yılı analiz ettiğimizde şunu
görüyoruz; bu ivmenin her sene
devam ediyor olması, sektörde
Huawei’nin Telekomünikasyon
alanında yakaladığı başarıyı,
Enterprise’da da hayata geçirdiği
algısını yarattı.
Geçen yılın bir diğer önemli ba-
şarısı da %2,5 küçülen bir pazar-
da, yılı pazar payımızı artırarak
kapatmamızdır. 2015, bu anlamda
da başarılı bir seneydi. Ancak
bunlar bizim için yeterli değil.
Geçen sene, özellikle ikinci yarı-
dan sonra sektörde fiyatlandırma
politikaları, oldukça farklı nok-
talara geldi. Bize göre, sektörde
afaki satışlarla kâr etme devri
kapandı. Huawei Enterprise bu
gerçeklikle hareket ederek, bugün
bulunduğu konuma geldi. Satış-
lar özelindeki rekabet açısından
analiz ettiğimizde ise Huawei’nin
birçok güçlü firma arasından
başarıyla sıyrılarak, üçüncü sıraya
yerleştiği sonucuyla karşılaşıyo-
ruz. Üstelik bunu oldukça kısa bir
süre içinde başardık. Rakiplerimi-
ze büyük saygı duymakla beraber,
-Eğitim, Pazarlama, Mühendis-
lik alanlarında yatırımları olan
birçok farklı firmanın arasından
kısa zamanda bu noktaya gelmek
bizler için önemliydi. Rekabeti
şekillendirebilecek potansiyele
sahip, güçlü bir üretici ve çözüm
firması olarak konumlandığımız
bu yılı geride bıraktık.
Huawei Kurumsal Çözümler
Bölge Başkanı Simon Zou
Siyi: Çok Özel Bir Buluşma
Huawei Enterprise Teknoloji
Günü’nde kısa bir konuşmayla
Serdar Yokuş’a eşlik eden Huawei
Kurumsal Çözümler Bölge Başkanı
Simon Zou Siyi ise “Bugün biz-
ler açısından çok önemli bir gün.
Türkiye’deki değerli iş ortakla-
rımız, müşterilerimiz ve Huawei
ailesinin değerli fertleri ile bura-
da aynı çatı altında bulunmaktan
büyük memnuniyet duyuyorum.
Türkiye başta olmak üzere, Orta
Asya ve Kafkasya bölgesinde
önemli başarılara imza atacağımı-
za eminim” dedi.
Huawei Teknoloji Günü kap-
samında gerçekleştirilen farklı
oturumlarla; “Dünya Kamu Tek-
nolojileri Vizyonu ve Stratejileri”,
“Kamu Projesi Başarı Hikâyeleri”,
“Huawei Depolama Ürün Ailesi”,
“Yeni Nesil Network Teknolojile-
ri”, “Kurumsal IT Dönüşümünde
Sunucular” ve “Güvenli Şehir Çö-
zümleri” konuları ele alındı.
600’den fazla kişinin katıldığı Hu-
awei Enterprise Teknoloji Günü
çerçevesinde, Huawei’nin Türki-
ye pazarında yer alan ve alması
hedeflenen, en güncel kurumsal
ve bireysel çözümleri de kurulan
demo alanlarında katılımcılarla
buluştu. Etkinlik sırasında yeni
nesil Wi-Fi ürün ailesi, yüksek
performanslı Kunlun sunucu plat-
formu ve OceanStor 18000 Serisi
Versiyon 3 depolama çözümleri-
nin tanıtımı da gerçekleştirildi.
19

20. verilerin kaybolmadan saklanması-
nı, yönetilmesini ve paylaşılmasını
sağlıyor. Depolama ihtiyacı konusun-
daki en önemli kriterlerden biri fiyat.
Çoğu zaman ihtiyaçları karşılayan
çözümlerin bedeli inanılmaz yüksek
oluyor veya firmalar lisanslara bağlı
kalabiliyorlar. Büyük kurumların bu
bedelleri ödemek için imkânları var
fakat özellikle KOBİ’ler, bu masrafları
karşılayamadıkları için yedeklerini
harici disklere alıyorlar. Bu tarz bir
yedekleme çözümünde gerektiğinden
fazla çaba, zaman ve para harcanması
gerekiyor. Yedeğin bulunduğu diskler
arızalandığında, veriler ya kayboluyor
ya da geri dönüşü olmayan bozuk,
kullanılamayan içeriklerle uğraşıl-
mak zorunda kalınabiliyor. Veri kaybı
gibi kötü durumlarda firmalar işin
içinden büyük bir zararla çıkabildiği
gibi bazen de firmanın ticari hayatı
sıkıntıya düşebiliyor. Bundan birkaç
sene önceye kadar veri kaybı gibi
önemli bir sorun firmalar açısından
henüz yeterince kavranılmış bir
durum değildi. Son dönemlerde artan
veriyle birlikte veri depolama git-
tikçe artan bir öneme sahip olmaya
başladı ve bu konudaki yatırımların
gün geçtikçe arttığını söyleyebiliriz.
Synology olarak farklı ihtiyaçlar için
farklı çözümler sunmaktayız. Lokalde
yedekleme veya farklı bir lokasyo-
Elektronik verilerin artması ile depolama ihtiyacı inanılmaz bir şekilde
artıyor. Yasal düzenlemelerin getirdiği zorunluluklar ve tedbir amaçlı
yedekleme ihtiyaçlar düşünüldüğünde sadece işletmeler özelinde değil,
vatandaş için de veri depolamanın önemi bir kat daha artıyor.
Synology Yedekleme ve Depolama Çözümleri
ile İşler Çok Daha Hızlı ve Basit
Statista tarafından yapılan araştırmaya
göre, dünya çapındaki veri depolama
pazarı 2015 yılında 17,2 milyar Do-
lar’a ulaştı. Araştırmaya göre, kulla-
nıcıların yüzde 72’si, fotoğraf, video,
müzik, e-kitap gibi kişisel verilerini
internete bağlı cihazlarda saklıyor.
Kişisel e-postalarını dijital cihazlar-
da saklayanların oranı ise yüzde 62.
Kullanıcılar, kişisel verilerini kolayca
depolayıp istedikleri an bu verilere
erişmek istiyor. İnternet ağına bağlı
veri depolama ürünleri, kullanıcılar
için en ideal çözümler arasında yer alı-
yor. Veri depolama çözümleri alanında
kullanıcılara hızlı ve kaliteli cihazlar
sunan Synology, ürünleriyle kişisel
20

21. na yedekleme konusunda çözüm-
ler sunuyoruz. Cihazlarımızın tam
performanslı şekilde kullanılması
için gerekli yazılımları ücretsiz olarak
kullanıcılarımıza sunuyoruz. Ayrıca
kullanıcıların isteğine bağlı olarak
genel bulutta da yedekleme işlemi
gerçekleştirebiliyoruz. Bu avanta-
jımız, bizi rakiplerimizden ayıran
önemli bir faktör.
Synology Çözümlerinde Tama-
men Kullanıcı Odaklı Bir Politika
İzliyor
Hyper backup çözümümüz kapsamlı
çok versiyonlu yedekleme, saklama
kullanımını optimize ediyor. Engel-
leme seviyeli, artırımlı yedekleme ve
çapraz versiyon tekilleştirme ile Sy-
nology Hyper Backup uygulaması bir-
den fazla versiyonda veri yedeklemek
için gereken depolama alanını en aza
indiriyor. Geleneksel yedekleme ve
dosya seviyesinde artırımlı yedekle-
me sunabilen diğer NAS yedekleme
hizmetleriyle karşılaştırıldığında,
Synology çok versiyonlu yedekleme,
hem gerekli alan miktarını ciddi
anlamda azaltıyor hem de çok sayıda
geri yükleme noktasını barındırıyor.
Yerel paylaşılmış klasöre ve harici
sabit disklere, ağ paylaşımlı klasör-
lere, rsync sunucusuna ve herkese
açık bulut hizmetlerine veri yedekle-
nebilir ve çok versiyonlu yedekleme-
den kolayca faydalanılabilir. Veriler,
65.535 adete kadar kaydedilerek,
Smart Recycle ile yedekleme yapıla-
bilir. Yedekleme noktasında veri sak-
lanırken dosyaların yetkili olmayan
erişimlerden korunmasını sağlamak
için yedekleme noktasında klasörler
şifrelenmiş halde tutulabilir. Zaman-
lanmış veri yedeklemeleri yaparken
Smart Recycle otomatik olarak eski
ve gereksiz yedekleme sürümleri
silinerek sürüm kontrolünü basitleş-
tiriyor, kullanıcılara zaman tasarrufu
ve işgücü kolaylığı sağlıyoruz. Eğer
belli bir sürüm özellikle önemliyse,
onu kilitleyebilir ve otomatik olarak
silinmesini önlemek mümkün.
Synology SnapShot ve Replikas-
yon ile Zamandan ve Paradan
Tasarruf Olanağı Sunuyor
Btrfs dosya sisteminin kullanılabilme-
sini sağlayan Synology NAS cihazları,
son teknoloji ürünü veri bellek görü-
nümü teknolojisine sahiptir. Bu saye-
de Synology NAS cihazları, dosyalarda
esnek noktasal kurtarmaya olanak ta-
nıyor. Ayrıca bu fonksiyonu geleneksel
yedeklemeyle karşılaştırıldığında, çok
az bir depolama alanı kullanarak ya-
pabiliyor. File Station veya Windows
Dosya Gezginini kullanarak, dosya-
ları ve klasörleri geri yüklemek için
self-servis kurtarmanın avantajların-
dan yararlanabilmek mümkün. Birden
fazla lokasyonu bulunan kuruluşlar
için farklı yerlerde birden fazla kopya
tutmak, felaket durumunda veri kulla-
nılabilirliğini sağlayabiliyor. Snapshot
ve Replication, işletmelere felaket
kurtarma planları için çok önemli
imkânlar sunuyor. Daha fazla koruma
için merkez sunucu gibi birincil siteye
kaydedilmiş olan veriler, daha sonra
başka bir şubeye çoğaltmak üzere
kopyalanabiliyor. Snapshoot’lar farklı
bir lokasyona aktarmak isteniliyorsa
veriler kolayca eşleştirilebiliyor. Daha
sonra sadece değişen verilerin bilgiler
karşı tarafa aktarılabiliyor. Bu öze-
likle ilk kurulumda yüksek boyutta
veri transferi anlamına geliyor.Veri
transferi internet üzerinden yapıldı-
ğında, internet bant genişliğinize göre
haftalarca sürebilir. Bu durumdan ka-
çınmak için yedekleme görevi oluştu-
rurken, verilerin doğrudan yedekleme
lokasiyonuna aktarılmasını ve görevin
advertorial
başlamasını sağlayabilirsiniz veya önce
herhangi bir harici diske aktarıp daha
sonra görevin etkinleşmesini seçebi-
lirsiniz. Yedekleme görevi daha önce
oluşturulduysa daha sonra harici diski
diğer lokasyona posta yolu ile gönder-
mek ve Synology cihazında “takip” ve
ardından “yükle” butonuna basmak
yeterli.Veriler ikinci NAS cihazına
aktarıldığında belirlenen görev kapsa-
mında istenilen anlık görüntüleri bir
lokasyondan diğerine otomatik olarak
aktarılabiliyor.
Synology Hyper Backup ve
Genel Bulut
İşletmeler, dosyaların ve sistem ayar-
larının Synology NAS’da Amazon S3,
Microsoft Azure, HiDrive veya IBM
SoftLayer, RackSpace ve diğer OpenSta-
ck Swift uyumlu sunucular gibi herkese
açık bulut hizmetlerine yedeklenmesi
için Synology Hyper Backup’ın blok
düzeyinde, çok sürümlü yedekleme
araçlarını güçlendirebiliyorlar.
21
Volkan Yiğit
Synology Türkiye Ürün Müdürü

22. haberler
Turkcell’in altı senede 10 farklı akıllı telefon ve tab-
let geliştirerek kurduğu T serisi ailesi bugüne kadar
2.5 milyona yakın satılırken, yeni geliştirilen T70
ayda 25 TL, T Tablet ise ayda 19 TL’ye satılacak. İleri
teknolojiyi uygun fiyatla birleştiren T serisinin yeni
üyelerini satın alan herkese Turkcell’in BiP, TV+, fizy
ve Akıllı Depo gibi popüler servisleri için de ücretsiz
kullanım paketleri sunuluyor. Turkcell 2010 yılında
geliştirmeye başladığı T serisi akıllı cihaz ailesini,
4.5G uyumlu T70 akıllı telefon ve T Tablet ile güç-
lendirdi. T70 ve T Tablet’in tanıtıldığı basın toplan-
tısında konuşan Turkcell Genel Müdür Yardımcısı
Murat Erkan, “1 Nisan’da Türkiye’yi 4.5G ile tanış-
tırdık. Şimdi de T serisinin yeni ürünleri ile 4.5G’yi
herkes kullanabilsin istiyoruz.” dedi. 4.5G uyumlu
T70 ve T Tablet üstün teknolojik özelliklerinin yanı
sıra çok uygun fiyatlarla Turkcell’liler ile buluşuyor.
5.2 inç HD ekranı bulunan T70’in 8 MP arka, 5MP ön
kamerası bulunuyor. Sesli komutla selfie çekebilme
özelliğine sahip olan cihazın 2 GB RAM’i sayesinde
kullanıcılar uygulamaları hızlı şekilde açabiliyor-
lar. 1 Haziran’dan itibaren aylık 25 TL’den başlayan
fiyatlar ve 36 aya varan taksitlerle Turkcell’lilerin
beğenisine sunulacak olan T70’in peşin satış fiyatı
ise 649 TL olacak. 8 inç’lik HD ekrana sahip olan T
Tablet’e sahip olmak isteyenler ise 36 ay boyunca
aylık 19 TL’den başlayan fiyatlarla cihazlarını Turk-
cell Flagship’ler, Turkcell İletişim Merkezleri veya
Turkcell.com.tr’den hemen alabilirler. Miravision ile
daha canlı görüntü olanağı sağlayan T Tablet’ler 36
aya varan vadeler ve 19 TL’den başlayan fiyatlar ile
alınabiliyor. T Tablet’in peşin satış fiyatı da 349 TL.
Dileyenler ise T70 ve T Tablet’i aylık 39 TL’den başla-
yan fiyatlar ile alabilirler.
Turkcell, T70 ve Turkcell Tablet Görücüye Çıktı
Eylül 2014’te ilk kavisli LED monitörü olan 27 inç, 4000R
SD590C modelini tanıtan ve o tarihten bu yana serisini
daha fazla kavisli monitör içerecek şekilde genişleten
Samsung Electronics, dünya genelinde bir milyondan
fazla kavisli monitör sattığını duyurdu. IDC verilerine
göre, şu anda tüm dünyada kavisli monitör satışlarının
yüzde 85’inden daha fazlasını Samsung gerçekleştiriyor.
Samsung kavisli monitörler, tasarımı sayesinde insan gözünün doğal şekline uyum sağlama özelliği ile öne çıkı-
yor. Ekstra geniş görüntüleme açıları ve gelişmiş kontrast oranları ile birleştiğinde bu kavisli ekranlar, gerçekçi
ve dikkat dağıtmayan resim kalitesi arayan oyun ve ev eğlence sistemi kullanıcıları için ideal bir seçim haline
geliyor. Samsung, oyun oynama veya içerik görüntüleme sırasında birden fazla monitör kullanan kullanıcıların
artan ihtiyacına da karşılık veriyor. “Dünyada ilk kavisli monitörümüzü tanıttıktan bu yana kavisli monitör tek-
nolojisinin, oyun ve eğlence izleyicilerinin beklediği bir endüstri standardına dönüştüğünü gördük” yorumunda
bulunan Samsung Electronics Türkiye BT Ürün Grup Satış ve Pazarlama Müdürü Pınar Kaçar sözlerine şöyle
devam ediyor: “Kavisli monitörlerin popülerliği artmaya devam ettikçe kullanıcılar için daha çekici ve daha
konforlu ürünler üretmek amacıyla, ekranlarımızın tasarım ve özelliklerini her yeni seride daha da geliştiriyo-
ruz. Şu ana kadar bir milyon kavisli monitör satış rakamına ulaşmaktan mutluyuz ve önümüzdeki yıllarda yeni
kavisli teknolojiler sunmayı dört gözle bekliyoruz.”
Kavisli Monitörlerin
Beklenmeyen Yükselişi
22

23. Mustafa HANLI
info@btgunlugu.com
23
Dünyaca ünlü AR-GE şirketi Xe-
rox PARC; Amerikan DARPA’nın
(İleri Savunma Araştırma Pro-
jeleri Ajansı) geride bir iz, kanıt
bırakmadan kendini imha edebi-
len insansız hava araçları (Dro-
ne) üretmeyi hedefleyen ICARUS
Programı’na (Inbound, Control-
led, Air-Releasable, Unrecove-
rable Systems Program) destek
veriyor. Xerox PARC; aldığı sinyal
komutla kendini otomatik olarak
imha edebilen Gorilla Glass cam
bellek ve elektronik devre bulu-
şunu bu projeye entegre etmeye
çalışıyor. Xerox PARC’ın bu bu-
luşu, DARPA’nın ICARUS Progra-
mı’nın kritik bileşenleri arasında
gösteriliyor.
Hedef Yok Olmak
DARPA’nın James Bond filmlerini
aratmayan ICARUS Programı ile
“Yok Olmaya Programlanabilir
Elektronik Cihazlar” geliştiril-
meye çalışılıyor. DARPA, drone
cihazlarda donanım olarak Xerox
PARC’ın geliştirdiği kendi kendi-
ni imha edebilen elektronik cam
çipleri kullanacak. Böylece alınan
bir komutla veya önceden belir-
lenen sürede droneların görevini
tamamladıktan sonra kendini
imha etmesi sağlanacak. Aynı
zamanda drone üzerinde bulu-
nan polimer paneller de cihazın
geride bir iz bırakmadan imha
olmasına imkan verecek. Dro-
ne sistemi için geliştirilen katı
formdaki bu polimer paneller,
direkt olarak gaz forma geçerek
yok olacak. Elektronik devreleri
barındıran cam ve polimer panel-
lerin yok olması drone cihazına,
taşıdığı malzemeye ve bilgiye
dair geride hiçbir iz kalmaması-
nı sağlayacak. Böylece görevini
tamamlayan dronelar deyim
yerindeyse buharlaşacak.
Üst Düzey Veri Güvenşiği
Drone teknolojisi ile ilgili açıkla-
mada bulunan DARPA’nın ICA-
RUS Programları Yöneticisi Troy
Olsson, Xerox PARC gibi proje
partnerleri ile geliştirdikleri
teknolojiler kullanılmaya baş-
landığında, askeri ve sivil amaçlı
operasyonel işlere yönelik bilgi
ve veri güvenliğinin en üst dü-
zeyde sağlanacağını söylüyor.
ICARUS Programı ile üretilen
dronelar, gönderilecek bir sin-
yalle veya belirlenecek bir süre
sonunda çevreye zarar vermeden
kendini imha edecek. Daha düşük
maliyetlerle tek seferlik kulla-
nılabilecek şekilde üretilecek bu
droneları geri döndürmek için
harcanan enerjiden de tasarruf
edilecek.
Kendini İmha Eden Dronelar Geliştirildi
Operasyonel görevlerde bilgi toplamak ve ulaşılması zor yerlere
malzeme ulaştırmak için kullanılan drone cihazlar, görevini
tamamladıktan sonra geride iz bırakmayacak şekilde kendini
imha edebilecek.
özel haber

24. 24
Soğuk savaş sonrası, siber savaşlar ve siber cep-
heler açıldı. Ülkelerin, rejimlerin ve toplulukların
dijital ortamda sağlanan bilgilerle şekillendiği
günümüzde, atılacak adımları ve alınacak aksiyon-
ları bu kapsamda değerlendirmekte fayda var. Bilgi
Güvenliği alanındaki en büyük dezavantaj, çalınan
bilginin farkına varmak ve sızıntının tespitinin çok
zor olmasıdır. Çünkü dijital ortamda sahibi oldu-
ğunuz veya yönettiğiniz bilgi çalındığında da hala
koyduğunuz yerdedir. Sizden habersiz şirket, kurum
veya kişisel bilgilerinize kim, hangi IP adresinden,
ne zaman erişti ve nasıl bu bilgilere ulaştığı sorusu-
nun cevabı çoğu zaman samanlıkta iğne aramaktan
farksızdır.
WikiLeaks, Edward Snowden NSA vakası ve Panama
belgeleri ile bir kez daha ağ güvenliğinin sağlanması
ve bu verilere erişimin takip edilmesinin ne derece
önemli olduğunu görmüş olduk. Amacı veya nasıl
çalıştıkları konusunda birçok teori olmasına rağmen
bilginin ne büyük silah olduğu konusunda hem fikir
olmamızı sağlamıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarda
sahip olunan ve gizlilik arzeden belgelerin (sağlık
bilgileri, finansal bilgiler, müşteri bilgileri, sipariş
geçmişi, arge-tasarım detayları, pazar araştırmaları,
satış planları, finansal planlar, kurum içi yazışmalar,
özel yaşamla ilgili bilgiler) korunması ve bu yetkili
/ yetkisiz erişim bilgilerinin rutin olarak gözden
geçirilmesi kendi içimizde yaşanacak WikiLeaks
vakalarının önüne geçecektir. Şirket çalışanlarından
birisinin ilerleyen zamanlarda Julian Assange (Wi-
kiLeaks Kurucusu) rolünü üstlenirse kaybedecekle-
riniz sadece para değil, tekrar kazanamayacağınız
marka değeriniz ve itibarınız da olacaktır. Peki neler
yapmalıyız?
Ağ Cihazları
Şirket ağ topolojisi ve kullanılacak cihazların seçimi
marka ve reklam algısından uzak olmalıdır. Önemli
olan sizin ihtiyacınızın ne olduğu ve bu ihtiyacı gö-
recek ağ cihazlarının seçimidir. Anlık trafik miktarı,
trafiği oluşturacak protokollerin neler olacağı, ye-
deklilik ve siber saldırı ihtimalinin yaşanacağı nok-
Kurumlarda Ağ Güvenlik
Stratejilerini Geliştirirken Ne
Yapmalı?
taları belirlemek ve buna göre mimariyi oluşturmada
fayda var. Her bir istemcinin daha Layer 7 (Uygulama
Katmanı) katmanına gelmeden kontrol edilmesi ve
belli kontrollerden geçerek ağa dahil olması sağlan-
malıdır. Örneğin şirkete gelen bir misafire verdiğiniz
internet hizmeti sebebiyle, şirket sunucuları ile aynı
ağa dahil olmamalıdır. Ağ segmentasyonu yapılarak
sunucu, veritabanı ve uygulama sunucuları farklı
sanal ağ içerisinde yer alarak, dış erişime açılan sis-
temlerin hacklenmesi durumunda, zafiyet barındıran
sunucu dışına erişilmesinin önüne geçilecektir.
Son günlerde hızlı bir artış gösteren DDOS saldırıları
özel ve kamu kuruluşlarında ciddi servis aksaklıkları-
na sebep olmakta ve prestij kaybının yanı sıra parasal
kayıpların da yaşandığı görülmektedir.
Firmalar bu konuda ciddi yatırımlar yapıyor, fakat
aynı kararlılığı çözümün konumlandırılması akabinde
logların, uyarıların ve geri bildirimlerin yönetilmesi
konusunda göstermiyor. Yapılan bir DDOS saldırısı
esnasında Wireshark gibi araçlar ile trafiğin analizi
yapılabilir ve gerekli önlemler alınabilir. Fakat atakla-
rın mesai saati dışında yapıldığında ve o anda analiz
edemediğiniz durumlarda buna ek olarak yapılan bir
saldırının hukuki sürecinde kanıt dokümanı olması
açısından log yönetimi entegrasyonu vazgeçilmezdir.
Log Yönetimi çözümleri ile güvenlik cihazlarının bu
noktadaki entegrasyonu çok önemlidir. Saldırı esna-
sında anlık mail, SMS ve script gibi geri bildirimler
alınacak aksiyonları hızlandırır. Log Yönetimi çözüm-
lerine entegre edilen güvenlik cihazlarında (Firewall,
IPS, IDS, WAF v.b.) istenilen log kayıtlarının alınması,
anlamlandırılması ve korelasyon çalışmaları da bu
noktada önem kazanmaktadır.
Log Yönetimi
Veri sınıflaması yaparak sizin için önemli olan verileri
önemlilik derecesine göre sınıflandırın. Bu verilere
erişimi Log Yönetim sistemleri ile takip ederek kim-
lerin, ne zaman erişim sağladığını kayıt altına almak
ve bu verilerin anlık veya düzenli olarak raporlanma-
sı, yaşanacak suistimallerin önüne geçecektir.

25. 25
Bilgi sızıntısında kullanılan yöntem ve tekniklerin
çeşitliliği göz önüne alınırsa ve konumlandıracağı-
mız güvenlik ürünlerinde de bu kriterlere göre karar
verilirse sızdırmalara karşı alınacak önlemler de
daha yerinde kararların alınması sağlanacaktır.
Log yönetimi projelerinde en çok karşılaşılan soru-
lardan birisi de “Nesne Erişim” kontrolleridir. Yani
belirlenen bir dosyayı hangi kullanıcı sildi, hangi
kullanıcı sahipliğini aldı veya değiştirdi gibi sorula-
rın cevabının bulunmasıdır. Maaş, özlük, satın alma
raporları gibi firma veya kurum için çok önemli bilgi-
lerin olduğu bir dosya/klasör olduğunu düşünürsek
ve bu dosyalara yapılan erişimlerin kayıt altına
alınması, kritik durumlarda mail, SMS gibi alarm
mekanizmalarının oluşturulması çoğu zaman hayat
kurtaracaktır. Kurumsal ağınız üzerindeki aşağıdaki
aktivitelere ait bilgilerin kayıt altına alınması ve an-
lık uyarı mekanizmasının kurulması gerekmektedir;
• Güvenlik ihlallerinin anında tespiti ve delil-
lerin toplanması
• Cobit, PCI gibi kurum standartları
• Performans izleme
• Başarılı, başarısız erişimlerin tespiti
• Yetkili Yetkisiz erişimlerin tespiti
• Kritik dosyalara erişimin takibi
• Logların kaybolma ve silinme riskinin orta-
dan kalkması
• Kritik olayların, alarm politikasının belirlen-
mesi ve ilgili aksiyonun alınması
• Sistem yöneticilerinin takibi
• Kullanıcı bazında USB diske kimin ne kopya-
ladığı
• Donanım, IP, hostname gibi değişikliklerin
takibi
• İstemci tarafında çalışan sniffer (Cain, Wi-
reshark) uygulamalarının tespiti
• Belirlemiş olduğumuz kullanıcıların kritik
durumlarda ekran görüntülerinin kaydı
• Günün herhangi bir anında hangi kullanıcı,
hangi bilgisayarlarda online olduğunun tespiti
• Print server mimarisi içerisinde kimler hangi
yazıcıdan, hangi dokümanın çıktısını aldı
• Belirlemiş olduğumuz bir metin, örneğin “TC
Kimlik No” hangi yazıcıdan ve kim tarafından çıktı
alındı
• Hangi bilgisayara, kim, hangi porttan eriş-
meye çalıştı
• Kimler port taraması yaptı
• Kimler hangi saatte VPN ile uzaktan erişim
yaptı
Osman DOĞAN
TRTWORLD–BilgiTeknolojileri Müdürü
sektörden
• Bilgisayarlarda donanım değişikliği var mı
• Kaçak lisans kullanılan programlar ve işletim
sistemleri hangileri
• Tanımlı SSID’lerin dışında kimler şirket dışın-
daki kablosuz ağlara bağlandı
• Hangi kullanıcılar P2P (Emule, Kazaa gibi)
uygulamaları kullanıyor
• En çok ağ aktivitesi hangi bilgisayarlardan
yapılıyor, (virüs, trojan) belirtisi
• Hangi kullanıcılar, hangi dokümanın veya
gizli evrakın ekran görüntüsünü aldı
Siber İstihbarat
Yapılan tüm bu yatırım ve çalışmalar, var olan bil-
ginin korunması adınadır. Fakat olası bir sızıntıdan
haberdar olmanız için bir kulağınızın dışarıda olması
veya sizin adınıza dijital ortamda bu bilgileri sağlaya-
cak servisler ile çalışmanızda fayda var. En büyük veri
sızıntıları afişe olmamış hack vakalarıdır. Bu makaleyi
okurken bile birileri sizin sistemlerinize sızmış ve
şirketinize ait ihale, finans veya mahrem bilgilerinizi
alıyor olabilir. Uygulama ve sunucularınızı yılda bir
kez güvenlik testine tabi tutmak artık eski bir yöntem
ve yanlış algıdır. Rakip firmalar, istihbarat örgütleri
veya kızgın bir müşterinin hedefindesiniz. Onların si-
lahı ile kuşanmadığınız sürece dijital ortamda ayakta
kalmak mümkün değildir.

26. 26
haberler
Dijital Perakendecilik temasıyla gerçekleşen forumda pe-
rakendenin geleceğine yön verecek lider firmalar, dijital
dönüşüm ile sektörü yönlendiren teknolojik gelişmeleri
süreçlerine entegre ederek nasıl farklılaştıklarını izleyici-
lerle paylaştı. Foruma katılan Koçtaş, Penti, Gratis, Şölen
Çikolata, CarrefourSA, Mavi Jeans Giyim,A101 gibi alanın
öncü kurumları başarı hikayelerini katılımcılarla paylaştı.
Perakende sektörünün en dikkat çekici etkinlikleri ara-
sında yer alan SAP Perakende Forum’da, bu alandaki ku-
ralları değiştirecek ve sektördeki kurumların gelecekteki
varlıklarını güçlü bir şekilde devam ettirmelerine imkan
sağlayacak dijital teknolojiler ve yenilikçi uygulamalar
masaya yatırıldı. Dünyanın lider kurumsal iş yazılımları
sağlayıcısı SAP tarafından,‘Dijital Perakendecilik’ teması
ile yeni nesil çözümlerin ve dijital dönüşümün DNA’sının
ele alındığı SAP Perakende Forum, 10 Mayıs Salı günü
“The Grand Tarabya Hotel’de gerçekleştirildi. Türkiye’nin
perakende liderleri ve 500’ün üzerinde sektör profesyo-
nelinin katıldığı forumda iki panel, 15 salon oturumu
düzenlendi. Forum; SAP EMEA Tüketici Ürünleri Başkan
Yardımcısı Klaus Boeckle, SAP Türkiye Genel Müdür Yar-
dımcısı Bülent Karal, Birleşmiş Markalar Derneği (BMD)
ve Penti Yönetim Kurulu Başkanı Sami Kariyo ve Koçtaş
Genel Müdürü Alp Önder Özpamukçu’nun açılış konuş-
malarıyla başladı.Açılış konuşmalarına Koçtaş BT Direk-
törü Orkun Süer de Dijital Dönüşüm Programı kapsamın-
da uygulamaya alacakları Müşteri Hizmetleri Bankosu
süreçlerini ve mağaza içi satış personelini dijital ortamda
yönetmelerini sağlayacak mobil uygulamayı sunduğu
bir demo ile eşlik etti. Kurumlara maliyet, satış ve re-
kabet anlamında stratejik öngörüler sağlayacak örnek
projelerin paylaşıldığı forumda yer alan demo alanları da
katılımcılara perakende sektörüne yönelik yeni çözümleri
deneyimleme imkanı sundu.
Perakende Sektörünü Dönüştüren Trendler Tartışıldı
2. IPFYE Business Forum’da Bilgi Üniversitesi öğrenci-
leri ile girişimcilik ve inovasyon üzerine konuşan Serhat
Özeren, “Yapacağınız işlerin mutlaka yenilikçi bir anlayışla
ortaya konması, anlaşılır ve talep edilir bir ürün olması
gerekiyor. Birçok bakanlık ve kamu kurumları gençleri
cesaretlendirecek çok önemli teşvikler sağlıyor. Mutlaka
araştırın ve faydalanın” dedi. İnternet Geliştirme Kuru-
lu Başkanı Serhat Özeren, Uluslararası Genç Girişimciler
Platformu ve İstanbul Bilgi Üniversitesi işbirliğiyle düzenlenen 2. IPFYE Business Forum’da üniversite öğrencileri
ile bir araya geldi. Girişimcilik ve inovasyon üzerine keyifli bir söyleşi gerçekleştiren, tecrübelerini üniversiteli genç
girişimciler ile paylaşan Özeren, ”Başarıyı yakalamak için mücadeleden ve zorluklardan korkmayın, sabırlı olun.
Hata yapmaktan korkmayın ancak yapacağınız hataların sizin hayatınızı ipotek altına almasına da izin vermeyin.
Tecrübe etmeden hiçbir şey olmuyor” dedi. Endüstri 4.0’ın yoğun olarak konuşulduğu, teknolojinin günlük hayatın
her alanını kapsadığı günümüzde inovatif fikirlerin daha da önemli olduğunu vurgulayan Özeren şunları söyledi:
“İnovatif bir çalışma yapacağınız zaman dikkat edeceğiniz en önemli şey kullanıcıyı anlamaktır. Yapacağınız işlerin
mutlaka yenilikçi bir anlayışla ortaya konması, anlaşılır ve talep edilir bir ürün olması gerekiyor.” Devlet teşviklerin
önemine de değinen Özeren, devletin bilişim sektöründe İnovasyon ve Ar-Ge çalışmalarına geçmiş yıllara oranla
önemli miktarlarda destek sağladığını da söyleyerek, bu desteklerden yararlanmaları tavsiyesinde bulundu.
Devlet Genç Girişimcilere
Teşvikler Sağlıyor

27. 27
Şirketlere yönelik siber tehditler açısından 2016
yılı beklendiği gibi oldukça hızlı geçiyor. Bu yıl
daha çok sayıda ve son derece yıkıcı hedefli saldı-
rılar gerçekleşiyor. Yılın geri kalanı ve önümüzdeki
dönemlerde de yine sofistike saldırılar sürecektir.
Zararlı yazılımlar, şirketlerde BT departmanları-
nın en önemli gündem maddelerinden biri olmaya
devam ediyor. Büyük, orta ve küçük ölçekli işlet-
meler için özellikle fidye yazılımları, güvenliğe
dair en büyük kaygılarından biri. Kaspersky Lab
olarak şirketlere yönelik siber saldırıların sayısı-
nın artacağını, artmakla kalmayıp çeşitleneceğini,
yeni siber saldırı ve dolandırıcılık yollarının ortaya
çıkacağını öngörüyoruz. Dolayısıyla şirketlerin bir
an bile durma, güvenliği gözardı etme veya ikinci
plana itme gibi bir lüksü yoktur.
Tüm bu saldırı ve saldırı potansiyeline karşı tüm
sektörlerdeki işletmeler her an tetikte olmalılar.
Planlarını, güvenlik yatırımlarını her daim güncel
tutmalılar. Kaspersky Lab’de tüm güncel tehditle-
ri, tüm teknolojik trendleri ve gelişmeleri, uzman
araştırma ekibimizle sürekli takip ederek bunlara
karşı kullanıcılarımızı en doğru, etkin ve verimli
şekilde korumak için gereken önlemleri alıyoruz.
Şirketlere uçtan uca korumaya önem verip güven-
liğe yatırım yapmaya devam etmelerini tavsiye
ediyoruz. İşletmeler en son çıkan tehditler konu-
sundaki bilgilerini artırarak bunlarla karşılaşma
risklerini azaltmak için harekete geçmeliler. Ayrıca
fidye yazılımlarından etkilenme tehdidini orta-
dan kaldırmak için, açıklardan yararlanma amaçlı
kodlara karşı koruma kullanmalı ve güvenlik çö-
zümlerinin Kaspersky Lab’in sunduğu davranışsal
algılama yöntemleri içerdiğinden emin olmalılar.
Fidye yazılımları kullanılarak yapılan saldırılar, iş
dünyası için büyük bir sorundur. Günümüzde siber
suçluların çoğu bu zararlı yazılımı kullanmaktadır.
Çünkü uygulaması ve suçu gerçekleştirmesi ko-
laydır. Hiçbir şirket hassas verilerini kaybetmeyi
göze alamayacağından kendi verilerinin şifresinin
Şirketler Fidye
Yazılımlarına Dikkat
Etmeli, Etkin Güvenlik
Çözümünü Kullanmalı
sektörden
kaldırılması için para ödemeyi hemen kabul eder.
Ancak siber suçlular her zaman verdikleri sözü yeri-
ne getirmeyebilir ve ödemenin ardından verileri ye-
niden şifreler. İşte bu yüzden şirketlerin, bu kuralsız
oyuna istemeden katılmak yerine uygun güvenlik
çözümleri kullanmaları, hassas verileri yedekleme-
leri ve çalışanlar arasında güvenlik bilincini yük-
seltmeleri önemlidir. Proaktif bir güvenlik stratejisi
kullanarak daha güvende olabilirsiniz.
Güvenilir, çok katmanlı bir güvenlik çözümü, fidye
yazılımını durdurabilecek tek şey olarak öne çıkıyor.
BT varlıklarının ve altyapısının tamamının korun-
ması konusunda ve artan fidye yazılımı tehdidine
karşı, büyüklükleri ne olursa olsun şirketlere yar-
dımcı olmayı amaçlayan Kaspersky Endpoint Secu-
rity for Business ve Kaspersky Small Office Security,
fidye saldırıları dahil, bilinen, bilinmeyen ve ge-
lişmiş tüm siber tehditlere karşı güvenilir koruma
sağlıyor.
Bireysel kullanıcılar ise düzenli olarak bilgisayarla-
rını yedeklemeliler. İşletim sistemi ve tarayıcılarla
ilgili bütün önemli güncellemelerini yüklemeliler.
Etkin bir güvenlik çözümünü seçmeliler. Kaspersky
İnternet Security fidye yazılımlarına karşı çok kat-
manlı bir koruma sağlıyor. Kaspersky Total Security
ise otomatik yedeklemeler yaparak bu çok yönlü
korumayı tamamlıyor.
Sertan Selçuk
KasperskyLabTürkiye Genel Müdürü

28. 28
haberler
Anel Grup, doğal kaynakları korumak ve çevreye yönelik
olumsuz etkileri en az seviyeye indirmek amacıyla; güneş
enerjisi kaynağı kullanımı, atık ve gri su geri dönüşümü
ve ağaçlandırma konusunda çalışmalar gerçekleştirerek
sürdürülebilir bir geleceğe katkı sağlıyor. Fosil yakıtlar
son iki yüzyıl içerisinde, üretim teknolojilerinin gelişmiş
ve ucuz olması nedeniyle yaygın olarak kullanılmaktaydı.
Ancak 1973 yılında gerçekleşen petrol kriziyle birlik-
te tarihte de ilk kez, enerji kaynaklarında alternatif yol
arayışları gündemi uzun süre meşgul etti. Yenilenebilir
enerji kaynaklarının gelişimini destekleyen bir başka
önemli gelişme, 90’lı yıllarda çevre bilincinin ortaya çık-
masıyla oldu. Bu farkındalığın sonucu olarak ise gelenek-
sel enerji üretim ve tüketiminin çevre ve doğal kaynaklar
üzerinde yerel, bölgesel ve küresel seviyede doğrudan
olumsuz etkilere neden olduğu anlaşıldı ve sürdürülebilir
bakış açısıyla çalışan firmalar ‘temiz enerji’ kullanmaya
başladı. Yenilenebilir enerji kaynaklarından olan güneş
enerjisinin atmosferin dışında şiddetinin 1370 W/m²
değerinde olduğu ve yeryüzüne ulaşana kadar 0-1100 W/
m2 değerine düştüğü düşünüldüğünde, güneş ışınları-
nın dünyaya gelen küçük bir bölümünün dahi insanlığın
mevcut enerji tüketiminden kat kat fazla olduğu göz-
le görünen bir gerçek. Bu noktada da güneş enerjisine
yapılacak yatırımların ve geliştirilecek projelerin önemi
oldukça fazla. Mümkün olduğunca az atık üreterek atıkla-
rı geri dönüşümle değerlendirmeyi hedefleyen Anel Grup,
Anel İş Merkezi’nden ve faaliyet gösterdiği şantiyelerden
topladığı atıkları geri dönüştürüyor. 2015 yılında bu yolla
210 ton malzemeyi doğaya geri kazandırdı.Anel İş Mer-
kezi’nde kurulu gri su dönüşüm sistemi ile su tüketimini
azaltıyor. Hayata geçireceği proje ile sistemi modernize
ederek kapasiteyi artırmayı ve böylece yılda 3.500 ton
suyu geri dönüştürmeyi hedefliyor.
Sürdürülebilir Bir Gelecek İçin Güneş Enerjisi Tercih Edilmeli
Microsoft Türkiye, geçen yıl olduğu gibi bu yıl da en iyi
işverenleri ödüllendiren Türkiye’nin En İyi İşverenleri
listesinde birinci sırada yer aldı. Microsoft aynı organi-
zasyonda 50-500 çalışana sahip şirketler arasında En İyi
İşyeri, IT Sektörünün En İyi İşyeri ve Yaşam Boyu Öğren-
me Özel Ödülü’nü kazanarak önemli bir başarıya imza
attı. Bireylerin ve kurumların daha fazlasını başarması
için onlara güç katmayı misyon edinen Microsoft, Great
Place to Work’un açıkladığı ‘Türkiye’nin En İyi İşverenleri’
listesinde yine zirveyi kaptırmadı. Çalışan odaklı yönetim anlayışı ile insani dokunuşu yüksek, kurum kültürüne
sahip 25 şirketin bulunduğu listenin ilk sırasında geçen yıl olduğu gibi bu yıl da Microsoft yer aldı. Konuyla ilgili
açıklamalarda bulunan Microsoft Türkiye İnsan Kaynakları Direktörü Vlad Bog, ‘’Microsoft Türkiye olarak çalışan-
larımızı dinleyerek ve iyi uygulamaları araştırarak şirketimizi nasıl daha iyi bir yer haline getirebiliriz sorusunu
her zaman kendimize soruyoruz. Üst üste iki senedir alıyor olduğumuz bu ödül, bu konuda iyi bir yolda olduğu-
muzun da bir kanıtı oldu bizler için. Microsoft olarak çalışanlarımızın kendilerini gerçeklediği, yaptıkları işlerde
her gün gerçek bir anlam bulabilecekleri bir işyeri oluşturma konusundaki çalışmalarımıza devam edeceğiz.“ dedi.
Microsoft, aynı listede ‘IT Sektörünün En İyi İşyeri’ ve ‘Yaşam Boyu Öğrenme Özel Ödülü’nü de kazanarak çalı-
şanlarına verdiği önemin altını bir kez daha çizmiş oldu.
Microsoft, Türkiye’nin
En İyi İşvereni

29. 29
Şirket ağlarına yönelik siber tehditler çok uzun bir
süredir gündemde olsa da bilişim sistemlerinin
bir bütün olarak algılanmaması, en önemli eksik-
lik olarak gündemde kalmaya devam etmektedir.
Son yıllarda hızlanan mobil internet, nesnelerin
interneti, büyük veri, bulut sistemleri gibi yeni
teknolojiler ile farklı boyut kazanan siber güvenlik
yaklaşımının bütüncül bir biçimde algılanmaması,
karşılaşılan tehditlerin çeşitliliği ve yaratabilecek-
leri hasarların büyüklüğünü de artırmaktadır. Siber
savunmanın sadece belirli cihaz ve teknolojilerin
görevi olduğu algısı ve yaklaşımı sahte bir güven-
lik hissinin oluşmasına neden olmakta, tehditlerin
gerçekleşmesi durumunda uğranabilecek zararla-
rın miktarını da büyük ölçüde artırmaktadır.
Bu bütüncül yaklaşım ile baktığımızda günümü-
zün dünyasında siber güvenlik alanında sadece
sanal çözümler değil aynı zamanda “geçiş kontrol
sistemleri” gibi sistemler ile fiziksel güvenlik de
sağlanmalıdır. Bu sistemlerin amacı gerek fiziksel
gerekse sanal anlamda olsun belli bir alana sadece
yetkilendirilmiş kişilerin erişimini kontrollü bir
şekilde mümkün kılmaktır.
Bu alanlara erişimden kasıt giriş yetkisi olabile-
ceği gibi kullanım yetkisi de olabilir. Günümüz
geçiş kontrol sistemlerindeki teknikler çeşitlilik
göstermektedir. Yüksek güvenliğin önemli olduğu
alanlarda biyometrik teknolojiler ile desteklenmiş
geçiş kontrol sistemleri tüm teknikler içinde öne
çıkmaktadır. Bu türden ortamlarda biyometrik tek-
nolojiler ile desteklenmiş geçiş kontrol sistemleri-
ni tercih etmek büyük önem arz etmektedir.
Teknoloji hayatımızda önemli bir yer tutsa da
insan unsuru vazgeçilmez ve en önemli güvenlik
bileşenidir. Alınacak teknolojik önlemlerin tama-
mının bilgilendirme ve bilinçlendirme eğitimleri
ile desteklenmesi, bir davranış biçimine dönüş-
türülmesi büyük önem taşımaktadır. Bilgilendir-
me yaklaşımı, karşılaşılacak olan siber saldırı ve
tehditleri bir yandan azaltırken diğer yandan da
bu saldırıların gerçekleşmesi durumunda, saldırı-
nın hızlı bir biçimde belirlenmesine ve önlenme-
Siber Güvenlikte Bütüncül Yaklaşım
sektördenYücel Binici
Proline ProjeYöneticisi
sine yardımcı olacaktır. Bir o kadar önemli diğer bir
konu ise kurumlar arası iletişim ve iş birliğinin tesis
edilmesidir. Varsa kurumun bünyesinde yer alan ça-
lışma alanları bilgi güvenliği ve/veya siber güvenlik
birimleri, aralarında güçlü bir iletişim ağı kurmalı,
bilgi paylaşımında bulunmalıdır.
Diğer yandan şirketlerin güvenlik stratejilerini oluş-
tururken kendilerine uygun çözümler kullanmaları
daha doğru bir sonuca ulaşmalarını sağlayacaktır.
Bir e-ticaret firması ile bir bankanın güvenlik gerek-
sinimleri aynı değildir ve olmamalıdır. Bu sebeple
firmalar kendi iç güvenlik politikalarını belirlerken,
öncelikli olarak kurumun ihtiyaçlarına göre bilgi
teknolojilerinin önerdiği farklı yöntemleri araştır-
malı, gerek bilgi güvenliği gerekse sürdürülebilirlik
açısından en uygun çözümleri belirlemelidirler.
Doğru çözümün belirlenmesinden sonra fiyat ve
marka araştırmasına geçilmesi uygun olacaktır.
Sektör dinamiklerini yakından takip eden Proline
Bilişim, tam da bu noktada firmaların bilgi güven-
liği yol haritasının belirlenmesi, bu yol haritasında
gereksinim duyulacak parçaların tamamlanması ve
uygulaması konusunda müşterilerine hizmet ver-
mektedir. Ayrıca üretici bağımlılığı olmadan çözüm
üretme yetkinliği ile bilgi güvenliği alanında da
katma değerli çözümler sunmaktadır.

30. 30
Yazılım Test ve Kalite Derneği her yıl olduğu gibi bu yıl da 2016/2017
raporunu TestIstanbul konferansı sırasında açıkladı. Raporda yazılım test
süreçlerindeki veri üretim yöntemlerinde yüzde 80 oranında manüel test
kullanıldığı belirtiliyor. Raporun en ilgi çekici başlıklarından birisi ise,
yazılım testleri verilerinde gerçek kullanıcı verilerinin maskelenmesi ve
kişisel mahremiyete dikkat edilmesi gerektiğini içeren ifadeler oldu.
Yazılım Test Dünyası Test Veri
Yönetimine Odaklandı
Türkiye’de 2011 yılı itibariyle her
yıl yüzlerce bilişim profesyonelinin
katılımıyla, yazılım projelerinin
kalitesi konusunda kapsamlı araş-
tırma ve analizler içeren Türkiye
Yazılım Kalite Raporu/ Turkey
Software Quality Report (TSQR),
Yazılım Test ve Kalite Derneği
tarafından bilişim sektörünün
bilgisine sunuldu. Uluslararası
TestIstanbul Konferansı sırasında
paylaşılan TSQR 2016/2017 raporu,
Test Veri Yönetimi konusuna odak-
lanıyor.
Test Süreçlerinde Gerçek
Kullanıcı Verileri
Kurumlarda uygulanan yazılım
testi aktivitelerinde gerçek verile-
rin kullanım oranı, Türkiye Yazılım
Kalite Raporu’nda göze çarpan en
önemli analizlerden birisi. Yapılan
araştırmada elde edilen cevaplara
bakıldığında, kurumların yarısına
yakınında gerçek kullanıcı-müşteri
verileri ile test yapıldığı görülü-
yor. Bu testlerde hassas verilerin
maskelenmeden, gizlenmeden
kullanılıyor olması ise, veri güven-
liği ile kişisel mahremiyet konula-
rında dikkat edilmesi gereken bir
diğer önemli gösterge olarak göze
çarpıyor. Yazılım testi alanının ilk
etapta odaklandığı konular, yazı-
lım testi için kullanılacak verilerin
temsil yeteneği ve çalıştırılabilirli-
ği. Bu nedenlerle güvenlik, mah-
remiyet ve veri maskeleme gibi
konular ikinci planda kalıyor.
Keytorc Yönetici Ortağı Barış
Sarıalioğlu, raporda ortaya çıkan
sonucu şu şekilde yorumladı: “Her
ne kadar Bankacılık, Finans, Sigor-
ta, Telekomünikasyon ve Savunma
Sanayi gibi sektörlerde hassas
verilerin kullanımını regüle eden,
denetleyen kurumlar olsa dahi,
halen pek çok sektörde test süreç-
lerinde kullanılan veriler plansız
ve yapısal olmayan süreçler ile
canlı ortamdan taşınmakta. Önü-
müzdeki süreçte, bilişim sektörüne
etki eden yasa ve regülasyonların
yazılım geliştiren ve hassas veri
üzerinde işlem yapan tüm ku-
rumları etkileyecek bir olgunluğa
ulaşacağını öngörmekteyiz”.
Raporda sektör açısından ilgi
çekici olan diğer bir konu ise bir-
çok yazılım projesinin iptal ya da
başarısızlığına neden olan kaliteli
test verisi üretimi için projelerde
ayrılan kaynağın halen çok yeter-
siz olması. Rapora göre sektörün
yarısından fazlası yazılım testi
kaynaklarının sadece %30’luk bir
bölümünü test veri üretimi akti-
vitelerine tahsis etmiş durumda.
Kaliteli test verisi kullanımının,
test yatırımlarının geri dönüşünü
arttıran etkisinin anlaşılması ile
birlikte, zaman içinde ağırlığının
artacağı yönünde yorumlar rapor-
da yer alıyor.
Test Veri Yönetimi Hala
Manüel Olarak Yapılıyor
Raporda, bilişim projelerinin
sayısal artışlarına paralel şekilde
yazılım testi ve kalite ihtiyacına
yönelik artışın da yaşanmakta
olduğuna vurgu yapılıyor. Ancak
buna rağmen sektördeki projelerin
%80’inde test veri yönetimi akti-
vitelerinin manüel ağırlıklı şekilde
oluşturulduğunun da altı çiziliyor.
Tam otomatik veri üretimi yapan
kurumlar sektörün sadece %4’lük
bir kısmını oluşturuyor. Test efor-
larının azaltılması ve kalitenin
arttırılması amaçları ile bu %4’lük
oranın önümüzdeki dönemde hızlı
bir şekilde yükselişe geçeceği ise
rapordaki önemli bir diğer beklenti
olarak öne çıkıyor.
özel haber

31. 31
İçinde bulunduğumuz yılın son aylarında ülkemize
yönelik başlatılan DDOS saldırıları siber dünyada
durumun ne kadar ciddi olduğunu gözler önüne
seriyor. Bu saldırılar karşısında öncelikle hem
kamu hem de özel sektörde bilincin artması gere-
kiyor. Bugün tüm dünyada bulut hizmetleri de hız
kazanmış durumda, ancak özellikle KOBİ’lerin bu
hizmetleri alırken güvenlik ve yedekleme çözüm-
lerini çok dikkatli bir biçimde incelemeleri şart.
2015 yılında öne çıkan bazı başlıklar ise güvenlik,
giyilebilir teknolojilerin başı çektiği mobil tekno-
lojiler ve büyük veri kavramı oldu.
Ekonomimizin büyük bir bölümünü KOBİ’ler
oluşturuyor. Herhangi bir sektörde faaliyet gös-
teren KOBİ’ler için iş süreçlerinin temel girdileri
olan kümülatif veri olmadan artık işimizi devam
ettirme olanağımız kalmadı. Yeni nesil saldırıla-
ra bakıldığında ise günümüzde online tehditle-
rin yalnızca kurumları değil, çalışanları da hedef
almaya başladığını görüyoruz. E-postalar yolu ile
kötü yazılımları bulaştıran saldırılar vasıtasıyla,
saldırganlar her türlü bilgi ve veriyi ele geçirebili-
yor. Söz konusu saldırılarda en ufak bir zafiyetten
yararlanılarak tüm kurum üzerinde tamamen bir
ele geçirme söz konusu olabiliyor. En sık karşıla-
şılan sorunlar çalışan bilgilerini ele geçirme, web
sitesini çökertme ya da içeriğini silme/değiştirme
gibi tehditler olarak karşımıza çıkıyor. Araya girme
ve oturuma müdahale etme gibi saldırı türleri ise
iş akışlarını dahi değiştirebiliyor.
BYOD, Güvenlik Sorunlarını da Gündeme Taşıdı!
Yeni bir eğilim olarak kurumlarda, BYOD (Bring
Your Own Device-Kendi cihazını getir) hızla yük-
selen bir kavram. BYOD’un bu yükselişinin çalı-
şanların kendi getirdikleri cihazlar ya da şirket
e-postalarını bu cihazlar üzerinden görüntüle-
meleri de kurumları saldırılara karşı daha riskli
bir hale getirdiğine dikkat çeken Platin Bilişim
Genel Müdürü Ayhan Bamyacı, “Ek olarak sosyal
medya araçlarının kullanımı esnasında bir takım
saldırılar veya virüs atakları da meydana gelebil-
mektedir. Sosyal medyayı bazı güvenlik protokol-
Siber Saldırılar
Artmaya Devam
Ediyor!
sektörden
leriyle düzenlemek de bu saldırılar karşısında yeterli
olmamakta, bunun yanı sıra tümleşik bir güvenlik
sistemine ihtiyaç duyulmaktadır. Aynı zamanda
buna benzer olarak; bilinçli veya istem dışı hassas
veri sızıntısı da ilgili kurum için ciddi maddi kayıp-
lara neden olabilmektedir. Örneğin kurumun müş-
teri portföyünün rakip firmanın eline geçmesi gibi
durumlarla karşılaşılabilmektedir” dedi.
Kurumların bilgi güvenliği konusunda bazı önemli
yanlışlar yaptıklarını da belirten Bamyacı, sözlerini
şu şekilde bitirdi: “Yeni nesil saldırı vektörleri bu
denli gelişmişken, kurumsal alanda hala yaygın kanı
BT güvenliğini sadece firewall çözümleri, anti virüs
çözümleri gibi klasik güvenlik ürünleri olarak ele
almak yönünde. Oysa yeni nesil güvenlik tehditleri,
bu klasik yöntemlerin yetersiz kalmasına yol açıyor.
Şirketler bu algıyı tam olarak benimseyemedikleri
ve yeni nesil tehditleri de içerecek güçlü güvenlik
politikalarını hayata geçiremedikleri için çok cid-
di ekonomik kayıplara uğrayabiliyorlar. Özellikle
yedekleme, felaket önleme, sanallaştırma vs. gibi
çözümlerin de bu bağlamda, veri güvenliği kapsa-
mında ele alınması gerekiyor. Biz de Platin Bilişim
olarak bu yöndeki uzmanlığımızı müşterilerimizin
hizmetine sunuyoruz.”
Ayhan Bamyacı
Platin Bilişim Genel Müdürü

32. EMC’nin World 2016 etkinliği Las
Vegas’ta kapılarını ziyaretçilere
açtı. 4 gün süren etkinlikte EMC’nin
yeni vizyonu ve ürünleri katılımcı-
lara gösterildi. Geçtiğimiz yıl 13 bin
kişinin üzerinde ziyaretçiye sahip
olan etkinlik bu yıl 20 binin üze-
rinde kişi tarafından ziyaret edildi.
Tabii ki rakamın artmasının başlıca
sebeplerinden bir tanesi Dell’in
geçtiğimiz Ekim ayında EMC’yi
satın alması ve etkinliğin bu satın
almanın ardından ilk büyük gövde
gösteri olması. Satın almanın ardın-
dan markaların durumlarını biraz-
dan sizlerle paylaşacağım.
BT Günlüğü ekibi olarak yerinde
takip ettiğimiz etkinliğin açılışı
geçmiş yıllarda olduğu gibi EMC
Başkanı ve CEO’su Joe Tucci tara-
fından yapıldı. Dell ile iş birlikte-
liklerini büyük ve özel bir şeylerin
başlangıcında olduklarını belirterek
vurgulayan Tucci günümüz tek-
noloji trendlerinden (IoT, securty,
cloud) bahsederek sözlerine devam
etti.
Tucci’nin ardından Michael Dell
sahnedeki yerini aldı. Kalabalığın
ayakta alkışladığı Dell’in sahneye
çıkmasının ardından izleyicilerin
heyecanı yüzlerinden okunuyor-
du. Dell ilk olarak bilgisayar işlem
gücünde yaşadığımız büyük deği-
şimden bahsetti. “Her şey İnternet
üzerinde ve insanlığın ilerleme
sürecinde bir sonraki kuantum sıç-
ramasının çok başındayız” diyerek
sözlerine dev eden Dell, VR, AR
ve sürücüsüz araçlardan bahsetti.
Ardından Dell ve EMC birlikteliğini
anlatmaya başlayan Dell, Dell ve
EMC’nin birlikte Bulut hizmetleri
vermeye hazır olduğunun altını çi-
zerek endüstri lideri olarak yarının
teknolojilerini birlikte sunacakları-
nı söyledi.
Geçtiğimiz Ekim ayında Dell’in EMC’yi satın almasıyla birlikte taşlar
yerinden oynadı. Satın alma süreci geçtiğimiz günlerde tamamlandı ve
tüm detaylar EMC’nin World 2016 etkinliğinde ortaya çıktı!
Ali Yavuz ŞAHİN
yavuz@btgunlugu.com
EMC Veri Merkezlerini Modernleştirecek
Yeni Teknolojilerini Tanıttı
özel haber
32

33. EMC ve Diğer Markaların
Durumu Ne Olacak?
Yeni marka ailesini Dell Techno-
logies altına alacaklarını söyle-
yen Michael Dell; Dell, Dell EMC,
VmWare, Pivotal, SecureWorks, RSA
ve Virtustream’in bu ailenin birer
üyesi olduğunu belirtti. Bu söylem
ile birçok dedikodunun da önüne
set çekilmiş oldu. Bazı dedikodulara
göre Dell EMC markasını öldürecek
ve tüm yapıyı Dell’in altına alacaktı.
Görünüşe göre bu durum yaşanma-
yacak ve firmalar birbirleri ile çalı-
şarak daha iyi çözümler sunmak için
yollarına devam edecekler. EMC’nin
bu yıl ki teması “Modernize” ve
sundukları çözüm ve ürünler ile iş
yapış şekillerini değiştirerek geleceğe
yönelik modern yapıların oluşturul-
masına katkı sağlamak istiyorlar.
EMC Veri Merkezleri Modernize
Etmek İçin Yeni Teknoloji
Dalgasını Başlattı
Etkinlik kapsamında, müşterilerinin
modern veri merkezi dönüşümle-
rine yardımcı olacak yeni modern
veri merkezi ürün ve hizmetlerini
duyurdu. Yeni EMC Unity Ailesi,
Virtustream Depolama Bulutu, EMC
MyService360 Hizmet Ara Yüzü,
EMC Kurumsal Kopya Veri Yönetimi,
ViPR Kontrolcüsü 3.0 tanıtıldı. Yeni
ürünlerle birlikte anlatılmak istenen
dönüşüm karmaşık veri merkezi ön-
celiklerini başarıyla yerine getirmek
için gerçekleştirilirken, geleneksel
iş uygulamaları verimle sürdürmeyi
ve hiçbir hizmetten geri kalmadan
uygun fiyatlara sürdürülmesinin
yanı sıra elde ettiği tasarruflarla
da gelecek nesil uygulama geliştir-
me ihtiyaçlarını gidermeye liderlik
etmek için tasarlanmış durumda. Her
bir ihtiyaç farklı yatırımlar gerektiri-
yor ancak aynı BT bütçesi içerisinde
kalınması gerektiği için dönüşümün
önünde önemli bir finansman engeli
bulunuyor. Bu sebeple ilk adım ola-
rak BT’nin yapılandırılacağı altyapıyı
modernleştirmek gerekiyor. Bu doğ-
rultuda EMC, yeni EMC Unity ailesi
tamamı flash depolama; Virtustream
Depolama Bulut platformu; EMC
MyService360 hizmet odaklı çevrimi-
çi arayüz, EMC Kurumsal Kopya Veri
Yönetimi (eCDM) ve ViPR Controller
3.0’ı tanıttı.
BT endüstrisinin geçtiği inanılmaz
dönüşümün hem yıkıcı olduğunu
hem de harika bir fırsat getirdiğini
belirten EMC Bilgi Altyapısı CEO’su
David Goulden, sözlerini şu şekilde
sürdürdü: “Her sektördeki her lider
var olan geleneksel BT altyapısına
destek verip geliştirirken, gelişmiş
dijital hedefler ve yeni uygulama-
ların gelişimine destek verecek veri
merkezi modernizasyonunu gerçek-
leştirme ikilemini yaşıyor. Bazıları
her ikisini birlikte yürütmeye çalışı-
yor. Bugün duyurduğumuz ürün ve
hizmetler müşterilerin modern veri
merkezi inşa ederek dijital dönüşü-
mü için müşterilerin yolculuklarına
yardımcı oluyor.”
Flash Portföyü Genişledi
EMC, 2016 yılında birincil depo-
lamanın tümüyle flash olacağını
duyurmuştu ve EMC World 2016’da
piyasaya öncülük eden tamamı
flash portföyünü EMC Unity aile-
sinin yeni depolama dizilimleriyle
genişletti. Küçük ve orta çaptaki BT
yatırım planlarına uygun yeni tama-
mı flash çözümler; sadelik, uygun
fiyat ve esneklik kavramlarını yeni
bir standarda oturtuyor. Tamamı
flash, hibrit, yakınsanmış ve yazılım
tanımlı ortamlar için geliştirilen
ürünler, müşterilerin diskten flasha
makul ve kolay bir geçiş yapmak için
tasarlandı. Yeni Virtustream Depo-
lama Bulutu esneklik ve performansı
buluşturan kurum seviyesinde kalite
sunan gerçek web ölçekli evrensel
depolama platformu olarak öne
çıkıyor. Virtustream Depolama
Bulutunun piyasaya sürülmesi Vir-
tustream için günümüzün elverdiği
en son yetenekleri temsil ediyor ve
yalnızca son on aydır bir EMC Şirketi
olarak, kurum seviyesinde, iş kritik
ve hizmet olarak altyapı platformu
sağlıyor. Bununla birlikte hem kurum
içerisinde hem de kurum dışında tüm
hizmeti sunabilecek kapsamlı bir
portföy sunuyor.
Yeni EMC MyService360 bulut ta-
banlı hizmet arayüzü, EMC Online
Desteğe kayıtlı olan tüm müşterile-
rin hiçbir ek ücrete tabi tutulmadan
kullanabileeği bir yönetim paneli
sunuyor. Panel, müşterilerin EMC
veri merkezi ortamının sağlığı ve
durumunun tümüne ilgi uyandıran
görsellikle ve neredeyse eş zamanlı
görünürlükle ulaşmasını sağlıyor.
MyService360 EMC’nin dahili veri
gölü kullanılarak kuruldu ve kuvvetli
analitik sunmasının yanı sıra görsel-
leştirme araçları sayesinde müşteri-
lerin EMC ürünlerini kullanımlarını
geliştirmeye, verimini artırmaya ve
basitleştirmeye, işlerini daha kolay
yapmaları için tasarlandı. EMC Ku-
rumsal Kopya Veri Yönetimi (eCDM),
aynı verinin birçok kopyasının yöne-
timi ve depolaması gibi maliyetleri
düşürüyor ve verilerin dağılmasının
önüne geçmeye yardımcı oluyor.
eCDM, operasyonları düzenlemeye
ve maliyetleri düşürmeye yardımcı
olacak kopya verinin keşfi, otomas-
yonu ve optimizasyonu ile müşterile-
rin depolama ve koruma stratejilerini
oluşturmasına yardımcı oluyor.
ViPR Kontrolcüsü 3.0 müşterilerin
hem geleneksel altyapılarını hem de
bulut üzerinde çalışan ekosistemle-
rini modern veri merkezine geçiş sü-
recine destek olmak üzere tasarlandı.
Yeni güncellemelerle birlikte 50’den
fazla EMC ve üçüncü parti depola-
ma platformunun yardımıyla birçok
üreticiden elde edilmiş depolama
ortamlarının modernleştirilmesine
olanak tanıyor.
33

34. 34
ESET olarak son üç yıldır, ısrarla, artan akıllı
cep telefonu kullanımıyla paralel olarak mobil
tehditlerin hayatımızda daha fazla yer alacağı-
nı söylüyoruz. 2016 yılında geldiğimiz noktada
mobil tehditlerin artık tamamen olgunlaştığını
görüyoruz. Bilgisayarlara yönelik dijital tehditle-
rin ve zararlı yazılımların neredeyse tamamı cep
telefonlarına uyarlandı. Hatta artık telefonlara
yönelik özel saldırı yazılımları geliştiriliyor.
Aktardığım gibi, bu beklenen bir süreçti. Çünkü
siber suçlular, geniş kitleleri hedef almayı tercih
ediyorlar ki daha fazla kazanç sağlama olasılıkları
artsın. Günümüzde insanlar bankacılık işlemleri-
ni çoğunlukla mobil cihazları üzerinden yapıyor,
sosyal medya uygulamalarını mobil cihazlarda
kullanıyor, youtube üzerinde en çok video mobil
cihazlar üzerinden izleniyor.İnternet bağlantı-
lı telefonların sayısı arttırkça da bu platformlar
üzerine siber saldırılar artıyor. Şu an virüs, truva
atı, solucan, casus programlar ya da oltalama dal-
gaları biçimindeki saldırılar telefon ve tabletler
için bilgisayarlarla aynı şiddette sürüyor.
Mobil Bankacılık Hedef Alındı
Bu konuda 2016’in ilk çeyreğinde gördüğümüz ve
Türkiye’nin de etkilendiği çok güncel bir saldı-
rıyı örnek olarak vermek isterim. ESET olarak
“Android/Spy.Agent.SI” adıyla etiketlediğimiz
bir truva atı tespit ettik. Bu truva atı, Avustralya,
Yeni Zelanda ve Türkiye’deki toplam 20 bankanın
müşterilerini hedef aldı.
Bu zararlı yazılım, oturum açma bilgilerini ala-
bilmek için mobil bankacılık müşterilerini sah-
te giriş sayfalarına yönlendiriyor. Sahte ekran,
gerçek uygulamanın üstünde görünüyor ve banka
giriş bilgilerini talep ediyor. Kurban, kendi banka
kimliklerini sununcaya kadar ekran kilitli kalı-
yor. Sonrasında ekran açılıyor ancak herhangi bir
işlem yapmak mümkün olmuyor. Ancak oturum
Telefonunuza Bilgisayar Gibi
Davranın!
açma bilgileri, saldırganın eline geçmiş bulunuyor.
Mobil Güvenlik Yazılımları Şart
İşte bu ve buna benzer saldırılar nedeniyle - bi-
reysel ya da kurumsal - artık tüm kullanıcıların
akıllı cep telefonlarına bilgisayar gibi davranması
ve güncel bir güvenlik yazılımıyla dijital tehdit-
lere karşı koruma altına alması gerekiyor. Üstelik
günümüzde proaktif ‘Mobile Security‘ yazılımları,
telefonları sadece antivirüs olarak dijital tehditlere
karşı korumanın çok ötesine geçmiş durumda.
Kendi ürünümüz olan ESET Mobile Security for
Android‘ten örnek vermek gerekirse, geliştiril-
miş anitivirüs özelliklerinin yanı sıra telefonun
uzaktan kilitlenmesi, SMS ve arama filitreleme,
çalınması veya kaybolması durumunda Anti-Theft
özelliği sayesinde yerinin tespiti, kamera görüntü-
sünün alınması gibi ekstra özellikler de sunuyor.
Yani yazılımımız, dijital saldırılara karşı koru-
manın yanı sıra fiziksel olumsuzluklara karşı da
önlem sunuyor.
Zayıf Şifrelerin Sonu Hüsran
Elbette mobil güvenlik yazılımları, dijital saldırı-
lar için teknolojik bir bariyer oluşturuyor. Ancak
tam koruma için, kullanıcı davranışı çok önemli ve
belirleyici. Bu noktada kullanıcının en belirleyici
olduğu konu şifreler, parolalar. Ne yazık ki mo-
bil cihazların kullanımında öne çıkan en önemli
sıkıntı zayıf şifreler. Telefonumuzdan tıpkı bil-
gisayarlardaki gibi online bankacılık ve alışveriş
yapıyoruz, sosyal medya veya mail hesaplarımıza
ulaşıyoruz. Dolayısıyla şifreler hayati önem ka-
zanıyor. Oysa ESET’in yaptığı araştırmalara göre
siber saldırıların %76’sı zayıf ve çalıntı şifreler
kırılarak gerçekleştiriliyor. Yine aynı araştırmaya
göre kullanıcıların %61’i de aynı şifreyi başka pek
çok hesabında kullanıyor. Zayıf şifrelerin sonu ma-
alesef hüsran.

35. 35
Dijital sistemlerinizde daha güçlü şifreler oluş-
turmalıyız. Şifreler, harf, sayı ve sembollerin
ortak kullanımından oluşmalı, harfler küçük-
lü-büyüklü olmalı, mutlaka 8’den fazla karakter
kullanılmalı, yılda en az 2 defa değiştirilmeli ve
123456 gibi kesinlikle basit olmamalı. Kurum-
lar ise daha güçlü güvenlik için, ikinci bir şifreyi
tanımlayan çift aşamalı doğrulama uygulaması
kullanmalı.
Çalışanlar şirketlerine uzaktan erişmeye çalışıyor
Günümüzde kurumlar açısından, çalışanların
şirket verilerine uzaktan ve mobil olarak ulaşa-
bilmesi büyük önem taşıyor. Güvenli olmayan
uzaktan erişim ve kullanıcıların zayıf ve statik
şifreleri, ne yazık ki her büyüklükteki şirketi, si-
ber suçlular için potansiyel hedef haline getiriyor.
Bu noktada kurumsal yapılar için 2FA (two factor
authentication) olarak tanımlanan çift faktörlü
kimlik doğrulama uygulamasını öneriyoruz.
Çift faktörlerlü koruma, tıpkı online bankacılık iş-
lemlerinde olduğu gibi, şirket verilerine ulaşmak
isteyen kişinin cep telefonuna tek kullanımlık şif-
re iletiyor. Sadece bu şifre sayesinde şirket ağına
erişim sağlanabiliyor. Tek kullanımlık şifreler an-
lık olarak ve rastgele yaratılıyor. Tahmin edilmesi
ve yeniden kullanılması mümkün değil.
ESET olarak biz de kurumlara böyle bir hizmet
sağlıyoruz. Çift faktörlü koruma yazılımımız
ESET Secure Authentication (ESA), şirket veri-
lerine ulaşmaya çalışırken, kimlik doğrulama
sürecinde, ad/şifre kullanımına ek olarak yeni bir
güvenlik katmanı ekliyor ve şirketlerdeki kritik
iş uygulamalarına güvenli erişim sağlıyor. ESET
Secure Authentication; iPhone, Android, Black-
Berry, Windows Phone 7 ve 8, Windows Mobile ve
J2ME-bazlı telefonlar ile çalışıyor.
Mobilitenin iş yapış tarzımızı giderek daha çok
belirlediği bir dünyada ESET Secure Authentica-
tion, yüksek düzeyde güvenlik talep eden ancak
yüksek maliyetli donanıma yatırım yapmak iste-
meyen küçük ve orta boyutlu işletmeler için ideal
bir korunma çözümü olarak öne çıkıyor.
AlevAkkoyunlu ESETTürkiye Genel MüdürYardımcısı
sektörden

36. 36
haberler
Philips TV’nin televizyon izleme deneyimini kökten
değiştirecek yeni televizyon modeli Philips Ambi-
Lux geçtiğimiz günlerde Türkiye’de tanıtıldı. Bu
çığır açan yeni TV’de Philips Ambilight projeksiyon
sistemi bulunuyor. Bu sistem, görüntüyü TV setinin
tüm kısıtlamalarından kurtarıyor. Ekrandaki renk ve
aksiyon TV’yi saran duvarın üzerinde yeniden ha-
yat buluyor. Ekrandaki görüntüyü harika detay ve
kontrast ile genişleten dokuz projektör sayesinde,
Ambilight teknolojisi yepyeni bir düzeye taşınıyor ve
bugüne kadar eşine rastlanmamış bir TV deneyimi
sunuluyor. AmbiLux, güçlü Android TV işletim siste-
mi ve en üst düzey Ambilight performansını biraraya
getiriyor. HDR görüntü kalitesi ve Avrupai tasarımının
en iyi unsurları, yeni Philips TV yelpazesinde gerçek
bir dönüm noktasını temsil ediyor. Devrim yaratacak
Ambilight projeksiyon teknolojisinde, her biri Ambi-
Lux TV’nin arkasında hassas şekilde konumlandırılan
dokuz minik piko projektörü ile görüntüler setin kısıt-
lamalarından kurtuluyor. Intelligent overlap tekno-
lojisi, ekran üzerindeki görüntü, hareket ve rengin
seti çevreleyen arka duvara kusursuz şekilde yansıtıl-
masına imkan veriyor. TV izlemenin sınırlarını tam
anlamıyla yıkan sarmalayıcı bir deneyim yaratmak
için Ambilight projeksiyon sisteminin görüntüleri
üstün netlik, canlı renkler ve en üst düzey kontrast ile
birleşiyor.Diğer yandan yeni Ambilight Müzik Modu,
ister Spotify, ister USB, isterse de bir müzik kanalı, TV
üzerinden çalınan her türlü müziğin dinamiklerini ta-
kip ederek bunlara tepki verebilen renkli bir ışık halesi
yaratıyor. Tüketiciler, bir dizi renkli ön ayar arasından
seçim yapabildikleri gibi şarkıların rastgele seçildiği
parti moduna da geçebiliyorlar.
Philips’in Yeni AmbiLux TV’si Türk Kullanıcıları ile Buluştu
Türkiye’de kayıt dışını azaltarak vergi gelirlerini artır-
mak ve nakitsiz topluma geçmek üzere elektronik para
ve bunun gibi programlar uygulanmaya başlandı. Para ve
sermaye piyasaları olarak ikiye ayrılan finansal piyasa-
lara, 6493 sayılı “Ödeme ve Menkul Kıymet Mutabakat
Sistemleri, Ödeme Hizmetleri ve Elektronik Para Kuru-
luşları Hakkındaki Kanun” ile üçüncü bir ödeme hizmeti
eklendi. Kanun kapsamında lisans alan kurumlar; fatura tahsilatı, para transferi, ödeme işlemleri, ödemeye
aracılık hizmetleri, geleceğin işi olarak görülen fiziksel, dijital ve mobil kanallardan elektronik para hizme-
ti sunabiliyor. BDDK’dan Elektronik Para ve Ödeme Hizmetleri Kuruluşu lisansını ilk sırada alan CMT (Cash
Money Transfer) , farklı coğrafyalardaki müşterilerine dinamik, esnek, yenilikçi teknoloji altyapısıyla en hızlı
ve en uygun hizmeti veriyor. Finans ve teknoloji dünyasındaki gelişmeler, kullanıcıların ödeme alışkanlıklarını
değiştiriyor. Nakit kullanma ihtiyaçlarını ortadan kaldıran çözümler, ödeme süreçlerini daha hızlı ve kolay hale
getiriyor. Geleneksel para transferini, geliştirdiği yazılımlar, iş ortakları ve deneyimi ile yenilikçi ödeme hiz-
metlerine dönüştüren CMT, fiziksel ve dijital para transferinde müşterilerine hız, en uygun maliyet olanağı ve
güvenlik avantajları sağlıyor. CMT, fiziksel noktalar, dijital kanallar ve 3. parti ekosistemi ile geleneksel nakit
para transferini; hesaptan hesaba, hesaptan isme, isimden hesaba, isimden isme, hesaptan karta, karttan hesa-
ba, karttan karta, hesaptan karta ve karttan hesaba yapabilmeyi mümkün kılıyor.
Elektronik Para Sınır
Tanımıyor